Vogelkrant 40 e jaargang nr. 3 April 2011

Transcriptie

1 In dit nummer: Uitnodiging vergadering Verslag jaarvergadering Uitgelicht: de Frater, Raapzaad De Ceresamadine,Monniksparkiet Ringenbestelformulieren Vogelkrant 40 e jaargang nr. 3 April 2011 jmz Aangesloten bij de N.B.v.V. te Bergen op Zoom. W17 Vogelliefhebbers Wieringermeer Opgericht 24 oktober W17

2 Ceresamadine (Aidemosyne modesta) VOORKOMEN Het thuisland van ceresamadine is Australië waar hij voor komt van Townsville in Queensland tot het middengedeelte van New South Wales. Hij houdt zich graag op in grasrijke gebieden met laag struikgewas, waarbij water niet mag ontbreken. De ceresamadine wordt echter ook regelmatig gezien op akkers, fruitplantages en in rietbegroeingen aan de oevers van rivieren. UITERLIJK EN GESLACHTSONDERSCHEID Zowel het mannetje als het popje zijn overwegend bruin tot donkerbruin gekleurd, terwijl de onderzijde en de onderstaartdekveren vuilwit zijn. De borst en flanken zijn crème kleurig met daarop de voor dit vogeltje zo kenmerkende bruine golftekening die doorloopt tot op de stuitbevedering. De bovenstaartdekveren zijn, evenals de vleugeldekveren voorzien van een witte vlek. De wangbevedering bestaat uit zeer dicht tegen elkaar liggende streepjes. De snavel is zwart en de pootjes zijn vleeskleurig. Integenstelling tot de pop heeft de man een purperrood voorhoofd en een zwarte keelvlek. Beide geslachten zijn hierdoor goed van elkaar te onderscheiden. Een ander geslachtsonderscheid is dat het mannetje een zacht en kort melodieus liedje ten gehore kan brengen. Iets waartoe het popje niet in staat is. GESCHIEDENIS Over de geschiedenis van de ceresamadine is weinig te vinden in de literatuur. Bekend is dat ze zo rond 1872 in Europa werden geïmporteerd. Waarschijnlijk werden ze niet in hele grote hoeveelheden ingevoerd. Momenteel vinden we alleen nog maar hier gekweekte vogels in de handel omdat sinds 1960 een uitvoerverbod geldt in Australië.

3 DE VOEDING In het land van herkomst voedt de ceresamadine zich vooral met allerlei gras- en onkruidzaden. De vogels krijgen een goed tropenmengsel die gemengd word met onkruidzaad in een verhouding van 1 op 1. Verder krijgen ze elke dag kiemzaad waaraan eivoer wordt toegevoegd, enkele buffalo wormpjes en fruit. Twee keer per week voeg ik aan het eivoerkiemzaad mengsel nog vogelmineralen en scherpe maagkiezel toe. Zo gauw er in de natuur (halfrijp) graszaad beschikbaar is zullen ze dit van mij krijgen. Ik hang dit (al jaren) in grote bossen in de volière voor mijn kromsnavels. Het is altijd weer een prachtig gezicht zoals de vogels zich hierop storten en er uren mee zoet zijn. Het verdient verder aanbeveling de vogels elke dag schoon water te geven. Uit onderzoek is gebleken dat de ceresamadine veelvuldig kleine hoeveelheden water drinkt. Het is dus belangrijk dat ze steeds over schoon drinkwater kunnen beschikken. Trouwens ook baden is een favoriete bezigheid van dit vogeltje zo is mij gebleken. Van het badwater in het badje wat ik aan de broedkooi heb hangen wordt dagelijks door de vogels gebruik gemaakt. Natuurlijk dient dit water minimaal dagelijks ververst te worden. DE KWEEK Bij een goede verzorging mogen goede kweekresultaten verwacht worden. Ceresamadines bouwen hun nestjes in hier en daar opgehangen nestkastjes in volière of broedkooi maar ook wel in struiken in de volière. Als nestmateriaal gebruiken ze droog gras, mos, uitgeplozen sisaltouw en kokosvezel. Ze maken vaak een klein nest. Het popje legt doorgaans 4-6 eitjes die na ca. 12 dagen uitkomen. De opfok van de jongen zal het succesvolst zijn als de oudervogels kunnen beschikken over levend voer zoals insecten, miereneieren, meelwormen e.d. Echter niet te veel!! Verder is in de opfokfase groenvoer, universeelvoer en eivoer belangrijk. De jongen verlaten na ca. 19 dagen het nest en zijn na 4 weken zelfstandig.

