MEDEDELING VAN DE COMMISSIE ONTWERPBEGROTINGSPLANNEN 2015: ALGEHELE EVALUATIE

Transcriptie

1 EUROPESE COMMISSIE Brussel, COM(2014) 907 final MEDEDELING VAN DE COMMISSIE ONTWERPBEGROTINGSPLANNEN 2015: ALGEHELE EVALUATIE NL NL

2 Samenvatting Deze mededeling geeft een samenvatting van de beoordeling van de Commissie van de ontwerpbegrotingsplannen (OBP's) 2015, die de zestien lidstaten van de eurozone die niet aan een macro-economisch aanpassingsprogramma onderworpen zijn (EZ-16), tegen 15 oktober hebben ingediend. Overeenkomstig Verordening (EU) nr. 473/2013 heeft de Commissie die plannen en de globale begrotingssituatie en begrotingskoers in de eurozone als geheel beoordeeld, op een ogenblik waarop er ook grote structurele hervormingen aan de gang zijn. De algehele evaluatie van de ontwerpbegrotingsplannen (OBP's) 2015 en de gezamenlijke begrotingskoers kan als volgt worden samengevat: 1. De plannen van de lidstaten houden een blijvende daling van het gezamenlijke nominale begrotingstekort in de eurozone in: in 2013 was het voor het eerst sinds 2008 onder de 3 % van het bbp gezakt en naar verwachting zal het verder zakken tot 2,6 % van het bbp in 2014 en 2,2 % van het bbp in Op basis van de OBP's zal de gezamenlijke schuldquote in 2015 naar verwachting zo goed als niet veranderen ten opzichte van de voor dit jaar geraamde waarde van ongeveer 92,5 % van het bbp. 2. In vergelijking met de middellangetermijnplannen die in de stabiliteitsprogramma's (SP's) van het voorjaar 2014 werden geformuleerd, is de verwachte vermindering van het tekort beduidend lager. Dit is het gevolg van lagere groeivooruitzichten en een geringere begrotingsinspanning. De begrotingsconsolidatie is in 2014 gestopt en uit het geheel van de OBP's van de EZ-16 blijkt niet dat de betrokken lidstaten van plan zijn om in 2015 de begrotingsconsolidatie te hervatten. 3. Het beeld dat uit de OBP's naar voren komt, wordt in ruime mate bevestigd door de najaarsprognoses 2014 van de Commissie. De Commissie gaat uit van een identieke nominale tekortraming voor 2014 (2,6 % van het bbp), maar voorspelt voor 2015 een kleinere vermindering van de nominale tekorten dan de lidstaten (met slechts 0,2 procentpunten in plaats van 0,4). Dit is een afspiegeling van de geringere verwachte begrotingsinspanning in De Commissie verwacht dat de gezamenlijke schuldquote door hogere tekorten en lagere groei zal stijgen van 91,7 % van het bbp in 2013 tot 93,1 % in 2014 en 93,6 % in 2015, terwijl er volgens de OBP's een stabilisatie wordt verwacht. 4. De prognoses van de Commissie wijzen ook op een vrijwel neutrale begrotingskoers (aanscherping noch versoepeling) in 2015 in de eurozone, nadat de consolidatie in 2014 gestopt was. Dit lijkt een juist evenwicht te vormen tussen de noodzakelijke houdbaarheid van de begroting, die door hoge en stijgende schuldquotes wordt onderstreept, en de bezorgdheid rond conjuncturele stabilisatie, die blijkt uit significante en aanhoudende negatieve outputgaps die de komende jaren naar verwachting slechts traag zullen dalen. Tegelijkertijd blijkt uit de beoordeling van de plannen dat verschillende lidstaten momenteel naar verwachting hun verplichtingen in het kader van het stabiliteits- en groeipact (SGP) niet zullen nakomen. 5. De globale begrotingskoers van de eurozone en de verdeling daarvan over de lidstaten in verhouding tot de ruimte die in het kader van het SGP beschikbaar is, moeten nauwlettend worden gemonitord. Om een neutrale gezamenlijke begrotingskoers te kunnen aanhouden terwijl sommige lidstaten zich meer moeten inspannen om aan het SGP te voldoen, moet er in zekere mate begrotingssteun komen door de budgettaire ruimte die elders beschikbaar is, te benutten. Dit toont het belang aan van het ambitieuze investeringsplan voor Europa, dat de Commissie op 2

3 26 november voorstelt. 6. Het onderzoek van de samenstelling van de overheidsfinanciën laat duidelijk zien hoe relevant die oplossing is om de groei in de eurozone te ondersteunen. Hoewel de recente initiatieven om de belastingdruk op arbeid te verminderen, in de goede richting gaan, is de samenstelling van de uitgaven maar weinig, om niet te zeggen niet groeivriendelijker geworden. Dit toont aan dat de beleidsmaatregelen van de lidstaten beter moeten worden afgestemd op de prioriteiten van het pakket voor banen, groei en investeringen dat door de Commissie wordt voorgesteld. 7. De beoordeling van de Commissie van de afzonderlijke lidstaten kan als volgt worden samengevat: Er was geen enkel OBP voor 2015 dat in bijzonder ernstige mate niet aan de vereisten van het SGP voldeed. In verschillende gevallen heeft de Commissie echter vastgesteld dat de geplande begrotingsaanpassingen niet voldoen, of dreigen niet te voldoen, aan de vereisten van het SGP. Meer bepaald: De OBP's van vijf landen (Duitsland, Ierland, Luxemburg, Nederland en Slowakije) voldoen aan de bepalingen van het SGP. De OBP's van vier landen (Estland, Letland, Slovenië en Finland) voldoen in grote lijnen aan de bepalingen van het SGP. Voor Estland, Letland en Finland zouden de plannen tot een geringe afwijking van het aanpassingstraject naar de middellangetermijndoelstelling voor de begroting (MTD) van het land kunnen leiden. Voor Slovenië kan het nominaal tekort weliswaar binnen de in het kader van de buitensporigtekortprocedure (BTP) vastgestelde termijn onder de 3 % van het bbp worden gebracht, maar de tijdige en duurzame correctie van het buitensporige tekort wordt door een te geringe begrotingsinspanning in gevaar gebracht. De Commissie vraagt de autoriteiten om in het kader van hun nationale begrotingsprocedure de nodige maatregelen te nemen om ervoor te zorgen dat de begroting 2015 aan het SGP voldoet. Voor de OBP's van zeven landen (België, Spanje, Frankrijk, Italië, Malta, Oostenrijk en Portugal) is er sprake van een risico van niet-nakoming. Voor Oostenrijk zou het plan kunnen leiden tot een significante afwijking van het aanpassingstraject naar de MTD, wat ook het geval zou zijn voor Malta als het aan het preventieve deel onderworpen werd. Voor de OBP's van Spanje, Frankrijk, Malta en Portugal bestaat het risico dat niet aan de vereisten van de BTP wordt voldaan. Met name voor Frankijk wijst de beschikbare informatie erop dat het land tot dusver in 2014 geen doeltreffende maatregelen heeft genomen en in 2015 een risico van niet-nakoming loopt. Voor België en Italië, die momenteel aan het preventieve deel van het SGP onderworpen zijn, bestaat het risico dat de schuldregel niet wordt nageleefd. De Commissie vraagt de autoriteiten om in het kader van hun nationale begrotingsprocedure de nodige maatregelen te nemen om ervoor te zorgen dat de begroting 2015 aan het SGP voldoet. 8. In sommige gevallen heeft het risico van niet-nakoming gevolgen voor de mogelijke stappen in het kader van de BTP. In het geval van Frankrijk, Italië en België zal de Commissie begin maart 2015 haar standpunt ten aanzien van hun verplichtingen in het kader van het SGP bepalen, in het licht van de voltooiing van de begrotingswetten en de verwachte specificatie van de structurele hervormingsprogramma's die de autoriteiten in hun brieven van 21 november hebben aangekondigd. Deze drie lidstaten hebben op het hoogste regeringsniveau toegezegd dat zij begin 2015 groeibevorderende structurele hervormingen zullen goedkeuren en ten uitvoer leggen, 3

