Tweede Kamer der Staten-Generaal

Transcriptie

1 Tweede Kamer der Staten-Generaal 2 Vergaderjaar Arbeidsmarktbeleid etnische minderheden Nr. 25 BRIEF VAN DE STAATSSECRETARIS VAN SOCIALE ZAKEN EN WERKGELEGENHEID Aan de Voorzitter van de Tweede Kamer der Staten-Generaal Den Haag, 15 november 2002 Hierbij zend ik u de schriftelijke antwoorden op de nog openstaande vragen die gesteld zijn tijdens het AO van 6 november 2002 met leden van de Vaste Commissie voor Sociale Zaken en Werkgelegenheid over de convenanten herintredende vrouwen en de kabinetsreactie op de aanbevelingen van de commissie Arbeidsdeelname Vrouwen uit Etnische Minderheidsgroepen (AVEM). Door diverse leden is mij bij die gelegenheid gevraagd naar mijn visie op het terrein van emancipatie, integratie en (arbeids)participatie van vrouwen, specifiek met betrekking tot vrouwen uit etnische minderheidsgroepen en in relatie tot de convenanten herintredende vrouwen en de aanbevelingen van de commissie AVEM. Dit thema wil ik voorafgaand aan de specifieke antwoorden op de overige vragen, onderstaand in samenhang weergeven. De beleidsbrief Emancipatie en Familiezaken is u op 15 november toegezonden. Uitgangspunt is dat zo veel mogelijk vrouwen en mannen een zelfstandig bestaan opbouwen. Essentieel daarbij is de keuzevrijheid van vrouwen en mannen. In dat kader ben ik in overleg met de ministers Nawijn en Donner over de veiligheid en keuzevrijheid van vrouwen in de privésfeer, vanuit de gedachte dat het kunnen nemen van een zelfstandige beslissing over participatie, een voorwaarde is voor emancipatie en integratie van (allochtone) vrouwen. Potentiële herintreedsters kunnen een belangrijke bijdrage leveren aan de doelstelling van 65% arbeidsdeelname door vrouwen in Om de participatie van herintredende vrouwen te stimuleren is in het Plan van Aanpak Herintredende Vrouwen van 5 juli 2001 bewust voor de convenantaanpak gekozen. Deze aanpak is succesvol gebleken als instrument om heel gericht vraag en aanbod bij elkaar te brengen. In de convenanten Herintredende Vrouwen worden concrete afspraken gemaakt met gemeenten, intermediairs, en werkgevers over inspanningen en KST64548 ISSN Sdu Uitgevers s-gravenhage 2002 Tweede Kamer, vergaderjaar , , nr. 25 1

2 resultaten. Het uiteindelijke doel is herintredende vrouwen op duurzame banen te plaatsen in Inmiddels zijn drie convenanten afgesloten met meer dan tien partijen. Ik zet dat ingezette beleid voort. Convenanten met nieuwe partijen worden op 13 december a.s. getekend. De beleidsbrief Emancipatie en Familiezaken bevat ook voornemens om de emancipatie van allochtone vrouwen te ondersteunen. Mijn algemene uitgangspunt is dat arbeidsparticipatie een effectieve methode is om de emancipatie en integratie van (allochtone) vrouwen te bevorderen. Ik schaar mij daarom achter de reactie van het vorige kabinet op de aanbevelingen van de commissie AVEM. Het gaat daarbij niet zozeer om het vormgeven van nieuwe regelingen en instrumenten, maar om het binnen de bestaande mogelijkheden gestructureerd aandacht besteden aan vrouwen uit etnische minderheidsgroepen. De maatregelen uit die kabinetsreactie AVEM worden uitgevoerd. Enkele voorbeelden: het advies van de commissie AVEM is verspreid onder convenantpartijen, de voorlichtingsspotjes gericht op allochtone werkzoekenden worden ook via de satelliet uitgezonden, de netwerkbijeenkomst over gastouderopvang heeft plaatsgevonden, een specifieke campagne voor allochtone moeders over de nieuwe Wbk wordt voorbereid, gemeenten zijn geïnformeerd over het belang van duale trajecten en over de financieringsmogelijkheden daarvan, met