Open kaart. data uit historische navigatiekaarten. Menne Kosian Onderzoeker Ruimtelijke Analyse afdeling Landschap

Maat: px
Weergave met pagina beginnen:

Download "Open kaart. data uit historische navigatiekaarten. Menne Kosian Onderzoeker Ruimtelijke Analyse afdeling Landschap"

Transcriptie

1 data uit historische navigatiekaarten Menne Kosian Onderzoeker Ruimtelijke Analyse afdeling Landschap

2 Open kaart historische navigatiekaarten historische data betrouwbaarheid postzegels verzamelen modelleren van het verleden modelleren voor de toekomst 1/43

3 Open kaart Historische navigatiekaarten

4 Open kaart J. Pentius de Leucho (1511) 3/43

5 Piri Reis (1513) 4/43

6 Lucas Jansz. Waghenaer ( ) 5/43

7 Mercators rechte hoeken Gerardus Mercator 6/43

8 Gerardus Mercator (1569) 7/43

9 Hendrick Doncker (1659) 8/43

10 Pieter Goos (1666) 9/43

11 Open kaart Historische data

12 11/43

13 RWS basislodingen (2004) 12/43

14 13/43

15 Rijkswaterstaat (1905) 14/43

16 TMK (1850) 15/43

17 L.Jzn. Waghenaer ( ) 16/43

18 Open kaart Betrouwbaarheid

19 Hendrick Doncker (1659) Grinling Gibbons, Admiralty Board Room overmantel (1695) 18/43

20 Simon Stevin ( ) driehoeksmeting boldriehoeksmeting maken wiskundige tafels 19/43

21 H4 Marine Chronometer (1730s-40s) 16 e /17 e eeuw 18 e eeuw 10 e eeuw John Harrison ( ) 20/43

22 Willem Jansz. Blaeu (1640) met Top10 water 21/43

23 Willem Jansz. Blaeu (1640) 22/43

24 verschil in schaal binnen(!) de Hollandia Comitatus links: gegeoreferereerd op Friesland de gegeven schaal in Rijnlandse voet klopt aardig rechts: gegeorefereerd op het gebied rond Amsterdam of West-Friesland nog steeds in mijl, maar niet gebaseerd op de Rijnlandse voet, maar op de Amsterdamse voet 23/43

25 Open kaart Postzegels verzamelen

26 Rubber-Sheeting rubber map vs rubber world 25/43

27 cartografische basislijn is de zichtlijn vanuit de haven van Enkhuizen 26/43

28 (let op dat de noordgrens van het Creupel Zand nog niet is gevectoriseerd; dit deel wordt toegevoegd nadat het kaartdeel ten noorden van dit beeld is gegeorefereerd en de afstanden gecheckt zijn en waar nodig gecorrigeerd) 27/43

29 Postzegels verzamelen 28/43

30 controleer de afstanden: links de moderne projectie, rechts de originele kaartschaal 3,3 Duitse mijl (7407m) = 24,44km 29/43

31 30/43

32 Open kaart Modelleren van het verleden

33 32/43

34 33/43

35 model van de moderne bathymetrie 34/43

36 model van de 17 e eeuwse bathymetrie 35/43

37 36/43

38 /43

39 Open kaart Modelleren voor de toekomst

40 dikte mobiele laag < 1 meter 1 tot 5 meter > 5 meter 39/43

41 40/43

42 Economische belangen 41/43

43 scheepswrak 1600 niet geconserveerd scheepswrak 1850 mogelijk geconserveerd scheepswrak 1600 goed geconserveerd 42/43

44 cultureelerfgoed.nl/publicaties/de-gelaagde-geschiedenis-van-de-westelijke-waddenzee 43/43

45 Dank voor Uw aandacht

2 3 4 5 6 7 8 9 10 12,999,976 km 9,136,765 km 1,276,765 km 499,892 km 245,066 km 112,907 km 36,765 km 24,159 km 7899 km 2408 km 76 km 12 14 16 3 6 11 1 12 7 1 2 5 4 3 9 10 8 18 20 21 22 23 24 25 26 28

Nadere informatie

1 2 3 4 5 6 7 8 9 10 12,999,976 km 9,136,765 km 1,276,765 km 499,892 km 245,066 km 112,907 km 36,765 km 24,159 km 7899 km 2408 km 76 km 12 14 16 1 12 7 3 1 6 2 5 4 3 11 9 10 8 18 20 21 22 23 24 26 28 30

Nadere informatie

Het vergelijken van historische zeekaarten in GIS

Het vergelijken van historische zeekaarten in GIS Het vergelijken van historische zeekaarten in GIS Menne Kosian Vanaf de zestiende eeuw hebben Nederlandse kaartmakers het Waddengebied in kaart gebracht. Hoewel deze kaarten niet zo gedetailleerd zijn

Nadere informatie

Over de trefwoorden bij cartografie: hulp voor de gebruiker

Over de trefwoorden bij cartografie: hulp voor de gebruiker Over de trefwoorden bij cartografie: hulp voor de gebruiker De Cultuurbibliotheek schenkt, in navolging van haar stichter, veel aandacht aan de historische cartografie, vooral van de Nederlanden. Dat brengt

Nadere informatie

Nieuwe Steeg KG Herwijnen Projecties

Nieuwe Steeg KG Herwijnen Projecties Nieuwe Steeg 74 4171 KG Herwijnen 06-20614572 willemijn@geofort.nl Projecties Projecties Hoe maak je een sinaasappel plat? Je kunt de schil opensnijden of proberen de sinaasappel plat te stampen, maar

Nadere informatie

Examen HAVO. wiskunde B (pilot) tijdvak 2 donderdag 23 juni 13:30-16:30 uur. Bij dit examen hoort een uitwerkbijlage.

