Uitspraak Centraal Tuchtcollege voor de Gezondheidszorg

Transcriptie

1 VWS Uitspraak Centraal Tuchtcollege voor de Gezondheidszorg Beslissing in de zaak onder nummer 2005/059 van A., wonende te B., appellante, klaagster in eerste aanleg, raadsvrouw: mr. A.C. de Die, advocaat te Den Haag, tegen H., huisarts, wonende te B., verweerster in beide instanties, raadsman: mr. M.J.J. de Ridder, advocaat te Utrecht. 1. Verloop van de procedure Appellante hierna te noemen klaagster heeft op 18 juni 2003 bij het Regionaal Tuchtcollege te s- Gravenhage tegen verweerster hierna te noemen de huisarts een klacht ingediend. Bij beslissing van 4 januari 2005, onder nummer 2003 T 105b, heeft dat College de klacht afgewezen. Klaagster is van die beslissing tijdig in hoger beroep gekomen. De huisarts heeft een verweerschrift in hoger beroep ingediend. De zaak is in hoger beroep, tegelijkertijd met de zaak 2005/058 tegen een andere huisarts (verder in deze zaak aan te duiden als huisarts 1) en de zaak 2005/060 tegen een verpleegkundige werkzaam als centraliste op de Centrale Post Ambulancevervoer D. (CPA) te B., behandeld ter openbare terechtzitting van het Centraal Tuchtcollege van 14 maart 2006, waar zijn verschenen klaagster en haar echtgenoot, bijgestaan door mr. De Die, en de huisarts, bijgestaan door mr. De Ridder. Ter zitting is op verzoek van klaagster E., oud-kinderarts en oud-inspecteur voor de volksgezondheid, als deskundige gehoord. De raadslieden van partijen hebben hun zaak bepleit aan de hand van pleitnotities die zij aan het Centraal Tuchtcollege hebben overgelegd. 2. Beslissing in eerste aanleg Het Regionaal Tuchtcollege heeft aan zijn beslissing het volgende ten grondslag gelegd. 2. De klacht Klaagsters zoon F. kreeg op 1 mei 2003 BMR en MenC vaccinaties. Ongeveer 50 minuten na de vaccinaties werd F. asgrauw, lijkbleek, hij klappertandde en had 38,5 graden koorts. Huisarts C. (hierna de huisarts) heeft F. onderzocht en dacht aan een griepje. De koorts was toen opgelopen naar 39,5. De huisarts heeft op verzoek van klaagster telefonisch contact opgenomen met de kinderarts, die het vermoeden van de huisarts bevestigde. Klaagster verwijt de huisarts dat deze niet aan de kinderarts heeft gemeld dat F. lijkbleek en asgrauw zag. Klaagster is door de huisarts gerustgesteld en naar huis gestuurd met het advies paracetamol te geven tegen de koorts. Hij adviseerde klaagster niet 112 te bellen, want die gaan toch alleen maar onnodig in zo n kind prikken. Toen de koorts twee uur later was opgelopen naar 40.2 graden heeft klaagster nogmaals de huisarts gebeld. Deze stelde klaagster wederom gerust en adviseerde nogmaals paracetamol te geven. Voor verdere vragen moest klaagster de dokterspost bellen. Toen om 3.10 uur die nacht de koorts was opgelopen tot 40,7 graden heeft klaagster de dokterspost gebeld. De assistente heeft klaagsters verhaal aangehoord en overleg gepleegd met de arts. Op vragen van de assistente over sufheid, pijn aan nek/armen/benen en of de rode plekjes op het lijfje van F. wegdrukbaar waren heeft klaagster geantwoord dat F. niet suf was, dat zij niet kon opmaken of F. pijn aan nek/armen/benen had en dat zij niet met zekerheid kon zeggen of de rode plekjes wegdrukbaar waren. F. had die nacht nog wel kleine beetjes limonade gedronken. De assistente concludeerde vervolgens dat zolang F. nog dronk en niet suf was een en ander het gevolg was van de vaccinaties. De rode vlekken waren volgens haar waarschijnlijk van de koorts. Toen klaagster om 6.00 uur s morgens bloedrode stippen zag in de luierstreek en langs de sokrandjes heeft zij om 6.10 uur voor de tweede maal de dokterspost geraadpleegd. Nu met de mededeling dat F. zeer hoge koorts had en dat zij bloedrode plekken op zijn lijfje had geconstateerd. Klaagster werd vervolgens door de assistente van de arts verzocht om 7.15 uur naar de dokterspost te komen. Klaagster heeft toen direct 112 Spoed gebeld met de mededeling dat zij dacht dat haar kind nekkramp had. De telefoniste van 112 Spoed liet weten dat zij geen ambulance kon sturen omdat de ziekte niet door een arts was bevestigd. Zij bood nog wel aan zelf de dokterspost te bellen. Klaagster heeft toen besloten de huisarts te bellen. Deze verwees haar direct naar de dokterspost. Op de dokterpost moest klaagster in de wachtkamer plaatsnemen. Toen klaagster uiteindelijk zelf het initiatief nam en de assistente aanspoorde de arts te halen, werd F. door de arts bekeken. De arts zag de rode vlekken en zei alleen maar vannacht waren die rode punten toch wegdrukbaar, waarop klaagster heeft geantwoord Was u er dan bij vannacht? Heeft u naar hem gekeken? En nu wil ik actie. De arts vroeg in eerste instantie aan klaagster om F. zelf naar het ziekenhuis te brengen met de auto. Uiteindelijk is klaagster met F. in de dienstwagen van de huisartsenpost naar het G.