PERIODIEK RAPPORT HANDLEIDING VERSIE 1 DECEMBER

Transcriptie

1 PERIODIEK RAPPORT HANDLEIDING VERSIE 1 DECEMBER 2014

2 Handleiding Periodiek rapport 1 INHOUDSTAFEL Inhoudstafel... 1 I. Inleidende begrippen Wat is het Periodiek rapport van het AB Register? Hoe wordt het antibioticagebruik uitgedrukt? Welke diercategorieën worden onderscheiden? Wat is de maandelijkse BD 100? Hoe moet ik de maandelijkse BD 100 interpreteren? Wat is de gemiddelde BD 100? Hoe moet ik de gemiddelde BD 100 interpreteren? Hoe wordt mijn gebruik vergeleken met andere bedrijven (= benchmarken)? Wat zijn de AMCRA-kleurcodes?... 5 II. Structuur en inhoud Periodiek rapport Wat vind ik in het Periodiek rapport? Hoe moet ik de figuren over het antibioticagebruik op mijn bedrijf lezen? Wat vind ik in de overzichtstabel met registraties? Hoe moet ik de figuren over de AMCRA-kleurcodes lezen? III. Technische details berekening BD Met welke formule wordt de BD 100 berekend? Welke dieraantallen worden gebruikt bij de berekening van de BD 100? Waarom worden er dieraantallen gebruikt bij de berekening van de BD 100? Welk standaardgewicht bij behandeling wordt gebruikt in de berekening van de BD 100? Waarom wordt het gewicht bij behandeling gebruikt bij de berekening van de BD 100? Waarom wordt de dagdosis per kg lichaamsgewicht gebruikt bij de berekening van de BD 100?.. 13 IV. Algemene vragen Antibiotica verschaffen is toch niet hetzelfde als gebruiken? Kan ik mijn resultaten vergelijken met resultaten van Nederlandse bedrijven? Wat betekent een negatieve BD 100 -waarde in de tabel? Worden BD 100 -waarden afgerond? Waarom krijg ik niet gewoon het gewicht antibiotica dat ik heb gebruikt? Hoe kan het dat een BD 100 -waarde groter is dan 100? Disclaimer... 17

3 Handleiding Periodiek rapport 2 I. INLEIDENDE BEGRIPPEN 1. Wat is het Periodiek rapport van het AB Register? Het Periodiek rapport geeft u een overzicht van het antibioticagebruik dat werd berekend op basis van de registraties die in de voorbije registratieperiode voor uw bedrijf werden ingegeven via het AB Register. De registratieperiode staat aangegeven op het voorblad van het Periodiek rapport, alsook bovenaan iedere daaropvolgende pagina. Bespreek de resultaten van dit rapport met uw bedrijfsbegeleidende dierenarts. Samen kunt u best nagaan hoe u op uw bedrijf kunt streven naar een duurzaam en verantwoord antibioticagebruik. 2. Hoe wordt het antibioticagebruik uitgedrukt? Het antibioticagebruik wordt uitgedrukt met het kengetal BD 100. Dit staat voor het aantal behandeldagen op 100 dagen of, anders gezegd, het % behandeldagen. Voor de berekening van de BD 100 wordt rekening gehouden met de gebruikte hoeveelheid antibioticum de in de bijsluiter voorgeschreven dagdosis per kg lichaamsgewicht de gemiddelde dierbezettingsgegevens een standaardgewicht van de dieren bij behandeling de periode waarin de antibiotica gebruikt worden Bij vraag 14 van deze handleiding wordt gedetailleerd beschreven hoe de BD 100 wordt berekend. Door met al deze factoren rekening te houden is de BD 100 een gestandaardiseerd en makkelijk hanteerbaar kengetal. Opgelet: De BD 100 geeft niet noodzakelijk het aantal dagen weer dat uw dieren in de praktijk behandeld werden. De berekening van de BD 100 is afhankelijk van de correctheid van de gegevens, en er wordt van de assumptie uitgegaan dat alle verschafte antibiotica effectief gebruikt zijn, allemaal na elkaar. U moet de BD 100 daarom zien als een indicatie van uw gebruik die toelaat te vergelijken, zowel binnen uw bedrijf (tussen diercategorieën, tussen registratieperiodes, ) als tussen bedrijven (= benchmarken, zie vraag 8). Voor iedere diercategorie op uw bedrijf worden maandelijkse BD 100 -waarden berekend en een gemiddelde BD 100 -waarde, voor de volledige registratieperiode.