Examen HAVO. wiskunde B (pilot) tijdvak 2 donderdag 23 juni 13:30-16:30 uur. Bij dit examen hoort een uitwerkbijlage. Eamen HAVO 06 tijdvak donderdag 3 juni 3:30-6:30 uur wiskunde B (pilot) Bij dit eamen hoort een uitwerkbijlage. Dit eamen bestaat uit 8 vragen. Voor dit eamen zijn maimaal 75 punten te behalen. Voor elk

Nadere informatie

TASTBARE TIJD, LEIDSCHE RIJN

TASTBARE TIJD, LEIDSCHE RIJN TASTBARE TIJD, LEIDSCHE RIJN WERKBLAD Tijdlaag tot 1000 Thema: verdwenen rivieren en de Limes 1. Ligt landgoed De Haar binnen het projectgebied? o ja o nee 2. Wat is zavel? 3. Zet de woorden zand, zavel

Nadere informatie

Page 1. RAND Europe Sponsored Research. Motivatie voor het onderzoek. Inhoud presentatie. Probleemdefinitie. State-of-the-art in data verzameling

Page 1. RAND Europe Sponsored Research. Motivatie voor het onderzoek. Inhoud presentatie. Probleemdefinitie. State-of-the-art in data verzameling RAND Europe Sponsored Research RESR: Reistijdinformatie: beschikbaar of niet? Rik van Grol Ronald Plasmeijer Reistijdinformatie: beschikbaar of niet? Rik van Grol Ronald Plasmeijer PLATOS-colloquium 2

Nadere informatie

Meerpunts-georeferentie

Meerpunts-georeferentie de implementatie van een Open-Source Quality-Assessment-systeem 1 1 GIS-specialist bij HisGIS, Fryske Akademy 20 oktober 2016 Wat is georeferentie? locatie-gegevens toevoegen aan ruimtelijke data relatie

Nadere informatie

Welkom bij de lezing van. Dr. W.M. (Thijs) de Boer Manager GIS-studio w.m.deboer@uva.nl. Instituut voor Biodiversiteit en Ecosysteem Dynamica (IBED)

Welkom bij de lezing van. Dr. W.M. (Thijs) de Boer Manager GIS-studio w.m.deboer@uva.nl. Instituut voor Biodiversiteit en Ecosysteem Dynamica (IBED) Welkom bij de lezing van Dr. W.M. (Thijs) de Boer Manager GIS-studio w.m.deboer@uva.nl Instituut voor Biodiversiteit en Ecosysteem Dynamica (IBED) Faculteit der Natuurwetenschappen, Wiskunde en Informatica

Nadere informatie

CentreNL. = uitzichtpunt over de Viaanse oversteek = draaiend restaurant en inspiratielocatie

CentreNL. = uitzichtpunt over de Viaanse oversteek = draaiend restaurant en inspiratielocatie CentreNL entre NL 3 CentreNL = uitzichtpunt over de Viaanse oversteek = draaiend restaurant en inspiratielocatie spectaculair uitzicht op de Viaanse oversteek en de plaatsen Vianen, Vreeswijk en IJsselstein

Nadere informatie

HISGIS Amsterdam 1832/1851 Johan Feikens Fryske Akademy

HISGIS Amsterdam 1832/1851 Johan Feikens Fryske Akademy HISGIS Amsterdam 1832/1851 Johan Feikens Fryske Akademy - Georeferentiële precisie - Mutatiekaarten Georeferentiële precisie Georeferentiële precisie Het realiseren van een giskaart van de situatie van

Nadere informatie

Stad en Land hv onderbouw WERKBLAD

Stad en Land hv onderbouw WERKBLAD kenmerken Stad en Land hv onderbouw WERKBLAD Opdracht 1 Bekijk de foto. Wat zie je? Schrijf je eerste indruk op: Streep nu door wat NIET van toepassing is op deze foto: platteland stad nieuw oud centrum

Nadere informatie

Historische data, mogelijkheden en moeilijkheden bij geografisch onderzoek

Historische data, mogelijkheden en moeilijkheden bij geografisch onderzoek Historische data, mogelijkheden en moeilijkheden bij geografisch onderzoek Historische data Wat voor historisch-geografische informatie is er? Kwaliteit van historisch-geografische informatie Infrastructuur:

Nadere informatie

WELKE VAKKEN DOE JIJ GRAAG?

WELKE VAKKEN DOE JIJ GRAAG? WELKE VAKKEN DOE JIJ GRAAG? Sommige mensen zijn goed in talen, andere mensen zijn goed in wiskunde. Waar ben jij goed in? Welke vakken doe jij graag? Wat moet je doen? Werk samen in groep. 1. Maak de woordenschatoefeningen

Nadere informatie

Bijlagen hoofdstuk 8 Mobiliteit Lucas Harms

Bijlagen hoofdstuk 8 Mobiliteit Lucas Harms Thuis op het platteland. De leefsituatie van platteland en stad vergeleken. Anja Steenbekkers, Carola Simon, Vic Veldheer (red.). Den Haag: Sociaal en Cultureel Planbureau, januari 2006 Bijlagen hoofdstuk

Nadere informatie

SPEURTOCHT VRIEZENVEEN

SPEURTOCHT VRIEZENVEEN SPEURTOCHT VRIEZENVEEN ROUTE 1,9 km Deze speurtocht laat je kennismaken met de geschiedenis van Vriezenveen! De route is ongeveer 2 kilometer lang, en geschikt voor kinderen. Rudolf Mulder (in opdracht

Nadere informatie

Kenniswinst archeologie - steden

Kenniswinst archeologie - steden De Erfgoedmonitor Home > Indicatoren > Kenniswinst archeologie - steden Kenniswinst archeologie - steden Publicatiedatum: 01 maart 2017 In de jaren 2002-2014 nam het totaal aantal uitgegeven opgravingsvergunningen

Nadere informatie

Voorbereidende les Het geheim van kapitein Jan May

Voorbereidende les Het geheim van kapitein Jan May Voorbereidende les Het geheim van kapitein Jan May Lesactiviteit: wereldkaart tekenen en een woordweb maken Groep: 7 en 8 Lesdoel: De leerlingen ontdekken dat Nederland slechts een klein onderdeel is van

Nadere informatie

Onderwaterarcheologie, onderwater cultureel erfgoed, beheer en het nut van een zoekwijzer voor wrakken. RCE

