BIJLAGE A UITVOERINGSRICHTLIJNEN VOOR DAKBEDEKKINGSCONSTRUCTIES MET LEIEN VAN NATUURSTEEN. Ten behoeve van historische gebouwen (Monumenten)

Transcriptie

1 UITVOERINGSRICHTLIJNEN VOOR DAKBEDEKKINGSCONSTRUCTIES MET LEIEN VAN NATUURSTEEN Ten behoeve van historische gebouwen (Monumenten) Datum: Uitgever: IKOB-BKB BV

2 Algemene informatie bij deze bijlage Deze bijlage behorend bij de Ontwerp- en uitvoeringsrichtlijn voor dakbedekkingsconstructies met leien van natuursteen is opgesteld in samenwerking met de Rijksdienst voor Rijksdienst voor Archeologie, Cultuurlandschap en Monumenten (RACM), Monumentenwacht Nederland en de Nederlandse vereniging van Leidekkers en Vereniging Hellend Dak (VHHD) Deze Ontwerp- en uitvoeringsrichtlijnen voor dakbedekkingsconstructies met leien van natuursteen zijn goedgekeurd door de Technische commissie daken, het Algemeen College van Deskundigen van IKOB-BKB BV en heeft tevens de instemming van de RACM. Het voornemen tot het verwijderen van historische daken met leien van een gemeentelijk, provinciaal of rijksmonument is in alle gevallen vergunningsplichtig en dient onderworpen te worden aan de procedure die de Monumentenwet 1988 daartoe voorschrijft. Het maakt niet uit of dit voornemen plaats vindt in het kader van een uit te voeren algehele restauratie van het monument of in het kader van het uitvoeren van werkzaamheden aan het dak; in beide gevallen zal een aanvraag om vergunning noodzakelijk zijn. Opmerkingen: In deze Bijlage A zijn aanvullende c.q. afwijkende verwerkingsrichtlijnen en detailleringen gegeven ten behoeve van daken van historische gebouwen (monumenten) en gelden alléén, indien een vergunning ingevolge de Monumentenwet 1988 of gemeentelijke of provinciale monumentenverordening is verleend (zie artikel 1.12 van het Bouwbesluit). Zonder deze speciale vergunning, gelden de eisen uit deel 1 van deze publicatie. In deze bijlage A is dezelfde hoofdstukindeling aangehouden als in voorgaand deel 1. Indien een andere tekst en tekening is gegeven in de bijlage, is deze tekst en tekening maatgevend. Indien geen andere of afwijkende verwerkingsrichtlijnen zijn gegeven dan gelden de ontwerp- en uitvoeringsrichtlijnen zoals gegeven in deel 1, tenzij op basis van artikel 1.12 van het Bouwbesluit hiervan mag worden afgeweken. Opgemerkt wordt dat de in deze bijlage gegeven verwerkingsrichtlijnen ook moeten worden beschouwd als een richtlijn. De leidekker kan op basis van zijn vakmanschap afhankelijk van de situatie en in overleg met de opdrachtgever (schriftelijk onderbouwd) hiervan afwijken. Bouwbesluit Artikel Burgemeester en wethouders kunnen bij het geheel of gedeeltelijk vernieuwen of veranderen of het vergroten van een bouwwerk ontheffing verlenen van een bij of krachtens dit besluit vastgesteld voorschrift omtrent het bouwen van een bouwwerk tot het niveau van de desbetreffende voorschriften voor een bestaand bouwwerk, tenzij bij het voorschrift anders is aangegeven. 2. Burgemeester en wethouders kunnen, voor zover bij of krachtens dit besluit geen voorschrift is vastgesteld omtrent de staat van een bestaand bouwwerk, bij het geheel of gedeeltelijk vernieuwen of veranderen of het vergroten van een bouwwerk ontheffing verlenen van een voorschrift omtrent het bouwen van een bouwwerk tot het rechtens verkregen niveau. Bouwbesluit Artikel 1.12 Indien voor het geheel of gedeeltelijk vernieuwen of veranderen of het vergroten van een monument als bedoeld in de Monumentenwet 1988 of in een provinciale of gemeentelijke monumentenverordening, een vergunning ingevolge die wet of verordening is verleend, is, voor zover een aan die vergunning verbonden voorschrift afwijkt van een voorschrift van dit besluit, uitsluitend het aan die vergunning verbonden voorschrift van toepassing. Opmerking Veel van de onderhoudswerkzaamheden en restauratiewerkzaamheden aan rijksmonumenten zijn subsidiabel. Zie hiervoor onder andere de "Beleidsregels onderhoud en restauratie monumenten" (staatscourant 1999 nr. 17). Nadere informatie over eventuele subsidies voor provinciale, gemeentelijke en rijksmonumenten is te verkrijgen bij de gemeente. IKOB-BKB bv Pagina 2 van 45