4 Handleiding Periodiek rapport 3 3. Welke diercategorieën worden onderscheiden? Een verschaffer kan registraties doen voor 4 diercategorieën: zeugen/beren, niet-gespeende biggen, gespeende biggen en vleesvarkens. Indien deze diercategorieën alle 4 aanwezig zijn op uw bedrijf zult u er ook een berekening van de BD 100 voor terugvinden in uw rapport. Welke diercategorieën op uw bedrijf aanwezig zijn wordt afgeleid uit uw dierbezettingsgegevens. Dit wordt verder uitgelegd in vraag Wat is de maandelijkse BD 100? De maandelijkse BD 100 is de som van de BD 100 -waarden van alle registraties in een bepaalde maand. Het is immers zo dat er voor elke registratie een BD 100 -waarde wordt berekend. Deze BD waarde wordt getoond in de laatste kolom van de overzichtstabel van de registraties die u in het Periodiek rapport vindt (onder punt 2: Overzicht gegevens gebruikt voor uw bedrijf ). In vraag 12 wordt dieper ingegaan op deze overzichtstabel van de registraties. 5. Hoe moet ik de maandelijkse BD 100 interpreteren? Stel dat voor vleesvarkens in de maand januari de BD 100 = 5. Dit betekent dat er, op basis van de registraties voor vleesvarkens in januari, berekend werd dat een vleesvarken 5 dagen op 100 dagen behandeld wordt met antibiotica. Is voor de maand februari de BD 100 = 2, dan werd op basis van de registraties voor vleesvarkens in februari berekend dat een vleesvarken 2 dagen op 100 behandeld wordt met antibiotica. Enzovoorts voor alle maanden in de registratieperiode. De redenering is dezelfde voor alle diercategorieën. In de maanden waar er géén registraties zijn voor een bepaalde diercategorie is de BD 100 gelijk aan 0. Het kan ook voorkomen dat de maandelijkse BD 100 groter is dan 100 of kleiner dan 0. Meer uitleg hieromtrent vindt u in vraag 25 en vraag 22, respectievelijk.

5 Handleiding Periodiek rapport 4 6. Wat is de gemiddelde BD 100? De gemiddelde BD 100 wordt per diercategorie berekend, door het gemiddelde te maken van alle maandelijkse BD 100 -waarden in de registratieperiode. De gemiddelde BD 100 geeft aan, op basis van de registraties voor de diercategorie in de volledige registratieperiode, hoeveel dagen op 100 of hoeveel % van de tijd een dier in een bepaalde diercategorie behandeld wordt met antibiotica. De gemiddelde BD 100 wordt berekend omdat het gebruik per maand een te eng beeld geeft. In bepaalde periodes kunnen door omstandigheden meer antibiotica gebruikt worden op een bedrijf (bijv. tijdens een ziekte-uitbraak). De gemiddelde BD 100 geeft dus een indicatie over het antibioticagebruik op uw bedrijf in het algemeen. 7. Hoe moet ik de gemiddelde BD 100 interpreteren? Stel dat dit de maandelijkse BD 100 waarden zijn voor vleesvarkens op een bedrijf in een registratieperiode januari tot juni: 1,5 (januari) 3 (februari) 0,7 (maart) 5,4 (april) 0 (mei) 1,9 (juni). Het gemiddelde van deze waarden levert een gemiddelde BD 100 = 2,1. Dit betekent dat een vleesvarken op uw bedrijf gemiddeld 2,1 dagen op 100 dagen behandeld wordt met antibiotica. Anders gezegd: een vleesvarken wordt gemiddeld 2,1% van de tijd behandeld met antibiotica. Als de vetmestperiode op uw bedrijf bijv. 135 dagen zou duren, dan betekent een gemiddelde BD 100 van 2,1 dat een vleesvarken op uw bedrijf gemiddeld 135 dagen x 2,1% = 2,8 dagen van de vetmestperiode behandeld wordt met antibiotica. Merk hierbij wel op dat dit alles in de veronderstelling is dat u de dieren behandeld heeft met standaarddosissen, dat ze het standaardgewicht hadden op het ogenblik van behandelen, dat het werkelijke aantal dieren dat behandeld werd overeenkomt met het aantal waarmee werd gerekend en dat de verschafte antibiotica allemaal na elkaar gebruikt werden. De redenering is dezelfde voor alle diercategorieën. Als een of meerdere maandelijkse BD 100 -waarden (veel) groter zijn dan 100 kan het voorkomen dat ook de gemiddelde BD 100 groter is dan 100. Meer uitleg hieromtrent vindt u in vraag 25.

