Ook wijkzuster van tantelouise-vivensis

Transcriptie

1 Ledenblad van de Regionale Kruisvereniging West-Brabant Begin 2012 begint hun eerste wijkzuster December 2011 Jaargang 13, nr. 4 Oplage: exemplaren Inhoud Pagina 2 Eerste zorgaanbieder beoordeeld voor het keurmerk Pagina 3 Ook Etten-Leur krijgt Kruisvereniging Thuiszorg DAT begint in Roosendaal ook met wijkzuster Pagina 4 Op deze manier gaat zorg weer uit de wijk Je hebt elkaars advies nodig op momenten. Dan weten we elkaar prima te vinden Pagina 5 Gemeenten en instanties moeten veel samenwerken Samen zwemmen met een chronische aandoening Kerstmarkt bij Timmers Medizorg Care & Comfort Kruisvereniging presenteert project wijkzuster aan wmo-raden Pagina 6 Wijkzuster is echt de zichtbare Schakel in de wijk Kruisvereniging zoekt actieve leden PvdA-fractieleider Job Cohen en gemeente enthousiast over wijkzuster Tilburg Ook wijkzuster van tantelouise-vivensis Thuiszorg tantelouise-vivensis gaat meedoen met de wijkzusters van de Kruisvereniging. Begin volgend jaar start hun eerste zuster in Bergen op Zoom. Je kunt als thuiszorg niks tegen dit concept hebben, want het is de manier waarop we allemaal zorg willen geven en hoe zorg zou moeten zijn. Sceptisch. Dat was Jef Pelgrims, voorzitter van de Raad van Bestuur van tantelouise-vivensis toen de Kruisvereniging met het project van de wijkzuster begon. De wijkzuster terugbrengen? De goede elementen van toen naar deze tijd overbrengen? Bij mij leefde de idee dat het een geromantiseerd ideaal was wat de Kruisvereniging wilde. Verder had ik ook zelf er het beeld bij van een vrijgezelle dame op een brommertje die het allemaal regelt. Ik kende dat fenomeen van vroeger eigenlijk alleen van horen zeggen en uit literatuur. Een karikatuur, ja. Maar die beelden veroorzaakten wel mijn wantrouwen tegen de plannen van de Kruisvereniging. En de huisarts van nu is ook een andere dan vroeger. En ik vond en vind dat onze wijkverpleegkundigen ook hun stinkende best doen. Toch start tantelouise-vivensis begin volgend jaar met een wijkzuster die gaat werken volgens het concept van de Kruisvereniging. Wat heeft het wantrouwen dan uiteindelijk weggenomen? Pelgrims: Het besef dat ook wij de wijsheid niet in pacht hebben. Wij zien natuurlijk ook dat de wijkzuster werk oppikt dat ook wij liever anders willen. Zoals die coördinerende rol die de wijkzuster heeft, die gaat zo veel verder dan bij onze wijkverpleegkundigen. En dan de huisartsen en cliënten die zo positief reageren op de wijkzuster. Toen begonnen wij toch te denken: zien wij iets over het hoofd? De Kruisvereniging kwam op een gegeven moment met het aanbod om het te proberen met één wijkzuster. Nu, dat is aantrekkelijk, kunnen we zien hoe het gaat en aan het einde van de proef toetsen of het inderdaad werkt zoals gezegd is. Interim-manager thuiszorg Jan-Kees van Wijnen: De intensieve en rechtstreekse samenwerking van de wijkzuster met de huisarts, de contacten die ze heeft met buurtverenigingen, maatschappelijk werk, woningbouwverenigingen, de wijkagent, noem maar op, dat relationele deel is in onze werkwijze onvoldoende ontwikkeld. Onze mensen in de thuiszorg werken ook in een klein team, en in de wijk, maar dat kunnen en mogen functioneren in dat netwerk, het uitvoeren van die coördinerende en preventieve rol rond de cliënt, dat is natuurlijk de grote kracht van dit concept. Pelgrims: Deze manier van werken is de droom die we allemaal hebben, zo wil iedereen in de zorg werken. Maar we worden er van af gehouden door de vele regels, door de bureaucratisering. We zijn verplicht geworden in hokjes te denken en te werken. De Kruisvereniging kan als onafhankelijke organisatie met dit concept die ruimte wel pakken, en laten zien dat het anders en beter kan. En daar worden wij bij tantelouise-vivensis warm van. Toch moet hij zijn enthousiasme ook temperen, vindt hij. Want structurele financiering voor deze manier van werken is er nog niet. Dat is dan toch ook een drempel voor tantelouise-vivensis om de wijkzuster vol overgave te omarmen. En daarom is het Pagina 7 Cursusaanbod Pagina 8 Servicepakket wijkzusters: West-Brabant: (0165) Midden-Brabant: (013) Colofon Kruisvenster is het ledenblad van de Regionale Kruisvereniging West-Brabant en verschijnt 4 keer per jaar. Hoofdredacteur: Frans Fakkers Tekst & Eindredactie: Leo Lotterman Opmaak: Dessain Grafische Vormgeving Voor informatie over Kruisverenigingen en over het lidmaatschap: verenigingsbureau (0165) Voor het doorgeven van nieuws, kunt u contact opnemen met de desbetreffende lokale correspondent. Publicaties uit deze editie kunnen geen rechten worden ontleend. Correspondenten: Bergen op Zoom: dhr. J.W.P. Stoop Halderberge: mevr. I. Wildeman Roosendaal: mevr. J. van Overveld Steenbergen: dhr. R. Blok redactie@rkvwestbrabant.nl Jef Pelgrims Ook Etten-Leur krijgt kruisvereniging In Etten-Leur wordt deze maand een nieuwe kruisvereniging opgericht naar het voorbeeld van de Regionale Kruisvereniging West-Brabant. Want ook daar willen ze de wijkzuster terug. Zie pagina 3 voor een interview met de initiatiefnemers. Uitgave december

2 Jan-Kees van Wijnen goed dat we klein, met één wijkzuster, het gaan proberen. Dan gooien we intern nog niet te veel overhoop. Niet dat zijn reserve betekent dat hij er niet vol voor gaat. Pelgrims: We springen er in en we zien het wel. Maar we gaan er wel voor, we gaan het spel spelen zoals het is bedacht. Alleen dan kunnen we ook de resultaten objectief beoordelen. Pakt het goed uit, ook met de financiering, dan bouwen we onze thuiszorg volledig om naar het concept van de Kruisvereniging. Pakt het goed uit, dan bouwen we onze thuiszorg volledig om naar het concept van de Kruisvereniging Pelgrims: De brede coördinerende rol, de tijd nemen voor preventie, de onafhankelijke positie los van welke thuiszorgorganisatie dan ook, al die zaken die deze wijkzuster tot een succes maken, dat kan geen enkele thuiszorgorganisatie uitvoeren nu. Je kunt vinden dat je het doet en je doet het misschien ook, maar je kunt nu eenmaal niet die grote ruimte nemen die de wijkzuster neemt. Het mag gewoon niet. Van Wijnen: Toch nog even een paar boterhammetjes smeren voor een cliënt of boodschappen doen, dat doen wij niet, want het mag niet. Of gewoon even gaan buurten om te vragen hoe het gaat. Pelgrims: Als we met deze wijkzuster daar een slag zouden kunnen slaan, dat zou echt fantastisch zijn. Dan gaan we onmiddellijk de tent hier inhoudelijk verbouwen. En ben ik de eerste om mee naar Den Haag te gaan als ze daar toch nog wat sputteren. Je kunt als thuiszorg niks tegen dit concept hebben, want het is toch de manier waarop we allemaal zorg willen geven en hoe zorg zou moeten zijn. Dat is belangrijk omdat thuiszorg alleen maar belangrijker wordt. Mensen zullen steeds meer en langer thuis wonen. Tante Louise-Vivensis begint volgend jaar met één wijkzuster in Bergen op Zoom, voor de duur van één jaar. Welke wijk het wordt is nog niet bekend. Van Wijnen: We gaan er twee mensen voor werven. Eén intern en iemand van buiten. Het wordt een duobaan. Omdat wij de bereikbaarheid van de wijkzuster, toch ook een grote kracht van dit concept, willen