3 2. ONDERLIGGENDE DAKCONSTRUCTIE 2.1 Algemeen Indien in deze publicatie gesproken wordt over leien, worden bedoeld leien van natuursteen. Het is van groot belang dat de leidekker in een zo vroeg mogelijk stadium, de dakconstructie waarop de leien moeten worden aangebracht, visueel en zonodig door middel van metingen, zeer zorgvuldig controleert of deze in een dusdanige staat verkeert dat een dakbedekking van leien kan worden aangebracht die aan de gestelde eisen kan voldoen. Hierbij valt te denken aan: Technische gebreken aan de kapconstructie (spanten, sporen, gordingen, en dergelijke); Technische gebreken aan het dakbeschot (bijvoorbeeld de spijkerbaarheid); Grote doorbuigingen in kapconstructie en dakbeschot, die het aanzicht en de kwaliteit van het gerestaureerde dak negatief kunnen beïnvloeden; Technische gebreken bij de diverse aansluitingsdetails; Technische gebreken aan eventuele aanwezige tengels en leilatten. Indien dergelijke gebreken worden geconstateerd dient in overleg met de opdrachtgever en/of architect een herstelplan te worden opgesteld waarbij recht wordt gedaan aan het historisch karakter van de dakconstructie. Maak zoveel mogelijk gebruik van de historisch karakteristieke aansluitingstechniek die bij het dak past. 2.2 Draagconstructie Het ondersteunende gedeelte van het dakschild, zoals gordingen, sporen, spanten, muurplaten e.d., dient constructief verantwoord te zijn. Doorgezakte sporen, gordingen e.d., onderlinge hoogteverschillen in de draagconstructie groter dan 5 tot 10 mm en hoogteverschillen bij de toepassing van houten dakbeschot groter dan 3 tot 5 mm kunnen wellicht bij het aanbrengen van de leien een probleem geven of het aanzicht en de kwaliteit van het leiendak negatief beïnvloeden. Bij deze of grotere hoogteverschillen is contact met de opdrachtgever noodzakelijk evenals vastlegging op het IKB-formulier (formulier ten behoeve van de Interne Kwaliteits Bewaking (IKB) van het leidekkersbedrijf). Van geval tot geval dient door de leidekker te worden beoordeeld, afhankelijk van de situatie, of een water- en regendichte constructie kan worden gerealiseerd. Indien bij een visuele controle doorbuigingen worden geconstateerd welke groter zijn dan 1/500 van de overspanning (ca. 2 mm/m 1 ), is eveneens contact met de opdrachtgever noodzakelijk evenals het vastleggen van de situatie op het IKB-formulier. Indien afwijkingen worden geconstateerd die constructief geen gevolgen hebben, maar het aanzicht van het afgewerkte leiendak nadelig kunnen beïnvloeden zal de leidekker op basis van zijn ervaring de opdrachtgever schriftelijk moeten attenderen op de eventuele gevolgen. 2.3 Dakbeschot Natuursteenleien moeten worden aangebracht op een vlakke ondergrond (dakbeschot). Bij vervanging van het bestaande dakbeschot dienen in principe houten delen te worden toegepast met een minimum dikte van 28 mm en ten minste 180 mm breed, rekening houdend met de lengte van de leinagel en/of de inslagpen van de leihaak. Bij gedeeltelijke vervanging van het bestaande dakbeschot moeten de afmetingen van de houten delen worden aangepast aan het bestaande dakbeschot. De houtkwaliteit van de houten delen dient minimaal Kwaliteitsklasse C conform NEN 5466 (KVH 1980) te zijn. De houten delen moeten met de hartzijde naar boven gericht verwerkt worden. IKOB-BKB bv Pagina 3 van 45

