Odor Control ProSweet Technology

Maat: px
Weergave met pagina beginnen:

Download "Odor Control ProSweet Technology"

Transcriptie

1 Odor Control ProSweet Technology WW.Gijzen-Geurbestrijding.NL

2 Introductie tot de ProSweet geurcontrole technologie H 2 S gerelateerde geuren Non H 2 S gerelateerde geuren

3 Typische geurbronnen Industry Sulfur Compounds Nitrogen Compounds Ketones and Aldehydes Municipal Wastewater H2S, Disulfur NH3 Landfill H2S NH3, Amine, Trimethylamine Aldehydes, Fatty acids Food and Beverage Meat Processing H2S NH3, Amine Aldehydes, Fatty acids Fish Processing H2S NH3, Timethylamine, Cadaverine Manure H2S, Disulfur Trimethylamine Rendering H2S NH3, Trimethylamine Aldehydes, Fatty acids Pulp and Paper Process H2S Wastewater H2S Chemical Industries Pharmaceutical Acrylonitrile Insectidices H2S Perfumes Aldehydes, Ketones Hydrocarbon Processing Process H2S, SO2, Mercaptans Wastewater H2S, SO2, Mercaptans NH3 Aldehydes, Organic acids Primary Metal (Steel) Process H2S Wastewater H2S Textile Wastewater H2S, Dimethylsulfur, SO2 NH3 Aldehydes

4 H 2 S Waterstofsulfide is de meest voorkomende geur genererende verbinding in de industriële en RWZI (AWZI) omgeving.

5 Bronnen van H 2 S Chemische Anorganische reacties, vb. introductie van sulfide bij lage ph Organic reacties door aanwezigheid van thio componenten of mercaptanen Biologische Sulfaat reducerende bacterien in anaërobe condities

6 Waterstof sulfide - H 2 S Herkenbaar aan rotte eieren geur, of riool geur Gevormd door chemische of biologische reacties Corrosief voor vele metalen en beton Vernietigt nasale zenuwen bij niet dodelijke concentraties

7 H 2 S in lucht gezondheidsrisico s

8 H 2 S - karakteristieken Zwaarder dan lucht Accumuleert i.p.v. te verdunnen Densiteit (kg/m 3 ) Lucht = H 2 S = Explosief LEL = 4.3% UEL= 46%

9 Percent Rol van ph Sulfide vorm afhankelijk van ph Drie vormen: H 2 S, HS -, S = Bij ph = 6, Bij ph = 7, Bij ph = 8, Bij ph = 9, 90% = H 2 S 50% = H 2 S 10% = H 2 S 1% = H 2 S Lage ph verhoogt geur probleem Moeilijke controle en soms dure strategie HS - S = H 2 S

10 H 2 S equilibrium

11 Biologische H 2 S generatie Sulfaat Reducerende Bacteriën Sulfaat belasting Anaërobe condities Rioolsystemen Hoog BOD / laag DO Food processing

12 Biologische H 2 S generatie Meeste bacteriën behoeven zuurstof om substraat te metaboliseren Deze zuurstof is aanwezig in het water Indien opgebruikt kunnen sommige bacteriën nitraat als (gebonden) zuurstofbron aanwenden Indien dit nitraat opgebruikt kunnen ze sulfaat aanwenden H 2 S is by-product (HS - ) SRBs (sulfaat reducerende bacteriën)

13 Factoren die de H 2 S Productie beinvloeden Organisch materiaal en nutriënten Sulfaat DO ph Temperatuur Stroomsnelheid Oppervlakte Tijd

14 Corrosie in het collectorsysteem H 2 S gas wordt terug aëroob gemetaboliseerd door bacteriën in de kroon van de leiding Bij-product wordt terug H 2 SO 4, dat condenseert in de luchtvochtigheid Het zuur zal dan de leidingen corroderen

15 H 2 S behandelingsopties ph regeling Precipitatie met metaalzouten Oxidatie Binden (GE) Inhibitie (GE) Maskeren

16 ph regeling Pros Goedkope grondstoffen Loog, kalk, Mg(OH)2 Cons Schadelijke chemicaliën Verhoogde slibhoeveelheid Hoge ph: Afzettingen Kan latere processen beïnvloeden (oa biowwtp) Vereist regelsystemen Omkeerbaar

17 Metaal zouten Pros Goedkope grondstoffen (FeCl3, FeCl2, FeSO4) Cons Reduceert ph, TAC Verhoogt slibhoeveelheid Corrosief Kan verhoogde metaalresiduen geven in het water (toxisch) Zwarte neerslag ph daling Evt SO4 contributie

18 Oxidantia Pros H 2 O 2, NaOCl, ozon Lage slibgeneratie Snelle werking Cons Schadelijke chemicaliën Niet specifiek (BOD, COD) Veiligheid & handling Corrosief Invloed op biologische processen

19 GE WPT H 2 S Treatment Strategy Reactieve aanpak chemisch gevormde H 2 S Controleer of verwijder H 2 S na de vorming Doseer dicht bij H 2 S bron Proactieve aanpak biologisch gevormde H 2 S Voorkom H 2 S vorming Doseer voor H 2 S bron

20 ProSweet Organic Scavengers H 2 S specifiek Reactieve aanpak Binden sulfide tot oplosbare R-S zodat afgassen onmogelijk wordt Vormen geen slib ph onafhankelijk + onbeïnvloed Geen effect op verdere processen (oa biowwtp) Stikstof houdende chemie Primare amines (eerste toepassingen) Gepatenteerde moleculen ProSweet OC2522, OC2543, OC2530 Typisiche dosering = 4-8 ppm per ppm sulfide

21 ProSweet Metabolische Inhibitoren Veranderen de vorm van het metabolisch pad Inhibeert H 2 S productie Veranderen de levenswijze van bacteriën Geen directe reactie met H 2 S, wel effect op de bacteriële activiteit Nutrienten, Enzymen, Nitraat, Bacteriën Proactieve aanpak ProSweet OC2521, ProSweet OC2532

22 Maskeerders voor H 2 S Niet aanbevolen Inbreng van aangename geur om de sulfide geur te onderdrukken Stopt niet de sulfide productie Neveneffecten van sulfiden blijven aanwezig Zelfs bij lagere sulfideconcentratie snel inefficiënt GEEN oplossing voor EH&S probleem

23 Water Testen

24 Lucht Testen

25 Lucht Monitoring

26 Niet H 2 S Geuren Stikstof substanties Ammoniak Refining, chemicals, vis processing, kip processing, mest, dierlijk afval, huishoudelijk afval. Amines: methylamine, ethylamine, di- and trimethylamine, indole, scatole, cadaverine N 2 H-(CH 2 ) 4 - CH(NH 2 )-COOH NH 2 -(CH 2 ) 4 -CH 2 -NH 2 Lysine Cadaverine Amines zijn dikwijls bij-producten van bacteriëel metabolisme van aminozuren onder anaërobe omstandigheden