garanderen. Een wijkzuster kan niet in haar eentje fulltime werken. En we willen ook graag dat de wijkzuster een back-up heeft, een sparringpartner. Van Wijnen zegt dat het werken volgens het concept van de Kruisvereniging binnen de organisatie een fikse omslag betekent. Als je alleen al kijkt naar de opleidingseisen waar de wijkzuster aan moet voldoen, en ook het team achter haar. Onze opleiders zijn gewend hier in een zaaltje onderwijs te geven. Die vlieger gaat niet meer op, ze zullen ook de wijk in moeten. Ook anders wordt het voor ons cliëntenservicebureau. Tot nu toe is het zo dat klanten ook bij ons binnenkomen via het servicebureau. Straks komt een deel van de klanten rechtstreeks via de wijkzuster. Dit soort zaken gaat dwars door je organisatie heen. De stappen die daarvoor gezet moeten worden, zijn we intern al wel aan het voorbereiden. We hebben ook regelmatig contact met Surplus hierover. Zij zijn natuurlijk al een stap verder dan wij en zij kunnen ons prima advies geven. Eerste zorgaanbieder beoordeeld voor het keurmerk De Kruisvereniging vindt dat de werkwijze van de wijkzuster objectief getoetst moet kunnen worden. Daarvoor is door het bureau CIIO een toetsingskader ontwikkeld. Blijkt tijdens audits dat aan die kwaliteitseisen wordt voldaan dan kan door het CIIO het keurmerk verstrekt worden. Een aantal leden van de Kruisvereniging is opgeleid om de keuring uit te voeren. In november gingen ze op pad. Dit najaar was het zover. Toen ging de eerste zorgaanbieder, Surplus, op voor het keurmerk Zes beoordelaars, afkomstig uit de plaatselijke afdelingen, zijn na een training van twee dagen een dag op stap geweest om cliënten, huisartsen en wijkzusters te ondervragen. Ze gingen als duo op stap. Niet dat ze er die eerste keer helemaal alleen voor stonden. Het bureau CIIO, dat het toetsingskader voor het keurmerk ontwikkelde, ging als eindverantwoordelijke met elk groepje mee met de gesprekken. CIIO deed ook de eindrapportage. CIIO doet dit volgens de regels zoals door de Raad van Accreditatie voorgeschreven. Of het keurmerk verleend wordt hangt af van twee beoordelingen. Zo vindt er een beoordeling plaats van de opgevraagde organisatiedocumenten. Daarnaast is er dus een onderzoek ter plaatse aan de hand van interviews. Leo van Wijngaarden en Ine Wildeman waren twee van de ondervragers. Wildeman bezocht met een collega een cliënt, een huisarts en twee wijkzusters. Van Wijngaarden ging met zijn team op bezoek bij cliënten en wijkzusters. Beiden kijken terug op een geslaagd maar vermoeiend onderzoek. Van Wijngaarden: Alsof ik weer een hele dag gewerkt had, zo voelde ik me s avonds. Maar het was de moeite. Wat we oprecht verbaasde waren de antwoorden die de mensen gaven, zo eerlijk en oprecht. Soms zaten ze echt op hun praatstoel, dan moet je echt wel de techniek in huis hebben om daar doorheen te breken en weer terug te keren naar de doelstellingen van het interview. Je wilt zaken weten die belangrijk zijn voor het keurmerk. Ine Wildeman, zelf jaren wijkzuster geweest, had af en toe tijdens de gesprekken de neiging terug te vallen in haar rol als wijkzuster. Maar gelukkig bleef ik door steun van de CIIO-trainster goed bij de les. Lastig vond ik het stellen van dan weer open en dan weer gesloten vragen. Daar moet je alert op zijn. Al met al kijkt ze positief en tevreden terug op deze keuringsdag. Je hebt toch een grote verantwoordelijkheid. Maar ik hoop er de volgende keer weer bij te zijn. In januari wordt bekendgemaakt of Surplus het keurmerk door CIIO krijgt uitgereikt. Als de zorgaanbieder het keurmerk mag voeren, dan weet je als cliënt dat die instelling echt vraaggestuurde zorg geeft. 2 Uitgave december

3 In Etten-Leur wordt deze maand een nieuwe kruisvereniging opgericht naar het voorbeeld van de Regionale Kruisvereniging West-Brabant. Want ook daar willen ze de wijkzuster terug. Volgend jaar al de eerste wijkzuster Ook Etten-Leur krijgt kruisvereniging Werd vorig jaar december in Tilburg naar het voorbeeld van de Regionale Kruisvereniging West-Brabant de Kruisvereniging Midden-Brabant opgericht, nu gaan in Etten-Leur einde dit jaar Tekla Kuijper, René Disseldorp, Marinus Aerts en Harrie Dirkx naar de notaris om een vergelijkbare onafhankelijke kruisvereniging op te richten. Want ook daar, in Etten-leur, Rijsbergen en Zundert, willen ze de wijkzuster terug. Als je de initiatiefnemers vraagt naar het waarom, hebben hun antwoorden een gemene deler: er is veel onvrede over het huidige systeem van thuiszorg, wonen en welzijn. Oud-huisarts René Disseldorp kent de wijkzuster nog uit eigen ervaring. Hij heeft in zijn praktijk er vele jaren intensief en nauw mee samengewerkt. Het is zo veel beter als de huisarts weer een vast en enkel aanspreekpunt krijgt in de wijk voor zijn patiënten. Dat geeft rust en overzicht, waarmee niet alleen de huisarts is gebaat maar zeker en vooral de patiënt. De wijkzuster weet wat er speelt, hoe het gaat met een patiënt en kan overleggen met de huisarts. En de huisarts op zijn beurt kan eens navraag doen bij de wijkzuster of haar vragen eens bij een patiënt te gaan kijken. De huidige thuiszorg vergelijk ik altijd met een koekjesfabriek. De ingrediënten zijn gelijk, de vorm is gelijk en met dat ene product moet je het maar doen als zorgvrager. Over dat laatste bijvoorbeeld hoort Marinus Aerts, penningmeester van de lokale Seniorenraad, in zijn omgeving veel afkeurende geluiden. De mensen zijn het beu om zeven of tien keer telkens een andere verzorgende over de vloer te krijgen en om zich te voegen naar het strakke aanbod van een thuiszorgorganisatie. Het aanbod van zorg of hulp moet uitgaan van degene die er om vraagt of nodig heeft. Dat keurmerk van de Kruisvereniging is daarin een heel goede meetlat. Een club die het keurmerk heeft, daarvan weet je dat die in zijn zorg uitgaat van de wensen en behoeften van de cliënt. Harrie Dirkx, vice-voorzitter van de plaatselijke Ouderenbond, vult hem aan. Het klimaat van wonen, zorg en welzijn is te veel aanbodgericht. Op die manier wordt je gedwongen ergens in te passen, in bijvoorbeeld een zorgaanbod met een niet plooibaar tijdschema, terwijl je misschien wel wat anders wilt. Je wilt zelf kunnen kiezen hoe en wat: zorg op maat. De mensen willen zelf de regie houden over hun zorg en zelf bepalen wat er gaat gebeuren om zo lang mogelijk zelfstandig te kunnen blijven wonen. De wijkzuster waarmee oud-huisarts René Disseldorp zo veel mee werkte, is Tekla Kuijper. Inderdaad is zij ook een van de initiatiefnemers van de nieuwe kruisvereniging. Ze heeft tientallen jaren gewerkt als wijkzuster in Rijsbergen en Zundert. En weet van de hoed en de rand. Als je als patiënt vele malen per week aan de thuiszorg moet uitleggen wat je mankeert, omdat er zo vele verschillende mensen voor even zo vele handelingen langskomen, dan hou je op een gegeven moment je mond. Omdat je geen zin meer hebt om wéér en dat is ook niet fijn voor het zorgend personeel, want die willen zo goed mogelijk zorg geven. Zij kunnen er ook niks aan doen dat de regeltjes zijn zoals ze zijn. Het is zo belangrijk voor iemand die thuis in zorg is dat hij kan rekenen op een vertrouwd