Vergadering 19 Junij 1798

Transcriptie

1 Neering doende Lieden Wie een bedrijfje wilde beginnen, ofwel neering wilde gaan doen, moest vergunning vragen bij het provinciaal bestuur, waarop de gemeente akkoord moest geven. Dat was voor veel mensen een te omslachtige procedure. In 1798 werd het plan opgesteld om de provincie voortaan buiten deze vergunningen te laten. De Gemeente zou het afhandelen. Door de politieke onrust in dat jaar ging deze vereenvoudiging niet door. In 1799 was alles rustiger op politiek gebied. Nu kon de gewone man en vrouw aan het Gemeentebestuur vergunning vragen. Het valt op dat de meesten dachten dat ze met de verkoop van Sterke dranken geld konden verdienen- en misschien was dat ook wel zo. Eind augustus 1799 deden de Engelsen en de Russen een inval in Noordholland. Zij namen bezit van Den Helder en Texel, mede namens de Erfprins van Oranje. Het plan was om van daaruit de rest van het land te veroveren, maar dat viel ze tegen. Het werd de Neeringdoende Lieden verboden om drank te schenken aan de soldaten. Zo kwam het dat het verlenen van vergunningen twee maanden stil lag. Daarna waren de Engelsen vertrokken en viel Texel weer onder het gezag van de Bataafse Republiek. Geen oranje vlaggen meer op de torens, geen oranje dragen op de kleding. Wel mocht men weer vergunningen uitdelen. Vergadering 19 Junij 1798 Ingekomen aanschryving administratief bestuur des voormalig Gewest Holland, dato 5 Junij 1798 inhoudende, dat die geene welke volgens de Staatsregeling eenige eerlyke Neering of handteering tot zyn beter bestaan doen wil, zig voortaan maar te vervoegen heeft by zyn plaatselyk bestuur, zonder dat het nodig zij zo als voorheen daar over aan het administratief bestuur zig te vervoegen, en mits die neering of hanteering niet inloopende was tegens de Ordonnantie op de Gemeene Middelen- Daar de actens van admissie door het Committé van Justitie worden uitgegeven, is de Secretaris deese aanschryving ter hande gesteld, omme aan dit Committé ter haarer Informatie overtegeven omme te dienen naar behooren Vergadering 3 July 1798 Gerrit Buysman zeggende: van voorneemen te zyn, zout, zeep, azyn, vette waarier en als flessenaar aan t Oude Schil de Neering te doen- Idem geleesen request van Bytje Gerrits Hoffman aan de Koog ten fine voornoemt mitsgaders aldaar Coffy en Thee te mogen verkoopen- En is het zelve ingevolge de aanschryving van t Intermediair adm. bestuur des voormalige Gewest Holland dato 5 Juny 1798 op fundament van de Staatsregeling geaccordeerd en de Secretaris gelast de nodige Actens de depecheeren- Gecontinueerde Vergadering den 7 e July 1798 Door het Committé van Justitie deezes Eilands zederd eenige tyd verleend zynde, diverse admissien aan Neeringdoende lieden: dog aan dewelke door de tusschen komst der Staatregeling geene actens van admissie zyn uitgegeven- heeft de Municipaliteit geconformeerd met deselve admissen ingevolge de aanschryving van het administratief bestuur des voormalige Gewest Holland van 5 Juny laastleden- en de Secretaris gelast de noodige actens van admissie op Naam der Municipaliteit uitgegeven- zynde als volgt- aan Jacob Dirksz Koorn tot verkoop van Coffy en Thee aan de Waal Aris Breemer, koffy Thee, zout zeep en vettewaarier meede aldaar Willem Weeseman Coffy Thee Zout Zeep en Vettewaarier aan den Burg Neeltje Klaas Bruyn idem, ook