Onderwaterarcheologie, onderwater cultureel erfgoed, beheer en het nut van een zoekwijzer voor wrakken. RCE Onderwaterarcheologie, onderwater cultureel erfgoed, beheer en het nut van een zoekwijzer voor wrakken. RCE Miljoenen scheepswrakken op de zeebodem Sommige kennen we, de meeste nog niet. Die liggen vaak

Nadere informatie

Eindexamen wiskunde vmbo gl/tl 2008 - I OVERZICHT FORMULES: omtrek cirkel = π diameter. oppervlakte cirkel = π straal 2

Eindexamen wiskunde vmbo gl/tl 2008 - I OVERZICHT FORMULES: omtrek cirkel = π diameter. oppervlakte cirkel = π straal 2 OVERZICHT FORMULES: omtrek cirkel = π diameter oppervlakte cirkel = π straal 2 inhoud prisma = oppervlakte grondvlak hoogte inhoud cilinder = oppervlakte grondvlak hoogte inhoud kegel = 1 3 oppervlakte

Nadere informatie

INLEIDING droogdokkeneiland antwerpen februari 2003 O d U organ for deep urbanism collectief voor duurzame ruimtelijke ontwikkeling

INLEIDING droogdokkeneiland antwerpen februari 2003 O d U organ for deep urbanism collectief voor duurzame ruimtelijke ontwikkeling INLEIDING droogdokkeneiland antwerpen februari 2003 16é - 17é eeuwse stadsprojectie op 20é eeuwse stad 1565 1619 1624 1662 1776 1835 1860 1870 1885 1906 1909 1937 1957 1992 HISTORIEK CARTOGRAFISCHE GEOGRAFIE

Nadere informatie

Aanpassing referentieniveau zandwinning: haalbaar of niet?

Aanpassing referentieniveau zandwinning: haalbaar of niet? Aanpassing referentieniveau zandwinning: haalbaar of niet? Lies De Mol, Koen Degrendele & Marc Roche Dienst Continentaal Plat Wettelijk kader KB 1 september 2004 Artikel 31 De totale ontginningsdiepte

Nadere informatie

Morfologische veranderingen van de Westelijke Waddenzee. Een systeem onder invloed van menselijk ingrijpen.

Morfologische veranderingen van de Westelijke Waddenzee. Een systeem onder invloed van menselijk ingrijpen. Morfologische veranderingen van de Westelijke Waddenzee. Een systeem onder invloed van menselijk ingrijpen. Edwin Elias Ad van der Spek Zheng Bing Wang John de Ronde Albert Oost Ankie Bruens Kees den Heier

Nadere informatie

WIE ZOEKT, DIE VINDT!

WIE ZOEKT, DIE VINDT! I WIE ZOEKT, DIE VINDT! Eigenlijk is kaartlezen een zoekspelletje. Aan de hand van een index en een legende zijn we in staat om een bepaalde plaats op een kaart gemakkelijk terug te vinden. Dit gebeurt

Nadere informatie

wiskunde CSE GL en TL

wiskunde CSE GL en TL Examen VMBO-GL en TL 2008 tijdvak 1 donderdag 22 mei 13.30-15.30 uur wiskunde CSE GL en TL Bij dit examen hoort een uitwerkbijlage. Dit examen bestaat uit 23 vragen. Voor dit examen zijn maximaal 80 punten

Nadere informatie

Oppervlaktes Leiden 3 shapefiles, 6 CSV-files

Oppervlaktes Leiden 3 shapefiles, 6 CSV-files s Leiden 3 shapefiles, 6 CSV-files Shapefile 1220 Leiden In de paragraaf Leiden-middeleeuwse stadsontwikkeling is uiteengezet welke literatuur gebruikt is om de gebieden aan te geven/de polygonen te tekenen.

Nadere informatie

Hydrobiologische Monitoring

Hydrobiologische Monitoring Opzet presentatie Hydrobiologische Monitoring Dille Wielakker & Jos Spier Wat is Hydrobiologie? Historie van de Hydrobiologie Monitoringsmethodieken Belang van standaardisatie Door Bureau Waardenburg bv

Nadere informatie

Programma van toetsing en afsluiting R VWO 5. O.S.G. Willem Blaeu

Programma van toetsing en afsluiting R VWO 5. O.S.G. Willem Blaeu Programma van toetsing en afsluiting 2017-2018 R VWO 5 O.S.G. Willem Blaeu Cohort 2015-2018 In de bovenbouw mavo, havo en vwo komt het cijfer van het schoolexamen geleidelijk tot stand. In het PTA wordt

Nadere informatie

GLORIETIJD VAN DE ZEEVAART (7) Navigatie en hydrografie. (Overdruk uit: Van Kitsen en Klippers)

GLORIETIJD VAN DE ZEEVAART (7) Navigatie en hydrografie. (Overdruk uit: Van Kitsen en Klippers) GLORIETIJD VAN DE ZEEVAART (7) Navigatie en hydrografie (Overdruk uit: Van Kitsen en Klippers) Gemma Frisius had al in 1530 begrepen dat de geografische lengte kon worden berekend door de tijd waarop de

Nadere informatie

UITVRAAG 3D AWARENESS GOED VOORBEREID OP MISSIE DOOR HET BETER BEGRIJPEN VAN DE OMGEVING BRIEFING

UITVRAAG 3D AWARENESS GOED VOORBEREID OP MISSIE DOOR HET BETER BEGRIJPEN VAN DE OMGEVING BRIEFING UITVRAAG 3D AWARENESS GOED VOORBEREID OP MISSIE DOOR HET BETER BEGRIJPEN VAN DE OMGEVING BRIEFING GOED VOORBEREID OP MISSIE DOOR HET BETER BEGRIJPEN VAN DE OMGEVING IN HOEVERRE KUNT U DE SITUATIONAL AWARENESS

Nadere informatie

Gewestplan kaarttoepassing v1.1

Gewestplan kaarttoepassing v1.1 Gewestplan kaarttoepassing v1.1 1 De Kaarttoepassing 1 Zoekterm ingeven 8 In- en uitzoomen 2 Gevonden plaats tonen op de kaart 9 Een andere kaarttoepassing kiezen 3 Help, disclaimer en bronnen 10 Een achtergrond

Nadere informatie

Molenaars Route. Struinen = rondlopen, om te zien of je er iets kunt vinden Vorsen = onderzoek doen, nasporen.

