t Grommertje Watersportvereniging Hellevoetsluis

Transcriptie

1 1 t Grommertje Watersportvereniging Hellevoetsluis 2015 nummer 3 Houden we het zo rustig deze winter?

2 30 Op reis met de Kulkuri, deel 4 De Cariben! Voor veel zeezeilers het beloofde land" waar ze van Als een Robinson Crusoe op het water. Als dat je gaat vervelen en je hebt zin om te zeilen, ga je gewoon een stukje verderop. Er zijn immers bijna geen golven en altijd een bakstagwind en naar de weerberichten hoef je niet te kijken, die zijn toch iedere dag hetzelfde. Dat is het wat ongenuanceerde beeld dat de meeste mensen bij de Cariben hebben. Kortom, een zeilersparadijs op aarde. Maar is dat ook zo? dromen als ze doorweekt en kleumend van de kou achter het roer van hun boot staan op zo n echte Hollandse zeildag. Altijd mooi weer, een lekker windje en een kalme zee, eilandjes met witte stranden omgeven door glashelder water, palmbomen, rumpunch en vriendelijke vrolijke eilandbewoners die nooit haast hebben. In een verlaten baai gooi je s middags je anker uit, je vangt een paar visjes, je gaat s avonds barbecueën op het strand en de andere morgen eerst een beetje snorkelen en daarna op het voordek genieten van de rust en de prachtige natuur om je heen. Mmmja, als je tenminste je ogen sluit voor de drukte en commercie in het vaarseizoen dat van december tot mei loopt met als drukste periode de maanden januari tot april. Op sommige populaire ankerplekken is het dan zo druk dat je er al vroeg in de middag moet zijn om nog een leuk plekje te vinden. Dat komt voornamelijk omdat er erg veel

3 31 gecharterd wordt en alle charterbedrijven hun klanten dezelfde kaarten en lijstjes meegeven van mooie ankerplekken waar bij voorkeur ook aan de wal vertier te vinden is. Die worden dan ook massaal bezocht met alle gevolgen van dien. Vervuiling, ronkende waterscooters en te snel varende dinghy s, harde muziek, generatoren die de hele nacht draaien, irritaties als er weer eens zo n huurcatamaran bijna op je preekstoel parkeert en aan de wal gestreste eilandbewoners die zo n toevloed nauwelijks aankunnen, maar wel in die maanden hun jaarinkomen bij elkaar moeten verdienen. Wat ook niet echt slim is om in het spoor te blijven van de ARC. Die komt met ruim 250 boten in de loop van december aan op St. Lucia en na de feestdagen gaat het gros eerst richting Tobago Cays in het zuiden om daarna weer massaal naar het noorden te gaan. Allemaal ongeveer rond dezelfde tijd en met dezelfde route, want voor een rondje Atlantic moeten ze in mei op St. Maarten of één van de andere noordelijk gelegen eilanden zijn om op tijd de oversteek naar de Azoren te kunnen maken. Ontzettend gezellig om elkaar telkens weer tegen te komen, maar als je van rust houdt... De Caribische eilanden liggen in een grote boog vanaf Florida tot Trinidad en omsluiten de Caribische zee. De Engelsen gaven een paar eeuwen geleden de eilanden aan het zuidelijke eind de naam Windwards, omdat zij vanuit hun bezittingen vechtend tegen de wind die eilanden moesten zien te bereiken. De noordelijk gelegen eilanden worden de Leewards genoemd, een andere indeling dus als onze Boven- en Benedenwindse eilanden. Martinique is het noordelijkste eiland van de Windwards en is een departement van Frankrijk, dus geen zelfstandige staat. De

4 32 andere staten van de Windwards zijn van noord naar zuid St. Lucia, St. Vincent and the Grenadines en Grenada. Die zijn alle drie wel zelfstandig, zijn Engels georiënteerd, gebruiken de East Caribbean Dollar als munteenheid en werken op vele gebieden samen. In totaal bestaan die drie landen uit honderden eilandjes. Martinique is een buitenbeentje, want dat is Franser dan Frans. Je hebt daar niet echt het idee dat je in de Cariben bent, dit in tegenstelling tot de eilanden in het zuiden. Voordeel is dat er altijd wel een Carrefour om de hoek zit, dus een ideale plaats om de voorraden aan te vullen met zaken die op de andere eilanden niet te koop zijn. Het vaarseizoen wordt hoofdzakelijk bepaald door het hurricane seizoen dat officieel van juni t/m november loopt, maar ook omdat Europese en Amerikaanse zeilers natuurlijk graag in de winter het zonnetje willen opzoeken. Het is ze van harte gegund, maar het heeft ook nadelige gevolgen. De chartervloot bestaat voor 80 tot 90 % uit catamarans, meestal Lagoons tussen 40 en 60 voet. De Amerikaanse Moorings en Sunsail zijn hier in de Windwards de grootste charterbedrijven met honderden boten en er zijn ook nog tientallen kleinere bedrijven. De concurrentie is dan ook moordend met het gevolg dat, zeker bij de kleinere bedrijven, er aan het zeemanschap van de huurder niet al te hoge eisen worden gesteld. Een eigen verklaring of een rondje op de motor in de marina is soms al genoeg om een kapitale catamaran mee te krijgen. Het zeilen en navigeren is meestal niet het probleem. De meeste eilanden liggen binnen gezichtsafstand, er is een goede plotter aan boord waarvan het beeld niet zoveel verschilt van het navigatiesysteem in de auto, een eerste of zelfs tweede rif is gebruikelijk en, als het niet met een knoop of 10 tot 15 wind vóór of met halve wind kan, varen de meesten sowieso op de motor. Nee, dat lukt wel, al mag je er nooit op vertrouwen dat ze enige notie hebben van de voorrangsregels als je ze op zee tegenkomt. Bij het manoeuvreren en ankeren wil het nogal eens

