IVN afdeling Alphen aan den Rijn

Transcriptie

1 Jaargang 36 nummer BONT ALLERLEI IVN Instituut voor natuureducatie en duurzaamheid Secretariaat: Zuiderkeerkring HT Alphen aan den Rijn

2 Op gezonde toer, voor échte zuivel naar de boer!! Steenwijk Specialiteit: streekproducten Melk Karnemelk Div. vla Eieren Roomboter Slagroom Div. Yoghurt Div. kwark Chocolademelk IJs (taarten) Bavaroise Vlees Boerenkaas Soezie meel Bakproducten Bio sappen Jam Mosterd Honing Streekwijnen Broodmachines Kado-art. Geitenmelkproducten Zie ook : of mail ons op: steenwijk@landwinkel.nl Tevens Paardenpension Ook kunt U bij ons terecht voor kinderpartijtjes, bedrijfsuitjes, familiefeesten, Boerenlunches, en mooie Cadeaumanden (weer eens wat anders!)

3 Jaargang 36 nummer BONT ALLERLEI Uitgave van het Opgericht in 1975 Redactie Henk Jan Habermehl - Jan Bal Caroline Piek Jolanda Zwaan Eindredactie Ria van Ofwegen - Jan Uitzetter Redactie adres: Loevestein JH Alphen aan den Rijn tel.: bontallerlei@ivn-alphenaandenrijn.nl KOPIJ vóór 17 april 2015 inleveren op het redactieadres. OVERNAME van artikelen is toegestaan met bronvermelding. Uitlatingen in dit blad gedaan, geven niet noodzakelijk de standpunten weer van de redactie of het afdelingsbestuur. Secretariaat: Grada Hooijmans secretaris@ivn-alphenaandenrijn Postadres: Zuiderkeerkring HT Alphen aan den Rijn Internet: Lidmaatschap: Contributie leden 23,00 per jaar Huisgenootleden 10,00 per jaar Donateurschap v.a. 11,50 per jaar Rabobanknummer: NL85 RABO Contributieberekening loopt per kalenderjaar. Opzeggingen 3 maanden voor afloop van het kalenderjaar. Verdere gegevens of adressen van bestuur en coördinatoren van werkgroepen vindt u op pagina 2. Druk: Reproset+, Waddinxveen Jubelend jubileren Dat kunnen we dit jaar. IVN Alphen aan den Rijn 40 jaar. Werkgroep Vrijwillig LandschapsBeheer 35 jaar. We kijken vast vooruit. Henk Jan Habermehl blikt op zijn geheel eigen wijze terug op 35 jaar VLB. Gezien de gemiddelde leeftijd van de leden is IVN een soort ouderenclub. Maar dan wel een bruisende en springlevende, getuige ook de 31 mensen die begin dit jaar enthousiast zijn begonnen aan een anderhalf jaar durende opleiding (van onze afdeling en die van Nieuwkoop) tot IVN Natuurgids. Als dat geen reden tot jubelen is INHOUD Jubelend jubileren... 1 Adressen... 2 Uit het bestuur... 3 IVN Alphen springlevende grijze club... 3 Uitnodiging ledenvergadering... 4 Vol bezette natuurgidsencursus start jaar van... 6 AVR verrast IVN-jeugd met euro... 7 Activiteiten Fladderaars en Vlinders... 8 Moordstart legt Vogelwerkgroep geen windeieren Natuurbeheer, wellness-decor IVN wil bomen Scala gespaard zien Groen doet goed Wisenten in het Kraansvlak Agenda van Activiteiten Hans van Dam op zijn praatstoel Help wilde bijen! Kom monitoren Vogelaarsjacht op witkruintapuit en Afrikaanse woestijngrasmus Ledenoverzicht Het natuurgevoel van Tuinieren met hart voor dieren Samen op vakantie in de natuur Bloeiende bermen en graslanden Emelies eigen fotohoekje De Zegerplas natuurlijk (onder)water Veluwenieuws Nieuwjaarswandeling Foto voor- en achterblad: Wisent, Peter Maris Het IVN laat je leren van de natuur en verrijkt daarmee je leven. Het laat je nadenken over je gedrag en motiveert tot milieubewust handelen.

4 Adressen van bestuur, coördinatoren, leden van de werkgroepen en regiocontactpersonen BESTUUR Voorzitter: Dominique de Roo tel: Contactpersoon: Bont Allerlei, externe contacten, planologie en milieu Vicevoorzitter: Chris Groesser tel: Secretaris: Grada Hooijmans tel: Contactpersoon: Lezingen, excursies, exposities en vogelwerkgroep COÖRDINATOREN EN LEDEN VAN DE WERKGROEPEN Lezingen: Loes Leeuwenburg tel: Leden: Maria Chardon Hansje Herfst Monique Smulders Dick Warmerdam Excursies: Dick Warmerdam tel: Leden: Communicatie:(BA, PR, Soc. Media, Webbeheer) Corry Dierdorp tel: Leden: Jan Uitzetter Dick de Graaf Lydia Beekhuis Mirjam Derkse Bont Allerlei: Jan Uitzetter tel: Leden: Henk Jan Habermehl Jan Bal Caroline Piek Ria van Ofwegen Jolanda Zwaan Webmaster: Dick de Graaf tel: Facebook: Mirjam Derkse Vrijwillig landschapsbeheer: Henk Jan Habermehl tel: Lid: Wim Dieho Penningmeester en ledenadministratie: Bart van Loon tel: Contactpersoon: VLB, natuurtuin Koudekerk, materieelbeheer Lid: Corry Dierdorp tel: Contactpersoon: Communicatie Natuurtuin Koudekerk: Tineke van Rijn tel: Bert v.d Zwaan tel: Vlinders en Fladderaars: Gerda Bonninga tel: Leden: Elly Slagter Cécile Aras Femke Blasse Michelle Meijer Frank van Rooijen Jenny Heemskerk Corina Vermeer Mayelle Tuijn Vera van der Hoorn Willemijn van Maanen Fenne Schotel Annemiek van Eeuwen Mini van Dijk Inge Nederpeld Diny Coppens Planologie en Milieu: Vacature Leden: Joost van Beek Hans Krüse Exposities: Pieter Verkade tel: Leden: Peter van de Werken Pieter Janssen Corina Vermeer Vogelwerkgroep: Stef Strik tel: Leden: Maikell Verkade Dick Warmerdam Martijn de Jong Wim Kok Webmaster, Facebook en Twitter Vervanger: Adriaan Breukel REGIO CONTACTPERSOON Boskoop Margriet Mutsaers tel: Kaag en Braassem Dick Warmerdam tel: VERENIGINGSGEBOUW De Vlinder Burg. Bruinsslotsingel 15, 2403 NC Alphen aan den Rijn tel: MATERIAALBEHEER Lydia Beekhuis tel: Koudekerk aan den Rijn Jan Bal tel: Hazerswoude Jan Kuijt tel: Openingstijden De Vlinder: woensdag, zaterdag en zondag; 1 april tot 31 oktober: tot uur; 1 november tot 31 maart: tot uur nummer

5 Uit het bestuur Jubileum in beeld Dominique de Roo, voorzitter Jullie hebben het vast al gehoord: dit jaar bestaat IVN Alphen aan den Rijn 40 jaar. Zo'n mooi jubileum moet natuurlijk gevierd worden. De jubileumcommissie is dan ook druk bezig met de voorbereidingen voor een feestelijke dag op 21 juni. Tijdens ons jubileumoverleg kwamen veel ideeën naar voren. Zo willen we een markt organiseren in de Vlinder waar de werkgroepen zich kunnen presenteren en waar we kraampjes met seizoen producten en natuuractiviteiten kunnen laten zien. We hopen ook een imker met een bijendemonstratiekast te kunnen regelen. Er komt een kinderprogramma om de kleine IVN ers te vermaken. Als het mooi weer wordt, kunnen we een gedeelte van het programma buiten houden. Tijdens de brainstorm kwamen we op het onderwerp fotografie. Het zou leuk zijn als er tijdens het jubileum ook foto's van de activiteiten gemaakt kunnen worden. Er zijn veel IVN ers, die zich enthousiast met fotograferen bezig houden. Wie weet kunnen we een groepje maken om de jubileumdag te fotograferen. Dan zou het natuurlijk wel leuk zijn als we deze groep van tevoren een workshop over fotografie aan kunnen bieden. En zo kwamen we op het idee voor een nieuwe werkgroep natuurfotografie. Een groep die er samen op uit kan trekken in de natuur om te fotograferen en technieken te delen en van elkaar te leren. Hoe benader je een broedend gruttopaartje voor een foto zonder het te verstoren? Hoe zet je een grote zwerm ganzen het beste op de foto? Hoe krijg je de vleugels van een vlinder scherp in beeld? Binnen de jubileumcommissie kwamen we al snel op een lijstje IVN ers, die hier wellicht interesse in zullen hebben. Toen we het idee voor een nieuwe werkgroep natuurfotografie in het bestuur opperden, stelde ons vertrekkend bestuurslid, en enthousiast natuurfotograaf, Chris Groesser zich spontaan beschikbaar als coördinator voor deze groep. En toen ik thuis op de bank enthousiast vertelde over de werkgroep meldde mijn man zich aan als nieuw IVN-lid om mee te kunnen doen met de nieuwe werkgroep. Het enthousiasme lijkt groot. Bij deze roep ik leden die dit ook leuk lijkt op om zich te melden bij Chris; En om ons allemaal alvast een voorproefje te geven organiseren we tijdens de komende algemene ledenvergadering een lezing over het onderwerp natuurfotografie. Ik hoop dat de nieuwste werkgroep van IVN Alphen aan den Rijn een gezellige club wordt, die nog veel prachtige natuurfoto's met ons gaat delen. IVN Alphen springlevende grijze club Het IVN Alphen aan den Rijn is een grijze club. Daarin zal de afdeling niet afwijken van andere afdelingen in den lande. Maar haren mogen dan grijs zijn, de activiteiten zijn vele en velerlei en voor de toekomst is er zeker hoop als je ziet hoe de jeugdafdeling er voor staat. De groep voor kinderen van 7 tot en met 12 jaar telt het maximale aantal van veertig kinderen en heeft een wachtlijst. Voor de activiteiten van de jongste jeugd, van 4 tot en met 7 jaar kost het geen moeite om voor de maandelijkse activiteit 25 kinderen met hun (groot)ouders bijeen te krijgen. Vaak moet nee verkocht worden. IVN Alphen aan den Rijn telt op 6 januari van dit jaar 223 leden; 32 huisgenootleden en 38 donateurs. Een enquête opgezet door het bestuur en met grote volharding uitgevoerd door ledenadministrateur Bart van Loon wijst uit dat van de 237 bereikte (huisgenoot)leden en donateurs (87 procent van het bestand) meer dan de helft 50 jaar of ouder is; onder te verdelen in 17 procent tussen de 50 en 60, 41 procent tussen de 60 en 70 en 28 procent ouder dan 70 jaar. Jonger dan 50 jaar, de jeugd niet meegerekend, is derhalve 14 procent. De enquête werd ondermeer gehouden om te peilen hoeveel van de leden Bont Allerlei voortaan alleen digitaal willen hebben. In steeds meer afdelingen gebeurt dat al op verzoek van leden die daarbij grotere duurzaamheid en kostenbesparing als argument noemen. Digitaal betekent minder papiergebruik en kost niets. Van de 237 geënquêteerde leden bleken er 91 in te stemmen met alleen een digitale Bont Allerlei. Een meerderheid blijkt gehecht aan de papieren versie. Redenen daarvoor: niet te veel lezen op de computer, je kunt de Bont Allerlei pakken wanneer je wilt, ook anderen kunnen hem gemakkelijk kezen en je kunt het blad eventueel achterlaten in de wachtkamers van (tand)artsen zodat andere mensen het onder ogen krijgen! Besloten is dat nummer 1 van Bont Allerlei nog als altijd op papier wordt verspreid onder alle leden. Met ingang van nummer

