Stoma. Havenziekenhuis

Transcriptie

1 Stoma U heeft van uw arts gehoord dat er bij u een stoma moet worden aangelegd of dat de kans op een stoma bij uw operatie aanwezig is. In deze folder kunt u de informatie over het aanleggen van een stoma nog eens rustig nalezen. Een stoma Een stoma is een uitgang voor ontlasting. Een stoma is een kunstmatige opening van de darm die vastgehecht wordt in de huid van de buikwand. Een stoma wordt aangelegd wanneer de ontlasting het lichaam niet langs de natuurlijke weg kan verlaten of om een deel van de darm rust te geven. Een stoma kan blijvend of tijdelijk zijn. Een stoma wordt aangelegd op de dunne darm (ileostoma) of op de dikke darm (colostoma). Onder normale omstandigheden is het mogelijk de ontlasting op te houden dankzij de kringspier van de anus. Met een stoma kan dat niet meer. De ontlasting die het stoma verlaat, moet worden opgevangen. Daar zijn speciale opvangmaterialen voor en methoden om het opvangen van de ontlasting te regelen. De stomaverpleegkundige kan u helpen, adviseren en tot steun zijn. Een stoma kan eindstanding zijn of dubbelloops. Een eindstanding stoma heeft één opening, een dubbelloops stoma heeft twee openingen naast elkaar. Uit de ene opening komt de ontlasting, uit de andere alleen slijm (afkomstig van het slijmvlies van de darm). Een tijdelijk stoma is vaak dubbelloops. Deze wordt vaak aangelegd om een darmnaad, na het verwijderen van een deel van de darm, tijdens de genezing rust te geven. Wanneer een deel van de darm wordt uitgeschakeld - er komt dan tijdelijk of blijvend geen ontlasting meer langs - kan dat darmdeel nog steeds ontlasting produceren. Het slijmvlies in dat darmdeel blijft namelijk slijm vormen. Havenziekenhuis en Instituut voor Tropische Ziekten B.V. is een dochteronderneming van

2 De plaats van het stoma De plaats waar het stoma aangelegd zal worden, hangt af van een aantal factoren. Voor de operatie komt de stomaverpleegkundige bij u langs. Deze verpleegkundige heeft zich op dit gebied gespecialiseerd en kan u veel vertellen over het stoma en de gevolgen daarvan. Tevens bepaalt deze verpleegkundige in overleg met u de voorkeursplaats voor het stoma. Die plaatsbepaling hangt af van de vorm en de plooien van de buik en van de kleding die gedragen wordt. Toch zal dit slechts een aanduiding kunnen zijn, want de arts die u opereert is afhankelijk van de omstandigheden in de buik. In geval van een spoedoperatie is die plaatsbepaling veel moeilijker. De plaats hangt dan helemaal af van de bevindingen tijdens de operatie. De meest voorkomende plaats voor een stoma is de rechter- of linkeronderbuik. Voorbereiding op de operatie Scheren Het operatiegebied moet u NIET zelf scheren. Dit gebeurt op de operatiekamer. Zo wordt voorkomen dat er misschien kleine wondjes ontstaan bij het scheren die infectie kunnen veroorzaken. Voor de operatie moet u zich goed wassen/douchen met water en zeep. U mag GEEN bodylotion of crème gebruiken. Afspraak op de Pre-operatieve poli Voor de operatie heeft u nog een afspraak op de Pre-operatieve Poli in het ziekenhuis. Een medewerker bespreekt dan met u de wijze van verdoving tijdens de operatie. Eten/drinken voor de operatie Voor de operatie gelden speciale richtlijnen over eten en drinken. Deze staan vermeld in de folder Anesthesie die u tijdens uw afspraak op de Preoperatieve Poli ontvangt. De operatie Voor het aanleggen van een stoma wordt u opgenomen in het ziekenhuis. De duur van de operatie hangt af van het soort operatie waarbij het stoma wordt aangelegd. Bij het aanleggen van het stoma brengt de arts het darmdeel dat het stoma moet gaan vormen door een opening ter grootte van een euro door de buikwand naar buiten. De darm wordt vervolgens van 6 - Inleiding

