Het wassen van de palmvruchten is bij Serendipalm vrouwenwerk.
|
|
- Guido Cools
- 7 jaren geleden
- Aantal bezoeken:
Transcriptie
1
2 Hoe duurzaam is duurzame palmolie? We stelden de vraag in eerdere artikels over de Ronde Tafel voor Duurzame Palmolie en de Belgische Alliantie voor Duurzame Palmolie. Maar terwijl de industrie volop zoekt naar een aanpak die de vernietiging van mens en milieu in Zuidoost-Azië stopt, bestaan er wel degelijk eerlijke alternatieven. Palmolieprojecten in Ghana, Togo en Ecuador zijn inmiddels gecertificeerd en dragen het fairtradelabel Fair for Life. Uniek maar omstreden 3 Op zoek naar duurzame palmolie 4 Op zoek naar eerlijke palmolie 5 Fair for Life 6 Serendipalm in Ghana 7 Exportsustent in Ecuador 11 Alaffia in Togo 12 Conclusie 13 Het wassen van de palmvruchten is bij Serendipalm vrouwenwerk. 2
3 Wie zich in de enorme expansie van de palmolieteelt verdiept, krijgt een verhaal te zien met veel pro s en contra s, met stugge voorstanders en felle tegenstanders. De voordelen van palmolie zijn nochtans overduidelijk. Palmolie heeft unieke eigenschappen waardoor het een uiterst nuttig ingrediënt is voor de voedingsindustrie. Bovendien ligt de productiviteit per hectare bij palmolie vele malen hoger dan bij andere plantaardige oliën. Zonder palmolie zou je 7 tot 10 keer meer aardoppervlakte moeten inpalmen om dezelfde hoeveelheid olie te bekomen. Vele stakeholders binnen de industrie zijn zich bewust van het probleem. Eddy Esselink van de Nederlandse Task Force Duurzame Palmolie vat de verdediging van palmolie zo samen: Alternatieven voor palmolie zijn niet beter voor de gezondheid en zelfs slechter voor het milieu. Daarom is het beste alternatief voor palmolie duurzame palmolie. Maar ook de tegenstand roert zich. Om te beginnen is palmolie in de medische wereld omstreden omwille van de grote hoeveelheid verzadigde vetten. De meest kritische stemmen zitten echter bij ngo s en milieubewegingen. Door de gigantische uitbreiding van de teelt in Indonesië en Maleisië kan de rechtstreekse link met ontbossing, verlies van biodiversiteit en sociale conflicten onmogelijk weerlegd worden. Grote oppervlakten kostbaar regenwoud zijn vernield, land is gestolen van lokale gemeenschappen en arbeidsrechten zijn op grote schaal geschonden. Treurende orang-oetangs staan symbool voor de vele slachtoffers van de ongebreidelde hebzucht van lokale en internationale bedrijven in de palmolieketen. Oliepalm kwekerij Cifor 3
4 Om de kritiek van antwoord te dienen richtte de industrie in 2004 de Round Table for Sustainable Palm Oil (RSPO) op. Producenten, verwerkers en handelaars die zich aan een aantal principes en criteria houden, kunnen door RSPO gecertificeerd worden en hun palmolie als duurzaam labelen. Ngo s als WWF en Oxfam zitten mee aan tafel om te ijveren voor strengere criteria. Zo gaat in 2016 RSPO Next van start, een soort next level voorlopig vrijwillig waarbij elke band met ontbossing, bosbranden of het inpalmen van veengronden zou worden uitgesloten. In het artikel Zijn we op weg naar duurzame palmolie? lees je meer over deze discussie. RSPO slaat alleszins aan. In 2015 was 20% van de wereldwijde palmolieproductie RSPO-gecertificeerd, een aandeel dat jaarlijks stijgt. Ook in België leeft het thema. Zo slaagden de leden van de Belgische Alliantie voor Duurzame Palmolie erin om eind % RSPO-gecertificeerde palmolie aan te kopen. Voor 2020 leggen ze de lat hoger met extra criteria zoals de volledige bescherming van waardevolle bossen en moerasgebieden. Ngo s als Greenpeace zijn altijd erg kritisch geweest voor RSPO. Zij vinden de criteria en de controle te zwak, waardoor certificatie geen garantie is op palmolie zonder ontbossing. Aangezien RSPO Next voorlopig enkel een vrijwillige optie is voor een aantal voorlopers, zal dat maar heel langzaam effect creëren, terwijl het wel 5 voor 12 is voor het Indonesische regenwoud. 4
5 Net zoals andere fairtrade-organisaties hebben wij geworsteld met de vraag wat te doen met palmolie, vertelt Hielke van Doorslaer, Dienst politiek beleid & Zuidwerking van Oxfam-Wereldwinkels. Uiteindelijk hebben wij gekozen voor een gedifferentieerd antwoord. In sommige producten zoals ontbijtgranen bleek de meerwaarde van palmolie beperkt en zijn we overgeschakeld op zonnebloemolie. Voor andere producten vonden we lokaal een beter alternatief. Zo levert de Costa Ricaanse coöperatie Coopeagropal ter plaatse de palmolie waar onze yucachips in gebakken wordt. Coopeagropal is voorlopig niet gecertificeerd maar is zowel op sociaal als ecologisch vlak erg vooruitstrevend. Chocopaste tenslotte bleek een heel ander verhaal. Palmolie geeft chocopasta zijn karakteristieke smeuïgheid. Palmolievrij gaan zou op vlak van kwaliteit problematisch zijn, maar zou ook gewoon een verschuiving van de ecologische en sociale problematiek betekenen. Daarom gingen we op zoek naar eerlijke palmolie. Het RSPO-label biedt daarvoor veel te weinig garanties, maar gelukkig vonden we een volwaardig alternatief bij Serendipalm in Ghana, een Fair for Lifegecertificeerd bedrijf. 5
