INFORMATIEKRANT OVER OPVOEDEN EN OPGROEIEN IN AMERSFOORT EEN KRANT VOL TIPS OVER OPGROEIEN EN OPVOEDEN IN AMERSFOORT

Maat: px
Weergave met pagina beginnen:

Download "INFORMATIEKRANT OVER OPVOEDEN EN OPGROEIEN IN AMERSFOORT EEN KRANT VOL TIPS OVER OPGROEIEN EN OPVOEDEN IN AMERSFOORT"

Transcriptie

1 EEN KRANT VOL TIPS OVER OPGROEIEN EN OPVOEDEN IN AMERSFOORT 7 DE SCHOOLBIBLIOTHEEK: MÉÉR DAN EEN KAST MET BOEKEN! 9 KIES DE JUISTE SPORT VOOR JE KIND 16 HOE BEGELEID IK MIJN KIND MET HUISWERK MAKEN? 19 SPELEN IS BELANGRIJKER DAN JE DENKT! INFORMATIEKRANT OVER OPGROEIEN EN OPVOEDEN IN AMERSFOORT

2 WELKOM BIJ CENTRUM VOOR JEUGD EN GEZIN AMERSFOORT De medewerkers van CJG Amersfoort helpen je graag op weg met al je vragen over opgroeien, opvoeden en onderwijs. V.l.n.r. boven: Marieke Meylan, Yvonne Hopma, Mieke Smid beneden: Denice de Vlugt en Hatun Arslan EEN KIND OPVOEDEN IS NIET ALTIJD GEMAKKELIJK. MEESTAL WEET JE WEL HOE JE DINGEN AAN KUNT PAKKEN, MAAR SOMS WEET JE HET EVEN NIET MEER. DAN KUN JE TERECHT BIJ CENTRUM VOOR JEUGD EN GEZIN AMERSFOORT (CJG). VOOR WIE IS HET CENTRUM VOOR JEUGD EN GEZIN? CJG Amersfoort is er voor kinderen, jongeren (tot 23 jaar), opvoeders en gezinnen in Amersfoort. Je kunt bij ons zonder kosten of verwijzing terecht met alle vragen over opgroeien, opvoeden en onderwijs. Als je het prettig vindt, dan komen we bij je thuis voor een gesprek. Samen bedenken we een oplossing voor jouw probleem of antwoord op jouw vraag. SAMENWERKENDE ORGANISATIES In Amersfoort heb je één aanspreekpunt voor al je vragen over opgroeien, opvoeden en onderwijs. Het CJG werkt samen met allerlei organisaties: Bureau Jeugdzorg, Victas, GGD Midden Nederland, MEE Utrecht, Gooi & Vecht, Riagg, SOVEE, Welzin en instellingen die zorg regelen op de Amersfoortse scholen: CED-Groep, Passend Onderwijs Eemland en SWV Eemland. Mijn zoon is zo onzeker, waar kan ik terecht voor een cursus weerbaarheid of sociale vaardigheden? We gaan scheiden, hoe kunnen we onze kinderen hier het beste in begeleiden? Waar kan ik terecht als ik vermoed dat een kind wordt mishandeld? Mijn dochter van 16 twijfelt over haar opleiding. Het gaat niet goed. Wat kan ik doen? Mijn zoon van 18 heeft schulden. Hoe kan ik hem helpen? CONTACT MET CJG AMERSFOORT Loop gerust binnen. Of bel of mail met één van onze medewerkers. Telefoon (033) Heiligenbergerweg 36, Amersfoort Openingstijden: maandag tot en met vrijdag van uur Elever un enfant n est pas une chose facile. La plupart du temps, vous savez comment prendre les choses en main, mais parfois vous ne savez plus comment faire. Alors vous pouvez vous adresser au Centre pour la Jeunesse et la Famille à Amersfoort. Parents, éducateurs, enfants et jeunes jusqu à l âge de 23 ans peuvent nous poser leurs questions sur les sujets comme grandir, éduquer ainsi que sur l enseignement Bir çocuğu eğitmek her zaman kolay değildir. Çoğu zaman ne yapacağınızı bilirsiniz, fakat bazen çaresiz kalırsınız. Çocuk eğitiminde, çaresiz kaldığınız durumlarda Centrum voor Jeugd en Gezin Amersfoort a başvurabilirsiniz. Anneler, babalar, bakıcılar, çocuklar ve 23 yaşını doldurmamış gençler, çocuk yetiştirme, ergenlik, eğitim ve benzeri konularda merkeze başvurabilirler. Hizmetimiz ücretsizdir ve sevk belgesine gerek yoktur. Bezoek de website voor ouders en verzorgers: Met veel informatie en adviezen over opgroeien, opvoeden en onderwijs. Kijk op de speciale site voor jongeren van 12 tot en met 23 jaar: Met veel informatie over bijvoorbeeld school, werk vinden, op jezelf wonen, ruzie met je ouders en andere problemen. Raising a child isn t always easy. Most of the time you know how to handle things, but sometimes you just don t know what to do. In those cases you can visit Centrum voor Jeugd en Gezin (Centre for Youth and Family) Amersfoort. Parents, caretakers, children and youngsters up to the age of 23 can come to us, free of charge and without a referral letter, with all questions regarding growing up and education. 3

3 WELKE VRAGEN KOMEN BINNEN BIJ CJG AMERSFOORT? ENKELE SNAPSHOTS HET CENTRUM VOOR JEUGD EN GEZIN IS DÉ PLEK WAAR OUDERS/VERZORGERS EN JONGEREN TERECHT KUNNEN VOOR VRAGEN, ADVIES EN ONDERSTEUNING. HIERONDER VIND JE EEN AANTAL VOORBEELDEN UIT DE PRAKTIJK. ONDERSTAANDE VRAGEN EN ANTWOORDEN ZIJN SAMENVATTINGEN VAN DE WERKELIJKHEID. MIJN ZOON VAN 16 HANGT VEEL OP STRAAT ROND EN SPIJBELT Een vader komt langs bij CJG Amersfoort. Mijn zoon hangt veel op straat rond met zijn vrienden. Regelmatig pakken ze de trein naar Amsterdam. Ze rijden zwart. Hiervoor heb ik al MIJN DOCHTERTJE VAN 3 WIL OVERAL OVER IN DISCUSSIE Een moeder belt over haar dochtertje van 3 dat momenteel overal over in discussie wil. meerdere bekeuringen gekregen. Ook op de havo gaat het niet goed. Mijn zoon spijbelt veel en zijn resultaten gaan achteruit. Ook vermoed ik dat hij rookt en alcohol gebruikt. Hier heb ik vanuit onze cultuur veel moeite mee. Ik dring niet tot hem door. Deel met uw zoon dat u zich zorgen maakt De CJG-medewerker gaat met vader in gesprek. Ik vraag vader of hij zijn zorgen met zijn zoon heeft gedeeld. Vader vindt dit lastig. Hij overlegt met zijn vrouw hoe ze dit kunnen aanpakken. Mogelijk kunnen zij hun zoon motiveren voor hulp. Na een week bel ik vader nog een keer op. De zoon negeert vader als deze een gesprek aan wil gaan. Met toestemming van de ouders neem ik daarom contact op met school. In overleg met ouders en school wordt Leerlingbegeleiding ingezet, zodat het thuis, op school en in zijn vrije tijd beter met hem zal gaan. Dit gedrag hoort bij een 3-jarige De CJG-medewerker stelt nog wat aanvullende vragen over het concrete gedrag van haar dochtertje. Ik vraag of moeder het gevoel heeft dat er iets niet klopt bij haar dochtertje. Dat heeft ze niet. Ik leg haar uit dat dit gedrag hoort bij een 3-jarige. Ze is haar wil aan het ontdekken en ze merkt dat ze invloed kan uitoefenen op bepaalde situaties. Ik vraag of ze terecht kan bij iemand uit haar netwerk om ervaringen in de opvoeding te delen. Verder noem ik de mogelijkheid van opvoedondersteuning. MIJN NICHTJE VAN 14 IS OPSTANDIG EN BRUTAAL Een betrokken tante mailt over haar nichtje van 14. Ze is opstandig en brutaal. Mijn zus weet niet goed hoe ze hiermee om moet gaan. Er is veel ruzie en mijn nichtje krijgt vaak straf. Ze is al een paar keer weggelopen en heeft aan oma verteld dat moeder haar regelmatig slaat. Vertel uw zus wat u ziet en waar u zich zorgen over maakt De medewerker van het CJG geeft aan dat ze het heel goed van tante vindt dat ze contact zoekt. Tante vraagt tips om moeder over te halen voor een gesprek, om hulp te accepteren. Ik wijs ook op de mogelijkheid voor moeder om advies in te winnen of een melding te doen bij Bureau Jeugdzorg. Tante geeft aan een gesprek met haar zus aan te gaan. MIJN DOCHTER VAN 9 WORDT GEPEST Een moeder belt over haar dochter van 9. Ze zit in groep 6. Ze wordt gepest. In de klas van mijn dochter zit een populair groepje van pittige meiden. Terwijl mijn dochter nog heel speels is en het liefst met poppen speelt, zijn deze meiden veel bezig met hun uiterlijk en met bijvoorbeeld hun popidolen. Niemand wil meer met haar spelen buiten schooltijd. De juf op school herkent het probleem en zegt haar best te doen, maar ik zie geen verbetering. Schoolmaatschappelijk werk steunt uw dochter, uzelf en de school De medewerker van CJG Amersfoort vertelt moeder dat ze eventueel Schoolmaatschappelijk werk erbij kan betrekken. Schoolmaatschappelijk werk kan zowel uw dochter, u als ouders én de school ondersteunen zodat ze weer een goede plek krijgt in de klas en een positief beeld van zichzelf. Moeder wil graag een gesprek. 5

4 DE SCHOOLBIBLIOTHEEK: MEER DAN EEN KAST MET BOEKEN! IK ZIE DAT KINDEREN BLIJ WORDEN VAN LEZEN IN DE HAL VAN DE BILALSCHOOL IN AMERSFOORT LOOPT EEN GROEPJE JONGENS EN MEISJES MET IEDER EEN BOEK IN DE HAND. ZE LEGGEN HET UITGELEZEN BOEK IN DE DAARVOOR BESTEMDE DOOS EN ZOEKEN VOL ENTHOUSIASME EEN NIEUW EXEMPLAAR UIT DE BOEKENKAST. WELK BOEK HEB JIJ? O, DIE IS VET, HEB IK OOK GELEZEN. HET IS MAANDAGOCHTEND 9.00 UUR. DE SCHOOLBIBLIOHEEK IS OPEN! Anderhalf jaar geleden opende de Bilalschool in Amersfoort een schoolbibliotheek, een initiatief van De Bibliotheek Eemland. Een groot succes volgens moeder Najat. Ze werkt als vrijwilligster in de schoolbibliotheek. Ik stimuleer kinderen graag meer te gaan lezen, ik zie dat ze er blij van worden. Bovendien is lezen heel erg goed voor de taalontwikkeling en de leesvaardigheid. Zo lees je in een boek veel meer verschillende woorden dan je gebruikt in spreektaal. In de schoolbibliotheek hebben we allemaal nieuwe kinderboeken. En een boek dat je zelf uitzoekt, is gewoon leuk om te lezen! DE WILDE VOETBALBENDE In de tussentijd scant Najat de boeken van de kinderen die bij haar in de rij staan. Een smurfenzoekboek komt voorbij en een informatief boek over de ijsbeer. Twee jongens hebben een boek in hun hand uit de serie De wilde voetbalbende. Hé wat leuk, zegt Najat, jullie lenen hetzelfde boek!. Ja!, zegt een van de jongens trots, maar ik ben al in deel 12 en hij heeft deel 1! Aan tafel zingen twee meisjes een verhaal over zwemles uit een piratenboek. ELKE DAG 1 KWARTIER LEZEN = 1000 NIEUWE WOORDEN PER JAAR NIEUWE WOORDEN Rina den Hartog is leesconsulente op onder andere de Bilalschool. Lezen is ontzettend belangrijk voor kinderen, vertelt ze. Ze leren heel veel nieuwe woorden en verruimen hun blik op de wereld. Naast het uitlenen van boeken in de schoolbibliotheek, doen we ook altijd mee aan landelijke activiteiten zoals De Kinderjury, De Kinderboekenweek en de Nationale voorleesdagen. Met de leerkrachten bedenken we nog veel meer activiteiten om het lezen en voorlezen te stimuleren. LAAIEND ENTHOUSIAST Kasthury Brand is ook leesconsulente. Zij merkt dat de scholen enthousiast zijn over de schoolbiblioheek en ze ziet al veel leuke initiatieven voorbij komen. Gisteren was ik bij basisschool Albatros, hier openen we binnenkort een schoolbibliotheek. Tien kinderen kwamen laaiend enthousiast op me afspringen om de eerste boeken te bekijken. Ook ontstaan er wijkinitiatieven. In Liendert bijvoorbeeld lezen wijkbewoners elke maandagmiddag na schooltijd een kwartier voor. Op basisschool de Vlindervallei leest groep 5 tot en met 8 voor aan de kleuters. Eén van de voorlezers riep enthousiast: Ik heb nog nooit zo mooi voorgelezen! MEER DAN EEN KAST MET BOEKEN Inmiddels zijn er twaalf scholen in Amersfoort met een schoolbibliotheek en er komen dit jaar vier bij. Betty Huisman is coördinator van het project Bibliotheek op school. Elke schoolbibliotheek krijgt een nieuwe collectie boeken, een boekenkast en een pc, vertelt ze. Een leesconsulent van Bibliotheek Eemland werkt vier uur WAAROM LEZEN? Je leert veel nieuwe woorden. Je wordt beter in spelling en tekstbegrip. Je leert beter een mening te vormen. HOE STIMULEER JIJ JE KIND TOT LEZEN? Kijk wat je kind leuk vindt: welk onderwerp sluit aan bij de wereld van je kind? Lees eerst een stukje voor uit het boek, dat wekt de interesse. Bij hele jonge kinderen begin je met het vasthouden van het boekje, bladzijdes omslaan, dingen aanwijzen en benoemen. TIPS BIJ HET VOORLEZEN Laat je kind meedenken met het verhaal: hoe denk je dat het verhaal verder gaat? Komt er een moeilijk woord voorbij? Vraag eens naar de betekenis. per week op de school voor ondersteuning leesbevordering. Onderzoek laat al zien dat de leesvaardigheid en woordenschat van de kinderen vooruitgaan. Zo heeft basisschool de Vlindervallei de plaatselijke voorleeswedstrijden gewonnen. Geweldig toch? De schoolbieb is dus meer dan een kast met boeken! 7

