De meerwaarde van internationalisering, een concreet voorbeeld: een Intensief Programma Community Based Mental Health in Nijmegen
|
|
- Anneleen de Ruiter
- 8 jaren geleden
- Aantal bezoeken:
Transcriptie
1 De meerwaarde van internationalisering, een concreet voorbeeld: een Intensief Programma Community Based Mental Health in Nijmegen Hein van der Hulst Inleiding Enige tijd geleden schreef ik in dit blad over de meerwaarde van internationalisering voor studenten in het Hoger Beroepsonderwijs (At Home and Abroad, Onderwijs en gezondheidszorg, december 2011). Ik vermeldde daarbij dat wij al jaren internationale cursussen mee ontwikkelen en uitvoeren. Ook schreef ik over de bredere kijk van studenten na een internationale ervaring: bredere visie op hun professie, een tolerantere kijk op anderen, een ruimere invulling van de multiculturele samenleving, reflectie op eigen gedrag, en, relativering van de gezondheidzorg in eigen land. De afgelopen twee decennia is de belangstelling voor internationale ervaring binnen het Hoger Onderwijs fors toegenomen. Hans de Wit, lector Internationalisering aan de Hogeschool van Amsterdam: Met de komst van het Erasmusprogramma werd een onomkeerbare trend ingezet van onderwijssamenwerking en uitwisseling die doorwerkt in alle facetten van het hoger onderwijs. Het nieuwe programma Erasmus for All lijkt een poging om het oude met het nieuwe te verbinden. Mobiliteit is net als internationalisering inderdaad geen doel op zich, maar een bijdrage aan bevordering van de interculturele en internationale competenties van studenten en de kwaliteit van het onderwijs (Europa Expresse, 2012, publicatie van NUFFIC). Anno 2012 is het niet meer de vraag óf studenten interculturele competenties moeten leren maar hóe dat gebeurt. Immers, waar zij later ook gaan werken, het zal altijd binnen een multiculturele context plaatsvinden, zowel in ons land als daarbuiten. De verpleegkundige van vandaag de dag wordt in alle velden geconfronteerd met vogels van zeer diverse pluimage. Dat geldt niet alleen voor patiënten en cliënten maar evenzeer voor collegae. Afgestudeerden zullen kennis moeten hebben van de verschillen tussen culturen (Van der Hulst, 2011). Een Intensive Program(IP), zoals hier beschreven, levert daaraan een belangrijke bijdrage: niet alleen de inhoud dwingt om over de grenzen heen te kijken, ook de samenwerking met medestudenten uit andere landen vereist een interculturele attitude. (Van der Hulst,H. & Koekkoek,B. 2012) Dit studiejaar boden wij een nieuw ontwikkelde cursus aan Community Based Mental Health 1, een internationaal programma van 2 weken. In dit artikel doe ik verslag van deze cursus en geef ik antwoord op de vraag wat studenten en docenten nu echt winnen door deel te nemen. Ik beschrijf de inhoud van dit zogenaamd Intensive Programme (IP) ; een prachtige combinatie van enerzijds het vakgebied sociale psychiatrie en anderzijds de internationale dimensie. Ik beschrijf welke ervaringen we er mee opdeden tijdens de uitvoering ervan begin 2012 met als doel om collega s te informeren en te motiveren om zelf aan een dergelijke cursus deel te nemen, studenten 1 In Nederland spreken wij over Geestelijke Gezondheidszorg en over Sociale Psychiatrie. In het Engels wordt dat Mental Health en Community Based Mental Health. Social Psychiatry wordt i.h.a. niet gebruikt en kan derhalve misleidend zijn.
2 ertoe te motiveren, dan wel een andere cursus te ontwikkelen, maar ook om aan te tonen dat een internationale en interdisciplinaire benadering van in dit geval de sociale psychiatrie - inderdaad meerwaarde heeft. Een dergelijk IP kan, via een applicatie worden aangemeld bij de NUFFIC, het Nederlands agentschap voor internationale samenwerking binnen het Hoger Onderwijs. Hier bekijken experts de kwaliteit, doelstellingen, het innovatief karakter e.d. en wordt besloten of subsidie wordt verleend via het zogenaamde Erasmus Lifelong Learning Programme (LLP). Deze subsidie bestaat voornamelijk uit vergoedingen voor reis- en verblijfkosten voor zowel studenten als docenten alsmede uit een vast bedrag voor organisatorische kosten. Het IP Community Based Mental Health Via ons internationaal netwerk is een aantal Europese partners benaderd met de vraag of zij zouden willen participeren in een IP rondom sociale psychiatrie. De reacties waren uiterst positief: er waren al veel uitwisselingprogramma s maar de geestelijke gezondheidszorg kwam nauwelijks aan bod. Uiteindelijk kwamen we tot een groep van acht hogescholen uit zes verschillende landen: België (Hasselt en Gent), Finland (Oulu), Letland (Riga), Polen (Wroclaw), Portugal (Lissabon en Setúbal) en Nederland (Nijmegen). Al deze partners tekenden een intentieverklaring waarin zij niet alleen kennis van - en ervaring met - psychiatrie beklemtoonden, maar zich ook verplichtten tot het bijdragen via docenten en studenten. Deelname zou open staan voor derdejaars Bachelor studenten vanuit de disciplines verpleegkunde, ergotherapie, fysiotherapie, sociaal pedagogische hulpverlening en maatschappelijk werk & dienstverlening - een, vanuit de GGZ bekeken, niet direct voor de hand liggende mix van beroepen.(van der Hulst,H. & Koekkoek, B. 2012) De aanvraag werd met stip goedgekeurd, de subsidie toegezegd, en we konden starten met de voorbereidingen: de ontwikkeling van een internationaal, intercultureel en multidisciplinair twee weken durend programma. Iedere instelling was verantwoordelijk voor de werving van studenten. De voertaal was Engels. Enige ervaring met - de praktijk van - de GGZ was gewenst. De deelnemende landen, instellingen en studenten: Vanuit België, Hasselt en Gent: 2 studenten ergotherapie en 4 studenten sociaal werk. Vanuit Polen, Wroclaw: 6 studenten fysiotherapie. Vanuit Portugal, Lissabon en Setúbal: 11 studenten van verpleegkunde, logopedie en fysiotherapie. Vanuit Finland, Oulu: 6 studenten verpleegkunde en ergotherapie. Vanuit Litouwen: 6 studenten ergotherapie. Vanuit Nederland, Nijmegen: 6 studenten verpleegkunde en één student creatieve therapie. Nadat wij, via schriftelijke informatie, de expertise van de deelnemende partners in kaart hadden gebracht stelden wij tijdens een tweedaagse bijeenkomst de grote lijnen en de verschillende didactische werkvormen van het programma vast. De diversiteit van de participerende collegae zorgde voor zeer verschillende invalshoeken en werkvormen variërend van traditionele hoorcolleges