6 Het bekendste fairtradelabel op de Belgische markt is ongetwijfeld Fairtrade (het vroegere Max Havelaar). Maar noch Fairtrade International, noch andere labels zoals Ecocert Fair Trade hebben standaarden ontwikkeld voor palmolie. Niet toevallig kwam Oxfam-Wereldwinkels daarom uit bij Fair for Life. Fair For Life is een certificeringsprogramma dat in 2006 werd opgestart door twee Zwitserse organisaties: het Institute for Marketecology (IMO) en de ngo Bio- Foundation. IMO is al 25 jaar een belangrijke speler in de wereld van de certificeringen. Vandaag voeren zij audits uit op zo n 70 verschillende sociale en ecologische standaarden in domeinen als biolandbouw, bosbeheer, aquacultuur en fair trade. Met Fair for Life hadden beide organisaties vooral de bedoeling om breder gaan dan Fairtrade International (toen nog FLO) en dat op een aantal vlakken. Zo lieten ze als eerste het geografische criterium vallen, waardoor ook producentenorganisaties in Europa in aanmerking komen. Daarnaast vertrekken ze niet van specifieke productstandaarden, maar van een algemene standaard die een reeks hoge eisen stelt op drie terreinen: ecologie, corporate social responsability en fair trade. Naast klassieke coöperaties kunnen ook meer informeel georganiseerde producentengroepen gecertificeerd worden. Ook plantages komen in aanmerking, indien ze naast correcte arbeidsomstandigheden ook een positieve impact op de meest gemarginaliseerde arbeiders kunnen aantonen. Bedrijven die een Fair for Life-label op hun eindproduct willen plaatsen, moeten correcte relaties kunnen aantonen in de hele toeleveringsketen. Anders dan bij Fairtrade International is er geen gegarandeerde minimumprijs die zekerheid biedt aan producenten, wel een grotere vrijheid voor producenten en klanten om samen het bedrag van de 'eerlijke prijs' en van de fairtradepremie te bepalen. Belangrijk daarbij is de grote transparantie over de precieze besteding van de premie. Door die aanpak is Fair for Life uitgegroeid tot een gerespecteerd fairtradelabel. In de International Guide to Fair Trade Labels wordt het gecatalogeerd als vrij veeleisend. 6
7 In 2009 verwierf het Serendipalmproject zijn Fair for Lifecertificering, de kroon op het werk van een bijzonder verhaal. Aan de basis ligt Dr. Bronner s Magic Soaps, een Amerikaans familiebedrijf dat inmiddels 150 jaar en vijf generaties overspant. Corporate social responsability behoorde tot de missie van het bedrijf, lang voor het woord opgang maakte. Toen zij voor hun kwaliteitszepen op zoek moesten naar steeds meer kwalitatieve kokosolie, palmolie en olijfolie, richten zij zich eerst op biogecertificeerde producten. Maar gaandeweg ontdekten ze dat een ecologisch label niet altijd sociale rechtvaardigheid impliceert. Daarom besloten zij in 2005 om de toelevering zelf in handen te nemen. Intussen bestaat het Serendiworldproject uit verschillende lokale bedrijven: Serendipol (kokosolie, Sri Lanka), SerendiKenya (kokosolie, Kenia) en Serendipalm (palmolie, Ghana). Alle drie zijn ze Fair for Life gecertificeerd. Naast Oxfam- Wereldwinkels zijn intussen heel wat Europese bedrijven vaste klant van Serendipalm, onder meer de fairtradeorganisaties Gepa en Traidcraft en bedrijven zoals Rapunzel en Weleda. Serendipalm is uitgegroeid tot de grootste werkgever van de regio. 7
8 In 2006 ging Dr. Bronner s samen met de ngo Fearless Planet aan de slag in het gebied rond de stad Asuom in Oost-Ghana. Oliepalmen komen er van nature voor en lokale boeren maakten daar dankbaar gebruik van om hun schamele inkomen uit cacao, maniok, maïs of citrus een beetje aan te vullen. In een eerste fase werden vier veldwerkers aangeworven om de boeren te begeleiden naar biologische teelt. Tegelijk werd een molen gebouwd, naar het model van de honderden kleine, artisanale oliepersen in de regio, cramers genoemd. De uitbating van die verwerkingsfaciliteit leidde tot de oprichting van het bedrijf Serendipalm. Momenteel leveren ongeveer 670 families verse palmvruchten aan de molen, die met meer dan 200 medewerkers is uitgegroeid tot de grootste werkgever van de regio. Ook niet onbelangrijk is het feit dat veel van de taken bij Serendipalm door vrouwen worden opgenomen: van het losmaken van de individuele, kleine vruchtjes uit de trossen traditioneel vrouwenwerk tot het managen van de molen. Met extra technologie zou het hele proces efficiënter kunnen, maar dat zou ten koste gaan van de werkgelegenheid, een keuze die Serendipalm niet wil maken. Na het persen van de olie uit de palmvruchten gaan de perskoek en de resten van de vruchtenbundels gratis naar de boeren, die deze gebruiken als biologische mest. 8
9 9
10 Toen ik mijn palmvruchten aan Serendipalm begon te leveren, kreeg ik een hogere prijs dan op de lokale markt. Zo kan ik wat geld sparen, kunnen de kinderen naar school en kan ik mijn huis afwerken. Felicia Frimpomaa, boerin (bron Gepa) Zowel de boeren als de arbeiders van de verwerkingsfaciliteit hebben een stem in de samenstelling van het Fairtradecomité dat beslist over de premies. De biopremie 10% bovenop de aankoopprijs wordt rechtstreeks uitbetaald aan de individuele boeren en wordt meestal besteed aan het betalen van arbeiders die op de velden snoeien en wieden. De fairtradepremie komt ten goede aan de hele gemeenschap. Zo werden in de omliggende dorpen reeds waterputten, watertanks en publieke toiletten gebouwd, kreeg een voetgangersbrug de nodige herstellingen en ontvingen scholen extra materiaal en computers. Daarbovenop heeft Serendipalm zelf ook verschillende projecten gesteund, zoals het planten van jonge boompjes in de stoffige stad Asuom, het uitdelen van 5000 muskietennetten en het bouwen van een materniteit voor het lokale hospitaal. Foto hierboven: werknemers van de verwerkingsfaciliteit van Serendipalm. Foto p 9: de pers van Serendipalm. 10