flessiaan aan den Burg Antje Michiels Kriekeboom flessiaaan aan den Hoorn Cornelis Symonsz Bakker, Koffy en Thee aan den Burg En door de Municipaliteit zelve geaccordeerd Hendrik Burger tot verkoop van Zout Zeep Vettewaarier Klynbier by de Haalkan & flessiaan aan t Oudeschil Vergadering 17 July 1798 Cornelis Symonsz Bakker, volgens de Staatsregeling zig aangevende te zullen doen neering in Zout, zeep, vetterwarier, Kleynbier en Meel Idem Hendrik Latyes, als flessiaan in sterke dranken en slyter in wyn Idem Jannetje Josephs, als klyne kraamster in Zout zeep als vettewaarier Idem Geertje Pieters Bakker, als flessiaan in sterke dranken Daar de Notificatie van het administratief bestuur des voormalige Gewest Holland dato 30 Junij gelyke Notificatie en aanschrijving van 5 Junij 1798, van het zelve bestuur, komt te vernietigen, zo dat voor als nog omtrent het verleenen van admissie aan Neering doende Lieden, alles moet blyven op de Oude Voet, werden alle de opgemelde gerenvoyeert naar de Eerste Notificatie- Zullende men deswegens zyn beklag doen aan het Intermediair wetgevend Lighaam- met versoek dat er spoedige voorsiening in geschieden De Missive aan t Intermediair Wetgevend Lichaam der Bataafsche Republicq luide aldus MedeBurgers! Naulyks mogt het ons gebeuren, door de aanneeming der Acte van Staatsregeling eenige verligting van nuttelooze Lasten te ondervinden door de aanschryving van het Intermediair administratief bestuur des voormalige Holland

2 van 5 Juny 1798 ten opzigte van die geene welke volgens art. 35 der Algemeene Beginselen verkosen zodanig eerlyk bedryf byder hand te neemen als hen goeddagt- Of wy moeten met Leedweesen, door eene opgevolgde Notificatie van den 30 daaraan volgende, het zelve zien ingetrokken, en onze in en opgezeetenen zodanige Lasten opgelegt, over welkers drukkend bezwaar ten tyde van Voormalige Gecommitteerde Raden zig elk en een ieder met regt beklaagde, dog die naar de Revolutie van 1795, wanneer de actens omme approbatie naar S Hage moesten worden gezonden en aldaar door een byzonder Procureur request by gedaan worden, zo hoog ten top klommen dat het schreeuwend was- Wy versoeken MedeBurgers, daar verscheidene Ingezeetenen zig bereids ten nutte gemaakt hebben, de opgemelde aanschryving van 5 Junij ll gebouwd op de Staatsregeling en publicatie van het Uitvoerend Bewind van 10 Mey te vooren, en integendeel anderen daar door ten sterkeste benadeeld worden, dat tog spoedig hier inne voorsiening geschieden-in welke afwagting wy zyn naar toewensching van Heil & Broederschap De Municipaliteit van Texel Ter ord. van deselve (get) WRomans Texel 25 July 1798 [Men kwam daar verder niet op terug, had het niet over het antwoord op deze brief, tenzij de volgende aantekening daarover ging] Ingekomen zynde aanschryving van het Intermediair adm. bestuur des voormalige Gewest Holland dato 13 July 1798 inhoudende dat Art en 11 van de Instructie ten tyde der reorganisatie aan de Municipaliteit, van hunnentwegen ter handen gesteld, moeten werden gehouden voor vernietigd, en dus niet meer behoeve te worden geobserveerd, met last: omme zig aan de overige Articulen te houden &z. Aangenomen voor Notificatie en men zig conform de aanschryving zal gedragen. Vergadering 13 February 1799 Tryntje Symons Koger, weduwe Albert Maartensz Bremer, versoekende aan den Burg een schooltje