Landelijke Inrichting. 5 instrumenten voor een betere open ruimte

Transcriptie

1 Landelijke Inrichting 5 instrumenten voor een betere open ruimte

2

3 Inhoud Inhoud Vooraf p2 p3 U vraagt... p4 Landelijke Inrichting biedt... p5 p7 01 Ruilverkaveling p7 Kavels herschikken om de landbouwactiviteit vlotter te laten verlopen. 02 Landinrichting p9 Elke plattelandsfunctie voldoende ruimte geven en tegelijk het plattelandskarakter beschermen. p9 03 Natuurinrichting p13 De natuur laten herstellen en nieuwe stukjes natuur doen ontstaan. p13 p17 04 Beheerovereenkomsten p17 Landbouwers in ruil voor een jaarlijkse vergoeding bepaalde inspanningen laten leveren voor de natuur. p19 05 Lokale grondenbank p19 Gronden kopen om eigenaars uit te ruilen. Contact p21 Inhoud 2

4 Vooraf Van een prestigieuze havenuitbreiding over natuurmaatregelen op een bedrijventerrein tot de herschikking van een landbouwgebied. Projecten in de open ruimte zijn - hoe bescheiden ook - nooit vrijblijvend en meestal complex. Maar altijd bieden ze mogelijkheden en kansen om de kwaliteit van de open ruimte te verbeteren. De afdeling Landelijke Inrichting van de Vlaamse Landmaatschappij (VLM) maakt er haar werk van zoveel mogelijk van die kansen te helpen benutten. Voor iedereen die erom vraagt én met oog voor alle thema s en belangen. Landelijke Inrichting heeft vijf instrumenten ter beschikking: ruilverkaveling, landinrichting, natuurinrichting, beheerovereenkomsten en lokale grondenbank. Geen van die instrumenten is zaligmakend. Elk project vraagt een aparte aanpak. De kunst bestaat erin de instrumenten en maatregelen te combineren die het best bij het project, het gebied en zijn gebruikers passen. Ervaring en knowhow zijn daarbij onmisbaar. De Vlaamse Landmaatschappij heeft die in huis en is altijd bereid samen te werken met andere (overheids)instanties die zich over de open ruimte ontfermen. Er staat veel op het spel als het over open ruimte gaat. Het aantal wetten, decreten, richtlijnen, beleidsnota s en strategische plannen is niet voor niets zo groot. Ook daarin maakt de VLM-afdeling Landelijke Inrichting haar opdrachtgevers - gemeenten, provincies, de Vlaamse overheid, verenigingen en particulieren - wegwijs. Als adviseur, als projectleider, als uitvoerder. En als communicatiespecialist, want werken aan de open ruimte is meer dan studies maken, plannen en inrichten. Bij projecten in de open ruimte horen ook inspraakrondes, informatievergaderingen, brochures, websites en persoonlijke contacten. Kwalitatief, toekomstgericht en met een open blik. Zo gaat de Vlaamse Landmaatschappij voor én met u aan de slag. Als uw partner in de open ruimte. 3 Vooraf

5 U vraagt... Een project in de open ruimte komt er niet zomaar, het gebeurt altijd op verzoek. De afdeling Landelijke Inrichting van de Vlaamse Landmaatschappij bouwt projecten uit naar aanleiding van concrete problemen, aangekaart door Vlaamse administraties, gemeenten, provincies of andere instanties. U kunt bij Landelijke Inrichting niet alleen terecht om de kwaliteit van uw open ruimte te verhogen (via ruilverkaveling, landinrichting, natuurinrichting), maar ook om een tegengewicht te bieden bij kwaliteitsverlies (natuurcompensaties of grondenruil bij havenuitbreiding bijvoorbeeld). Ook los van de instrumenten ruilverkaveling, landinrichting, natuurinrichting, beheerovereenkomsten en grondenbank biedt Landelijke Inrichting op contractbasis haar diensten aan. In welke fase uw openruimteproject zich ook bevindt, het is nooit te laat om de VLM erbij te betrekken. Voor advies, voor een studie, voor de opmaak van een plan of voor de uitvoering van een deel van de werkzaamheden. U vraagt... 4