11 Vergelijkbaar maar recenter is het verhaal van Natural Habitats, een Nederlands bedrijf dat biologische palmolie verhandelt. In 2013 werden haar activiteiten in het noorden van Ecuador Fair for Life gecertificeerd. Ook in Sierra Leone en Ghana is het proces volop bezig. Net als Dr. Bronner s heeft Natural Habitats de keuze gemaakt voor een verticaal geïntegreerde toelevering, waarbij men duidelijk zicht heeft op de hele keten van de boer tot in het bord. Daarom is Exportsustent, het Ecuadoriaanse filiaal van Natural Habitats, heel actief op het terrein zelf. Kleine plantages zijn opgezet om boeren uit de regio opleidingen te geven in biologische productie en beheer van de aanwezige biodiversiteit. Volgens de filosofie van het bedrijf behoren de boeren die aan hen leveren tot haar Familia Organica, een gemeenschap die toegewijd is aan kwaliteitsproductie, zorg voor het milieu en sociale ontwikkeling van de gemeenschap. In ruil worden die boeren met raad en daad bijgestaan door agronomen en zorgt het bedrijf voor het transport van hun oogst. Exportsustent heeft ook steeds 1% van zijn inkomsten besteed aan sociale programma s. Scholen ontvingen lesmateriaal en computers, twee gezondheidsposten werden gebouwd en honderden kinderen en jongeren krijgen voetbaltraining van ervaren coaches. Maar Exportsustent denkt ook breder. In 2013 startte het bedrijf samen met de Nederlandse ngo Solidaridad en met de Asociación Nacional de Cultivadores en Palma Aceitera (ANCUPA) een project om in heel Ecuador kleine palmolieproducenten te helpen duurzame palmolie te telen en een RSPO-certificatie te behalen. Exportsustent zorgt voor het transport van de oogst. 11
12 Alaffia is het succesvolle bedrijf van de Togolees Olowon djo Tchala. Door zijn huwelijk met een Amerikaanse Peace Corps vrijwilligster belandde hij in Amerika en kon hij studeren. Samen besloten ze terug te keren naar Togo om schoonheidsproducten en shampoos te produceren op basis van natuurlijke producten. Lokale werkgelegenheid en ontwikkeling stonden daarbij steeds voorop. De eerste Fair for Life-certificatie voor de coöperatie van sheaboterproducenten dateert van 2009, de coöperatie die kokosolie levert volgde in Palmolie is minder belangrijk voor Alaffia, maar werd meegenomen in de certificatie. Sheabutter is vet uit de vruchten van de Karité-boom. Alaffia houdt vast aan haar belofte van een extra fairtradepremie van 15% op de verkoopprijs, maar investeert daarbovenop in een reeks ontwikkelingsprojecten, vooral gericht op vrouwen en studenten. De belangrijkste domeinen zijn de gezondheid van zwangere vrouwen, de strijd tegen vrouwenbesnijdenis, de bouw van scholen, de verdeling van fietsen om jongeren naar school te krijgen en het aanplanten van bomen. 12
13 Foto s: Alle foto s Serendipalm/Dr. Bronner s behalve p 3 Cifor, 11 Exportsustent en p 12 Alaffia. Eerlijke palmolieprojecten zijn voorlopig beperkt in aantal en kleinschalig, maar ze bestaan en ze bewijzen dat het ook anders kan: Boeren en arbeiders waarderen enorm de sociale impact die Serendipalm heeft in hun gemeenschap. Ze zijn trots om deel uit te maken van het project. IMO-audit over Serendipalm Bronnen Hoe duurzaam is duurzame palmolie? (2013) en Zijn we op weg naar duurzame palmolie? (2016), artikels gepubliceerd op Fair for Life: International Guide to Fair Trade Labels: /ressources/les-labels.html (deze vergelijkende studie is het werk van het Franse Plate-forme pour le Commerce Equitable, Fair World Project en het onderzoeksnetwerk FairNESS). Serendipalm: Serendipalm: biologische palmolie uit eerlijke handel (Oxfam- Wereldwinkels, 2014, gepubliceerd op Exportsustent: Alaffia: 13
Fair Trade in Openbare Aanbestedingen
Fair Trade in Openbare Aanbestedingen Workshop Duurzame voeding en catering, 22/11/2011 Inhoud workshop 1. Waarom een workshop van Max Havelaar? 2. Wat is Fair Trade en hoe herken je het? 3. Verschil met
Nadere informatieFair Trade in Openbare Aanbestedingen. Workshop Duurzame voeding en catering, 22/11/2011
Fair Trade in Openbare Aanbestedingen Workshop Duurzame voeding en catering, 22/11/2011 Inhoud workshop 1. Waarom een workshop van Max Havelaar? 2. Wat is Fair Trade en hoe herken je het? 3. Verschil met
Nadere informatieFair Trade. ontwikkelingsstrategie. Oxfam-Wereldwinkels 20 oktober 2011
Fair Trade als duurzame economische ontwikkelingsstrategie Oxfam-Wereldwinkels 20 oktober 2011 SITUERING OXFAM-WERELDWINKELS Oxfam-Wereldwinkels Deel van Oxfam-in-België en Oxfam International Deel van
Nadere informatieInternationaal Palmolie-inkoopbeleid
Internationaal Palmolie-inkoopbeleid Stand: september 2015 Onze visie Eenvoud, verantwoord, betrouwbaar: al meer dan 100 jaar ligt koopmanschap ten grondslag aan het succes van ALDI NORD (hierna: ALDI).
Nadere informatienatuurlijke oorsprong
PALMOLIE Palmolie is de meest gebruikte plantaardige olie in de wereld en een belangrijke bron van vetten in onze voeding. Palmolie is een ingrediënt in margarines, koekjes en ijs, maar ook in non-food
Nadere informatie100% DUURZAME PALMOLIE: EEN MYTHE DE BEPERKINGEN VAN VRIJWILLIGE INITIATIEVEN
100% DUURZAME PALMOLIE: EEN MYTHE DE BEPERKINGEN VAN VRIJWILLIGE INITIATIEVEN 2 GEEN PROBLEEM MET PALMOLIE? Palmolie is de meest geproduceerde plantaardige olie ter wereld (62 miljoen ton in 2016). Ze
Nadere informatieFair Trade in Openbare Aanbestedingen
Fair Trade in Openbare Aanbestedingen Infosessie Duurzame voeding en catering, 26/01/2012 Inhoud workshop 1. Waarom een workshop van Max Havelaar? 2. Wat is Fair Trade en hoe herken je het? 3. Verschil
Nadere informatieVergelijking van drie koffie labels:
Vergelijking van drie koffie labels: Fairtrade Rainforest Alliance UTZ Certified Juli 2010 1 Vergelijkende tabel voor koffielabels 1 Beheerder Startpunt/ Concept Fairtrade Rainforest Alliance UTZ CERTIFIED
Nadere informatieMax Havelaar: 25 jaar ontwikkeling. Persontmoeting 28 augustus 2014 Lily Deforce Directeur
Max Havelaar: 25 jaar ontwikkeling Persontmoeting 28 augustus 2014 Lily Deforce Directeur Agenda 25 jaar Fairtrade: van de boer in het Zuiden tot op ons bord - Evolutie van 1989 tot 2014 - Trade not aid
Nadere informatieHoe een coalitiecampagne uitwerken om kinderarbeidvrije cacao te bevorderen?