5 WORDT HET VOETBAL OF TOCH TENNIS? HOE KIES JE EEN SPORT DIE PAST BIJ JOUW KIND? MAM, IK WIL OP TENNIS! MAAR BASKETBAL LIJKT ME OOK WEL LEUK. OF TOCH VOETBAL? MISSCHIEN HERKEN JE HET BOVENSTAANDE ALS OUDER. JE KIND VINDT SPOR- TEN LEUK, MAAR WEET EIGENLIJK NIET WELKE SPORT NU BIJ HEM OF HAAR PAST. VIND JE HET BELANGRIJK DAT HIJ SAMEN MET ANDEREN IN EEN TEAM SPORT? OF WIL JIJ JE KIND WAT MEER ZELFVERTROUWEN GEVEN? ALLERLEI OVERWEGINGEN DIE JE MEE KUNT NEMEN IN DE KEUZE VAN EEN SPORT. Sporten is gezond. Want van sporten word je sterker. Het is goed voor je uithoudingsvermogen, je motoriek en je zelfvertrouwen. Veel kinderen maken ook nog eens nieuwe vriendjes bij de sportvereniging. En afhankelijk van de soort sport, leren ze om in groepsverband dingen te bereiken. Om je kind actief te houden, is het een goed idee om hem of haar in te schrijven bij een sportvereniging. Maar ja, welke? KARAKTER EN TALENT Maar het is ook slim om je kind een paar vragen te stellen. Lijkt het hem leuker om binnen of buiten te sporten? In een team of liever individueel? En in hoeverre is duwen, vallen, trekken en aanraken onplezierig? Bij sommige sporten is er namelijk veel lichamelijk contact. Met die informatie in je achterhoofd kun je misschien al een aantal sporten uitsluiten. Maar er zijn nog een paar VRIJBLIJVEND KENNISMAKEN Veel sportverenigingen organiseren gelukkig vrijblijvende kennismakingsdagen voor kinderen. Dat is handig. Want zo kun je uitvinden of een bepaalde sport wel echt bij je zoon of dochter past, zonder dat je meteen aan een lidmaatschap vastzit. In Amersfoort wordt dit geregeld door de dingen om rekening mee te houden. Het karakter van je kind bijvoorbeeld. Verlegen kinderen kiezen waarschijnlijk voor een andere sport dan durfals. Sommigen hebben een onuitputtelijke energie, terwijl anderen het liever rustig aan doen. En kijk ook eens naar de talenten van je kind. Als hij iets goed doet, dan groeit zijn zelfvertrouwen. SRO (zij beheren en exploiteren sportvoorzieningen, onderwijs- en welzijnsvoorzieningen voor de gemeente Amersfoort). Elk jaar ontvangen alle kinderen vanaf groep 5 een boekje op school Kies je Sport. Dan kun je gratis of voor heel weinig geld een aantal sporten naar keuze uitproberen. TIPS Energieke kinderen moeten hun energie kwijt. Oriënteer je op intensieve sporten, waarbij je continu beweegt. Voetbal en hockey bijvoorbeeld. Is je kind hyperactief en heeft hij moeite zijn aandacht bij het spel te houden? Dan kun je misschien beter naar een individuele sport uitkijken. Zwemmen of atletiek? Heb je een rustig kind, denk dan eens aan een teamsport. Let er in zo n geval op dat hij zijn plaatsje verovert in het team en voor zichzelf opkomt. Is je kind motorisch niet zo handig? Kijk dan bijvoorbeeld eens bij een zwem- of atletiekvereniging (hardlopen). Of bij een verdedigingssport, waar hij zijn coördinatie kan trainen. PLEZIER VOOROP Welke sport het ook wordt, één ding staat voorop: je kind moet er plezier in hebben. Laat SPORTEN IN DE WIJK In de meeste wijken van Amersfoort organiseert de SRO sportactiviteiten voor kinderen en jongeren. In totaal zo n 40 activiteiten per week, verspreid over heel Amersfoort! Veel wijken hebben een eigen facebookpagina, zo kun je op de hoogte blijven van alles wat er gebeurt op sportgebied. Vraag na bij de sportbuurtcoach uit jouw wijk of kijk op of hem geen dingen doen waar hij geen zin in heeft. Laat hem zelf kiezen. Des te groter is de kans dat sporten jarenlang zijn favoriete hobby blijft. 9

6 ZWANGER? STOP MET ROKEN! JE VERGEEFT HET JEZELF NOOIT ALS ER IETS AAN DE HAND IS MET JE KINDJE! MIJN BUURVROUW HEEFT DE HELE ZWANGER- SCHAP GEROOKT ALS EEN KETTER EN KREEG EEN WOLK VAN EEN BABY! DAT IS INDERDAAD MOGELIJK. MAAR DE KANS DAT HAAR KINDJE ER WEL WAT AAN OVER HAD GEHOUDEN IS VEEL GROTER DAN DIT POSITIEVE SCENARIO. WANNEER JE ROOKT TIJDENS DE ZWANGER- SCHAP, LOOPT JE ONGEBOREN BABY ALLERLEI RISICO S. Ongeveer 10% van alle vrouwen in Nederland blijft roken tijdens de zwangerschap, vertelt Reini je kindje, dus klaar met al die smoezen en stop met roken! Koelewijn, verloskundige bij verloskundigenpraktijk Pala in Amersfoort. En dat terwijl je kindje hier allerlei risico s door loopt. Zo is de kans op een miskraam groter. Ook kan roken de groei van je kindje belemmeren zodat het geboren wordt met een laag gewicht. Ook aandoeningen in de luchtwegen zoals astma of bronchitus komen veel vaker voor bij kinderen als moeder rookt tijdens de zwangerschap. Door het roken vernauwen je bloedvaten en daardoor krijgt je baby minder zuurstof en minder voedingsstoffen binnen. WIEGENDOOD Ook roken ná de bevalling is slecht voor je kindje, benadrukt Reini. Je baby heeft twee keer zoveel kans om te overlijden door wiegendood. Ook als je buiten rookt! Je neemt je rooklucht namelijk altijd mee als je je kindje na het roken weer oppakt en gaat voeden. Voor veel moeders is het ontzettend moeilijk om te stoppen met roken. Ik hoor dan ook geregeld verhalen als: mijn buurvrouw rookt ook en kreeg een gezond kind of de stress die ik krijg als ik stop met roken is toch veel slechter voor mijn kind dan sigarettenrook? Ik wil zwangere vrouwen daarom vooral meegeven: gaat je zwangerschap mis of is er iets aan de hand met je kindje, dan vergeef je het jezelf nooit! Je leeft met een ontzettend schuldgevoel. Je wilt het beste voor STOPPEN MET ROKEN? WIJ HELPEN JE GRAAG! Ben je zwanger en wil je stoppen met roken? Dan ondersteunt de verloskundige jou daar graag bij. We zijn er altijd trots op als het de zwangere uiteindelijk toch lukt om te stoppen, vertelt Reini. Het is een hele prestatie. En wanneer je tijdens een stoppoging toch een terugval hebt en een keer een sigaret rookt, ga dan niet direct bij de pakken neerzitten en denken dat het je toch nooit lukt. Het is jammer dat je die sigaret weer even nodig had, maar daarna kan je weer doorgaan met je stoppoging. Het gaat met vallen en opstaan. TIPS BIJ HET STOPPEN MET ROKEN Wil je zwanger worden? Stop dan met roken voordat je zwanger bent, zodat alle slechte effecten voor je kindje uit je lijf zijn. Er zijn verschillende manieren om van het roken af te komen. Vraag je verloskundige of huisarts voor advies of kijk eens op Hier vind je bijvoorbeeld een vragenlijst met advies hoe te stoppen met roken. Je kunt ook hulp krijgen van een coach die jou telefonisch begeleidt. Stop samen met je partner, samen sta je sterker. Meeroken is slecht voor je (ongeboren) baby. SOFIE: Ik ben nu vier maanden zwanger en heb het roken langzaam afgebouwd. Mijn vriend is hierbij een grote steun. Hij rookt nu niet meer in mijn bijzijn. En als ik het écht niet volhoud, dan geeft hij mij één trek, in plaats van een hele sigaret. Het is voor mij een hele opgave om niet te roken. Maar het schuldgevoel naar mijn baby toe is zó groot bij elke trek, dat het mij toch lukt om van de sigaretten af te blijven! WELKE RISICO S BRENGT (MEE)ROKEN MET ZICH MEE VOOR JOUW BABY? Miskraam Vroeggeboorte Lager gewicht van de baby Loslating placenta Aandoeningen in de luchtwegen van de baby Gevolgen voor de ontwikkeling Wiegendood 11

7 WEEK VAN DE OPVOEDING 7-13 OKTOBER 2013: WORD SPELENDERWIJS! IN AMERSFOORT KUN JE IN DE WEEK VAN 7 13 OKTOBER ALLERLEI LEUKE, INTERESSANTE EN LEERZAME ACTIVITEITEN DOEN DIE TE MAKEN HEBBEN MET OPVOEDEN. AANMELDEN KAN VIA CURSUS@CJGAMERSFOORT.NL OF (033) , TENZIJ ANDERS VERMELD. KIJK VOOR NOG MEER WORKSHOPS EN ANDERE ACTIVITEITEN OP JAAR POSITIEF EN CREATIEF OPVOEDEN DOOR TISCHA NEVE Een lezing voor iedereen die bewust met opvoeden bezig is en zichzelf graag blijft verrijken. Vol met praktische voorbeelden, humor en direct toepasbare tips. 8 oktober, uur, ABC school De Bron, Oceaan 10 in Amersfoort THEMABIJEENKOMST SPEL & SPEELGOED Wat is goed speelgoed voor jouw kind? Je krijgt ideeën aangereikt voor speelgoed dat jouw kind uitdaagt. 8 oktober, uur, Voorschool de Kleine Vlinder, Evertsenstraat 39 in Amersfoort DROOG SLAPEN KUN JE LEREN Praktische informatie en advies om je kind (5 jaar en ouder) te helpen s nachts zindelijk te worden. 9 oktober, uur, GGD Midden-Nederland, Zonnehof 10 in Amersfoort, aanmelden: jeugdgezondheidszorg@ggdmn.nl of (033) INFORMATIEMARKT SPELENDERWIJS OPVOEDEN Inloopspreekuur voor ouders die vragen hebben over spelenderwijs opvoeden. 9 oktober, uur, Jeugdgezondheidszorg, Lage Boog 2 in Amersfoort, aanmelden is niet nodig SPEEL(EN)D(ERWIJS) MET DE SPEEL-O-THEEK Wat doet een speel-o-theek eigenlijk? Kom het zelf ervaren! Jij en je kind maken kennis met educatief materiaal en aangepast speelgoed. 9 oktober, uur, Speel-o-theek Eemland, Flevostraat 20a in Amersfoort GEEF HET GEZONDE VOORBEELD Via allerlei spelletjes leren jij en je kind hoe je goed kunt bewegen en welk eten gezond is. 9 oktober, uur, Buitenkast Koppel, Zuiderkruis 4 in Amersfoort VOLGEND SPEL Tips over spelen met kinderen (3-8 jaar) en het omzeilen van veel voorkomende valkuilen. 9 oktober, ronde 1, uur ronde 2, Praktijk Salm, Albert Schweitzersingel 425 in Amersfoort AUTISME EN SPEL/VRIJE TIJD Informatie over spel en vrijetijdsbesteding voor kinderen met ASS. 10 oktober, uur, MEE, Berkenweg 7 in Amersfoort, aanmelden spelen@mee-ugv.nl of INLOOPMIDDAG SPELENDERWIJS OPVOEDEN Aanloopspreekuur voor ouders met vragen over spelenderwijs opvoeden. 10 oktober, uur, Jeugsgezondheidszorg, Hof der Gedachten 20 in Amersfoort, aanmelden is niet nodig OPVOEDSPEL BIJ HET MAMACAFÉ Opvoedspel gericht op spelenderwijs opvoeden. 11 oktober, uur, Mamacafé (Hey!Pannekoek), Zijpenberg 22 in Amersfoort, aanmelden is niet nodig SPELENDERWIJS OPVOEDEN Drie workshops: Video Interactie Begeleiding, Spelen met je kind en Spel en opvoeding. 11 oktober, uur, s-heerenloo, Berkenweg 11 in Amersfoort SAMEN SMULLEN Kinderen oogsten groenten en maken hiervan de lekkerste gerechten. Ouders mogen meekoken! 12 oktober, uur, Speeltuin Kruiskampkwartier, Pullstraat 2 in Amersfoort JAAR PROEFLES MINDFULNESS AANDACHTTRAINING Ervaar zelf hoe de spaghetti-test en een reisje naar binnen jou rustig maken. 7 oktober, uur, Johanneskerk 30, Westsingel in Amersfoort, aanmelden: cmostert@riaggamersfoort.nl of (033) SEKSUALITEIT IN HET GEZIN Is seksualiteit een thema binnen jullie gezin? Een interactieve workshop. 8 oktober, uur, CJG Amersfoort, Heiligenbergerweg 36 in Amersfoort BETER OMGAAN MET PUBERS Hoe houd ik goed contact met mijn puber? Welke regels zijn belangrijk? Praat mee! 9 oktober, uur, Basisschool de Tafelronde, Schimmelpenninckkade 2 in Amersfoort, aanmelden is niet nodig. KIND EN GELD Wat kost een kind? En spelregels over zak-, kleed- en belgeld, bijbaantje, sparen en lenen. 10 oktober, uur, Stadsring 51 in Amersfoort, aanmelden: (033) ALLE LEEFTIJDEN OPVOEDSPEL Speel samen het bekende opvoedspel van Katrien Laane. 8 oktober, uur, Buitenkast Magelhaen, Magelhaenstraat 22 in Amersfoort 11 oktober, uur, Buitenkast van Galenstraat in Amersfoort OPVOEDDEBAT: SAMEN LEREN SPELEN ALS PROFESSIONALS Informatie voor professionals over kinderen en jongeren met een licht verstandelijke beperking. 8 oktober, uur, s-heerenloo, Berkenweg 11 in Amersfoort HERRIE IN HUIS Maken jouw kinderen ook zoveel ruzie? In deze workshop leer je wat jouw rol kan zijn bij ruzies. 10 oktober, uur, Michaelschool, van Almondestraat 2 in Amersfoort, aanmelden is niet nodig. KINDEREN EN JONGEREN IN ECHTSSCHEI- DINGSITUATIE Informatie voor ouders over de omgang met de kinderen in een echtscheidingsituatie. 10 oktober, uur, Welzin, Stadsring 157b in Amersfoort, aanmelden: of Karin.blogg@welzin.nl of (033)

