CONGRES Amsterdam 12 november Impact Robotisering. Hoe werken mens en machine straks optimaal samen?

Transcriptie

1 CONGRES Amsterdam 12 november 2015 Impact Robotisering Hoe werken mens en machine straks optimaal samen? 1

2 Welkom! Afgelopen zomer lazen wij in onze krant het interview van Wouter van Noort met Andrew McAfee. MIT professor McAfee wakkert een complex, levendig en urgent debat aan over digitalisering en hoe wij kunnen wedijveren met machines. Ook de bekende toespraak over robotisering van minister Asscher, eind 2014, riep veel vragen op over banenverlies. Voor NRC Live reden om verder in het omvangrijke thema van robotisering te duiken, interessante opinieleiders samen te brengen op één podium en een aantal belangrijke vragen te agenderen. Robotisering, automatisering, de digitale revolutie? Het raakt ons allemaal. Er bestaat veel onrust en onzekerheid over hoe snel de technologische ontwikkelingen gaan en wat de impact zal zijn. Hoe beslis je wat de juiste koers is en zorg je ervoor dat jouw organisatie relevant blijft? En welke sociaaleconomische vragen moeten beantwoord worden? Goed dat u vandaag bij NRC Live bent. Met een fantastische line-up en een mooi gemêleerd gezelschap van ruim 250 deelnemers hebben we alle ingrediënten in huis om er een inspirerende dag van te maken. Welkom in het Tweede Machine tijdperk! Arine van Heeswijk Program Director NRC Live 2 3

3 Intro Over de effecten van robots, slimme computers en kunstmatige intelligentie Wat betekent automatisering en robotisering voor onze maatschappij economie? Wat zijn de effecten op bestaande businessmodellen, wat is de invloed op het onderwijs, welke nieuwe functies ontstaan er en hoe verandert de relatie tussen mens en arbeid? Middenklasse verdwijnt Oxford University waarschuwde in een recent onderzoek dat onder invloed van robotisering wereldwijd een derde van de banen zal verdwijnen. De toekomst moet uitwijzen hoe hard deze cijfers zijn. Wat wel vast lijkt te staan, is dat niet alleen laaggeschoolde arbeidsplaatsen verdwijnen in deze technologische revolutie, juist de middenklasse, de dienstverlening zal hard worden geraakt. Maar. Robotisering kan ook leiden tot een ongeëvenaarde groei in productiviteit waardoor we -onder anderen- volgens McAfee een economie van overvloed tegemoet treden. Hoe gaan we onze economie en maatschappij daar op inrichten? NRC Live kijkt verder dan alleen de discussie van banenverlies. Met vragen als: Hoe bereidt het bedrijfsleven zich voor op robotisering? Wat betekent het voor onderwijs? Welke skills zijn nodig voor de toekomstige arbeidsmarkt? Welke ethische vragen roept het op? Wat maakt ons mens? Bedrijven, beleidsmakers en wetenschappers zullen met elkaar moeten nadenken over de gevolgen van technologische vooruitgang en wat voor stappen er nu gezet moeten worden om zo n systeemverandering in goede banen te leiden. 4 5

4 Programma 09:00 Opening door dagvoorzitter Yvonne Zonderop 11:00 Koffie + thee met lekkers 09:15 Openingswoord door Lodewijk Asscher, minister Sociale Zaken en Werkgelegenheid 09:30 Het Tweede Machine Tijdperk Steeds slimmer wordende computers, machinelearning, kunstmatige intelligentie en robots in alle soorten en maten. Wat is de impact van robotisering en automatisering op de samenleving? 11:30 11:40 Introductie over de Business Impact van Robotisering Software is eating the World; hoe bereiden bedrijven zich hier op voor? Gerard Smit, CTO IBM Benelux Marieke Blom, hoofd economisch bureau ING Haroon Sheikh, strateeg en onderzoeker Dasym Investment Strategies Onder leiding van: NRC Journalist Wouter van Noort Keynote: Andrew McAfee 12:30 Overpeinzing Wat maakt ons mens? Robots, kunstmatige intelligentie, machines die met 10:15 Q&A met ochtendsprekers door NRC journalist Wouter van Noort en dagvoorzitter Yvonne Zonderop elkaar communiceren zonder tussenkomst van mensen: welke ethische vragen roept dit op? Wat maakt ons 10:45 Vertaling en context naar situatie NL Hoe ziet de Nederlandse situatie eruit? Wat betekent robotisering voor de (flexibiliteit) van de Nederlandse arbeidsmarkt en welke sociaaleconomische vragen zijn 13:00 mens? Bas Heijne, columnist NRC en auteur Kleine filosofie van de Volmaakte Mens Lunch urgent. Welke vragen moeten bedrijfsleven, overheid en individuen zichzelf nu stellen om te voorkomen dat technologie ons overkomt. 14:00 State of the art: Show & Tell plus Spotlight sessies Zie spoorboekje op volgende pagina Melanie Peters, directeur Rathenau Instituut 17:15 Plenaire samenvatting door de dagvoorzitter 17:30 Bier, wijn, fris en een borrelhapje 6 7