6 nummer 2 krijgen de leden die te kennen hebben gegeven dat ze alleen een digitale Bont Allerlei willen een e- mailbericht met daarin een link naar de digitale versie (in PDF-formaat) op de website Die link gaat ook naar hen die in de enquête hebben aangegeven dat ze aarzelen tussen digitaal en papier of prijsstellen op beide versies. Zij zullen later dit jaar benaderd worden met de vraag of ze in de toekomst mogelijk toch alleen de digitale versie willen. Door de deels digitale verspreiding en doordat een aantal postabonnees heeft aangegeven voortaan alleen de digitale versie te willen, bespaart IVN Alphen aan den Rijn op jaarbasis een kleine 600 euro. Die bezuiniging heeft overigens absoluut niet vooropgestaan bij het houden van de enquête, zo benadrukt Bart van Loon, nu uitdrukkelijk als penningmeester.,,de leden hebben er recht op dat ze vier maal per jaar het afdelingsblad krijgen. Dat staat onomstotelijk vast en daar willen we ook absoluut niet aan tornen. De enquête gaf verder ook inzicht in de meningen over het activiteitenaanbod van IVN Alphen aan den Rijn. Daarover meer in het volgende nummer. Contributie omhoog De contributie voor leden, huisgenootleden en donateurs gaat de komende jaren omhoog (zie onderstaand schema). Dat is vooral het gevolg van de afdracht van de afdeling Alphen aan den Rijn aan het landelijk IVN, die de komende jaren stapsgewijs omhoog gaat van 8,75 euro in 2014, naar 10 euro in 2015 en 2016 en 12 euro in De najaarsledenvergadering stemde op 26 november vorig jaar in met de voorgestelde verhoging voor Of uiteindelijk het schema zoals penningmeester Bart van Loon dat voorschotelde aan de ledenvergadering zal worden gevolgd, is afhankelijk van het landelijk IVN.,,Dat moet in 2015 maar eens goed duidelijk maken waarom het de verhoging van de afdracht nodig heeft en wat wij als afdeling vanuit de landelijke organisatie daarvan kunnen merken, aldus de vergadering. Het schema: / lid 21,50 23,00 24,00 huisgenootlid 9,75 10,00 10,00 donateur 10,00 11,50 12,50 afdracht IVN 8,75 10,00 12,00 Uitnodiging ledenvergadering Aan leden en donateurs van IVN Alphen aan den Rijn; IVN Alphen aan den Rijn nodigt u van harte uit voor de Algemene Ledenvergadering op maandagavond 23 maart 2015 in gebouw De Vlinder aan de Burgemeester Bruins Slotsingel 15 te Alphen aan den Rijn Start Algemene Ledenvergadering: 20:00 uur (koffie/thee staan vanaf 19:30 uur klaar) Na de pauze: Lezing over natuurfotografie AGENDA * 1. Opening en mededelingen. 2. Notulen ledenvergadering van 26 november Vaststelling jaarverslagen Bespreking financieel jaarverslag Verslag kascommissie over Vaststelling financieel jaaroverzicht Benoeming kascommissie Toelichting verhoging afdracht aan IVN landelijk.** 9. Bestuursverkiezing algemeen bestuurslid.*** 10. Bestuurswisseling. 11. Nieuws vanuit Bezoekerscentrum. 12. Rondvraag. 13. Sluiting. Pauze rond 21:00 uur De schoonheid van de natuur vastleggen; Een natuurfotograaf toont foto s uit eigen werk en laat zien wat er nodig is voor het maken van een mooie foto. Na afloop kan nog gezellig worden nagepraat onder het genot van een hapje en een drankje. Grada Hooijmans, secretaris *Notulen, jaarverslagen en financiële stukken staan vanaf 1 maart op de website. Tijdens de vergadering zal er een beperkt aantal exemplaren van de bijlagen aanwezig zijn. ** Peter Mol van IVN Zuid-Holland zal meer informatie geven over de verhoging van de afdracht in *** Chris Groesser heeft zijn eerste termijn als bestuurslid er op zitten, hij zal zich niet herkiesbaar stellen. Het bestuur draagt Theo Schiere voor als kandidaat voor algemeen bestuurslid. Het bestuur wil graag uitbreiden met nog één of twee leden. Tenminste vijf leden tezamen kunnen een kandidaat voordragen voor bestuur vacatures. Deze voordracht dient schriftelijk, voorzien van ten minste vijf handtekeningen, één week voor aanvang van de vergadering bij het bestuur te worden ingediend. nummer

7 Vol bezette natuurgidsencursus start Op de foto onder anderen (T=team); Liesbeth Bos, Niels Verhoog, Harm Begeman (T), Guus Leer, Aad Geeve, Frank de Wette, Ben Tersteeg, Ton van Ruiten, Hans Takke, Hans van Diggelen, Mirjam Derkse, Jan Verhagen, Pieter van Dijk, Annelies Ooms, Bart van Loon, Vera van der Hoorn (T), Hans Blom (T), Hans Oostwouder (T), Tonneke Hoetink, Ingrid Romkes, Marjan van Alphen, Mini van Dijk, Jose Koren-Romp, Anja Peltenburg; Zittend; Petra Flikweerd, Gerda Bonninga (T), Lies van de Wege, Wil Zandvlies, Jo Sanders, Gaelle Colin Een vol bezette IVN Natuurgidsencursus Alphen aan den Rijn-Nieuwkoop is maandag 12 januari in de Vlinder in Alphen aan den Rijn begonnen. Vol bezet, want liefst 31 cursisten hebben zich aangemeld voor de cursus die duurt tot en met juni volgend jaar. Om de week zal de cursus beurtelings in Alphen aan den Rijn en Nieuwkoop, een maandagavond (lezing) en een zaterdag (de natuur in), alle aandacht opeisen van de cursisten. Ook tussentijds, in de vrije weken en tijdens de schoolvakantieperioden, zullen ze het nodige aan theoretische kennis tot zich moeten nemen via internet en boeken. Daarnaast zal de natuurpraktijk nog de nodige uurtjes kosten, want gedurende vier opeenvolgende seizoenen zullen ze van een zelfgekozen natuurgebiedje alle natuurbelevenissen zorgvuldig moeten bijhouden en analyseren. Slotstuk in juni volgend jaar is de organisatie en het geven van een eigen excursie aan het cursusteam en de mede-cursisten.,,ik las het krantenartikel en dacht: 'dit is precies iets voor mij, zei een aantal cursisten toen ze zich eind vorig jaar opgaven voor de cursus. Dat vertelt Gerda Bonninga uit Alphen aan den Rijn, die samen met Hans Oostwouder uit Nieuwkoop en Vera van der Hoorn uit Ter Aar het cursusteam vormt.,,op 12 januari 2015 hadden wij de aftrap van de gidsencursus die eindigt op 18 juni Na een welkom stond deze avond in het teken van 'kennismaken'. Kennismaken met elkaar, kennismaken met het team en kennismaken met de natuur. De cursisten moesten elkaar interviewen. Later op de avond typeerde de andere cursist de geïnterviewde. Leuk om te horen waarom iemand deel gaat nemen aan deze cursus. Daarna moest de groep aan de slag met het determineren van tien takken, kale takken, want het is immers winter. In dezelfde week, op de prachtige zonnige, maar koude zaterdagochtend 17 januari gaan de cursisten op pad met zes natuurgidsen, die de omgeving van de Vlinder goed kennen.,,de cursisten ervaren gelijk wat een mooie ontdekkingen er te doen vallen. En het biologisch moment wordt al volop benut: zwarte ibissen langs de A4, een goudhaantje gewoon in de eigen tuin,. Zowel de cursisten als de teamleden hebben er zin in.,,en als het prachtige weer van 17 januari een voorbode is voor het verloop van de cursus dan kan het niet meer kapot, zegt Gerda met voldoening. Die voldoening op dat moment is begrijpelijk. Een cursus willen opzetten is een ding. Maar vervolgens zo n cursus uitwerken en goedgekeurd krijgen door de eigen afdelingsbesturen en, vooral inhoudelijk, door het IVN landelijk, is niet iets wat je zomaar even tussen neus en lippen door doet. Daar komt heel wat bij kijken. Dan moet je vervolgens heel goed beslagen ten ijs komen als je de cursus daadwerkelijk onder de aandacht van het publiek brengt. Het volgen van de cursus is niet goedkoop, 250 euro, dus moet je er de potentiële deelneemsters en nemers heel goed van kunnen overtuigen dat ze heel wat waar voor hun geld krijgen. Dat is Gerda, Hans en Vera prima gelukt want met 31 cursisten zit de Natuurgidsencursus geheel vol. nummer