6 Handleiding Periodiek rapport 5 8. Hoe wordt mijn gebruik vergeleken met andere bedrijven (= benchmarken)? De BD 100 is een kengetal dat toelaat te vergelijken, binnen een bedrijf en tussen bedrijven. Dit kan omdat de BD 100 een gestandaardiseerd getal is, waarbij rekening wordt gehouden met zaken die kunnen verschillen binnen een bedrijf, tussen bedrijven en tussen antibiotica, zoals dieraantallen, diergewicht bij behandeling en dagdosis per kg lichaamsgewicht. Vergelijken wordt best gedaan op basis van de gemiddelde BD 100, omdat deze waarde voor elke diercategorie aanwezig op uw bedrijf het best weergeeft hoeveel antibiotica in het algemeen gebruikt wordt. Het vergelijken tussen bedrijven wordt ook benchmarken genoemd. Door bedrijven te benchmarken kan ieder bedrijf zien of het in vergelijking met andere bedrijven weinig, gemiddeld of veel antibiotica gebruikt in de verschillende diercategorieën. Om de interpretatie te vergemakkelijken worden, per diercategorie, de bedrijven in drie groepen opgedeeld op basis van hun gemiddelde BD 100 -waarde: de groep van de 50% bedrijven met de laagste gemiddelde BD 100 -waarde de groep van de 10% bedrijven met de hoogste gemiddelde BD 100 -waarde de tussenliggende groep met bedrijven die een gemiddelde BD 100 -waarde hebben hoger dan de 50% laagste bedrijven maar lager dan de 10% hoogste bedrijven. Onderstaande legende, die ook getoond wordt in het Periodiek rapport, illustreert hoe de drie groepen bedrijven door middel van verschillende kleuren weergegeven worden in de figuren met de benchmark. 10% Rood: hoogste 10% hoogste gebruikers gebruikers Percentage 100 bedrijven Gebruikers Geel: Gebruikers tussen tussen de 50% de laagste 50% laagste en 10% en hoogste 10% hoogste 90 50% Groen: laagste 50% gebruikers laagste gebruikers 80 23,2 55, Wat zijn de AMCRA-kleurcodes? 27,2 60 De AMCRA-kleurcode 15,6is een weergave van het belang van een antibioticum voor de humane geneeskunde en de diergeneeskunde. 50 8,2 De AMCRA-kleurcodes 3,8 zijn onlosmakelijk verbonden met de Formularia voor verantwoord 40 gebruik van antibacteriële middelen. Deze worden uitgegeven door AMCRA en zijn specifiek 0,2 30 bestemd voor dierenartsen, als hulpmiddel en ondersteuning bij het rationeel en selectief 0,0 voorschrijven, verschaffen en toedienen van antibacteriële middelen. De bedoeling van de 20 AMCRA-formularia 0,0 is het bevorderen van een verantwoord en voorzichtig gebruik van antibacteriële middelen, 0,0 om op die manier de selectie en verspreiding van antibacteriële 10 0,0 0 23

7 Handleiding Periodiek rapport 6 resistentie tegen te gaan. Antibiotica kunnen 3 AMCRA-kleurcodes krijgen: geel, oranje of rood. Voor de toekenning ervan wordt rekening gehouden met informatie gegeven door de Wereldgezondheidsorganisatie (WHO), diens equivalent voor de diergeneeskunde (het Office Internationale d Epizooties, OIE) en met wetenschappelijke inzichten. Bij de indeling wordt voorrang gegeven aan het humaan belang boven het veterinair belang. Gele producten behoren tot de minst kritisch belangrijke antibiotica voor de volksgezondheid, rode producten tot de meest kritisch belangrijke; oranje producten zitten daartussen. Algemeen geldt het principe dat antibiotica altijd op een onderbouwde manier moeten ingezet worden, enkel indien nodig. Indien behandeling met antibiotica toch noodzakelijk is, wordt bij voorkeur gekozen voor een product dat van minder belang is voor de volksgezondheid, op basis van de kleurcodes (voorrang aan geel boven oranje en aan oranje boven rood binnen de indeling in eerste, tweede en derde keuze volgens de AMCRA-formularia). Wenst u als producent meer informatie over de formularia of kleurcodes, dan wendt u zich best tot uw bedrijfsbegeleidende dierenarts. II. STRUCTUUR EN INHOUD PERIODIEK RAPPORT 10. Wat vind ik in het Periodiek rapport? Er zijn 4 onderdelen in het Periodiek rapport: de inleiding punt 1, Antibioticagebruik op uw bedrijf per diercategorie, waarin de maandelijkse en gemiddelde BD 100 -waarden worden weergegeven met behulp van twee figuren per diercategorie; punt 2, Overzicht gegevens gebruikt voor uw bedrijf, waarin wordt aangegeven met welke dieraantallen en registraties het antibioticagebruik op uw bedrijf werd berekend; punt 3, Antibioticagebruik per AMCRA-kleurcode, met info voor uw bedrijfsbegeleidende dierenarts over de AMCRA-kleurcodes van de op uw bedrijf gebruikte producten.

