Werkveld Datum Instemming/Advies GMR Vastgesteld CvB

Transcriptie

1 Werkveld Datum Instemming/Advies GMR Vastgesteld CvB Identiteit I Identiteitsteksten Identiteit/Identiteitsteksten

2 Inhoudsopgave 1. Algemeen Motto van de Stichting: Aves geeft talent vleugels Wie is Aves De naam Aves Identiteit op stichtingsniveau Identiteit op schoolniveau Identiteit op kindniveau Identiteitsontwikkeling als continu proces Doorwerking naar schooldocumenten Afsluitend 6 2. Openbaar onderwijs binnen Aves Omschrijving De waarden van het openbaar onderwijs vertaald naar uitgangspunten Iedere leerling is welkom Wederzijds respect Waarden en normen Van en voor de samenleving Levensbeschouwing en godsdienst Rollen 9 3. Katholiek onderwijs binnen Aves Inleiding en grondslag Pedagogische opdracht Gemeenschap De katholieke school; een op waarden gerichte gemeenschap Algemeen Uitwerking van het voorgaande in de school De school inspireert Oecumenische onderwijs binnen Aves Inleiding Basis Pedagogische opdracht Samenleven 13 Identiteit/Identiteitsteksten 2

3 4.5 Vormgeving identiteit Leren Vieren Gemeenschap Medemenselijkheid Samenwerkingsscholen binnen Aves Inleiding en grondslag Tradities Uitvoering 16 Identiteit/Identiteitsteksten 3

4 1. Algemeen 1.1 Motto van de Stichting: Aves geeft talent vleugels 1.2 Wie is Aves Aves is een samenwerkingsstichting die drieëntwintig scholen voor primair onderwijs bestuurt; 20 in de gemeente Noordoostpolder; negen openbare, vier katholieke, één oecumenische en zes samenwerkingsscholen; twee katholieke scholen in de gemeente Kampen en één katholieke school in de gemeente Steenwijkerland. Deze tekst is bedoeld om de identiteit van Aves te beschrijven voor zowel leerkrachten, ouders en andere belangstellenden. Tevens dient deze tekst als basis voor de schooleigen identiteitsbeschrijvingen van de Avesscholen. 1.3 De naam Aves Aves is een woord dat afkomstig is uit het Latijn. In de biologie staat het voor de klasse der vogels. De vogel is een prachtig symbool voor onze onderwijsstichting. De vleugels staan symbool voor de twee sterke stichtingen die zijn samengegaan. Vogels kunnen op onmetelijke hoogten vliegen en ver komen. Aves wil dat ook voor haar leerlingen. Vogels zijn er in ontelbare kleuren en variëteiten. Daarom zijn en mogen de scholen van Aves verschillend zijn, elk vanuit hun eigen traditie. Vogels zorgen goed voor hun jongen. Zij voeden ze op tot de jongen kunnen uitvliegen. Aves wil dat de kinderen op haar basisscholen ook naar een toekomst worden begeleid als goede, verantwoordelijke en zelfstandige mensen. Mensen die verschillend mogen zijn en samen willen werken aan een goede en veilige samenleving. 1.4 Identiteit op stichtingsniveau Aves heeft op diverse manieren en niveaus met identiteit te maken. Zij is ontstaan uit het samengaan van de Stichting Christophorus en de Stichting voor Openbaar Basisonderwijs Noordoostpolder; besturen met een eigen identiteit en werkend vanuit een eigen zingeving. Aves bestuurt zowel katholieke, openbare, oecumenische als samenwerkingsscholen. In de praktijk van alledag blijkt dat er heel veel overeenkomsten zijn voor wat betreft waarden die worden nagestreefd. Het verschil zit vooral in de bronnen van waaruit zingeving aan het eigen handelen wordt gegeven. Daarbij geldt dat de joods-christelijke traditie, het humanisme en de rechten van het kind voor alle scholen belangrijke bronnen vormen. In samenspraak met de directies van alle scholen die door Aves worden bestuurd is vastgesteld dat de identiteit van Aves als geheel zich kenmerkt door waarden als verscheidenheid, sprankelend zijn, verbondenheid, (talent)ontwikkeling en evenwichtigheid. Waarden waarmee de essentie van datgene wat de stichting nastreeft wordt benadrukt en die richtinggevend zijn voor het handelen. Daarnaast vormen deze waarden een kader voor de identiteit en het handelen op schoolniveau. Hierbij merken wij uitdrukkelijk op dat kaders zijn bedoeld als richtlijn voor kwaliteit en zeker niet als begrenzing. Identiteit/Identiteitsteksten 4

