Sleepy slaapcomfort op maat van elke slaper

Transcriptie

1 HET MAGAZINE DAT DEUGD DOET HERFST SPECIAL: GEBETEN DOOR HET PERFECTE GEBIT MAAKT GELD DAN TOCH GELUKKIG? JELLE DE BEULE OVER APPS VOOR KIDS EEN UITGAVE VAN CM MIDDEN-VLAANDEREN EDITIE 30 GEEF ZE EEN TABLET EN ZE ONTDEKKEN ALLES VANZELF

2 Sleepy slaapcomfort op maat van elke slaper Iedereen heeft een andere lichaamsbouw. Daarom biedt Sleepy u een persoonlijke slaapoplossing: Een Ergosleep boxspring, helemaal in lijn met uw SLAAP-DNA. Niet alleen mooi, maar vooral ook uniek en in een handomdraai afgestemd op uw lichaamsprofiel. Kom langs en ontdek gratis uw slaap-dna Uw slaapkwaliteit is uw levenskwaliteit Beleef het bij: (open op zondag)

3 EDITO TIJD VOOR EEN REVOLUTIE? Inhoud Ik herinner me het nog goed, mijn schooltijd. Een plezante tijd, waar je alles zonder al te grote zorgen tegemoet ging. Natuurlijk ging dat gepaard met vallen en opstaan. Jammer genoeg zijn er heel wat jongeren die vallen en niet opnieuw rechtkrabbelen. Een op acht jongeren, om precies te zijn, verlaat het secundair onderwijs zonder diploma. Wordt het dan niet hoog tijd om ons schoolsysteem eens te bekijken? In dit nummer van çava? gaan we op onderzoek uit. We laten ook het licht schijnen over het idee van het basisinkomen. Is het haalbaar om iedereen eenzelfde inkomen te geven? Zonder verplichtingen? Zodat je zelf kan beslissen wat voor werk je gaat doen, of dat je gewoon voor je kinderen of ouders gaat zorgen, of je als vrijwilliger gaat inzetten. Mij klinkt het zo gek nog niet. Veel leesplezier! PAUL DE BRUYCKERE BLADMANAGER 04,32,43 GESPOT Cijfers & weetjes 06 PEUTERS & TABLETS Spelen onze kids te vaak online spelletjes? 11 VRAAG AAN DE STRAAT Waarom werk je graag? 12 SPECIAL TANDZORG Gebeten door het perfecte gebit 20 ZEG EENS AAA Wat te doen tegen een blaasontsteking? 22 SCHOOLMOEHEID Geen zin meer in school, wat nu? 26 HALLO CM-medewerker in de kijker 27 STELLING Moeten we de vaccinatie van onze kinderen verplichten? 28 BIKE FOR HOPE çava?-lezers fietsen voor het goede doel Coverfoto: Filip Naudts 31 MIJN GEDACHT Beeldblind 34 SAY CHEESE Vrijwilligers op school 38 PLACEBO-EFFECT Het is nep en het werkt! 44 BIJ DE KAPPER Margot (6) laat haar haar knippen voor het goede doel 48 CM DEALS Korting voor CM-leden & çava?-lezers! 50 BASISINKOMEN Maakt geld dan toch gelukkig? 55 CM-AGENDA Plan je activiteiten + Oproep blz. 33 WIE ZIJN JOUW SUPERHELDEN? Verantwoordelijke uitgever Jean-Paul Corin, Martelaarslaan 17, 9000 Gent Bladmanagement Paul De Bruyckere Redactie Peter Lambert, Jeroen Bruggeman, Katelijne Duerinck, Paul Van Roy, Annelies Vervoort, Natalie Van den Heule, Dorien Boonen, Ann Swolfs, Marjolein Cuvelier, The Fat Lady Concept, fotografie en vormgeving The Fat Lady Advertenties Publicarto , com@publicarto.be Contact CM Midden-Vlaanderen, Martelaarslaan 17, 9000 Gent, , comma.mvl@cm.be çava? is een uitgave van CM Midden-Vlaanderen en verschijnt in een oplage van exemplaren huis aan huis in de arrondissementen Aalst, Eeklo, Gent en Oudenaarde. De CM-diensten en -voordelen die in çava? vermeld worden zijn informatief. Bij twijfel of betwisting gelden enkel de statuten en huishoudelijke reglementen. CM Midden-Vlaanderen is niet verantwoordelijk voor de inhoud van de çava?-advertenties.