8 Handleiding Periodiek rapport Hoe moet ik de figuren over het antibioticagebruik op mijn bedrijf lezen? Per diercategorie aanwezig op uw bedrijf worden in het rapport twee figuren getoond. De diercategorie waarop de figuren van toepassing zijn, staat aangeduid in het kader boven beide figuren. Diercategorie De linkerfiguur is een weergave van de maandelijkse BD 100 -waarden. Hieronder wordt uitgelegd hoe u deze figuur moet interpreteren. Iedere grijze balk met een bovenstaand getal geeft de maandelijkse BD 100 -waarde voor de aangeduide maand. Bijv. voor juni is de BD 100 = 10,7. Dit betekent dat er, op basis van uw registraties in juni, berekend werd dat een dier in deze categorie 10,7 dagen op 100 dagen behandeld wordt met antibiotica. Voor maanden waarin er geen registraties waren voor deze diercategorie is de BD 100 = 0. Uw maandelijkse BD 100 As met BD 100 -waarden waarop u de hoogte van de grijze balkjes kunt aflezen. De maanden in de registratieperiode, bijv. januari t.e.m. juni.

9 Handleiding Periodiek rapport 8 De rechterfiguur is een weergave van de gemiddelde BD 100 en de benchmark van uw bedrijf. Hieronder wordt uitgelegd hoe u deze figuur moet interpreteren. BD 100 -grenswaarden. Op de linker-as kunt u aflezen hoeveel % van de bedrijven een gemiddelde BD 100 hebben die lager ligt dan deze grenswaarden. Bijv. 30% van de bedrijven heeft een gemiddelde BD 100 lager dan 1,4; 70% van de bedrijven heeft een gemiddelde BD 100 lager dan 8,7; enz. De waarden op deze linkeras geven aan hoeveel % van de deelnemende bedrijven een gemiddelde BD 100 heeft die lager ligt dan de overeenkomstige BD grenswaarde op de rechteras. Bijv. 50% van de bedrijven heeft een gemiddelde BD 100 lager dan 4,2; 90% van de bedrijven heeft een gemiddelde BD 100 lager dan 17,1; enz. Het getal naast het ruitje is uw gemiddelde BD 100 -waarde. In dit geval betekent 0,9 dus dat op basis van uw gebruik over de volledige registratieperiode berekend werd dat een dier in deze categorie gemiddeld 0,9 op 100 dagen behandeld wordt met antibiotica. Dat het ruitje in de groene zone ligt, betekent dat u voor deze diercategorie bij de 50% laagste gebruikers behoort. Op de linker-as van de figuur kunt u aflezen dat u op ongeveer 28% staat. Dit wil zeggen dat 28% van de bedrijven in deze diercategorie minder antibiotica gebruiken dan u.

10 Handleiding Periodiek rapport Wat vind ik in de overzichtstabel met registraties? Onder punt 2 van het Periodiek rapport vindt u een tabel met een overzicht van en nuttige info over de registraties op basis waarvan uw BD 100 -waarden werden berekend. In de tabel staan de registraties gegroepeerd volgens diercategorie; binnen elke diercategorie staan de registraties gerangschikt volgens datum van aflevering (eerste kolom). In de tweede kolom vindt u de CNK-code van het afgeleverde product; in de derde kolom de productnaam; in de vierde kolom de AMCRA-kleurcode; in de vijfde kolom de afgeleverde hoeveelheid; in de laatste kolom de BD 100 -waarde berekend voor elke registratie. Hieronder wordt de structuur van de tabel getoond. Datum AMCRAkleurcode hoeveelheid Afgeleverde CNK-code Product aflevering Biggen niet gespeend* BD /03/ DRAXXIN inj. 50 ml Oranje 1 0,79 27/04/ DUPHAMOX LA inj. 250 ml Oranje 1 23,83 Biggen gespeend* xx/xx/xxxx xxxxxxx FLOXADIL 50 mg/ml inj. 100 ml Rood 2 xx,xx Vleesvarkens* xx/xx/xxxx xxxxxxx FLORGANE 300 mg/ml inj. 100 ml Geel 3 xx,xx Zeugen/Beren* xx/xx/xxxx xxxxxxx XXXXXXXXXXXXXXXXXXXXXXXX XXXX xx xx,xx * enkel die diercategorieën worden getoond waarvoor registraties werden gedaan in de registratieperiode De betekenis van de AMCRA-kleurcodes staat beschreven bij vraag 9. De mate waarin op uw bedrijf producten van de verschillende kleurcodes worden gebruikt, wordt grafisch getoond in een taartdiagram; zie vraag 13 voor meer uitleg hierover. Bij de producten die geen premix zijn is de afgeleverde hoeveelheid het aantal afgeleverde verpakkingen. Voor de premixen is de afgeleverde hoeveelheid het aantal afgeleverde kg premix. Een belangrijke opmerking bij de BD 100 -waarden in de laatste kolom is dat ze gelinkt zijn aan de specifieke registratie en dus afhankelijk zijn van de diercategorie en de afgeleverde hoeveelheid product. Bij eenzelfde product kunnen dus verschillende BD 100 -waarden staan. Verdere duiding bij de manier waarop de BD 100 berekend wordt, vindt u in Deel III van deze handleiding.