5 1.5 Identiteit op schoolniveau De afzonderlijke scholen vormen elk een gemeenschap met een eigen, nadere invulling van die waarden, aangevuld met waarden die door henzelf belangrijk worden gevonden. De identiteit van de scholen komt voort uit enerzijds de historie en traditie waarin het gedachtegoed zich heeft ontwikkeld en anderzijds uit de actuele tijdgeest. De kleuring en beleving van die eigenheid hangt nauw samen met de mensen die er werken, de ouders en leerlingen die zich aan de school verbonden hebben en met de omgeving waarvan de school deel uit maakt. Met elkaar bepalen zij wat belangrijk is. Daarbij gaat het om de waarden en normen die het gedrag binnen de school richting geven, maar ook om de eigen taal en de symbolen, gebruiken en vieringen vanuit de tradities waarin scholen staan. De mensen die actief bij de school betrokken zijn geven hiermee uiting aan hun verbondenheid. De wijze waarop de scholen invulling geven aan hun identiteit, binnen de kaders van de stichting, zal per school verschillen. 1.6 Identiteit op kindniveau Scholen zijn plaatsen waar kinderen met zingeving oefenen. Zij leren er waar te nemen hoe verschillende achtergronden tot ander denken en handelen kunnen leiden en leert hen vanuit dat inzicht eigen opvattingen te ontwikkelen. Als je weet wat anderen beweegt, kun je beter met elkaar samenleven. Het onderwijs is dienstbaar aan de samenleving. Het bereidt kinderen voor op een actieve rol in die samenleving waar zij als zelfstandige, verantwoordelijke en betrokken burgers aan deelnemen. De wijze waarop dit gebeurt hangt nauw samen met de eigenheid van de scholen. Onze scholen werken op gerichte wijze aan de ontwikkeling / versterking van hun identiteit. Hierbij geven zij, in samenspraak met de direct betrokkenen in de school, invulling aan de uitgangspunten en waarden die voor hun school van toepassing zijn. De identiteit wordt vertaald naar de dagelijkse praktijk en daarmee ook echt zichtbaar gemaakt. 1.7 Identiteitsontwikkeling als continu proces Identiteit is voortdurend in beweging en vraagt regelmatig om herbevestiging. Vaak gaat het om kleine veranderingen, maar soms ook om een wezenlijke herbezinning. Herbezinning ontstaat veelal in de ontmoeting met de Ander en de ander. Als Aves vinden wij het belangrijk dat de volgende uitgangspunten worden gehanteerd bij een dergelijk veranderingsproces: de verandering is niet in strijd met het algemene identiteitskader en de statutaire bepalingen over de identiteit van de stichting het doel van de verandering is voor alle betrokkenen duidelijk er is breed draagvlak voor de verandering 1.8 Doorwerking naar schooldocumenten Een beschrijving van de identiteit en de wijze waarop deze in de praktijk wordt vormgegeven wordt door elke school opgenomen in het schoolplan en vindt zijn doorwerking in de schoolgids. Identiteit/Identiteitsteksten 5

6 1.9 Afsluitend Deze tekst is bedoeld om aan te geven dat Aves belang hecht aan haar identiteit en de identiteit van haar scholen; daar zorgvuldig mee om wil gaan en mogelijkheden biedt tot ondersteuning en groeien in identiteit. Daarom zijn de volgende omschrijvingen van de identiteiten gemaakt; bedoeld als richtinggevende teksten voor de scholen en medewerkers van Aves en als informatiebron voor andere lezers. Identiteit/Identiteitsteksten 6