voor klyne kinderen opterigtendat het volgens de Staatsregeling vrij is, alle eerlyke Neeringen en handteeringen by de hand te vatten- en deese weduwe bekend is voor eene bekwame Vrouw, zeer geschikt tot een Schoolmatres, is het zelve geaccordeerd Vergadering 7 Mey 1799 De Schout met de Secretaris van wegens het Committé van Justitie deezes Eilands suppediteeren aanschryving Uitvoerend Bewind dato 5 April 1799 wegens de Neering doende Lieden, als moetende men zig niet aan het Committé van Justitie maar aan het Gemeente bestuur aanmelden, met kennis geving welke Neering men beginnen wil, en zig alzo schriftelyk verbinden, de placaten, Ordonnantien en Keure als nog vigeerende te zullen naarkomen- Waarover met den Hoofdgaarder den Burger Jacob Karsman gedelibereerd zynde, is gearresteerd: dat de geene welke eenige Neering zal willen doen voor dit Gemeente Bestuur moet sisteeren met kennis geeving welke Neering hy doen wil, en zig also schriftelyk by wyse van declaratoir verbinden, de nog vigeerende placaten en wetten te zullen naarkomen tot zo lange het Vertegenwoordigend Lighaam desewegens nader zal hebben voorzien- Welke declaratoiren ook aan de Schout en de Gaarders zullen worden gepresenteert omme daarop gesteld te worden, dat zij hen vertoond zyn, wanneer zy ter Secretary zullen moeten blyven berusten- Vergadering 21 Mey 1799 Gerrit Buysman geeft te kennen voorneemens te zyn, omme de Neering als Slyter in Sterke dranken en wynen aan t Oude Schil te willen doen Idem Hendrik Burger per Missive Idem Aris Nanningsz Hoogheid als Broodbakker aan de Waal- Idem Hendrik Jansz Groot, tot het verkoopen van accysbaare waaren en als flessiaan aan den Burg Idem Maartje Dykse, als Slytster in Sterke dranken en wynen aan den Hoorn Idem Coendert Pronk, als Tapper en Herbergier aan t Oude Schil Idem Maartje Vlaming, tot het verkoopen van accysbaare waaren en als flessiaan Burg Idem Antje P. Bakker dito dito Oude Schil Idem Dirk Jansz Gomes, Slager & Vleeschhouwer aldaar Idem Geertje Jans Spigt als Tapster en Herbergierster aldaar Idem Tryntje Latjes accysbaare waaren en als flessiaan Oude Schil Idem Martje Kuyper Koffy Thee dito dito Oudeschil Idem Jacob Koorn dito dito dito Waal Idem Geertje P. Bakker accysbaare waaren en flessiaan Burg Idem Dirk Nanningsz Kikkert, Koffij, Thee accysbaare waaren en flessiaan Idem Antje Frans Eelman als Slytster in drank en wynen Oudeschil Al dese gelast zig ter naaster Vergadering schriftelyk te moeten verbinden, omme de nog vigeerende placaten, ordonnantien of Keure tot de goed policie betrekking hebbende op bovengemelde Middelen geeemaneert stiptelyk te zullen naarkomen en agtervolgen, tot zo lange deswegens by het Vertegenwoordigend Lighaam des Bataafsche Volks nader zal zyn voorzien- Hebbende wyders Bytje Gerrits tot het verkoopen van accysbaare waaren en flessiaan aan de Koog, Cornelis van der Sterre en Maartje Buyssekool idem aan t Oude Schil tot verkoopen van accysbaare waaren en de laaste als flessiaan- zig bereids voor dit Gemeente bestuur schriftelyk verbonden als vooren