8 Het binnenhalen van de deelnemers via publiciteit in de plaatselijke pers en vooral voorlichtingsavonden in Alphen en Nieuwkoop verliep vanaf het begin hoopvol. Gerda:,,250 euro is een heel bedrag, zo lijkt het, maar daar heb je wel zestig boeiende bijeenkomsten voor verdeeld over bijna anderhalf jaar, met onder andere gevarieerde natuurlezingen, natuurexcursies, een bustochtje naar Zeeland om vogels te spotten, een keertje hakken en zagen in de natuur. Maar ook een boottocht op de Nieuwkoopse plassen staat op het programma. En als alles goed gaat heb je aan het eind het waardevolle nationaal erkende IVN-Natuurgidsendiploma. De cursus is voor iedereen geschikt.,,maar, waarschuwde Gerda de deelnemers,,,je moet wel bereid zijn er de nodige tijd in te steken. Dat is al gauw acht uur in de week, want je moet ook een eigen natuurgebiedje vier seizoenen lang bijhouden op wat er allemaal in de loop van die seizoenen gebeurt en verandert. Zelf weet het kernteam dat als geen ander. Gerda en Hans volgden de door Alphen en Nieuwkoop georganiseerde cursus van enkele jaren geleden, Vera volgde de cursus daarvoor. Voor de opzet van de cursus kon het cursusteam dankbaar gebruik maken van het uitvoerige draaiboek van de vorige cursusleider Reinier Hopmans. Hij adviseerde ook bij het opzetten van het programma voor deze cursus en is bereid om tijdens die cursus als adviseur op te treden. Bij de daadwerkelijke organisatie staat het team overigens niet alleen voor de uitvoering van het programma. Een aantal van de natuurgidsen van de vorige cursus en anderen hebben zich al aangeboden om te fungeren als dagvoorzitter. Zij leiden de avond in goede banen door een spreker uit te nodigen om een natuurlezing te houden en regelen ook de daar bijbehorende excursie. Van de 31 cursisten zijn er zestien vrouw. IVN Alphen aan den Rijn levert achttien deelnemers (van wie er tien als nieuw lid kunnen worden bijgeschreven), IVN Nieuwkoop heeft twaalf deelnemers (zeven nieuw) en de afdeling IJssel en Gouwestreek (Gouda) is goed voor een cursist. Van de deelnemers zijn er 21 ouder dan 50 jaar (11 tussen de 50 en 60 jaar), terwijl de jongste deelnemer net 36 jaar is geworden. Kwaliteitstoernee De Stichting Groene Hart uit Woerden organiseert op zaterdag 7 maart een zogeheten Kwaliteitstoernee door het Groene Hart waarbij in het Zuid-Hollandse deel ook Alphen aan den Rijn wordt aangedaan. De stichting voert (kandidaat-)leden van provinciale staten van Zuid-Holland per bus naar het parkeerterrein bij het Zaanse Rietveld. Daar worden ze tussen 13 en 14 uur verwacht. Hans Krüse van de IVN-werkgroep planologie verzorgt er een pitch.,,ik probeer een bont gezelschap bij elkaar te krijgen, zodat de statenleden in spe weten dat dit gebied van de Alphenaren is, aldus Hans. Opdat de statenleden ervan worden doordrongen dat die Alphenaren niet zitten te wachten op een weg van het Boskoopse tuinbouwgebied naar de N11. Bij deze bent u uitgenodigd! 2015 jaar van We zijn er zo helemaal aan gewend geraakt. Bij een nieuw jaar wordt dat jaar uitgeroepen tot jaar van. Door verschillende organisaties die zo hun eigen dier- of plantensoort naar voren schuiven. Zo riep vogelonderzoekorganisatie Sovon vorig jaar nog uit tot jaar van de spreeuw. Om er de aandacht op te vestigen dat het met die vogel in ons land niet zo goed gaat. Dus zit je begin dit jaar te wachten op een antwoord op de vraag welke vogelsoort schuift Sovon in 2015 naar voren? Geen een dus, zo staat te lezen op de site van Sovon.,,Inderdaad, in 2015 hebben we geen soort gekozen voor een Jaar van. Dit omdat we dit voorjaar verder gaan met het nestonderzoek naar Spreeuwen. Maar ook omdat 2016 een groot jaar gaat worden!,, Nadat in het voorjaar nog even alle aandacht uitgaat naar de voortzetting van het spreeuwenonderzoek begint Sovon dan met de voorbereiding van het Jaar van... in 2016.,,Vanwege de soort zal dat een extra groot jaar worden. Op de Landelijke Dag van 2015 maken we de soort bekend. In 2015 hebben we dus geen nieuw Jaar van en daarmee doorbreken we een 18 jaar lange traditie. Om in 2016 flink uit te kunnen pakken. Tot de Landelijke Dag van Sovon op zaterdag 28 november 2015 in de Reehorst te Ede zullen we onze nieuwsgierigheid moeten bedwingen. Hebben we dan helemaal geen Jaar van...? Toch wel, verscheidene jaren van zelfs. 2015: Jaar van de adder. Het hele jaar door zal RAVON, samen met de Werkgroep Adderonderzoek Nederland (WAN) die dit jaar 15 jaar bestaat, extra aandacht besteden aan deze soort. Als enige gifslang in Nederland is de adder bekend bij veel natuurliefhebbers. De Nederlandse Mycologische Vereniging wil graag weten waar het gewoon eekhoorntjesbrood zoal voorkomt. Mede daarom is het gewoon eekhoorntjesbrood uitgeroepen tot paddenstoel van het jaar De Verenigde Naties hebben 2015 uitgeroepen tot Jaar van de Bodem, de Zoogdierenvereniging en Das & Boom opteren voor het Jaar van de Das en LandschappenNL zet in op het Jaar van de Groene Vrijwilliger. En natuurlijk pakt ook China als elk jaar weer een dier bij de kop: vanaf 19 februari leven we volgens de Chinezen in het Jaar van de Geit. En wie het hogerop wil zoeken kan zijn geluk mogelijk vinden bij het Jaar van de Ruimte. nummer

9 AVR verrast IVN-jeugd met euro Op de voorgrond v.l.n.r. de Fladderaars Doekele, Tijs, Femke, Djin, Jade en Aricia. Achter hen Etienne Aras en plantmanager Pim de Vries van Afval Verwerking Rijnmond na uitreiking van de chèque euro. Dat is het bedrag dat de Alphense IVN-jeugd, Vlinders en Fladderaars, in november zo maar in de schoot geworpen krijgt. De gulle gever: Afval Verwerking Rijnmond in de Botlek. De link; Etienne Aras, broer van Cécile, een van de begeleidsters van de Fladderaars, de jeugd van 8 tot en met 12 jaar. Woensdag 11 februari gaan zes Fladderaars met vier begeleiders naar de AVR om de prijs in ontvangst te nemen. Ze kennen dan het verhaal al. Dat een van de AVRmedewerkers, Etienne Aras broer Van Cécile, thuis heeft verteld over de Perfect Days bij dit bedrijf. Voor iedere perfecte dag: een dag zonder fouten, zonder uitval van machines, een dag binnen budget, gaat er bij het AVR 100 euro in een pot. Het bedrag dat er in een maand in de pot komt is voor een van de goede doelen aangedragen door alle medewerkers. Etienne heeft samen met zijn zus Cécile de jeugdwerkgroep de Fladderaars voorgedragen. Zij is een van de begeleidsters van de jeugd van 8 tot en met12 jaar. En zo waren de Fladderaars in de maand november het goede doel en met elf 'Perfect Days had het AVR dus euro weg te geven. Met daarbij de kanttekening van AVR dat de IVNjeugdgroepen heel goed passen in de doelstellingen van het bedrijf. Dit fantastische bedrag wordt dus woensdag 11 februari officieel overhandigd. Het geld gaat naar verrekijkers, loepjes, tuingereedschap en houten krukjes. Na het officiële gedeelte krijgen de Fladderaars een rondleiding door de fabriek. Pim de Vries, de plantmanager, leidt de kinderen persoonlijk rond. Daarbij gaat veiligheid voor alles: helm en veiligheidsbril op en vooral dicht bij de begeleiders blijven. Gigantische vrachtauto's vuil rijden vlak langs ons heen en lossen hun lading in huizenhoge stortbakken. Door de verbranding van het huisvuil wordt Rotterdam e.o. verwarmd en voorzien van heet water. Deze warmte wordt door 24 kilometer goed geïsoleerde buizen naar de stad vervoerd zonder warmteverlies. Het afval dat hier verwerkt wordt, is het afval dat niet meer hergebruikt kan worden. Na de verbranding worden alle as- en roetdelen zoveel mogelijk verzameld en verlaat de stoom de fabriek zo goed als schoon. De kinderen en begeleiders zijn onder de indruk van wat zij te zien krijgen. Toeval wil dat de maand februari bij de jeugdgroepen in het teken staat van afval met het thema: I love recycling (Ik hou van hergebruik). De kinderen ruimen vuil op, gaan aan de slag met materialen die weer hergebruikt worden. nummer