27 Niet H 2 S Geuren Ketones en aldehydes Organische fermentatie van koolwaterstoffen kan geur produceren Alcoholen: methanol, ethanol, butanol Aldehyden: acetaldehydes, propionaldehyde Ketones: acetone, methylethylcetone, diethylcetone Organische zuren: butyric, propionic, caproic, valeric Parfums Voedingsindustrie Suiker, gist, bereid voedsel, diervoedsel, gevogelte - en vleesverwerking Dierlijk afval Huishoudelijk afval

28 Neutraliseren versus maskeren 16/1 8/1 4/1 2/1 1/1 Negatieve perceptie Neutraliseertechnieken 1/1 2/1 4/1 8/1 Maskeertechnieken 16/1 Positieve perceptie

29 Ontgeuring dmv essentiële oliën ProSweet OC2533, ProSweet OC2534 Mengsel van essentiële oliën Geïsoleerd uit plantaardig materiaal Apolaire vluchtige organische moleculen Bevatten: terpenen, esters, aldehyden, ketonen, oxides, alcoholen, trace elementen. Verschillende organische moleculen met lage molecuulmassa en verschillende functionele groepen Geurmoleculen worden geadsorbeerd/geabsorbeerd en worden niet langer als onaangenaam waargenomen optimaal is nulresultaat. Fysisch process - GEEN maskering.

30 Neutralisatie mechanismen Verdunning aan lucht Fysische condensatie Afbraak reacties Chemische condensatie Chemische catalyse Adsorptie en absorptie Interferentie

31 Neutralisatie mechanismen Verdunning aan lucht Fysische condensatie + Afbraak reacties Chemische condensatie Chemische catalyse Adsorptie en absorptie Interferentie

32 Neutralisatie mechanismen Verdunning aan lucht Fysische condensatie + Afbraak reacties Chemische condensatie Chemische catalyse Adsorpsie/Absorptie Van Der Waals krachten Adsorptie en absorptie Interferentie

33 Neutralisatie mechanismen Verdunning aan lucht Fysische condensatie + Afbraak reacties Chemische condensatie Chemische catalyse Adsorptie en absorptie Interferentie Adsorpsie/Absorptie Van Der Waals krachten Interferentie - Zwaardemakers paren Net geureffect = 0 (optimaal)

34 Neutralizer op Solids Gesproeid op vaste stof oppervlaktes Dosering is site specifiek Op slibhopen, composthopen, truckladingen, Op storten, voor de dagelijkse sluiting Op filterpersen, slib transportsystemen

35 Gebruik van neutralizers Traditioneel, hoge druk aërosol Neutralizer verneveld d.m.v. hoge druk water Nogal onderhoudsintensief Hoge investeringskosten. Tracing nodig in de winter Wat met bevochtigen??? Wind draagt mist en neutralizer en mengt terwijl deze drijft in de lucht Ideaal voor grote oppervlaktes

36 Gebruik van neutralizers Hybride systemen Neutralizer geatomiseerd met water ondersteund door perslucht. Minder water nodig Hoge energiekost blijft Lagere investeringskosten Fijnere verdeling mogelijk Niet onderhoudsvrij Tracing noodzakelijk Krijgt extra druk tov hoge druk systemen Kan omgeschakeld worden naar waterless vapour in de winter

37 Waterless Vapour systeem Neutralizer wordt vervluchtigd in de omgevingsruimte gebracht Eenvoudig systeem Lage investeringskost Tracingvrij Watervrij Onderhoudsvrij Verplaatsbaar Gebruikt warme lucht om neutralizer te verdampen in de lucht Gebruikt GEEN water Gebruik buiten én binnen Gepatenteerde technologie

38 Perimeter

39 Schouw

40 Geurmetingen - apparatuur

41 Landfills and Lagoons

42 Bio Filters

43 Aeration Basins

44 Aeration Tank

45 Greenwaste

46 Composting

47 Composting & Sludge Drying

48

Waterkwaliteit 2: Natuur/chemie

Waterkwaliteit 2: Natuur/chemie Waterkwaliteit 2: Natuur/chemie Prof. ir. Hans van Dijk 1 Afdeling Watermanagement Sectie Gezondheidstechniek Inhoud hydrologische kringloop kwalitatief 1. regenwater 2. afstromend/oppervlaktewater. infiltratie

Nadere informatie

PACCO-PARAMETERS DO - DOSSOLVED OXYGEN EC- DE ELEKTRISCHE CONDUCTIVITEIT ORP- DE REDOXPOTENTIAAL T - DE TEMPERATUUR. PaccoParameters

PACCO-PARAMETERS DO - DOSSOLVED OXYGEN EC- DE ELEKTRISCHE CONDUCTIVITEIT ORP- DE REDOXPOTENTIAAL T - DE TEMPERATUUR.   PaccoParameters PACCO-PARAMETERS PH DO - DOSSOLVED OXYGEN EC- DE ELEKTRISCHE CONDUCTIVITEIT ORP- DE REDOXPOTENTIAAL T - DE TEMPERATUUR PH De ph geeft de zuurtegraad van het water weer. Ze varieert doorgaans op een schaal

Nadere informatie

CRYSTAL COMFORT & PEARL COMFORT DE LAATSTE INNOVATIES IN HET DODEN VAN GEUREN

CRYSTAL COMFORT & PEARL COMFORT DE LAATSTE INNOVATIES IN HET DODEN VAN GEUREN CRYSTAL COMFORT & PEARL COMFORT DE LAATSTE INNOVATIES IN HET DODEN VAN GEUREN www.rvolutionair.com WERKINGSPRINCIPES VAN RVOLUTION'AIR CRYSTAL GEL Elektrostatische Link Slechte geuren zijn zeer variabele

Nadere informatie

Productie van groene energie uit afval en afvalwater: rentabiliteit door duurzaamheid

Productie van groene energie uit afval en afvalwater: rentabiliteit door duurzaamheid Productie van groene energie uit afval en afvalwater: rentabiliteit door duurzaamheid The cycle 2010 29/04/2010 Brouwerij Duvel Breendonk Hans van Soest Zaakvoerder vansoest@enprotech.be Globale aanpak

Nadere informatie

INHOUD. Voorwoord 13. Inleiding 15 Indeling van milieuproblemen 19 Indeling van dit boek 19 Inleiding tot de Vlaamse milieuwetgeving voor bedrijven 19

INHOUD. Voorwoord 13. Inleiding 15 Indeling van milieuproblemen 19 Indeling van dit boek 19 Inleiding tot de Vlaamse milieuwetgeving voor bedrijven 19 INHOUD Voorwoord 13 Inleiding 15 Indeling van milieuproblemen 19 Indeling van dit boek 19 Inleiding tot de Vlaamse milieuwetgeving voor bedrijven 19 Deel 1. LUCHTVERONTREINIGING EN -ZUIVERING 23 1. Inleiding

Nadere informatie

Scheikunde Chemie Overal Hoofdstuk 5 Hoofdstuk 15 Hoofdstuk 18

Scheikunde Chemie Overal Hoofdstuk 5 Hoofdstuk 15 Hoofdstuk 18 Scheikunde Chemie Overal Hoofdstuk 5 Hoofdstuk 15 Hoofdstuk 18 Reactietypen Substitutiereactie Een atoom(groep) wordt vervangen door een andere atoomgroep. Bij halogenen gebeurt dat alleen onder straling.