convenantpartijen Herintredende Vrouwen zijn afspraken gemaakt over 15% deelname van allochtone vrouwen. Ik heb besloten de tijdelijke stuurgroep in te stellen. Na het overleg met Uw Kamer op 6 november jl. voel ik me gesterkt daarin. Ik benader nu geschikte kandidaten. Ik streef naar een operationele stuurgroep per 1 januari Arbeidsdeelname door vrouwen is mede afhankelijk van opvattingen over werk vanuit geloof of cultuur en van de mogelijkheden arbeid en zorg te combineren. Traditionele opvattingen van mannen over de (arbeids- )participatie van vrouwen moeten tegen het licht worden gehouden. Om die reden ben ik enthousiast over het ESF-EQUAL project «Mannen in de Hoofdrol». De doelstelling ervan is een grotere inzet van mannen thuis, in relatie tot gezin en familie, en meer ruimte voor vrouwen om te (blijven) werken. Het project bestaat uit een multimediale en interactieve communicatiecampagne. Specifieke doelgroepen binnen de campagne zijn allochtone mannen en vrouwen. Daarnaast ontwikkelt het Nederlands Instituut voor Zorg en Welzijn een module «Zorgen met elkaar» ten behoeve van bestaande inburgeringstrajecten. Tijdens het project worden nieuwe ervaringen en nieuwe inzichten opgedaan die kunnen worden verwerkt in Rijksbeleid. De Staatssecretaris van Sociale Zaken en Werkgelegenheid, K. L. Phoa Tweede Kamer, vergaderjaar , , nr. 25 2

3 Overige vragen gesteld door leden van de VC SZW aan Staatssecretaris Phoa tijdens het AO op 6 november 2002 Mw. Bussemaker (PvdA) Wat is gebeurd in het kader van convenanten, hoeveel vrouwen zijn tot nu toe duurzaam ingetreden? In het kader van het plan van aanpak Herintredende vrouwen: Is een voorlichtingscampagne uitgevoerd, Is in maart 2002 een intentieverklaring opgesteld, Zijn in mei 2002 drie convenanten afgesloten, waar meer dan tien partijen bij betrokken zijn. Registreert het CWI sinds 1 september herintreedsters als specifieke doelgroep Momenteel worden nieuwe convenanten voorbereid. Het gaat om twee gemeenten en twee landelijke brancheorganisaties. Tijdens een bestuurlijk overleg op 13 december aanstaande zullen de nieuwe convenanten worden ondertekend. Drie websites waarop alle informatie wordt gezet voor de diverse partijen zijn begin volgend jaar operationeel; één voor herintreedsters door en bij het CWI; één voor werkgevers bij SZW; en een convenantvolgsysteem. De huidige convenantpartijen zijn bezig met uitvoering van de afspraken. Voorbeelden: Centrale Organisatie Werk en Inkomen registreert sinds 1 september de herintreedster; dat wil zeggen vrouwen van 30 jaar of ouder, zonder recent (2 jaar) arbeidsverleden en zonder uitkering. heeft een workshop voor herintredende vrouwen ontwikkeld heeft een opleidingsmodule ontwikkeld is een landelijk overleg met managers van CWI s over herintreedsters gestart Kenniscentrum Bedrijfsleven Beroepsonderwijs ECABO werkt aan inrichting van vacaturebanken voor betrokken branches met speciale aandacht voor herintreedsters en koppeling met CWI; gereed voorjaar 2003 Nederlands Verbond voor de Groothandel (NVG) heeft de brancheorganisaties voorgelicht over de mogelijkheden van flexibele werktijden, deeltijdarbeid en kinderopvang brengt eind dit jaar een handreiking uit over de mogelijkheden van het convenant voor de brancheorganisaties De Nationale Winkelraad van MKB-Nederland werkt in overleg met de Maatschappelijk Ondernemersgroep aan de totstandkoming van een voorbeeldproject kinderopvang in de detailhandel; realisatie voorjaar 2003 Stichting Opleidings- en Ontwikkelingsfonds Call Centers is gestart met een pilot werving, toeleiding en bemiddeling herintredende vrouwen in Noord- en Oost-Nederland. Afgelopen september is een communicatieanalyse uitgevoerd gevolgd door een strategiebepaling. Deze zijn door de convenantpartijen te gebruiken bij sectorgerichte communicatieacties. Tweede Kamer, vergaderjaar , , nr. 25 3