3 en casework tot creatieve vormen van samenwerking en presentatie ondermeer via critical movies. 2 Voorafgaand aan het IP vond een voorbereidingsprogramma plaats via Blackboard 3. Aangezien het programma zelf vrij kort is wilden wij er zeker van zijn dat studenten zich én moesten prepareren (o.a. via casuïstiek en relevante artikelen) als mede met elkaar konden kennis maken. Dit Blackboard programma staat nog steeds open. Van alle docenten werd vooraf een abstract van hun les of workshop gevraagd en ook op Blackboard geplaatst. De cursus vond eind januari 2011 plaats in Nijmegen terwijl werkbezoeken weren gehouden in Utrecht (bemoeizorg) en Apeldoorn (verslavingszorg). De inhouden De rationale voor dit IP staat als volgt omschreven: Geestelijke Gezondheidszorg (GGZ) verschilt enorm per land, óók binnen Europa, wat betreft aspecten als biologisch/medische dan wel sociale benaderingen, de rol van soci ale determinanten, de wijzen van behandeling (medicijngebruik) en benadering (responsiveness volgens de World Health Organisation, 2003). De kwaliteit van de GGZ kan als indicatie worden beschouwd van de `state of the art` van de gehele samenleving. De huidige ontwikkelingen binnen de GGZ in Nederland, meer eigen verantwoordelijkheid, minder professionele zorg, meer eigen bijdragen e.d., zijn daar representatief voor. Vanaf de jaren zeventig van de vorige eeuw wordt psychiatrische problematiek, mede onder invloed van de antipsychiatrie, meer en meer interdisciplinair en holistisch benaderd. Dit blijft niet zonder gevolgen voor de (para)medische en sociale opleidingen+ de multi professionele benadering wint terrein. (Van der Hulst, 2011) De cursus zelf Het begin van de cursus bestond allereerst uit introducties, zowel van het IP zelf (internationaal, intercultureel en interdisciplinair) als van de belangrijkste elementen van deze cursus: terminologie (psychopathologie), de geestelijke gezondheidszorg in het algemeen en in verschillende landen in het bijzonder en de relatie tussen geestelijke gezondheid en samenleving; het gaat immers om sociale psychiatrie. Daarnaast waren er creatieve activiteiten gericht op kennismaking en samenwerking. Om te voorkomen dat studenten te zeer consumenten werden, was hen vooraf gevraagd presentaties te verzorgen over zowel hun land als over de staat van de GGZ in hun land. Dit laatste gebeurde aan de hand van vooraf gekozen items als verslaving, schizofrenie en depressie. Vanaf de derde dag werd studenten gevraagd zich te buigen over concrete gevalsbeschrijvingen, cases. Hierin vond een opbouw plaats van mono- naar multidisciplinair en van nationaal naar 2 Een critical movie is een vorm van assessment waarbij studenten via een zelf gemaakte film een ond erwerp uitdiepen. 3 Blackboard is een digitaal platform waarbij zowel informatie wordt gegeven alsook de mogelijkheid wordt geboden deelnemers met elkaar te laten communiceren.
4 internationaal, zodat er uiteindelijk gewerkt kon worden in multidisciplinaire en internationale werkgroepen van zo n zes personen begeleid door een tutor. In de loop van de cursus kwamen allerlei soorten onderwerpen ter sprake, zoals art therapy, het gebruik van zelf in de GGZ, ethische vraagstukken, de begeleiding van jongeren en ouderen, de omgang met moeilijke cliënten in de chronische zorg en zelfs Tai Chi in de GGZ kwam aan de orde. Ook vonden er twee werkbezoeken plaats om studenten te laten kennismaken met typische voorbeelden van de Nederlandse praktijk: bemoeizorg en verslavingszorg. Bij de bemoeizorg kwamen vanzelfsprekend vragen aan de orde over verantwoordelijkheid van de cliënt enerzijds en zorgplicht van de samenleving anderzijds; tot hoever moet de zorg gaan. Het zorgde voor uitgebreide discussies. De verslavingszorg maakte met name indruk via een verhaal van een ervaringsdeskundige: hij vertelde in perfect Engels! zijn levensverhaal en het nut van begeleiding bij zijn afkicken. Iedere dagdeel bespraken de studenten hun ervaringen van dat deel in zogenaamde reflectiesessies waarbij een docent, als tutor, studenten stimuleerde om terug te kijken op bijeenkomsten. Gezien de intensiteit en de veelheid van onderwerpen wilden wij, via deze sessies, voorkomen dat inzichten snel zouden wegzakken of te weinig geïntegreerd zouden raken. In plaats van de gebruikelijke presentaties werd als afsluitend assessment gekozen voor de eerder genoemde critical movies: in kleine groepen kozen studenten voor een bepaald thema dat een dag lang werd besproken, onderzocht en uitgewerkt en uiteindelijk zou resulteren in een soort film waarin de dilemma s en mogelijkheden van het thema werden vertoond. De producten waren indrukwekkend; niet alleen werden alle thema s evidence based onderbouwd, zij vertoonden ook de ontwikkeling van studenten gedurende dit IP. Deze filmpjes zijn via een website nog steeds in te zien. Leerdoelen en resultaten Naast doelen als verbetering van de kwaliteit en samenwerking tussen hogescholen en de ontwikkeling van innovatieve praktijken in opleiding en training, lag speciale nadruk op een sterke multidisciplinaire benadering en onderwerpgebieden welke momenteel onderbelicht zijn ( Van der Hulst, 2011). Als resultaat werd verwacht: Een intensief programma voor studenten én docenten waardoor studenten interculturele en interdisciplinaire competenties kunnen ontwikkelen waardoor zij pro-actiever en creatiever worden binnen een veranderend gezondheidszorgsysteem. Tevens wordt beoogd via het benoemen van best practices een beter begrip te krijgen voor de GGZ in verschillende Europese gezondheidszorgsystemen. Het programma beoogt verder de ontwikkeling van strategieën van empowerment van cliënten in de samenleving (Van der Hulst, 2011). De doelen: Uitwisseling van expertise in de sociale psychiatrie; Bevordering van interprofessionele en interdisciplinaire samenwerking; Vergroting van de kennis met betrekking tot de GGZ;