Nadere informatie

LUCHTVERONTREINIGING EN -ZUIVERING

LUCHTVERONTREINIGING EN -ZUIVERING INHOUD Voorwoord 13 Inleiding 15 Indeling van milieuproblemen 19 Indeling van dit boek 19 Inleiding tot de Vlaamse milieuwetgeving voor bedrijven 19 Deel 1. LUCHTVERONTREINIGING EN -ZUIVERING 21 1. Inleiding

Nadere informatie

Meetapparatuur en interpretatie meetgegevens

Meetapparatuur en interpretatie meetgegevens Meetapparatuur en interpretatie meetgegevens 1 Waarom meten? Explosie- en brandgevaar Risico -> bevolking (< Evacuatie?) Milieu Gezondheid brandweerpersoneel Gevaar voor verstikking 2 BASISBEGRIPPEN: EXPLOSIE

Nadere informatie

ONDERZOEK NAAR DE WATERKWALITEIT

ONDERZOEK NAAR DE WATERKWALITEIT ONDERZOEK NAAR DE WATERKWALITEIT Naam: Klas: Datum: 1 Situering van het biotoop Plaats: Type water: vijver / meer / ven / moeras/ rivier / kanaal / poel / beek / sloot / bron Omgeving: woonkern / landbouwgebied

Nadere informatie

Biologische bestrijding van micro-organismen

Biologische bestrijding van micro-organismen Biologische bestrijding van micro-organismen (waaronder Legionella) met amoeben Irma Steemers-Rijkse Novochem Water Treatment Houten Overzicht presentatie Chemische waterbehandeling Chemische biociden

Nadere informatie

Praktijk : Voorschrift bacterieel wateronderzoek

Praktijk : Voorschrift bacterieel wateronderzoek LTO42 Toets 5.1 Boek: Biologie voor het MLO. (zesde druk) H17, pag 347 t/m 350 H17, pag 354 t/m 357 H17, pag 362 t/m 373 (dit is hoofdstuk 16 van de vijfde druk, Blz 321-324, Blz 328-332, Blz 336-345)

Nadere informatie

Chemie (ph) bij het inkuilen Scheikunde klas V41a en V41b door Erik Held

Chemie (ph) bij het inkuilen Scheikunde klas V41a en V41b door Erik Held Chemie (ph) bij het inkuilen Scheikunde klas V41a en V41b door Erik Held Inkuilproces Proces bij het inkuilen: In de kuil ondergaat het gewas een biochemisch proces onder invloed van micro-organismen Een

Nadere informatie

Safety Regulations. Uitvoeren van gasmetingen

Safety Regulations. Uitvoeren van gasmetingen Pagina: 1 van 5 1. Wijzigingen t.o.v. vorige versie 5.4 toevoeging gaswasunit naast verbrandingsunit. 5.5 herhalingsmeting bij nieuwe betreding gevaarlijke ruimte toegevoegd 5.6 Aanpassing voor werkzaamheden

Nadere informatie

Neutraliseren doe je zo. Meting/regeling upgraden naar industrie 4.0? Spreker: Joran Paets Product manager sensors

Neutraliseren doe je zo. Meting/regeling upgraden naar industrie 4.0? Spreker: Joran Paets Product manager sensors Neutraliseren doe je zo. Meting/regeling upgraden naar industrie 4.0? Spreker: Joran Paets Product manager sensors Agenda 1. Neutraliseren 2. Industrie 4.0 3. Upgraden 4. Voordeel van de upgrade? 5. Voorbeelden

Nadere informatie

Basisscheikunde voor het hbo ISBN e druk Uitgeverij Syntax media

Basisscheikunde voor het hbo ISBN e druk Uitgeverij Syntax media Hoofdstuk 14 Chemische processen bladzijde 1 Opgave 1 Wat denk je, zijn de volgende processen continuprocessen of batch-processen? a productie van verschillende soorten medicijnen b productie van verschillende

Nadere informatie

Antwoorden Biologie Hoofdstuk 1: Stofwisseling

Antwoorden Biologie Hoofdstuk 1: Stofwisseling Antwoorden Biologie Hoofdstuk 1: Stofwisseling Antwoorden door een scholier 1478 woorden 16 februari 2009 5,6 56 keer beoordeeld Vak Methode Biologie Biologie voor jou Biologie voor jouw Havo 5 Hoofdstuk

Nadere informatie

Presentatie TU Delft Waterbehandeling zwembaden. Desinfectie. 6 December 2007 M.M. Remmerswaal Akzo Nobel Base Chemicals.

Presentatie TU Delft Waterbehandeling zwembaden. Desinfectie. 6 December 2007 M.M. Remmerswaal Akzo Nobel Base Chemicals. Presentatie TU Delft Waterbehandeling zwembaden 6 December 2007 M.M. Remmerswaal Akzo Nobel Agenda Biocide Werkzame stof Welke producten worden gebruikt Oxidatieve eigenschappen Nevenproducten Juiste dosering

Nadere informatie

Toets 5.1 Waterzuivering (ppt + aanvullend lesmateriaal)

Toets 5.1 Waterzuivering (ppt + aanvullend lesmateriaal) LTO42 Toets 5.1 Waterzuivering (ppt + aanvullend lesmateriaal) Biologie voor het MLO. (zesde druk) H17, pag 347 t/m 350 H17, pag 354 t/m 357 H17, pag 362 t/m 373 (dit is hoofdstuk 16 van de vijfde druk,

Nadere informatie

Koelwatersystemen en chemische waterbehandeling. Irma Steemers-Rijkse Novochem Water Treatment Houten

Koelwatersystemen en chemische waterbehandeling. Irma Steemers-Rijkse Novochem Water Treatment Houten Koelwatersystemen en chemische waterbehandeling Irma Steemers-Rijkse Novochem Water Treatment Houten Overzicht presentatie Ongewenste fenomenen Corrosie Ontstaan van afzettingen (scale) Microbiële groei

Nadere informatie

Beoordelen van milieu-informatie over producten/afvalwaters. Biodegradeerbaarheid