4 2.4 Tengels Indien tengels worden toegepast, bijvoorbeeld bij staand dakbeschot (gordingkappen), dienen deze te worden aangebracht met een h.o.h. afstand tot max. 600 mm. De houtkwaliteit van de tengels dient minimaal Kwaliteitsklasse C conform NEN 5466 (KVH 1980) te zijn. De afmetingen van de tengels dienen minimaal 12 mm x 32 mm te zijn. 2.5 Leilatten Indien de bestaande leilatten worden vervangen dienen zij in één lijn te liggen en op de juiste plaats te zijn aangebracht. Leilatten dienen aan de naar boven gekeerde zijde scherpkantig te zijn (rondom geschaafd). De kwaliteit dient minimaal Kwaliteitsklasse C conform NEN 5466 (KVH 1980) te zijn. De minimale afmetingen van de leilatten zijn voor een onbeschoten kap 32 mm x 52 mm (dikte x breedte) en voor een beschoten kap 31 mm x 52 mm bij een spoorafstand van h.o.h. max. 600 mm. Bij een grotere h.o.h. afstand van de sporen dienen de afmetingen van de leilat in overleg met een constructeur te worden bepaald. De leilatten dienen over meer dan twee steunpunten door te lopen. Een stuiknaad tussen de leilatten dient altijd verspringend te worden aangebracht ten opzichte van de onderliggende en bovenliggende stuiknaad en zonodig te worden ondersteund. 2.6 Toepassing van folies Voor de toepassing van eventuele dampremmende folies is specifieke deskundigheid noodzakelijk, zie hoofdstuk 2.6 in deel 1. Een eventuele waterkerende dampopen folie dient te bestaan uit een zogenaamde spinvliesfolie, welk zich kenmerkt door een zeer lage µd-waarde en kunnen worden gebruikt in de volgende toepassingen: ter vervanging van een oude bestaande waterkerende laag (bijvoorbeeld asfaltpapier) bij flauwe dakhellingen (< 30 graden) als een waterdicht onderdak noodzakelijk is; ten behoeve van de bescherming tegen weersinvloeden in de bouwfase en daarna als bescherming tegen stuifsneeuw, stof en eventuele lekkage. 2.7 Bevestigingsmiddelen Voor de bevestiging van de eventuele tengels en leilatten op de onderliggende dakconstructie dienen bij voorkeur geribbelde of getordeerde (schroef)draadnagels te worden toegepast van roestvast staal (ten minste AISI 316).met de volgende minimum afmetingen: - bij een tengel met een dikte van 12 mm: ø 2,7 mm, lang 40 mm; - bij een leilat met een dikte van 28 mm: ø 2,7 mm, lang 65 mm; - bij een leilat met een dikte van 32 mm: ø 3,0 mm, lang 70 mm. In afwijkende gevallen (bijv. als nagels onder het dakbeschot uitsteken, zodat onvoldoende hechtlengte aanwezig is) dienen de afmetingen te worden aangepast (b.v dikker zodat een zelfde uittrekwaarde wordt verkregen). Voor de bevestiging van het dakbeschot op sporen moet er vanuit gegaan worden dat delen van 180 mm of breder met drie nagels per spoor bevestigd worden. Daarbij wordt uitgegaan van een hart op hart afstand van de sporen variërend tussen de 300 tot 600 mm. Bij renovatie / restauratie dient het bestaande dakbeschot, voor de plaatsing van de leien, opnieuw van voldoende lange nagels/ nieten voorzien te worden op elk snijpunt van dakbeschot met onderliggende sporen/gordingen. IKOB-BKB bv Pagina 4 van 45