Molenaars Route. Struinen = rondlopen, om te zien of je er iets kunt vinden Vorsen = onderzoek doen, nasporen. Droge voeten, daar zorgden vroeger de molens voor, boezemmolens, maar ook kleinere zoals de mooie wipwatermolens. Je gaat ze allemaal zien tijdens deze fietstocht. Tegenwoordig hebben ze daar moderne machines

Nadere informatie

LANDAANWINNING EN BEDIJKING

LANDAANWINNING EN BEDIJKING LANDAANWINNING EN BEDIJKING Noord-Hollandse kust Versie 27-6-2011 Onderstaand overzicht behoort tot het project Waddenarchieven, dat wordt gefaciliteerd door de Waddenacademie (www.waddenacademie.knaw.nl).

Nadere informatie

Omschrijving. Bezienswaardigheden. Activiteiten in deze route. Beeldenroute in Hoorn / wandelroute (5 km)

Omschrijving. Bezienswaardigheden. Activiteiten in deze route. Beeldenroute in Hoorn / wandelroute (5 km) Omschrijving Langs de kust van Hoorn staan zo n dertig beelden van verschillende Nederlandse kunstenaars/beeldhouwers. De wandeling langs de beelden start bij schouwburg Het Park en eindigt bij de oostelijke

Nadere informatie

De Bepaling van de Heilige Richting in de Islam

De Bepaling van de Heilige Richting in de Islam De Bepaling van de Heilige Richting in de Islam Singapore Teheran Je eigen woonplaats Verbindt elke plaats door middel van een rechte lijn met Mekka en meet de kompasrichting naar Mekka ten opzichte van

Nadere informatie

Quick scan archeologie, gemeente Loon op Zand, Kaatsheuvel Van Heeswijkstraat / Horst

Quick scan archeologie, gemeente Loon op Zand, Kaatsheuvel Van Heeswijkstraat / Horst Quick scan archeologie, gemeente Loon op Zand, Kaatsheuvel Van Heeswijkstraat / Horst Opsteller: B. van Sprew Opdrachtgever: H. de Jongh (H. de Jongh Advies) Datum: 22-8-2012 Aanleiding en doelstelling

Nadere informatie

1. INLEIDING... 3 2. PERSPECTIEVEN... 4 3. PROJECTIEMETHODEN... 8 4. AANZICHTEN TEKENEN... 10 5. PERSPECTIEF TEKENEN... 14 6. BRONVERMELDING...

1. INLEIDING... 3 2. PERSPECTIEVEN... 4 3. PROJECTIEMETHODEN... 8 4. AANZICHTEN TEKENEN... 10 5. PERSPECTIEF TEKENEN... 14 6. BRONVERMELDING... 1. INLEIDING... 3 2. PERSPECTIEVEN... 4 3. PROJECTIEMETHODEN... 8 4. AANZICHTEN TEKENEN... 10 5. PERSPECTIEF TEKENEN... 14 6. BRONVERMELDING... 22 Leerplandoelstellingen Perspectieftekenen 9. De afgewerkte

Nadere informatie

abstract jaar verandering in het aantal voornamen officiële naam en roepnaam voornaamkeuze van traditie naar mode % traditionele vernoeming

abstract jaar verandering in het aantal voornamen officiële naam en roepnaam voornaamkeuze van traditie naar mode % traditionele vernoeming 7--05 60 50 jaar verandering in het aantal voornamen Gerrit Bloothooft en David Onland UiL OTS, Universiteit Utrecht abstract Een voornaam kiezen ouders niet zomaar voor hun kind. Ze worden in de keuze

Nadere informatie

Actualisatie van de bodemkaart

Actualisatie van de bodemkaart Actualisatie van de bodemkaart Folkert de Vries 11 februari 2010 Presentatie op Symposium actualisatie BIS2014 Wist u dat de Bodemkaart van Nederland.. Veel gebruikt wordt als wandversiering Wist u dat

Nadere informatie

Ga naar Room via de app of via b.socrative.com/login/student/ (50 deelnemers mogelijk...)

Ga naar Room via de app of via b.socrative.com/login/student/ (50 deelnemers mogelijk...) Datum 07-11-2014 1 Ga naar Room 416097 via de app of via b.socrative.com/login/student/ (50 deelnemers mogelijk...) Datum 07-11-2014 2 Digitaal kaartmateriaal voor in de klas drs. H.C. (Chris) Diederiks,

Nadere informatie

Achter het correctievoorschrift is een aanvulling op het correctievoorschrift opgenomen.

Achter het correctievoorschrift is een aanvulling op het correctievoorschrift opgenomen. Examen HAV 2018 tijdvak 1 donderdag 24 mei 13.30-16.30 uur wiskunde B Bij dit examen hoort een uitwerkbijlage. Achter het correctievoorschrift is een aanvulling op het correctievoorschrift opgenomen. Dit

Nadere informatie

REKENEN. Les Probleemoplossend Rekenen. Hoofdstuk 13 -

REKENEN. Les Probleemoplossend Rekenen. Hoofdstuk 13 - REKENEN Les 2.3.7 Probleemoplossend Rekenen Hoofdstuk 13 - VANDAAG Studiewijzer Terugblik Probleemoplossend Rekenen Tijd om te oefenen Opgaven Proefexamen STUDIEWIJZER 2.3.2 Lengte en Oppervlakte 2.3.3

Nadere informatie

Examen VMBO-BB. wiskunde CSE BB. tijdvak 1 maandag 22 mei uur

Examen VMBO-BB. wiskunde CSE BB. tijdvak 1 maandag 22 mei uur Examen VMBO-BB 2017 tijdvak 1 maandag 22 mei 13.30-15.00 uur wiskunde CSE BB Naam kandidaat Kandidaatnummer Dit examen bestaat uit 23 vragen. Voor dit examen zijn maximaal 58 punten te behalen. Voor elk

Nadere informatie

Examen HAVO. wiskunde B. tijdvak 2 donderdag 23 juni 13:30-16:30 uur. Bij dit examen hoort een uitwerkbijlage.