11 Handleiding Periodiek rapport Hoe moet ik de figuren over de AMCRA-kleurcodes lezen? Onder punt 3 van het Periodiek rapport wordt met 2 taartdiagrammen grafisch voorgesteld in welke mate antibiotica van de verschillende AMCRA-kleurcodes worden gebruikt, op uw bedrijf (links) en op alle deelnemende bedrijven (rechts). Hieronder wordt uitgelegd hoe u deze figuren moet interpreteren: Deze figuur toont een overzicht van de AMCRA-kleurcodes die u hebt gebruikt in de volledige registratieperiode en voor uw volledig bedrijf (dus voor alle diercategorieën samen). Hiervoor worden alle BD 100 -waarden in de tabel opgeteld en wordt berekend welk aandeel (%) gele, oranje en rode producten van dit totaal innemen. Deze figuur toont een overzicht van de AMCRA-kleurcodes die gebruikt worden over alle bedrijven heen. Op die manier kunt u de situatie op uw bedrijf vergelijken met het algemene beeld. In dit voorbeeld zou u op uw bedrijf dus meer gele en rode maar minder oranje producten gebruiken dan gemiddeld. Algemeen geldt het principe dat antibiotica altijd op een onderbouwde manier moeten ingezet worden, enkel indien nodig. Indien behandeling met antibiotica toch noodzakelijk is, wordt bij voorkeur gekozen voor een product dat van minder belang is voor de volksgezondheid, op basis van de kleurcodes (voorrang aan geel boven oranje en aan oranje boven rood binnen de indeling in eerste, tweede en derde keuze volgens de AMCRA-formularia).

12 Handleiding Periodiek rapport 11 III. TECHNISCHE DETAILS BEREKENING BD Met welke formule wordt de BD 100 berekend? Per registratie wordt een BD 100 -waarde berekend met de volgende formule: hoeveelheid antibioticum BD 100 = x LA-factor x 100 DDDA x aantal kg dieren at risk x periode at risk Hierin betekent: Hoeveelheid antibioticum Om dit te berekenen wordt de hoeveelheid actieve substantie per verpakking vermenigvuldigd met het aantal geregistreerde verpakkingen van het specifieke product. Voor premixen wordt dit berekend door de hoeveelheid actieve substantie per kg premix te vermenigvuldigen met het aantal kg premix dat geregistreerd werd. DDDA Dit staat voor Defined Daily Dose Animal, en is de dagdosis-per-kg-lichaamsgewicht van het product. Dit wordt bepaald op basis van de informatie in de bijsluiter van het product. Aantal kg dieren at risk Dit is het aantal kg dieren dat het risico loopt om behandeld te worden. Dit wordt bekomen door het aantal dieren dat op uw bedrijf aanwezig is in de betreffende diercategorie te vermenigvuldigen met een standaardgewicht bij behandeling. Meer uitleg over de dieraantallen en het standaardgewicht bij behandeling vindt u in vragen 15 t.e.m. 18. Periode at risk Dit is de tijd die de dieren het risico liepen om behandeld te worden. Aangezien de BD 100 bepaald wordt per maand, is deze periode gelijk aan één maand. LA-factor Dit is de long acting factor, die corrigeert voor de langere werkingsduur van sommige antibiotica. D.w.z. dat één dag behandelen met een langwerkend product dient meegerekend te worden als meer dan één behandeldag. De LA-factor kan worden bepaald op basis van informatie in de bijsluiter van het product,