4 Naast periodiek ambtelijk overleg met de convenantpartijen is op 13 december a.s. bestuurlijk overleg geagendeerd om de voortgang en knelpunten te wisselen. Via de financiële verantwoording wordt u jaarlijks geïnformeerd over de voortgang in de convenantsafspraken. Waarom worden geen concrete doelstellingen voor allochtone vrouwen gehanteerd, à la MKB-convenant? Concrete streefcijfers zijn een goed instrument om prestaties te meten als er intensivering van middelen tegenover staat of als er concrete afspraken tussen partijen worden gemaakt, zoals in convenanten. In het geval van de maatregelen die zijn aangekondigd op basis van AVEM gaat het meer om specifieke aandacht voor vrouwen uit etnische minderheidsgroepen binnen bestaande regelingen, instrumenten, monitors en structuren. De stuurgroep die per 1 januari operationeel zal zijn, gaat de voortgang volgen met behulp van bestaande monitors. Doelstellingen zijn een arbeidsparticipatie van vrouwen van 65% in 2010 en een jaarlijkse toename van de arbeidsparticipatie van etnische minderheden van ¾ procentpunt tot 54% in In het kader van de convenanten herintredende vrouwen is voor 2002 een aparte doelstelling van 15% deelname door allochtone vrouwen opgenomen. Hoeveel vrouwen volgen duale trajecten en maken in dat kader gebruik van kinderopvang? Overal in het land experimenteren gemeenten momenteel met varianten van duale trajecten. De Taskforce Inburgering is bezig de ervaringen te bundelen en te verspreiden middels de «digitale werkwijzer», die eind november de lucht in gaat. Door de minister van Vreemdelingenbeleid en Integratie wordt u nader geïnformeerd over de stand van zaken met betrekking tot duale trajecten in de voortgangsrapportage in het kader van het Groot project Inburgering. Is verbetering aangebracht in het tekort aan kinderopvangplaatsen in relatie tot inburgeringstrajecten en welke rol spelen intermediairs? Het ontbreken van voldoende kinderopvangplaatsen is een knelpunt voor het volgen van een inburgeringstraject. Meer dan nu het geval is, moet kinderopvang op maat aangeboden worden aan inburgeraars. De Taskforce Inburgering heeft september jl. een handreiking onder gemeenten verspreid om de kinderopvang voor inburgeraars beter te organiseren. In de handreiking wordt onder meer beschreven hoe in verschillende gemeenten praktische oplossingen zijn gevonden om adequate kinderopvang te bieden aan inburgeraars. Kan de Wet SAMEN uitgesplitst worden naar sekse? Op dit moment wordt binnen de wet SAMEN geen onderscheid gemaakt naar sekse. Aangezien de Wet SAMEN op 1 januari 2004 afloopt ligt het niet voor de hand nu de uitsplitsing door te voeren. Staat de staatssecretaris achter de voorgestelde bezuinigingen op ID-banen? De bezuiniging op ID-banen vormt onderdeel van een evenwichtig pakket aan maatregelen, waartoe het kabinet heeft besloten. Ik sta daar uiteraard volledig achter. Tweede Kamer, vergaderjaar , , nr. 25 4