gezicht. Dat geeft een patiënt zo veel minder zorgen. Hij weet dat hij altijd zijn verhaal kwijt kan, zijn wensen. Kuijper, Disseldorp, Aerts en Dirkx vonden dat er aan dit alles iets moest gebeuren. Ze wisten natuurlijk van de wijkzuster In de wijken Kroeven en de Dijken en de Regionale Kruisvereniging West- Brabant. Toen zijn ze bij de Regionale langsgegaan voor advies en hulp. Met als resultaat de oprichting van de vereniging. In januari zal worden begonnen met een ledenwerfcampagne. Er zullen onder meer folders over de wijkzuster verspreid gaan worden. Met natuurlijk de hoop dat de leden zich snel en in groot aantal zullen melden. De initiatiefnemers van de nieuwe kruisvereniging, v.l.n.r. Marinus Aerts, Harrie Dirkx, Tekla Kuijper en René Disseldorp. Thuiszorg DAT begint in Roosendaal ook met wijkzuster Na Surplus, Zorgburo Stip en tante Louise-Vivensis gaat nu ook thuiszorgorganisatie DAT meedoen aan het wijkzusterproject van de Kruisvereniging. In december is hun eerste wijkzuster begonnen. Ze heeft er zin in. Annette Verburgt, wijkverpleegkundige bij DAT (De Algemene Thuiszorg) is vanaf 1 december aan de slag in Roosendaal. In de wijken Kroeven en De Dijken werkt zij als wijkzuster volgens het concept van de Kruisvereniging. Wat maakt voor haar het verschil met DAT? Verbrugt: DAT kan pas bij de cliënten over de vloer komen na een in- de zorg goedkoper maken. Een zorgaanbieder is soms niet eens nodig bij het voldoen aan een hulpvraag. Een buurvrouw, een familielid, een buurthuis, die kunnen ook op verzoek van de cliënt ingeschakeld worden door de wijkzuster. Want waar gaat het om? Dat de cliënt er bij gebaat is, niet de instelling. Ook gaat er intensief samengewerkt wordt Omdat de wijkzuster onafhankelijk te werk gaat, kan de cliënt nu ook echt zelf de regie voeren over de zorg hem of haar in beeld wat er nodig is. Aan zorg, of anderszins aan hulp. Die cliënt moet dan niet denken: o ze komt van DAT, dan zal ik ook wel hulp van DAT moeten krijgen. Wij kunnen als wijkzusters nu echt luisteren naar de zorgvraag en die dus niet gelinkt is aan een organisatie. De cliënt krijgt die zorgverlener die hij of zij het liefste wil, bij wie die zich het prettigst voelt. De cliënt kán nu ook echt zelf de regie voeren over de zorg, omdat de wijkzuster onafhankelijk te werk gaat. Vooralsnog wordt één wijkzuster ingezet in Roosendaal, vertelt De Ruiter, maar de verwachting is wel dat het er volgend jaar meer gaan worden. De Ruiter: Wij verwachten ook dat ons netwerk in de wijk groter wordt. Daardoor zullen we ook veel meer contact krijgen met cliënten en potentiële cliënten. dicatie. Zo is het nu eenmaal geregeld met het zorgkantoor. In het concept van de Kruisvereniging kan die wijkzuster zonder indicatie al veel eerder langsgaan. Op verzoek van bijvoorbeeld de huisarts, de buurman of de wijkagent: Ga eens even kijken, want ik maak me toch een beetje zorgen. Dan kun je ook preventief te werk gaan. preventie Zorgmanager thuiszorg Nel de Ruiter bij DAT vult haar aan: Je komt nu eerder bij een cliënt binnen waardoor de noodzaak aan zorg in de toekomst kleiner zou moeten worden. Omdat je eerder hulp kunt bieden. Verburgt: Die preventie vind ik een belangrijke taak van de wijkzuster. Het moet met de huisarts, maar hoe dat precies vorm gaat krijgen moet nog bekeken worden. DAT is ruim tien jaar geleden opgericht om de knellende bureaucratie in de zorg waar productie draaien het belangrijkste leek, te omzeilen, legt De Ruiter uit. Met als doel om kleinschalig en betrokken en dicht bij de mensen zorg te leveren. Dus hoewel onze manier van werken al sterk aanleunt tegen het concept van de Kruisvereniging, gaan we nu toch in zee met haar. Vanwege die preventieve rol die we nu kunnen uitoefenen en ook omdat de wijkzuster onafhankelijk werkt, los van welke instelling dan ook. onafhankelijk Verburgt over haar onafhankelijke positie: Als ik bij iemand kom, breng ik samen met Nel de Ruiter en Annette Verburgt Uitgave december

4 Bezuinigingen huisartsenzorg Op deze manier gaat zorg weer uit de wijk Enkele duizenden huisartsen protesteerden op 6 oktober in Amsterdam tegen de bezuinigingen van het kabinet. Dat wil de huisartsenzorg met 112 miljoen euro korten op zijn budget. Volgens de Huisartsenkring West-Brabant leidt dat tot verschraling van de zorg. Huisartsen zijn bang dat zij volgend jaar de zorg aan hun patiënten moeten verminderen, omdat minister Schippers van Volksgezondheid een bezuiniging van 112 miljoen euro op de huisartsenzorg gaat doorvoeren. Huisarts Lennard van Dongen, voorzitter van de Huisartsenkring West-Brabant en lid van het huisartsenteam De Keen in Etten-Leur, is boos over de korting, terwijl de minister vindt dat de de zorg voor diabetespatiënten en COPDpatiënten. Huisartsen nemen de behandeling van chronische diabetespatiënten en longpatiënten over van de ziekenhuizen zodat die hun poliklinieken kunnen sluiten. Dat scheelt dure ziekenhuizen veel geld, maar levert goedkope huisartsen extra werk. Van Dongen: Wij hebben die extra zorg geleverd. Met succes, met kwaliteitswinst voor de patiënt. Een diabetespatiënt Het koppel huisarts en wijkzuster verbetert de zorg en beperkt de kosten ningen, die weer vaker naar het ziekenhuis moeten. En daar is de zorg duurder. En we gaan zeker geen nieuwe zorgketens ontwikkelen. Toch willen huisartsen de boel liever niet terugdraaien. Omdat je weet dat de zorg beter kan. Zo zien ze wel alternatieven die een helpende hand kunnen bieden om de zorg zo dicht mogelijk in de buurt van de patiënt te geven. Hij noemt als voorbeeld samenwerking met de wijkzuster. Dat koppel, en dat weet hij uit de ervaringen die bekend zijn geworden, kan prima werken. Want korte lijntjes tussen huisarts en wijkzuster verbeteren de zorg en beperken de kosten. Van Dongen: Zij is een generalist, een belangrijke schakel bijvoorbeeld tussen de medische wereld en de welzijnswereld. Je houdt zo ook de zorg dicht bij de mensen, in de wijk. Maar goed, zegt hij met in zijn achterhoofd de korting van minister Schippers, die samenwerking moet wel gefinancierd en gegarandeerd worden. Iedere inspanning kost tijd en kost dus geld. Daar moeten afspraken over komen. huisartsen niet moeten klagen. Hoe zit het nu? Schippers constateerde dat zij vorig jaar te veel aan huisartsenzorg heeft uitgegeven en brengt dat bedrag van 112 miljoen euro via een korting op de tarieven in 2012 in rekening bij de huisartsen. Het kan best wat zuiniger, aldus Schippers. uit de wijk Onzin, zegt Van Dongen. Het ministerie heeft ons nadrukkelijk gevraagd om een breder aanbod op poten te zetten: de ketenzorg, om langs die weg taken over te nemen van de tweede lijn. Dat extra geld was nodig, voor investeringen in de praktijk en voor personeel zoals de praktijkverpleegkundige. Hij noemt als voorbeelden bijvoorbeeld controleren we nu vier keer per jaar, daardoor kun je zijn of haar gezondheid veel beter in de gaten houden. En die patiënt hoeft niet helemaal naar het ziekenhuis toe, die kan terecht bij de praktijkverpleegkundige in de huisartsenpraktijk bij hem of haar in de wijk. De zorg is nu dicht bij huis. Dit succes wordt nu weer de nek