13 Handleiding Periodiek rapport 12 informatie van de fabrikant van de antibiotica en wetenschappelijke literatuur. 15. Welke dieraantallen worden gebruikt bij de berekening van de BD 100? Indien mogelijk en mits uw toestemming worden de dieraantallen gebruikt die worden opgegeven in uw mestbankaangifte van voorgaand kalenderjaar; d.w.z. dat voor de Periodieke rapporten van 2014 de gegevens worden gebruikt van 2013, in 2015 de gegevens zullen worden gebruikt van 2014, enz. Indien er geen mestbankaangifte beschikbaar is voor uw bedrijf, dient u de gegevens zelf aan te vullen via het AB Register. In het AB Register kunnen door de verschaffer registraties worden gedaan voor vier diercategorieën: niet-gespeende biggen, gespeende biggen, vleesvarkens en zeugen/beren. De bezettingsgegevens in de mestbankaangifte worden op de volgende manier verwerkt tot de categorieën gehanteerd in het AB Register': Mestbankaangifte Biggen van 7 tot 20 kg Andere varkens van 20 tot 110 kg Zeugen, incl. biggen van minder dan 7 kg Beren Diercategorie AB Register Gespeende biggen Vleesvarkens Zeugen/beren In de mestbankaangifte zijn geen afzonderlijke aantallen voorzien van niet-gespeende biggen. Dit aantal wordt berekend op basis van het aantal gespeende biggen, volgens onderstaande formule: aantal niet-gespeende biggen = aantal gespeende biggen 1,575 In deze formule wordt rekening gehouden met een standaard sterftecijfer bij biggen van 12,5% en een gemiddelde periodeduur van 25 dagen kraamperiode en 45 dagen batterijperiode. In de mestbankaangifte kunnen ook andere varkens van meer dan 110 kg worden opgegeven. Als er op uw bedrijf zeugen aanwezig zijn voor reproductie dan worden de andere varkens van meer dan 110 kg hierbij opgeteld. Als er geen zeugen aanwezig zijn voor reproductie dan worden de andere varkens van meer dan 110 kg bij de vleesvarkens opgeteld.

14 Handleiding Periodiek rapport Waarom worden er dieraantallen gebruikt bij de berekening van de BD 100? Het aantal dieren dat aanwezig is op een bedrijf wordt in rekening genomen omdat bedrijven anders niet op een eerlijke manier met elkaar vergeleken kunnen worden. Concreet zou, als geen rekening wordt gehouden met dieraantallen, een bedrijf dat dieren aan dezelfde dosis behandelt als een ander maar meer dieren heeft een hoger antibioticagebruik hebben. 17. Welk standaardgewicht bij behandeling wordt gebruikt in de berekening van de BD 100? Aangezien het precieze gewicht bij de behandeling van de dieren niet gekend is, moet gewerkt worden met een standaardgewicht. Er wordt gebruikgemaakt van de waarden die worden aanbevolen door een groep van Europese specialisten (ESVAC project). Hieronder vindt u de waarden: Diercategorie Biggen niet-gespeend Biggen gespeend Vleesvarkens Zeugen/beren Standaardgewicht 4 kg 12 kg 50 kg 220 kg 18. Waarom wordt het gewicht bij behandeling gebruikt bij de berekening van de BD 100? Het gewicht bij behandeling wordt in rekening genomen om het antibioticagebruik in verschillende diercategorieën met elkaar te kunnen vergelijken. Immers, hoe zwaarder het dier, hoe hoger de dosis die per dier moet toegediend worden. 19. Waarom wordt de dagdosis per kg lichaamsgewicht gebruikt bij de berekening van de BD 100? De dagdosis per kg lichaamsgewicht (of DDDA) wordt in rekening gebracht omdat er voor sommige antibiotica in de bijsluiter een hogere dagdosis per kg lichaamsgewicht wordt voorgeschreven dan voor andere. Om eenzelfde dier te behandelen moet er van een dergelijk