7 2. Openbaar onderwijs binnen Aves 2.1 Omschrijving De identiteit van de openbare scholen vindt zijn oorsprong in de joods-christelijke traditie van onze samenleving, in het humanisme en in de rechten van het kind. Vanuit deze bronnen is een mensen maatschappijbeeld gevormd welke zijn neerslag vindt in de kernwaarden van het openbaar onderwijs: Het openbaar onderwijs vervult zijn taak vanuit waarden als vrijheid, gelijkwaardigheid, sociale rechtvaardigheid en gemeenschapszin. Waarden die zich vertalen in uitgangspunten als iedere leerling is welkom, wederzijds respect en actieve participatie en die bijdragen aan het oplossen van verschillende hedendaagse problemen, zoals de segregatie van leerlingen in aparte (zwarte en witte) scholen en het gebrek aan integratie van verschillende bevolkingsgroepen en culturen. Een openbare school maakt actief werk van de pluriformiteit die onze samenleving kenmerkt, draagt bij aan de integratie en stimuleert democratisch burgerschap. In het openbaar onderwijs leren kinderen van elkaar door het actief verkennen van hun culturele, levensbeschouwelijke en economische achtergronden. Het brengt verschillende opvattingen bij elkaar en laat kinderen er op basis van gelijkwaardigheid over in discussie gaan; niet om de ander te overtuigen van het eigen gelijk, maar om kritisch naar zichzelf en open naar medeleerlingen te leren kijken. Het leert kinderen waarnemen hoe verschillende achtergronden tot ander denken en handelen kunnen leiden en leert hen vanuit dat inzicht eigen opvattingen te ontwikkelen. Als je weet wat anderen beweegt, kun je beter met elkaar samenleven. In het openbaar onderwijs leren kinderen door ontmoeting. Ook levensbeschouwing hoort daarbij; het maakt immers deel uit van onze cultuur. De openbare school is dé micromaatschappij waar kinderen en volwassenen ontmoeting ervaren en daarvan leren. Het openbaar onderwijs gaat er vanuit dat verwondering bijdraagt aan groei. Kinderen zijn van nature nieuwsgierig en geïnteresseerd in het onbekende. Verwondering ontstaat veelal in de confrontatie met dat onbekende, dat andere. Het zet aan tot denken en handelen. Door als school en als individu open te staan voor en actief te zoeken naar het andere wordt de horizon verbreed. Deze indrukken worden gebruikt om de eigen opvattingen te toetsen en daarmee de eigen identiteit te bevestigen of bij te stellen. Het helpt mensen te laten groeien en zich te vormen. De openbare houding kenmerkt zich door de wijze waarop naar de samenleving wordt gekeken. Hoewel er een enorme diversiteit aan mensen en opvattingen bestaat, wordt het van belang geacht de ander als gelijkwaardig te zien. Het actief ontmoeten van de ander is niet alleen bedoeld om de ander te leren kennen, maar ook om de eigen identiteit te kunnen ontwikkelen. Een ieder moet zich kunnen herkennen in de gemeenschap(pen) waarvan hij/zij deel uitmaakt. Daartoe is het van belang dat er naast het gemeenschappelijke ook ruimte blijft voor het eigene. De verbondenheid wordt niet alleen gevonden in dat wat met elkaar wordt gedeeld, maar juist ook in de ruimte die gelaten wordt om anders te mogen zijn. Identiteit/Identiteitsteksten 7