3 Willem Myertsz Blom, broodbakker aan t Oude Schil, te kennen gegeven daar ook by de Neering als Koekebakker te willen doen- en is hem aangezegt: daar die twee Neeringen by elkanderen strydig waaren de nog vigeerende placaaten, ordonnantien of Keure, dat men dus zyne schriftelyke verbintenis niet kon toelaten De vrijheid van de Gemeente om vergunning te geven aan neeringdoenden gold volgend Texels man in Den Haag niet voor Bakkers en Slijters. De gemeente legde de wet anders uit dan hij en ging door met deze vergunningen te geven: In deliberatie gebragt zynde zekere Missive van den Burger S. Keyser geschreeven uit S Hage, waar by deselve de Vergadering informeerd, dat van wegens de gemeente Besturen voor als nog niet zullen mogen worden geadmitteerd eenige bakkers Grossiers of Slyters, maar dat die zig aan de Commissie van finantie van het voormalig gewest Holland moeten addresseeren- Is geresolveerd: daar het Uitvoerend Bewind dato 5 April 1799 by hunnen aanschryving te kennen geeft: Dat zodanige persoonen als welke eenige Neeringe Ambagten of Kostwinningen waar omtrent eenige Placaaten, ordonnantien of Keure tot de goed policie betrekking hebbende voorhanden zyn, willen beginnen, alvoorens deselvete beginnen gehouden zullen zyn, zig aan te melden by de Gemeente besturen- terwyl ook de approbatie van het Intermediair administratief of nu het departementaal Bestuur op de verleende admissen niet meer vereischt word de admissen aan allen te blyven verleenen- dan ingevalle de Gaarders weigeren Ceelen uittegeven of de vertooning te bekragtigen, zig dan dadelyk aan het uitvoerend bewind te addresseeren Binne gestaan Rynoutje Kok Huysvrouw van Pieter Barendsz te kennen gevende: dat dezelve genegen was aan den Burg Neering te doen als flessiaan of klyne Brandewyn verkoopster- en is daar tegens dezelve decreet van beschuldiging by het Committé van Justitie dese Eilands legt- gehouden voor als nog in advys- Vergadering 4 Junij 1799 De volgende onderteekenen de Acte van Verbintenis als Neering doende Lieden Hendrik Burger, Gerrit Buysman, Maartje Buyssekool, Aris Nanningsz Hoogheid, Martje Dyksen, Dirk Hansz Gomes, Geertje Jans Spigt, Tryntje Latjes, Antje Frans Eelman, Coendert Pronk, Jacob Koorn, Geertje Bakker, Maartje Vlaming, Dirk Nanningsz Kikkert, Hendrik Jansz Groot Binnegestaan Hendrik Nannis aan den Hoorn, kennis gevende: aldaar de Neering te willen doen van Coffy en Thee Zout Zeep en verdere accysbaare waaren Hendrik Cornelisz van Heerwaarden als Slagter en Vleeshouwer aan den Burg Frans Phillippus Koffij Thee Zout Zeep vettewaarier aan t Oude Schil Jan Koopman, als Tapper aan den Hoorn Cornelis Jansz Dykse, als Slagter en Vleeshouwer aldaar Willem Myertsz Blom, tot verkooper van Coffy en Thee, Zout Zeep, vettewaarier klynbier en als flessiaan aan t Oude Schil Impje Bakker tot het verkoopen van Coffy en Thee, Zout Zeep, vettewaarier klynbier bij de Haalkan aan Oosterend Aaltje Paulus Kikkert, Zout Zeep, vettewaarier klynbier by de Haalkan en flessiaan te Oosterend Alle aangezegt Heede 14 dagen ieder te komen omme zig schriftelyk te moeten verbinden Vergadering 18 Juny 1799 Antje Pieters Bakker, A.M. Blom, Impje Bakker, Hendrik C. van Heerwaarden, Frans Phillippus, Antje Poulus Kikkert, alle Neering doende Lieden welke zig schriftelyk verbonden hebben, de placaaten en ordonnantien tot de gemeene Middelen stiptelyk te zullen naarkomen en agtervolgen Willem Byl, zeggende voorneemens te zijn aan den Hoorn, de Neering te doen asl Grossier in Sterke dranken en wyn, en is dezelve aangezegt, dat men hem zulks niet konde accordeeren om dat hy een Markt Schipper was, het welk