Beoordelen van milieu-informatie over producten/afvalwaters. Biodegradeerbaarheid Beoordelen van milieu-informatie over producten/afvalwaters Biodegradeerbaarheid Doelstelling Hoe beoordeel je of een stof: - milieuvriendelijk is - een impact heeft op een waterzuiveringsinstallatie -

Nadere informatie

(Veront)reiniging kleding brandweer in relatie tot gezondheid. 17 april 2013 Ten Cate

(Veront)reiniging kleding brandweer in relatie tot gezondheid. 17 april 2013 Ten Cate (Veront)reiniging kleding brandweer in relatie tot gezondheid 17 april 2013 Ten Cate Reska Kalter Arbo Unie Vestiging Hengelo 06 5250 1499 Fred van de Kolck Arbo Unie Arbo Unie Vestiging Nijmegen 06 5250

Nadere informatie

Methanol. Formule. Brandalcohol, methylalcohol. Productie. (a) Productie van synthesegas. (i) Traditionele methoden

Methanol. Formule. Brandalcohol, methylalcohol. Productie. (a) Productie van synthesegas. (i) Traditionele methoden Methanol Formule CH3OH Naam Familie Productie Brandalcohol, methylalcohol Alcoholen (a) Productie van synthesegas (i) Traditionele methoden Methanol wordt vervaardigd uit synthesegas dat een mengsel is

Nadere informatie

ANORGANISCHE STOFKLASSEN

ANORGANISCHE STOFKLASSEN ANORGANISCHE STOFKLASSEN 1. ATOMEN... 3 1.1. STRUCTUUR VAN HET ATOOM...3 1.2. DE ELEKTRONCONFIGURATIE...4 2. STOFFEN EN MENGSELS...5 2.1. ZUIVERE STOFFEN... 5 2.1.1. Soorten zuiveren stoffen...5 2.1.2.

Nadere informatie

(Fermenteren) ECP technologie beschrijving. Proces: Anaerobe (Droge) vergisting

(Fermenteren) ECP technologie beschrijving. Proces: Anaerobe (Droge) vergisting ECP technologie beschrijving Proces: Anaerobe (Droge) vergisting (Fermenteren) Functie : Het produceren van biogas uit GFT (Groente, Fruit & Tuin afval) en anderere relatief drogesubstraten zoals bermaaisel

Nadere informatie

HOOFDSTUK 18: controle van de microbiële groei Synthetische antibacteriele chemotherapeutische agentia

HOOFDSTUK 18: controle van de microbiële groei Synthetische antibacteriele chemotherapeutische agentia MICROBIOLOGIE - DEEL I - LES 8 Prof. Dr. ir. J. Swings «Biology of Microorganisms», 9de ed. (2000) HOOFDSTUK 18: controle van de microbiële groei 18.1 Warmtesterilisatie 18.2 Sterilisatie door straling

Nadere informatie

Methanobrevibacter Methanospirillum. Methanosarcina Methanocaldococcus. Methanotorris. Methanosaeta. Methanothermus

Methanobrevibacter Methanospirillum. Methanosarcina Methanocaldococcus. Methanotorris. Methanosaeta. Methanothermus Methanobrevibacter Methanospirillum Methanosarcina 13. 6 Methanocaldococcus Methanotorris Methanosaeta Methanothermus Grote % GC spreiding, = grote fylogenetische heterogeniteit Andere electronen acceptoren

Nadere informatie

Organisch (rest)materiaal als Bodemverbeteraar

Organisch (rest)materiaal als Bodemverbeteraar 17-1- Organisch (rest)materiaal als Bodemverbeteraar BODEM De Bodem Van Groot naar Klein tot zeer klein 2 1 17-1- Bodemprofiel Opbouw van de bodem Onaangeroerd = C Kleinste delen = 0 en A Poriënvolume

Nadere informatie

Bacteriële ijzer reductie

Bacteriële ijzer reductie Bacteriële ijzer reductie Een aantal bacteriën zijn in staat om ferri ijzer te reduceren. Dit gebeurt bv in sedimenten van meren. Dit gereduceerde ijzer kan dan worden getransporteerd over zelfs grote

Nadere informatie

Afsluitende les. Leerlingenhandleiding. Alternatieve brandstoffen

Afsluitende les. Leerlingenhandleiding. Alternatieve brandstoffen Afsluitende les Leerlingenhandleiding Alternatieve brandstoffen Inleiding Deze chemie-verdiepingsmodule over alternatieve brandstoffen sluit aan op het Reizende DNA-lab Racen met wc-papier. Doel Het Reizende

Nadere informatie

[ TAP REINIGINGS DIENST ] INFORMATIE REINIGEN BIERLEIDINGEN

[ TAP REINIGINGS DIENST ] INFORMATIE REINIGEN BIERLEIDINGEN [ TAP REINIGINGS DIENST ] TECHNOLOGIE VAN REINIGING 1. DOEL VAN REINIGING EN DESINFECTIE A ) VERWIJDEREN VAN VERONTREINIGING ANORGANISCHE NEERSLAG: BIERSTEEN en KALKSSTEEN ORGANSCHE NEERSLAG: HOPHARS-EIWIT

Nadere informatie

Nutriënten: stikstof, fosfor. Assimilatie: opbouw van levend materiaal

Nutriënten: stikstof, fosfor. Assimilatie: opbouw van levend materiaal Nutriënten: sleutelrol bij de groei van organismen en het functioneren van ecosystemen Jos Verhoeven Assimilatie: opbouw van levend materiaal In de eerste plaats: Fotosynthese! 6 CO 2 + 6 H 2 O C 6 H 12

Nadere informatie

HOOFDSTUK 18: controle van de microbiële groei (Hfst. 20) 18.4 Chemische controle van microbiële groei (= 20.4)

HOOFDSTUK 18: controle van de microbiële groei (Hfst. 20) 18.4 Chemische controle van microbiële groei (= 20.4) MICROBIOLOGIE - DEEL I - LES 8 Prof. Dr. ir. J. Swings «Biology of Microorganisms», 9de ed. (2000) HOOFDSTUK 18: controle van de microbiële groei (Hfst. 20) 18.1 Warmtesterilisatie (= 20.1) 18.2 Sterilisatie

Nadere informatie

Geniaal van mest en digestaat naar nutriënten en schoon water. Wilbert Menkveld

Geniaal van mest en digestaat naar nutriënten en schoon water. Wilbert Menkveld Geniaal van mest en digestaat naar nutriënten en schoon water Wilbert Menkveld wilbert.menkveld@nijhuisindustries.com Nijhuis Industries Total solution provider offering own innovative industrial solutions

Nadere informatie

CONSERVERING EN RECIPIËNTEN

CONSERVERING EN RECIPIËNTEN 1 INLEIDING CONSERVERING EN RECIPIËNTEN Deze procedure vervangt de procedures CMA/1/B van januari 2005. Monsters kunnen tengevolge van fysische, chemische of biologische reacties wijzigingen ondergaan,