5 Mw. Van Oerle-van der Horst (CDA) Wat zijn de ervaringen met duale trajecten tot nu toe? (Zie het antwoord aan het lid Bussemaker) Hoe zit het met de taakstelling met betrekking tot het in dienst nemen van etnische minderheden bij de departementen? Er is niet zozeer sprake van een taakstelling, maar van een evenredigheidsdoelstelling afgeleid van de situatie op de regionale arbeidsmarkt. Het aandeel etnische minderheden binnen departementen wordt op basis van de Wet SAMEN registratie gemeten. In deze registratie wordt geen onderscheid naar sekse gemaakt. Bijgaand treft u een overzicht van het aandeel etnische minderheden per departement. Van het totale personeelsbestand bij de departementen is in ,9% afkomstig uit een etnische minderheidsgroep. Aandeel minderheden per departement Evenredig in 2001 AZ 4,3% 4,9% 5,2% 8,7% 10,3% 8,5% BuiZa 12,7% 13,9% 12,4% 12,3% 10,9% 8,2% BZK 9,1% 9,0% 14,5% 15,4% 14,3% 8,4% EZ 3,0% 4,4% 3,6% 3,9% 4,5% 8,3% Financiën 7,2% 7,8% 7,3% 8,1% 8,3% 8,7% Justitie 7,1% 7,3% 7,7% 7,9% 8,1% 8,9% LNV 2,7% 2,2% 2,6% 3,0% 3,8% 8,1% OCW 4,9% 5,2% 5,4% 5,2% 7,0% 8,4% SZW 7,7% 8,0% 8,5% 8,6% 9,6% 8,3% V&W 5,8% 6,7% 7,2% 7,4% 7,4% 8,5% VROM 8,1% 8,4% 8,2% 8,4% 9,3% 8,2% VWS 5,5% 5,8% 6,1% 6,2% 6,3% 8,4% HCS 9,1% 11,6% 12,5% 10,7% 9,1% Totaal 6,6% 7,2% 7,1% 7,5% 7,9% 8,6% Het aandeel minderheden is in 2001 ten opzichte van 2000 weer toegenomen. De stagnatie in de groei die in 1999 geconstateerd werd, lijkt hiermee gekeerd. In het bijzonder geldt dit voor het aandeel minderheden bij ministeries die in 2000 dichtbij of zelfs onder het evenredigheidspercentage van de wet SAMEN voor het jaar 2000 zaten (OCW, EZ en LNV). Naast de Wet SAMEN registratie wordt ook het aandeel vrouwen in het personeelsbestand van de sector Rijk gemonitord. Het aandeel van vrouwen is in de sector Rijk in de periode met 1,4% toegenomen en bedraagt 37%. Voor de ambtelijke top geldt dat 10% daarvan uit vrouwen bestaat. In het kader van het Meerjarenbeleidsplan Emancipatie streeft de Algemene Bestuursdienst (ABD) naar een aandeel van vrouwen vanaf schaal 18 in de ambtelijke top van 15% in 2004 en 25% in In zijn algemeenheid kan gesteld worden dat het accent de komende jaren blijft liggen op de doelgroepen vrouwen en etnische minderheden als het gaat om activiteiten die gericht zijn op het bevorderen van de in- en doorstroom van etnische minderheden en op het diverser samenstellen van het personeelsbestand van de Rijksoverheid. Waar is iets van de VBTB-systematiek terug te vinden? (zie ook de antwoorden hierboven aan het lid Bussemaker) In 2003 zal een onderzoek worden uitgevoerd naar de ervaringen die met duale trajecten in het land zijn opgedaan. Hierbij zullen knelpunten en best Tweede Kamer, vergaderjaar , , nr. 25 5

6 practices in kaart worden gebracht en nieuwe mogelijkheden worden verkend om duale trajecten uit te laten groeien tot een volwassen arbeidsmarktinstrument. Medio 2003 zal dit moeten leiden tot een plan van aanpak duale trajecten, waarbij zo mogelijk invulling wordt gegeven aan concrete doelstellingen volgens de VBTB-systematiek. Onlangs heeft minister Nawijn voor Vreemdelingenzaken en Integratie een regeling geïntroduceerd voor niet G-54 gemeenten waarmee deze gemeenten duale trajecten voor oudkomers kunnen financieren. De gemeenten worden daarbij, conform de VBTB-systematiek, afgerekend op basis van output. Is het niet effectiever de betrokken vrouwen een rugzakje te geven, waarvoor zij zelf verantwoordelijk zijn. De commissie AVEM komt niet tot die conclusie. Mw. Van Geen (D66) Wat zijn de concrete resultaten en knelpunten in het kader van de convenanten Herintredende Vrouwen? Zie voor de concrete resultaten het antwoord aan het lid Bussemaker. Convenantpartijen hebben in het laatste gezamenlijke ambtelijk overleg op 17 september jl. aangegeven dat de verslechterende economische situatie wordt gevoeld, met name in het MKB, en het is een bron van zorg. Vooral omdat herintreedsters «boter bij de vis» dienen te krijgen, dat wil zeggen een snelle bemiddeling of reintegratie-aanbod, anders haken ze af. Ervaren