8 2.2 De waarden van het openbaar onderwijs vertaald naar uitgangspunten Iedere leerling is welkom Dit is het fundament van het openbaar onderwijs. Ieder kind welkom betekent dat kenmerken als afkomst, levensovertuiging, seksuele geaardheid en etniciteit nooit een rol spelen bij het al dan niet toelaten van een kind. De schoolpopulatie kan daardoor redelijk eenvoudig een afspiegeling worden van de wijk of buurt waarin de school staat. In hoeverre dat echt lukt, is mede afhankelijk van het keuzegedrag van de ouders. Net zoals elk kind is ook elke leerkracht op de openbare school welkom. Aan leraren wordt echter wel de eis gesteld dat zij kunnen en zullen handelen in overeenstemming met de beginselen van het openbaar onderwijs Wederzijds respect De school als afspiegeling van de samenleving betekent diversiteit binnen de school. Ouders, leerlingen en personeel gaan respectvol met elkaars opvattingen en levensbeschouwelijke overtuigingen om. De pluriformiteit wordt aangegrepen om van elkaar te leren en het onderlinge begrip te bevorderen. Een persoonlijke overtuiging wordt op de openbare school nooit als de enige ware of de beste gepresenteerd. Niet door ouders en leerlingen, noch door personeelsleden Waarden en normen Wederzijds respect wordt mede vormgegeven door expliciete aandacht voor de levensbeschouwelijke en maatschappelijke waarden en normen in de Nederlandse maatschappij. Juist met het oog op de aanwezige diversiteit moet ook het belang van de verworvenheden van onze democratie aan de orde komen. Deze vormen de kaders waarbinnen de pluriformiteit tot zijn recht kan komen en bieden ruimte voor de opvattingen en uitingen van andere culturen Van en voor de samenleving De school van en voor de samenleving geeft het karakter van het openbaar onderwijs goed weer. De aandacht is nadrukkelijk niet alleen naar binnen gericht maar ook naar buiten. Openbare scholen maken steeds meer werk van hun verantwoordelijkheid tegenover de samenleving. Zij stimuleren de actieve participatie en betrokkenheid van ouders en kinderen bij alles wat zich op en om de school afspeelt en geven zo een voorbeeld van goed burgerschap. Het gaat hiermee verder dan het enkel afleggen van verantwoording over de resultaten die de school haalt Levensbeschouwing en godsdienst Diversiteit van levensbeschouwing is een gegeven in onze samenleving. Het actief benutten van de aanwezigheid van deze diversiteit draagt bij aan het onderling begrip en het respect voor de opvattingen van anderen. De openbare school biedt hiertoe volop mogelijkheden. Identiteit/Identiteitsteksten 8

9 Vanuit het standpunt dat levensbeschouwing deel uitmaakt van onze cultuur hoort godsdienstige en levensbeschouwelijke vorming nadrukkelijk een plaats te hebben binnen het openbaar onderwijs. 2.3 Rollen Om deze uitgangspunten concreet vorm te geven dienen de leerkrachten zich niet alleen bewust te zijn van het openbare gedachtegoed en te beschikken over de daartoe benodigde competenties, maar dienen zij ook te beseffen welke rol zij daarin richting leerlingen en ouders vervullen. Bij de ontwikkeling van de identiteit gaat het niet alleen om kennis en vaardigheden, maar juist ook om het ontwikkelen van een bepaalde houding. Het voorleven van gewenst gedrag is daarbij een belangrijk instrument om tot het gewenste resultaat te komen. Ook de ouders spelen bij de ontwikkeling van de identiteit een belangrijke rol. Door school en thuis te verbinden bestaat de kans dat het kind tussen twee opvattingen heen en weer wordt geslingerd beperkt. Dit vraagt enerzijds om een open houding van de professionals naar de ouders en anderzijds om betrokkenheid van de ouders. Identiteit/Identiteitsteksten 9

