Spataderen strippen. Varices strippen of crossectomie

Transcriptie

1 Spataderen strippen Varices strippen of crossectomie

2 2

3 Uw behandelend arts heeft u vanwege uw spataderklachten voor een onderzoek en of behandeling naar de poli flebologie van het CWZ verwezen. Deze folder geeft u informatie over wat de arts en/of nurse practitioner het CWZ met u bespreekt, zodat u zich kunt voorbereiden op het gesprek of na het gesprek alles nog eens rustig kan nalezen. Ook zijn de gebruikelijke behandelingsmogelijkheden voor u op een rij gezet. Wat zijn spataderen? Met spataderen, in medische termen varices geheten, worden abnormale verwijdingen van aders bedoeld. Aders zijn bloedvaten die als functie hebben dat ze het bloed vanuit de weefsels weer laten terugstromen naar het hart. Spataderproblemen doen zich voornamelijk in de benen voor. Hier moet het bloed van de tenen via de aderen weer helemaal terug kunnen stromen naar het hart. Om te voorkomen dat het bloed daarbij naar beneden zakt, zijn er kleppen in deze aderen. Bij spataderen sluiten de klepjes niet goed. In de oppervlakkige ader, die vrij dicht onder de huid loopt, doen zich de meeste spataderproblemen voor. Bij het ouder worden krijgen veel mensen last van spataderen. Wanneer er sprake is van klachten, is het van belang om verder onderzoek naar de spataderen te laten doen. Wie krijgt spataderen? Eigenlijk kan iedereen spataderen krijgen, maar er zijn mensen die een verhoogde kans hebben op het ontstaan van spataderen: mensen, bij wie het in de familie voorkomt; zwangere vrouwen; mensen, die veel en lang moeten (stil) staan tijdens hun werk of bezigheden; mensen, die in het verleden trombose in een been hebben gehad. Door de trombose kunnen de kleppen beschadigd zijn. 3

4 Wat zijn de klachten? In veel gevallen geven spataderen geen klachten. Wel ervaren veel mensen de aanwezigheid van spataderen als storend of lelijk. Wanneer er wel klachten zijn, zijn dat doorgaans de volgende: een moe, loom en zwaar gevoel in de benen; wisselende pijn, steken, krampen of jeuk in het been; trillingen in de benen, de benen niet goed stil kunnen houden in bed; meer vocht in het onderhuids weefsel van enkel en voet waardoor deze gezwollen en pijnlijk zijn; een gevoel alsof er iets over de benen kruipt ; er gaat een spatader bloeden (komt zelden voor); soms ontstaat er een stolsel in de spatader waarddor deze gaat ontsteken. De verschijnselen zijn dan warm, rood,gezwollen en pijnlijk; in een latere fase kunnen wonden in het been ontstaan die slecht genezen, het zogenoemde ulcus cruris of open been. Moeten spataderen worden behandeld? Spataderen hoeven vanuit medisch oogpunt lang niet altijd behandeld te worden. Behandeling is alleen nodig als de bloedsomloop in het been zodanig is gestoord, dat hierdoor ook andere aandoeningen kunnen ontstaan of al zijn ontstaan. Of dit bij u het geval is, kan alleen worden bepaald door aanvullend onderzoek. Dan kan de arts op verantwoorde wijze vast stellen of uw spataderen kunnen en moeten worden behandeld. Onderzoek Naast lichamelijk onderzoek door de arts, is vaak aanvullend onderzoek gewenst. Dit is meestal een Doppler-onderzoek of een Kleurendoppler echografie/duplex. Het is een onderzoek met ultrageluidsgolven, waarbij een indruk kan worden verkregen over de doorgankelijkheid van de bloedvaten, de stroomrichting van het bloed en de functie van de kleppen. Het onderzoek is volstrekt pijnloos, onschadelijk (geen stralen) en wordt poliklinisch uitgevoerd. 4