is ook dat een 1 op 1 bemiddeling de beste methode is om duurzame plaatsing op een baan te bereiken. Herintreedsters vragen dus dezelfde aanpak als andere doelgroepen. Spontane melding van de doelgroep bij het CWI is nog steeds beperkt; dit dient opnieuw aandacht te krijgen in de vorm van te ontwikkelen voorlichtings- en wervingscampagnes. Voordat verdere wervingscampagnes vanuit branches worden geëntameerd, zoals voorzien in de convenantafspraken, dienen eerst de informatieve websites in de lucht te zijn en dienen de betrokken cwi s en gemeenten startklaar te staan teneinde alle benodigde informatie en bemiddeling te garanderen. Er is voorzien dat dat aan het eind van dit jaar het geval is. Hoe staat het met nieuwe convenanten? Ligt men op schema? Wat is de stand van zaken met betrekking tot de ambities? Ik ben in gesprek met twee landelijke werkgeversorganisaties en twee groepen van gemeenten met wie ik op 13 december a.s. nieuwe convenanten verwacht te tekenen. Zie verder de het antwoord aan het lid Bussemaker. Vooralsnog handhaaf ik de ambities. Hoe wordt het budget van de gemeenten voor herintredende vrouwen over gemeenten verdeeld? Dit jaar is een geoormerkt budget van 97 mln voor niet-uitkeringsgerechtigden (Nuggers) en ANW-gerechtigden over gemeenten verdeeld naar rato van het aantal Nuggers en Anw ers. Met ingang van 2003 wordt een ongeoormerkt budget toegevoegd aan het Scholings- en activeringsbudget van gemeenten. Tweede Kamer, vergaderjaar , , nr. 25 6

7 Wordt er systematisch gekeken naar best practices? Ja. De stuurgroep die per 1 januari 2003 operationeel zal zijn, zal best practices verzamelen en bundelen in een leidraad voor gemeenten. Hoe staat het met de aangekondigde internetwebsite? Zie hierboven het antwoord aan het Lid Bussemaker In welke mate speelt de armoedeval een rol bij herintreding? Worden er maatregelen genomen om deze tegen te gaan? Om werk meer lonend te maken is in het Strategisch Akkoord 1 mld. vrijgemaakt voor een stapsgewijze verhoging van de arbeidskorting. In 2003 neemt deze met maximaal 119 toe vanaf WML-niveau. Hoe effectief zijn de voorlichtingscampagnes? Het effect van de campagne is niet bekend. De campagne riep werkgevers en vrouwen op zich te melden bij het CWI. Bij het CWI wordt niet gevraagd naar de aanleiding van een melding waardoor geen effectmeting plaatsvindt. Vanaf 8 februari tot en met 19 maart 2002 zijn advertenties geplaatst. De campagne gericht op vrouwen verliep via de tijdschriften Margriet (8 februari, 8 maart, 29 maart), Viva (22 februari, 22 maart) en Kinderen (22 maart). De advertenties gericht op werkgevers verschenen in het Financieel Dagblad (29 januari, 19 februari, 5 maart, 19 maart), FNV Magazine (7 februari, 21 februari), PW (16 februari, 2 maart, 16 maart), Ondernemen (5 februari, 5 maart) en Bizz (15 februari, 15 maart). Bovendien is er met het verschijnen van het advies van de commissie AVEM een advertentie gericht op herintreedsters geplaatst in het blad voor allochtonen Contrast. Ten slotte is vanwege een bezoek van de voormalig minister Vermeend aan Nijmegen een advertentie gericht op herintreedsters geplaatst in de Gelderlander. Daarnaast zijn affiches en folders gericht op herintreedsters en werkgevers gemaakt; de folders zijn gedrukt in oplagen van respectievelijk en De affiches zijn gedrukt in een oplage van Pakketten met folders en affiches zijn verstuurd naar alle 131 CWI s, bijna 500 gemeenten en naar het servicepunt Arbeidsmarkt MKB om te verspreiden onder verschillende brancheorganisaties. Het CWI heeft de folder gericht op werkgevers inmiddels laten herdrukken. Hoe staat