10 Activiteiten Fladderaars en Vlinders Even euro ophalen doen de Fladderaars zo tussen de bedrijven door. Gewend als ze zijn aan het ophalen van geldbedragen de voorbije jaren. Maar er werd ook nog gewoon gefladderd en gevlinderd de afgelopen maanden. Waarvan acte! Wind vangen De verbaasde uitroepen bij het superbellenblazen zijn er volop. De Fladderaars maken op zaterdag 8 november zelf hun eigen superbellenblaas met stokken en repen van een oud T-shirt en moeten daarna met heel veel geduld bellen laten blazen door de wind. Zo kunnen zij de wind vangen en er ontstaan zelfs hele tunnels van bellenblaas. Of je ziet een superbel de lucht in gaan. Dan kun je als kind en volwassenen alleen maar met elkaar genieten van dat moment en de prachtige kleuren in de bel. Een grote ontdekking is ook dat je een ballon door kan prikken met een satéstokje, zonder dat deze klapt. Dat gaat natuurlijk ook wel eens verkeerd; met een fikse knal klapt dan een ballon. Dat is voor sommige kinderen best wel weer angstig en spannend. Met rietjes kun je ook wind maken door daar hard of zacht in te blazen, waardoor we de luchtdruk kunnen nabootsen. En je kunt in een grote bellenblaas ook nog een tweede bel plaatsen. Maar dat je een eigen draaikolk kan maken met een proefje als storm in een glas water is voor alle kinderen een geweldige beleving. Wind is niets anders dan verplaatsen van de lucht. Dat gebeurt ook als je een windje laat! Maar ook als je heel hard langs een lege limonadefles rent, dan valt deze om. Lucht kun je niet pakken met je handen. Maar de verplaatste lucht, de wind, kan je wel voelen. Op deze mooie zaterdag in november zijn de Fladderaars van het IVN Alphen aan den Rijn weer met hun maandelijkse activiteiten gestart op hun mooie buitenbank, het amfitheater. Vooral aan het begin van de ochtend voelen we de koude wind flink in ons gezicht. Als laatste activiteit maken de kinderen windzakken, die zij in de tuin kunnen ophangen, zodat zij de komende tijd zelf kunnen zien of er veel of weinig wind staat. Ook hiermee kunnen de kinderen de wind vangen. Een rooibosje Om vogels goed te kunnen waarnemen is het fijn als de bomen kaal zijn. Na een flinke storm en veel regen in de afgelopen week, hebben wij zaterdag 13 december de ideale situatie: mooi droog weer en kale bomen. De Fladderaars gaan op pad met hun dikke jassen aan. Kijkers mee en dan met zijn allen vogels spotten. Want de jeugd van het IVN gaat altijd naar buiten, weer of geen weer. Welke vogel met dat rode buikje zit daar in de boom? Een van de Fladderaars weet het antwoord: een rooibosje. Het is soms wel moeilijk om al die vreemde vogel- en theenamen uit elkaar te houden. Op deze koude winterochtend zijn veel vogels te zien: de kauw, merel, roodborstje, groenling en een winterkoninkje. Ook in het water zijn vogels te zien: de krakeend, de meerkoet en de waterhoen, maar ook de gewone wilde eend. Na een uur buiten samen met een drietal IVNgidsen vogels gespot te hebben, wordt het tijd om te zorgen dat de vogels met de kerst ook te eten hebben. Zaadmozaïeken met pindakaas insmeren en daarna volstoppen met zaad, sinaasappelschillen vullen met vet met zaden, pindasnoeren rijgen. Er wordt superhard gewerkt en later wordt dit allemaal aan een grote stok gehangen, die de kinderen thuis in de boom kunnen hangen. 10-sterrenhotels Vandaag, zaterdag 10 januari, zijn er 32 hotels geopend in Alphen aan den Rijn en omgeving. Niet zomaar eenvoudige hotels, maar geweldige 10-sterrenhotels met vele faciliteiten. Hotels niet alleen geschikt voor de solitaire bij, maar ook voor de oorwurm, het lieveheersbeestje, de dag- en de nachtvlinder. Maar ook pissebedden en mieren zijn van harte welkom. Zo multifunctioneel is het hotel van Avifauna niet. Soms te huur voor 5 euro per nacht. In een aantal hotels zijn oorwurmen, vanwege hun naam, niet altijd welkom. Maar een verbodsbord erbij zetten, is toch ook te gek. Ondanks de storm hebben de kinderen heel hard en geconcentreerd gewerkt. Dank zij de vier vaders, die ons helpen met boren en vastschroeven en het voorbereidende werk van de begeleiders, gaan de kinderen vol trots met nummer

11 hun hotel naar huis. Voor een lang leven is thuis even lakken geboden. En voor een geweldig bezoekersaantal ophangen in de tuin met de voorkant naar het zuiden, want insecten houden van warmte. Vuilgrijpers De 34 aanwezige Fladderaars nemen op 14 februari de wijk en de omgeving rondom de Vlinder onderhanden met de vuilgrijpers. Ook zij vinden, net als de Vlinders, bijzondere vondsten: een sok en een hele fles wijn. Natuurlijk veel plastic, blikjes sigarettenpeuken en kauwgom. Maar opvallend is ook dat er rond Amigo en de pannenkoekenboerderij altijd heel veel bestek en bakjes van de patat liggen. Ook hier worden bij elkaar twee flinke afvalzakken vuil verzameld. Het levert onderweg heel veel positieve opmerkingen op van wandelaars:,,goede actie en,,fijn dat jullie dit doen. Dit geeft naar buiten een heel positief beeld van de IVN-jeugd. op deze prachtige zondagmiddag 9 november weer bij het IVN Alphen aan den Rijn bij elkaar voor hun maandelijkse jeugdactiviteit voor kinderen van 4-7 jaar. Na geluisterd te hebben naar een verhaal over een kippetje, dat het heel druk heeft om granen te laten groeien. Als ze om hulp vraagt aan de poes en het varken willen deze dieren haar helemaal niet helpen. Maar als het brood dat het kippetje gemaakt heeft eindelijk klaar is, willen de poes en het varken wel helpen het brood op te eten. Dat vindt het kippetje natuurlijk niet goed. hebben, zegt een van de kinderen. Of is het gewoon de lekkerste activiteit? Het pas geopende amfitheater heeft zijn geld al opgebracht. Wat hebben wij daar een plezier van. Alle kinderen zitten er graag op. En door het prachtige weer kunnen wij er ook optimaal gebruik van maken. Kerstvogels Een zelfgemaakte kerstboom, maar dan een om in de tuin te zetten met als doel de vogels te voorzien van extra voedsel om de winter door te komen. Zo kunnen we thuis genieten en zien hoe de vogels eten van al dat heerlijks dat de kinderen voor hun boom hebben. Daarom maken de Vlinders op zondag 14 december heel veel verschillende kerstboomhangers. Slingers van pinda's in dop afgewisseld met kleine appeltjes geregen op een ijzerdraad. Lege sinaasappelschillen gevuld met zaden, bessen en vet. En het is 'vet cool' om zo heerlijk met je handen in het vet te mogen kneden en vies te worden. Daarna mogen de kinderen met al het afval dat ze mee hadden genomen: hartjes, kransen van lapjes stof en plastic; een blikje voorzien van gaatjes met hamer en spijkers. Maar o, wat is dat moeilijk. Een spaarvarken van een petfles. Een spel om een knoop te vangen in een potje. Zo zie je maar, je hebt geen duur speelgoed nodig om leuk te kunnen spelen. Smaakt naar muesli,,het smaakt naar muesli, zegt een van de kinderen snoepend van de verschillende granen. 28 Vlinders zijn Na het verhaal volgt eerst even een heerlijk renspelletje om de energie kwijt te raken. Daarna gaan de kinderen in drie groepen hard aan het werk. Een van de groepjes gaat graan tot meel malen met oude koffiemolens. Dat is geweldig spannend: korrels graan stop je in de koffiemolen, dan flink malen en ineens zie je dat er meel uit komt. Dan met de zeef het kaf van het koren scheiden. En je krijgt prachtig eigen gemalen meel. Maar de allerkleinsten onder de Vlinders kunnen het gewoon heel druk hebben met het sorteren van de graankorrels en ondertussen pik je er een graantje van mee door een korreltje op te eten. Een ander groepje kinderen gaat zelf van het gemalen meel pannenkoeken bakken op de bakplaat en de laatste groep maakt scones: het worden sterren, slakken en een papegaai. Bakken in de koekenpan en dan natuurlijk heerlijk opeten.,,dit was het leukste dat wij hier ooit gedaan De kinderen hebben ook met vormpjes figuren uit een boterham gedrukt. Een touwtje erdoor en je hebt weer een heerlijk hapje voor de vogels. In openstaande dennenappels kun je besjes van de Ilex proppen, die de vogels kunnen zoeken en dan kunnen opeten. Maar ook kartonnen kerstbomen insmeren met pindakaas nummer