4 RAAPZAAD (Brassica rapa) Familie: Kruisbloemen Vindplaats Raapzaad wordt geteeld als landbouwgewas. In augustus wordt het gezaaid en tegen de winter hebben er zich rapen gevormd in de grond. Als men de rapen in de grond laat steken, dan gaat er in het voorjaar een kruid uit groeien met gele bloemen. De akker kan dan echt geel zien van de bloemen, het gonst er dan van de bijen. Raapzaad kan ook in het wild voorkomen op storten, braakliggende grond en bermen. Uitzicht De plant kan variëren in grootte van cm. De onderste bladeren zijn fel ingetand, terwijl de bovenste de stengel omvatten; deze zijn ook meer langwerpig en niet ingetand. De bloemen zijn geel en, eenmaal uitgebloeid, vormen er zich peulvruchten, waarin de zwartbruine zaden tot rijping komen. Bloeitijd Mei tot augustus. Oogst Het heeft alleen zin om de uitgebloeide planten te verzamelen, de peulvruchten moeten reeds volgroeid zijn. De zaden zijn dan halfrijp en een lekkernij voor heel wat vogelsoorten. Welke vogels? Kneuters, fraters, groenvinken, cini s, edelzangers, distelvinken, goudvinken, sijzen, vinken, kepen, kanaries, roodmussen, haakbekken, parkieten, hoenderachtigen en duiven. Bijzonderheden Het beste is om raapzaad zonder stengels en bladeren te voeren, want de vogels zijn verlekkerd op het bladgroen en de ervaring heeft mij geleerd dat ze er wel eens darmstoornissen van kunnen krijgen.

5 DE FRATER (Carduelis flavirostris) De frater ook wel steenkneuter genoemd heeft zijn broedgebieden in Noorwegen, Finland, Ierland, Groot-Brittannië. In zijn broedgebied vindt hij zijn biotoop in gebieden met laag struikgewas. Het nest wordt dan ook laag bij de grond en zelfs op de grond gebouwd. Het nestmateriaal bestaat uit fijne grashalmen, mos en dierenhaar. Donspluimpjes en spinrag worden gebruikt voor de binnenbekleding. De blauwgroene eitjes met bruine stippen worden alleen door de pop bebroed. Gewoonlijk bestaat het legsel uit 5 tot 6 eitjes die na 13 dagen uitkomen. Als de jongen er zijn blijkt de man een voorbeeldige vader. De jongen worden gevoed met kleine insecten en allerlei zaadsoorten. In de natuur is er over het algemeen slechts één broedsel. In zijn natuurlijke biotoop trekt de frater pas weg wanneer het overvloedig begint te sneeuwen. Hierbij wordt de kustlijn gevolgd en komt het voor dat de vogel in de winterperiode ook in België en Nederland een gast is. Ze blijven evenwel in en rond de duinen overwinteren; slechts hoogst zelden worden ze in het binnenland waargenomen. Voor een leek kan de frater wel voor verwarring zorgen met de nauw verwante kneu. Als de karakteristieke eigenschappen van de frater op een rijtje gezet worden heeft u er echter nooit meer problemen mee: belangrijk en onmiskenbaar is het korte fijne gele snaveltje met zwart puntje; fijne zwartbruine pootjes een warmbruine grondkleur een zwartbruine bestreping op rug, vleugels, borst en flanken een witte omzoming in de slagpennen die bij de pop over het algemeen iets fletser van kleur is de man heeft een karmijnrode stuit die de pop mist de zang van de frater is veel minder ontwikkeld dan die van de kneu.