Hoe een coalitiecampagne uitwerken om kinderarbeidvrije cacao te bevorderen? Oxfam Wereldwinkels en Fairtrade Campagne Kindslavernij lust ik niet! Doelgroepen Partners: hoe elkaar versterken? En nu? Oxfam
Nadere informatieInternationaal palmolieinkoopbeleid
Internationaal palmolieinkoopbeleid Stand: november 2016 Onze visie Eenvoudig, verantwoordelijk, betrouwbaar: Al meer dan 100 jaar liggen traditionele handelswaarden ten grondslag aan het voortdurende
Nadere informatieChocomelk. van eerlijke handel, biologische landbouw en lokale boeren! www.oww.be. Handel, uit respect.
Chocomelk van eerlijke handel, biologische landbouw en lokale boeren! > Handel, uit respect. We slaan de brug tussen boeren uit Noord & Zuid! www.oww.be > Kiezen Kiezen voor nóg meer duurzaamheid Oxfam
Nadere informatieZijn we op weg naar duurzame palmolie? De steile ambities van de Belgische Alliantie voor Duurzame Palmolie
Zijn we op weg naar duurzame palmolie? De steile ambities van de Belgische Alliantie voor Duurzame Palmolie Intro Inhoud Palmolie heeft unieke eigenschappen waardoor het een uiterst nuttig ingrediënt is
Nadere informatieManifest Task Force Duurzame Palmolie
Manifest Task Force Duurzame Palmolie Initiatief ter stimulering van het gebruik van RSPO-gecertificeerde palmolie in Nederland November 2010 Rijswijk www.taskforceduurzamepalmolie.nl 1. Ambitie De Nederlandse
Nadere informatieMVO Internationaal Wim Oosterhuis
MVO Internationaal Wim Oosterhuis Voorzitter maandag, november 2009 SER verantwoord ketenbeheer MVO-sector Verwerkers van oliehoudende zaden (crush) Bedrijven die plantaardige oliën en vetten raffineren
Nadere informatieKoffie en Carbon in Mexico
Koffie en Carbon in Mexico Project voorstel van Solidaridad Oktober 2016 Uit de studie die Hesselink heeft laten uitvoeren door Ecofys, blijkt dat de CO2-voetafdruk van koffie voor 14% bij de plantage
Nadere informatieGebeurtenis Gebeurtenis MNO MNO Gebeurtenis Gebeurtenis MNO MNO Gebeurtenis Gebeurtenis MNO MNO Gebeurtenis Gebeurtenis MNO MNO
De grote exportlanden (Ecuador, Costa Rica en Colombia) hebben je een contract aangeboden om nieuwe plantages te bouwen in hun landen. Je kan nu meer bananen telen en verkopen. Je winst stijgt enorm en
Nadere informatieParadoxaal genoeg hebben juist veel landarbeiders geen toegang tot betaalbaar groenten en fruit
DAAR PLUKKEN DE BOEREN DE VRUCHTEN VAN HET SUCCES VAN GRUPO HUALTACO Groenten en fruit zijn niet alleen gezond voor ons lichaam, maar ook voor de wereldeconomie. De groente- en fruitsector is een van de
Nadere informatieV.U. Carl Michiels, Hoogstraat 147, 1000 Brussel - Foto cover : BTC / Tim Dirven FaiR TRaDe in een notendop
Fair trade in een notendop BTC / Dieter Telemans Wat is Fair trade? Fair trade (eerlijke handel) is een handelssysteem dat benadeelde producenten, voornamelijk uit het Zuiden, de kans geeft op duurzame
Nadere informatieDuurzaam geproduceerde palmolie: de norm in 2015
Duurzaam geproduceerde palmolie: de norm in 5 Palmolie wordt verwerkt in meer dan de helft van de producten die te koop zijn in de supermarkt. Daarmee is het de meest gebruikte plantaardige olie ter wereld.
Nadere informatieDuurzaam geproduceerde palmolie: de norm in 2015
Duurzaam geproduceerde palmolie: de norm in 5 Palmolie wordt verwerkt in meer dan de helft van de producten die te koop zijn in de supermarkt. Daarmee is het de meest gebruikte plantaardige olie ter wereld.
Nadere informatieEen kapper ongeveer 4 minuten, een cacaoboer in West-Afrika een hele dag. Iedereen heeft recht op een leefbaar inkomen. Maak het verschil, kies voor
Een kapper ongeveer 4 minuten, een cacaoboer in West-Afrika een hele dag. Iedereen heeft recht op een leefbaar inkomen. Maak het verschil, kies voor eerlijke handel. www.fairtradebelgium.be België, het
Nadere informatieDuurzame overheidsopdracht-fiche: uitgebreid
Duurzame overheidsopdracht-fiche: uitgebreid 1) Onderwerp 1) Voedsel en dranken uit de organische voedingsproducten en geproduceerd op een milieuvriendelijke wijze EN / OF 2) Voedsel en dranken die een
Nadere informatieEindexamen vwo aardrijkskunde 2013-I
Eindexamen vwo aardrijkskunde 213-I Zuidoost-Azië Opgave 5 Klimaten in Zuidoost-Azië Bestudeer bron 1 uit het bronnenboekje die bij deze opgave hoort. De klimaatdiagrammen in de bron horen bij de steden
Nadere informatieAan de Voorzitter van de Tweede Kamer der Staten-Generaal Binnenhof 4 Den Haag
Aan de Voorzitter van de Tweede Kamer der Staten-Generaal Binnenhof 4 Den Haag Bezuidenhoutseweg 67 2594 AC Den Haag Postbus 20061 Nederland www.rijksoverheid.nl Datum 7 december 2016 Betreft Beantwoording
Nadere informatieAanwezig: 21 leden van de Fairtrade Gemeente campagne (zie DVD) Drie trainers en Melinda Choo
Verslag Fair Trade van Binnen naar buiten Vrijdag 10 januari 2014 Aanwezig: 21 leden van de Fairtrade Gemeente campagne (zie DVD) Drie trainers en Melinda Choo Welkom en kennismaking Na het invullen van
Nadere informatieDe Kracht van Cacao. Werkblaadjes voor de leerling. Hoe eerlijke handel het verschil maakt in de Dominicaanse Republiek
De Kracht van Cacao Hoe eerlijke handel het verschil maakt in de Dominicaanse Republiek Werkblaadjes voor de leerling 1 www.oxfamwereldwinkels.be Wat zie je op deze foto s? Wat zou het verband hiertussen
Nadere informatieStandpuntbepaling inzake de duurzame aankoop van palm(pit)olie
Standpuntbepaling inzake de duurzame aankoop van palm(pit)olie Inhoudstabel 1. Onze visie...3 2. Ons doel...4 3. Ons standpunt...5 3.1. Verantwoordelijke assortimentssamenstelling 5 3.2. Herkomst, transparantie
Nadere informatieConsument. duurzaamheid. Succes. Visie. Gedrag. Belangen. Invloed
Consument De consument, dat ben jij! Jij hebt veel te zeggen over hoe de andere partijen in de voedselketen zich gedragen. oefen je uit door bewust in te kopen in de supermarkt, door niet onnodig eten
Nadere informatieCertificering en assortiment