het met het onderzoek naar de wensen van werkgevers? Het onderzoek naar de wensen van werkgevers (zowel bij herintreedsters als ouderen) heb ik in oktober aanbesteed en wordt eind maart 2003 opgeleverd. Op verzoek van het MKB is het onderzoek naar de wensen van werkgevers uitgebreid met een aantal specifieke sectoren. Hoe denkt de staatssecretaris over contract compliance? De ervaringen die tot nu toe zijn opgedaan zijn niet zonder meer positief. In opdracht van SZW heeft onderzoek plaatsgevonden naar contract compliance «Onder Sociale Voorwaarden». Uw Kamer is hierover in februari 2001 geïnformeerd door toezending van dit onderzoek. Een conclusie uit het onderzoek luidt: «contract compliance kan een toegevoegde waarde hebben voor het openbaar bestuur waar het gaat om bevorderen van arbeidsparticipatie van doelgroepen. De impact qua aantal plaatsen is echter beperkt, de bestuurlijke organisatie en vormgeving is nog vrij gecompliceerd.» Uw Kamer wordt rond de jaarwisseling geïnformeerd over de resultaten Tweede Kamer, vergaderjaar , , nr. 25 7

8 van het project «Sociaal Bestek Rijksoverheid», dat is aangekondigd in de nota Minderhedenbeleid 1999 en die recentelijk is geëvalueerd. Mw. Tonkens (GL) Discriminatie op de arbeidsmarkt moet worden bestreden. Is de staatssecretaris het daar mee eens? Ja. Ofschoon discriminatie vaak pas vast te stellen is op individueel niveau op basis van een daartoe ingediende klacht, kan worden aangenomen dat discriminatie een van de factoren die vrouwen uit etnische minderheden belemmeren bij de arbeidsparticipatie. Het aantal klachten over discriminatie bij de arbeid is substantieel, getuige de jaarverslagen van de Commissie Gelijke Behandeling en van de Anti-discriminatiebureaus. De werkelijke omvang van discriminatie kan echter op basis van dit soort cijfers niet worden vastgesteld. Het bestrijden van discriminatie bij de arbeid is gebaat bij intercultureel management en diversiteitbeleid. Dit wordt gestimuleerd, bijvoorbeeld door het Raamconvenant Grote Ondernemingen, waarin afspraken met werkgevers zijn gemaakt over multicultureel personeelsbeleid. Ook het hanteren van gedragscodes en klachtenregelingen in bedrijven bevorderen gelijke behandeling. In het laatste Minderhedenakkoord van de Stichting van de Arbeid worden deze maatregelen ook expliciet genoemd voor de aanpak van discriminatie in arbeidsorganisaties. In het kader van het EQUAL-programma is een transnationaal project gestart door een aantal anti-discriminatiebureaus met cofinanciering van het ministerie van Sociale Zaken en Werkgelegenheid, dat onder meer het stimuleren van het gebruik van gedragscodes en klachtenregelingen in ondernemingen tot doel heeft. Als basis fungeert de Algemene Wet Gelijke Behandeling (AWGB), die bescherming biedt voor personen die (het vermoeden hebben dat zij) worden gediscrimineerd in de toegang tot werk en op het werk zelf. De oordelen die de Commissie Gelijke Behandeling (CGB) op basis van deze wet uitspreekt, oefenen invloed uit op het gelijkebehandelingsbeleid van werkgevers en worden door intermediairs als uitgangspunt gebruikt bij het bemiddelen tussen partijen. Andere maatregelen die de gelijke behandeling van vrouwen uit etnische minderheidsgroepen beogen zijn: uitbreiding van de bevoegdheid van de Commissie Gelijke Behandeling tot het doen van onderzoek op eigen initiatief, zoals aangekondigd in het Kabinetsstandpunt naar aanleiding van de evaluatie van de AWGB implementatie van de Europese gelijkebehandelingsrichtlijnen met daarin een verdere bescherming door verschuiving van de bewijslast en het expliciet opnemen van een verbod