4 4 GESPOT Michael Borremans, The House of Opportunties, 2003 We zijn er niet allemaal even goed in, maar het is wel een van de eerste dingen die we doen als kind: tekenen. Iedereen heeft zijn eigen stijl, zijn eigen techniek, en dat maakt van tekenen een échte kunst. Reden genoeg voor het S.M.A.K. in Gent om er een tijdelijke tentoonstelling aan te wijden. Van 10 oktober 2015 tot 17 januari 2016 zie je in het Stedelijk Museum voor Actuele Kunst de expo The Bottom Line. Ontdek tijdens de tentoonstelling wat tekenen betekent voor actuele kunsten. EXPO The Bottom Line Je ziet werken van 50 internationale artiesten met werken die gaan van abstract tot figuratief, kleine en groot, snelle schetsen tot trage, grootschalige projecten. Sommige werken werden speciaal voor deze tentoonstelling gecreëerd. Wil je kans maken op kaarten voor The Bottom Line? Dat kan! Stuur snel een mailtje met je naam en adres naar We hebben 10 duotickets om te verdelen. 10 CIJFER Hiep hiep hoera voor Hong Kong Disneyland. Het pretpark wordt op 12 september 2015 tien jaar oud. Het was, na Tokio, het tweede resort op Aziatische bodem. In het voorjaar van 2016 opent een gigantisch nieuw resort in China. Disneyland Parijs opende in 1992 de deuren. DOE-DAG: KAMPEREN MET KIDS Op zaterdag 12 september organiseert Pasar Oost- Vlaanderen op het sporten recreatiedomein De Blaarmeersen te Gent een Doe-dag voor ervaren kampeerders met een jong gezin. Tips en tricks uitwisselen over het kamperen met kinderen, de leukste locaties delen, plannen smeden om er samen op uit te trekken, het komt allemaal aan bod. Er is professionele sportanimatie voorzien voor de kinderen tijdens de gesprekken, je kan deelnemen aan een workshop koken op de camping, kiezen voor een snelcursus achteruitrijden met de caravan of kennismaken met de outdoor GPS. De deelname is kosteloos voor Pasar-leden, niet-leden betalen 5 euro per gezin (middagmaal niet inbegrepen). Wie dit wenst, overnacht gedurende het hele weekend aan voordeeltarief op camping Blaarmeersen. Wanneer? 12 september, Blaarmeersen Gent. Info en inschrijving (verplicht) bij Jeroen Claeys, , jeroen.claeys@pasar.be

5 STERKE BOTTEN behouden... 2 in 1 Calcium + Vitamine D 1 SLIK-tablet / Zo simpel! Verouderen doen we allemaal! Maar mobiel en actief blijven, is de wens van elke vrouw. We moeten vermijden dat onze beenderen fragiel en broos worden. Vanaf de menopauze, voldoende gezond bewegen, een evenwichtige voeding met een optimale calcium-toevoer en voldoende vitamine D. Aldus zorgen we voor sterke botten en verminderen we ook de kans op vallen. VISTA-Cal D kan u het leven gemakkelijk maken want het bevat de juiste hoeveelheid zowel van calcium als van vitamine D. Met VISTA-Cal D geen smaak- noch bereidings-problemen. Gewoon 1 tablet per dag innemen. VISTA-Cal D is een gladde film-omhulde tablet, dus makkelijk te slikken. Zijn gebruiksgemak en voordelige prijs vergemakkelijken de inname op lange termijn en dit is absoluut noodzakelijk! 60 tabletten = 12,90 Vraag CNK aan uw apotheker 1 comp. à AVALER / Si simple... voor een actieve en! mobiele toekomst

6 6 PEUTERS & TABLETS Jelle De Beule is cartoonist, comedian bij Neveneffecten en televisiemaker, onder meer medepresentator van het tv-programma De Ideale Wereld op Vier. Jelle: De jongste kijkt vooral filmpjes, de oudste speelt spelletjes. Ze mogen van ons maximum een uur op de tablet. In t weekend kan de digitale babysit soms iets langer duren. Op weekdagen hebben we het s morgens moeten verbieden, anders doen ze hun kleren gewoon niet aan. Maar dat zit er zo in bij die generatie, die gaan geen MS-DOS meer moeten leren. Ze swipen* erop los. Toen mijn kleinste zoon 2 was, zat hij eens te swipen op de tv. Grappig zicht was dat. Geef ze een tablet en ze ontdekken alles vanzelf Vind je het veilig, de spelletjes die ze spelen en de filmpjes die ze bekijken? Jelle: Het voordeel is dat je zelf kiest wat je erop zet. Maar soms moet je wel opletten. Bij Skylanders bijvoorbeeld kon je blijkbaar automatisch updates of personages bijkopen. Ik zag plots dat er 80 euro van mijn Visa-rekening gegaan was. M n zoon had wat mannetjes bijgekocht. Dat is ook het smerige aan die apps: je kan sommige wel gratis aanschaffen maar als je het spel volledig wil spelen, moet je vaak bijbetalen. Normaal vind ik dat relatief veilig want je moet je wachtwoord geven om iets bij te kopen. Ik vrees dus absoluut voor de dag dat ze m n wachtwoord kennen (lacht). *swipen: met een veeggebaar bladeren op een aanraakscherm van bijvoorbeeld een smartphone of tablet.

7 7 Onze kleintjes spelen al op jonge leeftijd steeds vaker spelletjes op de computer en nog meer op de tablet. Zoals in veel gezinnen slingert ook ten huize De Beule hier en daar een tablet rond waar de zoontjes van 3 en 6 jaar maar al te graag op spelen. Jelle: Het zijn digital natives: geef ze een tablet en ze ontdekken alles vanzelf. TEKST: Anneleen De Leyn FOTOGRAFIE: Filip Naudts Zijn er volgens jou voordelen aan het spelen van games? Jelle: Het is natuurlijk plezant en van sommige games of filmpjes steken ze ook wel iets op. Ik merk dat mijn jongste soms woordjes in andere talen oppikt omdat hij bijvoorbeeld naar een Portugese of Franse versie van Peppa Pig kijkt. Ik ben tegen het cultuurpessimisme van ze spelen niet meer buiten. Elke generatie heeft zo z n opvoedingsideaal. In mijn tijd speelden wij met Ninja Turtles terwijl de generatie ervoor cowboy en indiaantje speelde. Maar wat is het verschil? Door de digitale media moet je als ouder misschien wel wat meer aanzetten tot gewoon spelen of tot buiten spelen. De meest favoriete games bij ons thuis? Voetbalspelletjes zoals Stickman Soccer, Skylanders, Angry Birds en Piano Tiles. Heb je schrik voor de risico s die eraan verbonden zijn, zoals geweld en porno? Jelle: Niet echt schrik maar je bent je wel bewust van cyberpesten bijvoorbeeld. Dat is nu misschien nog niet aan de orde maar je staat er wel bij stil. Ik ben ook geen voorstander om de kinderen met de laptop of tablet alleen te laten op de kamer. Het is een moeilijk evenwicht: je wil de privacy van je kind niet schenden maar je wilt ook niet te veel vrijheid geven. Dus ik denk dat we het surfen en gamen voor beneden zullen houden, maar dan gaan we ook niet over de schouder meekijken. Het is een cliché maar ook wij geloven dat praten, communiceren met je kinderen het enige is wat kan helpen. En waakzaam zijn voor signalen, zelfs via banale anekdotes.