8 OUDERS EN PROFESSIONALS BLOGGEN OVER HUN ERVARINGEN MET OPVOEDEN OP DE WEBSITE VAN CENTRUM VOOR JEUGD EN GEZIN AMERSFOORT VIND JE ONDER ANDERE EEN BLOG. OUDERS EN PROFESSIONALS BLOGGEN HIER OVER HUN ERVARINGEN MET HET OPVOEDEN EN GROOTBRENGEN VAN KINDE- REN. HIERONDER TWEE BLOGS VAN EEN MOEDER EN EEN SCHEIDINGSCOACH. HOE VIER JE NA DE SCHEIDING DE VERJAARDAG VAN JE KIND? MET JE PUBER OVER SEKS PRATEN! WANNEER? Onze zoon van 15 jaar zit vol in de pubertijd. De hormonen vliegen om onze oren hier in huis. Als manager in de Kraamzorg weet ik als geen ander dat tienerzwangerschappen nog geregeld voorkomen. Dus vind ik het tijd om het onderwerp toch weer eens aan te snijden bij zoonlief. De blik van mijn man als ik zeg: dit vind ik jouw taak, spreekt boekdelen. Ik weet genoeg. Sabine stuurt mij een . Of ik haar en haar ex-man Richard wil helpen met het maken van het ouderschapsplan. Ze hebben het gezamenlijk ouderschap voor hun dochter goed geregeld. Er zijn veel contactmomenten, veel overleg en gezamenlijke tradities worden voortgezet. Zo ook het vieren van de verjaardag van hun dochter. Anderhalf jaar geleden gingen Sabine en Richard uit elkaar. Na een moeilijke periode van hoop en wanhoop, verdriet en twijfels, hebben ze toch de knoop doorgehakt. Het ging niet meer lukken, daar waren ze het over eens. Maar ze merken dat het in stand houden van gezamenlijke tradities zoals het vieren van dochters verjaardag het moeilijker maakt om van elkaar los te komen. Soms doet dat pijn of roept het irritaties op. Maar dat is niet waar het hier over gaat. Belangrijk is dat Richard en Sabine kiezen voor een oplossing die nu bij hen past. Zij gaan met elkaar de verjaardag van hun dochter vieren zoals ze dat altijd deden. Gewoon omdat het kan. We besluiten condooms te gaan kopen voor onze zoon. Niet om hem aan te moedigen, maar voor de zekerheid. We staan ietwat onhandig bij de kassa van de drogist. Om het iedereen gemakkelijk te maken liggen de rubbertjes áchter de kassa. Het winkelmeisje vraagt of ze ons kan helpen. Ik kijk mijn man aan maar die zwijgt. Een klein pakje condooms graag, zeg ik. Nou, zegt het meisje, we hebben verschillende maten. Ik zeg heel rap: de kleinste die je hebt! Rechts van me zie ik mijn man flink van kleur verschieten. Euh, zeg ik er snel achteraan, tis voor onze puberzoon. Het meisje achter kassa knikt. Wilt u tasje? Nou graag! Het gezamenlijk vieren van de verjaardag van je kind is helaas niet voor iedereen mogelijk. Soms zijn er zo veel spanningen en conflicten, dat het samen vieren van een kinderverjaardag geen leuke dag oplevert. Kinderen voelen als geen ander de spanning bij hun ouders. Maar op hun verjaardag wil je ze een onbezorgde dag geven. Even alle aandacht voor hen. Kies daarom de vorm die past bij jullie situatie. Soms apart en soms gezamenlijk, het ene jaar bij papa en het andere jaar bij mama. Het eerste jaar is het moeilijkst, voor iedereen. Dat is ook mijn eigen ervaring. Naarmate de jaren vorderen wordt het makkelijker, vooral omdat jij er zelf dan beter mee om Eenmaal thuis heb ik alle moed verzameld om de condooms bij onze zoon kan gaan. onder de aandacht te brengen. Met een rood hoofd zegt hij: mam die heb ik echt nog niet nodig hoor! Maar bedankt. Is dit de hint dat je nog geen oma wilt worden? Trots loop ik naar beneden en ben blij dat we het gedaan hebben. Als het voor ons als ouders al een drempel is om voorbehoedsmiddelen te kopen, hoe moet dat dan zijn voor een puber? Nu maar hopen dat hij nog even wacht. Maar als hij dan toch zover is, dan wél veilig! Femke Wessels is scheidingscoach en gecertificeerd Stiefplan Coach bij Jouw leven in de steigers. Ze begeleidt ouders gezamenlijk of individueel bij hun scheiding en (startende) samengestelde gezinnen. Zij richt zich op de emotionele en praktische kant waarbij het belang van het kind centraal staat. Eveline van Harlingen is moeder van een zoon (1997) en een dochter (2002). Ze is getrouwd en werkt fulltime als Manager Zorg bij Zinkraamzorg. 15

9 HOE BEGELEID JE JE KIND BIJ HET 8 STUDIETIPS VAN EEN VERTROUWDE OMGEVING NAAR DE MIDDELBARE SCHOOL. OPEENS MOET JE ZELF- STANDIG WERKEN, HUIS- WERK PLANNEN EN KRIJG JE TE MAKEN MET EEN TOENEMENDE WERKDRUK. VOOR DE EEN EEN EITJE, VOOR DE ANDER PANIEK! HOE KUN JE ALS OUDER JE KIND HIERBIJ BEGELEIDEN? HUISWERK MAKEN? TOON BETROKKENHEID EN NEEM DE TIJD VOOR JE KIND De brugklas is voor de meeste kinderen een enorme overgang, vertelt Ard Tamminga van Studiekring Amersfoort aan de Utrechtseweg 50. Vooral de werkdruk neemt toe. Sommige kinderen kunnen hier goed mee omgaan, maar voor anderen is het allemaal net iets te veel. Als ouder is het daarom belangrijk betrokkenheid te tonen naar je kind en tijd voor hem te nemen. Heb je zelf een druk programma, bepaal dan samen een vast tijdstip waarop je even samen kunt zitten. En begin hier op tijd mee! Want brugklassers staan erg open voor hulp! Onderstaande tips kunnen je kind helpen de overstap naar de middelbare school soepel te laten verlopen. TOON INTERESSE Toon als ouder een brede interesse in school: hoe ziet je programma eruit, wie zijn je docenten, wat vind je van de vakken, wie zijn je medeleerlingen? Blader de schoolboeken eens door. Houd regelmatig contact met school. Zeker wanneer er problemen ontstaan, maar ook wanneer het goed gaat. Samen sta je sterker in het begeleiden van je kind. KIJK NAAR DE INZET VAN JE KIND Kijk vooral naar de inzet van je kind en leg niet te veel de nadruk op de resultaten. Bekijk je samen de resultaten, voorkom dan een negatieve sfeer als de cijfers niet altijd even goed zijn. Begin een zin bijvoorbeeld met: ik zie dat je voor dit vak niet zo goed staat, kun je vertellen hoe dat komt? Een open houding is belangrijk, vul niets zelf in. Heeft je kind hard gewerkt en haalt het toch een onvoldoende, toon dan begrip voor de teleurstelling van het kind, maar ook waardering voor de inzet. Spreek het vertrouwen uit dat het de volgende keer wél lukt. BRUGKLASSERS STAAN OPEN VOOR HULP BEGELEIDEN MET HUISWERK Help je kind bij het plannen van het huiswerk: geef uitleg en overhoor je kind. En schroom niet om huiswerkbegeleiding te zoeken wanneer het in de thuissituatie niet voldoende lukt je kind te begeleiden. Soms kan ook bijles uitkomst brengen. Help je je kind door het geven van uitleg bij een bepaald vak? Sluit dan aan bij wat de school aanbiedt. Wees voorzichtig met het uitleggen op jouw manier. RUST Leer je kind ontspannen om te gaan met huiswerk. Door samen een planning te maken waarin zowel rust als huiswerk is ingepland, leer je je kind grip te houden op het huiswerk en er niet door overdonderd te worden. Een goede rustige werkplek creëren in huis, kan je kind ook helpen bij het maken van huiswerk. PROFESSIONELE HUISWERKBEGELEIDING Voor sommige leerlingen is het prettig als ze professionele begeleiding krijgen. Zo kunnen bijlesssen helpen de achterstand in een bepaald vak weg te werken. Heeft je kind moeite met meerdere vakken of zijn er andere problemen? TIPS VOOR STUDIEVAARDIGHEDEN WOORDJES LEREN VOOR BIJVOOR- BEELD ENGELS OF FRANS: Dek de woordjes af in je boek met de hand en leer ze van boven naar beneden en andersom. Leer de woorden ook actief, niet alleen vanuit een boek. Probeer eens de flapmethode: neem een A4, vouw een derde van het vel om en schrijf daar de woorden die je moet leren in het Nederlands, onder deze flap schrijf je de vertaling. Overhoor jezelf door de flap weer terug te vouwen en zelf de vertaling ernaast te schrijven, controleer door de flap weer open te vouwen. Ging het niet helemaal goed? Vouw de flap verder en begin opnieuw. Maak flashcards: knip uit stevig papier kaartjes (bijvoorbeeld 3 x 7 cm), schrijf op één kant het Nederlands woord, schrijf op de achterkant de vertaling in de taal die jij moet leren. Laat de kaartjes voorbij flitsen terwijl je zo snel mogelijk roept wat de juiste vertaling is. Gebruik Dan kun je ervoor kiezen naar een huiswerkinstituut te gaan. Alle instituten hebben een andere manier van werken, kijk goed welke methode het best bij je kind past. WAAROM STUDIEBEGELEIDING BIJ EEN HUISWERKINSTITUUT? Ard Tamminga: De meeste jongeren die bij ons komen, hebben bijvoorbeeld een kennisachterstand, gebrek aan structuur thuis, woordenwisselingen met ouders over huiswerk maken, de ouders hebben niet voldoende tijd om hun kind optimaal te begeleiden of de leerling is onzeker deze methode voornamelijk voor de woordjes die je nog niet goed kent. Ken je de mosseltechniek? Leer eerst het eerste woord. Ken je het goed? Neem er dan een woord bij, etc. Herhaal dit totdat alles erin zit. Er zijn ook programma s op internet zoals Wrts.nl. Handig om woordjes te overhoren in willekeurige volgorde. Nadeel van dit programma: je kunt sjoemelen met de instellingen. Doe je dit, dan leer je natuurlijk niks! ANDERE VAKKEN Samenvatten: een klassieker maar deze vaardigheid moeten alle leerlingen kunnen toepassen. Zo leer je een onderscheid maken tussen hoofdlijnen en details. Mindmap: maak een visueel overzicht zodat je de verbanden beter ziet en begrijpt. Omdat je weinig tekst gebruikt, leer je zelf de stof te reproduceren. Het kost wat tijd, maar dan heb je ook wat! Voor ouders die de kosten van huiswerkbegeleiding niet kunnen betalen, is er de Stichting Talent-Plan. Docenten kunnen voor leerlingen die dat nodig hebben, een aanvraag indienen via de website VOOR JOUW KIND 1. HOUD JE AGENDA BIJ 5. LEER OP MOMENTEN WAAROP JE Schrijf al je huiswerk op in je agenda HET MEEST GECONCENTREERD BENT zodat alle deadlines op dezelfde plek Niet iedereen is even scherp op dezelfde vastgelegd zijn. Zorg dat het duidelijk momenten. Ga na op welke momenten is wat je wanneer af moet hebben. Laat je het meest geconcentreerd bent en toetsen en overhoringen opvallen door studeer op deze momenten. Het heeft ze te markeren met een markeerstift. geen zin om rond uur te beginnen met leren wanneer je om 2. BEPERK AFLEIDENDE FACTOREN uur al moe begint te worden. Zet je computer, tv en telefoon uit en laat je vrienden en familie weten dat je 6. CREËER EEN GOEDE WERKPLEK aan het leren bent zodat ze je niet komen afleiden. Wanneer je een computer kelijker in een stimulerende omgeving. Huiswerk maken en leren gaat gemak- nodig hebt bij je huiswerk, meld je dan Als je geen eigen werkplek hebt, overleg niet aan bij MSN, Hyves, Facebook en dan met je ouders of je deze kan krijgen. dergelijke. Beperk je tot het bezoeken Wanneer je een eigen werkplek hebt, van websites die je nodig hebt bij het kun je in overleg met je ouders deze maken van je huiswerk. meer stimulerend maken door de kamer bijvoorbeeld te verven, opnieuw in te 3. EEN LEEG BUREAU richten. Werk aan een leeg bureau in een opgeruimde ruimte, dit zorgt voor rust in je 7. LAS PAUZES IN hoofd. Neem na een uur leren tien minuten pauze waarin je andere dingen gaat 4. MAAK EEN GOEDE PLANNING doen zoals iets drinken, een computerspelletje spelen of iets dergelijks. Wees Om te voorkomen dat je je huiswerk niet op tijd afkrijgt of in tijdnood komt wel streng op jezelf, ga je pauze niet met het leren voor een toets, is het langer rekken want van uitstel komt belangrijk om een goede planning te afstel! maken. Schrijf op wat je wanneer gaat maken en hoeveel tijd je hieraan kwijt 8. MAAK EEN SAMENVATTING verwacht te zijn. Neem in je planning Leer niet de samenvattingen van je ook leuke dingen op zoals sporten, leraren of klasgenoten, maar maak je eigen samenvatting. Door het maken van vrienden, winkelen, ontspanning, etc. een samenvatting ontdek en onthoud je de structuur van de lesstof. [bron: Studiekring in Amersfoort, Wil je weten welke huiswerkinstituten er zijn in Amersfoort en wat ze doen? Kijk dan op en klik op vind een organisatie. Je kunt ook contact opnemen met een van de medewerkers van CJG Amersfoort via (033) of info@cjgamersfoort.nl 16 17