5 Ontwikkeling van strategieën binnen de sociale psychiatrie. Door middel van twee evaluaties, een standaardevaluatie van het NUFFIC en een, binnen een aantal bestaande internationale cursussen ontwikkelde digitale evaluatie, werden de resultaten gemeten. Studenten bleken zeer tevreden wat moge blijken uit de scores: relevantie van de cursus: 3.93 (op schaal van 1 zeer ontevreden- tot 4 zeer tevreden), kwaliteiten van lessen en workshops: 3.95, overall satisfaction: 3.63! Meer toegespitst waren de uitkomsten: Kennis van karakteristieken van andere culturen: 3.71 Betere competenties en vaardigheden m.b.t. interculturele en internationale aspecten: 3.68 Meer respect voor de visie van anderen: 3.76 Meer kennis van de GGZ in andere landen: 3.79 Meer begrip voor de verschillende benaderingswijzen en strategieën binnen de GGZ: 3.79 Groter bewustzijn van het nut van duidelijke communicatie tussen professionals: 3.83 Studenten kregen ook de gelegenheid hun persoonlijke ontwikkeling aan te geven via vragen als: hoe - en waarom - denk je dat deze cursus heeft bijgedragen aan je professionele ontwikkeling en zal deze cursus impact hebben op je professionele praktijk, met andere woorden ben je anders gaan denken over je toekomstige praktijk. Een greep uit alle 100% positieve - antwoorden: Opende mijn ogen, werd meer open minded, heb stigma s verworpen, minder oordeel over goed en fout, vooral begrepen to be there, meer out of the box denken, meer holistisch denken. Leerde andere gezichtspunten te zien binnen de GGZ, heb bredere kijk op GGZ en op preventie daarbinnen, meer informatie over evidence based concepten, verwacht meer geduld in het werk in de GGZ te zullen hebben, weet nu zeker dat ik in de GGZ wil werken. Meer begrip voor psychiatrie in het algemeen en mensen met psychiatrische problemen in het bijzonder, kan nu meer uitgaan van de cliënt zelf, mijn ideeën zijn ondergeschikt aan die van de cliënt, cliënten zijn geen cliënten maar mensen, wat is normaal en niet normaal, leerde over de relatie tussen ontwikkelingen in de samenleving en geestelijke gezondheid. Meer respect gekregen voor andere disciplines wat ik hard nodig heb in mijn toekomstig werk, meer vaardigheden om multidisciplinair te kunnen werken, kreeg verschillende perspectieven en strategieën van andere disciplines, er is veel meer dan alleen social work, voel mij zekerder t.a.v. mijn eigen discipline. Ervaring en skills m.b.t. interprofessioneel werken: verschillende perspectieven om naar de cliënt te kijken. Er is meer dan alleen de eigen professie, daardoor ook andere benaderingswijzen geleerd.
6 En tot slot, ik had dit nooit in mijn eigen land geleerd. Alle studenten schrijven deze cursus zeker te zullen aanbevelen bij hun studiegenoten. Als er al minpunten werden genoemd dan hadden deze vooral betrekking op de interculturele aspecten van het programma, niet op de inhouden rondom sociale psychiatrie. Studenten werden geconfronteerd met zowel andere gewoonten van elkaar alsook met andere didactische benaderingen waaraan zij moesten wennen; de Nederlandse omgangsvormen tussen studenten en docenten lijken veel gelijkwaardiger dan in de andere landen. Aangezien naar onze mening deze interculturele verschillen waardevolle leerervaringen bieden zullen wij in de toekomst hieraan zeker méér, en andere aandacht besteden. Conclusie Het IP Community Based Mental Health lijkt te zijn geslaagd. De antwoorden van studenten geven aan dat zij niet alleen hun kennis en inzicht in de sociale psychiatrie hebben vergroot maar zich ook meer bewust zijn geworden van de relativiteit van eigen paradigma s en stigma s. Ook hebben zij meer praktische mogelijkheden gekregen in de interdisciplinaire samenwerking. Zij hebben ervaren dat monodisciplinair werken zijn beperkingen kent. De samenwerking met een vijftiental collegae verliep meer dan uitstekend: waarden werden gerespecteerd, er werd van elkaar geleerd en er bestonden geen verborgen agenda s. En zelfs op het persoonlijke vlak werden verbanden gesmeed. Inmiddels is voor 2013 de nieuwe subsidieaanvraag goedgekeurd zodat wij komend jaar, hopelijk met hetzelfde team, weer een leerzame cursus kunnen opzetten. De voorbereidingen hiervoor zullen eind oktober plaatsvinden bij één van de partners in Portugal. * Over de auteur Hein van der Hulst is socioloog en werkt aan de Hogeschool van Arnhem en Nijmegen in Nijmegen. Jarenlang was hij coördinator van de opleiding Sociaal Psychiatrisch Verpleegkundige (SPV). Naast deelname aan deze opleiding is hij als coördinator Internationalisering verantwoordelijk voor internationalisering binnen het Instituut Verpleegkundige Studies van de HAN. Referenties Europa Expresse NUFFIC, 2012 Van der Hulst, H. (2011). Applicatie Erasmus Lifelong Learning Programme, HAN Nijmegen. Van der Hulst, H. (2011) At home and abroad, de (meer)waarde van internationalisering in het HBO. Onderwijs en gezondheidszorg, december Van der Hulst, H. & Koekkoek, B. (2012) nog te plaatsen artikel in het vakblad van de V&VN, SP.
7
OPLEIDEN VOOR DE SOCIALE PSYCHIATRIE Een intensief programma "Community Based Mental Health" in Nijmegen
OPLEIDEN VOOR DE SOCIALE PSYCHIATRIE Een intensief programma "Community Based Mental Health" in Nijmegen Hein van der Hulst en Bauke Koekkoek Inleiding In dit artikel beschrijven we de inhoud van een zogenaamd
Nadere informatiePost-hbo opleiding seksuologie
Post-hbo opleiding seksuologie mensenkennis Plezierige overdracht, de docent spreekt uit ervaring en brengt veiligheid en openheid in de groep door haar respectvolle wijze van benaderen. Top! Post-hbo
Nadere informatieOnderwijs & Onderzoek Interdisciplinair postgraduaat deskundige NAH
Onderwijs & Onderzoek Interdisciplinair postgraduaat deskundige NAH Auteurs: Annemie Spooren (Hogeschool PXL) Els Knippenberg (Hogeschool PXL) Frederik Houben (Hogeschool PXL) 1 INDEX 1. Doelstellingen
Nadere informatieHet CCE biedt scholing voor zorgprofessionals
Scholing en training 2016 Het CCE biedt scholing voor zorgprofessionals die werken met cliënten met ernstig en aanhoudend probleemgedrag. De cliënten bij wie wij betrokken zijn, hebben een stoornis of
Nadere informatieOntwikkelen op stage? (Kern)competenties: Cijfer Toelichting
Competentieontwikkeling Om goede, nieuwe leerdoelen te kunnen formuleren is het van belang om eerst te kijken hoe ver ik ben met mijn competentieontwikkeling en welke competenties ik verder wil of moet
Nadere informatieInzet van ervaringskennis van studenten
Inzet van ervaringskennis van studenten Simona Karbouniaris, docent-onderzoeker, Kenniscentrum Sociale Innovatie, Hogeschool Utrecht. Het Kenniscentrum Sociale Innovatie is een samenwerkingsverband van
Nadere informatieVERANDERINGEN BINNEN HET
VERANDERINGEN BINNEN HET VERPLEEGKUNDIG LANDSCHAP Verpleegkunde en Geestelijke Gezondheidszorg Trends Vermaatschappelijking van zorg Individualisering van zorg, patiënt wordt mondiger GGZ-problemen komen
Nadere informatieBemoeizorg. mensenkennis. Assertieve psychiatrische hulp aan zorgmijders. post-hbo opleiding
post-hbo opleiding Bemoeizorg Assertieve psychiatrische hulp aan zorgmijders mensenkennis Post-hbo opleiding bemoeizorg Assertieve psychiatrische hulp aan zorgmijders In onze samenleving zijn er meer dan
Nadere informatieInspiratie voor hbo zorg en welzijn
Inspiratie voor hbo zorg en welzijn Informele zorg & Ergotherapie aan de Hogeschool van Amsterdam Het gaat om de cliënt én zijn netwerk. Dat zit diepgeworteld in ons vak Het gaat om de cliënt én zijn netwerk.