omgedraaid. Op deze manier gaat zorg weer uit de wijk. terugdraaien Wat nu? De ketenzorg die de afgelopen jaren is uitgebreid, zal noodgedwongen weer moeten worden afgebouwd, verwacht Van Dongen. Dit treft natuurlijk vooral patiënten met chronische aandoe- Huisarts Lennard van Dongen, voorzitter van de Huisartsenkring West-Brabant. De wijkzuster heeft in de dagelijkse praktijk vaak te maken met de wmo. Daar voor heeft ze regelmatig overleg met de wmo-consulent. Hoe gaat die samenwerking in de praktijk? Samenwerking wmo-consulent en wijkzuster Je hebt op momenten elkaars advies nodig. Dan weten we elkaar prima te vinden Ena van den Berge is wijkzuster in de wijk Burgerhout in Roosendaal. Het gebeurt regelmatig dat ze voor iemand een aanvraag voor een wmo-voorziening doet. Dit kan een rolstoel zijn, een scootmobiel, hulp bij het huishouden, een woningaanpassing. Soms vult ze samen met haar cliënt het formulier in, soms roept ze de hulp in van de wmo-consulent. Die bekijkt namelijk of iemand voor een voorziening in aanmerking komt en beoordeelt de aanvraag. Zij kent de regels en procedures als geen ander. Van den Berge: Ik had laatst een bijzondere zorgsituatie waar een wmo-aanvraag noodzakelijk was. Dan neem ik contact op met de wmo-consulent. Dat is voor mij prettig en voor de consulente ook prettig, dan weet ze wat er precies speelt. Dan gaan we er ook samen heen. Ik heb een vertrouwensband met de cliënt, de consulente komt vaak toch blanco binnen. Dan is het voor zowel de consulente als voor mij goed dat we samen en met de cliënt de aanvraag voor ondersteuning doen. Dan kan ik ter plekke de consulente wat meer over de achtergronden voor de aanvraag vertellen. Dat verheldert voor de consulente de omstandigheden waar ze de uiteindelijke wmo-indicatie op moet baseren. Karin.., Meestal belt de wijkzuster. Voor overleg, advies. Bijvoorbeeld voor ondersteuning die net wel of net niet buiten de wmo-regeling valt. Dan kijken we samen wat we voor de cliënt kunnen doen, wat de mogelijkheden zijn. Ze is blij met de komst van de wijkzuster, maar zegt ze, de samenwerking moet nog wel meer vorm krijgen. Van Den Berge: De contacten tussen ons komen vooralsnog vooral bij mij vandaan. Logisch, omdat ik meestal de eerste ben die over de vloer komt bij iemand thuis. Maar de consulente weet mij ook te vinden. Ik krijg wel eens de vraag om mee te gaan op huisbezoek bij een cliënt waarvan ik de situatie goed ken. Karin.: De wijkzuster heeft veel kennis over de thuissituatie. Die informatie kan belangrijk zijn voor de beoordeling van een aanvraag. Ik bel zelf weinig, ja. Het heeft er alles mee te maken dat als we een aanvraag krijgen via het wmo-loket en die heeft hulp nodig, dan kunnen we dat meestal wel zelf af. Eventuele hulp of advies van andere hulpinstanties verloopt ook prima door de korte lijnen met hen. De meerwaarde van de wijkzuster voor ons zit m in haar directe contact met de huisarts. Als wij met medische zorgvragen zitten, weten we haar te vinden natuurlijk. Zij is toch de poort naar de huisarts. De samenwerking moet zich nog verder ontwikkelen, zeggen ze allebei. Karin. : Ik zou het fijn vinden als de wijkzusters ook op een vast tijdstip bij het wmo-loket gehuisvest zouden zijn. Dan loop je makkelijker bij elkaar binnen. Wijkzuster Ena van den Berge. Van den Berge houdt het toch liever wat minder geformaliseerd: De contacten moeten functioneel blijven. Je hebt elkaars advies nodig op momenten. Dan weten we elkaar prima te vinden. Het is natuurlijk niet zo, zeggen beiden, dat de wijkzuster de wmo-consulent kan vervangen, zoals voorzitter Henk van Tilborg in de vorige Kruisvenster suggereerde. Want zeggen ze eensgezind: wij vullen elkaar juist aan. 4 Uitgave december

5 Debat in Roosendaal over dementie Gemeenten en instanties moeten veel meer samenwerken Samen zwemmen met een chronische aandoening Het aantal mensen dat de komende jaren met dementie te maken krijgt is zó omvangrijk, dat gemeenten en instanties de handen wel ineen moeten slaan voor de kwaliteit van leven van mensen met dementie en hun mantelzorgers. Dementie is een probleem van ons allemaal. Dat was een van de uitkomsten van een debat in Roosendaal over dementie. Eerder ging je, als je dement was, vrij snel naar een verpleeghuis. Nu willen we dat liever niet meer én kunnen we dat ook niet meer omdat er te weinig plek is. Het betekent dat we als samenleving dementievriendelijke gemeenschappen zullen moeten creëren, leidt voorzitter Harry Kemps het onderwerp in. Kemps, voorzitter van de Programmaraad Zorgvernieuwing Psychogeriatrie en leider van het debat dat op 17 november plaatsvond in Parrotia in Roosendaal. De avond was georganiseerd door een aantal Regionale Dementie Ondersteuningsnetwerken, de Alzheimerafdeling West-brabant en de Programmaraad Zorgvernieuwing Psychogeriatrie. Debatdeelnemers waren wethouder Jongmans van Roosendaal, psycholoog Van Delft van tante Louise- Vivensi, directeur Van Leeuwen van SWO uit Bergen op Zoom en Monique van Irsel, voorzitter Alzheimer Nederland, afdeling West-Brabant. wijkzuster De teneur was dan wel dat er meer samengewerkt moet gaan worden, maar het hoe bleef een beetje in het ongewisse. Martien van Leeuwen (directeur SWO) constateerde dat vooral in de thuissituatie nu de kansen liggen, omdat de intramurale voorzieningen afnemen. Maar, zegt hij, wij weten bijvoorbeeld nauwelijks wat de mantelzorger ontbeert. Er zijn voor hen dan wel wmo-loketten, maar als ze daar komen zitten ze vaak al aan hun tax. Samenwerking op alle fronten is belangrijk, zei hij en de Roosendaalse wethouder Jongmans kon dat alleen maar beamen. Jongmans: Het probleem dementie is groeiende, ook in Roosendaal. Je moet meer aan voorlichting doen, er in de eerste plaats voor zorgen dat je eerder signaleert, dat je er vroegtijdig bij bent. Hij noemde als voorbeeld de wijkzuster van de Kruisvereniging. Die zou daar volgens hem een rol kunnen hebben. Jongmans: Je moet er voor zorgen dat je er vroegtijdig bij bent, eerder signaleert. Een wijkzuster zoals van de Kruisvereniging zou daar een rol in kunnen hebben. Wethouder Kees Jongmans uit Roosendaal Je bent in het water met alleen mensen die hetzelfde doel hebben als jij: zwemmen om zo gezond mogelijk te blijven. Op die manier, met lotgenoten, is het fijn en rustig sporten. Je kunt heerlijk ontspannen en op een sportieve manier aan je gezondheid werken. Aldus een van de deelnemers aan Zwemmen met een chronische aandoening, een exclusief aanbod van de plaatselijke Kruisverenigingen Fijnaart en Heijningen, Dinteloord, Klundert en Zevenbergen. Zij geven hun plaatselijke leden met een chronische aandoening de kans om te zwemmen met elkaar. Daarvoor hebben de Kruisverenigingen op alle donderdagen (met uitzondering van de schoolvakanties) een vast zwemuur gereserveerd in zwembad De Niervaert in Klundert. Alleen mensen met een chronische aandoening zijn dan in het water. Doel van het zwemmen is om sterker en fitter te worden. De kosten zijn laag. Voor tien euro kun je een jaar lang elke week op het afgesproken tijdstip een uur zwemmen. Volgens Els van der Velden van zwembad De Niervaert is voor deze doelgroep