5 Spoorboekje STATE OF THE ART: SHOW & TELL sessies Nieuwste inzichten en toepassingen met robots, slimme computers en software. De middag in 15 inspiratiesessies. Tijden Wetenschap: Robotica & Kunstmatig Intelligentie SHOW & TELL + discussie Startups SHOW & TELL + discussie New Business SHOW & TELL + discussie Skills van de toekomst: Arbeidsmarkt, Onderwijs en Beleid SHOW & TELL + discussie Ronde 1 14:00-15:00 Lerend vermogen van systemen, robots en patroonherkenning Pieter Jonker, hoogleraar Vision Based Robotics TU Delft Smart Robotics Co-founder Heico Sandee Robo Valley Co-founder Amir Shantia Cognitief Ondernemen, Wat zou jij Watson willen vragen? Gerard Smit, CTO IBM Benelux Hoe ziet de arbeidsmarkt van de toekomst er uit? Welke beroepen verdwijnen en welke nieuwe skills zijn nodig om waarde toe te voegen? Marjolein ten Hoonte, directeur Arbeidsmarkt Randstad Ronde 2 15:05-16:05 Interactie tussen mensen en robots (autonome voorwerpen) Vanessa Evers, hoogleraar Robotica Universiteit van Twente Owlin Co-founder Sjoerd Leemhuis KITE Robotics Founder/CEO Stefan Spanjer Internet of Things Academy Experience Ervaar zelf wat IoT mogelijk maakt. Plus: alles over LoRa Erik Peeters, Managing director IoT KPN Niet alles wat kan, gebeurt Robert Went, econoom bij de WRR Ronde 3 16:10-17:10 Evolutionaire robots: stapje voor stapje Guszti Eiben, hoogleraar kunstmatige intelligentie VU Accerion Co-founder Willem-Jan Lamers Robot Security Systems Co-founder Edwin Lustig Cobots. Ervaar zelf hoe het is om te werken met de collega van morgen. Ontmoet robot Baxter. Ruud van der Burg, Projectleider The Art of Robotics Politiek agendaslot; wat kan of moet de politiek doen om goed in te spelen op de effecten van robotisering? Voed Tweede Kamerleden met uw eigen ideeën! Met o.a. Anne-Wil Lucas (VVD) en Roos Vermeij (PvdA) 8 9

6 Keynote Openingsspeech Andrew McAfee MIT professor & Auteur van New York Times bestseller The Second Machine Age Andrew McAfee is co-directeur van het onderzoekscentrum voor digitale economie van het Massachusetts Institute of Technology (MIT) en schreef in 2014 samen met Erik Brynjolfsson de New York Times bestseller The Second Machine Age, over de impact van digitale technologie op het bedrijfsleven, de economie en gemeenschap. McAfee schrijft tevens een populaire blog voor de Financial Times. Lodewijk Asscher Minister Sociale Zaken & Werkgelegenheid Minister Lodewijk Asscher geeft regelmatig zijn visie over de sociaaleconomische uitdagingen die robotisering met zich meebrengen, zowel op korte als lange termijn. Hij maakte vorig jaar veel indruk met zijn bekende toespraak over robotisering tijdens het SZW jaarcongres.

7 Notities Melanie Peters Directeur Rathenau Instituut Melanie heeft een brede achtergrond in wetenschap, bedrijfsleven en de publieke sector, gecombineerd met ruime ervaring met het (inter)nationaal politieke en maatschappelijke krachtenveld. Het Rathenau Instituut bracht in augustus van dit jaar de publicatie Werken aan de robotsamenleving uit

8 Businessdebat Gerard Smit CTO IBM Benelux Gerard daagt als Technologie & Innovatie leider anderen regelmatig uit om meer vanuit innovatief perspectief over complexe zaken en technische kwesties na te denken. Hij voelt zich sterk verbonden met IBM Research, trendwatchers, analysten en andere externe innovatie instellingen. Haroon Sheikh Hoofd Strategie Dasym Investment Strategies Haroon richt zich bij Dasym Investment Strategies op technologische innovatie. Met zijn onderzoek naar de invloed van technologie verscheen hij in media als NRC, Het Financieele Dagblad, The Financial Times en Het Filosofisch Kwintet. In het voorjaar komt zijn boek over de Nieuwe Wereldorde uit. Marieke Blom Hoofdeconoom ING Nederland Marieke wil met haar team bij ING complexe economische zaken begrijpelijk en toegankelijk maken. Bij ING schreef zij o.a. een rapport waar zij aanstipt welke invloed de komst van Robots in Nederland kan hebben. Het rapport concludeert dat robots voor Nederland vooral een kans zijn. Wouter van Noort Economie journalist NRC Wouter heeft zich als economie journalist gespecialiseerd in innovatie en technologie. Afgelopen juli heeft hij Andrew McAfee al exclusief geïnterviewd. Wouter zal tijdens het NRC Live event onder meer het businessdebat over robotisering leiden