5 3 DAKBEDEKKING 3.1 Algemeen De leileverancier is verantwoordelijk voor het afleveren van een partij leien die geschikt is voor de toepassing op monumenten. De leverancier laat daartoe een inspectie uitvoeren door een onafhankelijke ter zake kundige partij. Uit het verslag van deze inspectie moet blijken dat de partij geschikt is voor de toepassing op monumenten. Het verslag dient voor de levering van de leien op het werk te worden verstrekt aan de opdrachtgever door de visueel inspecteur. De opdrachtgever tekent voor ontvangst hiervan. Aan dit schriftelijk verslag dient een Certificaat van oorsprong (conform de geldende Europese richtlijnen) te zijn toegevoegd, ondertekend door de groeve. 3.2 Controle bij aflevering De leidekker dient een partij natuursteenleien op de volgende punten te controleren Een visuele controle om na te gaan of de geleverde lei overeenkomt met hetgeen is besteld aan de hand van een eerder door de importeur ter hand gesteld monster. Het gaat hierbij met name om kleur en afmeting Bij aanvoer nagaan of de leien geen zichtbare gebreken vertonen als gevolg van het transport en opslag. Eventuele schade moet binnen 2 werkdagen worden gemeld bij de leverancier. Nagaan of de labels van de gemerkte kratten overeenstemmen met de bestelling. De architect of diens vertegenwoordiger tekent voor akkoord. De opdrachtgever dient aan de leidekker te bevestigen dat de leien geschikt bevonden zijn voor de toepassing op monumenten Lood (afb. 6 t/m 10, 12 t/m17, 20, 21, 23 t/m 29, 31 t/m 35) Voor het toegepaste lood voor loketten en dergelijke dient minimaal de navolgende kwaliteit te worden gebruikt, voor zover niet elders is bepaald: - voor voetlood en inwendige- en uitwendige knik aansluiting min. 25 kg/m 2; - voor het noklood: min. 25 kg/m 2 ; afhankelijk van situatie en detaillering; - voor vlindernok min. 18 kg/m² - voor het hoekkeperlood: min 25 kg/m 2 ;afhankelijk van situatie en detaillering; - voor indekloketten Franse en Duitse hoekkeper min. 12 kg/m² - voor in de kilgoot en keulse goot; min. 25 kg/m 2 - voor vlinderloketten verdekt: min. 15 kg/m 2 ; afhankelijk van situatie en detaillering; - voor vlinderloketten niet verdekt: min. 20 kg/m 2 ; afhankelijk van situatie en detaillering; - voor muurlood en muurloketten: min. 25 kg/m 2 (afhangend deel voorzien van een omgezette kliskant) ; afhankelijk van situatie en detaillering; - voor indekloketten tegen opgaandwerk (volledig ingedekt) 15kg/m² - voor stroken lood opgenomen in metselwerk 25 kg/m² - voor goten min. 30 kg/m² - voor indekken ladder-, klim- en veiligheidshaken alsmede verankeringen van schoorstenen en topgevels min. 25kg/m² Bij de bepaling van de dikte van het lood (gewicht) dient men o.a. rekening te houden met de ligging (noord- of zuidzijde). Het lood dient te bestaan uit 99,9 % lood en 0,03 tot 0,06 % koper om de kruipweerstand te verhogen. Op plaatsen waar het lood rechtstreeks in aanraking kan komen met het buitenklimaat verdient het aanbeveling om het lood te patineren of te behandelen met een daarvoor geschikte beschermlaag Veiligheidsvoorzieningen (afb.33 en 34) Indien veiligheidshaken (ook wel ladder- of klimhaken genoemd) worden toegepast dienen deze haken te voldoen aan NEN-EN 517 Geprefabriceerde toebehoren voor daken. IKOB-BKB bv Pagina 5 van 45