8 8 PEUTERS & TABLETS Zijn er spelletjes die je verbiedt? Jelle: Spelletjes als GTA (Grand Theft Auto) zie ik niet zo zitten. GTA is een superrealistisch 3D-spel waarin je vrij bent om allerlei dingen te doen, ook criminele dingen zoals met een gestolen auto rijden, mensen overhoop rijden of een prostituee oppikken. Dit vind ik erover. Helaas is de groepsdruk natuurlijk wel groot bij de leeftijdsgenoten. Ik speelde op mijn 14 e ook wel Mortal Kombat maar dat was er zodanig over een kop uit een romp trekken bijvoorbeeld dat het meer zwarte humor was. Het is gewoon ook moeilijker om dat bij je eigen kleine toe te laten, denk ik. En wat met porno? Jelle: Nu hoef je maar een woord in te tikken en je krijgt een hele waslijst aan porno. Vroeger leende je een boekske van uw maat. Maar porno in de living bekijken? Dat lijkt me toch niet echt charmant meer (lacht). Toch lijkt volledige controle als ouder me een utopie. Die mannen zijn nu al slimmer dan ik op digitaal vlak en zeker binnen een paar jaar. GAMES EN APPS: MEER DAN TIJDVERLIES OF PUUR PLEZIER Ook bij het Instituut voor Mediastudies (KU Leuven/ iminds) houden ze de trend in het oog. Bieke Zaman legt uit hoe we onze kids leren fietsen in een digitale wereld. En dat gaat met vallen en opstaan. We leven nu eenmaal in een digitale wereld dus is het interessant om kinderen al vanaf jonge leeftijd digitale vaardigheden aan te leren. Niet alleen functioneel waarbij ze leren omgaan met een laptop/ tablet maar ook creatief door bijvoorbeeld zelf aan de slag te gaan met foto s, video s of eigen verhaallijnen. Kinderen moeten ook kritisch mediawijs worden. Het is belangrijk dat ze in een gecontroleerde omgeving leren omgaan met die digitale wereld. Hierin juichen ouders de voordelen of kansen toe die het kind kan krijgen met digitale media en trachten ze de risico s te beperken. Je kunt het vergelijken met leren fietsen: om veilig te leren fietsen, kun je best al op jonge leeftijd beginnen oefenen. Maar dat kan alleen maar met vallen en opstaan. Door te oefenen, loop je risico s, maar tegelijk maken die ons weerbaarder. Dit geldt ook voor de risico s en voordelen die je tegenkomt in de digitale wereld. Overdaad schaadt Zaman: Binnen een gevarieerd spelpatroon (waarbij kinderen ook buiten spelen, op verschillende manieren in de echte wereld spelen, samen spelen met andere kinderen) moet het spelen van digitale spelletjes zeker kunnen. Maar alle overdaad schaadt, dus ook hier moet sprake zijn van een gezond evenwicht. Het is zoals met voeding: alleen een gevarieerd voedingspatroon is gezond. Rol van de ouder Hoe kun je nu als ouder het best omgaan met de smeekbede van je jongste spruiten om op de tablet te spelen? Zaman: We merken 4 manieren van hoe ouders hiermee omgaan. De ene manier sluit de andere niet uit en de meesten switchen tussen ENKELE TIPS VOOR OUDERS Selecteer veilige apps: check of er reclame zit in apps die je wil aanschaffen of blokkeer je smartphone of tablet op in-app-aankopen (waarbij je moet bijbetalen om bijvoorbeeld in een hoger level te geraken). Schaf apps aan die je zelf ook leuk en leerrijk of interessant vindt voor je kind. Zoek apps die je ook offline kan gebruiken voor in de auto of op het vliegtuig. Laat ze niet te lang spelen, spreek duidelijke regels af op voorhand. Praat over de games of filmpjes, geef uitleg waar nodig. Speel ook eens samen een spelletje of kijk samen met je dreumes naar een filmpje. Dat vinden ze niet alleen heel leuk, het geeft ook een gevoel van veiligheid. Hou altijd een oogje in het zeil.

