Stichting St. Martinusmolen

Transcriptie

1 Secretariaat: De Lijsterbes 10, 6942 TP Didam Tel: Bezoekadres molen: Molenhoek 16a, 6942 EW Didam Bankrekening: , Rabobank te Didam Jaarverslag 2008 De Stichting St. Martinusmolen is in 2005 opgericht met als doel de Martinusmolen als belangrijk agrarisch industrieel erfgoed voor Didam te behouden en aan de molen een zinvolle bestemming en gebruik te geven. De Stichting heeft het beheer van de molen op zich genomen en voelt zich verantwoordelijk voor de jaarlijkse exploitatie van de molen. Een en ander wordt mede mogelijk gemaakt door een financiële bijdrage van sponsoren en vrienden van de molen en door de inzet van een grote groep vrijwilligers. Tussen Laris (de eigenaar van de molen) en de Stichting is daarvoor een gebruikers- en exploitatieovereenkomst opgesteld. De St. Martinusmolen te Didam, gebouwd in 1855, bepaalt al ruim 1½ eeuw het beeld van Didam. De molen is tientallen jaren in gebruik geweest bij de fam. Strijbosch (sinds 1933 als pachter, later als eigenaar). In de volksmond werd de molen dan ook de molen van Strijbosch genoemd. Omdat windmolens geen commerciële functie meer hadden, is de molen sinds 1997 niet meer in gebruik geweest. Door weer- en windinvloeden en achterstallig onderhoud was de molen snel in verval aan het raken en nodig aan restauratie toe. In 2004 is Laris Wonen & Diensten eigenaar van de molen geworden om, vanuit haar maatschappelijke betrokkenheid, de molen voor de Didamse gemeenschap te behouden. Laris heeft in 2007 de restauratie van de Sint Martinusmolen op zich genomen en financieel mogelijk gemaakt mede dankzij subsidies van gemeente, provincie en rijk. De volledig gerestaureerde molen is in november 2007 opnieuw in gebruik genomen en sindsdien is de molen, vaak met draaiende wieken, weer in volle glorie te zien. In dit jaarverslag legt de Stichting St. Martinusmolen verantwoording af over haar activiteiten voor de instandhouding en gebruik van de molen en de activiteiten die in 2008 in de molen hebben plaatsgevonden. Onderhoudsituatie St. Martinusmolen. De Martinusmolen is na de restauratie in 2007 in uitstekende staat van onderhoud. Tijdens deze restauratie is de molen zowel in- als uitwendig flink onder handen genomen. Aan de buitenkant is allereerst het metselwerk grondig gereinigd en zijn alle oude verfresten en beschermlagen verwijderd. Hierna is het metsel- en voegwerk hersteld en heeft de molen weer zijn oorspronkelijke witte kleur teruggekregen. In de molen is de oplegging van de balklagen vernieuwd, zijn het krui- en draaiwerk gerenoveerd, de trappen vervangen en is een nieuw molenaarsverblijf gebouwd. Met een grote hijskraan zijn de kap en roeden van de molen getild en is op de grond het aangetaste houtwerk in de kap vervangen en is de kap van een nieuwe dakbedekking voorzien. De roeden en wieken zijn vrijwel volledig vernieuwd. De totale restauratiekosten heeft ca ,- bedragen. Onderhoud van de molen zal echter ook in de toekomst een flinke kostenpost blijven. Zo is voor het komende jaar al voorzien dat de buitenkant van de molen opnieuw wordt behandeld om regendoorslag te voorkomen. Lekkage langs de molenmuur zal worden verholpen door de loodaansluiting met het dak aan te passen. De molenbelt wordt begin 2009 herplant en de waterafvoer zal worden verbeterd, opdat het aanzien van molenbelt en molen voor de omgeving mooier wordt. Activiteiten in In het verslagjaar hebben de molenwieken bij geschikte weersomstandigheden iedere zaterdag gedraaid en was de molen voor belangstellenden geopend om de molen te bezichtigen. De molenaars Stichting St. Martinus Molen: ingeschreven bij Kamer van Koophandel Centraal Gelderland onder nr De St. Martinusmolen is gelegen aan de Molenhoek 16a, 6942 EW Didam