zwemmen een prima manier om sportief en gezond bezig te zijn. Je hebt niet alleen lichaamsbeweging, het sporten geeft ook geen belasting op je gewrichten. Verder heeft het samen zwemmen ook sociale voordelen. Je bent met lotgenoten in het water, dat geeft al gespreksstof, en na het zwemmen is het wel eens samen koffiedrinken. De zwemgroep bestaat nu uit zestien personen. Van der Velden: Die komen niet allemaal elke week. Het aantal zwemmers varieert per keer. Daarom zijn nieuwe deelnemers van harte welkom. Meer informatie Het aanbod geldt alleen voor mensen met een chronische aandoening die lid zijn van de plaatselijke Kruisvereniging Fijnaart en Heijningen, Dinteloord, Klundert of Zevenbergen. Chronische aandoeningen zijn onder meer diabetes, artrose en reuma, COPD, astma en hart- en vaatziekten. Locatie: Zwembad De Niervaert in Klundert Tijd: elke donderdagmiddag (maar niet in schoolvakanties) van tot uur Kosten: eenmalig 10 voor een heel jaar zwemmen Belangstellenden kunnen zich schriftelijk aanmelden bij L. van Wijngaarden, Industrieweg 61, 4762 AE Zevenbergen of per live.nl. Kemps hield de zaal voor: Dementie was altijd een probleem van de zorgverleners. Nu niet meer. We willen die mensen niet meer opsluiten. Het gaat daarom minder over zorg en meer over participatie. Dementie is een probleem van ons allemaal. Een probleem dat ook steeds groter wordt. Kemps slingert als bewijs stevige cijfers de zaal in. In Zuidwest Brabant woonden in mensen met dementie. Door de vergrijzing zal dit aantal de komende jaren sterk blijven groeien. Tot 4680 in 2020 en tot 6529 in Kemps: Mensen met dementie zijn zeer kwetsbare burgers en zeventig procent van hen woont thuis. Voor familie betekent die zorg voor hun geliefden een zware belasting. Dat bleek ook uit de ervaringsverhalen van een aantal mantelzorgers en dementerenden die hun verhaal deden op deze avond. Er is grote behoefte aan informatie, advies, begeleiding en ondersteuning. Zo kunnen de gevolgen van dementie draaglijker worden gemaakt als mensen al bij het begin goed worden geïnformeerd en begeleid. Daarom is het tijd dat gemeenten en (informele) organisaties werkzaam op het gebied van wonen, recreatie, welzijn en zorg, samen de handen ineen slaan en werk maken van goede dementiezorg en een dementievriendelijke gemeenschap. Hoe pakken we dat dan aan, was de vraag. Een hoog opgeleide generalist die verbindingen kan leggen, met de huisarts, met instanties. We moeten met z n allen gaan bouwen aan een systeem waarin we snel en adequaat kunnen reageren. Welke rol daarin is weggelegd voor de gemeente? Jongmans: Die van aanjager, verbinder, regisseur van een dekkend netwerk. Maar hij voegde er wel aan toe: Geld hebben we er als gemeente nauwelijks voor. Wat is dementie en hoeveel komt het voor? Dementie is een sluipende, niet te genezen ziekte met een progressief verloop. Zeker in de beginperiode worden de eerste ziekteverschijnselen, zoals toenemende vergeetachtigheid, vermindering van activiteit en verminderde spontaniteit, vaak niet door de omgeving en de patiënt (h) erkend als indicatie voor dementie. Dementie behoort samen met angst en depressie tot de meest voorkomende psychiatrische stoornissen bij ouderen boven de 60 jaar. Bron: Programma Zorgvernieuwing Psychogeriatrie Voor tien euro kun je een jaar lang wekelijks een uur zwemmen. Kerstmarkt bij Timmers Medizorg Care & Comfort Timmers Medizorg Care & Comfort organiseert op vrijdag 16 december een Kerstmarkt met zeer speciale aanbiedingen: =>Op 16 december krijgt u op alle modellen sta-op-stoelen 20% korting plus een gratis nekkussen. =>Op 16 december zijn de shiatsu massagekussens zeer scherp geprijsd. Bij deze massagekussens krijgt u een massage-apparaat PM QUAD kado! =>Op 16 december kunt u gratis komen proefliggen op onze M Linematrassen. Bij aanschaf op deze dag krijgt u 15% ledenkorting en daarbij een gratis basic hoofdkussen. =>Op 16 december is er een demonstratie van trapliften =>Op 16 december is er een demonstratie van de nieuwste rollator Topro Troja 2G. Kruisvereniging presenteert project wijkzuster aan wmo-raden Op 11 oktober gaf de Kruisvereniging in haar verenigingsgebouw in Roosendaal de wmo-raden uit de regio tekst en uitleg over het wijkzusterproject. Voorzitter Henk van Tilborg verhaalde uitgebreid over het project De wijkzuster terug. Van de ontstaansgeschiedenis tot en met het laatste Uitgave december nieuws: de publicatie van het BMC-rapport over de kosten en baten van de wijkzuster. De aanwezige wmo-raadsleden zorgden voor een levendige bijeenkomst door met elkaar in discussie te gaan over de thuiszorg en de rol daarin van de wijkzuster. Zoals u ziet pakken we uit op deze kerstmarkt. Maar dat is nog niet alles! Omdat het tegen Kerst loopt willen wij u eens lekker verwennen met een gratis hand- en/of voetmassage! Bovendien kunt u uw nagels gratis een mooi kleurtje laten geven. En u gaat niet met lege handen de deur uit! Ieder bezoeker ontvangt een tas boordevol informatie inclusief leuke attenties! Uiteraard staat er op deze dag een hapje en een drankje voor u klaar! Wij verwelkomen u graag op onze Kerstmarkt! Vrijdag 16 december van uur Timmers Medizorg Care & Comfort Kade GC Roosendaal

6 Mid d e n-br a b a n t Nicole Kleine Wilke wijkzuster in de wijk Jeruzalem Wijkzuster is echt de zichtbare schakel in de wijk Nicole Kleine Wilke is een van de wijkzusters in Tilburg. Ze komt regelmatig in het buurthuis, ze fietst door de wijk, ze schuift aan bij het in het buurthuis georganiseerde ontbijt. Hier kan ze wel over de rand van het bord kijken. Nicole Kleine Wilke is wijkzuster in de wijk Jeruzalem in Tilburg. Ik heb altijd met veel liefde voor de thuiszorgorganisatie gewerkt. Maar op een gegeven moment begon het te knagen. Nicole zag in de zorg zaken waar ze niet gelukkig mee was, zoals dat uitsluitend de geïndiceerde producten werden vergoed. Een mevrouw die geïndiceerd is voor hulp bij het aantrekken van de steunkousen krijgt die hulp, maar je ziet dan soms ook andere zaken. En daar heb je dan geen tijd voor, zodat we vaak niet verder kunnen kijken dan de rand van het bord. Zij komt oorspronkelijk uit Duitsland. Sinds 1993 woont zij in Nederland. In 1996 is Klein Wilke als ziekenverzorgster bij een thuiszorgorganisatie gaan werken. Zij had een verpleegkundige opleiding. Maar ik vond dat ik eerst maar eens moest leren hoe het werkt in Nederland. Al snel zag haar leidinggevende dat zij een verpleegkundige in hart en nieren is. Zij ging dus werken als verpleegkundige in de wijk. tijd, ze hoeft niet meer op de automatische piloot te werken. Hier kan ze wel over de rand van het bord kijken. En is de wijkzuster echt de zichtbare schakel: ze komt regelmatig in het buurthuis, ze fietst door de wijk, ze schuift aan bij het in het buurthuis georganiseerde ontbijt. Door zichtbaar aanwezig te zijn in de wijk kunnen we eerder ingrijpen bij problemen en daarmee dure zorg voorkomen En ze realiseert zich dat al deze uren geld kosten, maar zij gelooft dat hiermee duurdere zorg voorkomen kan worden. Nicole noemt als voorbeeld een cliënt waar wel zeven hulpverleners over de vloer komen. Door zichtbaar aanwezig