Certificering en assortiment Fair trade en design 24 oktober 2016 Inhoud 1. Waaromrol Wereldwinkels Nederlandbij certificering? 2. Opzet systeem 3. Vervolg 4. Dilemma s en lastige zaken BLOK 1 : Waarom
Nadere informatieHerziene norm voor plantages
Herziene norm voor plantages De nieuwe Fairtrade-norm voor werknemers in loondienst versterkt de positie van de arbeiders in het Fairtrade-systeem. Fairtrade bouwt haar steun voor arbeiders in het Fairtrade-systeem
Nadere informatieDuurzame overheidsopdracht-fiche: basis
Duurzame overheidsopdracht-fiche: basis 1) Onderwerp 1) Voedsel en dranken uit de organische voedingsproducten en geproduceerd op een milieuvriendelijke wijze EN / OF 2) Voedsel en dranken die een eerlijke
Nadere informatieDatum 4 februari 2016 Betreft Beantwoording vragen van de leden Van Laar en Vos over de bosbranden in Indonesië en het streven naar duurzame palmolie
Aan de Voorzitter van de Tweede Kamer der Staten-Generaal Binnenhof 4 Den Haag Bezuidenhoutseweg 67 2594 AC Den Haag Postbus 20061 Nederland www.rijksoverheid.nl Datum 4 februari 2016 Betreft Beantwoording
Nadere informatie1,6 miljoen. Fairtrade in het Zuiden 87,7% 12,3% leden. kleinschalige boeren. arbeiders. kleinschalige boeren en arbeiders binnen Fairtrade.
Jaarcijfers Fairtrade in het Zuiden arbeiders en Dit zijn cijfers die verzameld zijn in op basis van auditrapporten van FLO Cert. Ze zijn verwerkt door Fairtrade International in en gepubliceerd begin
Nadere informatieMAKE CHOCOLATE FAIR! WE VERZAMELDEN 122 826 HANDTEKENINGEN!
MAKE CHOCOLATE FAIR! WE VERZAMELDEN 122 826 HANDTEKENINGEN! Op meer dan 400 evenementen in Europa werden 122 826 handtekeningen verzameld door een aantal Europese voedingsvakbonden en NGO s voor duurzame
Nadere informatieGezondheid & Voeding
Biologische producten en duurzame keurmerken Wij kochten in 2014 voor iets meer dan 1 miljard euro aan biologische producten. Dat is een groei van 6% ten opzichte van 2013. We worden steeds bewuster en
Nadere informatietony s chocolonely Crazy about chocolate, serious about people
tony s chocolonely Crazy about chocolate, serious about people Inhoud 1. Geschiedenis 2. Visie & Missie 3. Routekaart 4. Tony s & Fairtrade 5. Bean-to-Bar 6. Impact in Ghana 7. Impact in Ivoorkust 8. Chocolonely
Nadere informatieInvesteren in zelfredzaamheid. Rabobank Foundation
Investeren in zelfredzaamheid Rabobank Foundation Hoe help je mensen om zelfred zaam te worden? Dat is een vraagstuk waar Rabobank Foundation zich al ruim 40 jaar mee bezig houdt. Zelfredzaamheid bete
Nadere informatieVerduurzaming voedingsmiddelen
Verduurzaming voedingsmiddelen Chris E. Dutilh VMT Introductiecursus Voedingsmiddelenindustrie De Glazen Ruimte, Maarssen, 3 september 2015 Duurzame ontwikkeling Duurzame ontwikkeling betekent een economische,
Nadere informatieonze planeet onze mensen ALSICO kleding
onze planeet onze mensen ALSICO kleding Levensvatbaar Ecologisch Economisch * Leefbaar Sociaal Eerlijk *Duurzaam gerecycleerd papier ALSICO & DUURZAAM ONDERNEMEN De ALSICO group is een familiebedrijf opgericht
Nadere informatieBIJLAGE 3 CONSULTATIE DUURZAAMHEIDEISEN BIOMASSA
BIJLAGE 3 CONSULTATIE DUURZAAMHEIDEISEN BIOMASSA Werkgroep Beleidsinpassing in opdracht van IPE, VROM en EZ - april 2007 INHOUDSOPGAVE 1 Consultatie Implementatie Duurzaamheidscriteria Biomassa...3 2 Resultaten...3
Nadere informatieWereldwinkels Nederland. 26 september 2015
Wereldwinkels Nederland 26 september 2015 Programma 1. Welkom 13.00-13.10 2. Introductie 13.10-13.30 3. Certificering en toetsing 13.30-14.15 4. Criteria voor winkels? 14.15-15.00 en missieborden 5. Pauze
Nadere informatieFair Trade: hoe zit dat ook alweer?
Fair Trade: hoe zit dat ook alweer? Meer dan 200 gemeenten en 5 provincies maken werk van de campagne FairTradeGemeente. Ze willen op een heel concrete manier bijdragen aan een waardig bestaan voor de
Nadere informatieWatwaaromwiehoe. voorstelling. Handel, uit respect. oww.be
Watwaaromwiehoe voorstelling > Handel, uit respect. oww.be Heb jij er s morgens al eens bij stilgestaan wie er achter die lekkere kop koffie zit? Of waar je vers gestreken katoenen T-shirt eigenlijk vandaan
Nadere informatieEERLIJKE ARGANOLIE UIT MAROKKO
EERLIJKE ARGANOLIE UIT MAROKKO De productie van eerlijke arganolie in beeld Tighanimine is een vrouwencoöperatie in het zuiden van Marokko die eerlijke arganolie produceert. Sinds 2010 krijgt ze steun
Nadere informatieNieuw thee assortiment Fair Trade Original
Nieuw thee assortiment Fair Trade Original Datum: september 2011 Introductie Mede op basis van onderzoek onder Wereldwinkels en consumenten heeft Fair Trade Original haar thee assortiment aangepast tot
Nadere informatiePartnerships. iets over mijn ervaringen toegelicht aan de Roundtable on Sustainable Palm Oil. Reinier de Man. den Haag, 20 januari 2005 Partnerships 1
Partnerships iets over mijn ervaringen toegelicht aan de Roundtable on Sustainable Palm Oil Reinier de Man den Haag, 20 januari 2005 Partnerships 1 Mijn ervaring met partnerships Sinds 1994 werk ik voor
Nadere informatieFairTradeGemeente? FairTradeGemeente 23/01/2012. Focus: duurzame ontwikkeling N - Z. Een campagne van:
FairTradeGemeente Een campagne van: FairTradeGemeente? Een TITEL die aangeeft dat die bepaalde gemeente én haar inwoners eerlijke handel en lokale, duurzame productie en consumptie een warm hart toedragen
Nadere informatieMarktontwikkelingen vloeibare biobrandstoffen
Marktontwikkelingen vloeibare biobrandstoffen Inhoud 1. Productschap MVO 2. Producten en toepassingen 3. EU Stimuleringsbeleid biobrandstoffen 4. Productie- en exportcijfers 5. Prijsontwikkelingen 6. Vergroten
Nadere informatieWat zijn de criteria van het Fairtrade label? Hoe werkt Fairtrade? Fairtrade is gebaseerd op twee principes:
WAT IS Fairtrade? 1 Wat Fairtrade? is 800 miljoen mensen leven onder de extreme armoedegrens. 2/3 daarvan zijn boeren. De mensen die het eten op ons bord voorzien, kunnen vaak zelf hun gezin geen 3 maaltijden
Nadere informatieHoe werkt Fairtrade?