2 zijn dan aanwezig om de bezoekers te ontvangen en uitleg te geven over werking en historie van de molen. Iedere zaterdag is ook de dependance van Landlevenwinkel t Bonte Paard geopend en kunnen bezoekers molengerelateerde en streekeigen producten kopen zoals bakproducten, jams, streekmosterd, wijn, honing, ets.. De molen is ingericht met leerzame informatie over molens en er zijn materialen en onderdelen van de molen uitgestald. In de molen is een originele, nostalgische winkelinventaris van zaadhandel F. Reesing te zien Naar schatting zijn in 2008 meer dan bezoekers in de molen ontvangen. Naast activiteiten in de molen heeft de stichting in 2008 deelgenomen aan een aantal evenementen in Didam om de molen te promoten en vrienden te werven, o.a. tijdens: - Rabodag t.g.v. opening Meulenvelden op 26 januari (ca deelnemers); - Nationale molendag op 9+10 mei; - Didam op stelten op 1 juni; - Nationale monumentendag 13/14 september (Tentoonstelling over molens van OVD). Afspraken tussen Stichting St. Martinusmolen en Laris Wonen en Diensten. Laris Wonen en Diensten blijft formeel eigenaar van de molen, maar heeft na de restauratie in 2007 de molen voor gebruik beschikbaar gesteld aan de Didamse gemeenschap. De Stichting St. Martinusmolen heeft het beheer van de molen op zich genomen, is verantwoordelijk voor het gebruik van de molen en zal zorgen voor een sluitende exploitatie. Tussen Laris en de Stichting is daarvoor een gebruikers- en exploitatieovereenkomst opgesteld. Samengevat houdt de overeenkomst in dat Laris als eigenaar zorgt voor de instandhouding en groot onderhoud van de molen en daarvoor ook de subsidies ontvangt. De Stichting zorgt ervoor dat de molenwieken regelmatig draaien, dat de molen openstaat voor het publiek, dat er in de molen activiteiten plaatsvinden en dat de jaarlijkse financiën voor gebruik en exploitatie bij elkaar worden gebracht. De Stichting werft daarvoor sponsoren en vrienden van de molen die met een jaarlijkse donatie het werk van de stichting steunen en mogelijk maken. Sponsoren en vrienden. Sinds 2007 is een beleid opgezet voor het werven van sponsoren en vrienden om met een financiële bijdrage het werk van de stichting en de instandhouding van de molen te ondersteunen Sponsoren krijgen een aantal privileges (o.a. naamsvermelding in de molen) en zij kunnen enkele keren per jaar beschikken over de molen als accommodatie voor ontvangst van gasten en relaties. Per steunen de volgende bedrijven als sponsor de St. Martinusmolen: Hoofdsponsors: Aannemingsbedrijf Welling Didam BV Plok Partycentrum KAB accontants belastingadviseurs Rabobank Stersponsors Service Station Tatelaar B.V H.J.G. Derksen Beheer BZ Bloem Zevenaar Schadeauto's Van Wessel Schilders bv Vink Kunststoffen B.V. Do It B.V. t Bonte Paard Aalbers Houthandel Emballage Houtzagerij Gasterij De Harmonie Kampioensbakker Paul Berntsen B.V. Rensa Verwarming en Ventilatie Dienstverlening Ruvo Didam B.V. Brondool B.V. Sponsors Hollarts Kunsstoftechniek B.V. Aannemersbedrijf Gebr. Kok bv Elektrotechnisch Bedrijf Peters St. Janshof 2

3 Vrienden van de Martinusmolen Via zgn. vrienden van de molen kunnen individuele belangstellenden het werk van de stichting steunen door een jaarlijkse donatie van minimaal 7,50. Via nieuwsbrieven, open dagen en uitnodigingen voor activiteiten worden de vrienden geïnformeerd over en betrokken bij de molen. Eind 2008 hadden zich ca. 255 belangstellenden aangemeld als vriend van de molen. Met de financiële bijdragen van sponsoren en vrienden worden de jaarlijkse exploitatiekosten (verzekeringen, energie, gemeentelijke belastingen, e.d.), de kosten voor de opleiding van