3 vastgehecht aan de huid. De binnenzijde van de darm (het slijmvlies) vormt dus het zichtbare stoma. Na de operatie wordt er een opvangzakje geplaatst over het stoma. Mogelijke complicaties Geen enkele operatie is zonder risico s. Zo is ook bij deze operatie de normale kans op complicaties aanwezig die bij een operatie altijd bestaan, zoals nabloeding, wondinfectie, trombose of longontsteking. Daarnaast zijn er nog enkele specifieke complicaties mogelijk: - Problemen met de doorbloeding van het darmdeel dat door de buikwand loopt. De kleur van het stoma verandert dan (donkerrood/blauw). Als de doorbloeding erg slecht wordt, moet het stoma opnieuw worden aangelegd. - Stuwing van het stoma. Het stoma ziet er dan bleek en gezwollen uit. Dit gaat meestal na een paar dagen vanzelf over. - Het slijmvlies van de darm bloedt. Dit komt doordat dit deel van de darm kwetsbaar en goed doorbloed is. Dit is over het algemeen niet verontrustend. Complicaties op langere termijn: - Zwelling naast het stoma. Dit kan komen door een buikwandbreuk (hernia). Door het gat in de buikwand komt dan meer buikinhoud naar voren dan alleen het darmdeel dat het stoma vormt. Als dit veel klachten geeft, wordt de breuk operatief hersteld. Het is mogelijk dat het stoma dan verplaatst moet worden. - Vernauwing op van het stoma op de lange termijn. Soms helpt het oprekken, soms is een nieuwe operatie nodig. - Uit het stoma puilt meer slijmvlies (prolaps). Dat komt doordat de darm als het ware naar buiten gedrukt wordt. Bij klachten kan een nieuwe operatie nodig zijn. Na de behandeling Na de operatie is de aandacht gericht op uw herstel en het leren omgaan met het stoma. Hierbij zal de stomaverpleegkundige een steun zijn. Ook is er aandacht voor de voeding. Bepaalde voedingstoffen kunnen dunnere ontlasting geven, waardoor een snellere darmpassage of meer gasvorming optreedt. Dat kan bij een stoma hinderlijk zijn. Na een stoma op de dunne darm (ileostoma) verliest u in het begin veel vocht en zout, eventuele tekorten zullen moeten worden aangevuld van 6 - Inleiding

4 Ontslag uit het ziekenhuis Als alles goed gaat kunt u in het algemeen binnen een week na de operatie het ziekenhuis verlaten. Bij ontslag krijgt u een afspraak mee voor een controle-afspraak op de poli. Als u wijkverpleging nodig heeft, wordt die vanuit het ziekenhuis, in overleg met u, geregeld. Huishoudelijke hulp moet u zelf via de gemeente waar u woont aanvragen. Het is moeilijk aan te geven wanneer u weer helemaal van de operatie hersteld zult zijn. Dat hangt af van de grootte van de operatie, de aard van de aandoening en hoe u zich op dat moment voelt. Meer informatie Als u meer wilt weten over een stoma, kunt u ook terecht bij de Nederlandse Stomavereniging: telefoonnummer Zij kunnen ook vragen over lotgenotencontact, voeding, seksualiteit en sporten beantwoorden. Contact Krijgt u na de behandeling klachten, neemt u dan contact op met de polikliniek Chirurgie, telefoonnummer Bij spoed s nachts en in het weekend kunt u bellen met de Spoedeisende Hulp via telefoonnummer Tot slot Heeft u na het lezen van deze folder nog vragen, stel deze dan gerust aan uw behandelend arts van 6 - Inleiding

5 Ruimte voor aantekeningen van 6 - Inleiding

6 Wat is uw mening? Het Havenziekenhuis wil haar patiënten goede zorg mét persoonlijke aandacht bieden. Als u tevreden bent over onze zorg, dan horen we het graag. Maar ook ideeën voor verbetering van onze zorg en service zijn van harte welkom. U kunt uw suggesties doorgeven via onze website bij 'patiënten' of uw mening delen via Vragen Heeft u na het lezen van deze folder nog vragen, dan kunt u deze stellen aan uw medisch specialist via ons algemene telefoonnnummer Afspraak afzeggen of wijzigen Het wijzigen of afzeggen van een afspraak dient u minstens 24 uur van tevoren te doen. Een andere patiënt kan dan misschien eerder worden geholpen. Bij het niet tijdig annuleren van uw afspraak kan het Havenziekenhuis kosten in rekening brengen. Vertrouwelijke omgang met uw gegevens Het Havenziekenhuis is wettelijk verplicht gegevens over uw gezondheid en uw behandeling vast te leggen in een digitaal (medisch) dossier. Wat dit precies inhoudt, staat omschreven op onze website en in de folder Vertrouwelijke omgang met uw gegevens. Meer informatie Voor meer informatie kunt u kijken op Deze folder is met de grootste zorg samengesteld. Het betreft algemene informatie waaraan geen rechten kunnen worden ontleend. Havenziekenhuis POSTADRES Postbus LN Rotterdam Telefoon & fax HOOFDLOCATIE Haringvliet 2 Rotterdam buitenpolikliniek krimpen Patrijzenstraat 59 Krimpen aan den IJssel CHIR/16/08/stoma van 6 - Stoma