12 en dan in een emmer zaad dopen. Met als eindresultaat een prachtige vogelvoederkerstboom voor de 26 Vlinders, die vandaag met hun ouders aanwezig zijn bij het IVN. Een pronkstuk met kerst voor in de eigen tuin. Pootafdrukken Dieren leven vaak verborgen en laten zich vaak overdag niet zien. Welk dier komt hier langs en waar is hij naar toegegaan. Wat zijn de gewoontes van een dier? Dieren volgen altijd hetzelfde pad: een wissel heet dat. Na het vinden van wissels van de Galloways in het park bij de Vlinder, zien de kinderen van de jeugdwerkgroep de Vlinders, van 4-8 jaar, op zondagmiddag 11 januari ook prenten. Prenten zijn pootafdrukken van dieren. Prenten van de Galloway zijn supergroot en van een hond veel kleiner. Ook zien wij heel veel poep, grote flatsen van de Galloways, kleine en grote hondendrollen, maar ook witte urine/poepsporen van vogels. Alle gevonden sporen worden nauwkeurig aangekruist op hun formulier. Terug in het bezoekerscentrum De Veenweiden mogen de kinderen een aantal sporen nakleien. Het kleien van poep vindt overigens niet iedereen leuk. Dan maar een ander spoor: een heuse specht in de boom. De kinderen ontdekken ook dat een spoor ook de rail van de trein is en dat uit een paddenstoel ook sporen vallen. Ook maken de kinderen nog hun eigen pootafdruk en gaan als gediplomeerd speurder weer naar huis. Afval is leuk,,afval is leuk en opruimen ook!, volgens de Vlinders van wie op 8 februari de activiteit staat in het teken van afval. Eerst luisteren ze naar een leuk verhaal over Opa Jan (geschreven door Marius van Dokkum). Opa Jan houdt ook zo van rommel en afval. Maar zo'n rommeltje als deze opa er van maakt, dat is voor de kinderen te veel van het goede. Want na het verhaal steken de kinderen de handen uit de mouwen om samen met hun ouders, gewapend met grijpstokken en een flinke vuilniszak, de omgeving van het bezoekerscentrum De Veenweiden eens flink onder handen te nemen. Vier vuilniszakken vol zwerfafval verzamelen ze in een half uur tijd: van wietzakjes tot bierblikjes, sigarettenpeuken, patatbakjes, plastic lepeltjes en vorkjes, kauwgom, bananenschillen en heel veel papier. Na dit harde werken in de buitenlucht mogen de kinderen van oude sokken een monster, draak of knuffel maken. En van melkcontainers een spaarpot of een balspel. Het is heel leuk om te ontdekken wat je allemaal van afval kunt maken. Trots gaan de kinderen met hun zelfgemaakte speelgoed naar huis. Film IVN jeugd Op een prachtige dag in oktober heeft een officiële filmploeg in opdracht van het IVN Zuid-Holland een film gemaakt over een onderdeel van het werk van een gids bij IVN Alphen aan den Rijn en dan vooral de jeugd. De film werd gebruikt voor een inleiding bij een provinciale dialoog dag op 23 januari en mag/kan gebruikt worden bij de promotie van natuurgidsencursussen. Er is ruim vijf uur gefilmd voor 2,5 minuut video, maar het resultaat mag er zijn. Klik aan en geniet! Op watch?v=ktjdepoh-no Of het filmpje op dropbox: 7at3iw/IVN_Natuurgids_Final_extratit le_hires.mov?dl=0 De reacties op het filmpje waren zo goed dat er nog een rolprent is gemaakt, ditmaal bij IVN Delft. Dat zie je op: watch?v=hfskss4ikxk. Hoofdrolspeelster Gerda Bonninga bedankt bij deze nogmaals alle jeugdige deelnemers en ouders in de film.,,dank zij jullie enthousiasme, hulp en het prachtige weer is het een leuke film geworden. nummer

13 Moordstart legt Vogelwerkgroep geen windeieren Moordstart voor Alphense vogelwerkgroep. Het is de sensationele kop boven het artikel waarmee het Alphens Nieuwsblad begin februari 2005 den volke kond doet van de geboorte van onze toch zo vredelievende vogelwerkgroep. Tien jaar later kan initiatiefnemer en voorzitter Stef Strik er altijd nog wel om glimlachen. Dat die start destijds alle en uitgebreide aandacht krijgt, zelfs de Telegraaf maakt melding van het begin van de vogelwerkgroep, heeft die vogelwerkgroep uiteindelijk geen windeieren gelegd. Tien jaar later zijn er zestig leden en kan de groep bogen op een aantal interessante waarnemingen en waardevolle bijdragen aan wetenschappelijke vogelkennis die niet alleen voor Alphen van belang is. Terug even naar dat zo bewogen en aller aandacht trekkende begin. Dat had alles te maken met een op de parkeerplaats vlakbij Amigo gedropt lijk. Een slachtoffer van een criminele afrekening, thans aan de orde van de dag in Amsterdam, maar toen nog niet zo vaak voorkomend en al helemaal niet in het wat suffige Alphen aan den Rijn. De wijde omgeving van de plaats waar het lijk ligt, is afgezet met het bekende rood-witte politielint. Waarmee ook de weg naar de ingang van de kinderboerderij is afgesloten. Uitgerekend daar moet de oprichtingsvergadering en de start van de eerste excursie van de Vogelwerkgroep plaatshebben. Overleg van Stef met de verantwoordelijke politiefunctionarissen heeft als resultaat dat de belangstellende vogelaars via de Helmhof toch hun doel kunnen bereiken.,,je komt voor een vogelexcursie en je ziet een lijk, zegt een van de verbouwereerde vogelaars van het eerste uur tegen het dagblad van Rijn en Gouwe. Wat lijken betreft blijft het daarbij, het vervolg kenmerkt zich door de doorgaans stille aanwezigheid van vogelaars met kijkers en telescopen op vogelrijke plekken in Alphen en omgeving en ook wel verder weg tot in Frankrijk, Spanje en Polen. Waarom een vogelwerkgroep in Alphen aan den Rijn? Stef legt uit dat een aantal actieve vogelspotters (twitchers) en vogeltellers de afstand tot VWG Koudekerk/Hazerswoude te ver vond en behoefte had aan een Alphens clubje om daar de waarnemingen en ervaringen met elkaar te delen. Liefst zonder statuten, papieren, vergaderingen. Daarom werd aansluiting gezocht bij een bestaande natuurorganisatie in Alphen, het IVN.,,Dat we nu de eerste stappen zetten tot samenwerking tussen VWG Koudekerk/Hazerswoude en onze VWG na de samenvoeging tot één gemeente Alphen, hadden we tien jaar geleden ook niet kunnen bedenken, zegt Stef. De doelstellingen van de VWG Alphen werden in 2005 als volgt gedefinieerd: - Bekijken en bestuderen in het wild levende vogels in Alphen; - Leveren bijdrage aan behoud, herstel en verbetering vogelstand en vogelgebieden in Alphen; - Vergroten belangstelling voor vogels bij breed publiek. Er is een website opgezet ( waar alle activiteiten en verslagen zijn opgenomen. Ook de waarnemingen in het werkgebied van de vogelwerkgroep kunnen daar worden ingevuld. Dat zijn inmiddels ruim ingevoerde vogelwaarnemingen! Het gaat om 252 verschillende soorten ging gelijk al van start met een aantal bijzonderheden: de ijsduiker op de Zegerplas en de kwartelkoning in Polder Vierambacht. Met de aanleg van het Zaanse Rietveld kwamen ook bijzondere watervogels in beeld: Amerikaanse smient (2006), witvleugelstern (2007) en blauwvleugeltaling (2010) werden door vele vogelaars gespot en genoteerd. In 2011 maakte in het Burgemeester Visserpark een grauwe fitis zijn opwachting. Maar eind 2014 was wel de grootste klapper met de Afrikaanse woestijngrasmus in de Polder Gnephoek.,,We hebben in tien jaar vogelwerkgroep vogels zien komen (grote zilverreiger, boomklever, halsbandparkiet) en gaan (patrijs, veldleeuwerik, zwarte stern). Anderen hebben het moeilijk, zoals huiszwaluw en steenuil. Specifiek voor deze soorten zijn binnen de vogelwerkgroep weer subwerkgroepen actief met onderzoek, voorlichting en nestkastbeheer, vertelt Stef. Hij legt uit dat trends waarneembaar zijn door langdurig vogels tellen.,,een aantal vogelaars binnen de vogelwerkgroep doet dit trouw. Maar de meeste vogelaars houden het bij het gewone kijken naar vogels. Zonder papierwerk. Met elkaar vogels kijken kent een grote gezelligheidsfactor. De vogelwerkgroep gaat er maandelijks op uit om met elkaar ergens in het land vogels te spotten. Op het IJsselmeer, in de Oostvaardersplassen, de Zuid-Hollandse en Zeeuwse eilanden of op de Veluwe. Vrijwel alle vogelrijke gebieden in Nederland zijn inmiddels aangedaan.,,zo hebben we de laatste korhoenders nog zien bolderen op de Sallandse Heuvelrug, zagen we klapeksters in de Amsterdamse waterleidingduinen en pestvogels in Oostvoorne. De buitenlandse reizen stonden garant voor nog meer spektakel. Duizenden kraanvogels in Lac du Der in Frankrijk, slangenarenden in Tarifa, Spanje en zwarte ooievaars in Warta, Polen. In het kader van het tienjarig bestaan wordt eind mei 2015 een jubileumreis naar Estland georganiseerd. Voor het komende decennium heeft de vogelwerkgroep een aantal speerpunten benoemd: Meer mensen bij de excursies betrekken; Meer vogelaars interesseren voor onderzoek (tellingen); Meer lezingen over vogels in De Vlinder; Meer samenwerken met VWG Koudekerk/Hazerswoude; Vooral met elkaar blijven genieten van onze gevederde vrienden! nummer

