Pensioen Informatief, nr 1, september Uitgave van de vereniging van Gepensioneerden DuPont Nederland. Inhoudsopgave.

Maat: px
Weergave met pagina beginnen:

Download "Pensioen Informatief, nr 1, september 2006. Uitgave van de vereniging van Gepensioneerden DuPont Nederland. Inhoudsopgave."

Transcriptie

1 Pensioen Informatief, nr 1, september Uitgave van de vereniging van Gepensioneerden DuPont Nederland Inhoudsopgave 1 Van de redactie 2 Wat komt er kijken bij jouw pensioenvoorziening 3 Hoe goed is jouw pensioen 4 Levensloopregeling en eerder stoppen met werken 5 Indexatie in Nederland 6 Indexatie bij DuPont 7 Beurskrach en herstelplan 8 FAS 87, wat is dat eigenlijk 9 Deelnemersraad vergroot medezeggenschap 10 Lezersvragen 1

2 Van de redactie Waarom deze uitgave? De VGDN, de Vereniging van Gepensioneerden DuPont Nederland, denkt dat de kennis bij de werknemers van DuPont over het Pensioenfonds niet echt groot is. Immers toen wij nog werkten was het met ons niet veel beter gesteld. Daarom willen wij je met dit Pensioen Informatief proberen over de actuele en belangrijke pensioenzaken te informeren. Dat geldt zeker ook voor de werkenden, immers het pensioenfonds verzorgt ook de uitkeringen bij invaliditeit en bij overlijden. Het is er dus niet alleen voor mensen van 65 jaar en ouder. In deze eerste uitgave van Pensioen Informatief, hebben we geprobeerd om enkele onderwerpen uit te lichten, die voor jou en ons op het moment van belang zijn. Immers - bij leven en welzijn -, eens raken wij allen gepensioneerd en dan is het leuk om een goed, waardevast pensioen te hebben. De VGDN probeert dat in alle redelijkheid voor de werkenden en niet meer actieven te bereiken. Wat komt er kijken bij jouw pensioenvoorziening? 1. Regeling 2. Financiering 3. Organisatie 4. Administratie Regeling De regeling wordt door de werkgever opgesteld en met de vakorganisaties (of de OR als er geen CAO is) voor akkoord onderhandeld. In het reglement zijn de pensioenbegrippen en -voorzieningen vastgelegd. Hier kan je vinden hoe je pensioen opbouwt en waar je recht op hebt bij overlijden, invaliditeit of het bereiken van de pensioengerechtigde leeftijd. Financiering De financiering van de regeling omvat: - Het innen van premies van alle werknemers en de werkgever, overeenkomstig de afspraken gemaakt tijdens de CAO onderhandelingen. - Het beleggen van premies en reserves als een extra bron van inkomsten. - Het doen van uitkeringen bij overlijden en pensionering en het opbouwen van premievrije pensioenaanspraken bij invaliditeit. 2

3 - Het aanvullen van eventuele tekorten in het fonds door de werkgever overeenkomstig een herstelplan, op aangeven van de toezichthouder, De Nederlandse Bank (DNB). DNB ziet er op toe dat alles volgens de wetgeving voor pensioenen verloopt. In de jaarverslagen legt de Stichting financiële verantwoording af. Organisatie DuPont heeft in 1996 de Stichting Pensioenfonds DuPont Nederland opgericht. Het bestuur van de stichting, waarin vertegenwoordigers van DuPont, de werknemers en een gepensioneerde zitten, is verantwoordelijk voor de uitvoering van de pensioenregeling. Het bestuur laat zich door externe deskundigen bijstaan. Het beheren van de beleggingen (uit premies en reserves) is uitbesteed aan derden. De overheid onderkent het belang van medezeggenschap steeds meer. De rol van de OR en de Deelnemersraad wordt daarom belangrijker. Administratie Het verloop van de pensioenopbouw en de uitkeringen toe te kennen bij ouderdom, overlijden en invaliditeit is ondergebracht in een speciaal administratief systeem. Ook de administratie is op dit moment uitbesteed aan derden. Ter afsluiting In dit bulletin vind je een aantal artikelen die verder ingaan op de regeling, de financiering, de organisatie of de administratie. Hoe goed is jouw pensioen? De regeling De pensioenregeling plus de AOW leveren het pensioen op. Na 40 deelnamejaren zal het pensioen 70% bedragen van het laatst verdiende inkomen. Stel je inkomen is ,-, dan zal je pensioen ,- bedragen. Voor het inkomen gaat de pensioenregeling uit van 12 maal het maandsalaris, de vakantietoeslag en 13 de maand. Voor ploegendienst is er daarnaast het shiftpensioen. Om aan 40 deelnamejaren te komen moet iemand vanaf zijn 25 ste tot zijn 65 ste premie betalen. Komt iedereen aan 70% van het laatst verdiende inkomen? Velen komen niet aan 40 deelnamejaren door deeltijdwerken, wisselen van werkgever (pensioenbreuk), later intreden en/of eerder uittreden. Heb je als gevolg b.v. slechts 25 deelnamejaren dan daalt het aanvangspensioen op 65 jaar van ,- naar ,-, een daling van 70% naar 58% van het inkomen! (N.B. Het AOW-pensioen van de overheid wordt hierin wél volledig 3

4 uitgekeerd, wanneer je vanaf je 15 de tot je 65 ste jaar in Nederland hebt gewoond of gewerkt.) Wat gebeurt er daarna als je gepensioneerd wordt? Door inflatie zal de koopkracht van het pensioen teruglopen. In de DuPont pensioenregeling is bepaald dat pensioenen niet worden geïndexeerd (niet regelmatig aangepast voor koopkrachtbehoud) DUPONT salaris etc. Inkomen Huidig (2006) DUPONT AOW Pensioen PENSIOEN AOW (raming) Pensioen met Indexatie Na 10 jaar 2,5% inflatie DUPONT AOW (raming) DuPont pensioen Bij een inflatie van 2,5% per jaar zou het hiervoor genoemde pensioen van ,- in 10 jaar moeten worden verhoogd met 28% ofwel 7 850,- om de koopkracht te behouden. Als we ervan uitgaan, dat de overheid in die periode de AOW wel met 2,5% per jaar verhoogt, dan gaat de AOW met ca ,- omhoog. Ergo, het pensioeninkomen uit de DuPont regeling blijft met 3 400,- achter. En verder moeten we maar niet denken aan het bevriezen van de AOW en aan inflatiecijfers van meer dan 10% per jaar, die we in de jaren '70 hebben gekend. In een dergelijk scenario kan de koopkracht van je pensioen in 5 jaar gehalveerd worden. Bij vele bedrijven in Nederland wordt WEL geïndexeerd en bestaat deze uitholling van je pensioen niet. Vaak krijg je niet het volle pond, maar dan toch wel het leeuwendeel. En verder niet onbelangrijk, hoe zijn je persoonlijke omstandigheden? - Wat zal je relationele situatie zijn? Gehuwd/partner, alleenstaand, gescheiden, studerende kinderen? - Hoe hoog is je hypotheekrente of huur na pensionering? - Zijn er schulden of andere verplichtingen? - Wil je na je 65 ste iets bijzonders gaan ondernemen? Hoe goed jouw pensioen is, is dus een persoonlijke kwestie. Voor velen zal het nodig zijn om naast het pensioen aanvullende reserves op te bouwen voor na het 65 ste levensjaar. Te denken valt hierbij aan overwaarde in het eigen huis, spaartegoeden en eventueel beleggingen. In hoeverre heb je daar mogelijkheden toe? 4