6 Volièrekweek Als ideale kweekvolière voor de frater geldt dezelfde maat die beschreven is als bij de kneu. Ook is de vogel best te kweken in een ruime broedkooi; maak deze kooi echter nooit te klein daar de frater dan te vet wordt wat kweek uitsluit. Plaats op verschillende hoogten in de volière nestgelegenheid. Een beetje hulp in de vorm van metalen nestkorfjes met een beetje kokosvezel erin kan de frater best gebruiken. Als nestmateriaal maakt hij graag gebruik van fijn gedroogd gras, mos, kokosvezel, paardenhaar, sisal en jute. Let erop dat dit materiaal nooit langer is dan 5 cm.; dit voorkomt ongelukken. Qua binnenbekleding gebruikt de frater graag pluisjes van de paardebloem, spinrag en donsveertjes. Wanneer de pop broedt doet u er goed aan de man in het oog te houden. Het kan gebeuren dat hij agressief wordt en het nest verstoort. In dit geval is het beter hem uit te vangen en in de nabijheid van de kweekvlucht te plaatsen. Zijn de jongen enkele dagen oud, dan kunt u hem terugplaatsen. Meestal zal hij de pop meehelpen bij het voeren van de jongen. Blijf aandachtig en kijk naar de houding van de man; een gewaarschuwd mens telt voor twee. Zijn de ouders gewend geraakt aan eivoer dan zullen ze dit probleemloos aan de jongen voeren. Een grote variatie aan insecten is verder aangewezen. Zo zijn er pinkies, buffalo- en meelwormen en miereneieren. Op groene bladluizen zijn ze verzot. Ook onkruiden zijn een welkom voedsel voor de opfok. Er is keuze genoeg: vogelmuur, straatgras, herderstasje, paardebloem, melkdistel, perzikkruid, zuring, teunisbloem, varkensgras, enz. Als tentoonstellingsvogel Met het oog op de tentoonstelling moet de frater met de hand worden groot gebracht. Zijn zenuwachtige aard zal anders aan de basis liggen van beschadigde slag- en staartpennen. Verder is badwater of een regelmatige spuitbeurt noodzakelijk. Het voorkomt losse flanken en hoorntjes

7 Monniksparkiet of Muisparkiet (Myiopsitta monachus) De monniksparkiet komt van oorsprong uit Argentinië en Brazilië en is ook bekend als muisparkiet. Hij leeft daar in grote groepen op open vlaktes en aan de randen van bossen. Door zijn enorme aanpassingsvermogen leeft hij inmiddels ook in het wild in Noord-Amerika, in Europa en in Afrika. Ook in Nederland worden soms flinke groepen gezien, al jaren achter elkaar. Er zijn vier ondersoorten bekend van de deze monniks- ofwel muisparkiet, te weten: Myiopsitta monachus monachus, Myiopsitta monachus luchsi, Myiopsitta monachus cotorra en de Myiopsitta monachus calita. De vogel is rond de 30 cm groot, de pop vaak net wat forser, verder is er geen uiterlijk verschil waarneembaar. Een heel opvallend verschil met alle andere papegaaien en parkieten, is dat de monniksparkiet zelf een nest bouwt. Van grote en hele grote takken bouwen ze soms metershoge nesten, waar meerdere koppels in broeden. De monniksparkiet is namelijk een echte kolonievogel, ook wat broedgedrag betreft. Per legsel legt de pop tot wel 12 eieren, die door beide oudervogels ruim 3 weken worden bebroed. De jongen blijven ongeveer 5 weken in het nest voor ze uitvliegen. De broedzorg is bijzonder goed, ook de soms heel volle nesten worden uitstekend verzorgd. Een enkele keer volgt een tweede legsel, maar gebruikelijk is een nest per jaar. In het wild bestaat het menu voornamelijk uit bloemknoppen, jong blad, boombast, bessen en verse zaden. In de broedtijd worden ook rupsen en kleine insecten gegeten. In gevangenschap kunt u een zaadmengsel voor grote parkieten aanvullen met groenvoer, fruit, universeelvoer en af en toe wat meelwormen. Een behoorlijk groot nadeel van de monniksparkiet is het geluid dat hij produceert. Een enkeling kan al behoorlijk kabaal maken, een groep laat zich regelmatig horen, iets dat zeker niet iedereen zal kunnen waarderen. Iets om rekening mee te houden als u in dichtbevolkt gebied woont. Door een aantal liefhebbers worden monniksparkieten gehouden zoals sierduiven soms gehouden worden. Een open kooi (til) als thuisbasis waar gevoerd wordt en verder kunnen de vogels vrij rondvliegen. Het koloniegedrag zorgt dat ze bijna altijd bij elkaar blijven. De aanbevolen ringmaat is 6 mm.