-ziekenhuis gebracht. Klaagster had liever gezien dat voor het I. was gekozen omdat dit dichterbij gelegen was en bovendien was gespecialiseerd in meningitisbehandeling. In het ziekenhuis aangekomen is de arts weer onmiddellijk vertrokken zonder klaagster verder nog te woord te staan. De kinderarts constateerde een vorm van meningitis. Echter, het ziekenhuis was niet berekend op de behandeling daarvan en er gingen veel dingen mis. Uiteindelijk is F. naar het J. overgeplaatst, alwaar hij op 11 mei 2003 is overleden. Klaagster verwijt de arts dat zij ondeskundig heeft gehandeld. Klaagster is van mening dat de arts bij een kind met 40,7 graden koorts en rode vlekken langs had moeten komen danwel klaagster had moeten vragen met F. bij haar langs te komen, om het kind te onderzoeken. Klaagster neemt het de arts kwalijk dat zij de vragen die zij aan klaagster had door haar assistente heeft laten stellen. Toen klaagster op advies van haar huisarts de dokterspost Uit: Staatscourant 12 juni 2006, nr. 111 / pag. 18 1

2 bezocht werd zij door de assistente gevraagd in de wachtkamer plaats te nemen terwijl er niemand aanwezig was. Dit neemt klaagster de arts ook kwalijk. Vervolgens verwijt klaagster de arts dat zij klaagster die nacht heeft gevraagd of zij F. zelf naar het ziekenhuis kon brengen met de auto. Klaagster meent dat een kind in de toestand waarin F. verkeerde alleen per ambulance vervoerd mag worden. Voorts vindt klaagster dat de arts een ondeskundige beslissing heeft genomen door F. naar het G.-ziekenhuis te sturen terwijl het dichterbij gelegen I. gespecialiseerd is in de behandeling van meningitis. En tenslotte verwijt klaagster de arts dat deze haar op de EHBO-post van het G.-ziekenhuis in paniek met haar zoontje heeft achtergelaten zonder haar nog te woord te staan en zonder de komst van de kinderarts af te wachten. 3. Het standpunt van de huisarts In de nacht van 1 op 2 mei 2003 had de arts dienst op de Centrale Huisartsenpost te B. Zij werd daarin bijgestaan door een zeer ervaren doktersassistente. Op 2 mei om 3.15 uur deed de assistent verslag van het telefoongesprek met klaagster. Klaagster had haar medegedeeld dat haar zoontje op 1 mei 2003 een BMR en Meningococcenvaccinatie had gehad en nu hoge koorts had en had geklappertand. Zij had met haar zoontje om uur de eigen huisarts bezocht die het kind had onderzocht. Daarna had het kind gewoon gegeten en gedronken. Nu was hij met wegdrukbare vlekjes wakker geworden en was wat huilerig zonder te braken, suf of nekstijf te zijn. Het kind had even tevoren paracetamol gehad en klaagster wilde weten of de koorts door de vaccinaties werd veroorzaakt en of het gevaarlijk was. De arts heeft overwogen dat de hoge koorts geen gevolg kon zijn van de vaccinatie en dat er vermoedelijk sprake was van een virale infectie, waar ook de wegdrukbare vlekjes bij pasten. Het ontbreken van andere symptomen was geruststellend. Bovendien was het kind met hoge koorts en klappertandend nog door de eigen huisarts gezien. Volgens de assistente speelde er geen vraag om een consult, maar was er sprake van onzekerheid. Afgesproken is toen dat de assistente klaagster zou adviseren het effect van de paracetamol af te wachten en weer contact op te nemen als de situatie zou veranderen. Om 7.00 uur meldde de assistente aan de arts dat klaagster op de dokterspost was met F. en diens vader. Klaagster bleek om 6.15 uur te hebben gebeld omdat zij zich ongerust maakte. De assistente had dit echter niet als spoedeisend ingeschat en had klaagster om 7.15 uur besteld en aangegeven dat de arts dan terug zou zijn van een visite. De arts heeft naar de vlekjes op F.