5 En, ben je al met aanvullende reserves begonnen? Immers, dat je met het pensioen van DuPont uit de zorgen bent, is onder de huidige omstandigheden niet waar. Je zult dus ook je eigen voorzieningen moeten maken en daar zijn grote bedragen mee gemoeid. Als je 50 bent, ben je eigenlijk al te laat. Het beste is om daar rond je dertigste mee te beginnen. Immers een klein bedrag is na 35 jaar met al de rentes uitgegroeid tot iets waar je wat mee kan. Heb je om welke reden ook geen 'aanvullende reserves' opgebouwd, dan kan je zelf niet veel meer. De VGDN wil dat DuPont zijn toezeggingen, destijds bij de introductie van de Pensioenstichting gemaakt, gewoon loyaal nakomt en dat is een zo goed als waardevast pensioen. Jaarlijks indexeren dus, net als al die andere (ook Amerikaanse) bedrijven in Nederland doen. Steun de VGDN hierbij!!!!!!!!! Levensloopregeling en eerder stoppen met werken Wil je vóór je 65 ste stoppen met werken, dan is er de laatste tijd veel veranderd. De individuele consequenties verschillen van de 5 leeftijdscategorie waarin je je nu bevindt. Werknemers mogen jaarlijks 12% van hun brutoloon sparen om langer durend verlof te financieren. Hierbij geldt de zogeheten omkeerregel. Over de inleg hoeft geen belasting te worden betaald. De belasting wordt pas betaald als het spaartegoed wordt opgenomen. Ook extra gewerkte uren of bijvoorbeeld ATV-dagen kunnen worden opgespaard. Met de levensloopregeling mag maximaal 210% van het bruto jaarsalaris worden gespaard. Hiermee kan dus circa drie jaar eerder stoppen met werken worden gefinancierd, indien je genoegen neemt met 70% van het laatstverdiende loon. Dit kan met 12 jaar deelname worden bereikt. Overgangsregeling Was je op 1 januari jaar of ouder, dan houd je de fiscale voordelen voor prepensioen. De premies voor VUT en prepensioen, bedoeld voor de uitkeringen voor deze groep, blijven aftrekbaar. Voor werknemers, die nu tussen 51 en 56 jaar zijn, zijn de consequenties van de wijzigingen van de maatregelen van het kabinet om de pensioenopbouw niet meer fiscaal te ondersteunen het grootst. Om die reden mogen zij een

6 onbeperkte hoeveelheid geld in de levensloopregeling plaatsen. Daardoor kopen ze de vrije tijd die ze door de beperking van hun pensioenopbouw hebben verloren. Hoe zit dat bij DuPont? Bij de laatste CAO onderhandelingen is overeenstemming bereikt over de voorwaarden voor de invoering van de levensloopregeling. Van verschillende kanten wordt met tevredenheid gereageerd op het resultaat. Over de toekomst van deze regeling valt op dit moment weinig te zeggen. De discussie is inmiddels losgebrand over gebruik en misbruik van de levensloopregeling. Het is dan ook onzeker of je deze gespaarde centjes in de toekomst kan blijven gebruiken om voor je 65 ste te stoppen met werken. Indexatie in Nederland Voor dit artikel is dankbaar gebruik gemaakt van informatie uit NVOG-nieuws van september Onder indexatie wordt in het Nederlandse pensioenland het volgen van de inflatie genoemd. Gaat de inflatie met 2,5% omhoog, dan verwachten de gepensioneerden bij een goed pensioenfonds ook een correctie op hun pensioen van ongeveer 2,5%. Wat was nu de inflatie in Nederland? Het Centraal Bureau voor de Statistiek (CBS) hanteert verschillende prijsindexcijfers: de bekendste is het CPI, of: ConsumentenPrijsIndex cijfer. Het geeft het prijsverloop weer van het boodschappenmandje, d.i. het pakket goederen en diensten, zoals dat gemiddeld wordt aangeschaft door alle huishoudens in Nederland. In dit mandje zit zeer veel, maar niet alles. De zorgkosten ontbreken bijvoorbeeld net zoals onder andere de inkomstenbelasting en sociale premies. Dit cijfer wordt ook wel de CPI AH (Alle Huishoudens) genoemd, het is het meest bekende cijfer en wordt maandelijks gepubliceerd. Daarnaast worden er voor allerhande groeperingen CPI s bijgehouden. Voor pensioenen wordt vaak de CPI-AH afgeleid gebruikt. Deze index is nog verder uitgekleed: hierin worden de verhogingen van een serie belastingen niet meegenomen, zoals: BTW, brandstofheffingen, motorrijtuigenbelasting en gemeentelijke heffingen. Zo is er ook een apart mandje voor de senioren, een derde index: CPI Senioren, dat in een samenwerking tussen het CBS en de NVOG (Nederlandse Vereniging van Organisaties van Gepensioneerden) tot stand is gekomen. Immers, de senioren hebben hun specifieke bestedingspatroon, zoals 6

7 bijvoorbeeld hogere verwarmingskosten. Wat komt de gepensioneerde tekort? Wat blijkt is dat de CPI-AH (Alle Huishoudens) in de periode 1995 t/m met 23,8% is gestegen en de voor de gepensioneerden gebruikte index CPI AH afgeleid slechts met 20,6%. Jammer voor de gepensioneerden, zij komen zo dus al 3,2% tekort. Maar gaan we kijken naar de echte behoeften van de senioren, de CPI-Senioren, dan is de inflatie 26,2% gestegen. Dit beziende, komt de gepensioneerde met een volledig geïndexeerd pensioen al bijna 6% tekort. Nu indexeert DuPont helemaal niet, zie hiervoor het artikel Indexatie bij DuPont elders in dit pamflet. De schade voor degenen, die voor hun inkomen alleen van het pensioenfonds afhankelijk zijn, is dus aanzienlijk, ondanks alle vroeger door DuPont gedane toezeggingen. CPI -AH cumulatief CPI- AH afgeleid Inflatie Senioren In grafiek 1 zijn wat cijfervoorbeelden gegeven over het inflatieverloop van de afgelopen 10 jaren. Indexatie bij DuPont De meeste pensioenfondsen herzien de pensioenen eens per jaar om deze met ongeveer de inflatie te verhogen. DuPont samen en een andere groot Amerikaans chemisch bedrijf zijn de enige Amerikaanse ondernemingen in Nederland die niet voor deze benadering gekozen hebben. Zij verschuilen zich achter de FAS 87 regeling waarover verder in dit blad meer informatie. In grafiek 2 is grafisch uitgezet wat de inflatie in Nederland is en hoe DuPont tot nu toe die inflatie gecompenseerd heeft. inlfatie, indexatie CPI Senioren DuPont index cumulatief '95 '96 '97 '98 '99 00 '01 '02 '03 '04 de samengestelde inflatie de jaren Grafiek 1: Cumulatieve inflate over de jaren 7 de jaren Grafiek 2: DuPont indexering vs inflatie senioren. Los van het grijze verleden: per 1 januari 2001 heeft DuPont voor het laatst de pensioenen aangepast.

8 Nu is sinds die tijd tot 1 maart 2006 de inflatie (CPI-AH) met 14,5% toegenomen. De voor de pensioenen veel gebruikte lagere CPI-AH afgeleid gaf nog altijd een toename van 12,8%. Het besteedbare inkomen van de gepensioneerden is dus met tenminste 1,.8% afgenomen. Een goede reden om tot actie over te gaan, temeer daar de meeste bedrijven in Nederland dezelfde problemen van het instorten der beurzen kenden als DuPont, maar alweer begonnen zijn om de inflatie te compenseren. Bij de NVOG (Nederlandse Vereniging van Organisaties van Gepensioneerden) zijn circa 65 organisaties van gepensioneerden van middelgrote tot grote bedrijven aangesloten. Onze VGDN vormt daar echt samen met de gepensioneerden van dat andere Amerikaanse bedrijf een absolute uitzondering. Niet indexeren gebeurt alleen als het bedrijf geen geld heeft. Wat DuPont doet, in 5 jaar tijd niet indexeren, komt voor zover bekend in het geheel niet voor. Ja, de meeste gepensioneerden hebben bij DuPont als ze net gepensioneerd zijn een relatief goed pensioen. Echter als je na 6 jaar al een koopkrachtvermindering hebt van 13%, dan moet je je toch wel zorgen gaan maken over die oudcollega s, die al veel langer met pensioen zijn. Beurskrach en Herstelplan Hoe financiert het Pensioenfonds jouw pensioen? 1. De premie-inleg van werkgever en werknemers. 2. Het beleggen van deze premie-inleg in rentegevende fondsen en op de beurs. In de jaren 2002 en 2003 waren door de beurskrach de resultaten van de beleggingen zeer slecht. Alle pensioenfondsen in Nederland hebben in die jaren enorme verliezen geleden. Sommige fondsen, waaronder DuPont, kwamen in de gevarenzone. De toezichthouder, De Nederlandse Bank, eiste van het DuPont pensioenfonds, dat er werd ingegrepen. Er moest een herstelplan komen waarin duidelijk werd gemaakt dat het fonds zijn verplichtingen in de toekomst kon waarmaken. Wat waren de oorzaken dat het DuPont fonds in de gevarenzone kwam? 1. De zojuist aangehaalde beurskrach. 2. Een fikse schuld van het pensioenfonds bij de start in Te lage premies betaald door de werkgever. Al in 1999 waarschuwde de toezichthouder dat er structureel een 8