10 3. Katholiek onderwijs binnen Aves 3.1 Inleiding en grondslag De identiteit van katholieke scholen is verbonden met de traditie van het katholieke geloof en de katholieke kerk. Deze traditie gaat er van uit dat onderwijs en vorming een recht is van ieder kind zoals verwoord in het verdrag over de rechten van het kind. Maar ook dat jonge mensen verantwoord leren leven in een vrije samenleving, in een geest van begrip, vrede, verdraagzaamheid, gelijkheid van geslachten en vriendschap tussen alle volken en etnische en religieuze groepen. Vanuit de traditie wordt het onderwijs beschouwd als een dienst aan het kind. Het kind staat centraal. Kinderen zijn de rechthebbenden: Ouders, scholen, staat en kerk staan voor deze dienst aan de kinderen. 3.2 Pedagogische opdracht De katholieke school heeft als pedagogische opdracht dat zij leerlingen begeleidt op hun weg naar volwassenheid, gebruik makend van de basisoriëntaties van het christelijk geloof. De (jonge) mens is daarin een persoon die in relatie staat tot zichzelf, de ander, de wereld en tot God en de ontwikkeling is gericht op volledige ontplooiing hetgeen impliceert dat de gaven en talenten van jonge mensen zo breed mogelijk tot ontplooiing moeten komen, inclusief hun morele en religieuze instelling. Om dit mogelijk te maken is er begeleiding voor leerkrachten om kennis te maken met de religieuze bronnen en verhalen van de school en de kerk om op die manier te groeien in hun vakmanschap. De school is zich bewust van de steeds veranderende omstandigheden waarin zij katholieke school is en anticipeert daarop. 3.3 Gemeenschap De katholieke school vormt zowel zelf een gemeenschap als dat zij onderdeel is van een gemeenschap. Zij staat open voor iedereen en wil in het bijzonder oog hebben voor die jonge mensen die aan de buitenkant of in de marge dreigen te raken als het om leren en ontwikkeling gaat. Het gaat haar steeds om kinderen die zich moeten ontwikkelen in de richting van waardevolle mensen. Recht doen aan alle kinderen houdt in dat de katholieke school vanuit haar eigen identiteit de eigenheid van alle kinderen respecteert. Het is de kunst voor elke katholieke school om een balans te vinden tussen haar eigenheid en openheid. Dat wordt verwoord in het schoolplan waarvoor geldt dat elke bij het geven van onderwijs betrokkene zich hieraan verbindt. Een bron van inspiratie is het besef van de waarde van katholiciteit. Dat wil onder meer zeggen dat de katholieke school zich beschouwt als deel van een groter geheel en zich verbonden weet met de wereldgemeenschap. Identiteit/Identiteitsteksten 10

11 3.4 De katholieke school; een op waarden gerichte gemeenschap Algemeen De katholieke school is een gemeenschap die wordt opgebouwd volgens het principe van subsidiariteit. Subsidiariteit is een oud katholiek begrip en betekent dat mensen zelf verantwoordelijk zijn voor hun handelen op elk niveau in de organisatie en daarvoor ook de kans krijgen. Subsidiariteit maakt het mogelijk een gezamenlijke verantwoordelijkheid voor katholiek onderwijs te realiseren tussen bestuur, schoolleiding, team, ouders en geloofsgemeenschap Uitwerking van het voorgaande in de school De katholieke school richt zich op de vorming van de gehele menselijke persoon. Deze waarde wil hen tot een persoon vormen, open voor en in de relatie met zichzelf, de ander, de wereld en God. Deze waarde uit zich o.a. in de verwondering voor al het leven en de ervaring dat het leven een geschenk is, maar ook dat elke mens een onafneembare waardigheid heeft; dat mensen geroepen zijn om in vrijheid en liefde voor zichzelf, voor elkaar, voor de schepping en voor het leven verantwoordelijkheid te dragen. De katholieke school geeft onderwijs aan elk kind met zorg voor de zwakkere en het anders zijn. Deze waarde vertaalt zich in openheid naar en aandacht voor elke leerling. De katholieke school biedt een plaats aan elk kind en zijn talenten. De katholieke school vindt gemeenschapszin belangrijk. Betrokkenheid op elkaar en onderlinge solidariteit zijn belangrijk voor mensen om tot volle ontplooiing te komen. De katholieke school is ook deel van de multiculturele samenleving en dat betekent dat de katholieke school investeert in de ontwikkeling van goed burgerschap bij haar kinderen. In een samenleving waar voortdurende ontmoetingen met andere mensen en andere culturen plaatsvinden vraagt dit van kinderen een open, niet veroordelende en ontdekkende houding naar de ander. Door goed te leren luisteren, het gesprek aan te gaan en betrokken te zijn op de ander leert het kind om positief kritisch op zichzelf en die ander te reageren en de waardigheid van elk mens te respecteren. Het katholiek onderwijs heeft oog voor God als Schepper en Verlosser. Het beeld van God heeft te maken met het compleet hele en het compleet goede. Mensen proberen deze ervaring te verwoorden en te verbeelden. In het beeld van ieder mens licht een stukje van Gods Beeld op en dat maakt ieder mens uniek, met eigen talenten en mogelijkheden. Zo zijn wij geschapen naar Gods beeld. De kunst van de katholieke school is dit in ieder kind te herkennen en tot bloei te laten komen; mensen die elkaar inspireren, troosten, dragen en stimuleren; mensen die vanuit een perspectief en vertrouwen samen met de ander werken aan een wereld die voor ieder mens een thuis biedt. In Bijbelse taal spreken wij dan van werken aan Gods koninkrijk hier en nu op aarde. Identiteit/Identiteitsteksten 11