10 SPELEN = PLEZIER MAKEN + LEREN SPELEN IS PLEZIER MAKEN! MAAR DAT NIET ALLEEN! WIST JE DAT JE KIND HEEL VEEL LEERT TIJDENS HET BOUWEN VAN EEN TOREN, HET MAKEN VAN EEN PUZZEL OF HET PRATEN TEGEN ZIJN KNUFFEL? SPELEN STIMULEERT DE TAAL- EN DENKONT- WIKKELING, DE SOCIAAL-EMOTIONELE EN DE LICHAMELIJKE ONTWIKKELING. SPELEN IS DUS BELANGRIJKER DAN JE DENKT. MAAR VAAK HEBBEN KINDEREN EEN ZETJE NODIG OM OP GANG TE KOMEN. HOE DOE JE DAT? Goed alleen kunnen spelen is niet voor elk kind vanzelfsprekend, vertelt Carolien Tunzi, teamleider opvoedondersteuning & ouderbetrokkenheid bij SOVEE. Ik hoor ouders regelmatig zeggen dat hun kind nog geen vijf minuten zelf kan spelen. Veel kinderen hebben dan ook hun ouder(s) nodig om te leren spelen. En dat is heel erg belangrijk, want spelen is plezier maken én leren! Samen met je kind spelen kost misschien tijd, maar het levert jou en je kind uiteindelijk heel veel op! HOE KAN JE ERVOOR ZORGEN DAT JE KIND LEKKER GAAT EN BLIJFT SPELEN? Zorg voor een speelkameraadje en/of speelgoed dat bij het niveau en de interesse past van je kind. Vanaf 4 jaar kunnen kinderen pas echt samen spelen. Zorg dat je het speelgoed overzichtelijk opstelt. Dus niet alles in een grote doos, maar puzzels bij puzzels, auto s bij auto s, blokken bij blokken. Zet de tv uit. Help je kind een keuze te maken waar hij mee gaat spelen, help hem op gang, draag spelideeën aan. Toon regelmatig even belangstelling. Help even als iets niet lukt. Beloof, dat als je klaar bent met bijvoorbeeld stofzuigen of een mailtje schrijven, je even samen met je kind zult spelen. SPELEN STIMULEERT: Taalontwikkeling Concentratievermogen Zelfstandigheid en initiatief nemen Sociaal gedrag en samenspel Constructief gedrag Ruimtelijk inzicht en gebruik van de fijne motoriek hebben spel nodig. Zo kunnen ze ook eens eigen baas zijn en (binnen bepaalde grenzen) doen en laten wat ze willen. Dat werkt ontspannend én het is leerzaam! ZINA: Mijn dochter van 2 kon écht niet alleen spelen. Nu spelen we eerst altijd even samen: we bouwen een een toren, koken in haar keukentje of kleden haar pop aan. Ik had nooit gedacht dat ik hier zelf zoveel lol aan kon beleven. Als ze dan lekker op gang is met spelen, spreek ik met haar af dat ik wat anders ga doen en zij alleen verder speelt. Help je kind even met opruimen, als dat nog moeite kost. SPEELGOED HOEFT NIET DUUR TE ZIJN ZELF ONTDEKKEN Kinderen van alles zelf laten ontdekken is ook belangrijk, vervolgt Carolien. Doet een peuter honderd keer een deurtje of lade open en dicht en haalt hij alles eruit? Weet dan dat dit ook spelen is. Zeg dan niet: Dat mag niet, maar toon belangstelling: Zo, wat heb jij veel mooie dingen gevonden! Zullen we het samen opruimen? Kinderen moeten op jonge leeftijd al erg veel, besluit Carolien. Netjes en rustig aan tafel zitten, tanden poetsen, noem maar op. Ze Koop liever speelgoed dat lange tijd leuk blijft, zoals duplo, een pop of stevige auto s. Ga voor gezelschapsspelletjes of puzzels eens naar de speel-o-theek, daar kun je voor bijvoorbeeld een klein bedrag speelgoed lenen. Wissel speelgoed uit met andere ouders. Ouders die moeten rondkomen van een klein budget kunnen voor speelgoed ook terecht bij de speelgoedbank. Wees creatief met spullen die je gewoon in huis hebt: van opgerolde sokken maak je een zacht balletje, een lege doos wordt een huisje, een lege fles een boot. Of knip eens plaatjes uit twee folders, plak ze op karton en maak samen met je kind een memoryspel. 19

11 HOE DOE JIJ DAT? TWEE MEDEWERKERS VAN CENTRUM VOOR JEUGD EN GEZIN AMERSFOORT GINGEN DE STRAAT OP. ZE STEL- DEN OUDERS VRAGEN OVER HET OPVOEDEN VAN HUN KIND(EREN). HOE DOE JIJ DAT? VOORLEZEN Vader van een 2-jarig zoontje: EEN MOMENT WAAROP JE ÉCHT EVEN IETS SAMEN DOET ZWANGER Jonge vrouw in de 30e week van haar zwangerschap met haar partner: Ik vind voorlezen erg belangrijk voor mijn zoon. Voorlezen is voornamelijk een bedritueel, maar soms lezen we ook gewoon zomaar een boekje. Ik vind het belangrijk voor zijn taal en de ontwikkeling van de fantasie. Maar het is ook een moment waarop je écht even iets samen doet. SPELEN Moeder van een dochter van 2,5: SPELEN MET ANDERE KINDEREN IS BELANGRIJK Ik vind het erg belangrijk dat mijn dochtertje wat leert tijdens het spelen. Maar plezier staat echt voorop. Ik stuur wel in het spelen, maar ik dwing haar niet tot iets waar ze echt geen zin in heeft. Zo vind ik bijvoorbeeld spelen met andere kinderen heel belangrijk. Ik merk namelijk dat ze daarmee veel vaardigheden opdoet die ze thuis niet zomaar leert. Bijvoorbeeld de interactie met andere kinderen. Ik probeer dat soort dingen dus wel te stimuleren. Moeder van een 3-jarige dochter: IK BEN HET MONSTER EN ZIJ DE PRINSES Mijn dochter speelt nu veel buiten en op school. Maar thuis spelen we ook wel eens samen. We rollebollen en doen rollenspellen. Momenteel vindt ze sprookjes fantastisch! Ik ben het monster en zij is de prinses. Ze heeft een erg levendige fantasie. IK BEN EXTREEM OP DE GEZONDE TOER! Ik heb nog nooit zo gezond geleefd als nu, ik ben extreem op de gezonde toer! Ik eet veel meer fruit en groenten dan voordat ik zwanger was. Ik rook niet, drink geen alcohol en nog maar sporadisch koffie. Foliumzuur begon ik al preventief te slikken en nu slik ik nog steeds van die multivitaminen voor zwangere vrouwen. Ik eet absoluut geen rood vlees. Ja, er is erg veel veranderd in mijn levensstijl. Maar het bevalt me goed eigenlijk! En mijn man doet gewoon mee. HUISWERK Moeder met haar 18-jarige dochter: IK VERTROUWDE EROP DAT ZE HAAR HUISWERK GEWOON MAAKTE Ik denk dat het heel erg van je kind afhangt hoe je als ouder omgaat met huiswerk. Naar mijn dochter had ik geen omkijken. Ze doet het allemaal wel uit zichzelf, ik hoef daarin helemaal niet te sturen. Ze doet nu ook iets wat ze heel erg leuk vindt, de kokschool. Maar ook op de middelbare school heb ik nooit hoeven aansturen op huiswerk maken. Ik heb wel eens moeten helpen natuurlijk. Maar dat heb ik aan haar overgelaten. Ik vertrouwde er gewoon op dat ze het maakte. Pas als je slechte resultaten ziet of vanuit school iets te horen krijgt, dan word je er alert op denk ik. SPORTEN Ouders van een 17-jarige jongen: HIJ WILDE ZO GRAAG OP VOETBAL Ik heb een hekel aan voetbal! Dus ik vond dat dat mijn zoon maar moest wachten tot hij zelf op de fiets naar het voetbalveld kon. Maar op een gegeven moment wilde hij het zo graag, dat ik hem toch maar heb laten gaan. Hij heeft een aantal jaren gevoetbald, maar na een tijdje vond hij het niet leuk meer en is hij gestopt. Zijn eigen plezier was daarin leidend en hij mocht zijn eigen keuze maken. En nu is hij met hele andere dingen bezig en komt sporten er helemaal niet meer van. Dat vind ik wel heel jammer, maar het is niet anders. Hij kan zelf kiezen. 21

12 CURSUSSEN EN TRAJECTEN VOOR KINDEREN EN JONGEREN DE MEESTE CURSUSSEN EN TRAJECTEN ZIJN GRATIS, MITS ANDERS VERMELD. OP PAGINA 29 VIND JE EEN OVERZICHT VAN DE CONTACTGEGEVENS PER ORGANISATIE. Waar je leest ouders, bedoelen wij ook verzorgers. RUZIE THUIS VOELT NIET PLUIS Voor kinderen tussen de 1,5 en 7 jaar met hun ouder(s) Kinderen die te maken krijgen met ernstige ruzie en/of geweld tussen de ouders, voelen zich verdrietig, boos of onveilig. Deelname aan de cursus helpt de ouder weer vertrouwen in de rol als opvoeder te krijgen en de band met het kind te versterken. Het kind leert gevoelens herkennen en te uiten. Deelname is zinvol als het thuis weer rustig is. PIEP ZEI DE MUIS Voor kinderen van 4-8 jaar waar thuis veel spanning heerst PIEP zei de muis is een kinderclub met leuke activiteiten voor kinderen die thuis van alles hebben meegemaakt. Zoals een ouder die ernstig ziek of depressief is, een scheiding, ruzie, geweld, of een overlijden. Kinderen leren omgaan met de eigen gevoelens en emoties. Aanmelden / meer informatie: Welzin BILLY BOEM KINDERCLUB Voor kinderen van 8 12 jaar waar thuis veel spanning heerst Billy Boem is een groep voor kinderen die thuis of in hun directe omgeving te maken hebben met stress of spanningen. Tijdens de club leren de kinderen omgaan met pesten en negatieve reacties en bovenal leren ze trots te zijn op zichzelf. Aanmelden / meer informatie: Welzin Groep voor kinderen van 8-12 jaar met een psychisch zieke of verslaafde ouder Als een ouder psychische problemen en/of verslavingsproblemen heeft, dan is het belangrijk dat kinderen praten over wat zij denken en voelen. De kinderen vinden steun en herkenning bij elkaar, delen ervaringen, oefenen vaardigheden en ondernemen activiteiten ter ontspanning. DE DAPPERE KAT Voor kinderen van 8-12 en jaar met angst. Met ouderbijeenkomsten Sommige kinderen en jongeren voelen zich zo vaak of snel bang, dat ze er last van hebben. Deze training helpt om je minder snel bang te voelen. De training is individueel en bestaat uit maximaal twaalf bijeenkomsten van een uur. Ook de ouders krijgen advies over hoe zij hun kind kunnen ondersteunen. VRIENDENPROGRAMMA Voor kinderen van 8-12 en jaar die zich onzeker, angstig of somber voelen. Deelnemers oefenen met tips en trucs om met angstige of sombere gevoelens om te gaan; minder piekeren; problemen oplossen; anders en positiever leren denken; vrienden maken. De ouders komen twee keer bij elkaar voor uitleg over het programma en advies om hun kind beter te kunnen helpen. SOCIALE VAARDIGHEIDSTRAINING (SOVA) Voor kinderen van 8-12 en jaar Tijdens deze trainingen leren kinderen en jongeren goed om te gaan met anderen. Thema s zijn: een gesprekje beginnen, vrienden maken, minder druk zijn, je mening vertellen, minder verlegen zijn, omgaan met kritiek, nee-zeggen en pesten. Jongeren gaan aan de slag met oefeningen, groepsgesprekken en rollenspellen. Kosten: 40 euro per persoon, aanmelden / meer informatie: Welzin SOCIALE VAARDIGHEIDSTRAINING (SOVA) Voor kinderen van 8-12 jaar De SOVA training is bedoeld voor kinderen die sociaal weinig weerbaar zijn, die geen vriendjes of vriendinnetjes hebben. De training richt zich op het aanleren van diverse sociale basisvaardigheden zoals: kennismaken, iets vragen, nee zeggen, kritiek krijgen en geven, samen spelen. Aanmelden / meer informatie: Riagg Amersfoort & Omstreken MINDFULNESS Voor kinderen van 9-12 en met milde depressieve klachten en/ of angstklachten Kinderen en jongeren leren met aandacht aanwezig te zijn en vanuit een open en vriendelijke houding te begrijpen wat er in hen omgaat. Hierdoor herkennen ze gedachtenpatronen beter en kunnen ze bewustere keuzes maken. Kosten: 17 euro per persoon, aanmelden / meer informatie: RIAGG Amersfoort & Omstreken KIND EN TRAUMA Voor kinderen van 0-18 jaar en hun ouders Een kind kan op jonge leeftijd heftige gebeurtenissen meemaken: een brand, een auto-ongeluk, aanranding of het verlies van een geliefd persoon. Goede opvang en steun zijn dan belangrijk. In samenwerking met ouders geven we uitleg en ondersteuning en stimuleren we de verwerking van de schokkende gebeurtenis. EMDR: BEHANDELING BIJ PROBLEMEN NA NARE, SCHOKKENDE TRAUMATISCHE GEBEURTENISSEN Voor kinderen en jongeren van 0-18 jaar EMDR (Eye Movement Desensitization and Reprocessing) is een behandelmethode die helpt om het informatieverwerkingsproces goed af te ronden. Zo worden traumatische herinneringen gewone herinneringen, zonder de nare emotionele lading. EMDR is een individuele behandeling waarbij in de meeste gevallen snel resultaat wordt bereikt. Voor deze behandeling is een verwijzing nodig. 23