14 Natuurbeheer, wellness-decor Henk Jan Habermehl Uit de prehistorie van mijn leven herinner ik mij dat ik jeugdnatuurwachter werd. Wat het inhield, is me nog niet helder, wel heb ik jaren een speldje, bronskleurig, bloemvormig, in een doosje bewaard omdat ik een ster was in het kwijtraken van losse onderdelen als wanten en een Engels kostschooljongenspetje (2x woordwaarde). Eén keer zijn we als brugklassers tijdens een lesuur met de biologieleraar naar de rioolwaterzuivering over de spoorlijn getrokken om onder zo n betonnen bak spaden te zoeken om iets om te spitten. Maar het lesuur was te kort en de klei te vet, dus van dat Alphense bos is toen ook al niets terecht gekomen. In de zestiger jaren reageerde de lokale bevolking, die in ieder geval in de schuur nog een paar klompen had staan, nogal weerspannig op de term natuurbescherming. Een legendarische plantsoenwerker en volkstuinder met een lange tabakspijp noemde alle groen dat buiten een perk groeide vuil en dat moest je wegrapen (komt ook voor in het Boskoopse woordenboek). Groen hoefde je niet te beschermen, het groeide tegen de klippen op, dat moest je maar weg(=dood)spuiten. Ligusterhagen heb ik uitentreuren geknipt en dan gooide je dat spul op een braak terreintje. Alle mensen langs de Rijn e.o. wierpen zulks in het water, evenals de inhoud van kippen- en konijnenhokken, het dreef vanzelf naar Katwijk en verder, evenals alles wat anderen via een riool loosden. Wellness-decor, de droom van elke vrijwillig landschapsbeheerder? Of toch niet? Op verjaardagen van mijn ouders kwam steevast de Hongerwinter ter sprake: dat mijn oudere broer en zus bij het licht worden, telden hoeveel straatbomen er nog overgebleven waren. De zaaggeluiden in de nacht waren dus niet het gesnurk van de buurman geweest. Mij begon wel op te vallen dat die besproken boerengeriefbosjes ten ondergingen aan de weelderige eigen groei. De stelen voor gereedschappen kwamen nu van het Landbouwhuis van C.A. Bos, gelijktijdig met de eerste tractor uit de VS. De boerin deed het houtfornuis over aan de lorrenboer nadat ze eerst nog een voorraad 17 e -eeuwse prekenboeken opgestookt had. In de winters (die had je toen nog) van de zestiger jaren betrad ik over het sterke ijs veel van die Rubensiaanse oerbosjes. De boeren vonden die plekken maar niks. Het jongvee hielp hen door de sloot dicht te trappen en de bast van de bomen af te vreten. En zie daar, met de melksubsidie breidde het aantal roedes weiland zich uit. In de zeventiger jaren liep Alphen vol met stadse mensen die bovendien studeerden. De Prikkebenen, landschapshistorici en kenners van polderflora en fauna gingen scripties schrijven over die pestbosjes en alles wat de plattelander ongedierte noemde. Alles wat bedreigd wordt of verdwijnt, vindt beschermers, en zo zat ik in december 1979 te schuilen in de hooiberg van Straathof om een bosje aan de Spijkerboorse wetering door snoeien te beschermen (snoeien doet groeien, daarover was ieder het eens). De sluizen van de hemel (en we wisten toen nog niet dat we de klimaatverandering de schuld konden geven) bleven geopend, dus we dropen af, letterlijk. Vanaf januari 1980, nu dus 35 jaar geleden, hebben we als Vrijwillig LandschapsBeheer de meeste bosperceeltjes en begroeide kades al zeven keer aan onze wetten aangepast. In de tachtiger jaren kwam het woord milieu (Umwelt) in zwang. Om de paar zinnen stond het in iedere tekst. Ook bij het Vrijwillig LandschapsBeheer kreeg het gestalte in de persoon van helpers; vaak bleek het hout de echte drijfveer, de modieuze open haard moest wel gevoed. Vroeger was het polderwerk een zwoegen in eenzaamheid, nu wandelt, holt, jogt, prikstokt, GPSt, hondbegeleidt een menigte landschapsgebruikers langs ons heen, vaak benieuwd of dit onze taak is als HALT-gestrafte of in plaats van een weekje Veenhuizen. De beter gesitueerde jongere middelbare wenst als decor een fraai bosperceel of een rustiek plasjeslandschap met kikkers en ooievaars (de tijd van Kees Brusse op een zeilboot om de wereld is te). En het groen dat groeit voort, want de boer ploegt niet meer, die dekt de tafel van zijn bed and breakfast. nummer

15 IVN wil bomen Scala gespaard zien IVN Alphen aan den Rijn heeft de gemeente Alphen gevraagd om een aantal monumentale bomen bij het voormalige schoolgebouw van het Scala college in het centrum te sparen. Voor het betrokken gebied is met grote voortvarendheid een bouwplan ontwikkeld waarin geen plaats lijkt te zijn voor de acht beschermwaardige bomen. Van die bomen is er een slecht aan toe, maar hebben de andere nog goede toekomstverwachtingen,,als ze maar blijven staan waar ze staan. Dat schrijft IVN begin december in een brief aan het college van burgemeester en wethouders. IVN vroeg eerder al in een persbericht aandacht voor de bomen.,,het opzoeken van de pers doen we niet lichtelijk, maar vonden we in dit geval noodzakelijk omdat er met grote voortvarendheid appartementen in het nieuwe Scalacomplex in de verkoop zijn gebracht, terwijl er nog geen duidelijkheid is over het lot van deze bomen. Ons standpunt blijft dat deze bomen gespaard dienen te worden en het bouwplan aan de bestaande bomen moet worden aangepast. In de brief beroept IVN zich op een aantal stellingen uit het Groenbeleidsplan Alphen aan den Rijn In dat gemeentelijke beleidsplan wordt een lans gebroken voor,,de boom die als drager van de groenbeleving een centrale plaats inneemt bij het Alphense groenbeleid. Met klem wijst IVN op het volgende artikel:,,het uitgangspunt van de gemeente Alphen aan den Rijn is dat zij bomen wil behouden en beschermen. Bomen en groen moeten een evenredige rol spelen in de afweging bij ruimtelijke ontwikkelingen als inbreidingen of reconstructies van wegen. Maar ook bij klachten van bewoners over bomen in de woonomgeving maken we een juiste afweging. We ontwikkelen een afwegingsmodel waarin de randvoorwaarden zijn beschreven voor het vervangen en handhaven van bomen.,,daarom bevreemdt het ons dat bij de ontwikkeling van de Scalalocatie de beschermwaardige bomen niet als uitgangspunt zijn genomen. Het IVN trekt de conclusie dat het bouwplan op basis van het gemeentelijke beleid en het bestemmingsplan zodanig kan en moet worden aangepast dat de beschermwaardige bomen ongemoeid kunnen worden gelaten. Wij zouden graag met u van gedachten willen wisselen over mogelijkheden om het plan daarop afgestemd in te richten, biedt IVN zijn diensten aan. De plannen zoals ze er liggen zullen als het aan de gemeente ligt worden uitgevoerd. Wel moet nog een aantal vergunningen worden verleend, onder andere een kapvergunning, en daartegen kan IVN dan bezwaar maken. De werkgroep planologie houdt de ontwikkelingen nauwlettend in de gaten. Groen doet goed De tentoonstellingscommissie houdt het jaarthema voor 2015,,Groen doet goed aan voor het uitwerken van de exposities. Onderwerpen voor de nieuwe tentoonstellingen zijn: 1. Mens, milieu en maatschappij 2. Natuur en gezondheid 3. Hoe groen ben jij? Bij,,Mens, milieu en maatschappij wordt de waardering voor groen, thuis, op school en de wijk nader belicht. Ook aan groene schoolpleinen wordt aandacht besteed. Bij,,Natuur en gezondheid is er speciale aandacht voor biologisch voedsel en de invloed van voedsel op onze gezondheid. Op de lentemarkt wordt dit thema eveneens een item. Bij,,Hoe groen ben jij wordt de nadruk gelegd op een expositie van foto s en kunst die betrekking hebben op dit thema. De bedoeling is dat hiervoor groepen worden uitgenodigd die zich in het thema hebben verdiept. Door het exposeren van fotografie en of diverse kunstvormen hopen we ook een andere doelgroep als bezoekers aan te trekken, waarbij we tevens het IVN en het bezoekerscentrum kunnen promoten. ( Je kunt het ook,,kunst in de Vlinder noemen ). Pieter Verkade, Coördinator werkgroep exposities Hieruit concludeert IVN dat het beleid van de gemeente erop gericht is om beschermwaardige bomen te behouden, waar IVN Alphen aan den Rijn het volmondig mee eens is. nummer