6 Landelijke Inrichting biedt... Evenwicht De afdeling Landelijke Inrichting van de Vlaamse Landmaatschappij geeft het platteland nieuwe impulsen en houdt de mix van landbouw, natuur, recreatie en cultuur in evenwicht. Als een goed architect. Omdat ook bouwen aan een (be)leefbaar platteland professionaliteit vergt. Ervaring en expertise In elke fase van het inrichtingsproject - studie, planvorming en uitvoering - zijn inzichten van specialisten onmisbaar. De Vlaamse Landmaatschappij beschikt over ervaren ingenieurs, landmeters, topografen, biologen, bodemkundigen en informatici. Zij zijn thuis in elke projectfase. Administratief overzicht Bij een inrichtingsproject horen comités, commissies, wettelijk verplichte vergunningen, milieustudies en documenten, contracten, aktes... Op uw verzoek leidt de Vlaamse Landmaatschappij alles in goede banen en behoudt ze op alle momenten het administratieve overzicht. Van de gunning van de werkzaamheden tot het afsluiten van de rekeningen. Communicatieadvies De eigenaars en gebruikers van de gronden zijn bevoorrechte partners in een inrichtingsproject. Maar ook omwonenden, landbouwraden, natuurverenigingen, gemeentebesturen, de provincie en de Vlaamse overheid zijn betrokken partij. Projecten met zoveel partijen staan of vallen met de kwaliteit van de communicatie. De communicatiedeskundigen van de Vlaamse Landmaatschappij informeren op maat van iedereen, met infosessies en voorlichtingsavonden, folders en krantjes, websites, persmededelingen. Oplossingen Elke betrokken partij heeft bij een inrichtingsproject haar eigen belangen. En meer dan eens zijn die tegenstrijdig. Landbouwers en natuurbeschermers kijken vaak op een heel andere manier naar hun platteland. De Vlaamse Landmaatschappij kan helpen compromissen te zoeken en te sluiten. In de meeste gevallen lukt dat ook. Betrouwbaarheid De Vlaamse Landmaatschappij wil bovenal ook een bijzonder betrouwbare partner zijn. In alle mogelijke fases van een openruimteproject. Dat bewijst haar betrokkenheid in tal van projecten. Zo voerde de VLM de landbouwstudies uit bij de ontwikkelingsschets van het Schelde-estuarium. Ze ondersteunt de afdeling Bos en Groen van de Vlaamse leefmilieuadministratie Aminal met de opmaak van een inrichtingsplan voor het Vicognebos in Westende. In het Masterplan Antwerpen tekent de VLM voor de natuurbegeleidende maatregelen bij de realisatie van de Oosterweelverbinding. 5 Landelijke Inrichting biedt...

7 Landelijke Inrichting biedt... 6

8 01 Ruilverkaveling Kavels herschikken om de landbouwactiviteit vlotter te laten verlopen. Kavels herschikken om de landbouwactiviteit vlotter te laten verlopen. Dat is sinds jaren de essentie van ruilverkaveling. Maar wie nu in een ruilverkavelingsproject stapt, kan er veel meer uit halen dan alleen efficiënter te bewerken akkers en beter bereikbare weilanden. De hergroepering van percelen biedt ook kansen om natuur, recreatie en archeologie beter tot hun recht te laten komen. Kavels ruilen is niet alleen... grotere en regelmatigere percelen creëren voor landbouwers de toegangswegen tot akkers en weiden verbeteren perceelsgrachten dempen en nieuwe sloten graven maar ook... sluipverkeer op landelijke wegen voorkomen oude spoorwegbeddingen omvormen tot fietspaden gevaarlijke spoorwegovergangen afschaffen overstromingsgevaar afwenden waterzuiverende rietvelden aanleggen erven van landbouwers aanplanten een windmolen heropbouwen wandelpaden bewegwijzeren natuurgebieden beschermen of uitbreiden Wie nu in een ruilverkavelingsproject stapt, kan er veel meer uit halen dan alleen efficiënter te bewerken akkers en beter bereikbare weilanden. 7 Ruilverkaveling