13 (VERVOLG) CURSUSSEN EN TRAJECTEN VOOR KINDEREN EN JONGEREN KIES TRAINING Voor kinderen van 8 12 en jaar met gescheiden ouders Een scheiding is voor kinderen en jongeren een heftige gebeurtenis. Een groep helpt om de nieuwe situatie onder ogen te zien en creëert weer toekomstperspectief. Deelnemers steunen elkaar en geven tips. Er zijn acht kinderbijeenkomsten en drie verplichte ouderavonden. Kosten: 40 euro per persoon, aanmelden / meer informatie: Welzin KIES training voor moeilijk lerende kinderen van 8-12 jaar met gescheiden ouders Voor veel kinderen is het niet gemakkelijk als hun ouders gaan scheiden. Het is fijn om met andere kinderen te praten die hetzelfde hebben meegemaakt. De cursus is een spel- en praatgroep. Aanmelden / meer informatie: MEE KNALLENDE RUZIE THUIS Voor kinderen van 7-13 jaar en hun ouder(s) Het is moeilijk voor kinderen om thuis ruzie en geweld mee te maken. Als kind kan je er niets aan doen. Soms denken kinderen dat zij hieraan schuldig zijn, dat zij de enige zijn die zoiets meemaken en het normaal is. Het is goed om met andere kinderen te praten en spelletjes te doen. Deelname is zinvol als het thuis weer rustig is. Overleg daarover is altijd mogelijk. COACH&COOTJE Voor kinderen die de overstap naar het voortgezet onderwijs lastig vinden Voor kinderen die bijvoorbeeld faalangst hebben, verlegen zijn, gepest worden of weinig vriendjes of vriendinnetjes hebben, is de overstap van de basisschool naar het voortgezet onderwijs best lastig. Een (vrijwillige) coach helpt daarbij. Aanmelden / meer informatie: Welzin ASSERTIVITEITSTRAINING Voor jongeren van jaar die moeite hebben voor zichzelf op te komen Met deze assertiviteitstraining krijg je inzicht in jouw manier van reageren. Je leert voor jezelf opkomen, je grenzen aan te geven en te zeggen wat je wilt, denkt en voelt. De training bestaat uit oefeningen, rollenspellen en huiswerkopdrachten. Kosten: 40 euro per persoon, aanmelden / meer informatie: Welzin PLEZIER OP SCHOOL Voor aanstaande brugklassers Volgend jaar naar de brugklas? Sommige kinderen zien daar tegenop, omdat ze minder leuke ervaringen hebben gehad op de basisschool. De cursus Plezier op school biedt een steuntje in de rug. Kinderen oefenen om meer zelfvertrouwen te krijgen en leren van elkaar. Voor de ouders is er vooraf een voorlichtingsbijeenkomst. JE ANGST DE BAAS Voor jongeren van jaar Deze groepstraining is voor jongeren die last hebben van angstklachten, een negatief zelfbeeld, gebrek aan zelfvertrouwen en moeite met sociale situaties. Jongeren leren een manier van denken (cognitieve gedragstherapie) waarmee zij moeilijke situaties beter de baas kunnen. KOPSTORING ONLINE Voor jongeren vanaf 16 jaar die een ouder hebben met psychische of verslavingsproblematiek Voor jongeren die met leeftijdsgenoten willen praten over het leven met een vader of moeder met psychische en/of verslavingsproblemen. Deelnemers leren beter omgaan met de problemen van de ouders en ook goed voor zichzelf zorgen. Het programma heeft acht online contactmomenten met een coach. GRIP OP JE DIP ONLINE Voor jongeren vanaf 16 jaar die willen leren hoe ze met somberheid kunnen omgaan Een onlinecursus met een vaste chatgroep op een afgesproken tijd. Voor jongeren die willen leren hoe ze met somberheid kunnen omgaan en wat ze kunnen doen om de negatieve spiraal van de somberheid te doorbreken. Het programma heeft zes online contactmomenten met een coach. KOPZORGEN Voor jongeren van jaar met ouders waar het niet goed mee gaat Als een jongere te maken heeft met ouders waar het niet goed mee gaat, door psychische problemen, verslavingsproblemen, ernstige ruzie en/of geweld, dan is dat moeilijk. In de training vinden jongeren herkenning en steun door te praten met leeftijdsgenoten die ongeveer hetzelfde meemaken. ALS MUREN KONDEN PRATEN Voor jongeren van jaar die slachtoffer/ getuige zijn van huiselijk geweld Jongeren die te maken krijgen met ruzie en geweld thuis, denken vaak dat zij de enige zijn. Ze schamen zich, zijn boos of voelen zich schuldig. Deelname aan de training kan helpen om te ervaren dat zij niet de enige zijn met deze problemen. Voor de ouders zijn er informatiebijeenkomsten over wat het betekent voor jongeren als ze thuis geweld hebben meegemaakt. LOTGENOTENGROEP Voor jongeren van jaar die minimaal een jaar geleden een ernstig verlies hebben meegemaakt. In de bijeenkomsten gaat het om het werken met en verwerken van gevoelens en ervaringen. Maar ook om de herkenning en de steun die lotgenoten elkaar kunnen geven. Vertrouwelijkheid en veiligheid staan voorop in de groep. Aanmelden / meer informatie: Humanitas Eemland 25

14 CURSUSSEN EN TRAJECTEN VOOR JONGEREN DE MEESTE CURSUSSEN EN TRAJECTEN ZIJN GRATIS, MITS ANDERS VERMELD. OP PAGINA 29 VIND JE EEN OVERZICHT VAN DE CONTACTGEGEVENS PER ORGANISATIE. Waar je leest ouders, bedoelen wij ook verzorgers. THEE MET TIPS Voor ouders van kinderen van 0-18 jaar Een Thee met Tips Party is ideaal als je praktische tips wilt delen over bepaalde opvoedkwesties. Samen met een ervaren opvoedcoach kies je een dag en tijdstip uit om thuis met een paar vriendinnen over de opvoeding te praten. Aanmelden / meer informatie: SOVEE EFFECTIEF OMGAAN MET KINDEREN Voor ouders met kinderen tot 12 jaar Kinderen opvoeden is niet altijd even gemakkelijk. Iedere ouder heeft wel behoefte aan steun of advies. Deze cursus is gebaseerd op de Gordonmethode. Je leert zo te luisteren dat kinderen zich begrepen voelen, een conflict oplossen waar beide partijen tevreden mee zijn. Kosten: 210 euro per persoon, aanmelden / meer informatie: Welzin OPVOEDEN & ZO Voor ouders van kinderen van 4-12 jaar Kinderen opvoeden is leuk, maar soms ook lastig. Tijdens zes bijeenkomsten kunt u met andere ouders ervaringen uitwisselen, kennis opdoen en (nieuwe) vaardigheden oefenen. Aanmelden / meer informatie: SOVEE OPVOEDINGSONDERSTEUNING TRIPLE P Voor ouders met kinderen van 0 tot 16 jaar Het doel van dit programma is emotionele en gedragsproblemen bij kinderen te voorkomen of bij te sturen. Eleos Dichtbij biedt christelijke ouders de ruimte om de basisprincipes van Triple P vanuit Bijbelse waarden en normen in te vullen. Meer informatie / aanmelden: Eleos Dichtbij BETER OMGAAN MET PUBERS Voor ouders van pubers in de leeftijd van jaar In de puberteit verandert er veel. Het is niet altijd gemakkelijk om hier als ouders goed mee om te gaan. Het is dan fijn om ervaringen uit te kunnen wisselen, goede informatie te krijgen en (nieuwe) vaardigheden te kunnen oefenen. Aanmelden / meer informatie: SOVEE POSITIEF OPVOEDEN Voor ouders van een kind met een verstandelijke beperking of ontwikkelingsachterstand van 4-12 jaar In deze cursus praten we over onderwerpen zoals: hoe geef ik mijn kind de juiste aandacht? Hoe kunnen we de sfeer in huis verbeteren? Wanneer en hoe geef ik grenzen aan? Ben ik dan te streng of juist te aardig? Dit is een kijk-, praat- en doecursus. Aanmelden / meer informatie: MEE ADHD OUDERCURSUS Voor ouders met een kind in basisschoolleeftijd In de cursus krijgen ouders informatie over ADHD en leren opvoedingsvaardigheden. Ze leren hoe ze gewenst gedrag kunnen aanleren door het maken van duidelijke regels en afspraken, de omgeving te structureren en complimenten te geven. Ouders leren het gedrag van hun kind te begrijpen in relatie tot de ADHD-problematiek., na verwijzing van huisarts of Bureau Jeugdzorg OUDERCURSUS AD(H)D De Oudercursus AD(H)D is een individueel programma via internet waarin de ouder(s) meer inzicht krijg(en) in de aandachtstekortstoornis van hun kind. Tijdens het uitvoeren van het programma is er ondersteuning van een coach die via internet feedback geeft op de oefeningen. AUTISME (ASS) Voor ouders met een kind tot en met 12 jaar met ASS Je krijgt informatie over: autisme spectrum stoornis, diagnostiek, behandeling en begeleiding, opvoeding: o.a. spel en communicatie, dagbesteding en onderwijs, regelgeving, logeren en vakantie, netwerk. Kosten: 10 euro voor de informatiemap, aanmelden / meer informatie: MEE OUDERCURSUS ASS (AUTISME SPECTRUM STOORNIS) De Oudercursus ASS is een individueel programma via internet waarin de ouder(s) meer inzicht krijg(en) in de autistische stoornis van hun kind. Het programma richt zich op het vergroten van het inlevingsvermogen van de ouder en op het verbeteren van de omgang met de stoornis. Tijdens het uitvoeren van het programma is er ondersteuning van een online coach. AUTISME IN DE PUBERTEIT Voor ouders van een puber met ASS of waar een vermoeden van autisme is In deze cursus krijg je informatie over: puberteit, communicatie, gedrag, seksuele ontwikkeling, onderwijs en werk en wonen. Kosten: 10 euro voor de informatiemap, aanmelden / meer informatie: MEE RUZIE THUIS VOELT NIET PLUIS Kinderen tussen de 1,5 en 7 jaar met hun ouder(s)/verzorger(s) Zie pagina 25 voor meer informatie. KNALLENDE RUZIE THUIS Voor ouders met kinderen van 7-13 jaar Zie pagina 25 voor meer informatie. ZELF AAN DE SLAG Voor ouders van een stil en bang kind of een druk en opstandig kind (2-12 jaar) Als je kind altijd alleen is en nooit buiten wil spelen? Of als je kind juist erg druk en opstandig gedrag laat zien, wat dan? Onze zelfhulpcursussen kunnen hierbij helpen: Een stil en bang kind? Zelf aan de slag! Een druk en opstandig kind? Zelf aan de slag! Deelnemers kunnen elk gewenst moment van start gaan. Ze werken thuis met een cursusmap. Een preventiewerker van Eleos Dichtbij begeleidt via telefonische afspraken. Aanmelden / meer informatie: Eleos Dichtbij 27

15 (VERVOLG) CURSUSSEN EN TRAJECTEN VOOR JONGEREN KIND EN TRAUMA Voor ouders met kinderen van 0-18 jaar Zie pagina 25 voor meer informatie. NIEUW SAMENGESTELD GEZIN (STIEFGEZINNEN) Voor mensen die kinderen uit een vorige relatie hebben en een nieuw gezin (gaan) vormen Aan bod komen de rol van de nieuwe partner, het maken van afspraken, het omgaan met het nieuwe gezin en het kind, valkuilen en problemen. Kosten: 40 euro per persoon, aanmelden / meer informatie: Welzin INFORMATIEAVOND BEDPLASSEN Voor ouders met kinderen van 5-6, 5 en 6-16 jaar U krijgt inzicht in factoren die het droog leren slapen belemmeren en bevorderen. Daarnaast wordt ingegaan op de verschillende methoden om droog te leren slapen. Aanmelden / meer informatie: GGD Midden-Nederland CONTACT MET JE BABY Voor volwassenen met psychische problemen die een baby hebben De ouder krijgt tips en gaat oefenen met contact maken, zoals aanraken, vasthouden, praten en zingen. We komen hiervoor aan huis. Zo wordt de baby geholpen bij het ontwikkelen van een veilig gevoel. Aanmelden / meer informatie: Eleos Dichtbij PRATEN MET DE KINDEREN Voor ouders met psychische problemen Als (één van) de ouder(s) psychische problemen heeft, dan voelen kinderen dat vaak feilloos aan. Wat de kinderen kan beschermen in deze situatie, is als hun ouder(s) open communiceren met de kinderen over de psychische problemen van vader of moeder. MEER INFORMATIE EN AANMELDEN DROOG SLAPEN KUN JE LEREN Voor ouders van kinderen van 6,5 19 jaar die nog steeds in bed plassen Voor ouders die al met diverse methoden hebben geprobeerd hun kind van het bedplassen af te helpen. Door de huisarts of GGD-arts moet voorafgaand aan de training zijn vastgesteld dat het bedplassen geen medische oorzaak heeft. Aanmelden / meer informatie: GGD Midden-Nederland OUDERCURSUS BIJ SOCIALE VAARDIGHEDEN- TRAINING (SOVA) Voor ouders van kinderen die de SOVA training volgen De cursus is onderdeel van de Sociale Vaardigheidstraining voor kinderen. Ouders leren beter met hun kinderen communiceren. Hiervoor worden de Gordonvaardigheden gebruikt. Denk hierbij aan acceptatie van gedrag, actief luisteren, ik-boodschappen en conflicthantering. GGD MIDDEN-NEDERLAND T (033) , E jgzamersfoort@ggdmn.nl, W MEE T , W ELEOS DICHTBIJ Verleent hulp vanuit een christelijke identiteit en is onderdeel van Eleos, een landelijk werkende instelling voor geestelijke gezondheidszorg. W T (088) , E entree@eleos.nl RIAGG AMERSFOORT & OMSTREKEN T (033) Of bij behandelingen na verwijzing T (033) , E preventie@riaggamersfoort.nl, W VOOR GROEP VOOR KINDEREN MET PSYCHISCH ZIEKE OF VERSLAAFDE OUDER EN EMDR, CONTACT OPNEMEN MET Afdeling Kinderen en Jeugd: T SOVEE Opvoeden & zo T (033) of , E c.tunzi@sovee.nl, W Thee met Tips T (033) of , E c.tunzi@sovee.nl, W Beter omgaan met pubers T (033) of , E m.cicilia@sovee.nl, W WELZIN Aanmelden of meer informatie op werkdagen tussen 9.00 en uur T (033) Yteke Braaksma T , E Piep zei de Muis: piepzeidemuis@welzin.nl, Billy Boem: billyboem@welzin.nl, Coach&Cootje: cenc@welzin.nl 29