12 3.5 De school inspireert In de vier aandachtsvelden leren, vieren, dienen en gemeenschapszin, geeft de katholieke school zichtbaar vorm en inhoud aan haar identiteit. Leren: Leren reikt verder dan alleen kennisoverdracht. Het leven leren krijgt betekenis door vragen te stellen die gaan over de zin van het leven. Daarvoor laat de katholieke school zich inspireren door verhalen en gebruiken uit de bijbel en de katholieke traditie. Deze verhalen en gebruiken gaan iets betekenen voor mensen als zij hun eigen levensverhaal hierdoor laten inspireren. Vieren. Vieren in school betekent dat je met elkaar en met God wilt stilstaan bij het leven dat wij mogen leven. Het leven vieren is ook het leven kennen in vreugde en verdriet, maar ook op de momenten van gebed en bezinning. Feesten uit de katholieke traditie kunnen daarvoor bezieling en inspiratie geven met hun rituelen, gebruiken, symbolen en verhalen. In de multiculturele samenleving van vandaag kunnen andere tradities eveneens de inspiratiebron voor vieren zijn. Vieren vormt zo het moment van ontmoeting met elkaar. Gemeenschap. In de omgang met elkaar wil de school laten zien wat voor gemeenschap zij wil zijn. De school maakt een bewuste keuze met wie zij binnen en buiten de school een goede band wil opbouwen. Zij wil kinderen handvatten aanreiken zodat zij met een koffer vol inspiratie en idealen kunnen bouwen aan een wereld waarin mensen geen tekort wordt gedaan want ooit heeft God aan Mozes de tien geboden aangereikt om duidelijk te maken hoe je met elkaar en met God omgaat. Dienen. Dienen geeft kinderen de gelegenheid om oog te krijgen voor de noden van de samenleving, dichtbij en veraf. Het leven is grenzeloos en begrensd. In de verhalen over mensen die ons zijn voorgegaan en het leven hebben voorgeleefd ervaren wij de grenzeloosheid van het leven. De begrensdheid van het leven ervaren wij als mensen elkaar tekort doen, ziek worden of sterven. In de zorg voor deze naaste zijn troost en levensverhalen nodig die houvast geven. Identiteit/Identiteitsteksten 12

13 4. Oecumenische onderwijs binnen Aves 4.1 Inleiding De identiteit van de oecumenische school is verbonden met zowel de protestants-christelijke als de katholieke traditie zoals die in de scholen vorm kregen. Iedere christen, protestants, katholiek of anders, geeft op één of andere manier zelf vorm aan zijn/haar geloof dat mede gebaseerd is op een eigen kijk op het leven. Elke tijd en levensfase van een mens vraagt opnieuw om een eigentijdse en persoonlijke invulling van het christelijk geloven. Het actueel houden van het christelijk geloven vraagt om bezinning, reflectie, vernieuwing. In deze dynamiek wil de oecumenische school staan. 4.2 Basis Op een oecumenische school wordt daarom gewerkt en geleefd vanuit de Bijbelverhalen waarin God omziet naar mensen. Ook wordt van ons volwassenen en kinderen gevraagd om naar elkaar om te zien. Om vorm te kunnen geven aan de oecumenische identiteit dient men open te staan voor elkaars levensovertuiging en wil men van elkaar leren. 4.3 Pedagogische opdracht Het onderwijs op een oecumenische school wordt vanuit een christelijke visie gegeven. Normen en waarden vanuit de bijbel en de katholieke en protestantse traditie zijn daarbij uitgangspunt. Op een oecumenische school wordt nadrukkelijk gezocht naar gemeenschappelijke elementen uit de verschillende levensbeschouwelijke en godsdienstige achtergronden. Ook de oecumenische school laat zich leiden door een mensbeeld dat gericht is op de volledige ontplooiing van de mens. Op een oecumenische school worden kinderen gestimuleerd hun talenten en gaven te ontwikkelen. Zij leert kinderen dat Bijbelverhalen daarvoor een bijzondere inspiratiebron vormen. Kennismaken met, inzicht en verdieping in religieuze bronnen uit de christelijke en katholieke traditie en de Bijbelverhalen, vormen doel en inhoud van de vormingstrajecten. 4.4 Samenleven Een oecumenische basisschool wil een gemeenschap zijn waar respect voor elkaar, voor de leefomgeving en medemenselijkheid belangrijke waarden zijn. Door dit uit te dragen leren de kinderen dat je verantwoordelijk bent voor je eigen keuzes, voor de ander en de omgeving waarin je leeft. Een oecumenische school staat dan ook open voor alle kinderen en ouders, ongeacht achtergrond, levensbeschouwing of geloofsovertuiging. De school wil samen met ouders deze oecumenische gemeenschap vormgeven. Identiteit/Identiteitsteksten 13

