Laag-Molem analyse van een cluster van Brusselse wijken

Transcriptie

1 Laag-Molem analyse van een cluster van Brusselse wijken Ann Trappers, Integratiecentrum Foyer 22 oktober 2013 Gebaseerd op Laag-Molem, Kuregemse kuren en buitenlandse buren door Johan Leman (Foyer/KULeuven) I. Context in kaart gebracht

2 Kaart 1: situering Molenbeek in Brussel Kaart 2: Inkomen per inwoner 2006: Regio Brussel, Vlaams Brabant & Brabant wallon

3 Kaart 3: Werkloosheidsgraad,2007: Brussel, Vlaams Brabant en Waals Brabant Kaart 4: Inkomen per inwoner 2006: Brussel-19

4 De structuur van Molem Laag-Molem: Historisch Molenbeek Hertogin Havenwijk Weststation overgangszone naar Hoog-Molem Kaart 5: de wijken van Molenbeek Havenwijk Historisch Molenbeek Weststation Hertogin Hoog-Molenbeek Laag-Molenbeek

5 Kaart 6: De Kanaalzone Kaart 7: Situering Historisch Molenbeek & Havenwijk

6 II. Het straatbeeld in Molenbeek 2.1. Urbanistisch Duidelijk verschil tussen Laag-Molem (huizenbestand 1 e helft 19 e eeuw) en Hoog-Molem (recentere datum, veel hoogbouw) Grote verkeersaders: Gentse en de Ninoofsesteenweg Leopold II- en Mettewielaan Bloeiende Marokkaanse handelszone (Gentsesteenweg, Ribaucourtstraat) Omsingeling door gentrificatieprojecten

7 2.2. Bevolking Overdag: veel vrouwen met hoofddoek (met kinderen) in straatbeeld Waar is de volwassen man - vooral gelet op de hoge werkloosheid? Jongerenruimtes: metrostations Ribaucourt en Graaf van Vlaanderen = Marokkaans; metrostation Simonis = Black. Gentrificatieruimtes: des Flamands (= Belgen)

8 III. Achterliggende statistieken 3.1. Enorme bewonings- en bevolkingsdichtheid Oppervlakte woningen: Molenbeek: 69,9 m² Historisch Molenbeek: 49,03% woningen <55 m² Gemiddelde bevolkingsdichtheid: Historisch Molenbeek: ,30* inwoners/km² Weststation: ,69 inwoners/km² Havenwijk: slechts 8.452,55 inwoners/km² *Vergelijkbaar met wijk Stuivenberg in Antwerpen

9 HM: buurten met 30 à inwoners/km²: Brunfaut, Zwarte Vijvers, St.-Jozef (cfr. enkel in NY, Parijs) 3.2. Sterke bevolkingsaangroei Tot 1995: dalend inwoneraantal in heel Molenbeek ( = dieptepunt); daarna stijging, tot in 2008; dus: of 22% in 13 jaar. Aangroei wordt nog vergroot door 7 à 9000 onregelmatig verblijvende migranten (vaak in duurbetaalde studio s ). In 2013: ca inwoners.

10 3.3. Hoog geboortecijfer Geheel Molenbeek Historisch Molenbeek -3 jaar -17 jaar -20 jaar -29 jaar 24,2% (2008) 6,85% 37,57% 58,07% Havenwijk 6,98% 29,71% 50,89% Hertogin 8,11% 3.4. Kaart 8: % van de bevolking van 0 tot 24 jaar, 2007, Brussel-19

11 3.5. Gezinssamenstelling Overal veel kinderrijke gezinnen, ook kinderrijke eenoudergezinnen. Molenbeek: 11,0% eenoudergezinnen met enkel moeder en 1,7% eenoudergezinnen met enkel vader. Van de gezinnen met kinderen in Molenbeek: 32,5% eenoudergezinnen (hoofdzakelijk met moeder) Een complexe bevolkingssamenstelling ¾ in Molenbeek heeft Belgische nationaliteit; ¼ is niet-belg. 34,7% van de niet-belgen is Marokkaans. Veel Belgen hebben Marokkaanse achtergrond. Andere courante achtergronden: Italiaans, Spaans en Turks; ook veel Subsaharanen. Recenter: Poolse, Roemeense en Pakistaanse aanwezigheid.