16 CONTACTPAGINA BEL, MAIL OF KOM LANGS BIJ CJG AMERSFOORT WIJ ZIJN BEREIKBAAR VAN MAANDAG TOT EN MET VRIJDAG VAN 9.00 TOT UUR. TELEFOON (033) HEILIGENBERGERWEG 36, AMERSFOORT OPENINGSTIJDEN: MAANDAG TOT EN MET VRIJDAG VAN WEBSITE VOOR OUDERS, VERZORGERS EN PROFESSIONALS. MET INFORMATIE OVER HET OPVOEDEN EN OPGROEIEN VAN KINDEREN WEBSITE SPECIAAL VOOR JONGEREN UIT AMERSFOORT. DEZE WEBSITE HELPT JE OP WEG MET DE VRAGEN DIE JE TEGENKOMT ALS JE JONG BENT. CJGAMERSFOORT.BLOGSPOT.COM BLOGS VAN OUDERS EN PROFESSIONALS DIE ALLEMAAL TE MAKEN HEBBEN MET DE OPVOEDING VAN (HUN) KINDEREN. OP VIND JE MEER INFORMATIE OVER ALLERLEI ONDERWERPEN OP HET GEBIED VAN OPGROEIEN, OPVOEDEN EN ONDERWIJS. CENTRUM VOOR JEUGD EN GEZIN AMERSFOORT COLOFON Uitgave in opdracht van Centrum voor Jeugd en Gezin Amersfoort, verzorgd door: ETT Media: Postbus 70112, 9704 AC Groningen Telefoon Internet REDACTIE Convinza! Tekst & Communicatie FOTOGRAFIE Annemoon van Hemel i.s.m. Jules Niers (cover en pagina s 3, 9 en 19), Claudia Eglin, Convinza! Tekst&Communicatie (pagina 7) Beeldbank Ministerie Jeugd en Gezin CONCEPT EN REALISATIE ETT Media en Geografisch BV DRUKKER Hoekstra Krantendruk, Emmeloord OPLAGE UITGAVE september

Collectief aanbod Jeugd Houten

Collectief aanbod Jeugd Houten Collectief aanbod Jeugd Houten Groepsmaatschappelijk werk Santé Partners in Houten 2018-2019 1 Inhoud Blz. Training Sterk staan 9-12.... 3 Zomertraining Plezier op School (aankomende brugklassers). 4 Assertiviteitstraining

Nadere informatie

Training - Begeleiding - Coaching BALANS DE BAAS VOOR VROUWEN DIE MAMA ZIJN OF WORDEN

Training - Begeleiding - Coaching BALANS DE BAAS VOOR VROUWEN DIE MAMA ZIJN OF WORDEN Training - Begeleiding - Coaching BALANS DE BAAS VOOR VROUWEN DIE MAMA ZIJN OF WORDEN HERKEN JE DIT? Heb je steeds het gevoel het net niet goed genoeg te doen voor iedereen? Zijn de dagen te kort voor

Nadere informatie

Theorieboek. leeftijd, dezelfde hobby, of ze houden van hetzelfde. Een vriend heeft iets voor je over,

Theorieboek. leeftijd, dezelfde hobby, of ze houden van hetzelfde. Een vriend heeft iets voor je over, 3F Wat is vriendschap? 1 Iedereen heeft vrienden, iedereen vindt het hebben van vrienden van groot belang. Maar als we proberen uit te leggen wat vriendschap precies is staan we al snel met de mond vol

Nadere informatie

Advies en steun voor uw kind en uzelf

Advies en steun voor uw kind en uzelf Advies en steun voor uw kind en uzelf Voor advies en steun aan ouders en hun kinderen Informatie advies cursussen Als u of uw kind psychische klachten heeft of problemen ervaart met alcohol of drugs, heeft

Nadere informatie

Informatie voor ouders

Informatie voor ouders Weerbaarheid Informatie voor ouders Het Centrum voor Jeugd en Gezin ondersteunt met deskundig advies, tips en begeleiding. Een centraal punt voor al je vragen over opvoeden en opgroeien, dat is handig!

Nadere informatie

Geweld in huis raakt kinderen. Informatie en advies voor ouders. huiselijkgeweldwb.nl 0900 126 26 26. 5 cent per minuut

Geweld in huis raakt kinderen. Informatie en advies voor ouders. huiselijkgeweldwb.nl 0900 126 26 26. 5 cent per minuut Geweld in huis raakt kinderen Informatie en advies voor ouders Grafisch ontwerp: Ontwerpstudio 2 MAAL EE Bij huiselijk geweld tussen (ex-)partners worden kinderen vaak over het hoofd gezien. Toch hebben

Nadere informatie

JEUGDIGEN. Hulp na seksueel misbruik. vooruitkomen +

JEUGDIGEN. Hulp na seksueel misbruik. vooruitkomen + > vooruitkomen + Hulp na seksueel misbruik JEUGDIGEN Heb jij seksueel misbruik meegemaakt of iemand in jouw gezin, dan kan daarover praten helpen. Het kan voor jou erg verwarrend zijn hierover te praten,

Nadere informatie

Gezinsinterventie Gezinsgesprekken voor gezinnen waarbij de ouder psychische problemen heeft

Gezinsinterventie Gezinsgesprekken voor gezinnen waarbij de ouder psychische problemen heeft Gezinsinterventie Gezinsgesprekken voor gezinnen waarbij de ouder psychische problemen heeft Inhoudsopgave Klik op het onderwerp om verder te lezen. Zorgen en vragen 1 Gezinsinterventie 2 Tien praktische

Nadere informatie

Werkboek Het is mijn leven

Werkboek Het is mijn leven Werkboek Het is mijn leven Het is mijn leven Een werkboek voor jongeren die zelf willen kiezen in hun leven. Vul dit werkboek in met mensen die je vertrouwt, bespreek het met mensen die om je geven. Er

Nadere informatie

Jouw Belang Jouw ouders bespreken gezamenlijk over én met jou wat jouw belang is. Zodat jouw ouders

Jouw Belang Jouw ouders bespreken gezamenlijk over én met jou wat jouw belang is. Zodat jouw ouders - Dit basis Kindplan kan als onderdeel worden ingevoegd in het ouderschapsplan of los worden gebruikt door ouders al dan niet met hulp van een professional - Ouders ga na de eerste afspraak met een professional

Nadere informatie

Inhoudsopgave. Inleiding. Als je een peuter en tussen 3 en 5 jaar bent. Als je een kleuter en tussen 6 en 8 jaar bent

Inhoudsopgave. Inleiding. Als je een peuter en tussen 3 en 5 jaar bent. Als je een kleuter en tussen 6 en 8 jaar bent Kind-In-Zicht Inhoudsopgave Inleiding Als je een peuter en tussen 3 en 5 jaar bent Als je een kleuter en tussen 6 en 8 jaar bent Als je een tiener en tussen 9 en 12 jaar bent Als je een puber en tussen

Nadere informatie

FAALANGST DE BAAS! TRAINING 1. faalangst. de baas! training. www.kinderpraktijklandsmeer.nl info@kinderpraktijklandsmeer.nl

FAALANGST DE BAAS! TRAINING 1. faalangst. de baas! training. www.kinderpraktijklandsmeer.nl info@kinderpraktijklandsmeer.nl FAALANGST DE BAAS! TRAINING 1 faalangst de baas! training www.kinderpraktijklandsmeer.nl info@kinderpraktijklandsmeer.nl 2 KINDERPRAKTIJK LANDSMEER FAALANGST DE BAAS! TRAINING 3 faalangst de Baas! training

Nadere informatie

Ben jij een kind van gescheiden ouders? Dit werkboekje is speciaal voor jou!

Ben jij een kind van gescheiden ouders? Dit werkboekje is speciaal voor jou! Hallo Ben jij een kind van gescheiden ouders? Dit werkboekje is speciaal voor jou Als je ouders uit elkaar zijn kan dat lastig en verdrietig zijn. Misschien ben je er boos over of denk je dat het jouw

Nadere informatie

voor al uw vragen over opgroeien en opvoeden en voor gezondheidsonderzoeken

voor al uw vragen over opgroeien en opvoeden en voor gezondheidsonderzoeken voor al uw vragen over opgroeien en opvoeden en voor gezondheidsonderzoeken Het Centrum voor Jeugd en Gezin is er voor iedereen Kinderen zijn voortdurend in ontwikkeling. Zowel lichamelijk, geestelijk

Nadere informatie

CURSUSSEN & TRAININGEN VOOR KINDEREN EN OUDERS

CURSUSSEN & TRAININGEN VOOR KINDEREN EN OUDERS 2018 / 2019 CURSUSSEN & TRAININGEN VOOR KINDEREN EN OUDERS Dit is een document over het cursusaanbod van het Sociaal Pedagogisch Werk van Partners in Welzijn. Het is opgedeeld in cursussen voor kinderen,

Nadere informatie

Spreekopdrachten thema 3 Kinderen

Spreekopdrachten thema 3 Kinderen Spreekopdrachten thema 3 Kinderen Opdracht 1 bij 3.2 Jullie zijn bij het consultatiebureau. Cursist A: je bent arts bij het consultatiebureau. Cursist B: je bent met je baby van twee maanden bij het consultatiebureau.

Nadere informatie

MEE Nederland. Raad en daad voor iedereen met een beperking. Moeilijk lerend. Uitleg over het leven van een moeilijk lerend kind

MEE Nederland. Raad en daad voor iedereen met een beperking. Moeilijk lerend. Uitleg over het leven van een moeilijk lerend kind MEE Nederland Raad en daad voor iedereen met een beperking Moeilijk lerend Uitleg over het leven van een moeilijk lerend kind Moeilijk lerend Uitleg over het leven van een moeilijk lerend kind Inhoudsopgave

Nadere informatie

Dip, down of depressie Hulp bij depressiviteit

Dip, down of depressie Hulp bij depressiviteit Dip, down of depressie Hulp bij depressiviteit Dip, down of depressie Hulp bij depressiviteit Iedere tiener is weleens somber en verdrietig, en vaak is het in één, twee dagen voorbij zonder dat je als

Nadere informatie

Overzicht Groepsaanbod. Mindfulness Chronische pijn Instapgroep Kerngroep SOVA Weerbaarheid Angst en depressie

Overzicht Groepsaanbod. Mindfulness Chronische pijn Instapgroep Kerngroep SOVA Weerbaarheid Angst en depressie Overzicht Groepsaanbod Mindfulness Chronische pijn Instapgroep Kerngroep SOVA Weerbaarheid Angst en depressie Waarom een groep of cursus? Waarom in een groep? Het kan zijn dat je het zelf prettiger vindt

Nadere informatie

Wielewoelewool, ik ga naar school! Toelichting

Wielewoelewool, ik ga naar school! Toelichting Zwijsen Wielewoelewool, ik ga naar school! Toelichting Inhoud Inleiding 3 Materialen 3 Voor het eerst naar school 4 Doelstelling 4 Opbouw prentenboek en plakboek 4 Werkwijze 5 Ouders 5 2 Inleiding Voor

Nadere informatie

LEERPROBLEMEN KIND/JONGERE

LEERPROBLEMEN KIND/JONGERE Training - Begeleiding - Coaching LEERPROBLEMEN KIND/JONGERE TIJDELIJKE ONDERSTEUNING BIJ SCHOOLVAKKEN MATRIXCOACHING BIJ LEER- EN EMOTIONELE PROBLEMEN HERKENT U DIT? Heeft uw kind moeite met een of meerdere

Nadere informatie

DO'S EN DON'TS VOOR OUDERS

DO'S EN DON'TS VOOR OUDERS WWW.PESTWEB.NL DO'S EN DON'TS VOOR OUDERS Kinderen en jongeren willen je hulp, als je maar (niet)... Wat kinderen zeggen over pesten Kinderen gaan over het algemeen het liefst met hun probleem naar hun

Nadere informatie

Als opvoeden even lastig is

Als opvoeden even lastig is Als opvoeden even lastig is Hoe pak je dat dan aan? Soms weet ik niet meer wat ik moet doen om hem stil te krijgen. Schattig? Je moest eens weten. Hoezo roze wolk? Mijn dochter kan af en toe het bloed

Nadere informatie

Wat vertel ik mijn kind als ik opgenomen word? Praten helpt. Verslavingspreventie Mondriaan

Wat vertel ik mijn kind als ik opgenomen word? Praten helpt. Verslavingspreventie Mondriaan Wat vertel ik mijn kind als ik opgenomen word? Praten helpt Verslavingspreventie Mondriaan Wat vertel ik mijn kind als ik opgenomen word? Alle ouders hebben het beste voor met hun kinderen. Ouders vragen

Nadere informatie

Cursusoverzicht Context 2014 Zaanstreek Waterland

Cursusoverzicht Context 2014 Zaanstreek Waterland Cursusoverzicht Context 2014 Zaanstreek Waterland Kinderen 5-12 jaar KOPP/KVO Doe-praatgroep (8-12 jaar). Een vader of moeder met problemen Als je vader of moeder een psychisch of verslavingsprobleem heeft

Nadere informatie

amersfoort Hoe bereik ik CJG Amersfoort?

amersfoort Hoe bereik ik CJG Amersfoort? amersfoort Folder voor ouders van 0-8 jarigen Bezoekadres Heiligenbergerweg 36, 3816 AK Amersfoort T 033 47 94 000, E info@cjgamersfoort.nl I www.cjgamersfoort.nl carta U kunt binnenlopen bij CJG Amersfoort.

Nadere informatie

OpGroeieN. OpGroeieN. DaT doen We in Best SaMen! Beste Betsy geeft antwoord op al je vragen over opvoeden en opgroeien

OpGroeieN. OpGroeieN. DaT doen We in Best SaMen! Beste Betsy geeft antwoord op al je vragen over opvoeden en opgroeien OpGroeieN OpGroeieN DaT doen We in Best SaMen! DaT doen We in Best SaMen! Beste Betsy geeft antwoord op al je vragen over opvoeden en opgroeien Beste Betsy is het Centrum voor Jeugd en Gezin in Best. Niet

Nadere informatie

Tijdens de video- hometraining worden verschillende begrippen gebruikt. In de bijlage geven we een korte omschrijving van deze begrippen.

Tijdens de video- hometraining worden verschillende begrippen gebruikt. In de bijlage geven we een korte omschrijving van deze begrippen. Bijlage 11 Voorbeeld informatie VHT: Bouwstenen voor geslaagd contact Informatie Video - hometraining Belangrijke begrippen initiatieven herkennen volgen ontvangstbevestiging beurt verdelen leidinggeven

Nadere informatie

VoorleesExpress. Samen met ouders aan de slag. Praktische tips

VoorleesExpress. Samen met ouders aan de slag. Praktische tips VoorleesExpress Samen met ouders aan de slag Praktische tips Samen met ouders aan de slag Ouders betrekken bij het voorlezen Je gaat straks via de VoorleesExpress twintig weken voorlezen bij een of meerdere

Nadere informatie

Informatie en advies voor ouders

Informatie en advies voor ouders Geweld in huis raakt kinderen Informatie en advies voor ouders 1 2 Wist u dat de gevolgen van het zien of horen van geweld in het gezin net zo groot zijn als zelf geslagen worden? Ook als het geweld gestopt

Nadere informatie

Spreekopdrachten thema 3 Kinderen

Spreekopdrachten thema 3 Kinderen Spreekopdrachten thema 3 Kinderen Opdracht 1 bij 3.2 Jullie zijn bij het consultatiebureau. Cursist A: je bent arts bij het consultatiebureau. Cursist B: je bent met je baby van twee maanden bij het consultatiebureau.