6 Veiligheidshaken. Ze worden dikwijls toegepast op daken van gebouwen voor het veilig uit kunnen voeren van onderhoud en inspectie Voor de plaats van de veiligheidshaken en de bevestiging aan de onderliggende dakconstructie is men gehouden aan de geldende richtlijnen uitgebracht door de Monumentenwacht en het A-blad hellende daken uitgebracht door Stichting Arbouw. 5.2 Verankering Conform het Bouwbesluit dient bij een bouwaanvraag onder andere een berekening van de verankering en de bevestiging van de dakbedekking ingeleverd te worden. 5.3 Soorten dekkingspatronen met natuursteenleien Leien kunnen volgens diverse dekkingspatronen worden verwerkt afhankelijk van de beoogde toepassing en esthetische voorkeuren, te weten: 1. Maasdak, waaronder o.a. ook het ruitdak, rens- of koeverdak (afb.2) gerekend worden en een dak gedekt met leien met zogenoemde afgehakte schouders of lamme koppen (afb.2) Deze varianten kunnen samen voorkomen in één dakschild uitgevoerd in verschillende kleuren leien van dezelfde kwaliteit. 2. Rijndak, waaronder o.a. oud-duits en sjabloondekking gerekend worden 3. Wild verband In deze publicatie is het maasdak uitgewerkt Toegestane dakhelling Bij de maasdekking kunnen de leien worden toegepast vanaf een dakhelling van 35 (afb.4). Flauwere dakhellingen vragen om speciale maatregelen. 5.4 Maasdekking Algemeen Leien in Maasdekking kunnen worden aangebracht op een vlak dakbeschot of op tengels en leilatten. De bevestiging van de leien kan geschieden met leinagels of met leihaken of een combinatie hiervan (afb.1). Indien de leien op een vlak dakbeschot worden aangebracht dat bestaat uit houten delen, dienen deze houten delen horizontaal te zijn aangebracht. Om te voorkomen dat de leien breken als gevolg van het werken van de houten delen moeten de leinagels (doorgaans twee) van één lei in hetzelfde houten deel aangebracht worden. Over een en ander dient uitsluitsel gegeven te worden in het bestek. Wanneer dit niet het geval is dient men contact op te nemen met de`afdeling Instandhoudingstechnologie van de RACM om duidelijke instructies te krijgen Formaten De afmetingen van de rechthoekige natuursteenleien zijn afhankelijk van de herkomst, zie hiervoor de documentatie van de betreffende leverancier c.q. producent. IKOB-BKB bv Pagina 6 van 45

7 5.4.3 Minimale overlapping De minimale overlap van de leien is afhankelijk van: - de dakhelling; Naarmate de dakhelling afneemt (flauwer wordt) zal de minimum overlap toenemen. - de bevestigingswijze van de lei; Op een flauw hellend dak dient de overlap groter te zijn bij de bevestiging van de leien met leihaken dan bij een bevestiging met leinagels. Tabel 1. Haaklengte bij maasdekking voor verschillende leiformaten bij een dakhelling van 45 tot 90 graden. Let op: dit is een minimale eis van de RACM, maar het kan zijn dat door de ligging van het object in een bepaald windgebied langere haken gebruikt moeten worden ( zie tabel deel 1) 8 cm 9 cm 40 X 20 cm X 35 X 20 cm X 32 x 22 cm X 30 X 20 cm X 30 X 18 cm X 35 x 18 cm X 35 x 15 cm X Zijdelingse overlapping en minimale leibreedte De passtukken mogen niet smaller zijn dan 1/2 van de breedte van de toegepaste lei. Bovendien bedraagt de minimale zijdelingse overlapping 50 mm (afb.5) Aanbrengen van tengels Indien de leien op leilatten worden aangebracht, dienen eerst tengels van 20 mm x 32 mm te worden aangebracht (zie hoofdstuk 2.4) Aanbrengen van de leilatten (afb.11) Na het eventueel aanbrengen van de tengels worden de leilatten van de juiste afmeting aangebracht (zie hoofdstuk 2.5 en 2.7). De hart op hart afstand van de leilatten is afhankelijk van het formaat van de leien en de minimaal vereiste verticale overlap. De hart-op-hart afstand van de leilatten is te berekenen met de volgende formule: Aanbrengen van de leien hoogte lei - overlap ( + 0,5 cm ) 2 Begonnen wordt met de leien te sorteren op drie diktes. De dikste leien komen onderaan en de dunste bovenaan het dakvlak (afb.4) Op deze wijze wordt het ontstaan van gapers IKOB-BKB bv Pagina 7 van 45