molenaars en de aanschaf van benodigde apparatuur voor onderhoud en ontvangst van groepen gefinancierd. Sint Martinusmolen in de pers. In de volgende media is de Martinusmolen in 2008 in de pers aan de orde geweest: - De Gelderlander : St Martinusmolen begint eerste seizoen. Buren Martinusmolen nog steeds ongerust. - Montferland Journaal : Martinusmolen open voor publiek. - De Gelderlander : Demonstratie graan malen in Martinusmolen. - De Gelderlander : Martinusmolen open. - Montferland Nieuws : Didammers houden hun St. Martinusmolen draaiende. - Montferland Nieuws : Goed eerste jaar St. Martinusmolen. - De Gelderlander : Didam (foto molenaars) Samenstelling en activiteiten bestuur en commissies. Bestuur In memoriam Jan Coenraads Op 21 april 2008 is onze voorzitter Jan Coenraads na een korte ziekte overleden. Jan is vanaf het begin (2001) betrokken geweest bij activiteiten om de molen voor Didam te behouden in een periode, waarin veel overleg met betrokkenen (Gemeente en Laris) nodig was om tot restauratie te komen. Zeer spijtig was dat Jan vanwege zijn ziekte niet persoonlijk aanwezig kon zijn bij de feestelijke opening na de restauratie op 11 november Wij zullen Jan herinneren als een zeer betrokken voorzitter maar nog meer als een innemende vriend. Samenstelling bestuur: Aan het einde van het verslagjaar kende het bestuur de volgende samenstelling: Voorzitter: Jan Faber Secretaris: Harry van der Locht (+PR) Penningmeester: Pieter van Woerkom (+ sponsorcommissie) Leden: Gerard Verheij (activiteitencommissie) Frans Reesing (beheer- en activiteiten) Het bestuur heeft de eindverantwoordelijkheid, treedt namens de stichting naar buiten en stuurt de activiteiten aan. Vergaderingen: In het verslagjaar vonden 4 bestuursvergaderingen plaats resp. op 23 januari (met alle commissieleden), 21 april, 19 augustus en 3 december, waarbij in hoofdlijnen de volgende zaken aan de orde zijn geweest: - Informatie-uitwisseling en actualiteiten commissies; - Voorbereiding en evaluatie activiteiten; - Contacten en overleg met Laris; - Vaststelling Jaarverslag Vaststelling Jaarrekening 2007 en decharge penningmeester; - Vaststelling begroting Werving sponsoren en vrienden - Inhoud Nieuwsbrieven - PR-activiteiten en opzet website 3

4 Het bestuur wordt bijgestaan door een groep van vrijwilligers, die zitting hebben in de volgende commissies en de daar beschreven activiteiten uitvoeren: Activiteitencommissie: Is belast met het beheer van de molen, organiseert activiteiten in de molen en ontvangt de bezoekers aan de molen. Ook op evenementen in Didam worden de molen gepromoot en onder de aandacht gebracht om een breed draagvlak binnen de Didamse samenleving te krijgen. De samenstelling van de activiteitencommissie is als volgt: Frans Reesing (vz) Gerard Verheij Wilma Koppenol Harrie Burgers Wil Muller Wilma Wieskamp Willeke Hageman Geert Brands Annelies Smolders-Muller Loes Boerboom Maria Wigman-Schaars In 2008 heeft de commissie de volgende activiteiten voorbereid en uitgevoerd: - Stand op Rabo t.g.v. openhuis Meulenvelden; - Activiteiten en presentatie tijdens nationale molendag en monumentendag; - Presentatie van de Martinusmolen en werving van vrienden van de molen met een stand tijdens Didam op stelten op 1 juni. - Inrichting van de molen met een foto- en diapresentatie over molens. - Ontvangst van bezoekers tijdens de openstelling van de molen op zaterdag. - Inrichting van de molen met een nostalgische winkel voor zaadhandel. - Inrichting van een deel van de molen voor de verkoop van molengerelateerde producten. Molenaars: Zorgen ervoor dat de molen in werking blijft en zijn bevoegd en opgeleid om de molen in werking te stellen. Tijdens het in werking