Nadere informatieBegeleid Leren. Overzicht. VAK-mensen. Samenwerken. Competenties van de professional. Inleiding
Begeleid Leren Interdisciplinaire samenwerking rondom studenten met psychische problemen: de T-shaped professional Inleiding Overzicht Interdisciplinaire samenwerking rondom studenten met psychische problemen:
Nadere informatieProfessionalisering van docenten. Gerda Geerdink Studiedag Facta 24 maart 2015 Amersfoort
Professionalisering van docenten Gerda Geerdink Studiedag Facta 24 maart 2015 Amersfoort Opbouw presentatie Welke docenten hebben we nodig? Professionalisering binnen de HAN Resultaten onderzoek naar vier
Nadere informatieFACT: van organisatiemodel naar effectieve interventies
FACT: van organisatiemodel naar effectieve interventies Bauke Koekkoek & Karin van Montfoort-de Rave Lectoraat Sociale en Methodische Aspecten van Psychiatrische zorg, Hogeschool van Arnhem en Nijmegen
Nadere informatieMinor Licht Verstandelijk Beperkt
Minor Licht Verstandelijk Beperkt Academie voor Sociale Studies Inleiding De minor Licht Verstandelijk Beperkt biedt een inspirerend en intensief half jaar deskundigheidsbevordering op het gebied van werken
Nadere informatieBZ11A. Bemoeizorg. post-hbo opleiding. Assertieve psychiatrische hulp aan zorgmijders. mensenkennis
BZ11A post-hbo opleiding Bemoeizorg Assertieve psychiatrische hulp aan zorgmijders mensenkennis Post-hbo opleiding bemoeizorg Assertieve psychiatrische hulp aan zorgmijders In onze samenleving zijn er
Nadere informatieInstellingsbeleid doelstellingen en profiel
Instellingsbeleid doelstellingen en profiel 1 Inleiding 2 Beleid 3 Onderwijs 4 Onderzoek 5 Beroepspraktijk en regio 6 Kwaliteit is mensenwerk 7 Operational Excellence 8 Bestuur 9 Raad van Toezicht 10 Financiën
Nadere informatieCompetentieontwikkeling werkt!? De impact op inzetbaarheid en loopbaantevredenheid van medewerkers
Competentieontwikkeling werkt!? De impact op inzetbaarheid en loopbaantevredenheid van medewerkers Introductie Wat we (denken te) weten over competentieontwikkeling Middel tot het versterken van inzetbaarheid
Nadere informatieBoekenpodium Avondconferentie: Zingeving en spiritualiteit: een uitdaging voor therapie en zorg
Boekenpodium Avondconferentie: Zingeving en spiritualiteit: een uitdaging voor therapie en zorg Walter Krikilion Garant Antwerpen 16 oktober 2012 Zingeving en spiritualiteit: een uitdaging voor therapie
Nadere informatieStuderende mantelzorgers hoeven zich niet te verstoppen, ze hebben zo veel kwaliteiten
Inspiratie voor hbo zorg en welzijn Mantelzorg & Hogeschool Rotterdam Studerende mantelzorgers hoeven zich niet te verstoppen, ze hebben zo veel kwaliteiten Studerende mantelzorgers hoeven zich niet te
Nadere informatieLeerling Gezel Meester Feedback. Zet in een kortcyclisch proces creatieve ideeën, specificaties en concepten om tot werkende prototypes
Naam: Saskia Arends Datum: 16-09-2016 Realisatiekracht Beginner Kan nog geen ideeën snel omzetten tot prototypes Zet ideeën om tot werkende prototypes Zet in een kort cyclisch proces ideeën om tot werkende
Nadere informatieIPS EXCELLENTIEPROGRAMMA S STUDIEJAAR 2014-2015. Domein Health Instituut Paramedische Studies
IPS EXCELLENTIE STUDIEJAAR 2014-2015 Domein Health Instituut Paramedische Studies 2 Instituut Paramedische Studies Domein Health Excellentieprogramma s Paramedische Studies Uitdagende talentprogramma s
Nadere informatieWorkshops met ervaringsdeskundigen
Workshops met ervaringsdeskundigen Thomas Heidenreich & Marion Laging, Departement sociaal werk, gezondheid en zorg, Hogeschool Esslingen (Duitsland) 1. Wat? 2. Doel? 3. Met wie? 4. Theoretisch kader /
Nadere informatiePost-hbo opleiding bemoeizorg. Ik vond alle docenten top! Veel passie voor het werk, dit stralen ze uit naar de groep. evaluatie deelnemer
mensenkennis Post-hbo opleiding bemoeizorg Ik vond alle docenten top! Veel passie voor het werk, dit stralen ze uit naar de groep. evaluatie deelnemer Bemoeizorg Hulpverleners in de bemoeizorg hebben te
Nadere informatieEBP: het nemen van beslissingen
EBP: het nemen van beslissingen EBP platform werkgroep Erica Baarends, Ergotherapie Ingrid Driessen en Xandra Gielen, Creatieve Therapie Saskia Duymelinck, Vepleegkunde Jacques Geraets, Fysiotherapie Michelle
Nadere informatieWORK SHOPS [ [ [ [ [ VOOR PROFESSIONALS WERKZAAM IN DE FORENSISCHE PSYCHIATRIE DOOR DR. RUUD H. J. HORNSVELD
WORK SHOPS VOOR PROFESSIONALS WERKZAAM IN DE FORENSISCHE PSYCHIATRIE [ [ [ [ [ DOOR DR. RUUD H. J. HORNSVELD 1 WORKSHOP GROEPSBEHANDELING VAN (SEKSUEEL) GEWELDDADIGE FORENSISCH PSYCHIATRISCHE PATIËNTEN
Nadere informatieBZ10B. Bemoeizorg. Assertieve psychiatrische hulp aan zorgmijders. m e n s e n kennis