9 9 JELLE DE BEULE Het is een cliché maar ook wij geloven dat praten, communiceren met je kinderen het enige is wat kan helpen. En waakzaam zijn voor signalen, zelfs via banale anekdotes. die manieren van omgaan. De meeste ouders leggen een tijdsbeperking op, bijvoorbeeld je mag een half uur of een uur op de tablet spelen. Sommige ouders praten veel over wat je ziet of wat er gebeurt op internet, in de filmpjes of spelletjes. Zo kun je bijvoorbeeld uitleggen dat sommige apps gratis zijn en dat je voor andere moet betalen en dat je daar als ouder graag een keuze in maakt. De meeste jonge kinderen vinden het ook heel fijn als mama of papa mee kijkt naar een filmpje, een (digitaal) spelletje meespeelt, of als ze eens met mama of papa mogen mee scrollen op Facebook. Samen de digitale wereld verkennen. En tot slot is het ook erg belangrijk om sowieso een oogje in het zeil te houden. We hebben nu eenmaal niet altijd de tijd om mee te kijken of mee te spelen, maar dan is het aangeraden om toch af en toe een kijkje te nemen op het scherm en bij je kind. Games en apps: meer dan tijdverlies en pure fun? Jonge kinderen gebruiken steeds vroeger en vaker digitale media, vooral smartphone of tablet (zoals ipad). Uit recent onderzoek blijkt dat 1 op 4 driejarigen bijna elke dag gamet of filmpjes kijkt. Televisie kijken blijft ook nog populair maar tv is geen relevante term meer. Het gaat om het filmpje, of dat nu op tv, smartphone, laptop of tablet is. Populaire filmpjes voor peuters of kleuters als Dora, Nijntje, Terug makkelijk de trap op en af. Dankzij m n traplift van ThyssenKrupp Encasa. Onbezorgd blijven genieten van het comfort en de privacy van uw eigen huis? Daar staat geen leeftijd meer op. Een traplift van ThyssenKrupp Encasa brengt iedereen veilig en comfortabel naar boven. Over verschillende verdiepingen. Zelfs al is uw trap erg smal, steil of hebt u een wenteltrap. En dat allemaal dankzij onze unieke monorail. Die is niet alleen veilig en elegant, maar past ook in ieder interieur. Kortom, met een traplift van ThyssenKrupp Encasa blijft alles bij het oude. Behalve natuurlijk het gemak waarmee u voortaan de trap op en af gaat! Comfortabel, veilig en gebruiksvriendelijk! Vraag vrijblijvend een offerte op maat. Bel gratis Ontvang nu uw gratis documentatiepakket!

10 10 PEUTERS & TABLETS In mijn tijd speelden wij met Ninja Turtles terwijl de generatie ervoor cowboy en indiaantje speelde. Maar wat is het verschil? JELLE DE BEULE Bob De Bouwer of Peppa Pig vinden ze leuk maar kleuters raken vaak nog enthousiaster over apps of spelletjes die je hierover kan installeren op de tablet of smartphone. De game-industrie speelt hier uiteraard op in en ontwikkelt meer en meer apps of spelletjes speciaal voor die jonge leeftijd. Op zich is daar niets fout mee, want daar zitten heel wat goede en leerrijke apps of websites tussen. Veel mensen zijn wat weigerachtig om hun kinderen spelletjes op de tablet te laten spelen. Maar ook volgens de gaminggids van Mediawijs (zie link onderaan) kunnen zowel commerciële als educatieve spelletjes kinderen veel bijbrengen: ze kunnen er heel wat dingen van opsteken, ze kunnen vaardigheden oefenen zoals rekenen, lezen en probleemoplossend denken. Spelletjes kunnen motiveren om te leren en kunnen zelfvertrouwen geven. Ook vormen ze een uitdaging en stimuleren ze de motoriek. Oudere kinderen kunnen via games leren samenwerken (bij multiplayergames waarbij meerdere spelers tegen elkaar spelen) en leren om beter tegen hun verlies te kunnen. En games zijn ideaal om te experimenteren. Meer info en tips voor ouders vind je op en

11 TEKST & FOTOGRAFIE: Céline De Groote VRAAG AAN DE STRAAT 11 WILLY (71) Ik ben al met pensioen. Ik was automechanicien omdat ik dat gestudeerd had. Eerst heb ik in een garage gewerkt, nadien bij Touring omdat ik graag mensen help. STIJN (24) Ik werk in een kinderdagverblijf. Vroeger ging ik vaak op kamp. Als kind keek ik vol bewondering op naar de monitoren en wist ik dat ik later ook voor kinderen wilde zorgen. CARINE (48) Als onderhoudsmedewerkster in een bejaardentehuis haal ik veel voldoening uit mijn job. De bewoners zijn zo tevreden en vriendelijk als alles weer proper en net is. Waarom werk je graag? Zoals gewoonlijk trok çava? de straat op, deze keer in Gent tijdens de Gentse Feesten. Door te werken verdienen we geld en we halen er als we geluk hebben ook veel voldoening uit. Waarom werken we graag? We vroegen het aan 6 voorbijgangers. LOULY (53) Ik werk op de passagiersdienst in de luchthaven van Brussel. Het contact met de mensen vind ik plezant. Ik ben ook vrijwilliger bij een opvangcentrum voor wilde dieren. DINAH (19) Ik studeer momenteel biomedische wetenschappen. Als student werk je enkel voor het geld, WC s kuisen op de Gentse Feesten doe ik zeker niet voor mijn plezier! MAARTEN (27) Momenteel werk ik bij Volvo Cars en heb ik mijn studies net afgemaakt. Ik ben al 3 jaar muzikant en wil me vooral daar op toe leggen. Mijn job zorgt voor de nodige financiële zekerheid. WAAROM WERK JIJ GRAAG? Laat het ons weten op facebook.com/magazinecava!