9 Ondertussen in... Stuivekenskerke Het West-Vlaamse Stuivekenskerke is historisch bekend als een vooruitgeschoven frontstelling van het Belgische leger in de Eerste Wereldoorlog, gelegen aan de rand van de toen nog overstroomde IJzervlakte. Een ruilverkavelingsproject (2.073 hectare) eind jaren negentig leverde het dorp behalve geëgaliseerde en beter afwaterende landbouwpercelen ook het volgende op: 19 kilometer heraangelegde wegen 7,5 kilometer nieuwe wegen een uitbreiding van het natuurreservaat De Viconiakleiputten van 8 tot 30 hectare begrazingsstroken voor schapen op de oude spoorbedding Nieuwpoort-Diksmuide een fietsverbinding tussen Oud-Stuivekenskerke en de Dodengang wandelpaden langs de Grote Beverdijk natuurvriendelijke oevers langs de polderwaterlopen Uit goede bron Dankzij de ruilverkaveling hebben we nu een bedrijf met een mooi aaneengesloten blok van 18,5 hectare weiland en akkers rond onze hoeve. Vroeger hadden we ruim 16 hectare versnipperd in talrijke stukjes. Doordat de percelen dichter bij elkaar liggen, verbruiken we minder brandstof en kunnen we efficiëntere en milieuvriendelijkere beweidingssystemen uittesten. (Danny De Cleene, melkveehouder in Eksaarde) Er waren eerder al natuurplekjes, maar dankzij de ruilverkaveling gingen ze een geheel vormen. Vervolgens kocht Natuurpunt de gronden aan, omdat ze toch minderwaardig waren voor de landbouw. We leven trouwens in de beste verstandhouding met de boeren. We betrekken hen bij het beheer van het reservaat. De tijd dat Hoegaarden alleen bekend was voor zijn bier, zijn kerken en zijn velden is voorbij. Voortaan kan iedereen hier genieten van de natuur. (Hugo Abts van Natuurpunt Velpe-Mene) Ruilverkaveling 8

10 02 Landinrichting Elke plattelandsfunctie voldoende ruimte geven en tegelijk het plattelandskarakter beschermen. Wonen, werken, transport, recreatie, landbouw, natuurontwikkeling... Op het platteland komen al die activiteiten samen. Om elke functie voldoende ruimte en mogelijkheden te geven én tegelijk het plattelandskarakter te beschermen, is een globaal inrichtingsconcept geen overbodige luxe. Het instrument landinrichting vertrekt vanuit de plannen van ruimtelijke ordening en maakt voor elk gebied een project op maat mogelijk door samenwerkingsverbanden te creëren tussen de betrokkenen. Landinrichting biedt veel kansen voor: Waterbeheer Bij een landinrichtingsproject zijn vaak ingrepen aan grachten, beken of rivieren aan de orde. Door open te staan voor de vele functies van het watersysteem kan landinrichting bijdragen tot een beter integraal waterbeheer. Dat gaat van de aanleg van bufferstroken langs waterwegen tot de realisatie van kleinschalige waterzuiveringen. Natuur, bos en groen Poelen voor weidevogels aanleggen, gronden afgraven en oorspronkelijke heidevegetatie laten ontwikkelen, verbindingswegen voor dieren creëren... Landinrichting helpt de natuur vooruit. Zachte recreatie De aanpassing van wegen, paden en bruggen kan een gebied aantrekkelijker maken voor wandelaars en fietsers. Behoren tot de mogelijkheden: de aanleg van fietspaden en wandelroutes, het plaatsen van informatieborden, de herinrichting van gevaarlijke kruispunten. Landschap en erfgoed Landinrichting heeft ook oog voor de plattelandsarchitectuur : kapellen, hoeves, bunkers, forten, windmolens... Landbouw Met de aanleg van Individuele Behandelingsinstallaties van Afvalwater, kortweg IBA s, investeert landinrichting in de landbouw. 9 Landinrichting