9 te lage premie door DuPont werd betaald. Het eerder genoemde herstelplan bepaalde dat onze werkgever in de jaren 2002/2003/2004 extra geld in het pensioenfonds moest storten. Totaal heeft DuPont 71 miljoen betaald. Dit bedrag is bijna net zo groot als de schuld waarmee het fonds bij haar oprichting van start ging. (Zou DuPont in 1996 meteen bij de oprichting van het fonds aan haar volledige verplichtingen hebben voldaan dan zou er nu geen sprake geweest zijn van een herstelplan.) Deze dagen gebruikt DuPont deze zogenaamde extra herstelplan betalingen als argument om de indexatie te af te wijzen. Hoe verder? Vanaf 2002 zijn alle pensioenfondsen verplicht een premie te berekenen, die het mogelijk maakt voldoende (ca 30%) reserves op te bouwen. Deze reservebuffer is o.a. nodig om eventuele toekomstige beursschommelingen op te vangen. Als die buffer is bereikt mag de premie omlaag en de grote vraag is dan, wat gebeurt er met de pensioenen. Denkt DuPont dan eerst aan zichzelf of gaat de Stichting na vijf jaar de pensioenen aan inflatie aanpassen? Wordt de koopkracht wel of niet in stand gehouden? De tekst van artikel 14 in het pensioenreglement is bepalend wat er gaat gebeuren. De nieuwe tekst is zeker niet hoopgevend voor de toekomstige pensioengangers. FAS87, wat is dat eigenlijk? FAS87 staat voor het statement nr.: 87 van het Federal Accounting System. Het is een standaard voor werkgevers met betrekking tot pensioenen. Reeds in 1956 en 1966 was er wetgeving over de regelgeving rond wat mocht en niet mocht met betrekking tot pensioenen. Zowel juridisch als economisch was er in de USA behoefte aan betere regelgeving. Maar vooral ook belastingtechnisch was er toenemende behoefte aan heldere afspraken. Dit resulteerde in december 1985 tot deze nieuwe wetgeving in de US. Zeker hadden de aan de beurs van New York ingeschreven fondsen, zoals DuPont, daar wat administratieve hinder van. DuPont past deze wetgeving nauwgezet toe. Nu is daar niets mis mee. Wetgeving is er om nageleefd te worden. De interpretatie die DuPont aan FAS87 geeft is dat pensioenverhogingen toezeggingen aan het personeel zijn. Zogenaamde liabilities. Dat wil volgens FAS 87 dan zeggen dat, als je kan bepalen hoeveel die toezeggingen in de toekomst gaan kosten, je dat bedrag dan nu moet vastleggen en 9

10 voorzieningen moet maken om dat geld te zijner tijd ook werkelijk beschikbaar te hebben. Dat kost geld en zou van de winst afgetrokken kunnen worden. Maar als je er op afstand naar kijkt, is het een vestzak broekzak verhaal. Immers het geld blijft in het bedrijf. Maar goed het geld blijft binnen DuPont, maar de winst gaat omlaag en de cashflow blijft gelijk. Dat heeft effect op de koers in Wallstreet en de bonussen. Dit kunstmatige verhaal doet dus bij sommige managers pijn, maar is dat dan zo wel nodig? De vraag die zich voordeed was hoe andere Amerikaanse bedrijven dit probleem hadden opgelost. Zeker toen DuPont met betrekking tot de wijziging van artikel 14 van het pensioenreglement melding deed, dat anders de toekomst van DuPont Dordrecht vanwege de extra kosten gevaar zou lopen. Doordat de VGDN aangesloten is bij de NVOG zien we daar als bestuursleden vrij frequent de andere bestuursleden van gepensioneerden verenigingen. Dus was het een kwestie van wat praten met de bestuursleden van andere Amerikaanse bedrijven. Al snel bleek, dat DuPont op vele fronten een uitzonderingspositie inneemt. En niet één die beter is dan de rest, zoals we dat vroeger, toen we nog werkten, gewend waren. Bij sommige bedrijven is het begrip 10 FAS87 niet eens bekend, bij andere weten ze ervan, maar zijn er kennelijk creatieve manieren gevonden om er mee om te gaan. Alleen DuPont en een ander Amerikaanse chemisch bedrijf verschuilen zich volledig achter de FAS87 richtlijnen om maar niet te hoeven indexeren. Het is jammer dat onze oude werkgever voor deze benadering gekozen heeft en wat na enig onderzoek bij andere grote Amerikaanse bedrijven bleek: het hoeft niet. Immers er worden in Nederland bij die andere bedrijven wel oplossingen gevonden die beter bij de Nederlandse gewoonten aansluiten. Mogelijk dat in de toekomst de OR en de vakbeweging aan de pensioenproblematiek meer prioriteit kunnen geven. Want één ding is zeker, bij leven en welzijn: eens krijg je er allemaal mee te maken en dan is het leuk om te weten dat je pensioen na 15 jaar ook nog iets voorstelt. Deelnemersraad vergroot medezeggenschap Het thema medezeggenschap was in de wereld van pensioenfondsen lange tijd onderbelicht. Laten we niet vergeten, het

11 gaat om ons en uw geld, vele miljoenen euro s die in ons werkzame leven bij elkaar gespaard worden. Het is niet alleen van belang dat deze gelden goed beheerd worden, maar ook dat er inspraak mogelijk is hoe dit geld ten goede komt aan degenen wie dit geld toekomt. Het bestuur van een pensioenfonds is verplicht een deelnemersraad (DR) in te stellen wanneer dit wordt verzocht door tenminste 5% van de deelnemers (werknemers, gepensioneerden). De VGDN heeft met ruim 250 handtekeningen in april 2005 dit verzoek aan het bestuur van het pensioenfonds kenbaar gemaakt. Dit heeft uiteindelijk geleid tot de verkiezingen, die in juni van dit jaar zijn afgerond. De volgende kandidaten zijn in de Deelnemersraad gekozen: - Namens de actieven: D.D. Doekhi F.W. van Dorsten A. Scandura R. Versendaal - Namens de gepensioneerden: J.K. Dik H. van den Reydt T.J. Sodenkamp J. Stienstra Wat is een Deelnemersraad? De rol van een DR is enigszins vergelijkbaar met die van een Ondernemingsraad. In een DR zijn deelnemers en gepensioneerden naar evenredigheid van hun aantallen binnen het pensioenfonds vertegenwoordigd. Wat doet een Deelnemersraad? Een DR heeft een aantal bevoegdheden. 1. Adviesrecht. Bij wijziging van o.a. statuten en reglementen, vaststelling van jaarverslag en begroting, wijziging van ingegane pensioenen. 2. Beroepsrecht De DR kan o.a. beroep instellen bij de Ondernemingskamer indien zij door het bestuur van het pensioenfonds niet in de gelegenheid is gesteld advies uit te brengen over één van bovenstaande onderwerpen of wanneer het besluit van het bestuur niet in overeenstemming is met het advies van de DR. 3. Klachtrecht Geldt ook voor minderheden binnen de DR, indien deze groep van oordeel is dat belangen van belanghebbenden niet op een evenwichtige wijze worden behartigd. Samen sterk Binnen de DR moeten zowel de belangen van de actieven als gepensioneerden zo goed mogelijk behartigd worden. Soms lijkt het erop, dat die belangen niet gelijk zijn. Uit onderzoek blijkt dat werknemers onder de 50 jaar nauwelijks interesse hebben in pensioenen. Ook de belangstelling 11

12 voor de verkiezingen van onze Deelnemersraad bevestigt dit verschil in betrokkenheid. Ruim 56% van de gepensioneerden nam deel aan de verkiezingen tegen 34% van de actieven. Toch is het van belang dat beide partijen zowel oog hebben voor de noden van vandaag als die van morgen. Iedereen is gebaat bij een betaalbare en straks ook een waardevolle pensioenvoorziening om nog jaren van te kunnen genieten. Lezersvragen In deze rubriek besteden wij aandacht aan wat er op het gebied van pensioenen leeft bij de werkenden bij DuPont. Daarom willen wij graag van jou weten, welke vragen er op het gebied van je toekomstige pensioen bij jou leven. Misschien roept dit bulletin wel vragen op. Stuur je vragen naar het volgende adres: VGDN - Pensioenvragen Prickwaert BA Sliedrecht en wij proberen in een volgend bulletin een antwoord te geven. straks misschien wel mijn baan bij DuPont en dan blijft er van mijn pensioen helemaal niets over. Antwoord: Je hoeft je geen zorgen te maken. Zeer belangrijk voor ons (VGDN) is, dat onze acties de werkgelegenheid bij DuPont niet in gevaar mogen brengen. Dat zou immoreel zijn en daar doen we niet aan mee. Wat betreft ".en dan blijft er van mijn pensioen helemaal niets meer over", het volgende: De premies, die jij en DuPont apart zetten voor je pensioen, worden door het DuPont Pensioenfonds goed beheerd onder toezicht van De Nederlandsche Bank. Het Pensioenfonds moet jaarlijks onder andere een jaarverslag maken, waaruit blijkt, dat de belangen van alle betrokkenen, dus ook jouw belangen als deelnemer, voldoende gewaarborgd zijn. Dat zit dus wel goed. In een volgend bulletin kunnen we aandacht besteden aan jouw vraag, als jij dat wilt. Laat van je horen!!! De eerste vraag, die wij kregen, is de volgende: Waar is de VGDN mee bezig? Die acties, die jullie voeren, nu zelfs met juristen, heb ik gehoord, kosten mij 12

1. Waarom moet het pensioenfonds ANWB extra maatregelen nemen?

1. Waarom moet het pensioenfonds ANWB extra maatregelen nemen? 1. Waarom moet het pensioenfonds ANWB extra maatregelen nemen? Het pensioenfonds staat er financieel niet goed voor. De twee belangrijkste oorzaken: 1. Nederlanders worden steeds ouder. Met name de laatste

Nadere informatie

RBS pensioen update. Van premie tot pensioen

RBS pensioen update. Van premie tot pensioen RBS pensioen update Van premie tot pensioen Hoe is uw pensioen opgebouwd? Waarom zitten veel pensioenfondsen nu in de problemen? Hoe ziet de toekomst van pensioen in Nederland eruit? In deze RBS Pensioen

Nadere informatie

Je bouwt partnerpensioen op met de pensioenregeling van Pensioenfonds Detailhandel. Voor je kinderen is er wezenpensioen.