Nadere informatie

Leerlingenhandleiding

Leerlingenhandleiding Leerlingenhandleiding Afsluitende module Alternatieve Brandstoffen - Chemie verdieping - Ontwikkeld door dr. T. Klop en ir. J.F. Jacobs Op alle lesmaterialen is de Creative Commons Naamsvermelding-Niet-commercieel-Gelijk

Nadere informatie

Organismen die organisch en anorganische moleculen kunnen maken of nodig hebben zijn heterotroof

Organismen die organisch en anorganische moleculen kunnen maken of nodig hebben zijn heterotroof Boekverslag door A. 1802 woorden 20 juni 2007 5 71 keer beoordeeld Vak Methode Biologie Biologie voor jou Samenvatting stofwisseling Stofwisseling is het totaal van alle chemische processen in een organisme

Nadere informatie

Veehouderij: tbv koeling, stof en geurreductie, insecten preventie en het op peil houden van de luchtvochtigheid (RV).

Veehouderij: tbv koeling, stof en geurreductie, insecten preventie en het op peil houden van de luchtvochtigheid (RV). Toonaangevend in hogedruk watervernevelsystemen die de toepassing vinden in de volgende sectoren: Veehouderij, Land en Tuinbouw, Industrie en Recreatie. ITS Holland ontwerpt, levert, installeert, en onderhoud

Nadere informatie

TNAV workshop.

TNAV workshop. TNAV workshop Uw stoomketel levert geld op Hydris Engineering Jonas Van Delsen Het Sustain concept: optimalisatie van stoomketelbeheer SUSTAIN concept maximale kostenbesparing Wat is sustain? manier om

Nadere informatie

zeoliet rotorconcentrator:

zeoliet rotorconcentrator: intro zeoliet rotorconcentrator: gecombineerd opcentreren en naverbranden van lage VOS concentraties in hoge debieten 3 April 2008 Industrie & Milieu - Rotterdam Ing. Geert De Smeyter DTA - Airprotech

Nadere informatie

Samenvatting Scheikunde Hoofdstuk 1 + 2

Samenvatting Scheikunde Hoofdstuk 1 + 2 Samenvatting Scheikunde Hoofdstuk 1 + 2 Samenvatting door K. 1077 woorden 22 maart 2016 6,1 9 keer beoordeeld Vak Scheikunde Impact 3 vwo Scheikunde hoofdstuk 1 + 2 Paragraaf 1: Stoffen bijv. Glas en hout,

Nadere informatie

Water op het pluimveebedrijf

Water op het pluimveebedrijf Water op het pluimveebedrijf Water is zeer belangrijk voor het pluimveebedrijf. In de eerste plaats als drinkwater voor de kippen, maar ook om de stallen te reinigen en eventueel af te koelen. Water heeft

Nadere informatie

Cover Page. The handle holds various files of this Leiden University dissertation

Cover Page. The handle  holds various files of this Leiden University dissertation Cover Page The handle http://hdl.handle.net/1887/31602 holds various files of this Leiden University dissertation Author: Cuylle, Steven Hendrik Title: Hydrocarbons in interstellar ice analogues : UV-vis

Nadere informatie

Paragraaf 1: Fossiele brandstoffen

Paragraaf 1: Fossiele brandstoffen Scheikunde Hoofdstuk 2 Samenvatting Paragraaf 1: Fossiele brandstoffen Fossiele brandstof Koolwaterstof Onvolledige verbranding Broeikaseffect Brandstof ontstaan door het afsterven van levende organismen,

Nadere informatie

1 De bouw van stoffen

1 De bouw van stoffen Inhoud 1 De bouw van stoffen 1 eigenschappen van stoffen 13 Mengsels en zuivere stoffen 13 D Oplossingen 15 Zuivere stoffen herkennen 15 Scheiding van mengsels 17 2 de opbouw van de materie 19 Moleculen

Nadere informatie

H7 werken met stoffen

H7 werken met stoffen H7 werken met stoffen Stofeigenschappen Faseovergangen Veilig werken met stoffen Chemische reacties Stoffen Zuivere stoffen mengsels legeringen één soort moleculen opgebouwd uit een aantal verschillende

Nadere informatie

De fermentatie van tabak 5/03/ 15

De fermentatie van tabak 5/03/ 15 De fermentatie van tabak Dockx Luka 4Tbio 5/03/ 15 1 Inhoudstabel 1. Wat voorafgaat aan de fermentatie 1.1. Inleiding 1.2. Het kweken van tabak 1.3. Het drogen van tabak 2. Het fermentatieproces 2.1. Voorbereiding

Nadere informatie

Bert Bellert, Waterdienst. 5 september 2011

Bert Bellert, Waterdienst. 5 september 2011 Ammonium in de Emissieregistratie?! Natuurlijke processen, antropogene bronnen en emissies in de ER Bert Bellert, Waterdienst Ammonium als stof ook in ER??: In kader welke prioritaire stoffen, probleemstoffen,

Nadere informatie

GRENZELOOS BIOBASED ONDERWIJS

GRENZELOOS BIOBASED ONDERWIJS GRENZELS BIBASED NDERWIJS Met onderwijs naar duurzame toekomst Inspiratiedag@HGENT 1 februari 2019 Ruben Guisson ruben.guisson@vito.be Project Manager Team Biobased Economy VIT NV Boeretang 200 2400 Mol

Nadere informatie

Practische aspecten van een chemische synthese. September 2013

Practische aspecten van een chemische synthese. September 2013 Practische aspecten van een chemische synthese September 2013 1 WAT IS HET DEL VAN EEN SYNTHESE? Het in handen krijgen van een gewenste verbinding. Wanneer deze onbekend is. Wanneer deze bekend is, maar

Nadere informatie

Een mengsel van lucht, hete verbrandingsgassen en kleine deeltjes vaste stof In rook zitten ook soms vonken

Een mengsel van lucht, hete verbrandingsgassen en kleine deeltjes vaste stof In rook zitten ook soms vonken Hoofdstuk 5 In vuur en vlam 5.1 Brand! Voorwaarden voor verbranding Ontbrandingstemperatuur De temperatuur waarbij een stof gaat branden De ontbrandingstemperatuur is ook een stofeigenschap. Er zijn drie

Nadere informatie

1.7 Innovatie Afsluitend... 16

1.7 Innovatie Afsluitend... 16 Inhoudsopgave 1 Inleiding en kader... 1 1.1 Waterzuivering: verleden, heden en toekomst... 1 1.2 Wie is verantwoordelijk voor de afvalwaterzuivering?... 3 1.3 Financiën en functioneren... 5 1.4 Belanghebbenden...