op intimidatie van werknemers op grond van onder meer ras/etnische herkomst. Moet er geen intensivering plaatsvinden op inburgering conform het advies van de Cie AVEM? Het is niet nodig om vanuit het Rijk de Wet Inburgering Nieuwkomers aan te passen. Gemeenten hebben binnen deze wet de mogelijkheid om een programma op maat aan te bieden. Gemeenten kunnen een ruimer aantal uren voorschrijven dan het gemiddelde van 600 uur. In de Kabinetsreactie op de WIN wordt hier nader op ingegaan. Wat betreft de duale trajecten; op vele plaatsen in het land experimenteren gemeenten met varianten van duale trajecten. De Taskforce Inburge- Tweede Kamer, vergaderjaar , , nr. 25 8

9 ring bundelt en verspreidt de ervaringen onder gemeenten. Op basis van de aanbevelingen van de commissie AVEM zijn onlangs gemeenten geïnformeerd over de relatie tussen het inburgerings- en reïntegratiebeleid en over het belang van duale trajecten. Hoe wordt de armoedeval voor vrouwen uit etnische minderheidsgroepen bestreden? De armoedeval wordt tegengegaan door de voorgenomen uitbreiding van de arbeidskorting. Verwacht wordt dat daardoor meer vrouwen zich op de arbeidsmarkt zullen begeven. In het algemeen beschikken vrouwen over een grotere inkomenselasticiteit, zodat een relatief laag inkomenspotentieel vrouwen eerder zal doen besluiten niet te gaan werken. Deze en andere generieke maatregelen (zoals kinderopvangfaciliteiten, ouderschaps- en zorgverlof en de levensloopregeling), stimuleren de arbeidsmarkt over de hele linie, dus ook de arbeidsmarktsituatie van specifieke groepen. Begeleiding van laag opgeleide werknemers binnen duale trajecten is niet snel in het directe belang van werkgevers. Waarom neemt het kabinet deze verantwoordelijkheid niet? Voor werkgevers die meewerken aan een duaal traject bestaan specifieke voorzieningen om de kosten van duale trajecten inclusief loonkosten te financieren. Het kabinet faciliteert dit onder andere via de in 2002 ingevoerde fiscale faciliteit die de werkgever een tegemoetkoming biedt in de scholing van voormalig werkloze werknemers van 23 jaar en ouder tot startkwalificatieniveau. Van de 110 grote ondernemingen die met de ministers van Sociale Zaken en Werkgelegenheid en Vreemdelingenbeleid en Integratie een convenant hebben gesloten over het verhogen van de in- en doorstroom van etnische minderheden, hebben er tot nu toe 40 aangegeven afspraken te willen maken over duale (inburgerings)trajecten. Sommige bedrijven zijn al gestart, zoals TPG. Thuiszorg Rotterdam start in januari 2003 met trajecten voor Turkse en Marokkaanse vrouwen. Om bedrijven, gemeenten en ROC s te ondersteunen bij het vormgeven van de trajecten is door de Taskforce Inburgering een brochure over duale trajecten ontwikkeld en wordt nog een aparte brochure voor werkgevers over dit onderwerp uitgebracht. Waarom beperkt het kabinet zich tot het organiseren van een netwerkbijeenkomst op gastouderopvang? Met het organiseren van de netwerkbijeenkomst over gastouderopvang werd voldaan aan één van de wensen van vrouwen uit etnische minderheidsgroepen, zoals verwoord in het AVEM-advies. Het kabinet benadert het kinderopvangvraagstuk als veel breder dan alleen gastouderopvang, zie het wetsvoorstel voor de Wet Basisvoorziening Kinderopvang. In de voorlichting over die wet zal straks speciale aandacht aan allochtone vrouwen worden gegeven. Daarin zal zeker niet alleen op gastouderopvang, maar ook op de opvang in kinderdagverblijven en buitenschoolse opvang worden gewezen. Formele gastouderopvang is volwaardig meegenomen in de Wbk. Kunnen oudkomers ook gebruik maken van kinderopvang? Gemeenten die oudkomersmiddelen ontvangen, kunnen deze inzetten voor kinderopvang die ondersteunend is aan deelname aan inburgerings- Tweede Kamer, vergaderjaar , , nr. 25 9