14 4.5 Vormgeving identiteit Leren Leren reikt verder dan alleen kennisoverdracht. Het leven leren krijgt betekenis door vragen te stellen die gaan over de zin van het leven. Daarvoor laat de oecumenische school zich inspireren door de bijbel en gebruiken uit de protestants-christelijke en katholieke traditie. Dat doet zij door voor het vak godsdienst levensbeschouwing te kiezen voor een oecumenische methode. En ook door de kinderen de waarde van het gebed te leren. Op een oecumenische school wordt levensbeschouwelijk onderwijs aan alle kinderen aangeboden. Als er iets geoefend, geleerd of besproken moet worden, wordt dit met alle kinderen van een betreffende groep samen gedaan. Hierdoor ontstaat er ruimte om te leren van en met elkaar. Dit is een grondbeginsel van een oecumenische school Vieren Vieren in een oecumenische school betekent dat je met elkaar en met God wilt stilstaan bij het leven dat wij mogen leven. Het leven vieren is het leven leren kennen in vreugde en verdriet, maar ook op momenten van gebed en bezinning. Op een oecumenische school worden dan ook diverse vieringen gehouden, zoals een oecumenische start- en slotviering en verschillende christelijke feestdagen waarbij alle kinderen meedoen. Dit ook weer om uitwisseling en wederzijds begrip te bevorderen Gemeenschap In de omgang met elkaar wil de school laten zien wat voor gemeenschap zij wil zijn. De school maakt een bewuste keuze met wie zij binnen en buiten de school een goede band wil opbouwen. De oecumenische school wil een plaats zijn waar uiterlijke kenmerken van verschillende identiteiten tot hun recht komen. Feesten uit de verschillende tradities voeden de oecumene en zorgen voor bezieling en inspiratie. Ook rituelen, gebruiken, symbolen en de Bijbelverhalen dragen hierin bij. Ouders kunnen, waar mogelijk, vieringen bijwonen die door de school worden georganiseerd. De oecumenische school is een school waarbij de gemeenschap uitdrukkelijk gevoed wordt door beide identiteiten Medemenselijkheid Medemenselijkheid geeft de kinderen de gelegenheid oog te krijgen voor de noden van de samenleving, dichtbij en veraf. Het leven is grenzeloos en begrensd. In de verhalen over mensen die ons zijn voorgegaan en het leven hebben voorgeleefd ervaren wij de grenzeloosheid van het leven. De begrensdheid van het leven ervaren wij, als mensen elkaar tekort doen, ziek worden of sterven. In de zorg voor deze naaste zijn troost en levensverhalen nodig die houvast geven. Kinderen ervaren dat, vanuit verschillende tradities, hier op eigen wijze vorm aan wordt gegeven. Identiteit/Identiteitsteksten 14

