Stichting Sint Martinus Molen

Transcriptie

1 Stichting Sint Martinus Molen Jaarverslag 2010 Didam, Juli Stichting St. Martinus Molen: ingeschreven bij Kamer van Koophandel Centraal Gelderland onder nr De St. Martinusmolen is gelegen aan de Molenhoek 16a, 6942 EW Didam

2 Inleiding In dit jaarverslag legt het Bestuur van de Stichting St. Martinusmolen verantwoording af m.b.t. haar activiteiten voor de instandhouding en gebruik van de St. Martinusmolen te Didam en over de activiteiten die in 2010 in de molen hebben plaatsgevonden. De Stichting St. Martinusmolen is in 2005 opgericht met als doelen de St. Martinusmolen als belangrijk agrarisch industrieel erfgoed voor Didam te behouden én aan de molen een zinvolle bestemming en gebruik te geven. De Stichting In 2004 is Laris Wonen & Diensten eigenaar van de molen geworden om, vanuit haar maatschappelijke betrokkenheid, de molen voor de Didamse gemeenschap te behouden. Laris heeft in 2007 de restauratie van de Sint Martinusmolen op zich genomen en financieel mogelijk gemaakt. Dit mede dankzij subsidies van gemeente, provincie en rijk. De volledig gerestaureerde molen is in november 2007 opnieuw in gebruik genomen en sindsdien is de molen, vaak met draaiende wieken, weer in volle glorie te bewonderen. De Stichting heeft het beheer van de molen op zich genomen. Tussen Laris (de eigenaar van de molen) en de Stichting is daarvoor een gebruikers- en exploitatieovereenkomst opgesteld. Samengevat houdt de overeenkomst in dat Laris als eigenaar zorgt voor de instandhouding en groot onderhoud van de molen en ontvangt daarvoor ook subsidies. De Stichting zorgt ervoor dat de molenwieken regelmatig draaien, dat de molen openstaat voor het publiek, dat er in de molen activiteiten plaatsvinden en dat de jaarlijkse financiën voor gebruik en exploitatie bij elkaar worden gebracht. De Stichting werft daarvoor sponsoren en vrienden van de molen die met een jaarlijkse donatie het werk van de stichting steunen en mogelijk maken. Naast het Berstuur kent de Stichting een aantal commissies. Het zijn de leden van deze commissies en de vele vrijwilligers, die een sleutelrol spelen bij het uitvoeren van de activiteiten van de Stichting. Het Besuur wil hier zijn erkentelijkheid uitspreken voor de grote inzet van deze commissieleden en vrijwilligers. De samenstelling van het Bestuur en van de commissies alsmede de sponsors van de Stichting worden aan het eind van dit jaarverslag gegeven. De molen De St. Martinusmolen te Didam, gebouwd in 1855, bepaalt al ruim 1½ eeuw het beeld van Didam. De molen is tientallen jaren in gebruik geweest bij de Fam. Strijbosch (sinds 1933 als pachter, later als eigenaar). In de volksmond werd de molen dan ook de molen van Strijbosch genoemd. Omdat windmolens geen commerciële functie meer hadden, is de molen sinds 1997 niet meer in gebruik geweest. Door weer- en windinvloeden en achterstallig onderhoud was de molen snel in verval aan het raken en nodig aan restauratie toe. Na de restauratie in 2007 was de Martinusmolen weer in een goede staat van onderhoud. Tijdens deze restauratie is de molen zowel in- als uitwendig flink onder handen genomen. Aan de buitenkant is allereerst het metselwerk grondig gereinigd en zijn alle oude verfresten en beschermlagen verwijderd. Hierna is het metsel- en voegwerk hersteld en heeft de molen weer zijn oorspronkelijke witte kleur teruggekregen. In de molen is de oplegging van de balklagen vernieuwd, zijn het krui- en draaiwerk gerenoveerd, de trappen vervangen en is een nieuw molenaarsverblijf gebouwd. Met een grote hijskraan zijn de kap en roeden van de molen getild en op de grond is het aangetaste houtwerk in de 2