BZ10B p o s t- h b o ople id in g Bemoeizorg Assertieve psychiatrische hulp aan zorgmijders m e n s e n kennis Post-hbo opleiding bemoeizorg Assertieve psychiatrische hulp aan zorgmijders In onze samenleving
Nadere informatieHandleiding Academische Leerwerkplaats Thermion
Handleiding Academische Leerwerkplaats Thermion Interprofessioneel onderwijsprogramma Auteurs: Jaar van uitgifte: September 2015 Jeanine Coopmans, Marjolein Thijssen, Melissa Zevenhoven 2 Inhoud 1 Interprofessioneel
Nadere informatieCompetenties. De beschrijvingen van de 7 competenties :
Inhoud Inleiding...3 Competenties...4 1. Interpersoonlijk competent...5 2. Pedagogisch competent...5 3. Vakinhoudelijk en didactisch competent...6 4. Organisatorisch competent...6 5. Competent in samenwerking
Nadere informatiePost-hbo opleiding forensisch psychiatrisch werken
Post-hbo opleiding forensisch psychiatrisch werken Werken in de forensische psychiatrie vraagt om een specifieke benadering en deskundigheid. In deze opleiding doe je de competenties op die je nodig hebt
Nadere informatiePost-hbo opleiding forensisch psychiatrisch werken
Post-hbo opleiding forensisch psychiatrisch werken Werken in de forensische psychiatrie vraagt om een specifieke benadering en deskundigheid. In deze opleiding doe je de competenties op die je nodig hebt
Nadere informatiePost-hbo opleiding psychosociale zorg door oncologieverpleegkundigen
mensenkennis Ik heb ruime ervaring, maar door deze opleiding heb ik me gerealiseerd dat de zorg voor de patiënt beter kan. Post-hbo opleiding psychosociale zorg door oncologieverpleegkundigen Psychosociale
Nadere informatieEvaluatie netwerkbijeenkomst Autisme bij meisjes en vrouwen
Evaluatie netwerkbijeenkomst Autisme bij meisjes en vrouwen D a t u m 4 s e p t e m b e r 2 0 1 4 V o o r b e r e i d i n g S a r r o n d e r d e e l v a n d e P a r n a s s i a G r o e p ( F e r r y v
Nadere informatieHandreiking bij het beoordelingskader voor het bijzonder kenmerk Kleinschalig en intensief onderwijs
Handreiking bij het beoordelingskader voor het bijzonder kenmerk Kleinschalig en intensief onderwijs 12 november 2012 Inhoudsopgave 1 Inleiding 3 2 Handreiking voor specifieke invulling van de standaarden
Nadere informatieklaar voor de toekomst!
Jongeren met chronische aandoeningen klaar voor de toekomst! gratis Training Transitie, Zelfmanagement en Participatie voor zorgverleners Training Transitie, Zelfmanagement en Participatie voor zorgverleners
Nadere informatieVAK-mensen Samenwerken in en rondom Zorg & Welzijn
Interdisciplinaire samenwerking in Zorg & Welzijn: de T-shaped professional Inleiding Overzicht Symposium 'Samenwerken aan een gezonde samenleving Interdisciplinaire samenwerking in Zorg & Welzijn: de
Nadere informatieKennissynthese arbeid en psychische aandoeningen. Dr. F.G.Schaafsma Dr. H. Michon Prof. dr. J.R. Anema
Kennissynthese arbeid en psychische aandoeningen Dr. F.G.Schaafsma Dr. H. Michon Prof. dr. J.R. Anema Ernstige Psychische Aandoeningen (EPA) Definitie consensus groep EPA¹ - Sprake van psychische stoornis
Nadere informatieDe 7 Competenties van de jobcoach NVS/EUSE
Lid en Nederlandse vertegenwoordiger van de European Union of Supported Employment De 7 Competenties van de jobcoach NVS/EUSE Competenties van de jobcoach NVS/EUSE bestaan uit de integratie van Kennis,
Nadere informatieOntmoetingsdag eerstejaarsstudenten & ervaringsdeskundigen
Ontmoetingsdag eerstejaarsstudenten & ervaringsdeskundigen Elena Cabiati, Onderzoeksgroep Relationeel Sociaal Werk, Departement Sociologie, Katholieke Universiteit van Milaan (Italië) 1. Wat? 2. Doel?
Nadere informatie7 e Leergang De regionale ambtenaar als regisseur
7 e Leergang De regionale ambtenaar als regisseur RegioAcademie 2012-2013 De regionale samenwerking De regionale samenwerking tussen gemeenten is niet meer weg te denken in bestuurlijk Nederland. Ruwweg
Nadere informatieOverzicht trainingsaanbod GGZ
Overzicht trainingsaanbod GGZ Nu met ZonMw subsidie voor gemeenten! U zult het ongetwijfeld in uw gemeente ervaren: mensen met psychische en psychiatrische problemen, een licht verstandelijke beperking
Nadere informatieWINDESHEIM IN ZWOLLE: UNIEKE MASTER VOOR HET BEROEPS- ONDERWIJS. Inspirators voor de toekomst
WINDESHEIM IN ZWOLLE: UNIEKE MASTER VOOR HET BEROEPS- ONDERWIJS 90 Tweedegraads docenten en hbo-bachelors met een pedagogisch-didactisch getuigschrift die lesgeven in een beroepsgericht vak, kunnen bij
Nadere informatieWorkshop Internationalisation at home. Frans van Hoek 15 November 2016
Workshop Internationalisation at home Frans van Hoek 15 November 2016 Inleiding Doel workshop Definities Beleid en activiteiten gericht op Int@home Stellingen en discussievragen Wie zitten er in de zaal?