te zijn, kunnen we eerder ingrijpen bij problemen en daarmee dure zorg voorkomen, zegt ze. regie Als wijkzuster is het belangrijk om een netwerk op te bouwen, daar is Nicole druk mee bezig. Zij schuift aan bij het overleg in de wijk. In dat overleg zitten onder andere het maatschappelijk werk, de politie, de gemeente, de ouderenadviseur, de woningcorporatie. Zo leren zij de wijkzuster kennen en leert de wijkzuster de mensen kennen die in de wijk actief zijn. En dat is volgens Nicole van groot belang, dat zorgverleners weer leren met elkaar te praten. Iedere hulpverlener komt met de beste bedoelingen bij iemand binnen maar er moet regie zijn op al die hulpverlening als de cliënt zelf dat niet kan. Volgens Nicole zou dat een goede taak van de wijkzuster zijn: daar waar nodig de regie houden, zorgen dat hulpverleners elkaar informeren en dat afspraken worden nagekomen. De wijkzuster moet die regie ook kunnen en durven nemen. Een belangrijke partner in het netwerk is de huisarts. In het ideale plaatje heeft zij maandelijks contact met de huisarts om de gezamenlijke cliënten te bespreken èn om de niet zichtbare patiënten zichtbaar te maken. kapje Het is fijn dat ik op mijn eigen wijze invulling kan geven aan het vak van wijkzuster. Ik wil de buurt en mijn cliënten kennen. Ook voor de cliënt is dat fijn. Niemand wil heel veel mensen over de vloer hebben, het gaat toch om vertrouwen en daar past een bekend gezicht bij. Dat ben ik inmiddels wel in de wijk. Ik zie er ook niet uit als de traditionele wijkzuster. Ik ga in mijn gewone kleren, de mensen spreken mij wel aan als zuster, maar ik loop niet rond met een witte schort en een kapje op mijn hoofd. Dat past niet meer bij deze tijd. zichtbaar Op een bepaald moment brak er iets bij mij, ik kon niet meer tegen het minutenwerk. Ze besloot voor zichzelf te beginnen, zodat ze zelf kon bepalen hoe ze werkt. En sinds begin dit jaar werkt ze onder andere als wijkzuster voor Surplus in de wijk Jeruzalem. En ze merkt verschil. Ze heeft nu wel de De wijkzusters van Tilburg. Foto Harri Aarts Lid worden van Kruisvereniging Midden- Brabant? De Kruisvereniging Midden-Brabant Antwoordnummer VB Tilburg (een postzegel is niet nodig) tel: Kijk voor actuele informatie op Kruisvereniging zoekt actieve leden Vindt u óók dat zorg en welzijn nu én in de toekomst in onze eigen handen moet liggen? Dan kan de Kruisvereniging Midden Brabant iets voor u betekenen! De Kruisvereniging Midden Brabant timmert aan de weg en zoekt enthousiaste mensen die onze initiatiefgroep komen versterken. Najaar 2010 heeft een aantal kritische burgers De Kruisvereniging Midden Brabant opgericht. De groep bestaat uit 15 mensen. Zo n jonge vereniging heeft veel werk te doen en is op zoek naar mensen die meedenken en actief willen zijn. We vinden veelsoortige ervaringen en deskundigheden van belang en hopen dat u daarmee onze initiatiefgroep kunt versterken. Heeft u interesse, of vragen, of wilt u een keer onze vergadering bijwonen, dan kunt u bellen met de secretaris Harry Merkies, T (013) of stuur een mail naar middenbrabant@dekruisvereniging.nl Een deel van de Initiatiefgroep van de Kruisvereniging Midden-Brabant. Zittend van links naar rechts: Peter Vermijs, Els van Berlo, Nan Wijffels Staand van links naar rechts: Fons Melis, Harry Merkies, Angelique van Heeswijk, Peter Korsmit, Hilde Stoop en Anja van de Westelaken Foto Harri Aarts PvdA-fractieleider Job Cohen en gemeente enthousiast over wijkzuster Tilburg Het concept van de wijkzuster is met enthousiasme ontvangen door de PvdA-fractie uit de Tweede Kamer. Fractievoorzitter Job Cohen en Kamerlid Agnes Wolbert (die langdurige zorg, AWBZ en Wonen, zorg, welzijn in haar portefeuille heeft) waren op 28 oktober op werkbezoek in Tilburg. Op uitnodiging van de lokale PvdA-fractie was een van de onderdelen van het bezoek, dat die dag geheel in het teken stond van de zorg, een presentatie van de Kruisvereniging Midden-Brabant over het project van de wijkzuster. Henk van Tilborg lichtte namens de Regionale Kruisvereniging West-Brabant het project uitgebreid toe. De PvdA-Kamerleden waren zeer geïnteresseerd in het project. Peter Korsmit, bestuurslid van de Kruisvereniging Midden-Brabant en lid van de steunfractie van de PvdA in Tilburg was er bij. Cohen en Wolbert waren al enigszins op de hoogte van het wijkzusterproject omdat minister Schippers van Volksgezondheid in een brief aan de Tweede Kamer zich al lovend over het project had uitgelaten. Neemt niet weg dat ze deze middag enthousiast waren over het gepresenteerde concept. Job Cohen zei zelfs: Dit is nu iets waar we in deze tijd nog eens blij van kunnen worden. BMC-rapport Het wijkzusterproject bleef onder de aandacht in Tilburg, want twee weken later, op 14 november, werd op het stadhuis het onlangs gepubliceerde BMC-rapport over de kosten en baten van de wijkzuster gepresenteerd aan de gemeente. Onderzoeker Egbert van der Meer van BMC lichtte zijn bevindingen toe voor een select gezelschap beleidsambtenaren van de gemeente die betrokken zijn bij zorg, waaronder de uitvoering van de wmo. Van der Meer was er op uitnodiging van de Kruisvereniging Midden-Brabant die het wijkzusterconcept in Tilburg uitvoert. Ook hier werd de wijkzuster met enthousiasme begroet. Peter Korsmit was er mee in zijn nopjes. Wat wij als Kruisvereniging onder meer willen bereiken is dat voor de uitvoering van de wmo gemeenten kennismaken met de rol die de wijkzuster hierin kan spelen. Ik denk bijvoorbeeld aan de zogenoemde keukentafelgesprekken in het kader van de wmo, waarbij gemeenten naar de mensen thuis toe gaan om van hen te horen wat hun behoeften zijn. De wijkzuster kent die mensen al, komt bij hen al over de vloer, weet hun zorgvragen. De wijkzuster zou die gesprekken kunnen voeren. 6 Uitgave december

7 Cursusaanbod Cursusaanbod Cursusaanbod via de Kruisvereniging Leren Masseren Doel van de cursus is voorkomen en behandelen van lichte spierpijn en ontspanning van vermoeide spieren van rug, schouders en nek. Data:5 maandagavonden: voorjaar 2012 Tijd: tot uur Locatie:gebouw van de Regionale Kruisvereniging West Brabant, Albertdonk 4, 4707 XZ Roosendaal Kosten:leden van de Kruisvereniging 60, niet leden 75. Nordic Walking Conditieverbetering door actiever wandelen met poles. Tijd: 6 lessen van 1,5 uur. Kosten: 70 inclusief het gebruik van de poles. Leden van de Kruisvereniging krijgen korting op kennismakingsles 8 i.p.v. 12. Voor locatie en data: of info@mensendieckroosendaal.nl of T: (0165) Marita Castenmiller-Wouters, Karin Noorman Oefentherapeuten Mensendieck en INWA Nordic Walking Instructeurs Cursusaanbod via de samenwerkingspartners Gespreksgroep voor mensen die hun partner verloren hebben Een partner verliezen is zeer ingrijpend. Er breekt een periode aan van verdriet en eenzaamheid. U blijft achter met vragen, u moet allerlei zaken alleen oplossen. Dan is praten belangrijk. Voorafgaand aan de gespreksgroep vindt met iedere deelnemer een individueel gesprek plaats. Aantal bijeenkomsten: 8 en 1 terugkombijeenkomst na een aantal maanden. Aantal deelnemers: 8 tot 10 personen. Wanneer: start , woensdagmiddag van tot uur Kosten: 35,- Opgave