4 die naar verwachting een effect op de houdbaarheid van de overheidsfinanciën op de middellange termijn zullen hebben. 4

5 Inhoudsopgave 1. Inleiding Belangrijkste vaststellingen voor de eurozone Overzicht van de afzonderlijke OBP's...13 BIJLAGE 1: Landenspecifieke beoordeling van de OBP's BIJLAGE 2: Methode en aannamen die aan de najaarsprognoses 2014 van de Commissie ten grondslag liggen BIJLAGE 3: Gevoeligheidsanalyse BIJLAGE 4: De tenuitvoerlegging van structurele hervormingen: aanpakken van macroeconomische onevenwichtigheden en verkleinen van de loonwig BIJLAGE 5: Grafieken en tabellen

6 1. Inleiding Ter verbetering van de economische beleidscoördinatie in de economische en monetaire unie is in de EU-wetgeving bepaald dat de lidstaten van de eurozone tegen 15 oktober bij de Commissie ontwerpbegrotingsplannen (OBP's) indienen 1. Die plannen zijn een samenvatting van de ontwerpbegrotingen die de regeringen aan de nationale parlementen voorleggen. De Commissie brengt over elk plan advies uit, waarbij zij beoordeelt of het in overeenstemming is met de verplichtingen van het land in het kader van het stabiliteits- en groeipact (SGP). Verder verricht zij een algehele evaluatie van de begrotingssituatie en -vooruitzichten voor de eurozone als geheel. Zestien 2 lidstaten van de eurozone hebben tegen 15 oktober hun OBP's 2015 bij de Commissie ingediend, overeenkomstig de bepalingen van het twopack. België en Letland hebben aanvankelijk OBP's op basis van ongewijzigd beleid ingediend, omdat er ten gevolge van recente nationale verkiezingen nog geen akkoord is over het begrotingsbeleid van de regering; België heeft een week later een volledig programma ingediend 3. De adviezen van de Commissie bieden, met eerbiediging van de begrotingsautonomie van de lidstaten, onafhankelijk beleidsadvies voor nationale regeringen en parlementen, zodat ze gemakkelijker kunnen beoordelen of de ontwerpbegrotingen aan de EU-begrotingsregels voldoen. Dankzij het twopack is er een uitgebreid instrumentarium voorhanden om economisch en begrotingsbeleid als een zaak van algemeen belang te behandelen, zoals in het Verdrag werd beoogd. Daarnaast heeft de Raad de Eurogroep in juli 2014 gevraagd het begrotingsbeleid van de lidstaten van de eurozone en de gezamenlijke begrotingskoers voor de eurozone te monitoren en te coördineren om een groeivriendelijk en gedifferentieerd begrotingsbeleid te waarborgen 4. De Raad heeft aanbevolen dat de lidstaten van de eurozone in actie ondernemen, elk afzonderlijk en collectief, om "in nauwe samenwerking met de Commissie het begrotingsbeleid van de lidstaten van de eurozone te coördineren, met name bij de beoordeling van de ontwerpbegrotingsplannen, om een coherent en groeivriendelijk begrotingsbeleid in de eurozone te garanderen. De kwaliteit en houdbaarheid van de overheidsfinanciën te verbeteren door voorrang te geven aan materiële en immateriële investeringen op nationaal en op EU-niveau. Te zorgen voor sterke nationale begrotingskaders, met inbegrip van nationale begrotingsraden." Die aanbeveling is een anker voor de beoordeling van de Commissie. De doelstelling van deze mededeling is tweevoudig. Om te beginnen wordt op basis van een horizontale beoordeling van de OBP's een totaalbeeld geschetst van het begrotingsbeleid op het Zoals vastgesteld in Verordening (EU) nr. 473/2013 betreffende gemeenschappelijke voorschriften voor het monitoren en beoordelen van ontwerpbegrotingsplannen en voor het garanderen van de correctie van buitensporige tekorten van de lidstaten van de eurozone. Het is één van de twee verordeningen van het zogenaamde "twopack", die in mei 2013 in werking zijn getreden. Griekenland en Cyprus, de overblijvende landen van de eurozone die aan een macro-economisch aanpassingsprogramma onderworpen zijn, hoeven geen plan in te dienen, omdat zij in het kader van het programma al aan nauwlettend begrotingstoezicht onderworpen zijn. Letland wordt gevraagd tijdig opnieuw een bijgewerkt plan in te dienen, zodat de Commissie over het OBP een gefundeerd advies kan geven en de Eurogroep een gedegen bespreking kan houden voordat de begrotingswet ter goedkeuring aan het nationale parlement wordt voorgelegd. Aanbeveling van de Raad van 8 juli 2014 inzake de uitvoering van de globale richtsnoeren voor het economisch beleid van de lidstaten die de euro als munt hebben (PB C 247 van , blz. 143). 6