10 trajecten. Oudkomers vallen als groep niet onder het voortstel Wet Basisvoorziening Kinderopvang (Wbk). De reden is dat oudkomers geen verplichting hebben tot het volgen van een inburgeringscursus. Oudkomers in een reïntegratietraject vallen wel onder het voorstel Wbk. Hoeveel vrouwen zijn er de laatste jaren in de WAO terecht gekomen en hoeveel vrouwen uit etnische minderheidsgroepen waren daarbij? Op basis van het rapport «In de fuik van de WAO» van Verweij-Jonker (april 2002) wordt enig inzicht in de verhouding tussen de instroomkansen van vrouwen van verschillende etnische herkomsten verkregen. De bestanden waar het rapport van Verweij-Jonker op gebaseerd is, dateren van en geven inzicht in kenmerken van de WAO-instromers uit 1998 en 1999, die eind 1999 nog steeds in de WAO zaten. Van de vrouwen die in die twee jaar zijn ingestroomd was 78% ( personen) autochtoon en 22% ( personen) allochtoon. Door het aantal WAO-instromers te delen door het aantal arbeidsmarktparticipanten kan de instroomkans per groep berekend worden. Die blijkt voor Turkse vrouwen bijna 5 keer zo hoog te zijn als voor Nederlandse vrouwen. Voor Marokkaanse vrouwen is de instroomkans 3 keer zo hoog als voor Nederlandse vrouwen. Surinaamse vrouwen hebben 1,4 keer zoveel kans in de WAO te komen als Nederlandse vrouwen en Antilliaanse vrouwen hebben juist 10% minder kans op WAO. Naar aanleiding van dit onderzoek is het UWV gevraagd met een concreet voorstel te komen om de kans op arbeidsongeschiktheid onder allochtonen te verlagen. Het UWV heeft dit verzoek nog in behandeling. Ondermijnen de bezuinigingen niet het beleid ten aanzien van AVEM? Zoals aan het Lid Van Geen geantwoord, beschikken gemeenten ook in 2003 over middelen voor reïntegratie van herintredende (allochtone) vrouwen. Ik ga volgen of de middelen ook hiervoor worden aangewend Dhr. De Grave (VVD) Het convenant met het MKB was zeer succesvol, maar zal dit zo blijven als de markt krapper wordt? Heeft het kabinet het voornemen om het belang van het sluiten van convenanten te benadrukken? Ja, de convenantaanpak blijkt effectief. Daarom wordt het instrument ook ingezet voor herintredende vrouwen. In het kader van het MKB-convenant zijn vanaf april vacatures gemeld, werkzoekenden zijn aan het werk, waarvan allochtonen. Het kabinet heeft met het CWI afspraken gemaakt over inbedding van de 1 op 1 aanpak in de reguliere dienstverlening. Geven de aanbevelingen van de commissie AVEM over gastouderopvang aanleiding om het voorstel Wbk aan te passen? Nee, formeel gastouderopvang is volwaardig meegenomen in de Wbk. Ouders zullen hiervoor dus ook subsidie krijgen. Ook naar nieuwe vormen van kleinschalige opvang wordt gekeken. Er vindt nu veel informele gastouderopvang plaats. Die komt niet voor subsidiëring in aanmerking. Wel kunnen deze gastouders zich melden bij een formeel gastouderbureau. Op die mogelijkheid is gewezen bij de netwerkbijeenkomst over gastouderopvang. Tweede Kamer, vergaderjaar , , nr

11 Dhr. Van der Vlies (SGP) Hoe wordt het MKB-convenant na 1 januari voortgezet? (zie het antwoord aan het lid De Grave) De staatssecretaris is toch niet van plan om naast Nijmegen en Den Haag, convenanten met alle gemeenten te sluiten? Neen, niet met alle gemeenten. Wel streef ik ernaar convenanten af te sluiten met groepen gemeenten. Het convenant met de gemeente Nijmegen bestrijkt overigens ook een groep van negen kleinere gemeenten uit de regio. Tweede Kamer, vergaderjaar , , nr