Nadere informatie

CONSERVERING EN RECIPIËNTEN

CONSERVERING EN RECIPIËNTEN 1 INLEIDING CONSERVERING EN RECIPIËNTEN Deze procedure vervangt de procedures CMA/1/B van januari 2005. Monsters kunnen tengevolge van fysische, chemische of biologische reacties wijzigingen ondergaan,

Nadere informatie

BIOLOGIE Thema: Stofwisseling Havo

BIOLOGIE Thema: Stofwisseling Havo BIOLOGIE Thema: Stofwisseling Havo Henry N. Hassankhan Scholengemeenschap Lelydorp [HHS-SGL] Docent: A. Sewsahai De student moet de bouw en werking van enzymen kunnen beschrijven moet het proces van foto

Nadere informatie

CONSERVERING EN RECIPIËNTEN

CONSERVERING EN RECIPIËNTEN 1 INLEIDING CONSERVERING EN RECIPIËNTEN Deze procedure vervangt de procedures AAC/1/B van mei 1996 en AAC/1/C van december 1991. Monsters kunnen tengevolge van fysische, chemische of biologische reacties

Nadere informatie

BIOLOGIE Energie & Stofwisseling HAVO Henry N. Hassankhan Scholengemeenschap Lelydorp [HHS-SGL]

BIOLOGIE Energie & Stofwisseling HAVO Henry N. Hassankhan Scholengemeenschap Lelydorp [HHS-SGL] BIOLOGIE Energie & Stofwisseling HAVO Henry N. Hassankhan Scholengemeenschap Lelydorp [HHS-SGL] Docent: A. Sewsahai De student moet de bouw en werking van enzymen kunnen beschrijven moet het proces van

Nadere informatie

Grijs Water Recuperatie. Rik Daneels

Grijs Water Recuperatie. Rik Daneels Grijs Water Recuperatie Rik Daneels Water in de stad, vandaag Water in de stad, vandaag Vlaanderen: Waterhuishouding lijkt in orde Maar: Grondwaterreserves onder druk!!! Gezamelijke acties vereist Alternatieve

Nadere informatie

Eindexamen vwo scheikunde pilot I

Eindexamen vwo scheikunde pilot I Biodiesel uit plantaardig afval 16 maximumscore 2 De verbrandingswarmte van 1,0 L ethaanzuur bedraagt 3 1, 0 1, 05 10 5 6 8,72 10 10 = 15(MJ). 60,05 (Dit is kleiner dan 24 MJ L 1.) berekening van het aantal

Nadere informatie

Agenda. 2 de Gen BE. Voortgangsvergadering 3 TETRA projecten. 80108 Valorisatie van (ligno-)cellulose reststromen - VaLiCel

Agenda. 2 de Gen BE. Voortgangsvergadering 3 TETRA projecten. 80108 Valorisatie van (ligno-)cellulose reststromen - VaLiCel Voortgangsvergadering 3 TETRA projecten 80108 Valorisatie van (ligno-)cellulose reststromen - VaLiCel 80166 Bio-ethanol uit lignocellulose grondstoffen beschikbaar in Vlaanderen Agenda - Tweede generatie

Nadere informatie

TREVI milieuadvies en -technologie HOE DE WERKING VAN EEN BIOFILTER, CHEMISCHE WASSER OF ADSORPTIEFILTER OPVOLGEN...

TREVI milieuadvies en -technologie HOE DE WERKING VAN EEN BIOFILTER, CHEMISCHE WASSER OF ADSORPTIEFILTER OPVOLGEN... Studiedag geurhinder voor lokale vergunningsverleners en handhavers HOE DE WERKING VAN EEN BIOFILTER, CHEMISCHE WASSER OF ADSORPTIEFILTER OPVOLGEN... Erik Smet milieudeskundige TREVI nv Dulle-Grietlaan

Nadere informatie

STIKSTOF & FOSFOR CURSUSBOEK NIEUWEGEIN

STIKSTOF & FOSFOR CURSUSBOEK NIEUWEGEIN STIKSTOF & FOSFOR CURSUSBOEK NIEUWEGEIN 2017 Stichting Wateropleidingen, Oktober 2017 Nieuwegein Versie 6.1 Niets van deze uitgave mag worden verveelvoudigd en/of openbaar gemaakt door middel van druk,

Nadere informatie

Effectieve micro-organismen. Wat is het en wat kunnen wij er mee.

Effectieve micro-organismen. Wat is het en wat kunnen wij er mee. Effectieve micro-organismen. Wat is het en wat kunnen wij er mee. Wat is EM. Effectieve Micro-organismen. Fototrope bacteriën. ( Rhodopseudomonas ) Gisten. ( Saccharomices ) Melkzuurbacteriën. ( Lactobaccillus

Nadere informatie

Samenstelling en eigenschappen

Samenstelling en eigenschappen Samenstelling en eigenschappen Mest is onder te verdelen in kunstmest en natuurlijke mest. Natuurlijke mest is op zijn beurt weer onder te verdelen in mest van dierlijke herkomst en mest van plantaardige

Nadere informatie

Demonamiddag 11 september 2012

Demonamiddag 11 september 2012 Demonamiddag 11 september 2012 Behandeling van spuiwater Telen zonder spui = Problematiek van spuiwater aan de bron aanpakken! Indien toch spuiwater: Volume beperken en behandelen alvorens te lozen. Normen

Nadere informatie

Wat als de grond echt ziek is?? Een kennismaking met

Wat als de grond echt ziek is?? Een kennismaking met Wat als de grond echt ziek is?? Een kennismaking met Kern Bodemresetten : Doding ziekten in de grond + met behoud van bodemleven + door het bodemleven zelf. 1. Introductie Hoofdrolspeler Panama ziekte

Nadere informatie

Welkom. Dé toeleverancier voor veilig werken. Ademhalingsbescherming

Welkom. Dé toeleverancier voor veilig werken. Ademhalingsbescherming 23-3-2017 Welkom Dé toeleverancier voor veilig werken Ademhalingsbescherming 1 Veiligheidsblad Topsin Veiligheidsblad Apron XL 2 Veiligheidsblad Proseed Gevaarsymbolen Schadelijk Corrosief Ontvlambaar

Nadere informatie

Welkom. Dé toeleverancier voor veilig werken

Welkom. Dé toeleverancier voor veilig werken Welkom Dé toeleverancier voor veilig werken Ademhalingsbescherming Veiligheidsblad Topsin Veiligheidsblad Apron XL Veiligheidsblad Proseed Gevaarsymbolen Schadelijk Corrosief Ontvlambaar Milieugevaarlijk

Nadere informatie

gebruik maken van de gegeven formules om de reactievergelijking te schrijven van de verbranding van enkelvoudige en samengestelde stoffen;

gebruik maken van de gegeven formules om de reactievergelijking te schrijven van de verbranding van enkelvoudige en samengestelde stoffen; Leergebied: reactievergelijking Leerplannen LP Chemie 2e gr KSO GO 4.4.3 - gebruik maken van de gegeven formules om de reactievergelijking te schrijven van de verbranding van enkelvoudige en samengestelde