Je bouwt partnerpensioen op met de pensioenregeling van Pensioenfonds Detailhandel. Voor je kinderen is er wezenpensioen. Hoe is jouw pensioen geregeld? Wat krijg je in onze pensioenregeling? Ouderdomspensioen Je bouwt ouderdomspensioen op met de pensioenregeling van Pensioenfonds Detailhandel. Je krijgt dit ouderdomspensioen

Nadere informatie

Je bouwt partnerpensioen op met de pensioenregeling van Pensioenfonds Detailhandel. Voor je kinderen is er wezenpensioen.

Je bouwt partnerpensioen op met de pensioenregeling van Pensioenfonds Detailhandel. Voor je kinderen is er wezenpensioen. Hoe is jouw pensioen geregeld? Wat krijg je in onze pensioenregeling? Ouderdomspensioen Je bouwt ouderdomspensioen op met de pensioenregeling van Pensioenfonds Detailhandel. Je krijgt dit ouderdomspensioen

Nadere informatie

Via deze brief krijgt u verdere (achtergrond)informatie over de huidige situatie en wat dit voor uw pensioen betekent.

Via deze brief krijgt u verdere (achtergrond)informatie over de huidige situatie en wat dit voor uw pensioen betekent. Naam Adres Postcode + woonplaats Land ONDERWERP: SITUATIE PENSIOENFONDS ROCKWOOL EN MOGELIJKE VERLAGING VAN UW PENSIOEN BIJLAGEN: EVALUATIEMOMENTEN IN HERSTELPLAN, ONTWIKKELING DEKKINGSGRAAD, DEKKINGSGRAAD

Nadere informatie

OWASE Pensioenforum 26 juni 2013. 3 juli 2013 OWASE. Welkom. bij

OWASE Pensioenforum 26 juni 2013. 3 juli 2013 OWASE. Welkom. bij Welkom OWASE Pensioenforum 26 juni 2013 OWASE 3 juli 2013 bij Pensioenfonds en solidariteit: één voor allen, allen voor één! www.owase.nl PFO20130626/20130703 2 Programma Pensioenforum De bedoeling van

Nadere informatie

Vraag-antwoord voor Pensioenfonds ANWB

Vraag-antwoord voor Pensioenfonds ANWB Vraag-antwoord voor Pensioenfonds ANWB vanwege verlagen pensioenen, april 2013 1. Waarom moet Pensioenfonds ANWB extra maatregelen nemen? Het pensioenfonds staat er financieel niet goed voor. De twee belangrijkste

Nadere informatie

Inleiding. Keuzemogelijkheden

Inleiding. Keuzemogelijkheden In dienst Bij indiensttreding bij UWV ga je ook automatisch pensioen opbouwen bij Pensioenfonds UWV. Waar moet je op letten? Welke keuzes kun je maken? Inleiding Iedereen die in dienst komt bij UWV start

Nadere informatie

Uw werknemers en hun pensioen in de Metaal en Techniek

Uw werknemers en hun pensioen in de Metaal en Techniek Uw werknemers en hun pensioen in de Metaal en Techniek Uw onderneming is actief in de Metaal en Techniek. Daarom is het pensioen van uw werknemers ondergebracht bij Pensioenfonds Metaal en Techniek (PMT).

Nadere informatie

De heer W.I.W. Voorbeeld Straat 12 1234 AB WOONPLAATS 1234ab49. Heerlen, April 2016. Beste heer Voorbeeld,

De heer W.I.W. Voorbeeld Straat 12 1234 AB WOONPLAATS 1234ab49. Heerlen, April 2016. Beste heer Voorbeeld, De heer W.I.W. Voorbeeld Straat 12 1234 AB WOONPLAATS 1234ab49 Heerlen, April 2016 Beste heer Voorbeeld, U bouwt pensioen op bij het Pensioenfonds Werk en (re)integratie (PWRI). Gaat u met pensioen? Dan

Nadere informatie

201506 brochure pensioen in zicht 2015. Pensioen in zicht

201506 brochure pensioen in zicht 2015. Pensioen in zicht Pensioen in zicht INHOUD PAGINA 1. Wanneer gaat het pensioen in? 3 2. Kan het pensioen ook op een eerdere datum ingaan? 3 3. Is een vervroegde pensionering haalbaar? 3 4. Vervroegde ingang van het pensioen

Nadere informatie

Inleiding. Keuzemogelijkheden

Inleiding. Keuzemogelijkheden In dienst Bij indiensttreding bij UWV ga je ook automatisch pensioen opbouwen bij Pensioenfonds UWV. Waar moet je op letten? Welke keuzes kun je maken? N.B. Op dit moment ligt de officiële pensioenleeftijd

Nadere informatie

Presentatie met uitleg per slide

Presentatie met uitleg per slide Presentatie met uitleg per slide 1 Terug- en vooruitblik In het principe cao-akkoord van december 2012 hebben we afspraken gemaakt over de noodzaak van een nieuwe en toekomstbestendige pensioenregeling

Nadere informatie

Welkomstbrief. Meer weten? Kijk op pensioentextielverzorging.nl

Welkomstbrief. Meer weten? Kijk op pensioentextielverzorging.nl Welkomstbrief Meer weten? Kijk op pensioentextielverzorging.nl Inhoud 1. Inleiding 4 1.1 Welke informatie krijg je over je pensioen? 4 1.2 Wat is pensioen? 4 1.3 Welke pensioenregeling heb je? 4 1.4 Heb

Nadere informatie

Pensioenfonds Robeco. Populair Jaarverslag 2014

Pensioenfonds Robeco. Populair Jaarverslag 2014 Pensioenfonds Robeco Populair Jaarverslag 2014 2014 was een bewogen jaar voor Pensioenfonds Robeco door de sterk dalende rente en de veranderende wet- en regelgeving. In het jaarverslag blikken wij als

Nadere informatie

Maak op tijd kennis met SPF!

Maak op tijd kennis met SPF! Maak op tijd kennis met SPF! INFORMATIE OVER HET PENSIOENFONDS VOOR FYSIOTHERAPEUTEN Wanneer u aan het werk gaat als fysiotherapeut is het voor u van belang dat u zich tijdig bij de Stichting Pensioenfonds

Nadere informatie

1 Inleiding. Wanneer ga jij met pensioen Versie: 4 17-07-2015 Pagina: 3 van 7

1 Inleiding. Wanneer ga jij met pensioen Versie: 4 17-07-2015 Pagina: 3 van 7 Inhoudsopgave 1 Inleiding... 3 2 AOW-gerechtigde leeftijd... 4 2.1 Algemeen... 4 2.2 Verhoging van 65 naar 67... 4 2.3 Verdere verhoging op basis van de levensverwachting... 4 3 Pensioenleeftijd... 6 3.1

Nadere informatie

Het AVEBE Pensioen samengevat

Het AVEBE Pensioen samengevat Het AVEBE Pensioen samengevat Deze folder is bedoeld voor alle medewerkers die bij AVEBE in dienst zijn getreden. Pensioenfonds Ouderdomspensioen: het AVEBE Pensioen vanaf uw pensionering Het AVEBE Pensioen

Nadere informatie

Pensioenen Oktober 2015

Pensioenen Oktober 2015 Pensioenen Oktober 2015 Agenda Waarom deze bijeenkomst? Waarom Pensioenfonds PGB? Pensioenregelingen 2016 Volgende stappen Vragen 2 Waarom deze bijeenkomst? Informeren over veranderingen op pensioengebied

Nadere informatie

Verkort Jaarverslag 2013

Verkort Jaarverslag 2013 Verkort Jaarverslag Han Thoman: Ons bestuur is zich echt goed bewust van de risico s die het pensioenfonds loopt. Voorzitter Han Thoman Onze financiële positie is redelijk maar moet nog beter Een jaar

Nadere informatie

Meer pensioen opbouwen?