15 Handleiding Periodiek rapport 14 antibioticum dus een grotere hoeveelheid milligrammen toegediend worden dan van andere antibiotica. Door de hoeveelheid gebruikte antibiotica uit te drukken in aantal toegediende dagdosissen in plaats van in aantal milligrammen wordt hiervoor gecorrigeerd. Bijv. Stel dat er 2 bedrijven zijn met elk 100 gespeende biggen van 12 kg. Het ene bedrijf behandelt zijn dieren 5 dagen met het cefalosporine-product Cobactan 2,5%; volgens de bijsluiter moet daarvoor 2 mg/kg lichaamsgewicht per dag gebruikt worden; dat leidt tot een totaal van 100 x 12 kg x 2 mg/kg x 5 = mg. Het andere bedrijf behandelt zijn dieren 5 dagen met het aminopenicilline-product Moxaject 15%; volgens de bijsluiter moet daarvoor 15 mg/kg lichaamsgewicht per dag gebruikt worden; dat leidt tot een totaal van 100 x 12 kg x 15 mg/kg x 5 = mg. Mocht er enkel naar het aantal gebruikte milligrammen gekeken worden dan lijkt het alsof het tweede bedrijf 7,5 keer meer antibiotica gebruikt heeft dan het eerste. Nochtans hebben beide bedrijven precies evenveel dieren met precies hetzelfde gewicht precies even lang behandeld. Met andere woorden, de dieren op beide bedrijven zijn in dezelfde mate blootgesteld aan antibiotica. Als we het gebruik uitdrukken in aantal dagdosissen per kg lichaamsgewicht wordt dit gecorrigeerd: Bedrijf 1: 12000/2 = 6000 dagdosissen per kg lichaamsgewicht Bedrijf 2: 90000/15 = 6000 dagdosissen per kg lichaamsgewicht Om bedrijven correct met elkaar te kunnen vergelijken is het dus noodzakelijk om de dagdosis per kg lichaamsgewicht in rekening te brengen. IV. ALGEMENE VRAGEN 20. Antibiotica verschaffen is toch niet hetzelfde als gebruiken? De resultaten voor uw bedrijf zijn gebaseerd op de verschaffingen van antibiotica die voor uw bedrijf geregistreerd werden. Dit betekent dat mogelijk (nog) niet alle geregistreerde antibiotica ook echt toegediend zijn aan uw dieren en dus (nog) niet gebruikt zijn. Voor de berekeningen wordt echter verondersteld dat alle antibiotica die in een bepaalde maand verschaft werden aan uw bedrijf ook gebruikt werden. Daarom wordt steeds over antibiotica- gebruik gesproken. Een belangrijke opmerking hierbij is dat het mogelijk is om niet-gebruikte antibiotica in rekening te brengen in het AB Register, via zogenaamde negatieve registraties (zie vraag 22).

16 Handleiding Periodiek rapport Kan ik mijn resultaten vergelijken met resultaten van Nederlandse bedrijven? Dit kan slechts in heel beperkte mate. Het Nederlandse systeem geeft het aantal dierdagdosissen per jaar. Het principe van berekenen dat daarvoor wordt gebruikt is gelijkaardig aan het onze. Er zijn echter belangrijke verschillen: er worden niet altijd dezelfde dagdosissen per kg lichaamsgewicht gebruikt; de voorschriften in de bijsluiters (kunnen) verschillen tussen landen in Nederland worden standaardgewichten gebruikt die hoger zijn dan diegene die worden aanbevolen door de Europese specialisten van het ESVAC-project (zie vraag 17) in Nederland worden er slechts 3 diercategorieën onderscheiden: zeugen, gespeende biggen en vleesvarkens. Er wordt gerekend op jaarbasis (= 365 dagen) i.p.v. op 100 dagen. 22. Wat betekent een negatieve BD 100 -waarde in de tabel? Dit is het gevolg van een negatieve registratie door de verschaffer. Een negatieve registratie kan twee oorzaken hebben: Er is een fout gebeurd bij de registratie, bijv. een verkeerde diercategorie, een verkeerd product, een groter of kleiner aantal verpakkingen dan in werkelijkheid geleverd, enz. Registraties kunnen niet ongedaan worden gemaakt maar uw verschaffer kan dergelijke fouten corrigeren met een negatieve registratie. Er is een terugname geweest van producten door uw verschaffer. Opgelet: Een negatieve registratie wordt in rekening gebracht met de datum die de verschaffer hiervoor ingeeft. In een maand waar behalve negatieve geen andere registraties worden ingegeven zal dit leiden tot een maandelijkse BD 100 kleiner dan 0. In de figuur met de maandelijkse BD 100 -waarden wordt de BD 100 voor dergelijke maanden standaard op nul gezet; in de berekening van de gemiddelde BD 100 wordt een negatieve registratie gewoon meegeteld. 23. Worden BD 100 -waarden afgerond? BD 100 -waarden worden afgerond op 1 cijfer na de komma. Soms kan dit er toe leiden dat de gemiddelde BD 100 gelijk is aan 0 in een bepaalde diercategorie, terwijl er toch registraties zijn voor die categorie. Bijv. Stel dat de maandelijkse BD 100 -waarde 5 keer 0 is en 1 keer 0,2 dan krijg je een gemiddelde BD 100 van ( ,2) / 6 = 0,0333 Dit wordt afgerond op 0. Ook de verdeling van de AMCRA kleurcodes wordt afgerond, maar naar een geheel getal (%).