Nadere informatie

intro 14 mei 2008 VCPT vzw Sint-Katelijne-Waver Ing. Geert De Smeyter

intro 14 mei 2008 VCPT vzw Sint-Katelijne-Waver Ing. Geert De Smeyter intro 14 mei 2008 VCPT vzw Sint-Katelijne-Waver Ing. Geert De Smeyter Dewaele Technical Agencies 3 pijlers textielmachines DTA - Airprotech s.r.l. Samen sterk! Engineering en constructie van installaties

Nadere informatie

Organische vracht continue on-line bewaken. Peter-Jan van Oene, 8 november 2011, nieuwegein

Organische vracht continue on-line bewaken. Peter-Jan van Oene, 8 november 2011, nieuwegein Organische vracht continue on-line bewaken Peter-Jan van Oene, 8 november 2011, nieuwegein Waardeketen Organische stoffen TOC/CZV correlatie Inhoud Afvalwater karakteristiek zuivel-industrie Redenen om

Nadere informatie

TECHNIEKBLAD 17. Zeoliet adsorptie

TECHNIEKBLAD 17. Zeoliet adsorptie 89 TECHNIEKBLAD 17 Zeoliet adsorptie Synoniemen, afkortingen en/of procesnamen n.v.t. Verwijderde componenten - KWS - Solventen - NH 3 Principeschema 90 Procesbeschrijving Zeoliet is een aluminiumsilicaat

Nadere informatie

Studiehandleiding Biochemie I

Studiehandleiding Biochemie I Studiehandleiding Biochemie I 2006-2007 1 Proeftentamen Biochemie I 1. Vul de juiste term uit de lijst op de open plaatsen in onderstaande tekst in. Elke term mag maar éénmaal worden gebruikt maar niet

Nadere informatie

Yerseke Engine Services BV (YES) Yerseke Engine Services is een service provider voor Caterpillar en John Deere in Nederland.

Yerseke Engine Services BV (YES) Yerseke Engine Services is een service provider voor Caterpillar en John Deere in Nederland. Yerseke Engine Services BV (YES) Yerseke Engine Services is een service provider voor Caterpillar en John Deere in Nederland. Wij zijn gevestigd in Yerseke, dicht bij de havens van Rotterdam en Antwerpen

Nadere informatie

Citaverde College. Dierverzorging Pluimveehouderij 4 april Jeroen Leenen Selko BV. Produkt Specialist water Nederland /België

Citaverde College. Dierverzorging Pluimveehouderij 4 april Jeroen Leenen Selko BV. Produkt Specialist water Nederland /België Citaverde College Dierverzorging Pluimveehouderij 4 april 212 Jeroen Leenen Selko BV Produkt Specialist water Nederland /België 65185411 1 Programma --.-- Introductie Selko --.-- Micro-organismen in drinkwater

Nadere informatie

vrijdag 28 oktober :40:59 Nederland-tijd Moleculaire stoffen 4havo hoofdstuk 2; Chemie Overal

vrijdag 28 oktober :40:59 Nederland-tijd Moleculaire stoffen 4havo hoofdstuk 2; Chemie Overal + Moleculaire stoffen 4havo hoofdstuk 2; Chemie Overal + 2.2 Elektrisch geleidingsvermogen Demo 2.1 Geleidt stroom als vaste stof: ja / nee Geleidt stroom als vloeistof: ja/nee Opgebouwd uit welke atoomsoorten?

Nadere informatie

Eiwitten. Voeding en Welzijn

Eiwitten. Voeding en Welzijn Eiwitten Voeding en Welzijn Vandaag Mindmap Maak een mindmap Wat weet je allemaal over eiwitten? Filmpje Filmpje Wat is je opgevallen in het filmpje? Wat wist je nog niet? Opdracht Pak ons voedsel erbij.

Nadere informatie

1 Inleiding Leerdoelen... 21

1 Inleiding Leerdoelen... 21 Inhoudsopgave 1 Inleiding... 1 Leerdoelen... 1 1.1 De waterkringloop... 1 1.1.1 Eigenschappen van water... 1 1.1.2 Kringloop... 2 1.1.3 Waterbalans... 3 1.2 Het watersysteem... 4 1.3 Het waterbeheer...

Nadere informatie

Veel gestelde vragen resultaten onderzoek expertpanel waterstofsulfidegas (H 2 S-gas)

Veel gestelde vragen resultaten onderzoek expertpanel waterstofsulfidegas (H 2 S-gas) Veel gestelde vragen resultaten onderzoek expertpanel waterstofsulfidegas (H 2 S-gas) Wat was de aanleiding voor het onderzoek? Aanleiding voor het onderzoek is het gegeven dat op sommige plaatsen in de

Nadere informatie

Rekenen aan reacties (de mol)

Rekenen aan reacties (de mol) Rekenen aan reacties (de mol) 1. Reactievergelijkingen oefenen: Scheikunde Deze opgaven zijn bedoeld voor diegenen die moeite hebben met rekenen aan reacties 1. Reactievergelijkingen http://www.nassau-sg.nl/scheikunde/tutorials/deeltjes/deeltjes.html

Nadere informatie

Samenvatting Biologie Hoofdstuk 1 Stofwisseling

Samenvatting Biologie Hoofdstuk 1 Stofwisseling Samenvatting Biologie Hoofdstuk 1 Stofwisseling Samenvatting door M. 1566 woorden 14 januari 2017 4,2 5 keer beoordeeld Vak Methode Biologie Biologie voor jou Biologie Thema 1: stofwisseling Paragraaf

Nadere informatie

4. In een bakje met natriumjodide-oplossing worden 2 loden elektroden gehangen. Deze twee elektroden worden aangesloten op een batterij.

4. In een bakje met natriumjodide-oplossing worden 2 loden elektroden gehangen. Deze twee elektroden worden aangesloten op een batterij. Test Scheikunde Havo 5 Periode 1 Geef voor de volgende redoxreacties de halfreacties: a Mg + S MgS b Na + Cl NaCl c Zn + O ZnO Geef de halfreacties en de reactievergelijking voor de volgende redoxreacties:

Nadere informatie

Duurzame Verpakkingen. Drukinkt is een zeer belangrijke component van de totale verpakking!!

Duurzame Verpakkingen. Drukinkt is een zeer belangrijke component van de totale verpakking!! Duurzame Verpakkingen Drukinkt is een zeer belangrijke component van de totale verpakking!! Druktechnieken en inkten toegepast in verpakkingen OFFSET (VELLEN)OFFSET INKTEN voor absorberende substraten.