Meer pensioen opbouwen? Meer pensioen opbouwen? Bijsparen voor extra pensioen bij SBZ Stichting Bedrijfstakpensioenfonds Zorgverzekeraars Waarom sparen bij SBZ? De meeste Nederlandse pensioenregelingen, en zeker ook die van SBZ,

Nadere informatie

datum onze referentie uw referentie doorkiesnummer 15-11-2010 0523 288420

datum onze referentie uw referentie doorkiesnummer 15-11-2010 0523 288420 Aan: alle actieve deelnemers alle gewezen deelnemers alle pensioengerechtigden datum onze referentie uw referentie doorkiesnummer 15-11-2010 0523 288420 Betreft: de risico s van het pensioenfonds voor

Nadere informatie

15 vragen en antwoorden over de veranderingen in de pensioenregeling

15 vragen en antwoorden over de veranderingen in de pensioenregeling Er verandert wat aan je pensioen 15 vragen en antwoorden over de veranderingen in de pensioenregeling Over de pensioenleeftijd en de AOW 1. Moet ik nu blijven werken tot 67 jaar? Het pensioen dat je vanaf

Nadere informatie

De dekkingsgraad van het Pensioenfonds is bijna elke maand anders. Dat komt vooral door de rentestand en onze beleggingsopbrengsten.

De dekkingsgraad van het Pensioenfonds is bijna elke maand anders. Dat komt vooral door de rentestand en onze beleggingsopbrengsten. Nieuwsbrief Ballast Nedam Pensioenfonds September 2013 Tijd voor een nieuwsbrief van uw Pensioenfonds. Er gebeurt veel in de Nederlandse pensioenwereld; dat kan u bijna niet zijn ontgaan. In onze vorige

Nadere informatie

Veelgestelde vragen Uniform Pensioenoverzicht

Veelgestelde vragen Uniform Pensioenoverzicht Veelgestelde vragen Uniform Pensioenoverzicht Hieronder vindt u een overzicht van de veelgestelde vragen rondom uw pensioenoverzicht. Heeft u na het lezen van deze veelgestelde vragen toch nog vragen?

Nadere informatie

Toelichting. Uniform Pensioenoverzicht 2015. Uitkeringsovereenkomst

Toelichting. Uniform Pensioenoverzicht 2015. Uitkeringsovereenkomst Toelichting Uniform Pensioenoverzicht 2015 Uitkeringsovereenkomst Actieve deelnemer Wat heeft u aan het Uniform Pensioenoverzicht? Het Uniform Pensioenoverzicht geeft inzicht in uw inkomen dat u van Hagee

Nadere informatie

Geef pensioen de aandacht die het verdient. Jaarbericht Stichting Pensioenfonds

Geef pensioen de aandacht die het verdient. Jaarbericht Stichting Pensioenfonds Geef pensioen de aandacht die het verdient Jaarbericht Stichting Pensioenfonds Vijf mythes over pensioen Over pensioenen zijn meerdere mythes in omloop. Het is belangrijk om te weten hoe het wel zit. De

Nadere informatie

Hoe is uw pensioen geregeld?

Hoe is uw pensioen geregeld? Hoe is uw pensioen geregeld? De Ahold Pensioenregeling 2015 Geachte heer, mevrouw, Welkom bij Ahold Pensioenfonds! Als u 21 jaar of ouder bent, bouwt u vanaf uw datum in dienst pensioen bij ons op. Dit

Nadere informatie

Wanneer ga jij met pensioen?

Wanneer ga jij met pensioen? Wanneer ga jij met pensioen? Inhoudsopgave Inleiding... 3 1 AOW-gerechtigde leeftijd... 4 1.1 Algemeen... 4 1.2 Verhoging van 65 naar 67... 4 1.3 Verdere verhoging op basis van de levensverwachting...

Nadere informatie

Verkort jaarverslag 2017 Pensioenfonds Cargill

Verkort jaarverslag 2017 Pensioenfonds Cargill Verkort jaarverslag 2017 Pensioenfonds Cargill Pensioenfonds Cargill 2017 in beeld Wat zijn de belangrijkste ontwikkelingen van 2017 van Pensioenfonds Cargill? U leest het in dit verkort jaarverslag. Financiële

Nadere informatie

Een nieuwe baan. Je toekomst uitgestippeld

Een nieuwe baan. Je toekomst uitgestippeld Een nieuwe baan Je toekomst uitgestippeld Colofon Redactie: Syntrus Achmea Tekst: Syntrus Achmea Vormgeving: Vormplan Design bno, Amsterdam 1e druk januari 2008 Deze brochure is met zorg samengesteld.

Nadere informatie

Wat krijgt u in onze pensioenregeling?

Wat krijgt u in onze pensioenregeling? Hoe is uw pensioen geregeld? In dit Pensioen 1-2-3 leest u wat u wel en niet krijgt in onze pensioenregeling. Pensioen 1-2-3 bevat geen persoonlijke informatie over uw pensioen. Die vindt u wel op www.mijnpensioenoverzicht.nl.

Nadere informatie

Roel Fonville Drachten, 28 maart

Roel Fonville Drachten, 28 maart Roel Fonville Drachten, 28 maart 2019 18-3-2019 1 Hoe gaat het met uw pensioen? Een nieuw pensioenstelsel? Wat doet de Federatie? Verkiezingen Verantwoordingsorgaan! 18-3-2019 2 Bron: DNB Positie Philips

Nadere informatie

Bijlage A Enquête solidariteit in de pensioenen... 2. Bijlage B Multivariate regressieanalyses... 13

Bijlage A Enquête solidariteit in de pensioenen... 2. Bijlage B Multivariate regressieanalyses... 13 Bijlagen Pensioenen: solidariteit en keuzevrijheid Stella Hoff Inhoud Bijlage A Enquête solidariteit in de pensioenen... 2 Bijlage B Multivariate regressieanalyses... 13 Bijlagen SCP-publicatie Pensioenen:

Nadere informatie

Najaarsbijeenkomst Vereniging Senioren ING Regio Rotterdam/Zeeland

Najaarsbijeenkomst Vereniging Senioren ING Regio Rotterdam/Zeeland Najaarsbijeenkomst Vereniging Senioren ING Regio Rotterdam/Zeeland Peter de Bruijne Voorzitter Bestuur Pensioenfonds ING 31 oktober 2013 QR code website Pensioenfonds ING Agenda Financiële situatie Klanttevredenheid

Nadere informatie

Uw Uniform Pensioenoverzicht Geachte heer, mevrouw,

Uw Uniform Pensioenoverzicht Geachte heer, mevrouw, Postbus 30020, 2500 GA Den Haag 070 316 08 60 www.bpmt.nl Persoonsnummer Datum Uw kenmerk maart 2019 Uw Uniform Pensioenoverzicht 2019 Geachte heer, mevrouw, Hierbij ontvangt u uw Uniform Pensioenoverzicht

Nadere informatie

Toeslag- verlening Uitgave mei 2015

Toeslag- verlening Uitgave mei 2015 Toeslagverlening Uitgave mei 2015 Disclaimer De in deze brochure verstrekte informatie van Stichting Pensioenfonds DSM Nederland, gevestigd te Heerlen (het pensioenfonds ) is van algemene aard, uitsluitend

Nadere informatie

AANVULLENDE PENSIOENREGELING

AANVULLENDE PENSIOENREGELING AANVULLENDE PENSIOENREGELING Stichting Bedrijfspensioenfonds voor de Agrarische en Voedselvoorzieningshandel Uw pensioen is onze zorg. Inleiding Voor u ligt de brochure over de aanvullende pensioenregelingen

Nadere informatie

De heer W.I.W. Voorbeeld Straat 12 1234 AB WOONPLAATS 1234ab49. Heerlen, April 2015. Geachte heer Voorbeeld,

De heer W.I.W. Voorbeeld Straat 12 1234 AB WOONPLAATS 1234ab49. Heerlen, April 2015. Geachte heer Voorbeeld, De heer W.I.W. Voorbeeld Straat 12 1234 AB WOONPLAATS 1234ab49 Heerlen, April 2015 Geachte heer Voorbeeld, U bouwt pensioen op bij het Pensioenfonds Werk en (re)integratie (PWRI). Gaat u met pensioen?

Nadere informatie

Hoe zit het met mijn prepensioen?