Nadere informatieleerwerkplaatsen: leren is werken werken is leren Leerwerkplaatsen in het ZZG Herstelhotel en Thermion
leerwerkplaatsen leerwerkplaatsen: leren is werken werken is leren HAN Centre of Expertise Sneller Herstel stimuleert en faciliteert de samenwerking tussen zorginstellingen, onderzoeksinstituten en de
Nadere informatie15 16 Evaluatie Docentencursus Zuyd, juni Inhoudsopgave. 1 Algemeen...1
15 16 Evaluatie Docentencursus Zuyd, juni 2016 Inhoudsopgave 1...1 2 Hoofdsectie...2 1 Geef bij de onderstaande stellingen aan of u ermee zeer mee oneens/oneens/eens/zeer mee eens bent, dan wel neutraal
Nadere informatieTraining Psychiatrie en Palliatieve Zorg
Training Psychiatrie en Palliatieve Zorg Voorwoord Het netwerk palliatieve zorg Eemland is een samenwerkingsverband van zorginstellingen dat sinds 2004 gezamenlijk werkt aan de verbetering van de kwaliteit
Nadere informatieCOMMUNICATIE-EN IMPLEMEMENTATIEPLAN
Bijlage 9 ETHIEK IN RICHTLIJNEN bij Arbeid en Gezondheid (EiR-A) COMMUNICATIE-EN IMPLEMEMENTATIEPLAN Versie INHOUD 1 Inleiding 2 Contextanalyse 2.1 Situatie en omgeving 2.2 De actoren 2.3 Het product 3
Nadere informatieOpleidingsprogramma DoenDenken
15-10-2015 Opleidingsprogramma DoenDenken Inleiding Het opleidingsprogramma DoenDenken is gericht op medewerkers die leren en innoveren in hun organisatie belangrijk vinden en zich daar zelf actief voor
Nadere informatieProgramma van toetsing
Programma van toetsing Inleiding In samenwerking met onderwijskundige experts hebben we ons programma van toetsing ontworpen. Het programma van toetsing is gevarieerd en bevat naast kennistoetsen en beoordelingen
Nadere informatieOverzicht. Begeleid Leren als brug tussen psychiatrie en maatschappij. 1. Jongeren met een psychotische kwetsbaarheid (terug) naar school
Vroegrehabilitatie & Interdisciplinaire samenwerking; wat neemt u mee naar huis? Netwerkconferentie 'het sociale netwerk' Beilen, 15 oktober 2015 Overzicht 1. Jongeren met een psychotische kwetsbaarheid
Nadere informatieConferentie Netwerk Vrede, Veiligheid, en Ontwikkeling Donderdag 28 Mei 2009 Malietoren, Den Haag
Conferentie Netwerk Vrede, Veiligheid, en Ontwikkeling Donderdag 28 Mei 2009 Malietoren, Den Haag 09.00 9.30 uur Ontvangst 9.30 10.00 uur Welkomstwoord, kennismaking en openingwoord door dagvoorzitter
Nadere informatieAANMELDING VOOR DE DECENTRALE SELECTIE OPLEIDING TOEGEPASTE PSYCHOLOGIE HOGESCHOOL VAN ARNHEM EN NIJMEGEN (HAN) STUDIEJAAR 2015-2016
AANMELDING VOOR DE DECENTRALE SELECTIE OPLEIDING TOEGEPASTE PSYCHOLOGIE HOGESCHOOL VAN ARNHEM EN NIJMEGEN (HAN) STUDIEJAAR 2015-2016 Instructie Leuk dat je interesse hebt voor de opleiding Toegepaste Psychologie
Nadere informatieInterprofessioneel opleiden en samenwerken (IPOS)
Zuyd Hogeschool Interprofessioneel opleiden en samenwerken (IPOS) KNOW HOW = TEAM EFFORT 9 maart 2016 albine.moser@zuyd.nl anita.stevens@zuyd.nl Albine Moser Anita Stevens Sandra Beurskens en collega s
Nadere informatieEXCELLENTPROGRAMMA ONDERNEMENDHEID EN LEIDERSCHAP IPS. Domein Health Instituut Paramedische Studies Programmacode: EP- IPS
EXCELLENTPROGRAMMA ONDERNEMENDHEID EN LEIDERSCHAP IPS Domein Health Instituut Paramedische Studies Programmacode: EP- IPS 2 Instituut Paramedische Studies Domein Health Positionering Missie Met het Excellentprogramma
Nadere informatieInhoud. Wie zijn wij? Intro (Manon) Fase 1 (Marij) Fase 2 (Martine) Fase 3 (Barbara met Bettina en Anne) Reflectie
(Be)leef in de wijk RAAK project (Be)Leef in de wijk Ontwikkeling van een vaktherapeutische wijkgerichte verwijs- en behandelroute voor mensen met een lichte verstandelijke beperking Inhoud Wie zijn wij?
Nadere informatieIntercultureel vakmanschap in de stage
Handreiking C Intercultureel vakmanschap in de stage Handreiking voor hsao-opleidingen en stageverlenende instellingen in de jeugdzorg HBO-raad, oktober 2012 Project intercultureel vakmanschap in het hsao
Nadere informatieDE KRACHT VAN SAMENWERKEN
SUCCESVOL OP HET GEBIED VAN ERVARINGS: DAT DOEN WIJ ALS ZES ORGANISATIES IN DE REGIO TILBURG/BREDA. Succesvol samenwerken op het gebied van Recovery van ervaringsdeskundigheid: College dat doen wij als
Nadere informatieSysteemgericht werken De contextuele benadering SMWF
Systeemgericht werken De contextuele benadering SMWF Periode: Trainer: Bijeenkomsten: Locatie: April t/m September 2013 Drs. Jaco de Rapper Acht dagdelen Groep 3: 09/04(2 dagdelen), 21/05(2 dagdelen),
Nadere informatieFORMULIER STRATEGISCHE THEMA S OPLEIDING [NAAM]: INSTITUUT: (G)OC: INSTITUUTSDIRECTEUR: DATUM:
FORMULIER STRATEGISCHE THEMA S OPLEIDING [NAAM]: INSTITUUT: (G)OC: INSTITUUTSDIRECTEUR: DATUM: De (G)OC heeft als formele wettelijke vastgelegde taak het adviseren over de OER en het jaarlijks beoordelen
Nadere informatieVragenlijst deelnemers Vlaams Lerend Netwerk STEM SO
Vragenlijst deelnemers Vlaams Lerend Netwerk STEM SO 1. Persoonlijke gegevens Naam school:.. Provincie school: o Antwerpen o Limburg o Oost- Vlaanderen o Vlaams- Brabant o West- Vlaanderen Wat is je functie?