Examen HAVO. wiskunde B. tijdvak 2 donderdag 23 juni 13:30-16:30 uur. Bij dit examen hoort een uitwerkbijlage. Eamen HAVO 016 tijdvak donderdag 3 juni 13:30-16:30 uur wiskunde B Bij dit eamen hoort een uitwerkbijlage. Dit eamen bestaat uit 18 vragen. Voor dit eamen zijn maimaal 78 punten te behalen. Voor elk vraagnummer

Nadere informatie

S C.F.

S C.F. Ref. 1009 Lionard Luxury Real Estate Via dei Banchi, 6 - ang. Piazza S. Maria Novella 50123 Firenze Italia Tel. +39 055 0548100 Fax. +39 055 0548150 Ascoli Piceno LUXUEUS PAND TE KOOP IN DE REGIO MARCHE

Nadere informatie

Villa Louloudi euros/week

Villa Louloudi euros/week Villa Louloudi Villa Louloudi is een unieke, traditionele villa op Sifnos, Ã Ã n van de mooiste eilanden van Griekenland. Het is dã perfecte plek om te ontspannen en te genieten van de Griekse zon, prachtig

Nadere informatie

Bert Bellert, Waterdienst. 5 september 2011

Bert Bellert, Waterdienst. 5 september 2011 Ammonium in de Emissieregistratie?! Natuurlijke processen, antropogene bronnen en emissies in de ER Bert Bellert, Waterdienst Ammonium als stof ook in ER??: In kader welke prioritaire stoffen, probleemstoffen,

Nadere informatie

Programma van toetsing en afsluiting R HAVO 4. O.S.G. Willem Blaeu

Programma van toetsing en afsluiting R HAVO 4. O.S.G. Willem Blaeu Programma van toetsing en afsluiting 2017-2018 R HAVO 4 O.S.G. Willem Blaeu Cohort 2017-2020 In de bovenbouw mavo, havo en vwo komt het cijfer van het schoolexamen geleidelijk tot stand. In het PTA wordt

Nadere informatie

Zal de toekomst van detailhandel bepaald worden door big data?

Zal de toekomst van detailhandel bepaald worden door big data? Zal de toekomst van detailhandel bepaald worden door big data? Voorwoord Big data dringt meer en meer door in onze maatschappij, ook in detailhandel. In onderstaand artikel worden de belangrijkste bevindingen

Nadere informatie

Nummer Toegang: 511 Inventaris van de collectie d.p. oosterbaan,

Nummer Toegang: 511 Inventaris van de collectie d.p. oosterbaan, Nummer Toegang: 511 Inventaris van de collectie d.p. oosterbaan, 1963-1973 Archief Delft 511 Collectie D.P. Oosterbaan 3 I N H O U D S O P G A V E Inhoudsopgave BESCHRIJVING VAN HET ARCHIEF...5 BESCHRIJVING

Nadere informatie

CMDB EN BIM PROJECT JOURE EN KANSEN VOOR TOEKOMST

CMDB EN BIM PROJECT JOURE EN KANSEN VOOR TOEKOMST W. Timmerman Presentatie aan directie 21-12-2016 CMDB EN BIM PROJECT JOURE EN KANSEN VOOR TOEKOMST Inhoud 1. Wat is CMDB en BIM? 2. BIM Knooppunt Joure 3. RWS en BIM ontwikkelingen 4. BIM en Gebr. van

Nadere informatie

ZOMERSCHOOL. Zomeractiviteiten in Enkhuizen juli-augustus 2016. Iedereen in Enkhuizen van harte welkom! Raad van Kerken

ZOMERSCHOOL. Zomeractiviteiten in Enkhuizen juli-augustus 2016. Iedereen in Enkhuizen van harte welkom! Raad van Kerken ZOMERSCHOOL Raad van Kerken Zomeractiviteiten in Enkhuizen juli-augustus 2016 Iedereen in Enkhuizen van harte welkom! Inleiding Vaak liggen in de zomer de activiteiten van de kerk stil. Alleen de kerkdiensten

Nadere informatie

Onderzoekend meten en procesmodellen in Coach 7. Docentendag RU Nijmegen 2016 Sander Habets sander@cma-science.nl. www.cma-science.

Onderzoekend meten en procesmodellen in Coach 7. Docentendag RU Nijmegen 2016 Sander Habets sander@cma-science.nl. www.cma-science. Onderzoekend meten en procesmodellen in Coach 7 Docentendag RU Nijmegen 2016 Sander Habets sander@cma-science.nl Even voorstellen Even voorstellen, inhoud Alle materialen beschikbaar via: https://we.tl/zbewzokhua

Nadere informatie

Leerjaar 4: Doelenlijst Rekenen/Wiskunde voor leerroute A, B en C

Leerjaar 4: Doelenlijst Rekenen/Wiskunde voor leerroute A, B en C Leerjaar 4: Doelenlijst Rekenen/Wiskunde voor leerroute A, B en C Getallen, Verhoudingen, Meten en meetkunde, Verbanden GETALLEN Onderdeel 1 Optellen en aftrekken (inclusief getalverkenning en schatten)

Nadere informatie

Begin met verkopen op de online veilingen van Catawiki

Begin met verkopen op de online veilingen van Catawiki Begin met verkopen op de online veilingen van Catawiki Hoe te beginnen met verkopen op Catawiki catawiki.nl Wat is Catawiki? Catawiki is het snelst groeiende online veilingplatform in Europa. Ons platform

Nadere informatie

Begin met verkopen op de online veilingen van Catawiki

Begin met verkopen op de online veilingen van Catawiki Begin met verkopen op de online veilingen van Catawiki Hoe te beginnen met verkopen op Catawiki catawiki.nl Wat is Catawiki? Catawiki is het snelst groeiende online veilingplatform in Europa. Ons platform