3 kap vervangen en de kap van een nieuwe dakbedekking voorzien. De roeden en wieken zijn vrijwel volledig vernieuwd. De totale restauratiekosten bedroegen ca ,-. Echter, regelmatig onderhoud blijft nodig voor een dergelijk monument. Zo hebben er na de restauratie een aantal keren onderhoudswerkzaamheden plaats gevonden: In het voorjaar van 2009 is de buitenzijde van de molen en met name de molenbelt onder handen genomen. Ook is deels door vrijwilligers een nieuwe baard gemaakt ( de oude was ten tijde van de restauratie ter ziele en de kosten voor het maken en plaatsen van een nieuwe werden toen te hoog geacht), die tijdens reparaties aan de molen geplaatst kon worden. Ook traden er na de restauraties vanwege regendoorslag nog steeds lekkages plaats. Ook dit euvel werd in 2009 verholpen. Voor een uitgebreid verslag van de reparaties uitgevoerd in 2009 verwijzen wij naar het jaarverslag over dat jaar. 3

4 Onderhoud molen in 2010 Door de goede staat van de molen was er weinig behoefte aan onderhoud. In 2010 zijn uitgevoerd: 1. Plastic om de molenromp werd tot ver onder de loodflappen vervangen door bitumen dakleer. Dit omdat het bestaande plastik ingescheurd was, waardoor er lekkages ontstonden. 2. Tijdens inspectie van de monumentenwacht zijn er wat spieën aangeslagen zodat de speling verminderd werd. 3. Restauratie ondersteuning pensteen: het pensteen werd ook aan de achterzijde iets opgevuld, hierdoor ontstond er weer een correcte ingrijping van de kammen van het bovenwiel en de bonkelaar. 4. Het elektrisch luiwerk is weer aangesloten en werkt weer als vanouds. 5. Twee ramen in het pakhuis zijn door de vrijwilligers geschilderd. Activiteiten in Algemeen In het verslagjaar hebben de molenwieken bij geschikte weersomstandigheden iedere zaterdag gedraaid. De molenaars zijn dan aanwezig om de bezoekers te ontvangen en uitleg te geven over werking en historie van de molen. Iedere zaterdag is ook de dependance van Landlevenwinkel t Bonte Paard geopend en kunnen bezoekers molengerelateerde en streekeigen producten kopen zoals diverse soorten bakmeel, jams, streekmosterd, wijn, honing, etc. De molen is ingericht met educatieve informatie over molens en er zijn materialen en onderdelen van de molen uitgestald. In de molen is een originele, nostalgische winkelinventaris van Zaadhandel F. Reesing te zien Naar schatting werden in 2010 ongeveer 1000 bezoekers in de molen ontvangen. In het verslagjaar 2010 hebben de molenaars bij voldoende wind de molen vrijwel elke zaterdag laten draaien waarbij in totaal omwentelingen zijn gemaakt. Dit zijn er meer dan in Nationale molendagen 2010 op zaterdag 8 en zondag 9 mei De nationale molendagen waren weer zeer geslaagd: we konden op zaterdag ca 180 en op zondag ca 150 bezoekers verwelkomen. Dit succes was mogelijk door de medewerking van meerdere personen met diverse activiteiten zoals: Demonstratie houtsnijden door Frans Giesen; Demonstratie kantklossen door mevr. Riet Scholten en mevr. Trees te Dorsthorst; Demonstratie klei boetseren door de zussen Willeke en Thea Hageman; Koekjes bakken door dhr. Geert Brandts; Het geheel wordt muzikaal opgeluisterd door de heren Wim Kloppenburg en Theet Sanders met hun Trek harmonica's. Er was gratis koffie en koek voor de bezoekers. 26 februari 2010: Op 26 februari deed de Stichting St. Martinus molen belangeloos mee aan de modeshow met markt in de Meulenvelden, die georganiseerd werd door basisschool de Toorts. Deze manifestatie werd georganiseerd om de opknap van het schoolplein mogelijk te maken. Schutterijdagen Tijdens het schuttersfeest in juli is de molen voor het eerst versiert geweest met de vlaggen van alle zeven Didamse schutterijen. De molen was ook opgenomen in de bogenroute en we konden ons tijdens die dagen dan ook verheugen op erg veel bezoekers. 4