Wat is Fairtrade? 1 Wat Fairtrade? is 800 miljoen mensen leven onder de extreme armoedegrens. 2/3 daarvan zijn boeren. De mensen die het eten op ons bord voorzien, kunnen vaak zelf hun gezin geen 3 maaltijden
Nadere informatiefoto: Tineke D haese Prijsopbouw Handel, uit respect. Handel, uit respect.
De relativiteit van een prijsopbouw De prijsopbouw van een Oxfam Fairtradeproduct publiceren is een moeilijke evenwichtsoefening. Ten eerste zijn prijsopbouwen erg tijdsgebonden. De marktprijs van een
Nadere informatieFairtrade Max Havelaar Belgium
Conference 2012, het Internationale Jaar van de Coöperaties. Voor Max Havelaar was dit hét moment om dieper in te gaan op de rol van coöperaties in hun eigen gemeeschappen en in de internationale handel.
Nadere informatieFairtrade Gemeente 18 FEBRUARI 2016
Fairtrade Gemeente 18 FEBRUARI 2016 Inhoud Voorlopig programma 15:30 Inloop met koffie 16:00 Welkom 16:05 Mijlpalen 2015 16:25 Update toekomst 16:45 Vragenronde 17:00 Aanbevelingen 2016 17:20 World Fair
Nadere informatieDe Voorzitter van de Tweede Kamer der Staten-Generaal Postbus 20018 2500 EA DEN HAAG. Datum 16 maart 2010 Betreft Intentieverklaring duurzame cacao
> Retouradres Postbus 20401 2500 EK Den Haag De Voorzitter van de Tweede Kamer der Staten-Generaal Postbus 20018 2500 EA DEN HAAG Agroketens en Visserij Cluster Duurzame grondstofketens Prins Clauslaan
Nadere informatieDe Kracht van Cacao. Hoe eerlijke handel het verschil maakt in de Dominicaanse Republiek
De Kracht van Cacao Hoe eerlijke handel het verschil maakt in de Dominicaanse Republiek Lesmethodiek voor de tweede en derde graad Secundair Onderwijs Werkblaadjes voor de leerkracht Britt Hamblok en Loes
Nadere informatieUIEN VOOR INDUSTRIËLE MARKT. Jan Hanssens Ardo
UIEN VOOR INDUSTRIËLE MARKT Jan Hanssens Ardo ARDO CORPORATE Wij bewaren wat de natuur ons geeft is al meer dan 40 jaar het motto van Ardo. Jaar na jaar, oogst na oogst belevert Ardo zijn wereldwijd verspreide
Nadere informatieKIES VOOR PEFC! REDENEN DIE HOUT SNIJDEN.
KIES VOOR PEFC! REDENEN DIE HOUT SNIJDEN. HOUT KOM JE OVERAL TEGEN... NOG WEL JA. De vloer. Een pak kopieerpapier. Een verhuisdoos. Een deur. Een tuinstoel. Openhaardhout. Overal komen we hout tegen. Hout
Nadere informatiewitsenburg natural products b.v. kokosolie
witsenburg natural products b.v. kokosolie Geschikt voor gebruik op hoge temperaturen - Geen transvetzuren Geurloos en Extra Virgin - Biologisch gecertificeerd KOKOSOLIE In tegenstelling tot wat vaak wordt
Nadere informatieHANDVEST VAN FAIR TRADE BEGINSELEN
HANDVEST VAN FAIR TRADE BEGINSELEN Januari 2009 Inhoud Inleiding4 Gemeenschappelijke visie5 Fair Trade definitie5 Kernbeginselen6 De Fair Trade dimensie in arbeidsrechten8 Uitvoering Twee verschillende
Nadere informatieFAIRTRADE. Een beter leven. Wat is Fairtrade
Wat is Fairtrade EERLIJKE HANDEL STAAT VOOROP KEURMERK INTERNATIONALE SAMENWERKING HANDEL GEMEENTE DUURZAAMHEID Een beter leven Met Fairtrade krijgen boeren en arbeiders in ontwikkelingslanden een eerlijke
Nadere informatieDe bananenteelt. Kleinschalige boeren. Grote plantages
De bananenteelt Geen product ter wereld wordt meer verhandeld dan bananen. Jaarlijks produceren tropische landen als Colombia, Dominicaanse Republiek en Peru meer dan 100 miljoen ton bananen. Bananen worden
Nadere informatieFairsterk je kerk! Inleiding. Handleiding en achtergronden campagne De Fairste Kerk van Vlaanderen Versie 2013-2014
Fairsterk je kerk! Handleiding en achtergronden campagne De Fairste Kerk van Vlaanderen Versie 2013-2014 Inleiding In België, Nederland en Groot-Brittannië is het al een groot succes: FairTradeGemeenten.
Nadere informatiePLANTAGELANDBOUW IN LATIJNS-AMERIKA
PLANTAGELANDBOUW IN LATIJNS-AMERIKA 0 Lesschema 1 WAT IS PLANTAGELANDBOUW? 1.1 Bestudeer de afbeeldingen en satellietbeelden van plantages 1.2 Input, proces en output 2 WAAR DOET MEN AAN PLANTAGELANDBOUW?