12 12 SPECIAL TANDZORG TEKST: Grete Flies FOTOGRAFIE: Studio Edelweiss GEBETEN DOOR HE

13 T PERFECTE GEBIT 13

14 14 SPECIAL TANDZORG We hebben de mond vol van vlekkeloos rechte tanden. Vroeger was dat niet zo n prioriteit, maar de laatste decennia is een wit gebit deel gaan uitmaken van het schoonheidsideaal. Maar zijn blinkende bijters ook per definitie gezond? En gaan we niet te ver in de zoektocht naar de perfecte bek? Tandarts Line De Saeger moedigt sommige evoluties aan, maar blijft er verder vooral nuchter onder. WIE VROEGER gepest werd, had steevast een bril, sproeten en een beugel. Brillen zijn nu de favoriete accessoires van rasechte fashionista s, sproetjes behoren tot de verzameling van zeven schoonheden en een beugel is intussen ook een soort statussymbool geworden. Dat laatste beaamt ook tandarts Line De Saeger: Sommige kinderen zijn bijna teleurgesteld als ik zeg dat ze geen beugel nodig hebben. Of dit een teken is dat we allemaal krampachtig streven naar een volmaakt gebit, betwijfelt ze echter. Bij jongeren gaat het meer over het hebben van die beugel: nu is het hun moment om cool te zijn. Waarom dat plots zo n statussymbool is, blijft dan weer een raadsel. Maar met het resultaat op lange termijn, mooie tanden, zijn die gasten minder bezig, al vinden ze het natuurlijk wel leuk meegenomen. Hollywood-smile Het verlangen naar blokjes of vaste apparatuur zoals dat in het jargon heet is dus een apart verhaal: een strijd die pubers vaak met hun ouders moeten uitvechten. Looks versus portemonnee. Maar daarnaast merkt Line De Saeger de laatste decennia wel een toenemende aandacht voor tandzorg. Mensen zijn meer dental minded geworden. Dat is volgens mij te danken aan verschillende factoren. Om te beginnen spelen de media een grote rol. Tv neemt een veel belangrijkere plaats in dan dertig jaar geleden en dus ook de mensen die daarop te zien zijn. Net als mode en schoonheid in het algemeen gehypet worden door iedereen die in het openbaar verschijnt, is een Hollywood-smile intussen ook een must. Er is dus meer aandacht voor esthetiek, terwijl men daar vroeger helemaal niet zo mee bezig was. Het taboe errond is weg. Plastische chirurgie is nu ook meer bespreekbaar dan toen. Daarnaast merk ik wel een toenemend bewustzijn voor de medische kant van de zaak: mensen zien echt het belang in van gezonde tanden. Ten slotte is onze sector natuurlijk sterk geëvolueerd: verbeterde opleidingen, nieuwe technieken en betaalbare oplossingen creëren meer mogelijkheden. Behandelingen voor zowel esthetische als medische probleempjes liggen daardoor meer binnen ieders bereik. Hoek af Op dat spanningsveld tussen ethische en medische kwesties lijkt het schoonheidsideaal steeds meer terrein te winnen. Een beugel, facetten, bleaching, implantaten, kronen en bruggen alle middelen zijn goed om onooglijke onvolkomenheden weg te werken en tot een vlekkeloos resultaat te komen. Volgens Line De Saeger moet je als tandarts toch voldoende tegengewicht blijven bieden. Al blijft het natuurlijk de patiënt zelf die beslist. De verzoeken die ik krijg, vind ik soms griezelig. Sommigen willen hun tanden zodanig laten bleken dat ze bijna licht geven.

15 15 Ik probeer hen dan toch een beetje af te remmen door via een kleurenschaal aan te tonen dat hun gebit momenteel verre van geel ziet. Anderen zijn zodanig bezig met perfectie, dat ze al hun tanden gelijk in de Veel mensen durven niet kamerbreed te glimlachen uit angst dat hun gehavend gebit te zien zou zijn. Soms gaat het zelfs zo ver dat mensen geïsoleerd raken door hun complexen en laag zelfbeeld. rij willen. Vaak zie ik niet eens wat het probleem is. Zelf hou ik immers meer van een natuurlijke look. Er mag een hoek af zijn, letterlijk en figuurlijk. (lacht) Als ik protheses maak, zet ik expres al eens een tandje buiten de lijn. Dat geeft een gebit zoveel meer persoonlijkheid en naturel. Uiteraard check ik eerst bij mijn patiënten hoe zij erover denken en ik merk dat vijftigplussers daar meer voor openstaan dan twintigers. In die laatste groep moet ik al eens een goed gesprek hebben. In dat nastreven van het schoonheidsideaal is soms meer aan de hand: een psychologisch probleem in de richting van perfectionisme, controledrang of faalangst. Die mensen zijn meer gebaat met een babbel dan een beugel. Tenslotte ben ik in de eerste plaats een arts die redeneert in het belang van zijn patiënten. Medisch versus esthetisch Toch kan een esthetisch probleem op termijn een gezondheidskwestie worden: mentaal dan. Veel mensen durven bijvoorbeeld niet kamerbreed te glimlachen uit angst dat hun gehavend gebit te zien zou zijn. Soms gaat het zelfs zo ver dat mensen geïsoleerd raken door hun complexen en laag zelfbeeld. Ook dan vindt Line De Saeger het haar taak om het welzijn van haar patiënten voorop te stellen en de louter medische noodzaak van een ingreep naar de achtergrond te verplaatsen. Ik heb het al eens meegemaakt dat een vrouw op die manier in een vicieuze HOGER REMGELD VOOR WIE TANDARTS- BEZOEK UITSTELT Minstens 1 keer per jaar de tandarts bezoeken is een absoluut minimum. Binnenkort verhoogt het remgeld, het gedeelte dat je niet terugbetaald krijgt door de mutualiteit, voor wie zijn tandartsbezoek toch uitstelt met gemiddeld 15 %. De nieuwe regels gaan in vanaf 1 januari Het verhoogde tarief geldt enkel voor technische prestaties. Zo zal het remgeld voor het trekken van een tand 14 euro bedragen voor iemand die het jaar voordien niet op controle ging. Wie wel een bezoek bracht aan de tandarts betaalt slechts 7 euro remgeld. Het verhoogde remgeld geldt voor alle verzekerden boven de 18 jaar. Dit jaar telt trouwens al mee in de berekening van je remgeld volgend jaar. Stel je tandartsbezoek dus niet te lang uit!