Nadere informatie

Programma van toetsing en afsluiting R HAVO 5. O.S.G. Willem Blaeu

Programma van toetsing en afsluiting R HAVO 5. O.S.G. Willem Blaeu Programma van toetsing en afsluiting 2017-2018 R HAVO 5 O.S.G. Willem Blaeu Cohort 2017-2018 In de bovenbouw mavo, havo en vwo komt het cijfer van het schoolexamen geleidelijk tot stand. In het PTA wordt

Nadere informatie

De nakomelingen van Jan Lauerensz. van Loosen

De nakomelingen van Jan Lauerensz. van Loosen een genealogieonline publicatie De nakomelingen van Jan Lauerensz. van Loosen door 7 augustus 2017 De nakomelingen van Jan Lauerensz. van Loosen Generatie 1 1. Jan Lauerensz. van Loosen, is geboren rond

Nadere informatie

Data Governance van visie naar implementatie

Data Governance van visie naar implementatie make connections share ideas be inspired Data Governance van visie naar implementatie Frank Dietvorst (PW Consulting) deelprogrammamanager Caesar - Vernieuwing Applicatie Landschap Leendert Paape (SAS

Nadere informatie

de heer drs. ing. P.F.C.W. van der Broeck, lid van Gedeputeerde Staten van Limburg;

de heer drs. ing. P.F.C.W. van der Broeck, lid van Gedeputeerde Staten van Limburg; de heer drs. ing. P.F.C.W. van der Broeck, lid van Gedeputeerde Staten van Limburg; maakt ter voldoening aan het bepaalde in de Algemene wet bestuursrecht en het bepaalde in artikel, zevende lid van de

Nadere informatie

Cartografische competenties

Cartografische competenties Cartografische competenties Omgaan met competentiegericht onderwijs, leerlijnontwikkeling en gedifferentieerd leren via kaartwerk Mercatorsymposium, 28 april 2012 Dirk Coolsaet = bekwaamheid tot efficiënt

Nadere informatie

Lesfiche STOP-principe

Lesfiche STOP-principe DUURZAME MOBILITEIT Stappen, trappen, openbaar vervoer, privévervoer Lesfiche STOP-principe Doelgroep 2de graad lager onderwijs Eindtermen (ET) 6.15 De leerlingen kennen de belangrijkste gevolgen van het

Nadere informatie

Buitendijks erfgoed Congresgebouw de Doelen, Leeuwarden Buitendijks erfgoed in het kust gebied en het gemeentelijk beleid

Buitendijks erfgoed Congresgebouw de Doelen, Leeuwarden Buitendijks erfgoed in het kust gebied en het gemeentelijk beleid Buitendijks erfgoed Congresgebouw Buitendijks erfgoed de Doelen, in het kustgebied en het gemeentelijk Leeuwarden beleid Waarom buitendijks erfgoed op nemen in het gemeentelijk beleid? Bij de vaststelling

Nadere informatie

vak: omschrijving prijs Bijdrage algemene schoolkosten 25,00 (zie artikel 4.2 van de Regeling Ouderbijdrage)

vak: omschrijving prijs Bijdrage algemene schoolkosten 25,00 (zie artikel 4.2 van de Regeling Ouderbijdrage) klas 1 Biologie * Excursie Hoge Veluwe 30,00 Diversen * Tekendoos 11,00 klas 2 Biologie * Irun2BFit (Zandenplasloop) 13,00 Engels * Engelse leesboeken 12,95 Muziek * Workshop saxofoon 7,50 Natuurkunde/Techniek

Nadere informatie

FORD FOCUS 1 2 3 4 5 6 7 8 9 10 11 12 13 12,999,976 km 9,136,765 km 1,276,765 km 499,892 km 245,066 km 112,907 km 36,765 km 24,159 km 7899 km 2408 km 76 km 15 17 18 19 9 3 1 1 6 4 2 5 7 8 10 21 23 24 25

Nadere informatie

FORD FOCUS Focus_346_2012_V7_cover.indd 1 17/10/2011 14:55

FORD FOCUS Focus_346_2012_V7_cover.indd 1 17/10/2011 14:55 FORD FOCUS 1 2 3 4 5 6 7 8 9 10 11 12 13 12,999,976 km 9,136,765 km 1,276,765 km 499,892 km 245,066 km 112,907 km 36,765 km 24,159 km 7899 km 2408 km 76 km 15 16 17 19 9 6 3 1 1 4 2 5 7 8 10 21 23 24 25

Nadere informatie

Molenaars Route. Struinen = rondlopen, om te zien of je er iets kunt vinden Vorsen = onderzoek doen, nasporen.

Molenaars Route. Struinen = rondlopen, om te zien of je er iets kunt vinden Vorsen = onderzoek doen, nasporen. Droge voeten, daar zorgden vroeger de molens voor, boezemmolens, maar ook kleinere zoals de mooie wipwatermolens. Je gaat ze allemaal zien tijdens deze fietstocht. Tegenwoordig hebben ze daar moderne machines

Nadere informatie

Programma van toetsing en afsluiting R HAVO 5. O.S.G. Willem Blaeu

Programma van toetsing en afsluiting R HAVO 5. O.S.G. Willem Blaeu Programma van toetsing en afsluiting 2016-2017 R HAVO 5 O.S.G. Willem Blaeu Cohort 2016-2017 In de bovenbouw mavo, havo en vwo komt het cijfer van het schoolexamen geleidelijk tot stand. In het PTA wordt

Nadere informatie

Jouw wereld op de kaart. werkblad. VMBO tl, HAVO, VWO klas 1

Jouw wereld op de kaart. werkblad. VMBO tl, HAVO, VWO klas 1 Jouw wereld op de kaart werkblad VMBO tl, HAVO, VWO klas 1 Jouw wereld op de kaart WERKBLAD Recht zo die gaat! Varen op de kaart van Mercator Deze tentoonstelling gaat over Mercator, een beroemde kaartenmaker