Hoe zit het met mijn prepensioen? We zorgen ervoor dat u goed zit Hoe zit het met mijn prepensioen? Als u werkt in het goederenvervoer Printvriendelijke versie Waarom deze brochure? Het is prettig als u eerder kunt stoppen met werken.

Nadere informatie

Uit dienst. Bij uitdiensttreding stopt de opbouw van je pensioen bij Pensioenfonds UWV. Wat verandert er? En voor welke keuzes sta je nu?

Uit dienst. Bij uitdiensttreding stopt de opbouw van je pensioen bij Pensioenfonds UWV. Wat verandert er? En voor welke keuzes sta je nu? Uit dienst Bij uitdiensttreding stopt de opbouw van je pensioen bij Pensioenfonds UWV. Wat verandert er? En voor welke keuzes sta je nu? N.B. Op dit moment ligt de officiële pensioenleeftijd bij UWV nog

Nadere informatie

Jouw Delta Lloyd Pensioen in het kort

Jouw Delta Lloyd Pensioen in het kort Jouw Delta Lloyd Pensioen in het kort Deze brochure is bedoeld voor alle medewerkers van Delta Lloyd die 18 jaar of ouder zijn en geeft je een goed overzicht van je pensioenregeling. Jouw Delta Lloyd Pensioen

Nadere informatie

Hoe zit het met mijn prepensioen? Als u werkt in het goederenvervoer

Hoe zit het met mijn prepensioen? Als u werkt in het goederenvervoer Hoe zit het met mijn prepensioen? Als u werkt in het goederenvervoer We zorgen ervoor dat u goed zit 2 Waarom deze brochure? Het is prettig als u eerder kunt stoppen met werken. U moet dan uw rekeningen

Nadere informatie

Wat krijgt u in onze pensioenregeling?

Wat krijgt u in onze pensioenregeling? Hoe is uw pensioen geregeld? In dit Pensioen 1-2-3 leest u wat u wel en niet krijgt in onze pensioenregeling. Pensioen 1-2-3 bevat geen persoonlijke informatie over uw pensioen. Die vindt u wel op www.mijnpensioenoverzicht.nl

Nadere informatie

Wat krijgt u in onze pensioenregeling?

Wat krijgt u in onze pensioenregeling? Hoe is uw pensioen geregeld? In dit Pensioen 1-2-3 leest u wat u wel en niet krijgt in onze pensioenregeling. Pensioen 1-2-3 bevat geen persoonlijke informatie over uw pensioen. Die vindt u wel op www.mijnpensioenoverzicht.nl.

Nadere informatie

Toeslagverlening Uitgave mei 2015

Toeslagverlening Uitgave mei 2015 Toeslagverlening Uitgave mei 2015 Disclaimer De in deze brochure verstrekte informatie van Stichting Pensioenfonds Sabic, gevestigd te Sittard (het pensioenfonds ) is van algemene aard, uitsluitend indicatief

Nadere informatie

Gelden de kortingen op het pensioen per en voor beide regelingen?

Gelden de kortingen op het pensioen per en voor beide regelingen? Veelgestelde vragen DE KORTINGEN Gelden de kortingen op het pensioen per 1-9-2016 en 1-3-2017 voor beide regelingen? Ja, de kortingen gelden zowel voor de middelloon als de CDC regeling, ongeacht het afgesproken

Nadere informatie

Wat krijgt u in onze pensioenregeling?

Wat krijgt u in onze pensioenregeling? Hoe is uw pensioen geregeld? In dit Pensioen 1-2-3 leest u wat u wel en niet krijgt in onze pensioenregeling. Pensioen 1-2-3 bevat geen persoonlijke informatie over uw pensioen. Die vindt u wel op www.mijnpensioenoverzicht.nl

Nadere informatie

Wat krijgt u in onze pensioenregeling?

Wat krijgt u in onze pensioenregeling? Hoe is uw pensioen geregeld? In dit Pensioen 1-2-3 leest u wat u wel en niet krijgt in onze pensioenregeling. Pensioen 1-2-3 bevat geen persoonlijke informatie over uw pensioen. Die vindt u wel op www.mijnpensioenoverzicht.nl.

Nadere informatie

De heer W.I.W. Voorbeeld Straat 12 1234 AB WOONPLAATS 1234ab49. Heerlen, September 2014. Geachte heer Voorbeeld,

De heer W.I.W. Voorbeeld Straat 12 1234 AB WOONPLAATS 1234ab49. Heerlen, September 2014. Geachte heer Voorbeeld, De heer W.I.W. Voorbeeld Straat 12 1234 AB WOONPLAATS 1234ab49 Heerlen, September 2014 Geachte heer Voorbeeld, U bouwt pensioen op bij het Pensioenfonds Werk en (re)integratie (PWRI). Gaat u met pensioen?

Nadere informatie

Wat krijgt u in onze pensioenregeling?

Wat krijgt u in onze pensioenregeling? Hoe is uw pensioen geregeld? In dit Pensioen 1-2-3 leest u wat u wel en niet krijgt in onze pensioenregeling. Pensioen 1-2-3 bevat geen persoonlijke informatie over uw pensioen. Die vindt u wel op www.mijnpensioenoverzicht.nl

Nadere informatie

Nieuws over uw pensioen

Nieuws over uw pensioen BpfTEX Stichting Bedrijfstakpensioenfonds voor de Groothandel in Textielgoederen en Aanverwante Artikelen Nieuws over uw pensioen Juni 2010 Bas de Lege, secretaris BPF Tex en Jan Edu Kelder, voorzitter

Nadere informatie

Update! WIJZIGINGEN PENSIOENREGELING PER 1 JANUARI 2015. bpfhibin.nl

Update! WIJZIGINGEN PENSIOENREGELING PER 1 JANUARI 2015. bpfhibin.nl Update! bpfhibin.nl stichting bedrijfstakpensioenfonds voor de handel in bouwmaterialen December 2014 Kunt u uw werknemers uitleggen wat er per 1 januari 2015 is veranderd aan hun pensioen? WIJZIGINGEN

Nadere informatie

StichtingPensioenfondsNIBC

StichtingPensioenfondsNIBC StichtingPensioenfondsNIBC Hoe is uw pensioen geregeld? In dit Pensioen 1-2-3 leest u wat u wel en niet krijgt in onze pensioenregeling. Pensioen 1-2-3 bevat geen persoonlijke informatie over uw pensioen.

Nadere informatie

NPR 2005 Stichting Algemeen Pensioenfonds Aruba

NPR 2005 Stichting Algemeen Pensioenfonds Aruba NPR 2014 NPR 2005 Stichting Algemeen Pensioenfonds Aruba Nieuw Pensioenreglement 2014 (NPR 2014) U bouwt bij APFA pensioen op als u werkt voor de overheid, in het onderwijs of voor een organisatie die

Nadere informatie

Brochure. Uw pensioen in de Groothandel in Eieren

Brochure. Uw pensioen in de Groothandel in Eieren Brochure Uw pensioen in de Groothandel in Eieren Inleiding Voor u ligt de brochure van het Bedrijfspensioenfonds voor de Agrarische en Voedselvoorzieningshandel (Bpf AVH). Bpf AVH verzorgt al 50 jaar de

Nadere informatie

Wat krijgt u in onze pensioenregeling?

Wat krijgt u in onze pensioenregeling? Hoe is uw pensioen geregeld? In dit Pensioen 1-2-3 leest u wat u wel en niet krijgt in onze pensioenregeling. Pensioen 1-2-3 bevat geen persoonlijke informatie over uw pensioen. Die vindt u wel op www.mijnpensioenoverzicht.nl

Nadere informatie

Wat krijgt u in onze pensioenregeling?

Wat krijgt u in onze pensioenregeling? Hoe is uw pensioen geregeld? In dit Pensioen 1-2-3 leest u wat u wel en niet krijgt in onze pensioenregeling. Pensioen 1-2-3 bevat geen persoonlijke informatie over uw pensioen. Die vindt u wel op www.mijnpensioenoverzicht.nl

Nadere informatie

Hoe is uw pensioen geregeld?

Hoe is uw pensioen geregeld? Hoe is uw pensioen geregeld? Wat is Pensioen 1-2-3? Pensioen 1-2-3 is een initiatief van de Pensioenfederatie en het Verbond van Verzekeraars. In drie stappen, van hoofdlijn tot in detail, wordt u wegwijs

Nadere informatie

Wat krijgt u in onze pensioenregeling?

Wat krijgt u in onze pensioenregeling? Hoe is uw pensioen geregeld? In dit Pensioen 1-2-3 leest u wat u wel en niet krijgt in onze pensioenregeling. Pensioen 1-2-3 bevat geen persoonlijke informatie over uw pensioen. Die vindt u wel op www.mijnpensioenoverzicht.nl.