-s lichaam gekeken en constateerde dat de vlekjes niet wegdrukbaar waren, waarop klaagster reageerde met: Ja, maar het laatste uur kwamen ze opeens, eerst waren ze echt wegdrukbaar. F. was zeer bleek, maar goed alert en er was geen meningeale prikkeling. Na overleg met de kinderarts in het G.-ziekenhuis heeft de arts inderdaad gevraagd of klaagster over een auto beschikte. De arts realiseerde zich direct dat dit geen verantwoorde optie was en regelde de dienstauto met het verzoek zo snel mogelijk naar het G.- ziekenhuis te rijden. Toen zij op het ziekenhuisterrein aankwamen is de arts vooruitgesneld naar de EHBO-post om de komst van F. aan te kondigen. De arts heeft de komst van de vader nog afgewacht, hem begeleid naar de behandelkamer en vervolgens afscheid genomen en sterkte toegewenst. Teruggekomen op de dokterspost heeft de arts met de assistente het beloop doorgenomen. Daarbij is aan de orde geweest dat de assistente nimmer mag aangeven dat de arts visite rijdt als dat niet het geval is. De assistente ontkende dat zij klaagster had geprobeerd van de arts af te houden. Er was volgens de assistente ook geen strijd geleverd over het al dan niet afleggen van een visite. In de daaropvolgende dagen heeft de arts dagelijks contact gehad met de huisarts van klaagster. Klaagster wenste overigens geen contact met de arts. Na het overlijden van F. heeft de arts klaagster schriftelijk gecondoleerd. 4. De beoordeling Het College heeft in deze klacht, waarin het ziekteverloop gevolgd door het overlijden van F. is beschreven, de volgende onderdelen geduid: A. het verwijt dat de arts op 2 mei 2003 om omstreeks 3.00 uur niet is langsgekomen dan wel klaagster niet heeft uitgenodigd om met F. langs te komen, om F. te onderzoeken; B. het verwijt dat klaagster pas om 7.15 uur op de dokterspost terecht kon toen zij om 6.10 uur belde naar de assistente met de mededeling dat F. bloedrode vlekjes op zijn lichaam had; C. het verwijt dat de arts klaagster met F. heeft laten wachten in de wachtkamer terwijl er geen andere patiënten aanwezig waren in de wachten behandelkamer; D. het verwijt dat de arts heeft gesuggereerd dat klaagster en haar partner F. zelf naar het ziekenhuis zouden brengen met eigen vervoer; E. het verwijt dat de arts F. naar het G.-ziekenhuis heeft verwezen en niet naar het I. welk ziekenhuis is gespecialiseerd in de behandeling van meningococcensepsis; F. het verwijt dat de arts direct na aankomst in het ziekenhuis klaagster met haar zoontje heeft achtergelaten zonder haar nog te woord te staan en zonder haar over te dragen aan de kinderarts. ad a: Uit het gesprek van klaagster met de assistente op 2 mei omstreeks 3.00 uur kwam volgens de arts naar voren dat F. na een vaccinatie hoge koorts had gekregen, huilerig was en op dat moment met vlekjes wakker was geworden. Hij had s avonds gewoon gegeten en gedronken, had niet gebraakt en was ten tijde van het telefoongesprek niet suf of nekstijf, althans hiervoor was geen aanwijzing. F. was de avond tevoren nog door de eigen huisarts nagekeken en klaagster was nadat de huisarts had overlegd met de kinderarts gerustgesteld naar huis gegaan. Op basis van die gegevens kon de arts, naar het oordeel van het College, volstaan met het advies: een paracetamol geven, afwachten en bij verandering van de situatie opnieuw contact opnemen met de dokterspost. De arts valt op dit onderdeel van de klacht dan ook geen tuchtrechtelijk verwijt te maken, waarmee dit onderdeel van de klacht wordt afgewezen. Dit ligt voorshands anders ten aanzien van het handelen van de assistente van de arts. Uit de transcripties van de bandopnamen van de telefoongesprekken van klaagster met de assistente op 2 mei 2004 blijkt dat de assistente in het telefoongesprek van omstreeks 3.00 uur niet duidelijk heeft doorgevraagd Uit: Staatscourant 12 juni 2006, nr. 111 / pag. 18 2