16 16 SPECIAL TANDZORG Weetjes & fabels 1 Tandplak, tandbederf en ontstoken tandvlees zijn niet alleen pijnlijk en lelijk in je mond. Ze brengen ook andere gezondheidsproblemen met zich mee, zoals een verhoogd risico op hartziektes, diabetes, dementie, reumatische artritis en vroeggeboortes. Orale bacteriën kunnen namelijk in onze bloedbaan terecht komen en andere belangrijke organen aanvallen en ontstekingen veroorzaken. 2 Beperk het aantal eeten drinkmomenten op een dag. Speeksel heeft een beschermende functie voor je tandglazuur, maar het moet ook de kans krijgen om zijn werk te doen. Geregeld één snoepje eten is dus slechter voor je tanden dan een eenmalige vreetbui. 3 Vermijd sport-, fris- en energiedranken en neem water of melkproducten in de plaats. De zure of zoete dranken tasten je tandglazuur aan, wat leidt tot tandbederf en tandvleesaandoeningen. Nog het best drink je met een rietje, zodat de drank je tanden minder raakt. 4 Poets je tanden na het eten, maar niet onmiddellijk nadat je iets zoets of zuurs gegeten hebt, bijvoorbeeld fruit. Deze suikers en zuren maken het buitenste laagje van je tanden namelijk zwakker. Tijdens het poetsen zou je het glazuur kunnen wegpoetsen. 5 Elk kind kost je een tand, zegt de uitdrukking. Maar zo ver hoeft het niet te komen. Door de veranderde hormoonspiegel van zwangere vrouwen kunnen wel specifieke tandvleesproblemen optreden. Maar verder ligt het probleem bij hun slechtere eetgewoontes: ze eten frequent en veel en hebben specifieke goestingen in zuur of zoet. Daardoor hebben de dames vaker last van tandbederf. Laat je gebit dus zeker checken tijdens je zwangerschap. cirkel terecht kwam. Ze was werkloos, maar schaamde zich zodanig over haar tanden, dat ze zich niet durfde tonen aan potentiële werkgevers. Nochtans was haar gebit op zich wel gezond, het zag er gewoon niet mooi uit. Op dat moment voer ik met plezier esthetische ingrepen uit, want uiteindelijk los ik er veel meer mee op. Het breekt dan wel mijn hart dat sommige mensen uit de lagere sociale klasse met hun spaarcenten komen aandraven, omdat de ziekteverzekering geen cosmetische behandelingen dekt. Het zijn immers lang niet de mensen met de duurste wagen voor de deur die het meeste aandacht aan hun gebit schenken. Zelf zal ik nooit schoonheidsoplossingen adviseren, maar ik wil mijn patiënten wel informeren over de mogelijkheden. Knarsetanden in je slaap resulteert bijvoorbeeld vaak in erg korte tandjes. Ik vind het dan geen probleem om te vertellen dat je dit kan oplossen door de tanden op te bouwen met composiet, wit vulmateriaal. De tanden zien er daardoor weer beter uit, maar de composietlaag biedt ook bescherming tegen verdere slijtage door het knarsen. Goede gewoonten Hoewel Line De Saeger niet tegen opsmukwerk is, heeft ze wel haar principe: Eén: een gebit moet eerst gezond zijn voor ik het mooi maak. En twee: in gezonde tanden boor ik niet. Tanden waar vaste apparatuur opstaat, zijn nog moeilijker te onderhouden dan een gebit zonder beugel. Als mensen voordien al geen zorg droegen voor hun tanden, heeft het geen zin die blokjes erop te zetten. Ze moeten van mij dus eerst enkele goede gewoonten aankweken. Ook zal