11 Landinrichting in cijfers Landinrichting wordt sinds 1988 toegepast. Van de subsidies van de Vlaamse regering voor landinrichting gaat 68 procent naar provincies en gemeenten. 19 procent is bestemd voor het Vlaams Gewest. 12 procent is voor privaatrechterlijke rechtspersonen en natuurlijke personen. Publiekrechterlijke rechtspersonen, polders en wateringen en ruilverkavelingscomités krijgen 1 procent. In elk landinrichtingsproject nemen meerdere partners een deel van de uitvoering voor hun rekening. In het inrichtingsproject Polder Waterlopen deel 2, Beverdijkvaart en omgeving (West-Vlaanderen) zijn dat: 1 Vlaamse administratie, 1 provincie, 2 gemeenten, 1 vereniging (Polders en Wateringen) en meerdere privé-personen. In 4 landinrichtingsprojecten zijn al 57 inrichtingsplannen goedgekeurd. Dat is samen goed voor een investering van euro. Zo n 19 procent daarvan wordt gedragen door de Vlaamse partners. In 2005 zijn 6 nieuwe landinrichtingsprojecten opgestart: Gentse Kanaalzone - koppelingsgebieden fase 1, ontginningsgebieden Oost-Vlaanderen, plattelandsrecreatie Sigmaplan, bosgebied de Merode en omgeving, Brugse Veldzone en tot slot Plateau van Moortsel. Landinrichting 10

12 Ondertussen in... Kinrooi Het Limburgse Kinrooi is de meest noordoostelijke gemeente van Vlaanderen en is populair bij fietsers, wandelaars en watersporters. De natuur is er bijzonder rijk. Desondanks heeft de hectare natuur in de regio in de loop der jaren veel aan kwaliteit ingeboet. Een breed pallet aan landinrichtingsmaatregelen heeft Kinrooi zijn natuurlijke karakter teruggegeven. De Zig, een vijvercomplex dat voor de populierenteelt werd drooggelegd, is in zijn oorspronkelijk staat hersteld. Populieren en uitheemse bomen zijn gerooid. De in- en uitstroom van het water is geregeld. Zones met permanent water wisselen af met moeras en spontaan opschietend broekbos. In het gemeentebos De Goort worden de dominerende populieren geleidelijk aan vervangen door een gevarieerder en streekeigen bos. Kinrooi kreeg vier wandellussen. Paden, brugjes, wegwijzers en infoborden leiden de wandelaars door het gebied. De toegankelijkheid voor rolstoelgebruikers was een van de aandachtspunten. Langs heel wat openbare wegen werden streekeigen bomen aangeplant. 11 Landinrichting

13 Landinrichting 12

14 03 Natuurinrichting De natuur laten herstellen en nieuwe stukjes natuur doen ontstaan. Ondanks alle inspanningen blijft de natuur onder druk staan van menselijke activiteiten. De natuur herstellen en nieuwe stukjes natuur doen ontstaan is de boodschap. Natuurinrichting heeft daarbij haar nut al op heel wat plekken in Vlaanderen bewezen. De bedoeling van dit instrument: een gebied zo goed mogelijk inrichten met het oog op het behoud, het herstel of de ontwikkeling van de natuur. Van populieren kappen tot oevers reevriendelijk maken Natuurinrichters kunnen echt alle kanten uit. Alles hangt af van het gebied waar ze aan de slag zijn. Een kleine greep uit hun arsenaal natuurvriendelijke ingrepen: populieren kappen en vervangen door inheemse boomsoorten het waterpeil hoog genoeg houden zodat dotterbloemen blijven bloeien ijskelders omvormen tot overwinteringsplaatsen voor vleermuizen hoogteverschillen in het water wegwerken en vissen vrije baan geven stuwtjes bouwen om waterrijke gebieden nat te houden gronden afgraven om heide een kans te geven verkeer uit de buurt van broedgebieden houden waterlopen opnieuw laten kronkelen fiets- en wandelpaden aanleggen natuureducatie uitbouwen met infoborden, kijkhutten, wandelleerpaden, een bezoekerscentrum,... percelen ruilen opdat een sportveld uit een natuurgebied kan verdwijnen runderen laten grazen voor een gevarieerder landschap kanaaloevers onderbreken met uitstapplaatsen zodat reeën makkelijker kunnen overzwemmen Samen sterk Ook bij een natuurinrichtingsproject horen plannen, comités, commissies en rapporten. De Vlaamse Landmaatschappij ondersteunt in dit soort projecten de afdeling Natuur van de Vlaamse Administratie Milieu-, Natuur-, Land- en Waterbeheer (Aminal), die het project voorbereidt en stuurt. De VLM verzorgt het secretariaat van de adviesorganen, helpt bij de opmaak van de projectplannen, voert de inrichtingsmaatregelen uit, communiceert met de inwoners van de betrokken gemeenten, verzamelt de opmerkingen uit het openbaar onderzoek. 13 Natuurinrichting