Nadere informatie

MEE: PARTNER IN HET CJG

MEE: PARTNER IN HET CJG 1e kwartaal 2016 MEE: PARTNER IN HET CJG MEE ondersteunt mensen met een beperking zodat zij mee kunnen doen in de samenleving. Wij helpen iedereen (weer) grip op hun leven te krijgen, onder andere door

Nadere informatie

Tips voor Taal Hoe stimuleer je de taalontwikkeling van je kind?

Tips voor Taal Hoe stimuleer je de taalontwikkeling van je kind? Tips voor Taal Hoe stimuleer je de taalontwikkeling van je kind? Tips voor Taal Hoe stimuleer je de taalontwikkeling van je kind? Ga op ooghoogte met je kind zitten Door op ooghoogte te gaan zitten tijdens

Nadere informatie

Wiekslag Speciaal. Vanuit het kamertje

Wiekslag Speciaal. Vanuit het kamertje Wiekslag Speciaal Vanuit het kamertje Uw dochter van vijf vraagt hoe baby's in een buik komen. Uw zoontje van vier laat trots zijn stijve piemeltje zien. Uw 9-jarige moet er ineens niet meer aan denken

Nadere informatie

Soms is er thuis ruzie Dan is mama boos en roept soms omdat ik mijn speelgoed niet opruim Maar ik heb daar helemaal niet mee gespeeld Dat was Bram,

Soms is er thuis ruzie Dan is mama boos en roept soms omdat ik mijn speelgoed niet opruim Maar ik heb daar helemaal niet mee gespeeld Dat was Bram, Soms is er thuis ruzie Dan is mama boos en roept soms omdat ik mijn speelgoed niet opruim Maar ik heb daar helemaal niet mee gespeeld Dat was Bram, mijn kleine broer Dat is niet van mij mama Dan zegt ze

Nadere informatie

Slim huiswerk maken, tips om huiswerk maken te begeleiden

Slim huiswerk maken, tips om huiswerk maken te begeleiden Slim huiswerk maken, tips om huiswerk maken te begeleiden Werkplek - De spullen binnen handbereik o Houd spullen die nuttig zijn bij het maken van huiswerk dicht bij de hand. o Handige spullen bij het

Nadere informatie

Creatief en flexibel toepassen van Triplep. Maarten Vos Doe, laat zien, lach, oefen en geef applaus

Creatief en flexibel toepassen van Triplep. Maarten Vos Doe, laat zien, lach, oefen en geef applaus Creatief en flexibel toepassen van Triplep Maarten Vos Doe, laat zien, lach, oefen en geef applaus Programma Overzicht Kennismaking Persoonlijke werving van ouders Een goede relatie opbouwen met de ouders

Nadere informatie

3 Hoogbegaafdheid op school

3 Hoogbegaafdheid op school 3 Hoogbegaafdheid op school Ik laat op school zien wat ik kan ja soms nee Ik vind de lessen op school interessant meestal soms nooit Veel hoogbegaafde kinderen laten niet altijd zien wat ze kunnen. Dit

Nadere informatie

KOPPen bij elkaar en schouders eronder. Informatie voor kinderen van ouders met psychiatrische problemen

KOPPen bij elkaar en schouders eronder. Informatie voor kinderen van ouders met psychiatrische problemen KOPPen bij elkaar en schouders eronder Informatie voor kinderen van ouders met psychiatrische problemen Mama, waarom huil je? Mama, ben je nu weer verdrietig? Papa, gaan we naar het zwembad? Waarom niet?

Nadere informatie

13 Jij en pesten. Ervaring

13 Jij en pesten. Ervaring 82 13 Jij en pesten Wat doe ik hier vandaag? P Ik word me ervan bewust hoe erg het is om iemand te pesten en gepest te worden. P Ik leer dat ik met anderen steeds weer respectvol moet omgaan. P Ik ken

Nadere informatie

Inhoud. Hallo!...5. Wie is wie? Even voorstellen...7. Wat is mijn PrOP? PrOP opstellen Doelen voor mijn PrOP...19

Inhoud. Hallo!...5. Wie is wie? Even voorstellen...7. Wat is mijn PrOP? PrOP opstellen Doelen voor mijn PrOP...19 Inhoud Hallo!...5 Wie is wie? Even voorstellen...7 Wat is mijn PrOP?...9 1 PrOP opstellen...11 2 Doelen voor mijn PrOP...19 Ik verander mijn P!...23 3 Leren van anderen: het sociogram...25 4 Omgaan met

Nadere informatie

U leert in deze les "toestemming vragen". Toestemming vragen is vragen of u iets mag doen.

U leert in deze les toestemming vragen. Toestemming vragen is vragen of u iets mag doen. TOESTEMMING VRAGEN les 1 spreken inleiding en doel U leert in deze les "toestemming vragen". Toestemming vragen is vragen of u iets mag doen. Bij toestemming vragen is het belangrijk dat je het op een

Nadere informatie

Wat is verantwoordelijkheid en waarom is het belangrijk?

Wat is verantwoordelijkheid en waarom is het belangrijk? Wat is verantwoordelijkheid en waarom is het belangrijk? Verantwoordelijkheid. Ja, ook heel belangrijk voor school!!! Het lijkt veel op zelfstandigheid, maar toch is het net iets anders. Verantwoordelijkheid

Nadere informatie

Hoe je je voelt. hoofdstuk 10. Het zal je wel opgevallen zijn dat je op een dag een heleboel verschillende gevoelens hebt. Je kunt bijvoorbeeld:

Hoe je je voelt. hoofdstuk 10. Het zal je wel opgevallen zijn dat je op een dag een heleboel verschillende gevoelens hebt. Je kunt bijvoorbeeld: hoofdstuk 10 Hoe je je voelt Het zal je wel opgevallen zijn dat je op een dag een heleboel verschillende gevoelens hebt. Je kunt bijvoorbeeld: zenuwachtig wakker worden omdat je naar school moet, vrolijk

Nadere informatie

Scheiden doe je samen. Ieder kind reageert anders

Scheiden doe je samen. Ieder kind reageert anders Scheiden doe je samen Ieder kind reageert anders Scheiden. Ook al is het misschien beter voor iedereen, het blijft een ingrijpende gebeurtenis. Vooral voor kinderen. Het gezin dat al die tijd zo vanzelfsprekend

Nadere informatie

Bijeenkomst over geloofsopvoeding Communiceren met je puber Deze bijeenkomst sluit aan bij Moments, magazine voor ouders van jongeren van 12-18 jaar

Bijeenkomst over geloofsopvoeding Communiceren met je puber Deze bijeenkomst sluit aan bij Moments, magazine voor ouders van jongeren van 12-18 jaar DOELSTELLINGEN Ouders zijn zich ervan bewust dat je altijd en overal communiceert Ouders wisselen ervaringen met elkaar uit over hoe de communicatie met hun pubers verloopt Ouders verwerven meer inzicht

Nadere informatie

ALCOHOL EN OPVOEDING UW KIND OP HET VOORTGEZET ONDERWIJS DE GEZONDE SCHOOL EN GENOTMIDDELEN. Folder Alcohol en opvoeding.indd 1 27-07-2011 13:42:29

ALCOHOL EN OPVOEDING UW KIND OP HET VOORTGEZET ONDERWIJS DE GEZONDE SCHOOL EN GENOTMIDDELEN. Folder Alcohol en opvoeding.indd 1 27-07-2011 13:42:29 ALCOHOL EN OPVOEDING UW KIND OP HET VOORTGEZET ONDERWIJS DE GEZONDE SCHOOL EN GENOTMIDDELEN Folder Alcohol en opvoeding.indd 1 27-07-2011 13:42:29 ALCOHOL EN OPVOEDING Als kinderen naar het voortgezet

Nadere informatie

150 Tips om kinderen te laten zien dat je om ze geeft!

150 Tips om kinderen te laten zien dat je om ze geeft! 150 Tips om kinderen te laten zien dat je om ze geeft! Scott de Jong http://www.positiefleren.nl - 1 - Je leest op dit moment versie 2.0 van het Ebook: 150 Tips om kinderen te laten zien dat je om ze geeft.

Nadere informatie

[PILOT] Aan de slag met de Hoofdzaken Ster

[PILOT] Aan de slag met de Hoofdzaken Ster [PILOT] Aan de slag met de Hoofdzaken Ster! Hoofdzaken Ster Copyright EffectenSter BV 2014 Hoofdzaken Ster SOCIALE VAARDIGHEDEN VERSLAVING DOELEN EN MOTIVATIE 10 9 8 10 9 8 7 6 4 3 2 1 7 6 4 3 2 1 10 9

Nadere informatie

Programma Tienerclub. Tienerclub Blok 1 & 5: Adventure 4 Kids Op avontuur met jezelf

Programma Tienerclub. Tienerclub Blok 1 & 5: Adventure 4 Kids Op avontuur met jezelf Programma Tienerclub. Tienerclub Blok 1 & 5: Adventure 4 Kids Op avontuur met jezelf Vijf woensdagmiddagen kunnen jongens en meiden tussen de 10 en 14 jaar op avontuur naar zichzelf. Het kind leert zichzelf

Nadere informatie

Het is de familieblues. Je kent dat gevoel vast wel. Je zit aan je familie vast. Voor altijd ben je verbonden met je ouders, je broers, je zussen.

Het is de familieblues. Je kent dat gevoel vast wel. Je zit aan je familie vast. Voor altijd ben je verbonden met je ouders, je broers, je zussen. De familieblues Tot mijn 15e noemde ik mijn ouders papa en mama. Daarna niet meer. Toen noemde ik mijn vader meester. Zo noemde hij zich ook als hij lesgaf. Hij was leraar Engels op een middelbare school.

Nadere informatie

Huiswerk Spreekbeurten Werkstukken

Huiswerk Spreekbeurten Werkstukken Huiswerk Spreekbeurten Werkstukken - 2 - Weer huiswerk? Nee, deze keer geen huiswerk, maar een boekje óver huiswerk! Wij (de meesters en juffrouws) horen jullie wel eens mopperen als je huiswerk opkrijgt.

Nadere informatie

Gezond thema: DE HUISARTS

Gezond thema: DE HUISARTS Gezond thema: DE HUISARTS 1. Wat gaan we doen? Praten over de huisarts en wat de huisarts doet. Nieuwe woorden leren over de huisarts. Het gesprek met de huisarts oefenen. 2. Wat vind ik van? Als je een-op-een

Nadere informatie

Hoe kunt u voor uw bijzondere kleinkind zorgen? Tips voor opa s en oma s. Foto Britt Straatemeier. Deze brochure werd mogelijk gemaakt door:

Hoe kunt u voor uw bijzondere kleinkind zorgen? Tips voor opa s en oma s. Foto Britt Straatemeier. Deze brochure werd mogelijk gemaakt door: Hoe kunt u voor uw bijzondere kleinkind zorgen? Tips voor opa s en oma s Foto Britt Straatemeier Deze brochure werd mogelijk gemaakt door: Tips voor grootouders Foto Susanne Reuling Als in het gezin van

Nadere informatie

Nieuwsbrief Gerdien Jansen Kindcoaching. Jaargang 2: Nieuwsbrief 3 (oktober 2013) Hallo allemaal,

Nieuwsbrief Gerdien Jansen Kindcoaching. Jaargang 2: Nieuwsbrief 3 (oktober 2013) Hallo allemaal, Nieuwsbrief Gerdien Jansen Kindcoaching Jaargang 2: Nieuwsbrief 3 (oktober 2013) Hallo allemaal, Veel te laat krijgen jullie deze nieuwsbrief. Ik had hem al veel eerder willen maken/versturen, maar ik

Nadere informatie

Thema Op het werk. Lesbrief 13. Hoe werkt de machine?

Thema Op het werk. Lesbrief 13. Hoe werkt de machine? Thema Op het werk. Lesbrief 13. Hoe werkt de machine? is op het werk. moet aan de machine werken. De chef vertelt eerst hoe de machine werkt. Dan werkt met de machine. De machine doet het niet. roept een

Nadere informatie

2 Ik en autisme VOORBEELDPAGINA S

2 Ik en autisme VOORBEELDPAGINA S 2 Ik en autisme In het vorige hoofdstuk is verteld over sterke kanten die mensen met autisme vaak hebben. In dit hoofdstuk vertellen we over autisme in het algemeen. We beginnen met een stelling. In de

Nadere informatie

Lesdoelen: Werkvormen: Benodigdheden: Prentenboeken: Les 10: Hoe zeg ik nee. Lesoverzicht. Basis

Lesdoelen: Werkvormen: Benodigdheden: Prentenboeken: Les 10: Hoe zeg ik nee. Lesoverzicht. Basis Les 10: Hoe zeg ik nee Lesoverzicht Lesdoelen: Kinderen weten het verschil tussen prettige en onprettige situaties en kunnen deze herkennen. Kinderen weten dat ze onprettige aanrakingen mogen weigeren.