3 over de toestand van de vlekjes op het lichaam van F. De test op wegdrukbaarheid van de vlekjes met een glas is niet aan de orde geweest, terwijl klaagster toch duidelijk had aangegeven dat zij al de vlekjes op zo n lichaam zo eng vond. Uit de transcriptie van het gesprek blijkt dat de vlekjes op F.s lichaam voor de assistente van ondergeschikt belang zijn geweest. Bij haar stond op de voorgrond drinken, braken, plassen en sufheid. Daarmee lijkt de assistente zich niet gehouden te hebben aan de NHG-vragenlijst, welke vragenlijst zo liet de arts ter zitting weten leidraad is in de zeeffunctie van de assistente. Nu aan het medisch tuchtrecht het beginsel van persoonlijke verwijtbaarheid ten grondslag ligt betekent dit dat de arts, die naar haar zeggen goede afspraken met deze zeer ervaren assistente had, er op mocht vertrouwen dat de assistente die afspraken ook nakomt. In ieder geval zijn er geen feiten of omstandigheden gesteld of gebleken op grond waarvan geoordeeld moet worden dat de arts ten onrechte dit vertrouwen in de assistente heeft gehad. Het kan de arts niet tuchtrechtelijk worden verweten dat de assistente in de nakoming van die afspraken is tekort geschoten. ad b en c: Ook de beslissing van de assistente dat klaagster pas om 7.15 uur op de dokterspost terecht kon toen klaagster om 6.10 uur belde met de mededeling dat F. bloedrode vlekjes op zijn lichaam had en het feit dat zij klaagster zonder goede reden in de wachtkamer heeft laten wachten, zijn zelfstandige beslissingen van de assistente geweest. Uit de transcriptie van de bandopname van het telefoongesprek van omstreeks 6.15 uur blijkt dat de assistente over dit telefoongesprek geen enkel overleg heeft gehad met de arts. Ter zitting liet de arts weten dat zij in de praktijk aanwezig was op het moment dat klaagster met F. in de wachtkamer wachtte op de arts. Op beide punten valt de arts geen verwijt te maken. Ten eerste omdat de arts niet op de hoogte was gesteld van het laatste telefoongesprek van klaagster met de assistente en ten tweede was de arts ook niet op de hoogte gesteld van het feit dat klaagster met F. in de dokterspost was aangekomen. Hier geldt voor wat betreft het handelen van de arts hetzelfde als hierboven reeds onder ad a is aangegeven, waarmee ook dit onderdeel van de klacht voor wat betreft het handelen van de arts dient te worden afgewezen. Het College heeft overigens wel bedenkingen over het handelen van de assistente van de arts,en mitsdien op de wijze van toezicht op de assistente. Er zijn echter geen aanwijzingen dat de arts is tekort geschoten in het toezicht op deze assistente. ad d: Op het moment dat de arts de rode vlekjes bij F. constateerde heeft zij maar één ding voor ogen gehad; F. zo snel mogelijk onder behandeling van een kinderarts te brengen. Daarbij heeft zij in de haast aanvankelijk overwogen F. door zijn ouders te laten vervoeren, maar al snel heeft zij voor de aanvaardbare optie vervoer per eigen dienstauto met de arts en chauffeur gekozen. Het College kan zich hiermee verenigen. ad e: Het verwijt dat de arts F. naar het G.- ziekenhuis heeft verwezen en niet naar het I. kan niet worden aanvaard. De arts had overleg gehad met de kinderarts in het G.-ziekenhuis, voor welk ziekenhuis was gekozen omdat daar de gegevens van F. bekend waren. Op verzoek van deze kinderarts is F. direct ingestuurd voor behandeling. Als het G.-ziekenhuis niet was toegerust op de behandeling van meningococcensepsis, dan had het op de weg van de kinderarts gelegen om de arts hiervan op de hoogte te stellen, waarmee dit onderdeel van de klacht dient te worden afgewezen. ad f: Uit de stukken en uit hetgeen ter zitting naar voren is gekomen is het College gebleken dat de arts klaagster en F. op de EHBO van het G.-ziekenhuis heeft overgedragen aan het personeel aldaar. Het ware wellicht beter geweest indien de arts bij klaagster en F. was gebleven totdat de kinderarts was gearriveerd. De arts heeft evenwel aangevoerd dat zij naar buiten is gegaan om de vader, die met apart vervoer was gekomen, op te vangen. Hoe dit ook zij, het optreden van de arts wordt op dit punt niet tuchtrechtelijk verwijtbaar geoordeeld. Het College wijst dit onderdeel van de klacht eveneens af. De slotsom is dat de klacht als ongegrond dient te worden afgewezen. 