7 niveau van de eurozone. Die exercitie is een afspiegeling van de horizontale beoordeling van de stabiliteitsprogramma's (SP's) die in het voorjaar plaatsvindt, maar met de klemtoon op het komende jaar in plaats van op begrotingsplannen op de middellange termijn. Ten tweede wordt een overzicht van de OBP's per land gegeven, met een toelichting van de aanpak die de Commissie bij de beoordeling ervan heeft gevolgd. Die aanpak komt in wezen neer op een beoordeling van de vraag of aan de vereisten van het SGP is voldaan. 2. Belangrijkste vaststellingen voor de eurozone Globale vaststellingen De OBP's van dit jaar bevestigen de vertraging in de groei van het bbp in vergelijking met de voorjaarsprognoses 2014 van de Commissie, die in mei werden gepubliceerd. Volgens de macroeconomische aannamen in de plannen wordt ervan uitgegaan dat het bbp in 2014 in de zestien betrokken lidstaten van de eurozone (EZ-16) met 1 % zal groeien, wat lager is dan de 1,3 % die in april 2014 ten tijde van de SP's werd verwacht (tabel 1). Voor 2015 is de voorspelde heropleving van de groei van het bbp in de EZ-16 tot 1,5 %, lager dan de 1,7 % die in de SP's werd voorspeld. De neerwaartse herziening is betrekkelijk wijdverspreid: alleen Spanje, Ierland, Malta en Slovenië hebben hun groeiprognoses opwaarts herzien, terwijl de meeste andere landen van significante verlagingen uitgaan. Ook de inflatievooruitzichten zijn neerwaarts herzien ten gevolge van dalende energie- en voedselprijzen, maar ook omdat de economie beduidend zwak blijft. Volgens de OBP's zal het inflatiepeil van dit jaar van 0,8 % in de EZ-16 het dieptepunt vormen, en vervolgens in 2015 licht stijgen (1,2 %). In 2013 was het gezamenlijke nominale begrotingstekort van de EZ-16 voor het eerst sinds 2008 onder de 3 % van het bbp gezakt en volgens de OBP's zal het in 2014 naar verwachting verder zakken tot 2,6 % van het bbp, wat hoger is dan het tekort van 2,4 % dat in de SP's werd verwacht. Ook in 2015 lijkt de vermindering van het tekort te zijn vertraagd, doordat het gezamenlijke nominale tekort met 0,4 % procentpunten daalt tot 2,2 % van het bbp, terwijl in het voorjaar een daling van 0,6 procentpunten werd verwacht. De hogere tekortprojectie is het gevolg van de verslechterende groeivooruitzichten voor , maar ook van de geringere begrotingsinspanning (zie hierna). Op 92,5 % van het bbp blijft de gezamenlijke schuldquote in 2015 naar verwachting zo goed als onveranderd ten opzichte van dit jaar. Dit staat in contrast met de SP's, waarin werd verwacht dat de schuld volgend jaar zou beginnen te dalen. Achter de gezamenlijke quote gaat een uiteenlopende reeks nationale cijfers schuil, gaande van 133 % van het bbp in Italië tot net onder 10 % van het bbp in Estland. Qua niveau weerspiegelen de neerwaartse herzieningen van de schuldquotes in de SP's het effect van de tenuitvoerlegging van het nieuwe ESR-systeem voor de nationale boekhoudingen van 2010, dat de verslechterende groei- en inflatievooruitzichten en de geringere consolidatieinspanning meer dan compenseert. Bij een nader onderzoek van de geplande begrotingsinspanning blijkt uit de OBP's geen consolidatie op gezamenlijk niveau in 2014 en 2015, gemeten als een positieve verandering in het structurele saldo. Voor beide jaren hadden de lidstaten in hun SP's een verbetering van 0,3 % van het 7

8 bbp verwacht. Omdat zes lidstaten van de EZ-16 in 2014 in de buitensporigtekortprocedure (BTP) blijven 5 en slechts twee lidstaten die aan het preventieve deel onderworpen zijn, naar verwachting in hun MTD's zullen bereiken of daarboven zullen uitkomen, lijkt dit erop te wijzen dat niet aan de vereisten van het SGP is voldaan. De gezamenlijke structurele aanpassing kan in dit verband echter slechts als illustratief worden beschouwd, omdat de belangrijke verschillen tussen de lidstaten ten aanzien van de vereisten van het SPG daarin niet tot uiting komen; die komen aan bod in de landenspecifieke beoordelingen van de Commissie. Daarenboven zouden alle conclusies over de totale consolidatie-inspanning op basis van de verandering in het structurele saldo gekwalificeerd moeten zijn, omdat het structurele saldo niet altijd een precies beeld geeft van de onderliggende begrotingsinspanning, bijvoorbeeld omdat de ontvangsten ongewoon reageren op economische groei. Het gebrek aan begrotingsconsolidatie op gezamenlijk niveau wordt echter bevestigd met een alternatieve meting van de begrotingsinspanning, die op een aanpassing van net 0,2 % van het bbp zowel in 2014 als in 2015 wijst 6. Tabel 1: Overzicht van de economische en budgettaire aggregaten (EZ-16) voor Reële bbp-groei (verandering in %) HICP-inflatie (verandering in %) Nominaal tekort (% bbp) Verandering in het structurele saldo (pp. bbp) Schuld (% bbp) Voor de conjunctuur gecorrigeerde uitgavenquote (% potentieel bbp) Stabiliteitsprogramma's 2014 (april) Najaarsprognoses Stabiliteitsprogramma's 2014 van de Commissie 2014 (april) (november) Ontwerpbegrotingsplannen (oktober) Ontwerpbegrotingsplannen (oktober) Najaarsprognoses 2014 van de Commissie (november) 1,3 1,0 0,8 1,7 1,5 1,1 1,1 0,8 0,6 1,4 1,2 0,9-2,4-2,6-2,6-1,8-2,2-2,4 0,3 0,0 0,1 0,3 0,1 0,0 94,3 92,7 93,1 93,1 92,5 93,6 47,8 47,9 48,0 47,5 47,7 48,0 5 6 Frankrijk, Ierland, Malta, Portugal, Slovenië, Spanje. Een alternatieve meting van de begrotingsinspanning in de OBP's kan worden verkregen door het bedrag van de discretionaire ontvangstenmaatregelen in aanmerking te nemen na aftrek van de verandering in de voor de conjunctuur gecorrigeerde uitgavenquote (tabel A5.7). Dit wijst op een begrotingsaanpassing van 0,2 % van het bbp voor zowel 2014 als 2015 voor de EZ-16. Hoewel die ramingen lichtjes hoger zijn dan de veranderingen in het structurele saldo (0,0 % respectievelijk 0,1 % van het bbp in de twee jaren), zijn de neerwaartse herzieningen in vergelijking met het voorjaar van dezelfde grootteorde voor beide metingen van de inspanning. Dit bevestigt dat de gezamenlijke begrotingsinspanning die uit de OBP's wordt afgeleid, geringer is dan wat in het voorjaar in de SP's werd voorspeld. 8

9 Voor de conjunctuur gecorrigeerde ontvangstenquote (% potentieel bbp) 46,9 46,7 46,8 46,7 46,5 46,8 Samenstelling van de overheidsfinanciën Voor de eurozone als geheel voorzien de OBP's slechts in beperkte veranderingen in de samenstelling van de overheidsfinanciën in (tabel A5.5). De voor de conjunctuur gecorrigeerde uitgavenquote zal in 2015 verwachting zeer licht dalen (met 0,2 procentpunten), wat de effecten neutraliseert van een even lichte stijging in De meeste uitgavencategorieën zullen naar verwachting dalen, daaronder begrepen de ambtenarensalarissen en de renteuitgaven (grafiek A5.2), met uitzondering van de sociale overdrachten. De in de OBP's voorgestelde belastingmaatregelen gaan weliswaar in een meer groeivriendelijke richting, maar zouden de belastingsamenstelling in 2015 slechts in beperkte mate beïnvloeden. Het effect van een daling van 0,1 procentpunten in de ontvangsten uit sociale bijdragen wordt geneutraliseerd door een stijging in de ontvangsten uit directe belastingen met 0,1 procentpunten (grafiek A5.3). Het aandeel van indirecte belastingen zal naar verwachting stabiel blijven ten opzichte van het bbp. In veel OBP's wordt verwezen naar maatregelen om de belastingdruk op arbeid (de zogenaamde "loonwig") te verminderen. In de werkdocumenten van de diensten van de Commissie bij de adviezen van de Commissie over de OBP's is aan het probleem van de loonwig een speciaal vak gewijd voor die lidstaten waaraan in verband hiermee een landenspecifieke aanbeveling (LSA) gedaan 8 en/of die in hun OBP's een hervorming hebben aangekondigd. In bijlage IV bij deze mededeling is hierover nadere informatie opgenomen. Globaal genomen blijkt uit alle OBP's dat in de lidstaten van de eurozone duidelijk het besef bestaat dat het gunstig is om de hoge belastingen op arbeid aan te pakken. Hoewel de loonwig de voorbije jaren in de meeste lidstaten van de eurozone geleidelijk vergroot is, bevatten de OBP's om te beginnen zeer weinig maatregelen die de loonwig nog verder zouden vergroten. Veel lidstaten plannen daarentegen maatregelen, of leggen die al ten uitvoer, om de loonwig te verkleinen. Ten tweede worden niet alleen door de lidstaten met een betrekkelijk grote loonwig maatregelen gepland om de loonwig te verkleinen, maar ook door die met een betrekkelijk kleine loonwig. Ten derde zijn veel maatregelen gericht op de lagere inkomenscategorieën, door de belastingvrije som te verhogen of de belastingen of de sociale bijdragen op lage lonen te verlagen. De meeste loonwighervormingen blijven echter betrekkelijk bescheiden in vergelijking met de uitdagingen. In veel lidstaten is er immers maar weinig budgettaire ruimte en is het moeilijk om compenserende maatregelen te vinden, hetzij door in de overheidsuitgaven te snoeien, hetzij door belastingen die minder nadelig zijn voor de groei, zoals verbruiks-, vastgoed- en milieubelastingen, te verhogen. 7 8 De niet voor de conjunctuur gecorrigeerde quote zou in 2015 beduidend meer dalen met ongeveer 0,6 procentpunten, gelet op positieve "noemereffecten" gekoppeld aan een versmallende outputgap. PB C 247 van , blz. 1. 9