Nadere informatie

In dienst..s. nsioenfonds UWV

In dienst..s. nsioenfonds UWV In dienst..s. nsioenfonds UWV Inleiding Iedereen die in dienst komt bij UWV start automatisch met de opbouw van pensioen. Pensioenfonds UWV zorgt ervoor dat zowel de opbouw nu, als de uitkering later in

Nadere informatie

Veelgestelde vragen Uniform Pensioenoverzicht

Veelgestelde vragen Uniform Pensioenoverzicht Veelgestelde vragen Uniform Pensioenoverzicht Hieronder vindt u een overzicht van de veelgestelde vragen rondom uw Uniform Pensioenoverzicht (UPO). Heeft u na het lezen van deze veelgestelde vragen toch

Nadere informatie

Aanpassing pensioenregelingen n.a.v. nieuwe wetgeving rond VUT, prepensioen en levensloopregeling

Aanpassing pensioenregelingen n.a.v. nieuwe wetgeving rond VUT, prepensioen en levensloopregeling Aanpassing pensioenregelingen n.a.v. nieuwe wetgeving rond VUT, prepensioen en levensloopregeling (klik op logo om onze website te bezoeken) Aan de cliënten Breda, 19 oktober 2005 1. Inleiding De Eerste

Nadere informatie

Een nieuwe baan. Je toekomst uitgestippeld

Een nieuwe baan. Je toekomst uitgestippeld Een nieuwe baan Je toekomst uitgestippeld Inhoud Je nieuwe baan en StiPP 2 Verandert er iets aan mijn pensioen? 4 Niet elke pensioenregeling is hetzelfde 5 Waardeoverdracht naar StiPP 7 Je nieuwe baan

Nadere informatie

1.B. Jouw Cosun pensioen. Informatiebijeenkomsten voor pensioengerechtigden mei 2014

1.B. Jouw Cosun pensioen. Informatiebijeenkomsten voor pensioengerechtigden mei 2014 1.B Jouw Cosun pensioen Informatiebijeenkomsten voor pensioengerechtigden mei 2014 1 Agenda Pensioen in Nederland Waarom een nieuwe regeling bij Cosun? Pensioenpremie Toeslagverlening (indexatie) Discussie

Nadere informatie

Wat krijgt u in onze pensioenregeling?

Wat krijgt u in onze pensioenregeling? Hoe is uw pensioen geregeld? In dit Pensioen 1-2-3 leest u wat u wel en niet krijgt in onze pensioenregeling. Pensioen 1-2-3 bevat geen persoonlijke informatie over uw pensioen. Die vindt u wel op www.mijnpensioenoverzicht.nl

Nadere informatie

Het overzicht dat u nu heeft ontvangen, laat uw pensioensituatie zien zoals deze was op 31 december 2014.

Het overzicht dat u nu heeft ontvangen, laat uw pensioensituatie zien zoals deze was op 31 december 2014. Veelgestelde vragen Uniform Pensioenoverzicht Hieronder vindt u een overzicht van de veelgestelde vragen rondom uw pensioenoverzicht. Heeft u na het lezen van deze veelgestelde vragen toch nog vragen?

Nadere informatie

Van de voorzitter KUNNEN WE DE PENSIOENEN VERHOGEN, JA OF NEE?

Van de voorzitter KUNNEN WE DE PENSIOENEN VERHOGEN, JA OF NEE? Van de voorzitter KUNNEN WE DE PENSIOENEN VERHOGEN, JA OF NEE? Als bestuur nemen we ieder jaar vele besluiten. Een van de belangrijkste besluiten is die over de indexatie, ook wel toeslagverlening genoemd.

Nadere informatie

Pensioenbijeenkomst voor werknemers en werkgevers. 29 juni 2016

Pensioenbijeenkomst voor werknemers en werkgevers. 29 juni 2016 Pensioenbijeenkomst voor werknemers en werkgevers 29 juni 2016 De pensioenregeling op hoofdlijnen De pensioenregeling op hoofdlijnen Algemeen over pensioen Hoe bouwt u pensioen op? Wat krijgt u straks?

Nadere informatie

Hoe zit het met mijn prepensioen?

Hoe zit het met mijn prepensioen? We zorgen ervoor dat u goed zit Hoe zit het met mijn prepensioen? Als u werkt in het personenvervoer Printvriendelijke versie Waarom deze brochure? Het is prettig als u eerder kunt stoppen met werken.

Nadere informatie

Waardeoverdracht. bij indiensttreding. Wat is waardeoverdracht? Is waardeoverdracht. verstandig? Goed om te weten. Een nieuwe baan.

Waardeoverdracht. bij indiensttreding. Wat is waardeoverdracht? Is waardeoverdracht. verstandig? Goed om te weten. Een nieuwe baan. Waardeoverdracht bij indiensttreding Meer weten? www.kpnpensioen.nl Wat is waardeoverdracht? 4 Zoek en vind 11 Een nieuwe baan 3 Is waardeoverdracht verstandig? Goed om te weten 6 Zo vraagt u aan 10 9

Nadere informatie

Hoe is uw pensioen geregeld?

Hoe is uw pensioen geregeld? Hoe is uw pensioen geregeld? In dit Pensioen 1-2-3 leest u wat u wel en niet krijgt in de Pensioenregeling Westland Utrecht Hypotheekbank (WUH). Pensioen 1-2-3 bevat geen persoonlijke informatie over uw

Nadere informatie

Wat krijgt u in onze pensioenregeling?

Wat krijgt u in onze pensioenregeling? Hoe is uw pensioen geregeld? In dit Pensioen 1-2-3 leest u wat u wel en niet krijgt in onze pensioenregeling. Pensioen 1-2-3 bevat geen persoonlijke informatie over uw pensioen. Die vindt u wel op uw jaarlijkse

Nadere informatie

Veelgestelde vragen Uniform Pensioenoverzicht

Veelgestelde vragen Uniform Pensioenoverzicht Veelgestelde vragen Uniform Pensioenoverzicht Hieronder vindt u een overzicht van de veelgestelde vragen rondom uw pensioenoverzicht. Heeft u na het lezen van deze veelgestelde vragen toch nog vragen?

Nadere informatie

Bijlage bij lesbrief Pensioenworkshop Mañana

Bijlage bij lesbrief Pensioenworkshop Mañana Stichting Weet Wat Je Besteedt (WWJB) Extra uitleg en Q&A Bijlage bij lesbrief Pensioenworkshop Mañana Wat is pensioen? Tekst uit het filmpje Wist je dat je nu waarschijnlijk al pensioen opbouwt? Een klein

Nadere informatie

Toeslagverlening. Versie

Toeslagverlening. Versie Toeslagverlening Versie 23-02-2017 Versie 23-02-2017 Toeslagverlening Waarom toeslagverlening? Toeslag is een manier om te zorgen dat de pensioenen hun koopkracht behouden. Toeslag wordt ook wel indexatie

Nadere informatie

Risico s rond pensioen

Risico s rond pensioen Risico s rond pensioen Uitgave maart 2015 Disclaimer De in deze brochure verstrekte informatie van Stichting Pensioenfonds SABIC, gevestigd te Sittard (het pensioenfonds ) is van algemene aard, uitsluitend

Nadere informatie

PER 1 JANUARI 2015 IS UW PENSIOEN VERANDERD WAT BETEKENT DIT PRECIES VOOR U?

PER 1 JANUARI 2015 IS UW PENSIOEN VERANDERD WAT BETEKENT DIT PRECIES VOOR U? PENSIOEN Wijzigingen per 1 januari 2015 Opbouwpercentage blijft gelijk Risico partnerpensioen voor de pensioendatum is verlaagd Pensioenleeftijd is verhoogd Opgebouwde pensioenaanspraken worden omgezet

Nadere informatie

SBZ extra. Meer pensioen opbouwen? Bijsparen voor extra pensioen bij SBZ. Stichting Bedrijfstakpensioenfonds Zorgverzekeraars

SBZ extra. Meer pensioen opbouwen? Bijsparen voor extra pensioen bij SBZ. Stichting Bedrijfstakpensioenfonds Zorgverzekeraars SBZ extra Meer pensioen opbouwen? Bijsparen voor extra pensioen bij SBZ Stichting Bedrijfstakpensioenfonds Zorgverzekeraars Waarom sparen bij SBZ? De meeste Nederlandse pensioenregelingen, en zeker ook

Nadere informatie

7. Bouw ik nu meer/minder op? Bij Coop Pensioenfonds bouwt u 1,64% op (2016). Bij BPFL gaat u 1,875% opbouwen (2016).*

7. Bouw ik nu meer/minder op? Bij Coop Pensioenfonds bouwt u 1,64% op (2016). Bij BPFL gaat u 1,875% opbouwen (2016).* Beste lezer, Dit overzicht met veelgestelde vragen hebben wij opgesteld naar aanleiding van de brief d.d. 10 november 2016 over de liquidatie van Coop Pensioenfonds. Heeft u een vraag die hier niet tussenstaat

Nadere informatie

stichting de samenwerking, pensioenfonds voor het slagersbedrijf Pensioenwaaier voor werkgevers

stichting de samenwerking, pensioenfonds voor het slagersbedrijf Pensioenwaaier voor werkgevers stichting de samenwerking, pensioenfonds voor het slagersbedrijf Pensioenwaaier voor werkgevers Wat moet uw werknemer doen als hij gaat trouwen/samen wonen? Moet hij dat doorgeven aan het pensioenfonds?