17 17 ik geen voorste tanden mooier maken als er achterin enkele rotte kiezen staan te verkommeren. De grijze amalgaamvullingen van vroeger zijn voor sommige mensen ook een doorn in het oog. Maar zo lang ze nog goed zijn, vervang ik ze niet. Als ze echter barstjes of lekken vertonen, zet ik zonder probleem andere witte composietvullingen in de plaats, die dus veel esthetischer zijn. En hoewel de tandarts kleine imperfecties best charmant vindt, zal ze er nooit zelf aanbrengen bij patiënten. Ooit stond ze bij zo n verzoek zelf met haar mond vol tanden. Ik kreeg eens de vraag om bij iemand een spleetje tussen de voortanden te maken, zoals Madonna. Dat is de wereld op zijn kop Laat je tanden zien op Volgens de Wereldgezondheidsorganisatie zijn drie voorwaarden belangrijk om tandbederf te voorkomen: beginnen met poetsen vóór de eerste verjaardag minstens twee keer per dag poetsen hulp van mama of papa bij het poetsen Uit een enquête van CM bij 454 ouders blijkt dat slechts 19 % van de kinderen tot 6 jaar aan die voorwaarden voldoet. Vooral de poetsfrequentie laat te wensen over. Slechts 29 % van de kinderen tot 6 jaar komt aan twee keer per dag. 55 % houdt het bij één keer per dag. 3 % poetst zelfs nooit. Met de startleeftijd is het beter gesteld. 80 % begint ermee voor de leeftijd van één jaar en 84 % van de papa s en mama s poetst de tandjes nog eens na. Al lijkt dat niet altijd even vlot te verlopen. CM geeft ouders daarom een extra duwtje in de rug. Op vind je heel wat info over tandzorg, een instructiefilmpje en tips om tanden poetsen leuk te maken. De beloningsstickers van tandzorgmascotte Ben de Bever zijn een handig hulpmiddel om aan de slag te gaan.

18 18 SPECIAL TANDZORG Dure tandzorg? Om de kostprijs van tandzorg in kaart te brengen deed CM in 2014 een massale bevraging bij leden. Hierbij een overzicht van de resultaten, tussenkomsten en actiepunten. Tandprothesen Er zijn grote verschillen tussen tandartsen. Sommige implantaten kosten minder dan 450 euro, maar voor een kwart van de implantaten betaalden patiënten euro of meer. Zo is de gemiddelde kostprijs voor een uitneembare tandprothese (skeletprothese) voor 6 tanden 800 euro. Tussenkomst De ziekteverzekering komt hier voor 295,09 euro tussen, voor mensen die een verhoogde tegemoetkoming genieten is dat 373,78 euro. CM betaalt 20 %* van de kostprijs terug. Voor tandimplantaten, kronen en vervangingen van een volledige tand (implantaat + kroon) geldt er ook een tussenkomst van 20 %* door CM. *max. 180 euro/2 jaar voor volwassenen en max. 360 euro/2 jaar voor minderjarigen. Tandzorg wordt het vaakst uitgesteld 11 % van de Belgen stelt medische zorgen uit om financiële redenen. Tandzorg wordt het vaakst uitgesteld (26 %). CM schuift vijf actiepunten naar voor die de tandzorg toegankelijker maken: Terugbetaling van 25 % van de richtprijzen van bruggen, kronen, implantaten en skeletprothesen, met een maximum van 300 euro. Verplichte offerte voor bepaalde behandelingen zoals orthodontie, zodat de patiënt weet hoeveel hij zal moeten betalen. De factuur van de tandarts moet vermelden welke prestaties werden verricht en tegen welke prijs en wat de kostprijs is van de materialen. Meer geconventioneerde tandartsen. 68 % van de tandartsen werkt met de officiële tarieven en is dus (deels) geconventioneerd, dit cijfer kan hoger. Preventie. Slechts de helft van de Belgen gaat elk jaar naar de tandarts (gemeten tussen 2009 en 2012). Gerichte bewustmaking kan dit cijfer verhogen. Rechte tanden Wie alleen kiest voor orthodontie omwille van de schoonheid moet weten dat de behandeling lang duurt, onaangenaam is, veel geld kost, nog meer mondhygiëne vereist en niet altijd blijvende garanties biedt. Regelmatige orthodontie (36 zittingen) kost al snel euro voor volwassenen. Start de behandeling vóór de 15 e verjaardag, dan loopt dat zelfs op tot euro. Tussenkomst De ziekteverzekering komt enkel tussen voor behandelingen die starten vóór de 15 e verjaardag: 921,64 euro, en bij een verhoogde tegemoetkoming 1.228,60 euro. CM betaalt bovenop die tussenkomst nog eens 370 euro en verdubbelt dit voor zware aandoeningen zoals gespleten verhemelte. TIP Elke behandeling is specifiek en heeft een andere kostprijs. Elementen die een rol spelen in de prijsbepaling: het soort apparaat duur van de behandeling de opleiding, uitrusting en ervaring van de tandarts de tandarts is geconventioneerd of niet Vraag vóór de start van de behandeling een offerte of gedetailleerde kostenraming aan de behandelende tandarts. Meer info Op vind je een schat aan informatie over dit onderwerp. Je CM-voordeel Een gedeeltelijke terugbetaling van je tandprothese, een fikse tegemoetkoming orthodontie, gratis preventieve tandzorgen voor jongeren tot 18 jaar, CM heeft heel wat voordelen die een goede tandzorg betaalbaar houden. Kijk snel op de website. TIP! Je kunt je ook nog bijkomend verzekeren met het CM-MediKo Plan. Info op