10 Verschillen in de prognoses Om zoveel mogelijk te voorkomen dat de prognoses van de lidstaten en die van de Commissie van elkaar afwijken, heeft het twopack voor een innovatie gezorgd, met name dat er groter toezicht op het prognoseproces wordt uitgeoefend door begrotingsraden. In vak 1 (op blz. 12) wordt getoond hoe de lidstaten gevolg hebben gegeven aan het vereiste dat de ontwerpbegrotingen gebaseerd zijn op onafhankelijke macro-economische prognoses. Wat de globale begrotingsvooruitzichten betreft, is het gezamenlijke nominale tekort van de EZ-16 dat uit de OBP's voor 2015 blijkt, 0,2 procentpunten van het bbp lager dan in de prognose van de Commissie. Om te beginnen wordt in de OBP's uitgegaan van een grotere begrotingsinspanning (0,2 % van het bbp tegenover -0,1 % van het bbp in de prognose van de Commissie als gemeten met de hierboven genoemde alternatieve indicator; zie tabel A5.7). Ten tweede voorspellen de plannen voor 2015 een hogere groei van het bbp (1,5 % tegenover 1,1 % in de prognose van de Commissie, waarbij Duitsland een significant deel van het verschil voor zijn rekening neemt 9 ). De macroeconomische aannamen zijn echter niet de voornaamste verklaring voor het verschil in de tekortprognoses voor De reden daarvoor is dat de lidstaten gezamenlijk weliswaar een hogere groeiprojectie voor het bbp hebben, maar ook een lagere reactie van de ontvangsten op groei voorspellen dan in de prognoses van de Commissie 10. Die lagere verwachte elasticiteit neutraliseert in ruime mate het effect van de hogere verwachte groei van het bbp. Het grootste deel van het verschil tussen de tekortprognoses van de Commissie en die in de OBP's komt eigenlijk voort uit een verschillende beoordeling van de inspanningen aan de uitgavenzijde. De verschillen tussen de afzonderlijke OBP's en de prognoses van de Commissie met betrekking tot het nominale tekort kunnen betrekkelijk groot zijn, om redenen die van land tot land uiteenlopen. De Commissie voorspelt dat het tekort hoger is in België, Spanje, Malta, Portugal en Slowakije in vergelijking met de respectieve OBP's, met het grootste verschil in het geval van Malta (tabel A5.1 en grafiek A5.4). De overblijvende prognoseverschillen vallen allemaal binnen een marge van 0,2 procentpunten en voor Nederland en Oostenrijk voorspellen de prognoses van de Commissie een lager tekort. Net als bij de projecties van het gezamenlijke nominale tekort voorspelt de Commissie een hogere gezamenlijke schuld dan de lidstaten. De Commissie voorspelt dat de schuld in 2015 matig zal blijven stijgen tot meer dan 93 % van het bbp, terwijl in de OBP's een zo goed als onveranderd niveau wordt voorspeld. De belangrijkste redenen voor dit verschil zijn de hogere nominale tekorten en de lagere nominale groei van het bbp in de prognoses van de Commissie. Ook hier kunnen de verschillen tussen de OBP's en de prognoses van de Commissie groter zijn per lidstaat, om redenen die van land tot land uiteenlopen. De grotere verschillen hebben betrekking op België, Duitsland, Letland en Malta, waarvoor in de OBP's een schuld wordt verwacht die ongeveer 2 % lager is dan in de 9 10 Het aan het OBP onderliggende macro-economische scenario is gebaseerd op de voorjaarsprognoses van de Duitse Bondsregering, die in april werden bekendgemaakt. Omdat er na die bekendmaking echter nadere officiële statistieken en verslechterde conjunctuurindicatoren beschikbaar werden, worden in het OBP ten aanzien van de economische bedrijvigheid in 2014 en 2015 beduidend optimistischere vooruitzichten beschreven dan in de najaarsprognoses 2014 van de Commissie. De Duitse regering heeft haar eigen prognoses sinds de indiening van het OBP bijgesteld. De zogenaamde "netto-elasticiteit" van de ontvangsten, d.w.z. de procentuele verandering in de ontvangsten, na aftrek van het effect van discretionaire maatregelen, voor een verandering van één procent in het bbp. De gezamenlijke elasticiteit van de ontvangsten in 2015 die uit de plannen blijkt, is lager dan die welke aan de prognoses van de Commissie ten grondslag ligt (0,8 respectievelijk 1,0; zie tabel A5.6). 10