bij H. Sanders of M. van Steen Cursus assertiviteit: Voor iedereen die wil leren opkomen voor zichzelf. Aantal bijeenkomsten: 10 Wanneer: de trainingen starten in het voorjaar van Bij volle cursus volgende in het najaar. Kosten: 40,- voor een cursus overdag en 50,- voor een avondcursus. Aanmelden via het maatschappelijk werk van Surplus Welzijn in uw woonplaats. (0168) GGZ Westelijk Noord-Brabant wil in samenwerking met de Regionale Kruisvereniging de volgende cursussen aanbieden: In de put, uit de put (18-60 jaar) De cursus is bedoeld voor volwassenen (18-60 jaar), die regelmatig last hebben van depressieve klachten, het nergens meer zin in hebben en die actief willen leren hoe ze met hun depressieve klachten kunnen omgaan. Tien wekelijkse Kosten: 35 voor leden en 45 voor nietleden. Geen paniek! De cursus is bedoeld voor volwassenen (18-65 jaar), die last hebben van lichte/ matige paniekklachten en die actief willen leren hoe ze hier mee om kunnen gaan. Acht wekelijkse bijeenkomsten van twee uur. Kosten: 32 voor leden en 42 voor nietleden. Leven met een chronische ziekte De cursus is bedoeld voor mensen (vanaf 18 jaar) met een (lichamelijke) chronische ziekte of aandoening, die actief willen leren hoe ze met hun beperkingen kunnen omgaan. Tien wekelijkse Kosten: 40 voor leden en 50 voor nietleden. Lichte dagen, donkere dagen De cursus is bedoeld voor Turkse mannen en Turkse vrouwen, en Marokkaanse mannen en Marokkaanse vrouwen boven de 35 jaar die depressieve klachten hebben. Er zijn aparte groepen voor mannen en vrouwen van zowel de Turkse als Marokkaanse afkomst. Veertien wekelijkse Kosten: 15 voor leden en 20 voor nietleden. Beweging en Ontspanning De cursus is bedoeld voor allochtone vrouwen die last hebben van spanningsen pijnklachten, van depressie en angst. De cursus bestaat uit acht wekelijkse Kosten: 10 voor leden en 15 voor nietleden. Omgaan met depressieve mensen De cursus is bedoeld voor familieleden en directbetrokkenen van mensen die lijden aan een depressie. Tien wekelijkse Kosten: 35 voor leden en 45 voor nietleden. Cursus voor familieleden van mensen met schizofrenie De cursus is bedoeld voor familieleden en directbetrokkenen van mensen die lijden aan schizofrenie. Tien wekelijkse Kosten: 35 voor leden en 45 voor niet-leden. Cursus voor familieleden van jongdementerenden De cursus is bedoeld voor familieleden van mensen waarbij voor het 65ste levensjaar de diagnose dementie is gesteld. Acht tweewekelijkse bijeenkomsten van twee uur. De cursus wordt georganiseerd in samenwerking met Stichting Groenhuysen en de Alzheimervereniging. Kosten: 20 voor leden en 30 voor nietleden Gespreksgroep voor nabestaanden na zelfdoding In deze ondersteuningsgroep kunnen nabestaanden na zelfdoding hun ervaringen en gevoelens delen met lotgenoten. Tien tot twaalf wekelijkse bijeenkomsten van twee uur. Kosten: 10 voor leden en 15 voor niet-leden. Alsof je op eieren loopt De cursus is bedoeld voor familieleden en directbetrokkenen van mensen met een borderlinestoornis. Zeven bijeenkomsten van twee uur. Kosten: 25 voor leden en 35 voor nietleden. Gespreksgroep voor allochtone familieleden van mensen met psychische problemen De cursus is bedoeld voor allochtone familieleden van Turkse en Marokkaanse mensen die kampen met een psychische ziekte en die willen leren omgaan met het zieke familielid, leren grenzen stellen en ervaringen willen uitwisselen. Tien wekelijkse Kosten: 10 voor leden, 15 voor nietleden. Behandeling voor het chronisch vermoeidheidssyndroom (CVS) Een behandeling die u thuis zelfstandig kunt uitvoeren met hulp van een coach. Als u denkt CVS te hebben overleg dit dan met uw huisarts. Uw huisarts kan vaststellen of u CVS heeft en u per verwijzen naar cvs@ggzwnb.nl. Wilt u meer weten over de behandeling vraag dan de informatiefolder aan door te mailen naar cvs@ggzwnb.nl. Voor informatie en aanmelding kunt u terecht bij het secretariaat voor de Preventieve Cursussen van GGZ WNB, T: (0164) of preventie@ ggzwnb.nl. De cursussen gaan door bij voldoende aanmeldingen. Locatie: Bergen op Zoom of Roosendaal Assertiviteitstraining Iedereen voelt zich wel eens onzeker in contacten met anderen. Het lukt dan niet voldoende om duidelijk te maken wat u bedoelt of wat u graag zou willen. Dat overkomt ons allemaal wel eens en op zich is dat geen probleem. Anders wordt het als u het gevoel heeft dat het te vaak gebeurt. U wilt leren nee zeggen. U wilt kritiek durven geven en niet bang zijn wat anderen van u vinden. U wilt uzelf zijn in contacten met anderen. Traverse start twee keer per jaar (voorjaar en najaar) assertiviteitstrainingen: voor jongeren van jaar afwisselend in Bergen op Zoom en Roosendaal, voor volwassenen in Bergen op Zoom, voor volwassenen in Roosendaal. Aantal bijeenkomsten: 9. Kosten: 12,-- Informatie en aanmelding T: (0164) Na telefonische aanmelding vindt een gesprek plaats. Rouwverwerking, erover praten helpt De werkgroep Rouwbegeleiding Westelijk Noord Brabant start, bij voldoende deelname, gespreksgroepen voor mensen die een dierbare verloren hebben. Deze lotgenoten-contacten worden begeleid door telkens twee vrijwilligers, die daarvoor geschoold zijn. Zij bieden deze ondersteuning aan omdat zij ervan overtuigd zijn dat elkaar helpen bij het verwerken van het verlies, een luisterend oor, erkenning van het verdriet, herkenning van gevoelens en gedachten steun biedt. De deelnemers krijgen het gevoel er niet meer alleen voor te staan. Bij voldoende deelname gaan de volgende groepen van start:»» Volwassenen die een partner verloren hebben»» Ouders die een kind verloren hebben»» (Jong) volwassenen die een ouder, broer, zus, vriend of vriendin verloren hebben»» Jongeren van jaar die een ouder/broer of zus verloren hebben»» Ouders die een baby verloren hebben kort voor, tijdens of na de bevalling Verder biedt de werkgroep individuele rouwbegeleiding aan, zowel voor volwassenen als voor kinderen en jongeren. Aantal bijeenkomsten: 8 Kosten: 12,- Informatie en aanmelden T: (0164) Na telefonische aanmelding vindt een gesprek plaats met de aandachtsfunctionaris van de Werkgroep Rouwbegeleiding, Wilma Franken. Voor informatie over het cursusaanbod en aanmelden kunt u terecht bij de coördinator van het cursusbureau, Jeanette van Overveld, T: (0165) , bij geen gehoor: T: (0165) , E: overveld-brans@kpnplanet.nl Boekje met kortingsbonnen! Met deze Kruisvenster wordt een bonnenboekje meegestuurd. Met daarin kortingsbonnen van plaatselijke bedrijven (opticiens,pedicures, hoorcomfort et cetera) die extra korting aanbieden. Door inlevering van de bon en op vertoon van het lidmaatschapspasje krijgt u de korting. Kortingen bij VGZ en CZ VGZ Zorgverzekeraar Leden van de Kruisvereniging krijgen 6% korting op de basisverzekering en 10% korting op de aanvullende verzekering. Het collectiviteitsnummer is: 3775 CZ Zorgverzekeraar Leden van de Kruisvereniging krijgen 5% korting op de basisverzekering. Het collectiviteitsnummer is: Meer informatie? Het verenigingsbureau tel: (0165) Uitgave december