Nadere informatieServing. the. One. who. serves
Serving the One who serves UITDAGING Afrika telt naar schatting 50 miljoen boerengezinnen die lijden aan ondervoeding. Deze kleinschalige boeren zouden de oplossing kunnen zijn voor het wereldvoedselprobleem.
Nadere informatieEssent en duurzame energieproductie in Nederland
Essent en duurzame energieproductie in Nederland Een manifest Essents inspanningen voor duurzame energie Essent is een leidend bedrijf bij de inspanningen voor duurzame energie, vooral op het gebied van
Nadere informatieUw pensioen dit jaar niet omhoog
Informatie over uw pensioenopbouw bij het Rabobank Pensioenfonds #01 2017 Uw pensioen dit jaar niet omhoog Extra pensioen zit er dit jaar helaas niet in. Financieel heeft het Rabobank Pensioenfonds onvoldoende
Nadere informatieDe Afrikaanse boer wordt met uitsterven bedreigd.
De Afrikaanse boer wordt met uitsterven bedreigd. Afrikaanse boeren en boerinnen met uitsterven bedreigd? Je zal maar boer of boerin wezen in Afrika. Je hebt je veld ingezaaid, misschien wat extra meststoffen
Nadere informatieWerkboekje. Natuur en milieu educatie. Groep 7. Naam: Fruit in de mix. Dit is een product van Stichting Vogelpark Avifauna
Werkboekje Natuur en milieu educatie Naam: Groep 7 Fruit in de mix Dit is een product van Stichting Vogelpark Avifauna Werkblad 1 Waar komt ons fruit vandaan? Vul 1. Teken het klassikale woordenweb die
Nadere informatieBio. (s)maakt het verschil
Bio (s)maakt het verschil Weet u niet precies hoe kwalitatieve voeding te kiezen? Of hoe u ervan te verzekeren dat u en uw kinderen gezond én lekker eten? Vraagt u zich soms ook af of het bio-label wel
Nadere informatieDUURZAAM ONDERNEMERSCHAP EFICO FOUNDATION ONDERSTEUNT DUURZAME MULTI-STAKEHOLDER PROJECTEN IN KOFFIE & CACAO PRODUCERENDE LANDEN PRESENTATIE
DUURZAAM ONDERNEMERSCHAP EFICO FOUNDATION ONDERSTEUNT DUURZAME MULTI-STAKEHOLDER PROJECTEN IN KOFFIE & CACAO PRODUCERENDE LANDEN PRESENTATIE APRIL 2016 Meer dan 50 duurzame projecten in 16 koffie & cacao
Nadere informatieFAIRTRADE. Een beter leven. Wat is Fairtrade
Wat is Fairtrade EERLIJKE HANDEL STAAT VOOROP KEURMERK INTERNATIONALE SAMENWERKING HANDEL GEMEENTE DUURZAAMHEID Een beter leven Veel boeren en arbeiders in arme landen (ook wel ontwikkelingslanden ) hebben
Nadere informatieEcologisch aankopen. Hoe kan ik eenvoudig duurzame producten aankopen?
Ecologisch aankopen Hoe kan ik eenvoudig duurzame producten aankopen? Overzicht presentatie Inleiding Voorwaarden voor een label Bruikbare labels Problemen Inleiding Keuze leveranciers: Leveranciers met
Nadere informatieOpgericht in Rechtsvorm Sector Werkgebied Website Kwesties/doelen Inschatten van de noden
www.socialbiz.eu Sociale Onderneming Informatiefiche TRANSFORMANDO (SPAIN) Opgericht in 1998 Rechtsvorm Sector Werkgebied Website Coöperatieve Dienstverlener voor maatschappelijke organisaties Internationaal
Nadere informatieAan de Voorzitter van de Tweede Kamer der Staten-Generaal Binnenhof 4 Den Haag
Aan de Voorzitter van de Tweede Kamer der Staten-Generaal Binnenhof 4 Den Haag Bezuidenhoutseweg 67 2594 AC Den Haag Postbus 20061 Nederland www.rijksoverheid.nl Uw Referentie 2015Z24277 Datum 4 februari
Nadere informatieOntwikkeling. De impact van Fairtrade. in eigen handen
Ontwikkeling De impact van Fairtrade in eigen handen Wat is impact? Onder impact verstaan we duidelijke en duurzame veranderingen die het resultaat zijn van de wisselwerking tussen Fairtrade enerzijds
Nadere informatieJuni 2018 Onze nieuwe aanpak - We publiceren onze high level doelstellingen voor het nieuwe certificeringsprogramma.
KRACHTEN BUNDELEN: UTZ EN DE RAINFOREST ALLIANCE In januari 2018 zijn wij gefuseerd met de Rainforest Alliance. We bundelen onze krachten omdat we weten dat we samen een grotere invloed kunnen uitoefenen
Nadere informatieStudiedag boomkwekerij 2015 vrijdag 20 februari Hannes Buyle
Kansen voor duurzaamheidscertificaten in de boomkwekerij Studiedag boomkwekerij 2015 vrijdag 20 februari Hannes Buyle 1 1. Duurzaamheid, kans of bedreiging 2. Certificaten in de sierteelt 3. Veranderende
Nadere informatieInhoud. 1. Toepassingsgebied. 2. Achtergrond. 3. Verantwoordelijkheid. 4. Doelstellingen en maatregelen. 5. Verantwoordelijkheden en controles
Internationaal thee-inkoopbeleid Stand: februari 2017 Inhoud 1. Toepassingsgebied 2. Achtergrond 3. Verantwoordelijkheid 4. Doelstellingen en maatregelen 5. Verantwoordelijkheden en controles 6. Partners
Nadere informatieStichting Max Havelaar Brochure 2011. De wereld van Fair Trade in één onafhankelijk keurmerk
Stichting Max Havelaar Brochure 2011 De wereld van Fair Trade in één onafhankelijk keurmerk INHOUDSOPGAVE Inhoudsopgave Pagina 2 Voorwoord Pagina 3 Geschiedenis van Stichting Max Havelaar Pagina 4 Assortiment
Nadere informatieKoffie volgens Peeze: Samen met u verder kijken dan de rand van het koffiekopje
Koffie volgens Peeze: Samen met u verder kijken dan de rand van het koffiekopje Koffiebranderij Peeze Al 135 jaar heeft Peeze haar identiteit weten te behouden. Een puur bedrijf, waar uitsluitend koffie
Nadere informatieBoodschap uit Gent voor Biodiversiteit na 2010
Boodschap uit Gent voor Biodiversiteit na 2010 Belgisch voorzitterschap van de Europese Unie: Conferentie over Biodiversiteit in een veranderende wereld 8-9 september 2010 Internationaal Conventiecentrum
Nadere informatie> Inzet: CO 2 reductie en eerlijke carbonhandel
> Ketenaanpak en -verantwoordelijkheid > Inzet: CO 2 reductie en eerlijke carbonhandel > Doel: boeren ondersteunen bij de impact van klimaatverandering en ontbossing tegen te gaan. Ons klimaat verandert
Nadere informatieBiodieselproductie uit palmolie en jatropha in Peru en impact voor duurzaamheid.