11 prognoses van de Commissie (tabel A5.3 en grafiek A5.5). In de meeste gevallen variëren de prognoseverschillen tussen 0 en 1 % van het bbp. De Commissie voorspelt alleen in het geval van Slowakije een lager tekort. Wat de samenstelling betreft, wordt in de prognoses van de Commissie ervan uitgegaan dat het risico bestaat dat zelfs de lichte daling van de voor de conjunctuur gecorrigeerde uitgavenquote waarin de OBP's voorzien, zich niet voordoet (tabel A5.5). Binnen de uitgaven bevestigen de prognoses van de Commissie dat de respectieve aandelen van de ambtenarensalarissen, de rentebetalingen en mogelijk de overheidsinvesteringen kleiner zouden kunnen worden, terwijl het aandeel van de sociale uitkeringen verder zou kunnen stijgen (grafiek A5.2). Aan de ontvangstenzijde zijn de prognoses van de Commissie in overeenstemming met de OBP's (grafiek A5.3). Omvang en samenstelling van de aanpassing Wat de omvang van de structurele begrotingsaanpassing betreft, geven de prognoses van de Commissie hetzelfde signaal als de OBP's; na drie jaar aangehouden begrotingsconsolidatie is de gezamenlijke begrotingskoers in de eurozone in 2014 neutraal en in 2015 zal dat naar verwachting ook zo blijven. Gezamenlijk lijkt het gebrek aan aanscherping van het begrotingsbeleid een in ruime mate aanvaardbaar evenwicht te vormen tussen de noodzakelijke houdbaarheid van de begroting, die door hoge en stijgende schuldquotes wordt onderstreept, en de conjuncturele omstandigheden, die wijzen op significante en aanhoudende negatieve outputgaps die de komende jaren naar verwachting slechts traag zullen dalen. Tegelijkertijd bevestigt de beoordeling van de plannen dat verschillende lidstaten momenteel naar verwachting hun huidige verplichtingen in het kader van het SGP niet zullen nakomen. Al die overwegingen tezamen lijken erop te wijzen dat de globale begrotingskoers van de eurozone en de verdeling daarvan over de lidstaten in verhouding tot de ruimte die in het kader van het SGP beschikbaar is, nauwlettend moeten worden gemonitord. In beginsel zou het mogelijk zijn om het begrotingsbeleid van de landen beter op elkaar af te stemmen, zodat het SGP in alle lidstaten wordt nageleefd, terwijl wordt voorkomen dat het begrotingsbeleid onnodig wordt aangescherpt. Dit zou impliceren dat de budgettaire ruimte die er in sommige landen op grond van de regels in sommige landen is, zou worden benut. De bovenstaande overwegingen tonen aan hoe belangrijk het is dat er een ambitieus investeringsplan op EU-niveau komt om de gezamenlijke vraag te bevorderen en de beperkingen aan de aanbodzijde te verminderen, en zo de door het accommoderende monetaire beleid gegeven stimulans te versterken. Het onderzoek van de samenstelling van de aanpassing van de overheidsfinanciën laat duidelijk zien hoe relevant die oplossing is om de groei in de eurozone te ondersteunen. Hoewel de vastgestelde verschuiving van de belastingen op arbeid en de beleidsmaatregelen die worden genomen op de belastingdruk op arbeid te verminderen, stappen in de goede richting zijn, is de samenstelling van de uitgaven maar weinig, om niet te zeggen niet groeivriendelijker geworden. Dit toont aan dat de beleidsmaatregelen van de lidstaten beter moeten worden afgestemd op de prioriteiten van het pakket voor banen, groei en investeringen, en dat daarbij onder meer de door de regels geboden flexibiliteit moet worden benut. 11

12 Vak 1: De bijdrage van onafhankelijke begrotingsinstellingen aan de OBP's voor 2015 In de artikelen 1, 4 en 5 van de twopackverordening (EU) nr. 473/2013 wordt verwezen naar het concept van onafhankelijke instanties. De verordening vormt een verdere uitdieping en uitbreiding van vroegere vereisten in de EU- en de intergouvernementele wetgeving, waarbij onafhankelijke instanties met diverse taken in verband met de begroting werden belast. Er zijn twee aanvullende taken: (i) monitoring van de naleving van begrotingsregels en (ii) macro-economische prognoses. In de gedragscode met betrekking tot het twopack zijn uitvoeringsbepalingen opgenomen om de lidstaten richtsnoeren te verstrekken voor het opstellen van prognoses. In aanvulling op die bepalingen heeft de Raad op 8 juli 2014 de lidstaten van de eurozone verzocht om "te zorgen voor sterke nationale begrotingskaders, met inbegrip van nationale begrotingsraden". Specifiek moeten volgens artikel 4, lid 4, van de verordening ontwerpbegrotingen "gebaseerd zijn op onafhankelijke macro-economische prognoses", wat overeenkomstig artikel 2, lid 1, onder b), betekent dat ze "door onafhankelijke instanties worden opgesteld of bekrachtigd". In veel van de OBP's die in oktober 2014 zijn ingediend, wordt verwezen naar de vereisten van het twopack, waarbij de lidstaten ervoor kiezen om de onderliggende macro-economische prognoses door een onafhankelijke instantie te laten opstellen of te laten bekrachtigen. Volgens de OBP's zijn in vijf lidstaten de prognoses opgesteld door afzonderlijke instanties: Oostenrijk (Österreichisches Institut für Wirtschaftsforschung, WIFO), België (Federaal Planbureau, FPB), Luxemburg (STATEC), Nederland (Centraal Planbureau, CPB) en Slovenië (Urad Rs Za Makroekonomske Analize in Razvoj, UMAR-IMAD). De Duitse macro-economische prognoses worden nog altijd door het ministerie van Economische Zaken opgesteld, doch op basis van de gezamenlijke economische prognose die door onderzoeksinstellingen wordt voorbereid. In november onderzoekt de onafhankelijke Raad van economische adviseurs de aannemelijkheid daarvan. De prognoses in het OPB zijn gebaseerd op de voorjaarsaangelegenheden van de gezamenlijke economische prognoses en de prognose van de regering, waarbij geen rekening wordt gehouden met de najaarsaangelegenheden van de gezamenlijke economische prognose en de macro-economische projecties van de regering. In Finland worden de macro-economische prognoses intern door het ministerie van Financiën opgesteld, maar het erkent dat maatregelen nodig zijn om de formele onafhankelijkheid te garanderen van het team dat de prognoses opstelt. In de OBP's van Estland, Spanje, Ierland, Italië en Slowakije werd verwezen naar de adviezen over de macro-economische prognoses die door afzonderlijke entiteiten werden opgesteld (Eelarvenõukogu, Autoridad Independiente de Responsabilidad Fiscal (AIReF), Irish Fiscal Advisory Council (IFAC), Ufficio Parlamentare di Bilancio (UPB) respectievelijk het Slowaakse Comité voor macroeconomische prognoses). In Frankrijk, Malta en Portugal werd weliswaar een advies gegeven door een afzonderlijke entiteit (de HCFP (Haut Conseil des Finances Publiques), de National Audit Office of Malta respectievelijk de CFP (Conselho das Finanças Públicas), doch in het OBP werd niet daarnaar verwezen. In Frankrijk en Portugal werd dat advies uiteindelijk opgenomen in de begrotingsdocumenten. Voor Letland kan het begrotingsdocument op basis van ongewijzigd beleid niet als een OBP worden aangemerkt en dus hoeft daarover geen advies te worden gegeven door een afzonderlijke instantie. Voor Estland, Spanje, Ierland, Italië, Malta, Portugal en Slowakije werden de prognoses grotendeels bekrachtigd door de bovengenoemde instanties, die evenwel op een aantal risico's wezen. Voor Frankrijk werd het macro-economische scenario voor 2015 door de HCFP 12

13 optimistisch geacht. Voor Estland, Spanje, Frankrijk, Ierland, Malta en Portugal werd gewezen op neerwaartse risico's ten gevolge van externe ontwikkelingen, die tot een lagere dan verwachte groei van de uitvoer zouden kunnen leiden. Ook werd gewag gemaakt van onzekerheden in verband met de binnenlandse vraag (Frankrijk), verbruik (Spanje) of investeringen (Malta). 13