Nadere informatieAcademiejaar 2008-2009. Programmagids. Verpleegkunde (PBA) 1eBa verpleegkunde
Academiejaar 2008-2009 Programmagids Verpleegkunde (PBA) 1eBa verpleegkunde Opleidingsonderdeel Groep Stp Semester Deeltijds (OO)Filosofie - ethiek - recht 7.0 2 (OA) Filosofie 2.0 2 1282008 2 6 Opleidingsonderdeel
Nadere informatieMake it work! Virtuele mobiliteit in internationale stages integreren: een snelgids
Make it work! Virtuele mobiliteit in internationale stages integreren: een snelgids Wat? Internationale stages worden steeds belangrijker in de context van de internationalisering van hoger onderwijs en
Nadere informatieHET IENE2 MODEL CURSUS : TRAIN DE TRAINER
HET IENE2 MODEL CURSUS : TRAIN DE TRAINER Dit project werd gefinancierd en ondersteund door de Europese Commissie. Deze publicatie geeft de mening weer van de auteur en de Commissie kan niet verantwoordelijk
Nadere informatiePostmaster opleiding systeemtherapeut
Postmaster opleiding systeemtherapeut mensenkennis In de context met cliënten, gezinnen en kinderen was dit leerzaam en direct bruikbaar in mijn werk. evaluatie deelnemer Postmaster opleiding systeemtherapeut
Nadere informatieAppeltje van Oranje 17 januari 2014. MeeleefGezin: Samen meer! Voor 0 t/m 4 jarigen
Appeltje van Oranje 17 januari 2014 MeeleefGezin: Samen meer! Voor 0 t/m 4 jarigen Achtergrond / aanleiding van het inibabef GGz prakbjk en onderzoek (P.van der Ende, 2011-2013): Kind groeit liefst op
Nadere informatieRoeien met de riemen die je hebt Beoordeling interculturele competenties
Roeien met de riemen die je hebt Beoordeling interculturele competenties Ir. Saskia Kreutzer Drs. Jannemieke Geessink Arnhem Business School NUFFIC Workshop Best Practises Roeien met de riemen die je hebt
Nadere informatieOntwikkelingen. Cliënten van de AWBZ naar de Wmo. Mensen met beperkingen participeren in de wijk (en daar buiten)
Interdisciplinaire samenwerking: de T-shaped professional in relatie tot de participatie van burgers met ernstige en langdurige beperkingen Welzijn nieuwe stijl vraagt om onderwijs nieuwe stijl Ontwikkelingen
Nadere informatieCultureel management van hogescholen
Cultureel management van hogescholen Workshop Fontys Docentevent Yolanda te Poel Lector Diversiteit in de jeugdzorg Fontys Hogeschool Pedagagogiek Eindhoven 10 januari 2013 Dialoog: Wat is goed cultureel
Nadere informatieg r a d u a t e s c h o o l UNIVERSITEIT VOOR HUMANISTIEK
g r a d u a t e s c h o o l UNIVERSITEIT VOOR HUMANISTIEK De Graduate School van de Universiteit voor Humanistiek (UvH) biedt een vierjarige promotieopleiding, die uitmondt in een wetenschappelijk proefschrift
Nadere informatieWAT ZIJN DE UITGANGSPUNTEN
WAT ZIJN DE UITGANGSPUNTEN Bekijk de visie en beantwoord de volgende vragen In welke mate er aandacht is voor andere partijen, burgers, vrijwilligers, mantelzorg Wat staat er vermeld over de eigen kracht
Nadere informatiePostmaster opleiding psychosociale oncologie
Postmaster opleiding psychosociale oncologie mensenkennis Door de rollenspellen kon ik een betere verbinding maken tussen de theorie en de praktijk. Psychosociale oncologie Professionals die met oncologiepatiënten
Nadere informatie: Astrid Groeneveld-Oosterwaal. BPV-periode : September 2008 t/m December 2008
BPV-plan Persoonlijke gegevens: Naam : Astrid Groeneveld-Oosterwaal Studentennummer : 2004576 Groep Naam instelling : Minor GGZ/ R4 : GGZWNB Naam afdeling : Schans 2 Naam werkbegeleiders Naam praktijkopleider
Nadere informatieMats Werkt! WWW.MATSWERKT.NL DÉ CURSUS VOOR HET BEGELEIDEN VAN MENSEN MET EEN ARBEIDSBEPERKING OP DE WERKVLOER.
Mats Werkt! DÉ CURSUS VOOR HET BEGELEIDEN VAN MENSEN MET EEN ARBEIDSBEPERKING OP DE WERKVLOER. WWW.MATSWERKT.NL Mats werkt: Dé cursus voor het begeleiden van mensen met een arbeidsbeperking op de werkvloer.
Nadere informatieHerstellen doe je zelf; Evaluatie van een cliëntgestuurde cursus
Herstellen doe je zelf; Evaluatie van een cliëntgestuurde cursus Aanleiding onderzoek Meer kennis over cliëntgestuurde interventies nodig; belangrijk voor ontwikkelingen GGz Interventies door cliënten:
Nadere informatieStrategisch beleid Alumnivereniging Verplegingswetenschap Nederland
Strategisch beleid Alumnivereniging Verplegingswetenschap Nederland 2018-2020 Doelstelling Alumnivereniging Verplegingswetenschap Nederland heeft als doelstelling: - Het onderhouden van contacten tussen
Nadere informatieVerslag Multidisciplinaire casuïstiekbespreking Dementie 11 oktober 2010
Verslag Multidisciplinaire casuïstiekbespreking Dementie 11 oktober 2010 Op maandag 11 oktober organiseerde de werkgroep deskundigheidsbevordering van Dementie ketenzorg Maastricht Heuvelland haar eerste
Nadere informatieOverzicht. Decentralisaties. Per 1 januari 2015 gaan cliënten van de AWBZ naar de Wmo. Inleiding
Interdisciplinaire samenwerking in wijkteam: de T-shaped professional Inleiding Overzicht Congres Sociaal werk, het hart van het sociale domein De positie van sociale professionals en de drie decentralisaties
Nadere informatieDocentprofessionalisering. Interprofessioneel Onderwijs. Hester Smeets , Congres V&VN
Docentprofessionalisering Interprofessioneel Onderwijs Hester Smeets 31-01-2019, Congres V&VN 2 IP Samenwerken 3 WHO Raamwerk WHO 2010 http://www.who.int/hrh/resources/framework_action/en/ 4 Doel workshop
Nadere informatieEvidence-Based Nursing. Bart Geurden, RN, MScN
Evidence-Based Nursing Bart Geurden, RN, MScN Trends in Verpleegkunde Jaren 1980: Systematisch werken Focus op proces Jaren 1990: Verpleegkundige diagnostiek Focus op taal Aandacht verschuift van proces
Nadere informatieDeze vraagstelling is nader toegespitst op de volgende sub-vragen:
Samenvatting Dit proefschrift gaat over ervaringen en leerprocessen in de ontwikkeling van de theorie en praktijk van Moreel Beraad als methode van ethiekondersteuning in de gezondheidszorg. Hoofdstuk
Nadere informatieHoofdstuk 4 Preventie 67 1 Inleiding 67 2 Praktijkoverwegingen 69 3 Wetenschappelijke onderbouwing 78 4 Aanbevelingen 87 Noten 90 Literatuur 90
Inhoud Voorwoord 9 Hoofdstuk 1 Inleiding 11 1 Inleiding 11 2 Visie 12 3 Dwang 13 4 Drang 14 5 Doel van de richtlijn 16 6 Doelgroep 16 7 Patiëntengroep 16 8 Werkwijze 17 9 Leeswijzer 18 Noten 20 Literatuur
Nadere informatieInstituut voor Sociale Opleidingen
Instituut voor Sociale Opleidingen Naar een nieuwe opleiding Social Work In september 2016 start Hogeschool Rotterdam met de nieuwe opleiding Social Work. Dit betekent dat eerstejaars studenten (die in
Nadere informatieFormat voor het plan van aanpak voor het aanvragen van een ster
Format voor het plan van aanpak voor het aanvragen van een ster Uitwerking Domein Gezondheidszorg Hogeschool Utrecht Honoursforum GZ Onderwerp / thema: Naam student: Studentnummer: Opleiding: Studiejaar
Nadere informatiePost-hbo cognitief gedragstherapeutisch werker. Kinderen en jeugdigen
mensenkennis Post-hbo cognitief gedragstherapeutisch werker Kinderen en jeugdigen De docente geeft duidelijk en methodisch les, vertaalt vanuit eigen ervaring complexe theorie naar praktijk. Nu zet ik
Nadere informatieVeiligheid & mindset
Veiligheid & mindset Veranderen van gedrag door te werken met dilemma s De NAM werkt al decennia op de Noordzee, om gas te produceren. En al decennia lang is er ontwikkeling; door het niet aflatende streven
Nadere informatieStudiemiddag V&VN-SPV en Hogescholen. De praktijk van sociaal psychiatrisch opleiden. 29 november 2007
Studiemiddag V&VN-SPV en Hogescholen De praktijk van sociaal psychiatrisch opleiden 29 november 2007 1 Programma en sprekers W. Boevink is verhinderd M. Romme is er wel. F. Van Oenen Systeeminterventies
Nadere informatieWij nodigen iedereen die aan ons programma wil deelnemen of bijdragen uit om onze site verder te bezoeken en om contact met ons op te nemen.