Nadere informatie

Ingang Ouderdomspensioen

Ingang Ouderdomspensioen Stichting Pensioenfonds TNO DE TNO-PENSIOENREGELING IN HET KORT Ingang Ouderdomspensioen Vanaf 65 jaar januari 2008 Wat vindt u in deze brochure? bladzijde Binnenkort met pensioen 2 De pensioenberekening

Nadere informatie

Toelichting Uniform Pensioenoverzicht

Toelichting Uniform Pensioenoverzicht Toelichting Uniform Pensioenoverzicht Wat u moet weten over uw pensioen Op het Uniform Pensioenoverzicht staan de bedragen die u ontvangt bij pensionering

Nadere informatie

Wat krijgt u in onze pensioenregeling?

Wat krijgt u in onze pensioenregeling? Hoe is uw pensioen geregeld? In dit Pensioen 1-2-3 leest u wat u wel en niet krijgt in onze pensioenregeling. Pensioen 1-2-3 bevat geen persoonlijke informatie over uw pensioen. Die vindt u wel op www.mijnpensioenoverzicht.nl

Nadere informatie

Nabestaandenpensioen. Pensioen is er niet alleen voor jezelf. Het is ook bedoeld om eventuele nabestaanden goed verzorgd achter te laten.

Nabestaandenpensioen. Pensioen is er niet alleen voor jezelf. Het is ook bedoeld om eventuele nabestaanden goed verzorgd achter te laten. Nabestaandenpensioen Pensioen is er niet alleen voor jezelf. Het is ook bedoeld om eventuele nabestaanden goed verzorgd achter te laten. Inleiding De pensioenregeling van UWV voorziet standaard in een

Nadere informatie

VUT-REGELING VOOR FWG-DEELNEMERS GEBOREN IN 1946-1949

VUT-REGELING VOOR FWG-DEELNEMERS GEBOREN IN 1946-1949 VUT-REGELING VOOR FWG-DEELNEMERS GEBOREN IN 1946-1949 Vut-regeling voor deelnemers FWG geboren in de periode 1946-1949 Voor deelnemers aan het FWG (Fonds Werktijdvermindering Oudere Werknemers in de Grafische

Nadere informatie

Maart 2014. Ik ga later niet op de bank zitten. pagina 6. Meer inzicht in uw pensioen. pagina 4. Wat is het UPO? pagina 8

Maart 2014. Ik ga later niet op de bank zitten. pagina 6. Meer inzicht in uw pensioen. pagina 4. Wat is het UPO? pagina 8 Pensioen krant Maart 2014 Ik ga later niet op de bank zitten pagina 6 Meer inzicht in uw pensioen pagina 4 Wat is het UPO? pagina 8 Pensioenheld Dromen doen we allemaal Brayen Verbond (39 jaar) is projecteider

Nadere informatie

STICHTING BEDRIJFSTAKPENSIOENFONDS ZORGVERZEKERAARS

STICHTING BEDRIJFSTAKPENSIOENFONDS ZORGVERZEKERAARS De pensioenregeling van SBZ STICHTING BEDRIJFSTAKPENSIOENFONDS ZORGVERZEKERAARS Uw pensioen bij SBZ Stichting Bedrijfstakpensioenfonds Zorgverzekeraars (SBZ) is het pensioenfonds voor de zorgverzekeringssector

Nadere informatie

Wat krijgt u in onze pensioenregeling?

Wat krijgt u in onze pensioenregeling? Hoe is uw pensioen geregeld? In dit Pensioen 1-2-3 leest u wat u wel en niet krijgt in onze pensioenregeling. Pensioen 1-2-3 bevat geen persoonlijke informatie over uw pensioen. Die vindt u wel op www.mijnpensioenoverzicht.nl.

Nadere informatie

Uw pensioen bij Avebe Over wat er voor u belangrijk is als het om uw pensioen gaat. Pensioenfonds Avebe

Uw pensioen bij Avebe Over wat er voor u belangrijk is als het om uw pensioen gaat. Pensioenfonds Avebe Uw pensioen bij Avebe Over wat er voor u belangrijk is als het om uw pensioen gaat Pensioenfonds Avebe Wat is het belangrijkste dat ik moet weten? Wat is nog meer handig om te weten? Ik wil alles weten

Nadere informatie

Wat krijgt u in onze pensioenregeling?

Wat krijgt u in onze pensioenregeling? Hoe is uw pensioen geregeld? In dit Pensioen 1-2-3 leest u wat u wel en niet krijgt in onze pensioenregeling. Pensioen 1-2-3 bevat geen persoonlijke informatie over uw pensioen. Die vindt u wel op www.mijnpensioenoverzicht.nl

Nadere informatie

Het bestuur van de Stichting Pensioenfonds Fluor Nederland (het Fonds) wil u via deze brief informeren over een aanpassing van de pensioenregeling.

Het bestuur van de Stichting Pensioenfonds Fluor Nederland (het Fonds) wil u via deze brief informeren over een aanpassing van de pensioenregeling. Geachte deelnemer aan de pensioenregeling, STICHTING PENSIOENFONDS FLUOR NEDERLAND Haarlem,... 2005. Het bestuur van de Stichting Pensioenfonds Fluor Nederland (het Fonds) wil u via deze brief informeren

Nadere informatie

2513AA22XA. De Voorzitter van de Tweede Kamer der Staten-Generaal Binnenhof 1 A 2513 AA S GRAVENHAGE

2513AA22XA. De Voorzitter van de Tweede Kamer der Staten-Generaal Binnenhof 1 A 2513 AA S GRAVENHAGE > Retouradres Postbus 90801 2509 LV Den Haag De Voorzitter van de Tweede Kamer der Staten-Generaal Binnenhof 1 A 2513 AA S GRAVENHAGE 2513AA22XA Postbus 90801 2509 LV Den Haag Parnassusplein 5 T 070 333

Nadere informatie

Niet altijd in Nederland gewoond?

Niet altijd in Nederland gewoond? Niet altijd in Nederland gewoond? Kwam je na je 15e in Nederland wonen? Dan is het belangrijk om te weten hoeveel AOW je krijgt. Zodat je straks niet voor verrassingen komt te staan. Wil je na je pensionering

Nadere informatie

blad HIER BEN IK WEER! EN IK HEB JULLIE WEER VEEL TE VERTELLEN Wil je meer weten over de veranderingen in je pensioen?

blad HIER BEN IK WEER! EN IK HEB JULLIE WEER VEEL TE VERTELLEN Wil je meer weten over de veranderingen in je pensioen? Pensioen blad voor werknemers februari 2014 ONZE PENSIOEN- REGELING IS GEWIJZIGD 2 NIEUWE PENSIOENPLANNER wat kan je ermee? 4 JE WORDT ARBEIDS- ONGESCHIKT...wat nu? 6 DEKKINGSGRAAD de laatste ontwikkelingen

Nadere informatie

Pensioen bij verandering van baan

Pensioen bij verandering van baan Pensioen bij verandering van baan Ga je van baan veranderen? Dan is het goed om te weten of dat gevolgen heeft voor je pensioen. Ander werk kan namelijk betekenen dat er iets verandert met je pensioen.

Nadere informatie

Wijziging uitvoerder & pensioenregeling 2015 25 november 2014

Wijziging uitvoerder & pensioenregeling 2015 25 november 2014 Wijziging uitvoerder & pensioenregeling 2015 25 november 2014 1 Doel van deze bijeenkomst Toelichting waarom overstap naar nieuwe pensioenuitvoerder Toelichting waarom nieuwe pensioenregeling per 1-1-2015

Nadere informatie

Wat krijgt u in onze pensioenregeling?

Wat krijgt u in onze pensioenregeling? Hoe is uw pensioen geregeld? In dit Pensioen 1-2-3 leest u wat u wel en niet krijgt in onze pensioenregeling. Pensioen 1-2-3 bevat geen persoonlijke informatie over uw pensioen. Die vindt u wel op www.mijnpensioenoverzicht.nl

Nadere informatie