14 3. Overzicht van de afzonderlijke OBP's De adviezen van de Commissie over de OBP's zijn toegespitst op de naleving van het SGP en de aanbevelingen die daarop gebaseerd zijn. Voor de lidstaten in de BTP wordt in de adviezen van de Commissie de balans opgemaakt van de correctie van de buitensporige tekorten, ten aanzien van zowel de nominale als de structurele tekortdoelstellingen. Voor de lidstaten van de eurozone die aan het preventieve deel van het pact onderworpen zijn, d.w.z. die niet in de BTP zijn, wordt de vooruitgang in de richting van de MTD's onderzocht om na te gaan of die in overeenstemming is met het SGP en de budgettaire LSA's die in juli door de Raad aan de lidstaten werden gedaan. De beoordeling van de plannen is gebaseerd op de najaarsprognoses 2014 van de Commissie. Nadat de Commissie met bepaalde lidstaten overleg heeft gepleegd om verdere informatie te vragen of op sommige punten van bezorgdheid te wijzen in verband met de OBP's die ze hebben ingediend, heeft zij eind oktober vastgesteld dat voor geen enkel OBP sprake is van "een bijzonder ernstige nietnakoming" als bedoeld in artikel 7, lid 2, van Verordening (EU) nr. 473/2013. Toch geven een aantal van de ingediende plannen aanleiding tot bezorgdheid, omdat er een risico van niet-nakoming bestaat. De tabellen 2a en 2b geven een overzicht van de beoordelingen van de OBP's van de afzonderlijke landen op grond van de door de Commissie op 28 november vastgestelde adviezen, alsook de beoordelingen van de vooruitgang die met de budgettair-structurele 11 hervormingen is geboekt. Om de OBP's gemakkelijker te kunnen vergelijken, wordt de beoordeling ervan in drie grote categorieën onderverdeeld: Plannen die voldoen: volgens de prognoses van de Commissie is het niet nodig om in het kader van de nationale begrotingsprocedure de begrotingsplannen aan te passen om naleving van de regels van het SGP te waarborgen. In gevallen waarin bij de beoordeling van het OBP door de Commissie bijzondere risico's aan het licht kwamen, vraagt de Commissie de betrokken lidstaten passend te reageren. Plannen die in grote lijnen voldoen: de Commissie vraagt de autoriteiten om in het kader van hun nationale begrotingsprocedure de nodige maatregelen te nemen om ervoor te zorgen dat de begroting 2015 aan het SGP voldoet, op basis van de volgende redenering: Voor de lidstaten in de BTP: volgens de prognoses van de Commissies zal het nominale tekort weliswaar binnen de in het kader van de BTP vastgestelde termijn onder de 3 % van het bbp, de in het Verdrag vastgelegde referentiewaarde, worden gebracht, maar een al te geringe begrotingsinspanning brengt de tijdige en duurzame correctie van het buitensporige tekort in gevaar. Voor de lidstaten die aan het preventieve deel van het SGP onderworpen zijn: volgens de prognoses van de Commissie zal de vereiste structurele aanpassing in de richting van de MTD naar verwachting pas in 2015 worden gerealiseerd, maar als niet aan dat vereiste wordt voldaan, is er geen sprake van een significante afwijking van de vereiste aanpassing naar de MTD 12. Mocht Structurele hervormingen met een direct budgettair effect. Voor een lidstaat die zijn MTD niet heeft behaald, zal de afwijking als significant worden beschouwd indien: 14

15 die situatie jaren aanhouden, dan zou dit wel kunnen leiden tot een significante afwijking van de vereiste aanpassing. Die lidstaten halen schuldreductiebenchmark wanneer van toepassing. Plannen waarvoor het risico van niet-nakoming bestaat: volgens de prognoses van de Commissie wordt niet verwacht dat het OBP garandeert dat aan de vereisten van het SGP wordt voldaan. De Commissie vraagt de autoriteiten dan ook om in het kader van hun nationale begrotingsprocedure de nodige maatregelen te nemen om ervoor te zorgen dat de begroting 2015 aan het SGP voldoet, op basis van de volgende redenering: Voor de lidstaten in de BTP: de prognoses van de Commissie voor 2015 zouden, indien ze achteraf worden bevestigd, kunnen leiden tot het opvoeren van de BTP, omdat de begrotingsinspanning naar verwachting niet zal worden geleverd en de nominale doelstelling naar verwachting niet zal worden gehaald. Voor de lidstaten die aan het preventieve deel van het SGP onderworpen zijn: volgens de prognoses van de Commissie is er in 2015 een significante afwijking van het vereiste aanpassingstraject naar de MTD en/of wordt de schuldreductiebenchmark niet gehaald wanneer van toepassing (afhankelijk van welke dwingender is). Bij de beoordeling van de plannen werd rekening gehouden met het effect van de overstap naar de ESR2010-norm voor nationale rekeningen en andere statistische herzieningen van de tekort- en schuldcijfers (het effect van de overstap naar ESR2010 was het meest significant voor Frankrijk, Ierland, Italië, Portugal en Finland). In de werkdocumenten van de diensten van de Commissie bij de adviezen van de Commissie is met name zowel kwalitatief als - zo mogelijk - kwantitatief rekening gehouden met statistische herzieningen, telkens wanneer hun effect invloed had op de belangrijkste variabelen die bij de beoordeling van de naleving van het SGP worden gebruikt. Andere statistische veranderingen zijn uitdrukkelijk vermeld voor Estland, Letland en Slovenië. In andere gevallen was het effect niet significant en/of zou het de beoordeling niet veranderen. Bovendien heeft de Commissie beoordeeld in welke mate de budgettair-structurele hervormingen die in de LSA's 2014 zijn geschetst, globaal zijn nageleefd. De beoordeling van de OBP's kan in vijf ruime categorieën worden samengevat. Dit zijn: Geen vooruitgang: de lidstaat heeft geen maatregelen aangekondigd of getroffen om gevolg te geven aan de desbetreffende LSA. Beperkte vooruitgang: de lidstaat heeft enkele maatregelen aangekondigd om gevolg te geven aan de desbetreffende LSA, maar die maatregelen lijken ontoereikend en/of hun goedkeuring/tenuitvoerlegging is onzeker. (i) de afwijking van het structurele saldo van het passende aanpassingstraject ten minste 0,5 % van het bbp in één enkel jaar of ten minste 0,25 % van het bbp gemiddeld per jaar in twee opeenvolgende jaren is; en (ii) een overschrijding van het groeipercentage van de uitgaven na aftrek van de discretionaire maatregelen aan de ontvangstenzijde op het passende aanpassingstraject gedefinieerd met betrekking tot het referentiemiddellangetermijngroeipercentage, een negatief effect heeft gehad op het overheidssaldo van ten minste 0,5 van een procentpunt van het bbp in één enkel jaar of gecumuleerd in twee opeenvolgende jaren. Een afwijking kan ook als significant worden beschouwd als slechts één van de twee voorwaarden (i) en (ii) gecontroleerd is en uit de algehele evaluatie blijkt dat die voorwaarde het meest passend is om een beeld te krijgen van de onderliggende begrotingsinspanning. 15