16 Van het Stichtingsbestuur 2014 was een zeer geslaagd jaar voor het Bezoekerscentrum. Ons eerste lustrumjaar kende in ieder seizoen wel een hoogtepunt. Ons winterseizoen werd opgefleurd door een gezellig en gevarieerd Groene Hart Café - met medewerking van VERhaler Arjen Siebel en onze,,jeugdkoningin Gerda Bonninga. Met Pasen vierden we het verjaardagsfeest van de IVN-jeugdgroepen, met een heus eierfestival. Vlak voor de grote vakantie werden we verrast doordat buitenschoolse opvang de PaddenPoel het prestigieuze Groene Kinderopvang certificaat in de wacht sleepte. speelmogelijkheden kunt inrichten. Als altijd kun je ook deze expositie gratis bekijken tijdens de openingsuren van het Bezoekerscentrum. Kom onze tuinmensen helpen! En tenslotte het Herfstevenement, dat we samen met de Kinderboerderij organiseerden. Waarbij we ook het amfitheater officieel in gebruik konden nemen. Het amfitheater is als instructie-, ontmoetings- en belevingsplek een echte aanwinst voor onze natuurtuin. Al met al hebben we mede door de uitstekend bezochte herfstmarkt royaal meer bezoekers mogen ontvangen dan in voorgaande jaren. En ook 2015 gaan we weer volop aan de slag om de natuur en het landschap van het veenweidengebied in en om het Bezoekerscentrum met volle teugen te beleven. We vernieuwen de apparatuur in de vergaderruimte en een deel van onze vaste exposities wordt weer bij de tijd gebracht. En niet in de laatste plaats besteden we aandacht aan het bijscholen van onze gastvrouwen en heren. Kortom, samen met IVN en BSO de Paddenpoel maken we van 2015 weer een gezond groen jaar. Natuurlijk, met de groeten van Bas Wienbelt, voorzitter@bcdeveenweiden.nl. Nieuwe wisselexpositie Groen doet goed Onze tuinploeg is druk bezig om van onze natuurtuin een plek te maken waar ons motto,,goed voor je groene hart elk seizoen te beleven is. Maar onze tuinmensen zijn nog lang niet klaar. Op zaterdag 14 maart gaan ze in het kader van NL DOET verder om van de tuin bij 'de vlinder' een echte beleef- en natuurtuin te laten worden. Ook iets voor jou? Meld je dan aan via De postcode van deze klus is 2403NC. IVN en KNNV samen op weg Alphen ziet groen. Dat is net als vorig jaar ook het motto van onze wisselexposities in Onze eerste wisselexpositie van dit jaar,,,groen doet goed, laat ons kennis maken met de waarde van groen in onze omgeving. Thuis, op straat en in plantsoenen of rondom scholen. Ook in deze expositie laten we nieuwe manieren en ideeën zien om te genieten van het groen dat Alphen te bieden heeft. Zoals: hoe je zelf thuis groenten en kruiden kunt kweken, hoe je plezier kunt hebben van een plantsoentje in je wijk of hoe je een schoolplein met minder tegels heel anders en met veel meer De besturen van IVN, Instituut voor natuureducatie en duurzaamheid, en KNNV, Vereniging voor Veldbiologie, hebben de intentie uitgesproken samen op weg te gaan naar een nieuwe organisatie. Daarmee zetten zij een volgende stap in de samenwerking. Hoe de nieuwe organisatie eruit gaat zien is nog niet bekend. IVN en KNNV hebben gemeen dat zij met een grote achterban van vrijwilligers de natuur dichtbij mensen brengen. Daarin gaan zij de krachten bundelen. De natuurkennis van de KNNV en de educatie en beleving van IVN verrijken elkaar. Het samengaan van beide organisaties moet leiden tot een toekomstbestendige natuurorganisatie op het terrein van natuurstudie en natuureducatie, aldus IVN en KNNV. nummer

17 Wisenten in het Kraansvlak wel Europese bizon genoemd, is een verre verwant van ons normale rund. Met zijn slankere bouw, hoge rug, korte horens en kastanjebruine vacht lijkt het indrukwekkende dier zo weggelopen uit een oude western. Peter Maris De wind snijdt door het open duin en ik voel hoe de kou ons land in blaast. Ik trek de kraag van mijn jas omhoog, terwijl ik de boswachter op zijn hielen volg. Het Kraans-vlak is een gebied met beperkte toegang, maar onder begeleiding mag je overal komen. Zonder de ballast van een zware camera, houdt de boswachter stevig de pas erin. De sneeuw kraakt onder mijn voeten als we afdalen in een duinpan en gelukkig wat luwte vinden.,,nog een paar heuvels en dan zouden we hen moeten zien, vertelt de boswachter enthousiast. En als ik daadwerkelijk bovenaan de heuvel kom, zie ik een aantal bruine kolossen in het besneeuwde duinlandschap staan. We blijven op de duintop wachten, zodat de wisenten kunnen wennen aan de tweepotige verschijning die afsteekt tegen de horizon. Op zoek naar wisenten in het duingebied het Kraansvlak Naast bast van kardinaalsmuts en eikels, staat er bij wisenten veel gras op het menu. De dieren hebben daarom halfopen bos en struweel nodig om aan hun voedsel te komen. Deels creëren zij dit zelf door gesloten duindoornstruweel open te breken om bij lekkere hapjes te komen. Andere dieren profiteren weer van dit sloopgedrag omdat jonge planten hierdoor meer kans krijgen. Omdat wisenten graag op zijn tijd een zandbad nemen, maken zij open zandige plekken in het landschap. Hierdoor krijgt meteen de duindynamiek een zetje in de rug. Het is een apart gezicht om wisenten in de duinen te zien lopen. Ooit bevolkten hun voorouders heel Europa, maar honderd jaar geleden is de laatste wilde wisent verdwenen, net zoals de oeros en de tarpan. Laatstgenoemde soorten zijn net als de wisent weer teruggefokt via dieren in gevangenschap en overal in Europese natuurgebieden uitgezet. In het Kraansvlak, een van oudsher voor het publiek afgesloten duinterrein nabij de Kennemerduinen, leven sinds 24 april 2007 wisenten. PWN, Stichting Duinbehoud, ARK, FREE Nature en Stichting Kritisch Bosbeheer zijn hier een project gestart om het gedrag van wisenten te beoordelen en te bekijken wat hun invloed is op het landschap. Vanuit deze opgedane praktijkervaringen is er besloten om vanaf maart zes tot acht wisenten te laten grazen op de Veluwe bij Harskamp. De wisenten lijken dus een rooskleurige toekomst tegemoet te gaan in ons land! Oog in oog met imposante wisent Wanneer de boswachter aangeeft dat het kan, daal ik een stukje af om op ooghoogte te komen met de dieren. Met een schofthoogte van 1,8 meter kun je de wisent onmogelijk over het hoofd zien. Een stier heeft meestal een gewicht van ongeveer 840 kilo en koeien wegen rond de 540 kilo. Zij zijn net iets kleiner dan de mannetjes. Met een lengte van bijna 3 meter zijn de runderen uit de kluiten gewassen en niet voor niets de grootste landzoogdieren van Europa! De wisent, ook nummer

18 Agenda van Activiteiten Data van activiteiten onder voorbehoud. Telefonische informatie vooraf gewenst Datum Tijd Soort activiteit Onderwerp activiteit rmatie/bijzonderheden Vanaf wo,za,zo Tentoonstelling Mens, milieu en maatschappij Januari Pieter Verkade di 3 maart za 7 maart za 7 maart zo 8 maart za 14 maart zo 15 maart wo 18 maart za 21 maart zo 22 maart ma 23 maart di 24 maart za 28 maart di 31 maart ma 6 april wo 8 april za 11 april zo 12 april (30) Plaats Presentatie en Workshop Aanmelden Plaats Natuurbeheer /aanmelden Plaats Natuurbeheer /aanmelden Plaats Jeugd (4-8 jaar) Aanmelden Plaats Jeugd (8-12 jaar) Plaats Natuurbeleving Start De Vlinder, Bruins Slotsingel 15, Alphen Het privéleven van vogels en workshop Nestmateriaalhouder maken Loes Leeuwenburg aanmelden@ivn-alphenaandenrijn.nl De Vlinder, Bruins Slotsingel 15, Alphen Rietveld open houden t.b.v. vogels Peter Benes, per keer aanmelden Zaans Rietveld, Rietveldsepad, Alphen Vrijwillig Landschapsbeheer H.J. Habermehl/Wim Dieho Wisselend, per keer informatie Vlinders: Hoe wordt je uitvinder? Gerda Bonninga jeugd@ivn-alphenaandenrijn.nl De Vlinder, Bruins Slotsingel 15, Alphen Fladderaars: naar de (kinder)boerderij Gerda Bonninga De Vlinder, Bruins Slotsingel 15, Alphen Stiltewandeling met na afloop thee/napraten Grada Hooijmans De Vlinder, Bruins Slotsingel 15, Alphen hele dag De Vlinder Gesloten i.v.m. gebruik als stemlokaal Zie uitnodiging n.n.b Evenement Aanmelden Plaats Vogelactiviteit /aanmelden Start Bijeenkomst Plaats Presentatie Aanmelden Plaats Wandelexcursie Start Workshop Aanmelden Plaats Vogelactiviteit Start Bijeenkomst Plaats Jeugd (8-12 jaar) Plaats Jeugd (4-8 jaar) Aanmelden Plaats NL DOET Tuin opknappen J.J. Hendrickx De Vlinder, Bruins Slotsingel 15, Alphen Verrassingsexcursie vwgalphen@live.nl P-plaats Golfclub, Kromme Aarweg 5, Alphen Algemene Ledenvergadering + presentatie Grada Hooijmans De Vlinder, Bruins Slotsingel 15, Alphen Eet smakelijk uit je achtertuin Loes Leeuwenburg aanmelden@ivn-alphenaandenrijn.nl De Vlinder, Bruins Slotsingel 15, Alphen Nieuw leven op het Heempad Hans van Dam De Veenmol, Zwartepad (naast spoor) Boskoop Zaaien voor een goede oogst Loes Leeuwenburg aanmelden@ivn-alphenaandenrijn.nl De Vlinder, Bruins Slotsingel 15, Alphen Vogelexcursie Zaanse Rietveld Dick Warmerdam P-plaats Rietveldsepad, Alphen, bij tunnel N11 Coördinatorenvergadering Grada Hooijmans De Vlinder, Bruins Slotsingel 15, Alphen Fladderaars: naar de (kinder)boerderij Gerda Bonninga De Vlinder, Bruins Slotsingel 15, Alphen Vlinders Schatzoeken Gerda Bonninga jeugd@ivn-alphenaandenrijn.nl De Vlinder, Bruins Slotsingel 15, Alphen Kosten: leden/donateurs 4, niet-leden 6,- p.benes@hotmail.com postcodegebied 2409 AA Aanmelden alleen 1e keer, / ,50 per keer, incl. drinken s.v.p. per keer aanmelden Aanmelden alleen 1e keer jeugd@ivn-alphenaandenrijn.nl gratis activiteit stiltewandeling@kpnmail.nl of han.hendrickx@gmail.com Zegersloot-Noord, Alphen carpoolen met kostendeling v.a koffie/thee secretaris@ivnalphenaandenrijn.nl Kosten: leden/donateurs 4, niet-leden 6,- Gratis activiteit Aanmelden t/m 24 maart Kosten: leden/donateurs 4,- niet-leden 6,-, materiaal 2,- gratis activiteit postcodegebied 2409 AA secretaris@ivnalphenaandenrijn.nl Alleen de 1e keer aanmelden jeugd@ivn-alphenaandenrijn.nl 2,50 per keer, incl. drinken s.v.p. per keer aanmelden nummer