3. Vaststaande feiten en omstandigheden Voor de beoordeling van het hoger beroep gaat het Centraal Tuchtcollege uit van de volgende feiten en omstandigheden. De zoon van klaagster, F., geboren op 15 februari 2002 en overleden op 11 mei 2003, heeft op 1 mei 2003 BMR en MenC vaccinaties gekregen. Binnen een uur na de vaccinaties werd F. bleek. Hij klappertandde en had 38,5 graden koorts. Klaagster heeft zich tot de praktijk van de huisarts (verweerder in de zaak onder nummer 2005/058, hiervoor en in het vervolg aangeduid als huisarts 1) gewend, waar de huisarts 1 rond uur klaagster en F. heeft gezien. Hij heeft het kind, dat hij nooit eerder gezien had, terwijl dat was gezeten op de schoot van de grootvader, die was meegekomen, gealarmeerd door de bezorgdheid van klaagster omtrent de bij haar kind manifeste verschijnselen, onderzocht. Daarbij is het kind niet geheel ontkleed geweest. De bevinding van de huisarts 1 was dat F. op dat moment niet kon worden aangemerkt als een ernstig ziek kind. F. was niet suf en vertoonde geen tekenen van meningeale prikkeling. Hij heeft naar hart en longen geluisterd en heeft vastgesteld dat er geen sprake was van nekstijfheid. Bij aanvang en eind van het consult heeft hij de temperatuur opgenomen, die een opgaande lijn vertoonde. Bij gebreke van alarmerende signalen heeft huisarts 1 voorlopig gedacht aan een griepje. Bij het verlaten van de spreekkamer heeft klaagster aandacht gevraagd voor een vlekje op het been van F. De huisarts 1 heeft dit plekje bekeken en is tot de conclusie gekomen dat dit veroorzaakt was door krabben. Hij heeft klaagster geïnstrueerd om F. paracetamol te geven en in het geval de toestand van F. niettemin zou verergeren of in het geval hij suf zou worden, de huisartsenpost te bellen. Tijdens het consult is ter sprake geweest of er een verband kon bestaan tussen de symptomen van F. en de eerder die dag toegediende vaccinaties. Op aandringen van klaagster heeft huisarts 1 telefonisch contact opgenomen met een kinderarts, teneinde te verifiëren of er een verband Uit: Staatscourant 12 juni 2006, nr. 111 / pag. 18 3

4 kon bestaan tussen de vaccinatie en het ziektebeeld. Deze kinderarts heeft dit bevestigd en het vermoeden van de arts omtrent de mogelijkheid van een griepje niet bestreden. In dit telefoongesprek heeft huisarts 1 geen melding gemaakt van het gegeven dat het kind volgens de moeder lijkbleek en asgrauw zag. Dat was ook niet de bevinding van huisarts 1, die klaagster gerust gesteld heeft en heeft geadviseerd om niet 112 te gaan bellen omdat die toch alleen maar onnodig in zo n kind gaan prikken. Toen de koorts twee uur later was opgelopen naar 40,2 graden heeft klaagster huisarts 1 wederom gebeld. Het bleek toen dat het kind nog geen paracetamol had gehad. Huisarts 1 stelde klaagster opnieuw gerust en hij heeft haar gezegd de paracetamol te geven en voor verdere vragen de dokterspost te bellen. Omstreeks 3.10 uur, toen de koorts opgelopen was tot 40,7 graden, heeft klaagster de dokterspost gebeld. Zij werd daar te woord gestaan door de assistente van de dokterspost, alwaar verweerster, verder aan te duiden als de huisarts, dienst had. Van dit gesprek bevindt zich een transcriptie bij de stukken. Blijkens deze woordelijk weergave van het gesprek heeft klaagster gemeld dat zij twee maal contact heeft gehad met de huisarts (huisarts 1) en dat deze haar gezegd had te bellen met de huisartsenpost als de koorts aanhield. Klaagster heeft gemeld het kind nu al de hele nacht in de gaten te houden en het hartstikke eng te vinden. Zij had inmiddels paracetamol toegediend en niettemin was de koorts nog hoger opgelopen. Klaagster meldde ongevraagd dat het kind vlekjes op zijn lichaam vertoonde. Daarop heeft de assistente gevraagd of hij goed dronk en plaste. Zulks werd door klaagster bevestigd. Verderop in het gesprek meldt klaagster: Ik vind al die vlekjes op zijn lichaam zo eng. De assistente heeft daarop gevraagd: En die vlekjes, als u erop drukt, gaan die dan weg? Klaagster heeft daarop gezegd: Ja, dat.toen hij baby was, heb ik het ook al een keer meegemaakt en ja toen ging het ook niet echt Ja hoe kan ik het zeggen, het kan ook een soort uitslag zijn van de koorts of van de paracetamol maar ja omdat hij zo naar is, je haalt je van alles in het hoofd. Ik loop even naar hem toe. Hierop is de assistente verder niet in gegaan en heeft klaagster uitgevraagd over eventuele nekstijfheid en/of stuiptrekken