zijn van de molen geven ontvangen ze bezoekers en geven ze uitleg over de werking, techniek en historie van de molen. De molenaars zijn: - Geert Ruyling, - Rinus van Dijk en - Henk Stevens. Geert Ruyling heeft vele jaren ervaring op de Martinusmolen als werknemer/molenaar bij de voormalige eigenaars van de molen, de Fa. Strijbosch. Hij is volledig bevoegd om zelfstanding de molen te draaien. Rinus van Dijk en Henk Stevens volgen op dit moment een molenaarsopleiding, waarin naast een theoretische scholing ook de nodige praktijk moet worden opgedaan met 150 zelfstandige draaiuren waarvan 30 op een andere molens en molentypen. Naar verwachting zullen ze op korte termijn de opleiding afsluiten met een examen, waarna ze ook zelfstandig bevoegd zijn de molen te laten draaien. In het verslagjaar 2008 hebben de molenaars de molen vrijwel elke zaterdag laten draaien waarbij bijna omwentelingen zijn gemaakt. Sponsorcommissie: Is belast met de werving van en het onderhouden van contacten met sponsoren en bedrijven. De sponsorcommissie heeft de volgende samenstelling: Pieter van Woerkom (vz) Harry Derksen Tonnie Schepers Theo te Wil De sponsorcommissie is dit jaar zeer succesvol geweest met activiteiten voor de werving van sponsoren. Inmiddels zijn 20 Didamse bedrijven (zie overzicht sponsoren) bereid gevonden de activiteiten van de Stichting met een financiële bijdrage te ondersteunen. PR-commissie: Is belast met de ontwikkeling van brochures en foldermateriaal voor promotie van de molen, met de ondersteuning van de overige commissies bij externe contacten en met de informatievoorziening naar 4

5 vrienden en sponsoren via een nieuwsbrief. In 2008 is de molen regelmatig in de pers geweest (zie Sint Martinusmolen in de pers). De molenfolder is vernieuwd en in mei en juni is een nieuwsbrief opgesteld ter informatie naar de vrienden en sponsoren over actualiteiten en activiteiten m.b.t. de molen. Kascommissie: Deze commissie controleert de jaarrekening en alle onderliggende stukken, inclusief bankafschriften, op hun juistheid. De commissie kent de volgende leden: Theo te Wil Tonnie Schepers Controle Kas Commissie De Kas Commissie heeft de Jaarrekening 2007 en alle onderliggend stukken gecontroleerd en in orde bevonden. Technische gegevens van de Sint Martinusmolen Didam Type: ronde stenen beltmolen Functie: korenmolen Inrichting: 1 koppel maalstenen Vlucht: 23,70 m. Wieksysteem: Ten Have / Van Bussel Binnenroede: 23,70 m., ijzer, gelast, fabr. Groot-Wesseldijk, nummer 78, bouwjaar 2005 Buitenroede: 23,70 m., ijzer, gelast, fabr. Derckx, nummer 295, bouwjaar 1978, met fokwieken As: Gietijzer, fabrikaat, nummer en jaartal onbekend, lengte 4,70 m. Vang: Vlaamse vang, vangtrommel Bovenwiel of aswiel: 59 kammen, steek 13,0 cm,. ø?? m. Kruiwerk: Engels kruiwerk, kruilier Biotoop: Matig Overige molenof aandrijfwielen: Bonkelaar: 32 kammen Spoorwiel: 95 kammen, steek 9,8 cm. Steenschijfloop: 27 staven Overbrengingsverhoudingen: 1:6,5 Belt- of stellinghoogte: 3,70 m. Kruiwerk: Engels kruiwerk, kruilier Biotoop: Matig Rijksmonument nummer GPS RD-coördinaten X = 206,459 Y = 438,968 GPS-coördinaten 51 56,21'N 6 08,13'E Specificaties: Maalstenen: 1 koppel 17er kunststenen Luiwerk: elektrisch luiwerk Openstelling molen De molen is elke zaterdag voor bezoekers open van tot uur. Op afspraak kan men ook op andere tijden terecht voor een bezoek aan de molen. Het afgelopen jaar hebben vele belangstellenen een bezoek aan de molen gebracht. In de molen is een dependance gevestigd van de Landlevenwinkel t Bonte Paard. Tijdens de openstelling kan men in de molen terecht voor de aankoop van molengerelateerde producten als diverse soorten bakmeel, ed.. Didam, 15 september