19 zo 12 april zo 19 april zo 19 april di 21 april za 25 april za 25 april za ochtend Excursie Start Kanotocht Aanmelden Start Vogelactiviteit /aanmelden Start Presentatie Aanmelden Plaats Excursie Start Excursie Start Natuurbeheer /aanmelden Plaats Rondje Kromme Aar Dick Warmerdam De Vlinder, Bruins Slotsingel 15, Alphen Kanoroute vanaf boerderij De Vooruitgang * Dick Warmerdam aanmelden@ivn-alphenaandenrijn.nl * Middenachterweg 3, Aarlanderveen Steltlopers in de Hollandse polders vwgalphen@live.nl P-plaats Golfclub, Kromme Aarweg 5, Alphen Vogels in Boskoop Loes Leeuwenburg aanmelden@ivn-alphenaandenrijn.nl De Veenmol, Zwartepad (naast spoor) Boskoop Vogels in Boskoop Loes Leeuwenburg De Veenmol, Zwartepad (naast spoor) Boskoop Lentekriebels Zwartepad Hans van Dam De Veenmol, Zwartepad, Boskoop Natuurtuin Koudekerk Tineke van Rijn/Bert van der Zwaan Koudekerk gratis activiteit Kanohuur 5,- p.p of aanmelden via carpoolen met kostendeling Zie ook excursie 25 april Kosten: leden/donateurs 4, niet-leden 6,- Zie ook presentatie 21 april Excursie is gratis. gratis activiteit i.s.m. Vogelwerkgroep K/H / Activiteiten van Vogelwerkgroep Koudekerk/Hazerswoude vind je op ivn.nl/alphenaandenrijn Doe mee! rechterkolom Hans van Dam op zijn praatstoel Hans van Dam, onze vaste medewerker uit Boskoop maar binnen en buiten IVN verantwoordelijk voor nog heel veel meer, liet vorig jaar in Bont Allerlei zijn natuurbeleving van de seizoenen de revue passeren. Voor een vervolg hebben we niet lang hoeven dubben. We zetten Hans gewoon op zijn praatstoel en laten hem zijn gang gaan. Nou ja, niet helemaal, want hij is moeiteloos in staat om in zijn eentje ettelijke pagina s Bont Allerlei voor zijn rekening te nemen. Stof genoeg! Zo vroeg ik hem om voor dit nummer terug te blikken op excursiejaar 2014 Zwartepad en meer in Boskoop en in Alphen in het Zegerslootgebied. Het resultaat: vier A4- tjes, veel te veel om allemaal af te drukken. Vandaar een greep. Te beginnen met Hans inleiding: Vrienden van het Heempad Boskoop:,,2014 was een topjaar! Doelstellingen: meer natuur, meer activiteiten, meer deelnemers en meer samenwerking. Sinds 2010 het Heempad Verlaan Boskoop. Het bleef daar niet bij, ambities gingen verder en de gelegenheid werd geboden. Zo kon er gewerkt worden aan biodiversiteit, bloeiende bermen en groene lijnen in het nieuwe Alphen. Nieuw inzicht in groenbeheer, juiste contacten van gebiedsbeheerders in Alphen aan den Rijn. Elk perceel met een natuurvriendelijke bestemming: 1 ½ km. natuurlijke oevers Snijdelwijk, 2 km. Peppellaan, twee nieuwe natuurkavels, door de gemeente ingezaaid, werden met tientallen soorten aangevuld. Zaden (emmers vol) zijn geplukt en hebben voor het merendeel al een bestemming gekregen. Doel, nog meer soorten, meer kleur en meer kansen voor de zeldzame flora en rode lijst soorten. Doelgebied is Snijdelwijk en het Zwarte Pad gebied Boskoop. Maar er is ook al belangstelling van elders, zelfs van bedrijven. Terugblik op We hebben alle excursies kunnen uitvoeren zonder extreme weersom-standigheden. Met een gemiddelde groepsbezetting van vijftien personen vonden wij dit een topjaar. Ereprijs voor de langst bloeiende Dotterbloem. Een dotterbloem op het Heempad presteerde het om onafgebroken te bloeien van begin oktober 2013 tot eind april Dat werd tijdens de natuurwandeling tijdens de viering van Koningsdag, op 26 april, beloond met het symbolisch uitreiken van de ereprijs (een plantje van de ereprijs werd in stukjes geknipt en met toespraak uitgestrooid over de plant). nummer

20 Maar liefst 26 personen genoten van deze prachtige natuurwandeling en van het vroege voorjaar, waarbij ook vogels zich goed lieten horen. Gonzende natuurpracht, zo kunnen we de natuurwandeling van 24 mei omschrijven. Langs het heempad staan tientallen soorten voorjaarsbloemen in bloei en dat levert een diversiteit van bijen, hommels en zweefvliegen op. Benieuwd waren we naar de proef met de ratelaar: we plukten in 2013 een emmer vol zaad in stadswijk Bloemendaal, Gouda en strooiden dat uit in heel het Zwarte Pad gebied. Proef 100 procent geslaagd! Dat geldt ook voor de bolderik waar we ooit met het winnen van zaad van een toevallige plant op braakliggend gebiedjes begonnen zijn. De rode lijst soort is algemeen in ons doelgebied (met dank aan de gemeente). Hetzelfde kunnen we zeggen van korenbloem, klaproos, gele ganzenbloem, wilde peen, moeraslathyrus, grote kaardenbol en dagkoekoeksbloem. Voor 28 juni had ik een thema in gedachten: herken de plant in de naam van uw straat. Leuk bedacht vond ik zelf, vooraf had ik bekeken hoe actueel zo n thema is, zowel Boskoop als Alphen aan den Rijn tellen elk tenminste zestien straatnamen met een plantennaam. Je zou denken dat je als bewoner van zo n straat toch wil weten hoe zo n plant eruit ziet. Mis hoor, het interesseert ze geen koolraap, al zouden ze in de stinkzwamstraat wonen. Handjevol mensen, ons eigen kluppie plus twee, toevallig was de pers ons deze keer ook niet goed gezind. Ik ga de uitdaging nog een keer aan. natuurwandeling. Zelden zo n mooie, betekenisvolle natuurwandeling gehad. We gaan kijken of we dit met hetzelfde thema ook dit jaar interactief kunnen invullen, misschien ook met andere thema s, zoals eetbare planten. Tot slot. Deze bloemlezing uit een jaar lang met Hans op stap is illustratief voor zijn enthousiasme en inspireert vast om ook eens met hem mee te gaan. Zie hiervoor de Agenda van Activiteiten elders in dit nummer. Help wilde bijen! Kom monitoren Hans Krüse en nog een aantal andere enthousiaste mensen nemen dit jaar het beheer van het rugstreeppaddeneiland aan de rand van Kerk en Zanen over van de gemeente. Dit zal gebeuren onder de vlag van IVN. Het beheer gaat afgestemd worden op insecten zoals wilde bijen, hommels, libellen, vlinders, enzovoorts. Hartverwarmende natuurwandeling.voor woensdag 2 juli werd medewerking gevraagd door BC De Veenweiden voor een wandeling langs de Kromme Aar. Doel om een groep ex-hartpatiënten, die als therapie een sportvereniging vormen, te begeleiden. Mensen die allen in verlengtijd leven, dankzij een tijdige medisch geslaagde ingreep. Zelden heb ik zo n enthousiaste en ontspannen groep gehad. Hoewel ik geen kenner ben van dit gebied (voor 2010 was ik er weleens per fiets doorheen gereden) volgde ik het spoor van collega gids Jan Kuijt. De angst om het aan mijn hart te krijgen is een stuk minder geworden, dit zijn de tachtigers van de toekomst. Natuur Apotheek op het Heempad. Dat was het thema voor de wandeling van 26 juli. In de publicaties werden een reeks kwalen genoemd waarvoor planten met helende eigenschappen bestaan, die te vinden zijn in het Zwarte Pad gebied. Thema s worden doorgaans goed voorbereid, waarbij verzamelde informatie voor een groot deel in het hoofd van de gids wordt gepropt. Dat was anders met de Natuurapotheek. Rond het heempad bleken ruim honderd soorten te staan met elk meerdere eigenschappen. Dat leverde zeven velletjes tekst op. Dat dit thema leeft bleek uit de opkomst van 21 personen, met veel vragen. En dus liepen de gidsen Jenny Heemskerk en Hans van Dam elk met een papierhouder rond. Dat werd zoeken naar telkens een van de planten met bijpassende werking op een van de zeven vellen, nogal frustrerend. Totdat iemand van de groep voorstelde om de blaadjes van elkaar te halen en mee te zoeken. Er ontstond spontaan een interactieve De rosse metselbij (Osmia bicornis; vroeger Osmia rufa) is in Nederland en België de meestvoorkomende soort uit het geslacht van de metselbijen (Wikipedia) Om vast te stellen of dit effect heeft, is monitoring noodzakelijk. Daarom willen we zoveel mogelijk insecten, vooral wilde bijen, in beeld brengen. We gaan dit doen door minimaal drie maal per jaar in het gebiedje op zoek te gaan naar wilde bijen. We zullen de bijen determineren met behulp van een zoekkaart en een app. Deze kaart en app bevatten veertig belangrijke soorten wilde bijen en is goed toegankelijk voor beginners. Daarnaast kijken we ook naar libellen en vlinders. We zijn op zoek naar mensen die mee willen helpen met het monitoren. Wil je meer weten, neem dan contact op met Jordan Blaauw via mail jordan@blaauw.net of mobiel nummer