waarvan geen sprake was. Even later heeft de assistente het gesprek onderbroken om even met de huisarts te overleggen. Klaagster bleef aan de lijn. De assistente heeft daarna gezegd: Ik heb even met de dokter overlegd en u hoeft zich geen zorgen te maken. Waarschijnlijk is het gewoon puur toeval dat hij dit één uur na de BMR en meningococcen vaccinatie heeft gekregen en eh dat een kind van die leeftijd zulke hoge koorts heeft dat is niet echt schrikbarend, dat hij goed drinkt en gewoon nog natte luiers heeft, niet aan het braken is en gewoon nog goed reageert hoeft u zich verder geen zorgen te maken. Het enige wat ze zei is dat u wel in de gaten houdt vannacht dat hij ook goed blijft drinken en dat hij niet suf wordt. Het telefoongesprek werd afgesloten met de mededeling dat klaagster het in de gaten zou houden en bij twijfel gewoon weer zou bellen. Klaagster heeft de assistente bedankt en gevraagd of de dokter nog iets had gezegd over rode vlekjes. De assistente heeft daarop gezegd: Nee, kon ook geen kwaad. Omstreeks 6.20 uur heeft klaagster opnieuw de dokterspost gebeld en met dezelfde assistente gesproken. Letterlijk weergegeven heeft klaagster onder meer het volgende gezegd: Ik ben helemaal niet gerust op die vlekjes allemaal, ik kan het niet beoordelen ik ben geen dokter. Ik maak me er gewoon heel erg druk om. De assistente heeft haar daarop gezegd om 7.15 uur even langs te komen en dat de dokter dan even zou kijken. Klaagster heeft gevraagd of ze dan wel meteen aan de beurt zou zijn, waarop de assistente heeft gezegd: Ik denk het wel, ze is visite aan het rijden. Dan is ze om 7.15 uur weer terug, dus dat moet lukken. Het staat vast dat de huisarts ten tijde van dit gesprek op de dokterspost aanwezig was en niet visite aan het rijden was, noch zou gaan. Omstreeks 6.45 uur heeft klaagster 112 gebeld en is zij verbonden met de alarmcentrale ambulancedienst. Daar is zij te woord gestaan door de verpleegkundige die verweerster is in de zaak 2005/060. Klaagster heeft uitgelegd al de hele nacht met haar zoontje te tobben, contact met haar huisarts en de huisartsenpost gehad te hebben en het helemaal niet te vertrouwen en te denken dat hij naar het ziekenhuis moet. Zij heeft melding gemaakt van rode vlekken: echt gewoon knalrood, net alsof er bloed op zit Klaagster heeft aangegeven zelf naar het ziekenhuis te willen rijden, maar niet te weten welk en te denken dat hij gewoon zo n meningococcen iets heeft. De verpleegkundige heeft gepoogd klaagster gerust te stellen en heeft haar geadviseerd de dokterspost te bellen en te vragen of zij daar meteen naartoe kon komen en heeft aangeboden zelf voor haar te bellen mocht het met de dokterspost niet lukken. Klaagster heeft rond 6.50 uur de eigen huisarts (huisarts 1) opnieuw gebeld. Deze nam de telefoon op, terwijl hij zich in zijn badkamer gereed stond te maken voor de dag. Hij had op dat moment niet de beschikking over telefoonnummers en patiëntgegevens. Hij heeft haar dringend geadviseerd terstond naar de huisartsenpost te gaan. Op de huisartsenpost aangekomen, rond 7.00 uur, moest klaagster in de wachtkamer plaatsnemen. Nadat zij de assistente had aangespoord de arts te halen, werd F. door haar (de huisarts) bekeken. Toen zij F. zag, zei zij:.. maar vannacht waren de vlekjes toch wegdrukbaar? Zij heeft onmiddellijk telefonisch overleg gepleegd met de dienstdoende kinderarts in het G.-ziekenhuis. In eerste instantie heeft zij bij klaagster geïnformeerd of deze zelf F. naar het ziekenhuis zou brengen met de eigen auto, maar uiteindelijk zijn moeder en kind, vergezeld van de huisarts, in de dienstauto van de dokterspost naar het G.-ziekenhuis gebracht. Aangekomen op de spoedeisende eerste hulp is de huisarts weggegaan om de vader van F. op te vangen. De kinderarts constateerde een meningeale sepsis. Aan de gevolgen daarvan is F. op 11 mei 2003 overleden. 4. De klacht De klacht houdt zakelijk weergegeven het volgende in. Klaagster verwijt de huisarts dat zij ondeskundig en onzorgvuldig heeft gehandeld. 1. De huisarts had bij een kind met 40,7 graden koorts en rode vlekken langs moeten komen, dan wel klaagster moeten vragen met F. bij haar Uit: Staatscourant 12 juni 2006, nr. 111 / pag. 18 4