5 De behandeling Strippen van spataderen Wanneer er meerdere kleppen lek zijn in de oppervlakkige ader, kan deze ader door de chirurg operatief verwijderd worden. Meestal gebeurt dit door op twee of meer punten in het verloop van de spatader het bloedvat bloot te leggen. In de lies of knie wordt er een kabeltje in het bloedvat gevoerd en de spatader wordt uit het been getrokken. Door deze behandeling wordt meestal ook de druk minder - dus uitzetting - op kleinere spataderen die uitmonden in de grote spatader. Wanneer dit niet gebeurt, kan eventueel later alsnog sclerocompressietherapie (inspuiten vloeistof in kleine spatader) worden uitgevoerd. Na de behandeling is het noodzakelijk gedurende 1 tot 2 weken overdag een aangemeten elastische kous te dragen. Afhankelijk van de uitgebreidheid van de operatieve behandeling van spataders vindt de operatie plaats in dagbehandeling of in een kortdurende opname. De operatie wordt verricht onder algehele anesthesie of met een ruggenprik. Plaatselijk onderbinden Wanneer alleen de klep in de lies of knieholte lek is, kan met een kleine snede in de lies of in de knieholte de verbinding van de oppervlakkige ader met de grote beenader worden opgeheven. Ook andere zijverbindingen met de oppervlakkige ader worden dan opgeheven. Eventueel kunnen later de nog aanwezige en zichtbare spataders poliklinisch worden weggespoten. Gevolgen en risico s van de operatie In het gebied waar de ader heeft gezeten ontstaat vaak een bloeduitstorting, die in de loop van een aantal weken vanzelf wegtrekt. Ook kan een aderontsteking in een achtergebleven ader ontstaan. Dit is vaak wat pijnlijk maar niet ernstig. Zelden is er een wondinfectie of trombose. De doorbloeding van de benen verandert niet door de spataderoperatie, aangezien andere aderen de functie overnemen. 5

6 Voorbereiding voor de operatie Een goede verdoving bij een operatie is belangrijk. Deze verdoving kan narcose (algehele anesthesie) of een ruggenprik (regionale anesthesie) zijn. Voor de operatie en de anesthesie zijn meestal enige voorbereidingen noodzakelijk, dit wordt ook wel preoperatief onderzoek of preoperatieve voorbereiding genoemd. Daarom bezoekt u het spreekuur van de anesthesioloog. Hierover kunt u meer lezen in de folder Verdoving (anesthesie) bij volwassenen. Na de behandeling Na een operatieve behandeling wordt een drukverband of elastische windsel om het been aangelegd. Dit moet ervoor zorgen, dat de vorming van bloeduitstortingen beperkt blijft en dat de spataderen worden dichtgedrukt. Daarna draagt u, alleen overdag een steunkous. Afhankelijk van de ingreep gedurende 1 tot 2 weken. Nazorg na het strippen van de spatader Wondverzorging De eerste nacht na de ingreep mag u de zwachtel nog niet verwijderen. De dag na de ingreep mag u s avonds de zwachtel en het gaasje verwijderen en kort zittend douchen of kort baden (maximaal 10 minuten). De wond is dan voldoende dicht. Als gaasjes vastzitten aan de wond kunt u ze onder de douche losweken. Na het douchen de wond droogdeppen. U mag niet zwemmen totdat de hechtingen verwijderd zijn of bij kleine wondjes zonder hechtingen gedurende de eerste week. Droog houden van de wond bevordert een goede wondgenezing, dus kunt u beter ook geen afsluitende pleister op de wond gebruiken. Steunkousen Om zwelling te voorkomen en een goed resultaat van de behandeling te bereiken, moet u op een juiste wijze elastische kousen dragen. Daarmee begint u de dag na de ingreep nadat de zwachtel verwijderd is. 6

7 U draagt de kous overdag. U doet dit als volgt: u trekt de elastische kous aan s morgens vóór u opstaat, zittend in bed. Daarna doet u ze s avonds voor het naar bed gaan uit en trekt u ze de volgende dag vóór u opstaat weer aan. Daarom is het raadzaam om s avonds zittend te douchen of kort te baden in plaats van s ochtends. Beweging Het is belangrijk dat u spoedig probeert zo normaal mogelijk te lopen. Bij voorkeur maakt u de dag na de operatie een kleine wandeling en voert u de duur en het aantal wandelingen langzaam op. Pijnbestrijding Een goede pijnbestrijding is belangrijk voor het genezingsproces. Daarom is het raadzaam dat u de eerste twee dagen de pijn met pijnstillers onderdrukt en dit langzaam afbouwt. Dit doet u als volgt. De eerste twee dagen vier maal daags - om de zes uur - twee tabletten paracetamol van 500 mg. Dan twee dagen vier maal daags - om de zes uur - één tablet paracetamol van 500 mg. Daarna stopt u en gebruikt u alleen zonodig bij pijn twee tabletten paracetamol van 500 mg. (maximaal 4 maal daags). Werkhervatting Voorkom zoveel mogelijk langdurig staan of zitten met de benen omlaag. Regelmatig lopen of de benen bewegen bevordert het genezingsproces. Vraagt u zich af of uw aandoening of behandeling consequenties heeft voor het uitoefenen van uw werk? Overleg dan met uw specialist en bedrijfsarts. De specialist kan informatie over de ingreep uitwisselen met uw bedrijfsarts. Zo wordt duidelijk of u (tijdelijk) beperkingen heeft en zo ja, welke. Om uw privacy te beschermen, is uw toestemming nodig voor overleg tussen uw specialist en uw bedrijfsarts. De bedrijfsarts begeleidt de terugkeer naar uw werk. Daarom is het 7