Biodieselproductie uit palmolie en jatropha in Peru en impact voor duurzaamheid. Een Levens Cyclus Duurzaamheids Analyse Auteur: Baukje Bruinsma November 2009 Samenvatting. Door het verbranden van fossiele
Nadere informatieRelevantie, significantie en prioriteren van de MVO-kernthema s en onderwerpen
Relevantie, significantie en prioriteren van de MVO-kernthema s en onderwerpen Van der Meer B.V. heeft in 2011 een nulmeting laten uitvoeren door een externe adviseur. Deze actie is genomen om op een objectieve
Nadere informatieStandpuntbepaling met betrekking tot bloemen en planten
Standpuntbepaling met betrekking tot bloemen en planten OP WEG NAAR MORGEN Lidl België & Luxemburg versie 01.2019 www.lidl.be Inhoud 1. Onze verantwoordelijkheid... 3 2. Onze uitdaging... 4 3. Onze doelstellingen
Nadere informatieEcolabels. Hoe kan ik eenvoudig duurzame producten aankopen?
Ecolabels Hoe kan ik eenvoudig duurzame producten aankopen? Overzicht presentatie Voordelen/nadelen labels Voorwaarden voor een label Bruikbare labels Labels en overheidsaankopen Praktische hulpmiddelen
Nadere informatieDe biologische veehouderij
oerwafels meergranenbolletjes Biologisch boeren meergranen olijfolie De biologische veehouderij Wij vinden het belangrijk dat onze klanten verantwoorde producten kunnen kopen. Bij de inkoop van onze producten
Nadere informatieVLP Werkstuk Ontbossing van de aarde
VLP Werkstuk Ontbossing van de aarde naam: Oliebol groep: 7 Inhoud inleiding Illegale houtkap sojateeld Palmolie Wat is ontbossing? Ontbossing in tropische regenwouden Wetten en regels hebben geen zin
Nadere informatieCommissie milieubeheer, volksgezondheid en voedselveiligheid ONTWERPVERSLAG. over palmolie en de ontbossing van regenwouden (2016/2222(INI))
Europees Parlement 2014-2019 Commissie milieubeheer, volksgezondheid en voedselveiligheid 3.11.2016 2016/2222(INI) ONTWERPVERSLAG over palmolie en de ontbossing van regenwouden (2016/2222(INI)) Commissie
Nadere informatieWaarom kiest u voor PEFC? Redenen die hout snijden.
Waarom kiest u voor PEFC? Redenen die hout snijden. Hout kom je overal tegen... 2 Nog wel ja. De vloer. Een pak kopieerpapier. Een verhuisdoos. Een deur. Een tuinstoel. Openhaardhout. Overal komen we hout
Nadere informatieDe boom staat voor groen, leven & groei
De boom staat voor groen, leven & groei Trees For All Trees for All heeft als doel om wereldwijd bos te herstellen, middels het aanplanten en beschermen van bomen, en het daarmee teweegbrengen van zowel
Nadere informatieEcolabels. Hoe kan ik eenvoudig duurzame producten aankopen? Overzicht presentatie
Ecolabels Hoe kan ik eenvoudig duurzame producten aankopen? Overzicht presentatie Voordelen/nadelen labels Voorwaarden voor een label Bruikbare labels Problemen 1 Voordelen labels Concrete informatie Vergemakkelijken
Nadere informatieFAIR TRADE IN EEN NOTENDOP
FAIR TRADE IN EEN NOTENDOP BTC / Dieter Telemans WAT IS FAIR TRADE? Fair trade (eerlijke handel) is een handelssysteem dat benadeelde producenten, voornamelijk uit het Zuiden, de kans geeft op duurzame
Nadere informatieRAINFOREST ALLIANCE EN UTZ FUSEREN TOT NIEUWE, STERKERE, ORGANISATIE
RAINFOREST ALLIANCE EN UTZ FUSEREN TOT NIEUWE, STERKERE, ORGANISATIE De nieuwe organisatie zal één uniforme duurzaamheidsstandaard voor de tropische landbouw creëren, het certificeringsproces versimpelen
Nadere informatieWAAROM DUURZAAM BOSBEHEER?
WAAROM DUURZAAM BOSBEHEER? PEFC. HET KEURMERK VOOR DUURZAAM BOSBEHEER PRODUCTEN UIT HET BOS KOM JE OVERAL TEGEN PEFC, het keurmerk voor duurzaam bosbeheer, heeft als doel om duurzaam bosbeheer wereldwijd
Nadere informatieVOOR EEN EERLIJKE TOEKOMST
ALDI RT D KIEST VOOR FAIRT R RADE VOOR EEN EERLIJKE TOEKOMST filterkoffie honing rietsuiker pure chocolade ALDI START T SAMENWERKING MET F EN ER KOMEN NOG MEER FAIRTRADE PRODUCTEN... EEN GOED ALDI KIEST
Nadere informatieWatwaaromwiehoe. Handel, uit respect. VOORSTELLINGSFOLDER
Watwaaromwiehoe > Handel, uit respect. VOORSTELLINGSFOLDER Heb JIJ er s morgens al eens bij stilgestaan wie er achter die lekkere kop koffie zit? Of waar je vers gestreken katoenen T-shirt eigenlijk vandaan
Nadere informatieKiezen voor Fairtrade wordt makkelijker dan ooit! 811, 823, W2, 70-30-38 voortaan ook verkrijgbaar met Fairtrade-garantie!
Kiezen voor Fairtrade wordt makkelijker dan ooit! 811, 823, W2, 70-30-38 voortaan ook verkrijgbaar met Fairtrade-garantie! 811, 823, W2, 70-30-38 voortaan ook verkrijgbaar met Fairtrade-garantie! Meer
Nadere informatieFairTrade + Steden en gemeenten schakelen een versnelling hoger
FairTrade + Steden en gemeenten schakelen een versnelling hoger 1 Inleiding Sinds een aantal jaren stellen we vast dat heel wat gemeenten en steden inzetten op eerlijke handel en duurzame ontwikkeling.
Nadere informatie