12 3.7. Jongerenwerkloosheid Historisch Molenbeek: - heel hoge jongerenwerkloosheid; - veel vervangingsinkomens of sociale ondersteuning jaar: 52,9% werkt jaar: 25,7% werkt jaar: 37,1% werkt Heel Molenbeek: 40,9% van -25-jarigen werkloos + 41% minderjarigen in gezin waar niemand werkt (2005). 21,2% is al meer dan 5 jaar werkloos (2002). IV. Kwalitatieve analyse van de gemeente

13 4.1. Pluraliteit aan gemeenschap(pen) 1 etnisch sociaal lichaam (Marokkaans) zet andere in de schaduw; Principe: een groep die dominant aanwezig is, zal de neiging hebben haar groepskenmerken in de (semi) publieke ruimtes uit te dragen; een minderheid zal die eigen kenmerken eerder verbergen. Grote diversiteit aan sociaal kapitaal (zowel positief als negatief); Jongere versus oudere generaties: andere vormen van mobiliteit, communicatie en identificatie De globalisering is Molenbeek absoluut niet vreemd Migraties, ook nieuwe, ook irreguliere; impact op sociale verbeelding ; trafiek (drugs, mensen, soms ook wapens, uiteraard niet veralgemenen).

14 4.3. Maar het is niet allemaal kommer en kwel. Er is ook cultureel kapitaal! V. Mogelijke predicties op basis van bovengenoemde kenmerken

15 5.1. Jongerendelinquentie mag worden verwacht Sampson & Groves (1989) - multi-etnische samenstelling buurt - grote bevolkingsdichtheid - eenoudergezinnen (matrifocaal) - zwakke economische status - sterke bevolkingsverschuivingen = gemeenschapskenmerken die adolescentendelinquentie verklaren Netwerkvorming bij jongeren, in de mate ze naar delinquent gedrag neigt, zal volgende kenmerken vertonen: a. Jongere generaties (vs. oudere) -andere mobiliteit (snel rijdende wagens); -andere communicatie (blogs, sms); -andere identificaties; ander type visibiliteit: bv. op vlak van privatisering van (semi-)publieke ruimtes (vb. metrostations, pleintjes, ). b. Gevolg van mobiliteit en communicatie - gemakkelijke mobilisatie over de wijkgrenzen heen. c. Niettemin specifieke buurtculturen gekoppeld aan interne netwerkvorming + invloed dorpen van herkomst (vb. Havenwijk); fenomeen van fluïde no-go zone culturen.

16 5.3. Globalisering: Buitenlandse buren Molem is opgenomen in globalisering: buren uit buurlanden en buren uit landen van herkomst.. Migraties, ook nieuwe, ook irreguliere,. Trafieken (drugs, mensen, soms ook wapens, ). Valsmunterij 5.4. Meest voorkomende vormen van criminaliteit in deze wijken Drugs(handel en -dealing) Mensensmokkel Huisjesmelkerij Wapenhandel Valsmunterij Diverse vormen van diefstal! Belang van een juiste interpretatie van radicalisering en bv. islamisme (onderzoek hierover verdient méér wetenschappelijke ernst en minder drang naar media-aandacht!)

17 VI. Hoe beheer je dit best? Triangulatie Positief sociaal kapitaal Cultureel kapitaal Politie: combinatie van - nabijheidspolitie - overzicht op groter (ook internationaal) terrein Problemen: Sanctionering van de kleinere misdrijven via een correcte invalshoek en op de juiste thema s. (dus: geen verkeerd gebruik ervan); Komen tot adequate uitwisseling van de informatie.

18 Dank voor uw aandacht!