8 belangrijk dat uw bedrijfsarts op de hoogte is van uw aandoening of behandeling. Afspraken over uw werk zullen vaak soepeler verlopen als u de bedrijfsarts al vóór de ingreep informeert of zo spoedig mogelijk na de ingreep op de hoogte brengt. U kunt een gesprek voeren met uw bedrijfsarts op het arbeidsomstandighedenspreekuur van de arbodienst van het bedrijf of de organisatie waar u werkt. Bij de arbodienst kan men u vertellen hoe u dit spreekuur kunt bezoeken. Dit spreekuur kunt u ook bezoeken als u niet verzuimt. Zo komt u te weten of er gevolgen zijn voor uw werk en wat deze zijn. Tips bij de hervatting van diverse activiteiten thuis Gouden regel is dat u geleidelijk aan weer van alles mag gaan doen en uitproberen, zolang dit geen aanhoudende toename van klachten geeft. Wissel de eerste dagen rust en activiteit steeds af, waarbij u geleidelijk aan steeds actiever wordt en minder hoeft te rusten. Afhankelijk van de soort behandeling kunt u een tot twee weken na de operatie alle activiteiten weer doen die u voor de operatie ook kon. Fietsen Zodra u zich probleemloos kunt bewegen, mag u het fietsen, mits u dat tevoren ook deed, weer gaan uitproberen. Autorijden Als u zich probleemloos kunt bewegen, kunt u ook weer gaan autorijden. Sporten Als u gewend was om te sporten, kunt u dat meestal na een week weer langzaam oppakken. Wanneer de dagelijkse dingen en wandelen weer probleemloos gaan kunt u, als u dat gewend was, weer rustig beginnen met joggen. Start op een vlakke, zachte ondergrond en draag goede schokabsorberende sportschoenen. 8

9 Voer de afstand en het tempo geleidelijk op naar kunnen, waarbij u goed let op de reacties van uw lijf. Zorg steeds dat u volledig hersteld bent voordat u wéér gaat joggen. Als u gewend was om te zwemmen of te fitnessen en u hebt het gevoel dit weer te kunnen, probeer het dan rustig uit. Begin met ontspannen bewegen en bouw dit uit naar het niveau van voor de operatie. Seks Vrijen hoeft geen probleem te zijn mits u hierbij de gouden regel in acht neemt. Dus dat u geleidelijk aan weer van alles mag gaan doen en uitproberen, zolang dit geen aanhoudende toename van klachten geeft Wanneer contact opnemen? Neemt u de eerste week na ontslag uit het ziekenhuis contact op bij: Hevige pijnklachten die niet verdwijnen als u pijnstillers gebruikt; Infectie: - de wond is gezwollen, rood en warm, gaat open en/of er komt wondvocht uit; - Temperatuur hoger dan 38,5 graden kort na de opera tie. Tijdens kantooruren belt u de polikliniek heelkunde (024) Buiten kantooruren belt u het CWZ (024) en vraagt naar de dienstdoende chirurg. Vragen Mocht u na het lezen van deze folder nog vragen hebben, stel ze dan gerust aan uw behandelend arts of aan een verpleegkundige. Zij zullen uw vragen graag beantwoorden. Voor aanvullende algemene informatie kunt u zich ook wenden tot de Huidfederatie/Nationaal Huidfonds, tijdens kantooruren te bereiken via de huid-infolijn, telefoon (026)

10 Verhindering Bent u op de dag van de opname voor operatie onverhoopt verhinderd, laat dit dan zo snel mogelijk weten. U belt dan naar de afdeling opname- en patiëntenplanning, tijdens kantooruren bereikbaar op telefoonnummer (024) Kunt u een afspraak op de polikliniek of voor een onderzoek niet nakomen, bel dan zo spoedig mogelijk de betreffende afdeling. 10

11 11

12 Adres en telefoonnummer Canisius-Wilhelmina Ziekenhuis 6532 SZ Nijmegen Weg door Jonkerbos 100 Polikliniek heelkunde Telefoonnummer (024) (tijdens kantooruren) Website: 12 G493-I / 09-14