alzo zoude Strijden tegens de placaten, keuren en ordonnantien op het Stuk van de Gemeene Middelen- Aagje Kors, zeggende de Neering te willen doen van Zout Zeep, Vettewaarier, klynbier by de Haalkan en als flessiaan aan den Burg Cornelis Bakker idem als Slyter in Sterke dranken en wynen aan t Oudeschil Martje Meyers idem tot verkoop van Coffij Thee Zout Zeep, vettewaarier Klyn bier by de Haalkan en als flessiaan aan t Oude Schil Klaas Jacobsz Bakker als Grossier in Sterke dranken en wynen aan Oosterend- en is dezelve aangezegt, daar hij een Markt of Veerschipper is, zulks niet te kunnen accordeeren- Vergadering 3 July 1799 Binne gestaan Maartje Meyers en Cornelis Bakker aan het Oude Schil, mitsgaders Aagje Kors aan den Burg, alle Neering doende Lieden, welke zig schriftelyk verbonden hebben de nog vigeerende placaten, ordonnantien en Keure op de Gemeene middelen geemaneert stiptelyk te zullen naarkomen- Binnegestaan Klaas Jac. Bakker aan Oosterend, te kennen gevende: aldaar de Neering te willen doen als Grossier in Sterke dranken en Slyter in wynen Cornelis Zoetelief aan den Burg als vooren Coffy, Thee, Zout Zeep Vettewaarier Klynbier by de Haalkan en als flessiaan

4 Jan Rey mede aldaar als flessiaan Pietertje Cornelis Boon aan Oosterend idem Coffy, Thee, Zout Zeep Vettewaarier Klynbier by de Haalkan Alle aangezegt Heede 14 dagen zig schriftelyk te moeten verbinden Vergadering 16 July 1799 Klaas Jac. Bakker, Pietertje C. Boon, C.G. Zoetelief, alle Neering doende Lieden, welke zig schriftelyk hebben verbonden- Jan Kuijper zeggende Neering te willen doen in Zout Zeep, Vettewaarier Klynbier by de Haalkan- als meede flessiaan Jan Rey, meede als Slyter in Sterke Dranken en wynen idem tot verkoop van Klyn bier by de Haalkan, renuncieerende van het hetgeene hy te vooren verklaard heeft, omme de Neering te doen als flessiaan Tetje Klaas Huysvrouw van Hendrik Nannings als Slytster in Sterke dranken en wyn Aris Breemer aan de Waal tot het verkoopenvan Coffij Thee, Zout Zeep Vettewaarier Klynbier Idem als flessiaan- Alle dewelke aangezegt zyn, omme zig Heede 14 dagen te sisteeren, ten eynde zig schriftelyk te verbinden de nog vigeerende placaten & ordonnantien tot de goede policie betrekking hebbende ten opzigte van deze Middelen stiptelyk te zullen naarkomen en observeeren Binnegestaan Grietje van der Hoeve Huisvrouw van Govert van Oosten, zeggende Neering te willen doen als Slytster- idem tot verkoop van allerhande accysbaare waaren- Geweigerd, als leggende tegens deselve onder staat van beschuldiging bij de Justitie Vergadering 30 July 1799 Jan J. Kuyper, Jan Koopman, Tetje Klaas, Jan Rey, Aris Breemer Alle Neering doende Lieden, welke zig schriftelyk hebben verbonden Symon Jansz Verberne geeft kennis dat hy voorneemens is Neering te doen, als Meelverkooper- gelast hede 14 dagen zig schriftelyk te verbinden- Vergadering 13 Aug Binne gestaan Dieuwertje Sakoms te kennen gevende de Neering te willen doen, van Coffy Thee, Zout Zeep, Vettewaarier en Klyn Bier by de Haalkan Klaas Bruyn Broodbakker aan den Hoorn Impje Bakker als Slytster in Sterke dranken en wynen aan Oosterend- Alle aangezegt Heede 14 dagen weder te komen omme zig schriftelyk te verbinden- Twee weken later was Texel bezet. Alle wetgeving werd opgeschort tot betere of andere tijden. Vergadering 10 September 1799 Dieuwertje Sakoms