16 Enige vooruitgang: de lidstaat heeft maatregelen aangekondigd of getroffen om gevolg te geven aan de desbetreffende LSA. De maatregelen zijn veelbelovend, maar ze zijn nog niet allemaal ten uitvoer gelegd en de tenuitvoerlegging is niet in alle gevallen zeker. Aanzienlijke vooruitgang: de lidstaat heeft maatregelen getroffen en de meeste daarvan zijn ten uitvoer gelegd. Met die maatregelen wordt in grote mate gevolg gegeven aan de desbetreffende LSA. Volledig gevolg: de lidstaat heeft maatregelen getroffen en ten uitvoer gelegd waarmee passend gevolg wordt gegeven aan de desbetreffende LSA. Tabel 2a: Overzicht van de afzonderlijke adviezen van de Commissie over de OBP's - Lidstaten die momenteel aan het preventieve deel van het SGP onderworpen zijn Land BE Globale naleving van het SGP door het OBP Algemene conclusie op basis van de najaarsprognoses 2014 van de Commissie Risico van nietnakoming Naleving van de vereisten van het preventieve deel in : enige afwijking van het aanpassingstraject richting MTD; naleving van de schuldbenchmark in gevaar 2015: enige afwijking van het aanpassingstraject richting MTD; naleving van de schuldbenchmark in gevaar Globale naleving van de budgettairstructurele hervormingen die in de LSA's 2014 zijn gesuggereerd Algemene conclusie over de vooruitgang op het gebied van budgettairstructurele hervormingen Enige vooruitgang Belangrijkste maatregelen in het OBP om gevolg te geven aan de loonwig- LSA's Loonwig-LSA Verhoging aftrek personenbelasting Verlaging socialezekerheidsbijdragen werkgever Loonwig-LSA DE EE Voldoet Voldoet in grote lijnen 2014: MTD overtroffen; naleving van de schuldbenchmark 2015: MTD overtroffen; naleving van de schuldbenchmark 2014: enige afwijking van het Beperkte vooruitgang Geen vooruitgang Vanaf 2014 verhoging belastingvrije som personenbelasting en niet-uitvoering van de oorspronkelijk geplande verlaging van tarief pensioenbijdrage om extra pensioenvoordelen te financieren Vanaf 2015 verhoging tarief bijdrage langetermijnzorg en hervorming van de financiering van de ziektekostenverzekering Loonwig-LSA 16

17 aanpassingstraject richting MTD 2015: enige afwijking van het aanpassingstraject richting MTD Verlaging tarief personenbelasting en bijdragen werkloosheidsverzekeri ng Verhoging basisuitkering Loonwig-LSA IT Risico van nietnakoming 2014: toegestane afwijking van het aanpassingstraject richting MTD vanwege buitengewoon ernstige economische omstandigheden; naleving van de schuldbenchmark in gevaar 2015: significante afwijking van het aanpassingstraject richting MTD; naleving van de schuldbenchmark in gevaar Uitsluiting van loonkosten van de belastbare grondslag van de regionale belasting op ondernemingen Permanent belastingkrediet (in ESR2010 geboekt als Enige vooruitgang sociale overdracht) voor lage lonen, momenteel alleen gefinancierd voor 2014 Vrijstelling van socialezekerheidsbijdragen werkgever gedurende drie jaar voor nieuwe aanwervingen voor onbepaalde duur in 2015 Loonwig-LSA LV LU MT 13 Voldoet in grote lijnen Voldoet Risico van nietnakoming 2014: geen afwijking van het aanpassingstraject richting MTD 2015: enige afwijking van het aanpassingstraject richting MTD volgens van OBP op basis van ongewijzigd beleid 2014: MTD overtroffen 2015: geen afwijking van MTD 2014: in EDP 2015: significante afwijking van het aanpassingstraject richting MTD; naleving van de schuldbenchmark Beperkte vooruitgang Enige vooruitgang Enige vooruitgang Geen maatregelen in OBP dat door aftredende regering is ingediend De strategie voor fiscaal beleid omvat plannen om het minimumloon en het onbelaste minimuminkomen te verhogen Geen loonwig-lsa Geen loonwig-lsa NL Voldoet 2014: geen afwijking Enige vooruitgang Loonwig-LSA 13 Malta is momenteel aan het corrigerende deel onderworpen, maar zou vanaf 2015 aan het preventieve deel onderworpen kunnen worden indien tijdig een duurzame correctie wordt bereikt. 17

18 AT SK FI Risico van nietnakoming Voldoet Voldoet in grote lijnen van MTD; naleving van de schuldbenchmark 2015: geen afwijking van MTD; naleving van de schuldbenchmark 2014: enige afwijking van het aanpassingstraject richting MTD; naleving van de schuldbenchmark 2015: significante afwijking van het aanpassingstraject richting MTD; naleving van de schuldbenchmark 2014: geen afwijking van het aanpassingstraject richting MTD 2015: geen afwijking van het aanpassingstraject richting MTD 2014: enige afwijking van MTD 2015: enige afwijking van het aanpassingstraject richting MTD Beperkte vooruitgang Beperkte vooruitgang Enige vooruitgang Hervorming belastingkrediet werknemer, verlaging lasten op lagere en middelhoge inkomens Verlaging tarief personenbelasting in de laagste belastingschijf Loonwig-LSA Algemene aankondiging van hervorming om de loonwig te verkleinen, te besluiten in 2015 Geen loonwig-lsa Geen loonwig-lsa Tabel 2b: Overzicht van de afzonderlijke adviezen van de Commissie over de OBP's - Lidstaten die aan het corrigerende deel van het SGP onderworpen zijn Land ES Globale naleving van het SGP door het OBP Algemene conclusie op basis van de najaarsprognoses 2014 van de Commissie Risico van nietnakoming Naleving van de BTP in : nominale doelstelling bereikt 2015: zonder extra maatregelen naleving niet gewaarborgd 18 Globale naleving van de budgettair-structurele hervormingen die in de LSA's 2014 zijn gesuggereerd Algemene conclusie Belangrijkste over de vooruitgang maatregelen in het OBP op het gebied van om gevolg te geven aan budgettair-structurele de loonwig-lsa's hervormingen Enige vooruitgang Loonwig-LSA Verlaging tarieven personenbelasting Tijdelijke verlaging sociale bijdragen voor nieuwe in 2014 ondertekende contracten FR Risico van niet- 2014: risico van Beperkte vooruitgang Loonwig-LSA

19 IE PT SI nakoming Voldoet Risico van nietnakoming Voldoet in grote lijnen geen doeltreffende maatregelen 2015: zonder extra maatregelen naleving niet gewaarborgd 2014: doeltreffende maatregelen 2015: tijdige correctie verwacht 2014: risico van geen doeltreffende maatregelen 2015: zonder extra maatregelen naleving niet gewaarborgd 2014: risico van geen doeltreffende maatregelen 2015: tijdige correctie verwacht Enige vooruitgang Beperkte vooruitgang Beperkte vooruitgang Vanaf 2014 nieuw belastingkrediet voor lonen tot 2,5 keer het minimumloon Verlaging socialezekerheidsbijdragen werkgever Verlaging personenbelasting voor lage lonen Geen loonwig-lsa Geen loonwig-lsa Geen loonwig-lsa 19