8 Servicepakket De Kruisvereniging heeft voor haar leden een aantrekkelijk en uitgebreid servicepakket samengesteld, met kortingen die oplopen tot 25%. Het pakket wordt regelmatig uitgebreid. De nieuwe diensten verschijnen in het Kruisvenster. De korting is niet geldig in combinatie met andere kortingen. Voor meer informatie: T: (0165) , of kijk op A Audicien Service Ledenvoordeel: bij aankoop van 3 pakjes hoortoestelbatterijen twee pakjes gratis. Gratis verzendservice voor batterijen. 10% korting op gehoorbescherming. All Ears, locaties: Mill Hillplein 11, Roosendaal, T: (0165) Antwerpsestraat 149, 4611 AE Bergen op Zoom T: (0164) Ledenvoordeel: bij aankoop hoortoestel 1 jaar gratis batterijen*. Bij aankoop hoortoestel NovaSense (huismerkcollectie) 1 jaar gratis batterijen* en schoonmaakset. *(36 stuks per hoortoestel) Schoonenberg Hoorcomfort, St. Josephstraat 6, Bergen op Zoom, T: (0164) Schoonenberg Hoorcomfort, Nieuwe Markt 46, Roosendaal, T: (0165) Autoaanpassingen Service Ledenvoordeel: 12,5% korting op autoaanpassingen, indien technisch mogelijk. AutoPrinsland, Karel Doormanstraat 6, Dinteloord, T: (0167) Bewegen & Sport Service Ledenvoordeel: 10% korting op aankoop van een los kaartje voor het zwembad. NIEUW Sportplaza Moerdijk, De Niervaert te Klundert, Het Volkerakkertje te Fijnaart, Het Buitendiep te Willemstad, De Bosselaar te Zevenbergen. T: (0168) Ledenvoordeel: gratis dagpas t.w.v. 16,- op afspraak, 10% korting op inschrijfgeld. Fitness First, Bastionweg 30, Bergen op Zoom, T: (0164) Fitness First, t Zand 3, Roosendaal, T: (0165) Ledenvoordeel: geen inschrijfkosten. Fitcentrum Dinteloord, Van Heemskerckstraat 13, Dinteloord, T: Ledenvoordeel: 1e maand gratis sporten bij het afsluiten van een abonnement. Medisport, Voorsteven 32, Etten Leur, T: (076) H NIEUW 2e Handsboeken Service Ledenvoordeel: 20% korting op 2e handsboeken. Boekenwurm, Molenstraat 85 te Roosendaal. K Kapper Service Ledenvoordeel: over totaal van 10 behandelingen 10% korting. Werkgebied gemeenten Bergen op Zoom en Steenbergen Marjo, T: Werkgebied gemeente Bergen op Zoom Marian Lakeman, T: Werkgebied gemeente Roosendaal Jullienne Logghe, T: Libo Hairfashion, T: Esther Plune, T: Conny Luijks, T: Werkgebied Rucphen Libo Hairfashion, T: Esther Plune, T: Werkgebied gemeente Halderberge Libo Hairfashion, T: Kleding & Foundation Service Ledenvoordeel: 10% korting op de aangeschafte damesmode en foundation. Beauty Mode, Kalsdonksestraat 176, Roosendaal, T: (0165) Klussen Service Ledenvoordeel: geen voorrijkosten. Fixet Klusmarkt, Westvoorstraat 10, Dinteloord, T: (0167) O Opticien Service Ledenvoordeel: 10% korting op een complete bril (montuur + glazen). Indien nodig komt de leverancier bij u thuis, na telefonisch overleg. NIEUW Optiek van Meer, Poppestraat 2a in St. Willebrord, T: (0165) Ledenvoordeel: 10% korting op een complete bril (montuur + glazen). Indien nodig komt de leverancier bij u thuis, na telefonisch overleg. Brabant Optiek, Raadhuisstraat 5 in Hoogerheide, T: (0164) Ledenvoordeel: 10% korting op het volledige assortiment. Gratis haal en brengservice, na telefonisch overleg. Van der Ham Optiek, Nieuwe Markt 42 te Roosendaal, T: (0165) Van der Ham Optiek, Stationsstraat 10 te Bergen op Zoom, T: (0164) Ledenvoordeel: leden krijgen 10% korting op alle aangeschafte brillen & lenzen. Mol Brillen, Markt 17/21 in Oudenbosch, T: (0165) Ledenvoordeel: Gratis montuur uit de basiscollectie of 10% korting op design montuur bij aankoop van krasvaste super ontspiegelde glazen. Van der Ham brillen, Noord Haven 64 te Zevenbergen, T: (0168) Orthopedie Service Ledenvoordeel: Leden krijgen 15,- korting op comfort schoenen & 10,- korting op inlegvoorzieningen. Wellness Comfort Shoes by Van der Linden, Raadhuisstraat 57, Roosendaal, T: (0165) Ledenvoordeel: 10% korting op comfortschoenen bedoeld voor inleg steunzolen. Taalman Schoenservice, Wassenaarstraat 19, Bergen op Zoom, T: (0164) P Pedicure Service Ledenvoordeel: 50% korting op de 10e behandeling. Als het niet wordt vergoed door de zorgverzekeraar. Lid van Provoet. (A= ambulant) Werkgebied gemeente Bergen op Zoom: NIEUW H. Siderius, Bergen op Zoom, T: (0164) , NIEUW (A)Debbie s Pedicure, Halsteren, tel: (A)Marlies Jansen, Hoogerheide, tel: (0164) Werkgebied gemeente Woensdrecht: (A) Voeten & Meer, Ossendrecht, T: (0164) Jolanda Hoeks, T: (0164) Werkgebied gemeente Roosendaal: NIEUW Medisch Pedicure Ryanne, Roosendaal, T(0165) , NIEUW (A) Elly Brans, Roosendaal, T:(0165) , Marja de Vogel, Roosendaal T: (0165) , (A) Angelique Reijnders, Roosendaal, T: (0165) (A) Margot van Paasschen, Roosendaal, T: (0165) Werkgebied gemeente Moerdijk: NIEUW Jolanda Santbergen, Zevenbergen, T: (0168) Trudi Kannekens, Fijnaart, T: Rian van Laarhoven, Fijnaart, T: (0168) (A) Hennie Visser Voetenverzorging, Standdaarbuiten, T: (A) Monique s Voetenexpress, Boschenhoofd, T: ( Werkgebied gemeente Rucphen: Trinette Besemer, Sprundel, T: (0165) t Voetenhuys, Roosendaal, T: , (0165) (A) Monique s Voetenexpress, Boschenhoofd, T: ( Werkgebied gemeente Halderberge: Joyce Lazeroms, Bosschenhoofd, T: (0165) , Trudi Kannekens, Fijnaart, T: Monique s Voetenexpress, Bosschenhoofd, T: Ledenvoordeel: 1,50 korting op elke behandeling. (alleen bij Instituut Joëlle). (A) Instituut Joëlle, Oudenbosch, T: Werkgebied Steenbergen: (A) Oudlandse Hoeven, Steenbergen, T: (A) P. Geertse, Steenbergen, T: Podologie service (fysiotherapeutisch benaderd): Ledenvoordeel: 25% korting op loopopname d.m.v. film met inclusief beoordeling en advies bij problemen tijdens ADL en sport. t Patronaat, Slotweg 10, Lepelstraat, T: (0164) S Scootmobielen Service: Ledenvoordeel: 15% korting op aanschaf van een scootmobiel. AutoPrinsland, Karel Doormanstraat 6, Dinteloord,T: (0167) Sportmassage Service (ook voor niet sporters): Ledenvoordeel: 50% korting op de zes de behandeling. Bel voor een afspraak. Gemeente Roosendaal: MassagePraktijk Roosendaal (massagetherapeut), T: (0165) Gemeente Steenbergen: Annemiek Zwiep, T: T Tandprothetische Service: Ledenvoordeel: Bij afname van een volledige onder- en/of bovenprothese ontvangt u als kruislid 25 euro korting op de eigen bijdrage. Klaassen mondzorg totaal, Stationplein 11, Bergen op Zoom, T: (0164) Therapeutische & elastische kousen Service: Ledenvoordeel: Bij aanschaf van accessoires, zoals handschoenen, huidcrème en aantrekhulpen, krijgt u 15% ledenkorting! TimmersMedizorg, Kade 51 in Roosendaal, T: (0165) V Voetreflexzone therapie service: Ledenvoordeel: 10% korting op een voetreflex therapie behandeling. Gemeente Tholen: Yvonne Vijverberg, St.Philipsland, T: Gemeente Woensdrecht: Lia van Gastel, praktijk in Putte, liavangastel@telenet.be, T: (0032) , mob. (0031) Gemeente Roosendaal: MassagePraktijk Roosendaal (massagetherapeut), T: (0165) J. van den Berg, T: (0165) Gemeente Bergen op Zoom: Ria Hermans, T: (0164) Z Zwem service: Ledenvoordeel: De kruisleden betalen geen inschrijfgeld. Zwembad De Stok, De Stok 1 te Roosendaal, T: (0165) Ledenvoordeel: 10% korting op aankoop van een los kaartje voor het zwembad. NIEUW Sportplaza Moerdijk, De Niervaert te Klundert, Het Volkerakkertje te Fijnaart, Het Buitendiep te Willemstad, De Bosselaar te Zevenbergen. T: (0168) Kijk voor meer informatie over het servicepakket op 8 Uitgave december