15 Natuurinrichting in cijfers De eerste natuurinrichtingsakte werd verleden op 21 oktober Dat gebeurde voor de Uitkerkse Polders in West-Vlaanderen. Van het natuurinrichtingsbudget gaat 7 procent naar recreatieve maatregelen. Natuurinrichtingsprojecten worden vooral ingezet in natuurgebieden (52%) en natuurreservaten of natuurgebieden met een wetenschappelijke waarde (14%). Als ze landschappelijk waardevol of van ecologisch belang zijn, komen ook agrarische gebieden in aanmerking. Uit goede bron Moet er werkelijk geïnvesteerd worden in werken aan de natuur? Groeit de natuur dan niet vanzelf? Je hoort het mensen zich wel eens afvragen. In Bospolder-Ekers Moeras is het antwoord op die tweede vraag nee. Het natuurinrichtingsproject kostte zo n euro. Alle verhoudingen in acht genomen is dat geen groot bedrag in vergelijking met andere investeringsdossiers in de Antwerpse haven. Je kan trouwens nooit in geld uitdrukken hoezeer deze natuurgebieden de leefkwaliteit en de gezondheid van de bevolking verhogen. (Stefan Versweyveld van Natuurpunt Antwerpen-Noord) Je kan nooit in geld uitdrukken hoezeer natuurgebieden de leefkwaliteit en de gezondheid van de bevolking verhogen. Natuurinrichting 14

16 Ondertussen aan... de kust De Uitkerkse Polder - op het grondgebied van de West-Vlaamse gemeenten Blankenberge, De Haan en Zuienkerke - is een prachtig groen gebied van 402 hectare (361 ha natuurgebied en 41 ha landschappelijk waardevol agrarisch gebied). Dat is mede te danken aan een natuurinrichtingsproject. Alle denkbare natuuringrepen zijn eraan te pas gekomen: van oeveraanplantingen langs de Blankenbergse Vaart over het herstellen van historische laantjes tot het plaatsen van een wandelbrug en picknicktafels. Een deel van het projectgebied (30 ha) is vernat om vogels en planten meer kansen te bieden. Om dat gerealiseerd te krijgen, is gewerkt met een vergoedingssysteem op basis van waardezones. De meest geschikte gronden voor de landbouw waren 1000 punten waard, de minst geschikte 550. Elk punt was 14,87 euro waard. Als een ingreep gevolgen had voor iemands eigendoms- of gebruikssituatie - opbrengstverlies door een verandering in het waterpeil bijvoorbeeld - werd met de eigenaar of gebruiker een financiële regeling getroffen. 15 Natuurinrichting

17 Natuurinrichting 16

18 04 Beheerovereenkomsten Landbouwers in ruil voor een jaarlijkse vergoeding bepaalde inspanningen laten leveren voor de natuur. Een beheerovereenkomst is een contract met de Vlaamse Landmaatschappij waarin een landbouwer in ruil voor een jaarlijkse vergoeding belooft bepaalde inspanningen te leveren voor de natuur. Dat kan gaan van maaien met respect voor weidevogels over het aanpassen van de veebezetting tot het vermijden van bestrijdingsmiddelen op bepaalde plekken. Of hoe landbouwers ook natuurbeschermers en landschapbeheerders kunnen zijn. 30 mogelijkheden Niet elke landbouwer kan op dezelfde manier meewerken aan een mooiere natuur en een waardevoller landschap. Specialisten van de Vlaamse Landmaatschappij gaan graag bij de landbouwer langs om samen met hem uit te zoeken welke contracten het best bij hem, zijn bedrijf en zijn percelen passen. De VLM biedt beheerpakketten onderverdeeld in zeven groepen. Ter ere van grutto s en wulpen Voor wie de broedende slobeend, grutto, kievit, tureluur, zomertaling of wulp wil helpen te beschermen, zijn er vijf pakketten voor weidevogelbeheer. Nestbeschermers plaatsen is maar een van de mogelijkheden. Inspanningen in de rand Mits inspanning kunnen randen van akkers, weiden en hooilanden unieke bufferstroken zijn. In de pakketten voor perceelsrandenbeheer zijn bestrijdingsmiddelen en bemesting taboe. Heggen, houtkanten en poelen Heggen, houtkanten, houtwallen en poelen zijn nuttig voor de natuur. Drie beheerpakketten voor kleine landschapselementen voorzien in een vergoeding voor het aanleggen en onderhouden van streekeigen bomen en struiken. 17 Beheerovereenkomsten