5 langs te komen, om het kind te onderzoeken. 2. Het was onzorgvuldig dat zij de vragen, die zij aan klaagster had, door haar assistente heeft laten stellen en heeft nagelaten F. zelf te onderzoeken. 3. Ook acht klaagster het onzorgvuldig dat zij, toen zij de dokterspost op advies van haar huisarts bezocht, gevraagd is in de wachtkamer plaats te nemen terwijl er niemand aanwezig was. Voorts acht klaagster het onzorgvuldig dat de huisarts haar heeft gevraagd om F. zelf naar het ziekenhuis te brengen met de auto, terwijl een kind in de toestand waarin F. verkeerde alleen per ambulance vervoerd mag worden. 4. Klaagster acht het ondeskundig dat de huisarts F. naar het G.-ziekenhuis heeft gestuurd, terwijl het dichterbij gelegen I. gespecialiseerd is in de behandeling van meningitis. 5. Tenslotte verwijt klaagster de huisarts dat deze haar op de spoedeisende eerste hulp van het G.-ziekenhuis in paniek met haar zoontje heeft achtergelaten zonder hen nog te woord te staan en zonder de komst van de kinderarts af te wachten. 5. Beoordeling van het hoger beroep 5.1 De essentie van de, in de zaken tegen de twee huisartsen en de verpleegkundige aan het rechterlijk oordeel onderworpen, klachten is, dat F. en zijn ouders in de periode vanaf het eerste consult bij de huisarts 1 tot de opname in het G.-ziekenhuis niet de zorg hebben gekregen waarop zij aanspraak konden maken. Dat klaagster in zoverre terecht en op goede gronden klaagt, kan vrijwel zonder nadere toelichting worden afgeleid uit de door het Centraal Tuchtcollege onder 3. vastgestelde feiten. Veel moeilijker is de beoordeling van de vraag of en in hoeverre de huisarts (en in de zaak onder nummer 2005/058 de hierboven als huisarts 1 aangeduide huisarts en in de zaak onder nummer 2005/060 de verpleegkundige die die nacht de Centrale Post Ambulancevervoer D. als centraliste bemande) hiervan een tuchtrechtelijk verwijt kan worden gemaakt. 5.2 Toen klaagster omstreeks 3.10 uur telefonisch te woord werd gestaan door de assistente van de huisartsenpost, heeft deze het gesprek onderbroken om met de huisarts te overleggen. Klaagster bleef onderwijl aan de lijn. Wat in detail gedurende deze ruggespraak van de assistente met de huisarts ter sprake is gekomen, is niet met zekerheid vast komen te staan. Op grond van de schriftelijke stukken is daarentegen wel vast komen te staan, dat aan de huisarts melding is gemaakt van het gegeven, dat het ging om een jong kind met hoge koorts waarover reeds eerder op de avond de eigen huisarts was geraadpleegd. Omdat de assistente in de organisatie van de huisartsenpost gold als ervaren en bekwaam, kan de huisarts geen verwijt worden gemaakt omtrent tekortkomingen in het uitvragen van klaagster door de assistente. Echter op grond van het gegeven, dat het hier een vervolghulpvraag betrof en de assistente de behoefte had aan overleg met de huisarts, heeft het op de weg van de huisarts gelegen om zich zelf te vergewissen van de grond en de aard van de hulpvraag en van de bij de assistente kennelijk bestaande onzekerheid, door zelf klaagster te woord te staan. Zeker nu klaagster nog aan de lijn was, had zij het gesprek moeten overnemen. Dit geldt te meer, omdat de doktersassistente gedurende de ruggespraak met de huisarts ter sprake heeft gebracht dat F. rode vlekjes op zijn lichaam vertoonde. Naar het oordeel van het Centraal Tuchtcollege mocht triage onder de gegeven omstandigheden geen inbreuk maken op de sequentie van hulpvragen en had de huisarts het heft in handen moeten nemen en naar gelang van haar eigen bevindingen het kind moeten onderzoeken. 