5 Feesten en Partijen Regelmatig doen groepen inwoners het verzoek hun jaarlijkse bijeenkomst op de molen te kunnen vieren. Dit betreft bewoners van een straat, fietsclubs en dergelijke. Daar wordt altijd op ingegaan. De catering wordt daarvoor meestal verzorgd vanuit de Plok. Ook bezochten op 3 oktober zo n 70 ouderen onze molen. Molenaar Henk Stevens geslaagd Molenaar in opleiding Henk Stevens is er in geslaagd om na een opleiding van twee jaar, het examen voor vrijwillig molenaar, met goed gevolg af te leggen. We feliciteren hem van harte met het behalen van dit diploma. Hierdoor bestaat er de mogelijkheid om in de St. Martinusmolen een molenaarsopleiding te volgen. PR Website Sinds het najaar van 2009 beschikken we over een eigen website: ontworpen door La Media Websolutions te Didam. Naast historische en technische informatie over de Martinusmolen is op de website ook een agenda met activiteiten en actualiteiten in de molen opgenomen. Ook vind u er een fotoreportage over de restauratie van de molen. Graag nodigen we u uit een kijkje op de website te nemen. Nieuwsbrieven Hoeveel, wanneer? Sint Martinusmolen in de pers. Ook het afgelopen jaar is de Martinusmolen weer meerdere keren in het nieuws geweest, met name op: - 21 april 2010: De Gelderlander: Molenaar van Martinusmolen haalt examen april 2010: Molenaar Henk Stevens geslaagd. - 4 mei 2010: Montferland Journaal. Bakker Brandts bakt tijdens de molendagen in de St. Martinusmolen. - 5 mei 2010: Montferland journaal. Didamse Martinusmolen heeft al 264 vrienden Tekst en foto met de jongste vrienden van de st. Martinusmolen. - 6 mei 2010: De Gelderlander. Molendag: Didamse molen open. - 8 mei 2010: De Gelderlander. Foto met de jongste vrienden van de molen - Sept. 2010: Montferland journaal, onder gemeente nieuws: Plaatsing van een bankje voor de buurtbewoners van de St. Martinusmolen. Overige PR- activiteiten We zijn opgenomen in de fietsroute: op eigen kracht. Deze fietsroute is 48,5 km lang en gaat langs acht nog werkende molens in Montferland en Doetinchem. De fietsroute langs deze molens is speciaal gemaakt in het kader van het 125 jarig jubileum van VVV Nederland; In de wekelijks uitgebrachte evenementen kalender van VVV Montferland, zijn de openstellingen en draaidagen van de st. Martinusmolen op de zaterdagen vermeld. Financiën De inkomsten en financiële reserves zijn, dankzij sponsoren en vrienden, vooralsnog ruim voldoende om aan onze financiële verplichtingen te voldoen. Maar het is noodzakelijk deze inkomsten en reserves in de toekomst op peil te houden om onvoorziene tegenvallers bij onderhoud en reparatie te kunnen opvangen. 5

6 Sponsoren en vrienden. Sinds 2007 is een beleid opgezet voor het werven van sponsoren en vrienden om met hun financiële bijdragen het werk van de stichting en de instandhouding van de molen te ondersteunen Sponsoren krijgen een aantal privileges (o.a. naamsvermelding in de molen) en zij kunnen enkele keren per jaar beschikken over de molen als accommodatie voor ontvangst van gasten en relaties. Op 1 januari 2010 kende de Stichting de volgende bedrijven als sponsor: Hoofdsponsors: Aannemingsbedrijf Welling Didam BV Plok Partycentrum Rabobank KAB accountants en belastingadviseurs Lionsclub De Liemers Stersponsors Service Station Tatelaar B.V H.J.G. Derksen Beheer BZ Bloem Zevenaar Schadeauto's Van Wessel Schilders bv Vink Kunststoffen B.V. Do It B.V. t Bonte Paard Aalbers Houthandel Emballage Houtzagerij Gasterij De Harmonie Kampioensbakker Paul Berntsen B.V. Rensa Verwarming en Ventilatie Dienstverlening Ruvo Didam B.V. Brondool B.V. Van Egmond Elektrogroothandel BV Makelaardij Mom- Joosten La Media Websolutions & Multimedia Sponsors Hollarts Kunststoftechniek B.V. Aannemersbedrijf Gebr. Kok bv Elektrotechnisch Bedrijf Peters St. Janshof Vrienden van de Martinusmolen Via zgn. vrienden van de molen kunnen individuele belangstellenden het werk van de stichting steunen door een jaarlijkse donatie van minimaal 7,50. Via nieuwsbrieven, open dagen en uitnodigingen voor activiteiten worden de vrienden geïnformeerd over en betrokken bij de molen. Eind 2010 hadden zich ca. 290 belangstellenden aangemeld als Vriend van de Molen. Met de financiële bijdragen van sponsoren en vrienden worden de jaarlijkse exploitatiekosten (verzekeringen, energie, gemeentelijke belastingen, e.d.), de kosten voor de opleiding van molenaars en de aanschaf van benodigde apparatuur voor onderhoud en ontvangst van groepen gefinancierd. 6