19 Waardevolle grassen en kruiden Voor landbouwers die in hun akkers en weiden waardevolle kruiden en grassen een kans geven, zijn er zes pakketten botanisch beheer. Afspraken over bemesting, veebezetting en maaimomenten staan centraal. Stop de erosie Op ongeveer 13 procent van de akkers gaat elk jaar 5 tot 10 ton vruchtbare landbouwgrond per hectare verloren. Door bijvoorbeeld grasbufferstroken aan te leggen, kunnen landbouwers die bodemerosie tegengaan. Met een beheerovereenkomst erosiebestrijding hangt daar een vergoeding aan vast. Water met minder nitraten Met een beheerovereenkomst water kan een landbouwer ervoor zorgen dat in kwetsbare waterzones minder nitraten in het grond- en oppervlaktewater terechtkomen. In het belang van de natuur Meerjarig grasland behouden en versterken kan via het beheerpakket natuur. Zo n overeenkomst kan alleen voor percelen met natuurwaarde en een bemestingsverbod. Een van de voorwaarden is het verbod het grasland te scheuren en te frezen. Uit goede bron Nadat ik een brochure over beheerovereenkomsten had gekregen, kwamen mensen van de VLM bij me langs om te kijken hoe ik die overeenkomsten zou kunnen inpassen in mijn bedrijf. Ik tekende onder andere een contract voor het onderhoud van drie houtkanten en voor perceelsrandenbeheer langs waterlopen (akkerland). De vergoeding die ik krijg omdat ik het contract naleef, is een deel van mijn landbouwinkomen. Het geld dekt de extra kosten. De perceelsrand zorgt uiteraard voor meer werk, maar brengt bij momenten financieel meer op dan een teelt als tarwe of maïs. Een extra stimulans is het supplement van 20 procent dat de gemeente Wingene geeft op sommige VLMbeheerpakketten. (Marc Mannes, melkveehouder in Wingene) Beheerovereenkomsten in cijfers e-loket voor landbouwers Om een beheerovereenkomst te kunnen sluiten, moet je een landbouwbedrijf uitbaten en aangifteplichtig zijn bij de afdeling Mestbank. Dat laatste betekent: minstens 300 kilo difosforpentoxide uit dierlijke mest voortbrengen of minstens 2 hectare cultuurgrond in gebruik hebben. Een beheerovereenkomst is een contract voor 5 jaar. De maximumvergoedingen zijn in de hele Europese Unie gelijk: 450 euro per hectare voor grasland, 600 euro/ha voor akkerland (1-jarige teelten) en 900 euro/ha voor gespecialiseerde blijvende teelten. Alles samen sloten al ruim boeren een of meerdere beheerovereenkomsten met de Vlaamse Landmaatschappij. Behalve bij de Vlaamse Landmaatschappij kunnen landbouwers ook bij heel wat andere administraties terecht voor een beheerovereenkomst. Voor een overzicht én alle mogelijke formulieren en informatie: Beheerovereenkomsten 18