9 Notities Bas Heijne Schrijver, vertaler & NRC columnist In de serie De Volmaakte Mens ging Bas in gesprek met topwetenschappers en grote denkers, in de hoop een antwoord te vinden op de vraag: wat is de mens? Wat zijn de maatschappelijke gevolgen van de technologische revolutie? Wie is verantwoordelijk voor de gevolgen van technologische ontwikkelingen? En worden we er meer of minder mens van?

10 Notities Show & Tell Pieter Jonker Hoogleraar Vision Based Robotics TU Delft Pieter voert bij TU Delft onderzoek uit naar het lerend vermogen van systemen, robots en patroonherkenning. Hij leidde vele onderzoeksprojecten op gebied van autonoom samenwerkende robots. Wetenschap Vanessa Evers Hoogleraar Robotica Universiteit van Twente Vanessa onderzoekt hoe mensen interacties aangaan met autonome objecten zoals robots of andere machines. Ze focust zich voornamelijk op de acceptatie van robots in de samenleving. Guszti Eiben Hoogleraar Kunstmatige Intelligentie Vrije Universiteit van Amsterdam Guszti onderzoekt hoe kunstmatige evolutie ingezet kan worden om kunstmatige intelligentie te verkrijgen. Behalve met de technisch-wetenschappelijke aspecten, houdt hij zich bezig met gerelateerde ethische vragen

11 Show & Tell Startups Heico Sandee Co-founder Smart Robotics Heico is gepromoveerd en heeft meer dan 15 jaar ervaring in de robotica ontwikkeling. Van 2010 tot 2013 was Heico programmamanager robotica aan de Technische Universiteit Eindhoven, en platform manager van RoboNed, het Nederlandse robotica platform. In mei 2015 heeft hij samen met Mark Menting Smart Robotics opgericht, het uitzendbureau voor robots. Sjoerd Leemhuis Co-founder Owlin Na een carrière in de financiele sector koos Sjoerd voor een ondernemend bestaan als mede-oprichter van zijn startup Owlin dat meer dan 1,8 mln nieuwsbronnen over de hele wereld in verschillende talen scant. Hierdoor kunnen haar gebruikers zien wat er speelt in verschillende landen of markten voordat de rest het ziet. Die worden gebundeld in één overzicht. Amir Shantia Co-founder RoboValley B.V. Willem-Jan Lamers Co-founder Accerion Amir is roboticus ondernemer en promovendus aan het instituut voor Kunstmatige Intelligentie en Technische Cognitiewetenschap van de Rijksuniversiteit Groningen. Daarnaast is hij medeoprichter van RoboValley dat zich richt op robots en sensoren die met slimme software situaties op veiligheid beoordelen en zorgverleners alarmeren wanneer dat nodig is. Willem-Jan heeft al jarenlange ervaring in de automotive en high-tech sector. Als co-founder van Accerion, een startup met indoor positioneringstechnologie, draagt hij sinds september 2015 bij aan de Automatic Guided Vehicle oplossingen voor de toekomst

12 Show & Tell Startups Stefan Spanjer Founder & CEO KITE Robotics Stefan is een Nederlandse ondernemer en columnist. Spanjer studeerde Werktuigbouwkunde aan de Universiteit Twente. In 2011 deed hij zijn master scriptie aan Yale University in de Verenigde Staten. Op dit moment is hij founder & CEO van KITE Robotics, de innovatieve oplossing op het gebied van glasbewassing en gevelreiniging op hoogte. Edwin Lustig Co-founder Robot Security Systems Edwin is mede oprichter van Robot Security Systems. Deze startup ontwerpt, ontwikkelt en exploiteert beveiligingsrobots. Deze robot (SAM) is volledig autonoom en kan vrij door een gebouw bewegen. Tijdens deze surveillance is de robot in staat mensen te herkennen en te reageren op alarmen. Notities