8 (openstaande lei onderzijden door dikteverschillen van de leien onderling) tegengegaan. Het gerede leien dak krijgt hiermee een esthetisch fraaier aanzien (vakmanschap). Zo nodig worden de leien ook op breedte gesorteerd. De leien moeten in verband met breukgevaar voorzichtig naar het dak worden getransporteerd. Vervolgens worden de smetlijnen en dubbele hartlijnen (elke 10 rijen) aangebracht. Voor de bevestiging van de voetleien, de hoekleien en de nokleien worden leinagels gebruikt. De gaatjes worden vanaf de achterzijde van de leien aangebracht. De leinagels kunnen hierdoor "los-vast" verzonken worden ingeslagen (bij te los ingeslagen nagels kunnen de leien gaan klepperen). De onderste rij leien (de voetleien) worden het eerst met de onderste rij haken aangebracht. De hoogte van deze leien komt overeen met het zichtvlak plus de overlap. De voetleien worden met nagels vast gezet. Tussen deze leien wordt dan de eerste rij leihaken geplaatst. Tussen de leien en de leihaken mag geen ruimte zitten. Om het keperen van de onderste leien te voorkomen wordt er onderaan de voet van het dakbeschot een schuin latje (duivenlatje) van 10 tot 12 mm dik of een schegstuk (afb. 6 en 7) aangebracht om de eerste laag leien de nodige schuinte te geven. Het voetlood wordt over dit latje aangebracht (afb.6). Leihaken worden in de voegen tussen de leien aangebracht. De leien worden in de leihaken geschoven; de leien mogen niet klemmen in de haak. De leien worden van onder naar boven (trapsgewijs) aangebracht (afb.1). De leihaken worden steeds ter plaatse van de snijpunten van de verticale en de horizontale smetlijnen bevestigd of ter plaatse van de horizontale smetlijn, 5 mm van de bovenkant leilat. De leien worden zijdelings gesteund door de haken van de bovenliggende rij leien. Afstand tussen de leien (horizontaal) niet groter dan de dikte van de leihaak. Zorg dat de haken niet in de naden van het dakbeschot terecht komen. Indien de leien worden genageld werkt men in dezelfde volgorde. De nagels dienen tenminste 50 mm van de zijkant en 60 mm boven het zichtvlak van de lei te worden aangebracht, vlak boven de voorgaande lei. Bij genagelde uitvoering dient het dakbeschot bestaande uit houten delen bij voorkeur horizontaal te lopen. Leien in zgn. Stormdak uitvoering dienen in elke 3 e rij van extra nagels, met een minimale lengte van 32 mm (afhankelijk van de dikte van de toe te passen lei) voorzien te worden Aandachtpunten bij de detaillering De goot (afb. 6 t/m 10). Vóór het plaatsen van de voetleien wordt het voetlood (over het duivenlatje ) aangebracht en voorzien van een felskant of ingewerkt tussen de houten delen van het dakbeschot. Het voetlood moet gemaakt worden uit stroken lood van max mm lang. Ze moeten elkaar 100 mm overlappen en van de overheersende windrichting afgedekt zijn. De breedte van het voetlood is in het bestek voorgeschreven. De voetleien steken circa 10 mm voorbij de onderzijde van het dakbeschot. De onderkant van de voetleien zit ten minste 30 mm boven de bovenkant van de voorzijde van de goot. De voetleien worden genageld in gaten die zich circa 50mm vanuit de zijkant van de lei bevinden en circa 30 mm boven het berekende zichtvlak Nokaansluiting De nokaansluiting kan op de volgende manieren worden uitgevoerd: a. met noklood (afb.12) b. met nokstenen (van natuursteen of gebakken steen) (afb.13) IKOB-BKB bv Pagina 8 van 45