5 33 fout gaan. De meesten willen zo dicht mogelijk bij de wal liggen waar het dan ook het drukst is en sommigen leggen veel te weinig ketting uit zodat ze aan de wandel gaan of juist veel te veel waardoor ze een veel grotere draaicirkel hebben dan andere boten en schatten afstanden verkeerd in zodat ze ook zonder dinghy bij je op de koffie kunnen komen als ze eenmaal voor anker liggen. Allemaal erg irritant en soms zelfs gevaarlijk, maar aan de ander kant, ga er maar eens aanstaan als je maar een paar weken per jaar vaart en weinig ervaring met ankeren hebt. Als "serieuze" zeiler blijf je daar liever van weg en als je bereid bent om naar ankerplekken te gaan die niet, of minder lovend, in de pilots worden beschreven, kan je ook in het hoogseizoen nog paradijselijke plekjes vinden. Wij zijn in de gelukkige omstandigheid dat we tot op zekere hoogte ons eigen vaarseizoen kunnen kiezen, al moeten we hier in de Cariben natuurlijk ook rekening houden met het hurricane seizoen. Niet alleen voor onze eigen veiligheid, maar ook omdat onze verzekering eist dat we in geval van een dreigende hurricane of tropische storm in staat moeten zijn om op tijd het gebied te verlaten. Dat betekent in ons geval dat we dit seizoen in het zuidelijke deel van de Cariben zijn gebleven, dus de Windwards. Vanaf maart tot half augustus hebben we de Windwards bezeild. De eerste maanden was Liesbeth in Nederland en is Hans solo vanaf Tobago via Grenada in etappes naar Martinique gezeild. Bij de heersende oost tot noordoosten wind was dat voornamelijk scherp aan de wind zeilen met een swell van 1 tot 2 meter uit het noordoosten schuin tegen. Niet altijd een genoegen, zeker niet aan de noordkant van St. Vincent en St. Lucia waar een soort acceleratiezones zijn zoals rond de Canarische eilanden met een knoop of 30 wind en hoge, steile, brekende golven. Op tijd reven is dan ook noodzakelijk om je spullen heel te houden.

6 34 Toen Liesbeth eind juni weer aan boord kwam, zijn we op ons gemak naar het zuiden gezeild en onderweg op de diverse eilanden veel mooie ankerplekken bezocht waar het buiten het seizoen heerlijk rustig was. Eén van de hoogtepunten was de beroemde Tobago Cays, een groot hoefijzervormig rif met daarbinnen 4 onbewoonde eilandjes met witte stranden en palmbomen. Turquoise water in allerlei tinten, je ziet je anker op 15 meter diepte liggen, de schildpadden spelen rond je boot, kortom Tobago Cays is echt een paradijs op aarde. Het is onderdeel van de Grenadines die uit tientallen eilandjes bestaat, zuidelijk van het hoofdeiland St. Vincent. Rondom de eilandjes zijn riffen die zich soms ver in zee uitstrekken en het is zaak om nauwkeurig te navigeren. In een rechte lijn van het ene eiland naar het andere varen is dan ook de beste manier om te kijken of je kiel nog goed vast zit. De Cays is, samen met het wat grotere eiland Mareau, één groot nationaal park. Er zijn restricties waar je mag ankeren en waar dat verboden is ben je verplicht om een mooring te pakken. Niets mis mee, een anker kan meer koraal vernietigen dan er in honderd jaar aan kan groeien. Er wordt zowel bij ankeren als bij gebruik van een mooring een klein bedrag per dag gevraagd als bijdrage om het park te kunnen onderhouden. Dat wordt elke dag door rangers geïnt. Van een van hen hoorden we dat er in het hoogseizoen wel 2 tot 3 honderd boten binnen het rif lagen. De schildpadden zullen dan wel een valhelm dragen met al die neerplonzende ankers. Wij lagen er met een stuk of 15 boten, we zijn geluksvogels! Een andere ankerplek die ons hart gestolen heeft was Clifton Bay in Union. Dat eiland maakt ook onderdeel uit van St. Vincent and the Grenadines en is door het ontbreken van stranden, grote hotels of een terminal voor cruise schepen, niet bedorven door massatoerisme.