5.3 Dit is te meer klemmend omdat de huisarts wist dat de eigen huisarts eerder benaderd was met een hulpvraag ten aanzien van een kind met koorts. Het lijdt geen twijfel dat huisarts 1 bij een vervolg op de eerdere hulpvraag gedurende de nacht in geval van aanhouding of verslechtering van de verschijnselen bij het kind, het kind opnieuw zou hebben moeten onderzoeken. Zo ver is het echter niet gekomen, omdat deze huisarts geen dienst had en klaagster en haar zoontje voor het verdere verloop gedurende de nacht waren aangewezen op de zorg van de huisartsenpost. Tijdens de parlementaire behandeling die geleid heeft tot de totstandkoming van de thans in Nederland geregelde huisartsendienstenstructuren is ter sprake geweest, dat met de huisartsenzorg gedurende avond, nacht en weekend huisartsenzorg van dezelfde kwaliteit en inhoud bedoeld wordt als huisartsenzorg die geleverd wordt buiten avond, nacht en weekend (Stb. 2001, 525, p. 4). Het is een onderdeel van de voorziening in de huisartsendienst gedurende avond, nacht en weekend, dat de triage van de gedurende die periode nieuw aangemelde gevallen in de praktijk kan worden overgelaten aan niet tot arts opgeleid en niet BIG-geregistreerd personeel. Waar echter uit het voorgaande volgt dat bij een derde serieuze hulpvraag het kind opnieuw had moeten worden onderzocht, is voor een dergelijke triage geen plaats. 5.4 Uit het voorgaande volgt dat de beide eerste klachtonderdelen gegrond zijn en dat de huisarts het verwijt kan worden gemaakt onvoldoende de regie ter hand genomen te hebben. 5.5 Ten aanzien van het derde klachtonderdeel overweegt het Centraal Tuchtcollege dat het de huisarts niet verweten kan worden dat de assistente klaagster, toen deze op advies van de eigen huisarts de dokterspost bezocht, in de wachtkamer heeft laten wachten. Het staat niet vast dat zulks in overleg of met medeweten van de huisarts is gebeurd. Het is ongelukkig te noemen dat de huisarts toen zij F. had gezien en een inschatting had gemaakt van de ernst van de situatie nog gesuggereerd heeft dat klaagster het kind zelf met de auto naar het ziekenhuis zou brengen. Een tuchtrechtelijk verwijt ter zake is niet op zijn plaats, omdat de huisarts vrijwel meteen vervoer met de dienstauto onder haar begeleiding heeft geregeld. 5.6 De huisarts heeft tijdens het consult op de vroege ochtend overlegd met een kinderarts in het G.-ziekenhuis en deze heeft geadviseerd het kind ten spoedigste in te sturen. Onder deze omstandigheden past geen verwijt dat de huisarts het kind naar het G.-ziekenhuis heeft gebracht in plaats van naar het I. Klachtonderdeel 4 is derhalve ongegrond. 5.7 Ook het verwijt dat de huisarts na aankomst in het G.-ziekenhuis klaagster en haar zoontje onder de zorg van verpleegkundigen heeft achter gelaten, acht het Centraal Tuchtcollege uit tuchtrechtelijk oog- Uit: Staatscourant 12 juni 2006, nr. 111 / pag. 18 5

6 punt niet gegrond. Er was immers al overleg geweest met de kinderarts en in redelijkheid heeft de huisarts prioriteit kunnen verlenen aan het opvangen van de vader van F., die onderweg was naar het ziekenhuis. 5.8 Het voorgaande betekent dat de eerste twee klachtonderdelen gegrond zijn en de beslissing waarvan beroep dus niet in stand kan blijven. De huisarts had op de hoogte als zij was van de aard van de hulpvraag en van het feit dat dit een herhaalde hulpvraag was de regie in handen moeten nemen en het telefoongesprek met klaagster moeten overnemen en afhankelijk van haar eigen bevindingen moeten beslissen dat het kind gezien moest worden. Dat zij zulks heeft nagelaten is haar te verwijten en de oplegging van de maatregel van waarschuwing is op zijn plaats. Ingevolge artikel 71 van de Wet BIG bepaalt het Centraal Tuchtcollege op gronden ontleend aan het algemeen belang dat deze beslissing zal worden bekend gemaakt op de wijze zoals hieronder vermeld. 6. Beslissing Het Centraal Tuchtcollege voor de Gezondheidszorg: vernietigt de beslissing waarvan hoger beroep; verklaart de klacht in de eerste twee onderdelen gegrond en voor het overige ongegrond; legt aan de huisarts de maatregel van waarschuwing op; bepaalt dat deze beslissing op de voet van artikel 71 Wet BIG zal worden bekendgemaakt in de Nederlandse Staatscourant, en zal worden aangeboden aan het Tijdschrift voor Gezondheidsrecht, Gezondheidszorg Jurisprudentie en Medisch Contact met het verzoek tot plaatsing. Deze beslissing is gegeven in raadkamer door: mr. R.A. Torrenga, voorzitter, mrs. A.P.M. Houtman en A.H.A. Scholten, leden-juristen en B.P.M. Schweitzer en M.G.M. Smid- Oostendorp, leden-beroepsgenoten en mr. H.J. Lutgert, secretaris en uitgesproken ter openbare zitting van 30 mei 2006, door mr. H. Uhlenbeck- Lagerweij, in tegenwoordigheid van de secretaris. De voorzitter. De secretaris. Uit: Staatscourant 12 juni 2006, nr. 111 / pag. 18 6