9 Dakdoorbrekingen (afb.21,22 en 23) Beëindigingen naast dakdoorbrekingen (zoals bijvoorbeeld schoorstenen en dakkapellen) dienen altijd te worden uitgevoerd in het verband van het dakschild (afb.4). Aansluitingen met dakdoorvoeren en dakvensters dienen op dezelfde wijze te worden uitgevoerd (afb.31,32). Indekken van loketten dient bij dakhellingen 45 in elke laag te geschieden. Indekken van loketten dient bij dakhellingen > 45 tenminste om de laag te geschieden. De overlapping van de in te dekken loketten dient tenminste gelijk te zijn aan de overlapping van de leien. De minimale diepte van loodloketten en stroken in metselwerk dient minimaal 40 mm te bedragen Toepassing van voegklemmen is uitsluitend mogelijk indien tenminste 5 lagen metselwerk boven de in te slijpen voeg aanwezig zijn Gevelaansluiting (afb. 17,18,19 en 20) Bij de gevelbeëindiging van leien met een windveer kunnen de leien op dezelfde wijze als bij de normale dakdoorbreking worden beëindigd. De overlap van de loketten moet hetzelfde zijn als de overlap van de leien. De afmetingen zijn dus afhankelijk van het formaat van de leien en de voorschriften in het bestek Kilgoten Het kilgootdetail kan worden uitgevoerd als open kilgoot van zink, lood of koper of als een gesloten kilgoot met loden vliegers. De afmetingen staan in het bestek. a. Open kilgoot (afb.5, 24 en 25) De breedte van de kil is afhankelijk van de lengte van het dakvlak. De lengte van het lood bedraagt nooit meer dan 1000 mm. Ter weerszijden van de kilgoot dient een felskant te zijn aangebracht om enerzijds een opstand tegen opstuwend water te krijgen en anderzijds om deze met klangen vast te kunnen zetten. Bij een dakhelling van 90 graden danwel bij een nauwe kil dient men een brug aan te brengen in het diepste punt van kil, die dienst doet als waterkering. b. Doorgedekte kilgoot (afb.5 en 26) Hoekkeper (afb.5, 27 t/m 30) Hoekkepers kunnen worden uitgevoerd met lood over de hoekkeper(ruiter). De afmetingen van het lood staan in het bestek Aansluitingen bij een knik (afb.14,15 en 16) IKOB-BKB bv Pagina 9 van 45

10 7. Tekeningen maasdekking Nr Omschrijving Pagina 1 Wijze van dekken, zowel genageld als gehaakt 11 2 Vormvarianten Maasdekking 12 3 Constructie van leihaken, afmetingen bek en leihaak voor bevestiging op latten 13 4 Benamingen dakvlak 14 5 Aansluiting op kepers en kilgoten met minimale zijdelingse overlap 15 6 Constructie dakvoet aansluitend op goot, schegstuk + voetlat 16 7 Constructie dakvoet sporenkap zonder goot + variant aankapping 17 8 Constructie dakvoet aansluitend op platdak 18 9 Constructie dakvoet aansluitend op roevendak Constructie dakvoet van toren + variant met voetkoper Leien gehaakt op latten Loodafdekking nok met gefelst lood in 2 varianten Afdekking nok met natuurstenen noksteen Aansluiting bij knik mansardekap op bovenvlak met zinken roevendak Aansluiting bij knik mansardekap op bovenvlak gedekt met leien Aansluiting in knik van insnoering toren of scherpe aankapping Aansluiting muur met indekloketten en stroken muurlood Aansluiting muur met oplopende leien met speciekraag Aansluiting muur met oplopende leien onder muizentrap Beëindigen van overstek in 2 varianten Aansluiting met opgaand muurwerk met indekloketten en stroken Muurlood Aansluiting met opgaand muurwerk in specie met uitkraging in het Metselwerk Aansluiting met schoorsteen en zalinggoot Aansluiting op constructie van kilgoot Aansluiting op constructie met verdiepte kilgoot Constructie kilgoot met dichtgedekte en doorgedekte kil Keper met gefelste afdekking in lood Kepers afgedekt met lood in diverse varianten Keper afgewerkt met Franse vlechthoek in 2 varianten Keper afgewerkt met Duitse vlechthoek Constructie inliggend luik in Maasdekking Constructie opliggend luik in Maasdekking Aansluiting en bevestiging van verankering in leibedekking Aansluiting en bevestiging van ladder- en klimhaken in leibedekking Doorsneden van gefelst lood en aanbrengen muurlood 45 IKOB-BKB bv Pagina 10 van 45

11 Afbeelding 1: Wijze van dekken, zowel genageld als gehaakt IKOB-BKB bv Pagina 11 van 45

12 Afbeelding 2: Vormvarianten Maasdekking IKOB-BKB bv Pagina 12 van 45

13 Afbeelding 3: Constructie van leihaken, afmetingen bek en leihaak voor bevestiging op latten IKOB-BKB bv Pagina 13 van 45