17 Handleiding Periodiek rapport Waarom krijg ik niet gewoon het gewicht antibiotica dat ik heb gebruikt? Het totale gewicht aan gebruikte antibiotica is een interessant gegeven maar het laat niet toe om te vergelijken, bijv. tussen bedrijven, tussen diercategorieën binnen een bedrijf, tussen verschillende registratieperiodes binnen een bedrijf, enz. Om eerlijk te kunnen vergelijken moet rekening gehouden worden met de in de bijsluiter voorgeschreven dagdosis per kg lichaamsgewicht, de gemiddelde dierbezettingsgegevens en het gewicht van de dieren bij behandeling. Het kengetal BD 100 houdt wel met al deze factoren rekening. Zie Deel III van deze handleiding voor meer informatie hierover. 25. Hoe kan het dat een BD 100 -waarde groter is dan 100? De BD 100 moet begrepen worden als het aantal behandeldagen op 100 dagen. Vanuit praktisch oogpunt is het dus niet mogelijk dat er meer dan 100 behandeldagen zijn. De BD 100 is echter een theoretisch getal; voor de berekening ervan is de correctheid van de verstrekte gegevens (zoals registraties, dierbezetting, ) van groot belang. Bovendien worden bij de berekening een aantal aannames gedaan (standaarddosissen per kg lichaamsgewicht, standaardgewichten bij behandeling). Daarnaast wordt verondersteld dat alle geregistreerde antibiotica ook gebruikt zijn, allemaal na elkaar. Dit verklaart waarom een BD 100 -waarde groter kan zijn dan 100. De berekende BD 100 -waarden reflecteren niet noodzakelijk het werkelijke aantal dagen dat u uw dieren behandeld heeft maar het aantal behandeldagen als aan de bovengenoemde assumpties voldaan zou zijn. De BD 100 dient dus om u een indicatie te geven van uw gebruik en dit te kunnen vergelijken tussen diercategorieën, tussen registratieperiodes en met andere bedrijven.

18 Handleiding Periodiek rapport 17 DISCLAIMER Deze handleiding en de bijhorende Periodieke rapporten worden opgesteld door het kenniscentrum AMCRA vzw aan de hand van data verzameld door Belpork vzw, in het kader van het project AB Register. De rapporten zijn uitsluitend opgesteld als onderzoeksrapport op basis van ter beschikking gestelde gegevens. De rapporten worden aangeboden zonder enige garantie of waarborg, uitdrukkelijk of impliciet vermeld. Aan deze rapporten kunnen geen rechten worden ontleend. De rapporten zijn gebaseerd op de meest recente wetenschappelijke inzichten in het vakgebied. Desondanks moeten bij lezing ervan de resultaten altijd kritisch worden beschouwd. De auteurs, noch AMCRA vzw, noch Belpork vzw zijn verantwoordelijk of aansprakelijk voor foutief weergegeven gegevens, wetenschappelijk evoluerende inzichten of andere aanspraken onder welke vorm dan ook die ontstaan door deze rapporten. In geen geval kan enige schade voortkomend uit deze rapporten (met inbegrip maar niet beperkt tot de rechtstreekse, onrechtstreekse, toevallige, gevolgschade, boetes of derving van winst) worden verhaald op de auteurs, AMCRA vzw, Belpork vzw of andere organisaties. Bij opmerkingen, vragen of eventueel verbeteringen van gegevens met betrekking tot deze rapporten vragen wij u contact op te nemen met de helpdesk van AB Register : Koning Albert IIlaan 35 bus 54, 1030 Brussel, T. 02/ , abregister@belpork.be. Onderhavige bepalingen zijn onderworpen aan de Belgische wetgeving. In geval van conflict omtrent de interpretatie of het gebruik van de rapporten, zijn de rechtbanken van Brussel bevoegd. Bescherming van persoonsgegevens: Uw persoonsgegevens worden behandeld in overeenstemming met de wet van 8 december 1992 tot bescherming van de persoonlijke levenssfeer ten opzichte van de verwerking van persoonsgegevens. Auteursrecht: Op de inhoud en de presentatie van deze handleiding en de rapporten berust een intellectueel eigendomsrecht van Belpork vzw. Niets uit deze uitgaven mag zonder voorafgaande schriftelijke toestemming van Belpork vzw worden openbaar gemaakt of verveelvoudigd waaronder begrepen het reproduceren door middel van druk, offset, fotokopie of microfilm of in enige digitale, elektronische, optische of andere vorm, of (en dit geldt zo nodig in aanvulling op het auteursrecht) het reproduceren (i) ten behoeve van een onderneming, organisatie of instelling, of (ii) voor eigen oefening, studie of gebruik welk(e) niet strikt privé van aard is, of (iii) voor het overnemen in enig dag-, nieuws- of weekblad of tijdschrift (al of niet in digitale vorm of online) of in een tv-uitzending.