Storyboard tekst voor de website www.mind-spring.nl HOME Welkom bij Mind-Spring. Leuk dat u ons heeft gevonden! Op deze website vindt u informatie over Mind-Spring, een preventief interventie programma
Nadere informatiePost-hbo opleiding cognitief gedragstherapeutisch
Post-hbo opleiding cognitief gedragstherapeutisch werker Volwassenen en ouderen mensenkennis Van onze klinisch psycholoog heb ik een groep cliënten overgenomen, bij wie ik de instrumenten uit de opleiding
Nadere informatie12 augustus 2011 Aan : Van : Afdeling/functie : VTO, opleider Betreft. : OMA scholing leerlingen en stagiaires. Management samenvatting
12 augustus 2011 Aan : Van : Afdeling/functie : VTO, opleider Betreft : OMA scholing leerlingen en stagiaires Management samenvatting Binnen Mondriaan is het de afspraak dat alle medewerkers in de directe
Nadere informatieIk innovatief, mijn organisatie innovatief
Ik innovatief, mijn organisatie innovatief Workshop - 28 februari 2011 Koningssteen People practices in innovation Energize your professional growth programma Ik innovatief, mijn organisatie innovatief
Nadere informatieCompetentieprofiel. Instituut voor Interactieve Media. Competentieprofiel studenten Instituut voor Interactieve Media vastgesteld juni 2006
Competentieprofiel Instituut voor Interactieve Media Competentieprofiel studenten Instituut voor Interactieve Media vastgesteld juni 2006 Aangepast in maart 2009 Inleiding De opleiding Interactieve Media
Nadere informatieCompetenties van leerkrachten in scholen met een katholiek geïnspireerd opvoedingsproject
Competenties van leerkrachten in scholen met een katholiek geïnspireerd opvoedingsproject Deze lijst is het onderzoekresultaat van een PWO-traject binnen de lerarenopleidingen van de KAHO Sint-Lieven,
Nadere informatieReflecties op de icoach-bijeenkomsten:
Reflecties op de icoach-bijeenkomsten: ABCDtje van 17-11-11 Kennismaking met de groep en de docenten. Opzet van de opleiding icoach. Voorbeelden van ICT binnen het onderwijs. Het was voor mij van belang
Nadere informatiePositioneren van de SPV
Regiobijeenkomst SPV-en Friesland 27 november 2014 Positioneren van de SPV Gerard Lohuis Historie van SPV Eind jaren 60 vorige eeuw - Opnamebekorten - Opname voorkomen - Professional die in de thuissituatie
Nadere informatieAccreditatiereglement
Adverse childhood experiences are the most basic and long lasting determinants of health risks behaviors, mental illness, social malfunction, disease, disability, death and health costs. Prof. dr. Vincent
Nadere informatieTELEFONISCHE INTAKE PROCEDURE
30 DAGEN FOCUS TRAINING TELEFONISCHE INTAKE PROCEDURE In dlo / coach materiaal In deze briefing geef ik je een aantal overwegingen om als achtergrond/kader mee te nemen tijdens de telefonische intake.
Nadere informatieSESSIE 24: OMGAAN MET OPVALLEND GEDRAG
SESSIE 24: OMGAAN MET OPVALLEND GEDRAG OMGAAN MET OPVALLEND GEDRAG Voorstellen Omgaan met opvallend gedrag en het ontstaan Doelen en werkwijze Deelnemers en opbouw cursus Inhoudelijk Afsluiting VOORSTELLEN
Nadere informatieOpleiding consulent seksuele gezondheid NVVS
Dat vind ik een van de mooiste dingen aan de seksuologie: dat de geestelijke en de somatische gezondheidszorg erin samen komen. evaluatie deelnemer mensenkennis Opleiding consulent seksuele gezondheid
Nadere informatieBKO-vragenlijst Individueel traject
BKO-vragenlijst Individueel traject Naam : Faculteit : E-mailadres : Telefoonnummer : Datum : Deze vragenlijst is bedoeld om inzicht te krijgen in uw onderwijswerkzaamheden. De onderwerpen die aan bod
Nadere informatie11/12/2018 HOE DE ORGANISATIE VAN DE GEESTELIJKE GEZONDHEIDSZORG VOOR OUDEREN VERBETEREN? Vraag van de FOD Volksgezondheid. onderzoekvragen en methode
HOE DE ORGANISATIE VAN DE GEESTELIJKE GEZONDHEIDSZORG VOOR OUDEREN VERBETEREN? JEF ADRIAENSSENS, MARIA-ISABEL FARFAN-PORTET, NADIA BENAHMED, LAURENCE KOHN, CÉCILE DUBOIS, STEPHAN DEVRIESE, MARIJKE EYSSEN,
Nadere informatieCase Development Centre
Case Development Centre Toepassing van cases in het onderwijs Kenniscentrum Innovatief Ondernemerschap Hoe kan Rotterdam bestaande kennis op nieuwe wijze inzetten om de innovatiegraad van de industrie
Nadere informatie