versoekende omme als nu het declaratoir van verbintenis ten opzigte van S Lands placaaten, op het stuk der Gemeene Middelen, als Neering doende aan Oosterend te mogen onderteekenen En is haar aangezegt, dat door de Verandering der tyden, hier aan niets kan gedaan worden- Vergadering 13 September 1799 Binnen gekomen den Commandant van den Burg, voorleezende eene Order van de Collonel van Panhuys tegenswoordige Commandant van Texel, waarbij deselve eyscht dat op ieder dorp in requisitie genomen moest worden alle Sterke drank welke by de Grossiers of Slyters op Texel zig bevindende zyn- zyde dit al bereids op de andere Dorpen geschied, except hier aan den Burg waar zulks nog gedaan moest worden- Zullende de Capiteyn Commandant van den Burg van al het geene hy hier van den Burg requireerd bewijs geeven, op welk betaling gedaan zal worden by de Commandant aan t Oude Schil, gelastende wyders dat uit Naam der Commandant voornoemt over Texel advertentie gedaan moet worden, dat niemand aan de Soldaaten of Matroosen eenige Sterke drank vermogen zal te Tappen of uitteschenken, op de Boete van 10 Goudguldens ten behoeven van de Armen- - zynde hier van bereids advertentie gedaan aan het Oude Schil- Vergadering 25 September 1799 De Commandeerende Officier over de Manschappen van de Hollandsche Vloot aan den Burg Capitein W.V. Vos; doed klagten over de Neering doende in drank, welke niettegenstaande de gedaane advertentie nogthans het zelve verkoopen- zelfs zodanige die niet eens daartoe permissie hadden- dat hij tot een bewys daar van 2 in arrest had, namentlyk Cornelis Sybrandz Kok en Jan Jacobsz Kikkert, welke hy ingevolge advertentie van 23 September ll naar de Militaire Wetten zoude doen straffen, omme dat zy drank aan het Volk verkogt hadde, waar van hy aan deeze vergadering kennis geeft- Vergadering 26 Sept, 1799 de Commandant zegt, dat gisteren de Grossier Cornelis Jansz Verberne te kennen heeft gegeven, dat hij 2 ankers genever aan de Engelsche Commandant geleverd heeft, welke bij ondersoek gebleeken is, onwaarheijd te zijn, hebbende die wel geleverd, maar waarschijnlijk aan het Volk uitgetapt-

5 Eissende dierhalve, dat zijn acte eensdeels als Grossier werd ingetrokken provisioneel, en ten anderen dat hij aan de Gemeene Armen van den Burg binnen 24 uure betaald f 50- Deselve Verberne binne gestaan en onderhouden, is deselve gecallangeerd hebbende aangenome deselve f 50- te betalen, en zijn acte provisioneel ingetrokken- Eind oktober was het recht hersteld (of de Oranjedroom vervlogen) en werd het leven onder de Bataafsche wet voortgezet. daar de Engelschen uit hoofde der gemaakte Capitulatie alle spoed met hun vertrek maken Vergadering 23 October 1799 Cornelis Jansz Verberne versoekende als nu omme zynde acte als Grossier in Sterke dranken te rug- daar zyne Acte maar provisioneel ingetrokken was, is zyn verzoek geaccordeerd- zullende den Schout denzelve aan hem te rug geeven- Vergadering 10 Dec Arie Veenboer, onderteekenende het declaratoir als Neering doende in Coffy Thee, Zout Zeep Vettewaarier, Klynbier en als flessiaan aan t Oudeschil- Vergadering 24 dec Dieuwertje Sakoms onderteekenende het declaratoir in Augustus laastleden gereed geweest zynde, dog door de inkomst der Engelsche vertraagd; als Neering doende aan Oosterend van Coffij & Thee, Zout Zeep Vettewarier en Klynbier by de Haalkan