Nadere informatie

Vergisting toegelaten input organisch biologisch afval (mei 2017)

Vergisting toegelaten input organisch biologisch afval (mei 2017) Vergisting toegelaten input organisch biologisch afval (mei 2017) Bij vergisting zijn er verschillende wetgevingen die inputlijsten hanteren. Bijlage 1 van de omzendbrief RO van 19 mei 2006 geeft een overzicht

Nadere informatie

Reciclean. Bespaart en desinfecteert water.

Reciclean. Bespaart en desinfecteert water. Reciclean Bespaart en desinfecteert water. Kurt Verhelst Dees van Kruijssen Business Development Manager Product Manager Horti Division Prayon Kemira GSM 0032-497 57 23 28 GSM 0031 622 803 743 31 May 2012

Nadere informatie

Basiscursus Compostering

Basiscursus Compostering Basiscursus Compostering Uw aangeboden door : OVAT Gegeven door Vincent de Wolff Wat gaan we vanavond doen? Wat is composteren Hoe verloopt het proces Wat wel, wat niet in de compost Waarom is compost

Nadere informatie

Natuurlijke luchtreiniger Gastvrijheid & Onderdak

Natuurlijke luchtreiniger Gastvrijheid & Onderdak Natuurlijke luchtreiniger Gastvrijheid & Onderdak Frisheid voor Welbehagen Succes in de horecasector hangt voornamelijk af van de loyaliteit van de gasten. Geuren hebben een behoorlijke impact op hoe we

Nadere informatie

Tabel 1 - Waterkwaliteit voor een aantal parameters (indien geen eenheid vermeld is de eenheid in mg/l). aeroob grondwater

Tabel 1 - Waterkwaliteit voor een aantal parameters (indien geen eenheid vermeld is de eenheid in mg/l). aeroob grondwater Oefenopgaven Zuivering Vraag 1 In de onderstaande tabel staan de analyses van het ruwe water van drie zuiveringsstations gegeven. Het betreft een aeroob grondwater, een oppervlaktewater (directe zuivering)

Nadere informatie

Microbiologie in geothermische systemen

Microbiologie in geothermische systemen Microbiologie in geothermische systemen Aaltje Joldersma Zoetemeer, 25 maart 2019 Elsemiek Croese Sabine Doddema Wie zijn wij? Bioclear Microbial Analysis. Detectie van microorganismen Identificatie van

Nadere informatie

Artikelnr. I.D. - mm U.D. - mm W.D. - bar B.D. - bar Vacuum - % Temp. - C B.R.- mm Lengte - mtr Gewicht - gr/mtr

Artikelnr. I.D. - mm U.D. - mm W.D. - bar B.D. - bar Vacuum - % Temp. - C B.R.- mm Lengte - mtr Gewicht - gr/mtr Saturn SP EPDM W EN12115 Rubber chemicaliën zuig- persslang volgens EN12115. Geschikt voor polaire oplosmiddelen en chemicaliën zoals, alcohol, aldehyden, ketonen, zuren en basen. Gelieve contact op te

Nadere informatie

OEFENOPGAVEN MOLBEREKENINGEN

OEFENOPGAVEN MOLBEREKENINGEN OEFENOPGAVEN MOLBEREKENINGEN * = voor VWO Salmiak, NH 4 Cl(s), kan gemaakt worden door waterstofchloride, HCl(g), te laten reageren met ammoniak, NH 3 (g) 01 Wat is de chemische naam voor salmiak? 02 Geef

Nadere informatie

Verhogen van energie efficiëntie in industriële heaters

Verhogen van energie efficiëntie in industriële heaters Verhogen van energie efficiëntie in industriële heaters Arthur Groenbos Product Manager Gas Analyzers arthur.groenbos@nl.yokogawa.com M. 0651538935 Introductie Yokogawa gaat dieper in op het verbeteren

Nadere informatie

Natuurlijk heb je nu nog géén massa s berekend. Maar dat kan altijd later nog. En dan kun je mooi kiezen, van welke stoffen je de massa wil berekenen.

Natuurlijk heb je nu nog géén massa s berekend. Maar dat kan altijd later nog. En dan kun je mooi kiezen, van welke stoffen je de massa wil berekenen. Hoofdstuk 17: Rekenen in molverhoudingen 17.1 Rekenen aan reacties: een terugblik én een alternatief In hoofdstuk 11 hebben we gerekend aan reacties. Het achterliggende idee was vaak, dat je bij een reactie

Nadere informatie

Eindexamen vwo scheikunde pilot I

Eindexamen vwo scheikunde pilot I Duurzame productie van waterstof uit afvalwater 1 maximumscore 4 C 6 H 12 O 6 + 4 H 2 O 4 H 2 + 2 CH 3 COO + 2 HCO 3 + 4 H + molverhouding CH 3 COO : HCO 3 = 1 : 1 en C balans juist 1 coëfficiënt voor

Nadere informatie

OPTIES VOOR MESTVERWERKING

OPTIES VOOR MESTVERWERKING OPTIES VOOR MESTVERWERKING Wim Rulkens, Sectie Milieutechnologie, WUR, wim.rulkens@wur.nl Focus: Verwerken van mest met als doel: Productie van waardevolle componenten voor hergebruik Productie van energie

Nadere informatie

! Orvema Coolmix LL-CAT biedt veel voordelen voor zowel de motorconstructeur als de gebruiker:!

! Orvema Coolmix LL-CAT biedt veel voordelen voor zowel de motorconstructeur als de gebruiker:! Coolmix LL-CAT 04-01-2014 Beschrijving Orvema Coolmix LL-CAT gemengd met de voorgeschreven hoeveelheid water - wordt in verbrandingsmotoren en speciaal bij heavy-duty toepassingen, als koel- en warmteoverdracht

Nadere informatie

Oefen opgaven rekenen 4 HAVO bladzijde 1

Oefen opgaven rekenen 4 HAVO bladzijde 1 Oefen opgaven rekenen 4 HAVO bladzijde 1 Opgave 1 uitrekenen en afronden Bij +/- rond je af op het kleinste aantal DECIMALEN, bij x/ rond je af op het kleinste aantal SIGNIFICANTE CIJFERS. Bij gecombineerde

Nadere informatie

PRACTICUM CHEMIE KLEUREN

PRACTICUM CHEMIE KLEUREN PRACTICUM CHEMIE KLEUREN Tijdens de labo s komen we in contact met vele stoffen. Elk met een eigen kleur, geur, viscositeit, Op het eindtest kan het gebeuren dat de kleuren van bepaalde stoffen gevraagd

Nadere informatie

Oefentoets zuren en basen havo

Oefentoets zuren en basen havo Oefentoets zuren en basen havo Opgave 1 Melk en yoghurt Zweedse voedingswetenschappers hebben in 2014 bij meer dan 10000 mensen onderzocht of melk en melkproducten gezond zijn. Het doel van het onderzoek

Nadere informatie