15 5. Samenwerkingsscholen binnen Aves 5.1 Inleiding en grondslag Samenwerkingsscholen zijn ontstaan door de samenvoeging van scholen met verschillende identiteiten. Daarbij is de opdracht verstrekt om de identiteiten van de oorspronkelijke scholen zichtbaar en merkbaar aanwezig te laten zijn in de samenwerkingsschool. 5.2 Tradities In de samenwerkingsschool wordt, afhankelijk van de samengevoegde scholen, uitgegaan van het katholieke, oecumenische en het humanistische gedachtengoed als kapstok voor de verdere uitwerking van de identiteit van de school. Vele uitgangspunten en waarden worden daarin gedeeld, waarbij de katholieke traditie uitgaat van het katholieke geloof en de traditie van de katholieke kerk met de daarbij horende sociale leer. Het oecumenische brengt daar de protestantschristelijke traditie in en de openbare traditie gaat uit van de humanistische waarden vrijheid, gelijkwaardigheid, sociale rechtvaardigheid en gemeenschapszin. Genoemde tradities zijn bepalend voor de missie, visie en de dagelijkse gang van zaken binnen de school en dat leidt tot de volgende uitgangspunten: Iedereen is welkom Dat is hét uitgangspunt van het openbaar basisonderwijs en geldt ook in de samenwerkingsschool. Toch is de samenwerkingsschool anders dan een openbare school omdat de katholieke/oecumenische component duidelijk aanwezig is. Bij aanmelding wordt dat aan de ouders verteld en ook hoe dat vorm heeft gekregen. Wederzijds respect Wederzijds respect is het tweede uitgangspunt. In een pluriforme school in een pluriforme wereld is het nodig elkaar te leren kennen en samen te leren spelen, leren, werken en vieren om met al die verschillende mensen een gemeenschap te kunnen en willen vormen. Een samenwerkingsschool biedt volop kansen daarin te groeien. Kennismaking Kennismaking met dimensies in het leven die bepalend kunnen zijn voor de keuzes die mensen maken is een derde uitgangspunt. Wij betreden dan het terrein van de levensbeschouwing. Dat wil zeggen dat de kinderen zowel kennismaken met de katholieke/oecumenische uitgangspunten, organisaties en uitingen als met de uitgangspunten van de openbare school vanuit het humanisme. Wij leren de kinderen om zonder vooroordeel te luisteren, zodat zij nieuwsgierig en nadenkend hun mening kunnen vormen en op die manier elkaar kunnen respecteren en inspireren. Identiteit/Identiteitsteksten 15

16 Deelname aan de grote wereld Deelname aan de grote wereld is een volgend uitgangspunt. Naar school gaan is al een grote stap in het jonge kinderleven, waarbij de omgeving een stuk groter wordt. Dat proces zet zich voort en de school helpt de kinderen daarbij. De kinderen maken kennis met de buurt, de plaats, het land en het buitenland. Dat gebeurt niet alleen in de vorm van kennisoverdracht maar ook in de vorm van echt met elkaar kennismaken d.m.v. ontmoetingen waarbij de kinderen andere mensen en culturen leren kennen o.a. door acties te houden om de leefbaarheid in de omgeving of in b.v. ontwikkelingslanden te verbeteren. Wij hopen dat kinderen groeien in het besef medeverantwoordelijk te zijn voor deze wereld. 5.3 Uitvoering Om dit alles mogelijk te maken werken er op een samenwerkingsschool mensen die deze uitgangspunten onderschrijven en vanuit de genoemde tradities vorm kunnen geven. Aves biedt hen ondersteuning om te groeien in mogelijkheden hiertoe d.m.v. identiteitsbegeleiding. De uitwerking van de samenwerkingsschool wordt concreet in de manier waarop vormgegeven wordt aan lesmomenten rondom identiteit. Alle samenwerkingsscholen organiseren deze lesmomenten, o.a. met behulp van de hiervoor genoemde identiteitsbegeleiding. Hierdoor blijft de identiteit van de samenwerkingsschool voortdurend onder de aandacht van het schoolteam. Voor kinderen, ouders en leerkrachten komt de samenwerkingsschool in het bijzonder tot uiting in de verschillende vieringen die er door het jaar heen worden georganiseerd. Identiteit/Identiteitsteksten 16