7 Bestuur, Commissies en verdere gegevens Samenstelling van Bestuur en commissies. Bestuur Aan het einde van het verslagjaar kende het bestuur de volgende samenstelling: Voorzitter: Jan Faber Secretaris: Harry van der Locht (+PR) Penningmeester: Pieter van Woerkom (+ sponsorcommissie) Leden: Gerard Verheij (activiteitencommissie) Frans Reesing (beheer- en activiteiten) Het bestuur heeft de eindverantwoordelijkheid, treedt namens de stichting naar buiten en stuurt de activiteiten aan. Secretariaat: Harry van der Locht De Lijsterbes TP Didam Tijdens openingstijden van de molen: Het bestuur wordt bijgestaan door een groep van vrijwilligers, die deels ook zitting hebben in de volgende commissies: Activiteitencommissie: Deze commissie is belast met het beheer van de molen, organiseert activiteiten in de molen en ontvangt de bezoekers aan de molen. Ook op evenementen in Didam worden de molen gepromoot en onder de aandacht gebracht om een breed draagvlak binnen de Didamse samenleving te krijgen. De samenstelling van de activiteitencommissie is als volgt: Frans Reesing (vz) Gerard Verheij Wilma Koppenol Harrie Burgers Wil Muller Wilma Wieskamp Willeke Hageman Geert Brands Annelies Smolders-Muller Loes Boerboom Maria Wigman-Schaars Molenaars: De molenaars zorgen ervoor dat de molen in werking blijft en zijn bevoegd en opgeleid om de molen in werking te stellen. Tijdens de openingstijden van de molen en tijdens speciale bezoeken ontvangen ze de bezoekers en geven ze uitleg over de werking, techniek en historie van de molen. De molenaars zijn: - Geert Ruyling, - Rinus van Dijk en - Henk Stevens. Sponsorcommissie: 7

8 Is belast met de werving van en het onderhouden van contacten met sponsoren en bedrijven. De sponsorcommissie heeft de volgende samenstelling: Pieter van Woerkom (vz) Harry Derksen Tonnie Schepers Theo te Wil De sponsorcommissie is dit jaar zeer succesvol geweest met activiteiten voor de werving van sponsoren. Inmiddels zijn 24 Didamse bedrijven (zie overzicht sponsoren) bereid gevonden de activiteiten van de Stichting met een financiële bijdrage te ondersteunen. PR- commissie: Is belast met de ontwikkeling van brochures en foldermateriaal voor promotie van de molen, met de ondersteuning van de overige commissies bij externe contacten en met de informatievoorziening naar vrienden en sponsoren via een nieuwsbrief. In het najaar van 2009 is de website in gebruik genomen, waarop naast technische informatie en molengeschiedenis, belangstellenden worden geïnformeerd over actualiteiten en ontwikkelingen. De samenstelling van de Pr- commissie is als volgt: Harry van der Locht (Vz.) Chris Stroo Kascommissie: Deze commissie controleert de jaarrekening en alle onderliggende stukken, inclusief bankafschriften, op hun juistheid. De commissie kent de volgende leden: Theo te Wil, Tonnie Schepers. Technische gegevens van de Sint Martinusmolen Didam Type: ronde stenen beltmolen Functie: korenmolen Inrichting: 1 koppel maalstenen Vlucht: 23,70 m. Wieksysteem: Ten Have / Van Bussel Binnenroede: 23,70 m., ijzer, gelast, fabr. Groot-Wesseldijk, nummer 78, bouwjaar 2005 Buitenroede: 23,70 m., ijzer, gelast, fabr. Derckx, nummer 295, bouwjaar 1978, met fokwieken As: Gietijzer, fabrikaat, nummer en jaartal onbekend, lengte 4,70 m. Vang: Vlaamse vang, vangtrommel Bovenwiel of aswiel: 59 kammen, steek 13,0 cm,. ø?? m. Kruiwerk: Engels kruiwerk, kruilier Biotoop: Matig Overige molenof aandrijfwielen: Bonkelaar: 32 kammen Spoorwiel: 95 kammen, steek 9,8 cm. Steenschijfloop: 27 staven Overbrengingsverhoudingen: 1:6,5 Belt- of stellinghoogte: 3,70 m. Kruiwerk: Engels kruiwerk, kruilier Biotoop: Matig Rijksmonument nummer

9 GPS Specificaties: RDcoördinaten GPScoördinaten X = 206,459 Y = 438, ,21'N 6 08,13'E Maalstenen: 1 koppel 17er kunststenen Luiwerk: elektrisch luiwerk Didam, 1 november