7 35 Daarbij is het ankeren in de kleine baai een beetje lastig en wordt het weinig door charteraars bezocht. De baai wordt aan één kant afgeschermd door een rif en in het midden van de baai ligt een ander rif. Daartussen kan je ankeren op 10 tot 15 meter diep water. De laatste 100 meter naar het buitenste rif is ondiep en het is zaak om net voor die ondiepte je anker uit te gooien en dan minstens een meter of 70 ketting uit te zetten. Als je dat doet heb je aan de achterkant nog een meter of 30 over naar het binnenste rif. Achterin de baai is een veel betere gelegenheid, maar dat ligt vol met moorings van twijfelachtige kwaliteit. Charterbedrijf de Moorings heeft er een kleine basis, maar die heeft eigen moorings voor hun klanten aan de andere kant van de baai en daar heb je verder geen last van. Vriendelijke eilandbewoners die de tijd nemen voor een praatje, een paar restaurantjes en winkeltjes met redelijke prijzen, een paar goede steigers om de dinghy aan te leggen en correcte, hulpvaardige boatboys. We komen daar zeker weer terug op onze tocht naar het noorden. Een bijzondere ankerplek was Walliabou op St. Lucia. Het is een kleine, schilderachtige baai waar grote delen van de films van Pirates of the Caribbean zijn opgenomen. Een deel van de filmset is bewaard gebleven, het was leuk om te zien. Bij toeval lag Kulkuri voor anker op een plek waar in de film captain Jack Sparrow 2 van zijn pitatenschepen had liggen. Dat leverde de foto op onderaan deze pagina. De ankertechniek is in de baai vergelijkbaar met die in marina s in Griekenland. Een meter of 50 uit de kant het anker uitgooien en achteruit naar de wal varen.

8 36 Een boatboy neemt dan een lange lijn aan en belegd hem aan een boom. De reden is dat de bodem heel steil naar beneden loopt en bij de altijd aflandige wind zou je je anker langs de helling naar beneden trekken. In het midden van de baai is het een meter of 30 diep en dan moet je wel erg veel ankerketting hebben om veilig te kunnen liggen. De aanwezigheid van boatboys is een fenomeen dat we in de Europese wateren niet kennen en wij zijn ze in Gambia voor het eerst tegengekomen. De term boy heeft trouwens niets met leeftijd te maken en wordt ook niet als degenererend opgevat. Een boatboy is iemand die met zijn bootje op ankerplekken rondvaart en zijn diensten aanbiedt (altijd mannen, we hebben nog nooit een boatgirl gezien). Dat kan hulp bij het ankeren zijn, verhuur van een mooring, het regelen van een taxi, diesel of water halen of verkoop van groente, fruit en vis. Natuurlijk tegen een vergoeding, maar dat is het meestal wel waard. Soms zijn ze min of meer georganiseerd zodat "jouw" boatboy zorgt dat je niet meer wordt lastig gevallen door anderen en hij let op je boot als je er niet bent. De meesten zijn vriendelijk en correct, maar sommigen heel vasthoudend en zelfs irritant. Voor Walliabou komen ze je soms in een roeibootje mijlen uit de kust tegemoet en schelden je uit als je niet bereid ben om ze een sleepje te geven. In de Windwards kennen Martinique en Grenada geen boatboys, hoogstens komt er af en toe een visser langs om vis of kreeft te verkopen. Half augustus besloten om naar Grenada te gaan, het zuidelijkste eiland van de Windwards, om daar de rest van het hurricane seizoen te blijven. De bestemming was Prickley Bay aan de zuidkant van het eiland.

9 37 Net buiten het officiële hurricane gebied al is dat geen garantie want in september 2004 heeft Ivan, een hurricane van categorie 3, op Grenada bijna 1 miljard euro schade aangericht en waren er tientallen doden te betreuren. Het voordeel van Grenada is echter dat je, bij een waarschuwingstijd van een dag of 3-4, nog voldoende tijd hebt om naar Trinidad of desnoods Colombia te vluchten. Het is nu eind september en het is een relatief rustig hurricane seizoen. Er zijn tot nu toe 9 benoemde stormen geweest die allemaal ver noordelijk van ons zijn gebleven. Het dichtstbij is Erika geweest die begin deze maand, 200 mijl ten noorden van ons, Dominica heeft geteisterd. Laten we hopen dat het daarbij blijft. In december gaan we weer noordelijk en denken rond april op Curaçao te zijn. Hans & Liesbeth de Vos Grenada, september