20 BIJLAGE 1: Landenspecifieke beoordeling van de OBP's Lidstaten die aan het preventieve deel van het SGP onderworpen zijn Plannen die voldoen aan de verplichtingen van het land De Commissie is van oordeel dat het OBP van Duitsland, dat momenteel aan het preventieve deel van het SGP en aan de overgangsregelingen met betrekking tot de schuldregel onderworpen is, aan de bepalingen van het SGP voldoet. Door de aanzienlijke budgettaire ruimte, de investeringsbehoeften en de zeer lage rentetarieven, waardoor de maatschappelijke opbrengsten ruimschoots opwegen tegen de financieringskosten, bestaat de mogelijkheid om de overheidsinvesteringen aan te wakkeren. Voorts moet Duitsland ervoor zorgen dat er een onafhankelijke instantie wordt aangewezen die de macroeconomische prognoses opstelt of bekrachtigt. Daarnaast is de Commissie van oordeel dat Duitsland beperkte vooruitgang heeft geboekt met betrekking tot het structurele deel van de begrotingsaanbevelingen die de Raad in het kader van het Europees semester 2014 heeft gedaan, en vraagt zij de autoriteiten dan ook de tenuitvoerlegging daarvan te bespoedigen. De Commissie is van oordeel dat het OBP van Luxemburg, dat momenteel aan het preventieve deel onderworpen is, aan de bepalingen van het SGP voldoet. In 2015 is Luxemburg met name van plan om zijn buffer ten aanzien van de MTD te benutten, omdat het structurele overschot zal dalen, terwijl het nog altijd de landenspecifieke MTD in acht neemt. De daling van het structurele overschot houdt grotendeels verband met de daling van de btw-inkomsten vanwege een wijziging in de wetgeving inzake elektronische handel (ongeveer 1,5 % van het bbp), die slechts ten dele door de in het OBP geplande nieuwe maatregelen wordt gecompenseerd. Het bedrag aan gederfde btw-inkomsten zou echter groter kunnen uitvallen dan verwacht. De Commissie vraagt de autoriteiten dan ook klaar te staan om extra maatregelen te nemen ingeval die risico's werkelijkheid zouden worden. Daarnaast is de Commissie van oordeel dat Luxemburg enige vooruitgang heeft geboekt met betrekking tot het structurele deel van de begrotingsaanbevelingen die de Raad in het kader van het Europees semester 2014 heeft gedaan, en vraagt zij de autoriteiten nog meer te doen. De Commissie is van oordeel dat het OBP van Nederland, dat momenteel aan het preventieve deel en aan de overgangsregelingen met betrekking tot de schuldregel onderworpen is, aan de bepalingen van het SGP voldoet. De Commissie vraagt de autoriteiten de begroting 2015 strikt ten uitvoer te leggen. Daarnaast is de Commissie van oordeel dat Nederland enige vooruitgang heeft geboekt met betrekking tot het structurele deel van de begrotingsaanbevelingen die de Raad in het kader van het Europees semester 2014 heeft gedaan, en vraagt zij de autoriteiten nog meer te doen. De Commissie is van oordeel dat het OBP van Slowakije, dat momenteel aan het preventieve deel onderworpen is, aan de bepalingen van het SGP voldoet. Op basis van de momenteel beschikbare informatie zou met name het overheidstekort de in het Verdrag vastgelegde referentiewaarde niet overschrijden, hoewel er een aantal onzekerheden bestaan met betrekking tot de ontwikkelingen van het tekort in Slowakije kwam in 2014 in aanmerking voor de investeringsclausule, op grond waarvan in dat jaar tijdelijk kan worden afgeweken van het vereiste aanpassingstraject naar de MTD. In 2015, wanneer die tijdelijke afwijking moet worden gecompenseerd, zal Slowakije naar verwachting voldoende vooruitgang boeken in de richting van de MTD. In het licht van het 20

21 voorgaande en rekening houdend met de verwachting dat de rem op de staatsschuld die aan het OBP ten grondslag ligt niet meer van toepassing zal zijn, vraagt de Commissie de autoriteiten klaar te staan om in het kader van de nationale begrotingsprocedure de nodige maatregelen te nemen om ervoor te zorgen dat de begroting 2015 aan het SGP blijft voldoen. Daarnaast is de Commissie van oordeel dat Slowakije beperkte vooruitgang heeft geboekt met betrekking tot het structurele deel van de begrotingsaanbevelingen die de Raad in het kader van het Europees semester 2014 heeft gedaan, en vraagt zij de autoriteiten dan ook de tenuitvoerlegging daarvan te bespoedigen. Plannen die in grote lijnen voldoen De Commissie is van oordeel dat het OBP van Estland, dat momenteel aan het preventieve deel onderworpen is, in grote lijnen aan de bepalingen van het SGP voldoet. In het bijzonder wordt op basis van de prognoses van de Commissie in 2015 een lichte afwijking van het aanpassingstraject naar de MTD verwacht. De Commissie vraagt de autoriteiten om in het kader van hun nationale begrotingsprocedure de nodige maatregelen te nemen om ervoor te zorgen dat de begroting 2015 aan het SGP voldoet. Daarnaast is de Commissie is van oordeel dat Estland geen vooruitgang heeft geboekt met betrekking tot het structurele deel van de begrotingsaanbevelingen die de Raad in het kader van het Europees semester 2014 heeft gedaan, en vraagt zij de autoriteiten dan ook de tenuitvoerlegging daarvan te bespoedigen. Letland heeft op 15 oktober een OBP ingediend op basis van ongewijzigd beleid. De Commissie is van oordeel dat het OBP van Letland, dat momenteel aan het preventieve deel onderworpen is, in grote lijnen aan de bepalingen van het SGP voldoet. De Commissie vraagt de autoriteiten de nodige maatregelen te nemen om ervoor te zorgen dat de begroting 2015 aan het SGP voldoet. Daarnaast is de Commissie van oordeel dat Letland beperkte vooruitgang heeft geboekt met betrekking tot het structurele deel van de begrotingsaanbevelingen die de Raad in het kader van het Europees semester 2014 heeft gedaan, en vraagt zij de autoriteiten dan ook de tenuitvoerlegging daarvan te bespoedigen. Inmiddels heeft de nieuwe regering op 22 november 2014 een bijgewerkt OBP ingediend en de Commissie wil daarover een advies goedkeuren voordat de ontwerpbegrotingswet volgens de planning door het nationale parlement wordt goedgekeurd. De Commissie is van oordeel dat het OBP van Finland, dat momenteel aan het preventieve deel onderworpen is, in grote lijnen aan de bepalingen van het SGP voldoet. De Commissie vraagt de autoriteiten om in het kader van hun nationale begrotingsprocedure de nodige maatregelen te nemen om ervoor te zorgen dat de begroting 2015 aan het SGP voldoet. Voorts zou Finland een passend rechtskader moeten invoeren om te garanderen dat de macro-economische prognoses die aan de ontwerpbegroting ten grondslag liggen, onafhankelijk worden opgesteld of bekrachtigd. Daarnaast is de Commissie van oordeel dat Finland enige vooruitgang heeft geboekt met betrekking tot het structurele deel van de begrotingsaanbevelingen die de Raad in het kader van het Europees semester 2014 heeft gedaan, en vraagt zij de autoriteiten nog meer te doen. Plannen waarvoor het risico van niet-nakoming bestaat De Commissie is van oordeel dat voor het OBP van België, dat momenteel aan het preventieve deel van het SGP en aan de overgangsregelingen met betrekking tot de schuldregel onderworpen is, het risico bestaat dat het niet aan de bepalingen van het SGP voldoet. De Commissie vraagt de autoriteiten dan ook om in het kader van hun nationale begrotingsprocedure de nodige maatregelen te nemen om ervoor te zorgen dat de begroting 2015 aan het SGP voldoet. Daarnaast is de Commissie van oordeel dat België enige vooruitgang heeft geboekt met betrekking tot het structurele deel van de 21