Nadere informatie

NAVIGATIE IN DE 17 E EEUW

NAVIGATIE IN DE 17 E EEUW NAVIGATIE IN DE 17 E EEUW Door: Drs Dirk J. Barreveld, oud-hoogleraar economie, oud-stuurman Grote Vaart, officier K.M.b.d. auteur van maritiem-historische en populair-wetenschappelijke werken 1. Met navigatie

Nadere informatie

REKENEN Les Probleemoplossend Rekenen met Meten. Hoofdstuk 13 -

REKENEN Les Probleemoplossend Rekenen met Meten. Hoofdstuk 13 - REKENEN Les 2.4.2 Probleemoplossend Rekenen met Meten Hoofdstuk 13 - STUDIEWIJZER 2.4.1 Tekeningen, kaarten, plattegronden, routes 2.4.2 Probleemoplossend rekenen met meten 2.4.3 Toets Meten & Meetkunde

Nadere informatie

Welke bron veroorzaakt de klacht? Meten en rekenen bij de Maasvlakte. Frits van der Eerden

Welke bron veroorzaakt de klacht? Meten en rekenen bij de Maasvlakte. Frits van der Eerden Welke bron veroorzaakt de klacht? Meten en rekenen bij de Maasvlakte Frits van der Eerden TWEELUIK Monitoring geluid (TNO Ugent ASAsense AFM) Monitoring klachten (DCMR) Opmerking: hinder (HMRI) versus

Nadere informatie

c l e u r e n _ m e r k e n RUIMTELIJKE PLANNING EN ARCHITECTUUR

c l e u r e n _ m e r k e n RUIMTELIJKE PLANNING EN ARCHITECTUUR c l e u r e n _ m e r k e n RUIMTELIJKE PLANNING EN ARCHITECTUUR - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - -

Nadere informatie

N 57. JACQUES NÈVE Horloger d Art ALDRED & SON

N 57. JACQUES NÈVE Horloger d Art ALDRED & SON N 57 JACQUES NÈVE Horloger d Art + 32 477 27 19 08 - jneve@horloger.net - www.horloger.net ALDRED & SON MARINECHRONOMETER MET EEN LOOPTIJD VAN 8 DAGEN Omstreeks 1880 Hoogte 23cm, Breedte 22cm, Diepte 22cm

Nadere informatie

2.3. TABEL uitgavejaren per kaartblad Topografische Kaart 1: kleurendruk

2.3. TABEL uitgavejaren per kaartblad Topografische Kaart 1: kleurendruk 2.3 TABEL uitgavejaren per kaartblad Topografische Kaart 1:50.000 kleurendruk 1885-1982 Verklaring [1885] [1890] 1905 1910 1915 Verklaring 1930 1934 1938 1943 [1953 1 ] [1965/'70] 1978 1 (geen TMK-kleurendruk;

Nadere informatie

Beleef techniek en landschap. Waterlinie Workshop. Werk als een vestingbouwer, geniet van het landschap!

Beleef techniek en landschap. Waterlinie Workshop. Werk als een vestingbouwer, geniet van het landschap! Beleef techniek en landschap Waterlinie Workshop Werk als een vestingbouwer, geniet van het landschap! Met een Waterlinie Workshop van Het Leege Land werkt u als historische vestingbouwer en ervaart u

Nadere informatie

Wat doen we ermee? Een gesprek over de aanloop naar de moeilijke opgaven Fokke Munk 1

Wat doen we ermee? Een gesprek over de aanloop naar de moeilijke opgaven Fokke Munk 1 Wat doen we ermee? Een gesprek over de aanloop naar de moeilijke opgaven 29-11-2018 Fokke Munk 1 programma Voorstellen Positiebepaling Keus voor drie soorten contexten: snelheid, inhoud en schaal Analyse

Nadere informatie

nm Boomgaardzone D watermolen met scheprad

nm Boomgaardzone D watermolen met scheprad Molenbiotoop Eendenkooi Stiltegebied (750m rond eendenkooi) Broek Griend Hakhout-/griendzone Historische groen Boezem Wiel Kanaal/diep Rivier Veenstroompje Vaart/tocht/wetering Uiterwaard Kade Rivierdijk

Nadere informatie

Sustainisme als perspectief op erfgoed x ruimte

Sustainisme als perspectief op erfgoed x ruimte gle Maps Straatwaarden Atelier #1, Heritage Lab, Reinwardt Academie, 14 maart 2016 Sustainisme als perspectief op erfgoed x ruimte Wibautstraat Amsterdam Knowledge Mile Michiel Schwarz Sustainism Lab www.sustainism.com

Nadere informatie

Examen VBO-MAVO-C. Wiskunde

Examen VBO-MAVO-C. Wiskunde Wiskunde Examen VBO-MAVO-C Voorbereidend Beroeps Onderwijs Middelbaar Algemeen Voortgezet Onderwijs Tijdvak 1 Vrijdag 24 mei 13.30 15.30 uur 20 02 Voor dit examen zijn maximaal 90 punten te behalen; het

Nadere informatie

VMBO COLLEGE STC VMBO VOOR WATER, VERVOER EN TECHNOLOGIE DE WERELD AAN JE VOETEN

VMBO COLLEGE STC VMBO VOOR WATER, VERVOER EN TECHNOLOGIE DE WERELD AAN JE VOETEN VMBO COLLEGE STC VMBO VOOR WATER, VERVOER EN TECHNOLOGIE DE WERELD AAN JE VOETEN De wereld aan je voeten! Het Scheepvaart en Transport College is een bijzondere VMBOschool in Rotterdam. Onze naam zegt

Nadere informatie

Samenhang in Morfologische Beeldanalyse

Samenhang in Morfologische Beeldanalyse Samenhang in Morfologische Beeldanalyse Michael H. F. Wilkinson Instituut voor Wiskunde en Informatica Rijksuniversiteit Groningen Overzicht Wat is mathematische morfologie? Connected Filters Basis idee

Nadere informatie

Factsheet SECURITY DESIGN Managed Services

Factsheet SECURITY DESIGN Managed Services Factsheet SECURITY DESIGN Managed Services SECURITY DESIGN Managed Services We ontwerpen solide security-maatregelen voor de bouw en het gebruik van digitale platformen. Met onze Security Management diensten

Nadere informatie

Omschrijving. Bezienswaardigheden. Activiteiten in deze route. Beeldenroute in Hoorn / wandelroute (5 km) Het Huis Verloren Het Huis Verloren

Omschrijving. Bezienswaardigheden. Activiteiten in deze route. Beeldenroute in Hoorn / wandelroute (5 km) Het Huis Verloren Het Huis Verloren Omschrijving Langs de kust van Hoorn staan zo n dertig beelden van verschillende Nederlandse kunstenaars/beeldhouwers. De wandeling langs de beelden start bij schouwburg Het Park en eindigt bij de oostelijke

Nadere informatie

Johan van Veen. Wat kan Johan nog bijdragen aan het veiligheidsdenken voor de komende eeuwen?