13 Notities Erik Peeters Managing Director IoT bij KPN Na een bedrijfskundige en bedrijfseconomische opleiding en een loopbaan in telecom en ICT is Erik bij KPN nu verantwoordelijk voor alle Internet of Things activiteiten. Hierbij richt hij zich sterk op kansen in de markt voor partners en klanten. Erik is op meerdere niveaus een sparringpartner voor wat IoT kan betekenen voor organisaties en welke kansen én uitdagingen het oplevert

14 Show & Tell Skills van de toekomst Marjolein ten Hoonte Directeur Arbeidsmarkt Randstad Marjolein analyseert bij Randstad trends en ontwikkelingen op de arbeidsmarkt en onderhoudt nauwe contacten met zowel werkgevers- als werknemersorganisaties, de politiek en het bedrijfsleven. Onder andere bij Tegenlicht sprak zij al over de gevolgen van technologie op de manier van werken in de toekomst. Robert Went Econoom WRR Robert is econoom en schreef mee aan de WRR-verkenning De Robot de Baas die op 8 december aanstaande verschijnt. Op zijn website schrijft hij regelmatig interessante stukken over economie en globalisering. Notities

15 Show & Tell Skills van de toekomst Anne-Wil Lucas Tweede Kamerlid VVD Sinds 2010 is Anne-Wil Tweede Kamerlid voor de VVD. Tevens is zij aangesloten bij de vaste Kamercommissie voor Sociale Zaken en Werkgelegenheid. Als lid van deze commissie was zij betrokken bij de expert meeting over de impact van robotisering op de arbeidsmarkt. Roos Vermeij Tweede Kamerlid PvdA Roos is sinds 2006 lid van de Tweede Kamerfractie van de PvdA en tevens woordvoerdster van Sociale Zekerheid en werknemersverzekeringen. Tijdens het toekomstdebat van de PvdA sprak Roos over de vraag of het basisinkomen de oplossing is voor robotisering. Notities 28 29

16 Dagvoorzitter Notities Yvonne Zonderop Onafhankelijk journalist Digitale technologie verandert ons leven. Ze zet de economie op z n kop en beïnvloedt onze relaties. Ze verandert onze omgangsvormen en ons beeld van onszelf. Ze heeft effect op de gezondheidszorg, het onderwijs, de wetenschap en de politiek. Wie kan zich nog onttrekken aan haar opmars? Over deze zaken schrijft Yvonne onder meer in De Groene Amsterdammer

17 Over NRC Live NRC Live stelt de juiste vragen, op het juiste moment Een verschil maken. Relevante discussies aanjagen. Antwoorden vinden op pijlsnelle economische en maatschappelijke veranderingen met zakelijke impact. Samen met sleutelspelers uit bedrijfsleven, wetenschap en overheid de grote vraagstukken van deze tijd onderzoeken. Dat is: NRC Live. NRC Live programmeert exclusieve bijeenkomsten voor bright minds die openstaan voor nieuwe inzichten en die samen willen zoeken naar antwoorden. NRC Live haalt de buitenwereld naar binnen. Biedt een onafhankelijk podium voor professionals. Actueel, origineel en confronterend. NRC Live prikkelt om verder te kijken. Visies aan te scherpen. Dat betekent: hard werken, niet passief toehoren. Elkaar uitdagen, kritisch reflecteren en ervaringen uitwisselen. Voor professionals die zich blijvend willen ontwikkelen. Thema s NRC Live richt zich op de zakelijke markt. Actualiteiten en trends worden doorvertaald naar werkgerelateerde kennisvragen van professionals. Onderwerpen voor de bijeenkomsten worden gezocht binnen de pijlers innovatie & technologie, duurzame economie en ondernemerschap. Zo kan het bijvoorbeeld gaan over gezonder ouder worden, slim (her)gebruik van materialen en de omgang met big data. Maar ook de implementaties van nieuwe wetten komen aan bod, net zoals de impact van technologische ontwikkelingen binnen traditionele sectoren als de zorg, het onderwijs en de media. Verschillende invalshoeken NRC Live brengt politiek, bedrijfsleven en wetenschap samen en zoekt binnen die driehoek naar antwoorden op complexe vragen. Programma s van NRC Live richten zich specifiek op kennisbehoeften van hoogopgeleide professionals. NRC Live gaat voorbij aan de waan van de dag en kijkt een stap verder. Missie is om relevante inzichten te brengen voor professionals die aan de slag moeten met de grote maatschappelijke en economische uitdagingen van deze tijd. Disclaimer: De inhoud en programmering van de NRC Live bijeenkomsten wordt bepaald door NRC Live en valt niet onder de redactionele verantwoordelijkheid van NRC

18 Sponsoren en Partners NRC Live is erg trots op de hoofdsponsoren die dit event mede mogelijk hebben gemaakt: Hoofdsponsoren: Netwerkpartners: 34 35

19 Volg ons op social media 36