14 Afbeelding 4: Benamingen dakvlak IKOB-BKB bv Pagina 14 van 45

15 Afbeelding 5: Aansluiting op kepers en kilgoten met minimale zijdelingse overlap IKOB-BKB bv Pagina 15 van 45

16 Afbeelding 6: Constructie dakvoet aansluitend op goot, schegstuk + voetlat IKOB-BKB bv Pagina 16 van 45

17 Afbeelding 7: Constructie dakvoet sporenkap zonder goot + variant aankapping IKOB-BKB bv Pagina 17 van 45

18 Afbeelding 8: Constructie dakvoet aansluitend op platdak IKOB-BKB bv Pagina 18 van 45

19 Afbeelding 9: Constructie dakvoet aansluitend op een roevendak IKOB-BKB bv Pagina 19 van 45

20 Afbeelding 10: Constructie dakvoet van toren + variant met voerkoper IKOB-BKB bv Pagina 20 van 45

21 Afbeelding 11: Leien gehaakt op latten IKOB-BKB bv Pagina 21 van 45

22 Afbeelding 12: Loodafdekking nok met gefelst lood in 2 varianten IKOB-BKB bv Pagina 22 van 45

23 Afbeelding 13: Afdekking nok met natuurstenen noksteen IKOB-BKB bv Pagina 23 van 45

24 Afbeelding 14: Aansluiting bij knik mansardekap op bovenvlak met zinken roevendak IKOB-BKB bv Pagina 24 van 45

25 Afbeelding 15: Aansluiting bij knik mansardekap op bovenvlak gedekt met leien IKOB-BKB bv Pagina 25 van 45

26 Afbeelding 16: Aansluiting in knik van insnoering toren of een scherpe aankapping IKOB-BKB bv Pagina 26 van 45

27 Afbeelding 17: Aansluiting muur met indekloketten en stroken muurlood IKOB-BKB bv Pagina 27 van 45

28 Afbeelding 18: Aansluiting muur met oplopende leien met speciekraag IKOB-BKB bv Pagina 28 van 45

29 Afbeelding 19: Aansluiting muur met oplopende leien onder muizentrap IKOB-BKB bv Pagina 29 van 45

30 Afbeelding 20: Beëindiging van overstek in 2 varianten IKOB-BKB bv Pagina 30 van 45

31 Afbeelding 21: Aansluiting met opgaand muurwerk met indekloketten en stroken muurlood IKOB-BKB bv Pagina 31 van 45

32 Afbeelding 22: Aansluiting met opgaand muurwerk in specie met uitkraging in het metselwerk IKOB-BKB bv Pagina 32 van 45

33 Afbeelding 23: Aansluiting met schoorsteen en zalinggoot IKOB-BKB bv Pagina 33 van 45

34 Afbeelding 24: Aansluiting op constructie van kilgoot IKOB-BKB bv Pagina 34 van 45

35 Afbeelding 25: Aansluiting op constructie met verdiepte kilgoot IKOB-BKB bv Pagina 35 van 45

36 Afbeelding 26: Constructie kilgoot met dichtgedekte en doorgedekte kil IKOB-BKB bv Pagina 36 van 45

37 Afbeelding 27: Keper met gefelste afdekking in lood IKOB-BKB bv Pagina 37 van 45

38 Afbeelding 28: Kepers afgedekt met lood in diverse varianten IKOB-BKB bv Pagina 38 van 45

39 Afbeelding 29: Keper afgewerkt met Franse vlechthoek in 2 varianten IKOB-BKB bv Pagina 39 van 45

40 Afbeelding 30: Keper afgewerkt met Duitse vlechthoek IKOB-BKB bv Pagina 40 van 45

41 Afbeelding 31: Constructie inliggend luik in Maasdekking IKOB-BKB bv Pagina 41 van 45

42 Afbeelding 32: Constructie opliggend luik in Maasdekking IKOB-BKB bv Pagina 42 van 45

43 Afbeelding 33: Aansluiting en bevestiging van verankering en leibedekking IKOB-BKB bv Pagina 43 van 45

44 Afbeelding 34: Aansluiting en bevestiging van ladder- en klimhaken en leibedekking IKOB-BKB bv Pagina 44 van 45

45 Afbeelding 35a: Doorsneden ven gefelst lood en aanbrengen muurlood Afbeelding 35b: Doorsneden van gefelst lood en aanbrengen muurlood IKOB-BKB bv Pagina 45 van 45