Johan van Veen. Wat kan Johan nog bijdragen aan het veiligheidsdenken voor de komende eeuwen? Johan van Veen Wat kan Johan nog bijdragen aan het veiligheidsdenken voor de komende eeuwen? 1 Wie was Johan van Veen Geboren in Uithuizermeeden, 1893 Afgestudeerd in Delft in 1919 Dom baantje in Drenthe

Nadere informatie

drentse wind windmolens op drentse maat en schaal werkplaats voor ruimtelijke kwaliteit

drentse wind windmolens op drentse maat en schaal werkplaats voor ruimtelijke kwaliteit drentse wind bronnen en transport BRONNEN 1. aardwarmte 2. biovergisting 3. windenergie 4. zonne-energie BRONNEN EN transport TRANSPORT Teksten Opsommingen 1. hoogspanningsleidingen 2. gebruikers 3. centra

Nadere informatie

Jouw wereld op de kaart. werkblad. VMBO tl, HAVO, VWO klas 1

Jouw wereld op de kaart. werkblad. VMBO tl, HAVO, VWO klas 1 Jouw wereld op de kaart werkblad VMBO tl, HAVO, VWO klas 1 Jouw wereld op de kaart WERKBLAD Recht zo die gaat! Varen op de kaart van Mercator Deze tentoonstelling gaat over Mercator, een beroemde kaartenmaker

Nadere informatie

Integrale planning van water, ruimte en resilience

Integrale planning van water, ruimte en resilience 1 Integrale van water, ruimte en resilience Dr Margo van den Brink Afdeling Planologie Faculteit Ruimtelijke Wetenschappen Rijksuniversiteit Groningen 2 God schiep de wereld, behalve Nederland. Dat liet

Nadere informatie

Reisverslag Liechtenstein 2016 Deel 5 (31 juli 2016) [1]

Reisverslag Liechtenstein 2016 Deel 5 (31 juli 2016) [1] Gepubliceerd op Willem-Jan van der Zanden (http://www.wjvanderzanden.nl) Home > Reisverslag Liechtenstein 2016 Deel 5 (31 juli 2016) Reisverslag Liechtenstein 2016 Deel 5 (31 juli 2016) [1] Door wjvanderzanden[2]op

Nadere informatie

Internationale data-uitwisseling

Internationale data-uitwisseling Internationale data-uitwisseling Sterkte & Belastingen Waterkeringen Sterkte & Belastingen Waterkeringen (SBW) Voor een actueel beeld van de veiligheid worden de belangrijkste Nederlandse waterkeringen,

Nadere informatie

faculteit ruimtelijke wetenschappen 13-11-2015 Ga naar Room 416097 via de app of via b.socrative.com/login/student/ (50 deelnemers mogelijk...

faculteit ruimtelijke wetenschappen 13-11-2015 Ga naar Room 416097 via de app of via b.socrative.com/login/student/ (50 deelnemers mogelijk... Ga naar Room 416097 via de app of via b.socrative.com/login/student/ (50 deelnemers mogelijk...) 1 2 3 4 5 6 Digitaal kaartmateriaal voor in de klas drs. H.C. (Chris) Diederiks, RUG 7 8 Het belang van

Nadere informatie

Is iedereen klaar? Deze man staat dus niet op die groepsfoto.

Is iedereen klaar? Deze man staat dus niet op die groepsfoto. modern schrift heeft overgeschreven). Ik vermoed dat Heupers zich door Pluim heeft laten (mis)leiden. De Inventarisatie Historische Bebouwing, die wel de bron vermeldt, is op zijn beurt weer afgegaan op

Nadere informatie

WESTFRIESLAND PACT DOOR!

WESTFRIESLAND PACT DOOR! WESTFRIESLAND PACT DOOR! Intentieverklaring Pact van Westfriesland 2.0 De colleges en de raden van de zeven Westfriese gemeenten: Hebben tot gezamenlijk doel dat: In 2022 de inwoners van Westfriesland

Nadere informatie

350 jaar cono-cuneus. Jaap Top

350 jaar cono-cuneus. Jaap Top 350 jaar cono-cuneus Jaap Top JBI-RuG & DIAMANT j.top@rug.nl 24-25 april 2012 (Collegecaroussel, Groningen) 1 cono-cuneus?! komt niet voor in Van Dale s woordenboek 18.900 hits op google precies 350 jaar

Nadere informatie

Fotoverslag Tijdelijk Anders Bestemmen Datum vrijdag 11 september 2009 Locatie LEF Future Center

Fotoverslag Tijdelijk Anders Bestemmen Datum vrijdag 11 september 2009 Locatie LEF Future Center Fotoverslag Tijdelijk Anders Bestemmen Datum vrijdag 11 september 2009 Locatie LEF Future Center Tijdelijk ruimtegebruik als duurzame oplossing. Innoveert u mee? Georganiseerd door Rijkswaterstaat, Deltares,

Nadere informatie

4-Een vondst beschrijven

4-Een vondst beschrijven UITLEG VOOR DE LEERKRACHT Wanneer een archeoloog een vondst opgraaft, vindt hij/zij vaak alleen nog maar scherven terug. Daarom kan de archeoloog niet zomaar weten wat de vondst precies voorstelt en waarvoor

Nadere informatie