20 05 Lokale grondenbank Gronden kopen om eigenaars uit te ruilen. Gronden kopen, ruilen, overdragen, beheren. Daar draait het om bij lokale grondenbanken. Het doel? Eigenaars uitruilen in plaats van onteigenen, maar ook natuurverlies compenseren, plaats voor infrastructuur creëren en waardevolle gebieden redden. In het belang van... De VLM-afdeling Landelijke Inrichting gaat niet zomaar over tot de aankoop van grond. Ze doet dat in het belang van een ruilverkaveling, een natuurinrichtingsproject of een landinrichtingsplan. De grondenbank ondersteunt dan een ander inrichtingsinstrument. Maar de Vlaamse Landmaatschappij koopt ook op verzoek van de minister of een Vlaamse overheid. In dat geval dient de grondenbank meer dan eens mediagenieke projecten: de aanleg van het Deurganckdok in Doel bijvoorbeeld, de uitbreiding van de haven van Zeebrugge, de realisatie van het Parkbos Gent of de openstelling van het domein de Merode in de Antwerpse en Limburgse Kempen. Snel en efficiënt Gronden kopen is een kwestie van snelle beslissingen en expertise. Dankzij de tweewekelijkse raad van bestuur kan de Vlaamse Landmaatschappij zeer kort op de bal spelen. Dat maakt haar tot een efficiënte partner in grondzaken. Het team van schatters, onderhandelaars en dossierbeheerders levert de nodige ervaring. 19 Lokale grondenbank

21 Uit goede bron e-loket Recht van Voorkoop Onteigeningen zijn nooit prettig. Als je in die context als ambtenaar moet aankloppen bij mensen is het niet onlogisch dat ze wel eens op de pianist schieten. Maar eigenlijk vind ik onze relatie met de boeren nog zo slecht niet. In een artikel van het weekblad Boer en Tuinder las ik onlangs dat de Vlaamse Landmaatschappij de landbouwsector flink geholpen heeft in het dossier van het geactualiseerde Sigmaplan, het plan voor de ontwikkeling van maatregelen tegen overstromingen van de Schelde. In overleg met diverse partners hebben wij meegewerkt aan het flankerende beleid en voorstellen gedaan voor de sociaal-economische begeleiding van landbouwers. We doen er alles aan om een billijke oplossing te vinden. Daarbij horen herhaalde bezoeken aan de betrokken landbouwers. Bij wijze van extra dienstverlening aan notarissen en burgers heeft de Vlaamse Landmaatschappij een e-loket Recht van Voorkoop, bereikbaar via Op basis van adres, kadastrale gegevens of geografische data kom je er te weten of op een bepaalde grond een recht van voorkoop geldt van de Vlaamse overheid of een andere organisatie. (Cecile Bauwens, hoofd cel grondzaken van VLM Oost-Vlaanderen) Ondertussen in... Doel De oudste grondenbank is die op de linkerscheldeoever. Ze is al sinds 2002 operationeel. De aanleiding was de Antwerpse havenuitbreiding, met de aanleg van het Deurganckdok. Maar de grondenbank Linkeroever is er niet alleen voor de boeren die onteigend worden voor de havenuitbreiding. Door de aanleg van het Deurganckdok werden een aantal waardevolle slikken, schorren en weidevogelgebieden opgegeven. Die gebieden worden heraangelegd, waardoor opnieuw landbouwgrond en boerderijen moeten worden onteigend. Bij die onteigeningen kunnen de landbouwers kiezen tussen geld of grond als vergoeding voor het verlies van hun landbouwgronden. 18 landbouwers hebben voor grond gekozen. Al zo n 55 hectare landbouwgrond is als vergoeding toegewezen. Voor één landbouwer is een nieuwe boerderij gezocht en gevonden. Lokale grondenbank 20

22 Contact Hebt u plannen in de open ruimte en wilt u graag weten of de Vlaamse Landmaatschappij iets voor u kan betekenen? Aarzel dan niet om contact op te nemen met een van de medewerkers van de afdeling Landelijke Inrichting. Vlaamse Landmaatschappij Gulden-Vlieslaan Brussel tel fax info@vlm.be website VLM Antwerpen Cardijnlaan Herentals tel fax VLM Limburg Koningin Astridlaan Hasselt tel fax VLM Oost-Vlaanderen Ganzendries Gent tel fax VLM Vlaams-Brabant Diestsevest Leuven VLM West-Vlaanderen Velodroomstraat Brugge tel fax Contact

23 colofon Copywriting en vormgeving: Lemento nv Fotografie: VLM Fotoarchief Druk: Emico Offset Verantwoordelijke uitgever: ir. Roland de Paepe, Gulden-Vlieslaan 72, 1060 Brussel

24