19 19 CM-MediKo Plan: hoe jonger, hoe voordeliger Bovenop de hiernaast vermelde tussenkomsten door de ziekteverzekering en de CM is er ook nog tussenkomst voor wie aangesloten is bij het CM-MediKo Plan. CM-leden kunnen zich via het MediKo Plan extra beschermen tegen hoge medische kosten. Het gaat bijvoorbeeld om remgelden van zorgverleners, hoorapparaten, oogzorg, bevalling, voedings- en dieetadvies, reisvaccinaties... Hoe jonger je aansluit, hoe voordeliger. De aanvangspremie blijft geldig voor wie ononderbroken aangesloten blijft. Zo betaal je als pasgeborene 9,87 euro per maand, als 14-jarige 11,95 euro per maand en als je aansluit op je 60 e bedraagt de premie 18,21 euro per maand. Alleen indexaanpassingen zijn mogelijk. Dit is een overzicht van de tussenkomsten voor tandzorg: Extra verzekering Orthodontie voor kinderen & volwassenen Tussenkomst MediKo Plan tot 500 euro per jaar Tandprothesen en -implantaten tot 500 euro per jaar Paradontologie (behandeling steunweefsels van tanden zoals tandvlees, kaakbot...) tot 500 euro per jaar Remgeld voor prestaties artsen, specialisten, tandartsen, kinesisten, logopedisten, verpleegkundigen en andere zorgverleners. tot euro per jaar Alle info op of bel Is jouw tandarts geconventioneerd? De ziekenfondsen sluiten akkoorden met tandartsen over de tarieven. Wie de Nationale Akkoorden aanvaardt, respecteert de vastgelegde tarieven. Geconventioneerde tandartsen aanvaarden het akkoord met de ziekenfondsen. Zij rekenen de officiële tarieven aan en mogen geen ereloonsupplementen vragen. Gedeeltelijk geconventioneerde tandartsen aanvaarden het akkoord met de ziekenfondsen, maar rekenen enkel op bepaalde plaatsen of tijdstippen het officiële tarief aan. Niet-geconventioneerde tandartsen aanvaarden het akkoord met de ziekenfondsen niet en bepalen vrij hun honorarium. Patiënt informeren Tandartsen moeten hun patiënten informeren over hun conventiestatuut door dit duidelijk te afficheren, bij voorkeur aan de ingang van de praktijk en in de wachtkamer. Je kan ook zelf nagaan of je tandarts geconventioneerd is via de module Zoek een zorgverlener in je buurt op opzoeken Bijzondere eis van de patiënt Als de patiënt bijzondere eisen stelt, kan een geconventioneerde tandarts toch afwijken van de vastgelegde tarieven. Dit kan bij raadplegingen die op vraag van de patiënt buiten de normale uren plaats vinden. De tandarts moet de patiënt wel vooraf informeren over de supplementen die worden aangerekend.

20 20 ZEG EENS AAA TEKST: Timothy Puype Dokter, dokter! Ik heb een blaasontsteking Een blaasontsteking. Je hoort vrouwen er vaker over klagen dan mannen, maar het is geen exclusieve vrouwenziekte. Beide geslachten kunnen een blaasontsteking oplopen en de symptomen zijn niet altijd aangenaam. çava? trok naar huisdokter Tom Jacobs om te kijken hoe je dat kan voorkomen AUWCH! DE SCHULDIGE VOORKOMEN OF... GEVAARLIJK?!? Een blaasontsteking wordt veroorzaakt door microben die het slijmvlies in de buurt van de urinebuisopening binnendringen. Dat uit zich door de onophoudelijke drang om te plassen en dus ook frequenter naar het toilet te moeten, ook s nachts. Het plassen zelf is pijnlijk, vooral naar het einde van het wateren toe. Dat vrouwen meer last hebben van blaasontstekingen is te wijten aan de kortere afstand tussen het slijmvlies in de buurt van de urinebuisopening en de blaas. De E.Coli-bacterie is de boosdoener bij een blaasontsteking. Tom Jacobs: Bij vrouwen kan het probleem ontstaan door het verkeerd afvegen als ze naar het toilet zijn geweest. Ook seksuele betrekkingen kunnen een oorzaak zijn, want de microben worden zo de blaas in gemasseerd. Bij mannen ligt de oorzaak soms aan het niet volledig ledigen van de blaas, waardoor urine achterblijft. Het is een perfecte broeihaard voor microben. Een verdere oorzaak is vaak een aandoening aan de prostaat, net onder de blaas. Vrouwen kunnen na seksuele betrekkingen beter een plasje doen. Als ze naar het toilet zijn geweest moeten ze steeds op de juiste manier afvegen, van voor naar achter en niet omgekeerd. Anders loop je het risico microben uit de ontlasting naar je blaas te leiden. Mannen met regelmatige blaasontstekingen gaan beter langs bij de uroloog voor een check naar eventuele prostaatproblemen. Heb je toch een blaasontsteking? Veenbessensap kan helpen, maar heeft niet altijd het verhoopte effect. Het is echter een veilig en gezond middel. Een blaasontsteking op zich kan geen kwaad. De microben kunnen echter vanuit de blaas, via de urinebuis, de nieren infecteren. Dan krijg je te maken met een nierkelkontsteking. Die uit zich in ziek zijn en rugpijn ter hoogte van de nieren. Daar komt rilkoorts bij als de microben de weg naar de bloedbaan hebben gevonden. Antibiotica zijn op dat moment noodzakelijk om er opnieuw bovenop te komen. Zo niet dreigt een bloedvergiftiging, wat een levensbedreigende toestand kan betekenen. WELKE MIDDELTJES KEN JIJ TEGEN EEN BLAASONTSTEKING? Laat het ons weten op facebook.com/magazinecava!