Nadere informatie

Pubers opvoeden. Veranderingen in de puberteit

Pubers opvoeden. Veranderingen in de puberteit Pubers opvoeden Pubers opvoeden De puberteit is de ontwikkelingsfase tussen 10 en 18 jaar. Maar die puberteit is er natuurlijk niet opeens. Vanaf ongeveer 9 jaar kan je al merken dat kinderen beginnen

Nadere informatie

Mijn computer is leuk

Mijn computer is leuk Handleiding Mijn computer is leuk Ouders praten samen over computers, kinderen en opvoeding Pharos, 2014 Marjolijn van Leeuwen INHOUDSOPGAVE Inleiding blz. 3 De themabijeenkomst blz. 5 Thema 1, oefeningen

Nadere informatie

leerlingbrochure nld Door: Jolanthe Jansen

leerlingbrochure nld Door: Jolanthe Jansen leerlingbrochure nld Door: Jolanthe Jansen Dit is een brochure, gemaakt voor leerlingen met NLD. Naast deze brochure is er ook: - een brochure met informatie voor ouders van kinderen met NLD en - een brochure

Nadere informatie

Direct aan de slag met Baby- en kindergebaren

Direct aan de slag met Baby- en kindergebaren Direct aan de slag met Baby- en kindergebaren Inhoudsopgave Welkom Blz. 3 Wat zijn baby- en kindergebaren? Blz. 4 Voordat je begint Blz. 5 De eerste gebaren Blz. 6 & 7 Gebaren- tips Blz. 8 Veel gestelde

Nadere informatie

Veens trainingen. opkomen voor jezelf. samen leren. meer zelfvertrouwen. lotgenoten ontmoeten. durven vragen. een groter netwerk

Veens trainingen. opkomen voor jezelf. samen leren. meer zelfvertrouwen. lotgenoten ontmoeten. durven vragen. een groter netwerk Veens trainingen opkomen voor jezelf een groter netwerk samen leren lotgenoten ontmoeten 1 meer zelfvertrouwen durven vragen Wil je jezelf ontwikkelen? Omdat je meer uit jezelf wilt halen? Of omdat je

Nadere informatie

Test: Je ouders als studie oriëntatiecoach

Test: Je ouders als studie oriëntatiecoach Test: Je ouders als studie oriëntatiecoach Je ouders kunnen perfecte last minute studie oriëntatiecoaches zijn, maar weten ze eigenlijk wel wat je dromen en ambities zijn? En omgekeerd: weet jij hoe jouw

Nadere informatie

In je kracht. Werkboek voor deelnemers

In je kracht. Werkboek voor deelnemers In je kracht Werkboek voor deelnemers Uitleg Mijn toekomst! Benodigdheden: Werkblad Mijn toekomst! (je kunt het Werkblad meegeven om thuis na te lezen, maar dit is niet noodzakelijk) Voor iedere deelnemers

Nadere informatie

Info. Aanraken, knuffelen en meer... Informatie voor cliënten. Expertisecentrum voor epilepsie en slaapgeneeskunde

Info. Aanraken, knuffelen en meer... Informatie voor cliënten. Expertisecentrum voor epilepsie en slaapgeneeskunde Info Aanraken, knuffelen en meer... Informatie voor cliënten Expertisecentrum voor epilepsie en slaapgeneeskunde Inhoud INHOUD 1. Waar gaat het over 3 2. Aanraken 4 3. Hoe noem jij dat? 5 4. Baas over

Nadere informatie

Veens trainingen. opkomen voor jezelf. samen leren. meer zelfvertrouwen. lotgenoten ontmoeten. durven vragen. een groter netwerk

Veens trainingen. opkomen voor jezelf. samen leren. meer zelfvertrouwen. lotgenoten ontmoeten. durven vragen. een groter netwerk Veens trainingen opkomen voor jezelf een groter netwerk samen leren lotgenoten ontmoeten 1 meer zelfvertrouwen durven vragen Soms zit je met vragen of problemen in je dagelijks leven waar je niet helemaal

Nadere informatie

Tijdschrift Kindermishandeling April 2013 Onderwijsspecial deel 2. 8 tips voor een goed gesprek met je leerling

Tijdschrift Kindermishandeling April 2013 Onderwijsspecial deel 2. 8 tips voor een goed gesprek met je leerling 8 tips voor een goed gesprek met je leerling Edith Geurts voor Tijdschrift Kindermishandeling Het kan zijn dat je als leerkracht vermoedt dat een kind thuis in de knel zit. Bijvoorbeeld doordat je signalen

Nadere informatie

Sneller, Leuker en Makkelijker : Plannen. Pauline Jonker Maak Mij Wat Wijs!

Sneller, Leuker en Makkelijker : Plannen. Pauline Jonker Maak Mij Wat Wijs! Sneller, Leuker en Makkelijker : Plannen Pauline Jonker Maak Mij Wat Wijs! Welkom! Allereerst bedankt voor het downloaden van deze planner! Deze planner gaat jou helpen om SLiM te plannen. Je gaat leren

Nadere informatie

Baby s houden van boeken! voorlezen leuk, gezellig én leerzaam!

Baby s houden van boeken! voorlezen leuk, gezellig én leerzaam! Baby s houden van boeken! voorlezen leuk, gezellig én leerzaam! Waarom zo vroeg beginnen? Baby s kunnen veel meer dan je denkt. Luisteren Vanaf de eerste dag luistert je baby naar jouw stem. Al begrijpt

Nadere informatie

Publiciteit en werving OSA

Publiciteit en werving OSA Publiciteit en werving OSA Bereik de ouders persoonlijk Het is belangrijk om veel aandacht aan werving en publiciteit te besteden. In het bijzonder als u met open inschrijving werkt. Denkt u hierbij aan

Nadere informatie

Workshop aanbod BOEI-Limburg

Workshop aanbod BOEI-Limburg Workshop aanbod BOEI-Limburg Vanuit maatschappelijke betrokkenheid biedt BOEI-Limburg jaarlijks gratis 5 workshops aan. Afhankelijke van de trends in de samenleving, de trends in de problematiek waar kinderen-

Nadere informatie

Trainershandleiding Brugklas Bikkels. Inkijkexemplaar

Trainershandleiding Brugklas Bikkels. Inkijkexemplaar Trainershandleiding Brugklas Bikkels versie 2014 Inhoudsopgave Introductie Organiseer je training Praktische tips De werkmap Powerpoint presentatie Ouderbrieven Draaiboek Bijeenkomst 1 Bijeenkomst 2 Bijeenkomst

Nadere informatie

Cursusgids 2016 Den Helder & Schagen

Cursusgids 2016 Den Helder & Schagen MEE & de Wering Cursusgids 2016 Den Helder & Schagen 1 Weerbaarheid & sociale vaardigheden Voor kinderen van 9 12 jaar (basisschool) Het hoofddoel van de cursus Ho, tot hier en niet verder! is het bevorderen

Nadere informatie

Die nacht draait Cees zich naar me toe. In het donker voel ik heel zachtjes zijn lippen op mijn wang.

Die nacht draait Cees zich naar me toe. In het donker voel ik heel zachtjes zijn lippen op mijn wang. Vanavond ga ik mijn man vertellen dat ik bij hem wegga. Na het eten vertel ik het hem. Ik heb veel tijd besteed aan het maken van deze laatste maaltijd. Met vlaflip toe. Ik hoop dat de klap niet te hard

Nadere informatie

!!!!!!!!!!!!!!!!!!!!!!!!!!!!!!!!!!!!!!!!!!!!!!!! Uitgave van Stichting Be Aware Januari 2015 WIL JE MINDER GAMEN?

!!!!!!!!!!!!!!!!!!!!!!!!!!!!!!!!!!!!!!!!!!!!!!!! Uitgave van Stichting Be Aware Januari 2015 WIL JE MINDER GAMEN? Uitgave van Stichting Be Aware Januari 2015 WIL JE MINDER GAMEN? Je vindt dat je teveel tijd doorbrengt met het spelen van games. Je beseft dat je hierdoor in de problemen kunt raken: je huiswerk lijdt

Nadere informatie

Zelfbeeld. Het zelfvertrouwen wordt voor een groot deel bepaald door de ideeën die het kind over zichzelf heeft: het zelfbeeld.

Zelfbeeld. Het zelfvertrouwen wordt voor een groot deel bepaald door de ideeën die het kind over zichzelf heeft: het zelfbeeld. Zelfbeeld Het zelfvertrouwen wordt voor een groot deel bepaald door de ideeën die het kind over zichzelf heeft: het zelfbeeld. Een kind dat over het algemeen positief over zichzelf denkt, heeft meer zelfvertrouwen.

Nadere informatie

Hoe verwerk je een. schokkende gebeurtenis? Informatie voor ouders

Hoe verwerk je een. schokkende gebeurtenis? Informatie voor ouders Hoe verwerk je een schokkende gebeurtenis? Informatie voor ouders Niemand is echt voorbereid op een schokkende gebeurtenis en als het gebeurt heeft dat voor iedereen ingrijpende gevolgen. Als kinderen

Nadere informatie

Deze folder legt uit hoe je SNAP kan gebruiken voor een blijvende verandering.

Deze folder legt uit hoe je SNAP kan gebruiken voor een blijvende verandering. Bij SNAP leren we ouders en kinderen vaardigheden om problemen op te lossen en meer zelfcontrole te ontwikkelen. Deze folder legt uit hoe je SNAP kan gebruiken voor een blijvende verandering. SNAP (STOP

Nadere informatie

Borderline. Als gevoelens en gedrag snel veranderen. Deze folder is voor doven en slechthorenden die meer willen weten over borderline

Borderline. Als gevoelens en gedrag snel veranderen. Deze folder is voor doven en slechthorenden die meer willen weten over borderline ggz voor doven & slechthorenden Borderline Als gevoelens en gedrag snel veranderen Deze folder is voor doven en slechthorenden die meer willen weten over borderline Herkent u dit? Bij iedereen gaat wel

Nadere informatie

Thema Op het werk. Lesbrief 13. Hoe werkt de machine?

Thema Op het werk. Lesbrief 13. Hoe werkt de machine? Thema Op het werk. Lesbrief 13. Hoe werkt de machine? is op het werk. moet aan de machine werken. De chef vertelt eerst hoe de machine werkt. Dan werkt met de machine. De machine doet het niet. roept een

Nadere informatie

Vragenkaartjes voor kinderen van 4 t/m 6 jaar

Vragenkaartjes voor kinderen van 4 t/m 6 jaar 4 t/m 6 jaar 4 t/m 6 jaar 4 t/m 6 jaar Hoe vraag je aan iemand om met je te spelen? Wat speel je graag op het schoolplein? Jij kan al goed helpen hè. Wie help jij graag? Wat doe je dan? van 4 t/m 6 jaar

Nadere informatie

Wanneer vertel je het de kinderen? Kies een moment uit waarop je zelf en de kinderen niet gestoord kunnen worden.

Wanneer vertel je het de kinderen? Kies een moment uit waarop je zelf en de kinderen niet gestoord kunnen worden. Hoe vertel je het de kinderen? Op een gegeven moment moet je de kinderen vertellen dat jullie gaan scheiden. Belangrijk is hoe en wat je hen vertelt. Houd rekening daarbij rekening met de leeftijd van

Nadere informatie

Behandeling. Leven zoals jij dat wilt. Rian leerde voor zichzelf opkomen. Ondersteund door SDW

Behandeling. Leven zoals jij dat wilt. Rian leerde voor zichzelf opkomen. Ondersteund door SDW Behandeling Leven zoals jij dat wilt Rian leerde voor zichzelf opkomen Ondersteund door SDW Welke informatie vind je in deze brochure? SDW helpt je verder pagina 3 Therapie pagina 9 Onderzoek en behandelplan

Nadere informatie

Scheiden doe je samen. Ieder kind reageert anders

Scheiden doe je samen. Ieder kind reageert anders Scheiden doe je samen Ieder kind reageert anders Scheiden. Ook al is het misschien beter voor iedereen, het blijft een ingrijpende gebeurtenis. Vooral voor kinderen. Het gezin dat al die tijd zo vanzelfsprekend

Nadere informatie

Thema Gezondheid. Lesbrief 33. In gesprek met de leerkracht.

Thema Gezondheid. Lesbrief 33. In gesprek met de leerkracht. http://www.edusom.nl Thema Gezondheid Lesbrief 33. In gesprek met de leerkracht. Wat leert u in deze les? Een gesprek voeren met de leerkracht. Zinnen maken met omdat. Hulp vragen. Veel succes! Deze les

Nadere informatie

MEE Utrecht, Gooi & Vecht. Ondersteuning bij leven met een beperking. Moeilijk lerend. Uitleg over het leven van een moeilijk lerend kind

MEE Utrecht, Gooi & Vecht. Ondersteuning bij leven met een beperking. Moeilijk lerend. Uitleg over het leven van een moeilijk lerend kind MEE Utrecht, Gooi & Vecht Ondersteuning bij leven met een beperking Moeilijk lerend Uitleg over het leven van een moeilijk lerend kind Moeilijk lerend Uitleg over het leven van een moeilijk lerend kind

Nadere informatie

Na de schok... Informatie voor ouders

Na de schok... Informatie voor ouders Na de schok... Informatie voor ouders Niemand is echt voorbereid op een schokkende gebeurtenis en als het gebeurt heeft dat voor iedereen ingrijpende gevolgen. Als kinderen samen met hun ouders een aangrijpende

Nadere informatie

Alcohol, Roken en opvoeding

Alcohol, Roken en opvoeding Alcohol, Roken en opvoeding Uw kind in klas 1 van het voortgezet onderwijs Als kinderen naar het voortgezet onderwijs gaan, verandert er veel in hun leven. Ze krijgen andere interesses en hun vriendengroep

Nadere informatie

Weet wat je kan Samenvatting op kaarten

Weet wat je kan Samenvatting op kaarten Samenvatting op kaarten 16 kaarten met samenvattingen van de inhoud van de module, psychoeducatie over een Lichte verstandelijke Beperking (LVB) voor cliënten en hun naasten. De kaarten 1 14 volgen de

Nadere informatie

NA DE SCHOK INFORMATIE VOOR OUDERS

NA DE SCHOK INFORMATIE VOOR OUDERS NA DE SCHOK INFORMATIE VOOR OUDERS Betrokken raken bij een schokkende gebeurtenis laat niemand onberoerd. Je bent er meestal niet op voorbereid en als het gebeurt kan dat ingrijpende gevolgen hebben voor

Nadere informatie

A M E R S F O O R T & O M S T R E K E N

A M E R S F O O R T & O M S T R E K E N Volwassenen Geen paniek! Deze cursus wordt aangeboden door de afdeling Preventie en Generalistische Zorg van RIAGG Amersfoort & Omstreken in samenwerking met Indigo. Informatie en aanmelding Voor meer

Nadere informatie

Ik-Wijzer Ik ben wie ik ben

Ik-Wijzer Ik ben wie ik ben Ik ben wie ik ben Naam: Johan Vosbergen Inhoudsopgave Inleiding... 3 De uitslag van Johan Vosbergen... 7 Toelichting aandachtspunten en leerdoelen... 8 Tot slot... 9 Pagina 2 van 9 Inleiding Hallo Johan,

Nadere informatie

Wist je dat... Nieuwsbrief Opvoedwinkel Twinkeltje maart 2015. In deze nieuwsbrief:

Wist je dat... Nieuwsbrief Opvoedwinkel Twinkeltje maart 2015. In deze nieuwsbrief: Nieuwsbrief Opvoedwinkel Twinkeltje maart 2015 In deze nieuwsbrief: Wist je dat... Thema's en cursussen in maart Lezersvraag: "Moet ik mijn zoon verplichten met andere kinderen te spelen?" Mamatijd Moeders

Nadere informatie

Wat is PDD-nos? VOORBEELDPAGINA S. Wat heb je dan? PDD-nos is net als Tourette een neurologische stoornis. Een stoornis in je hersenen.

Wat is PDD-nos? VOORBEELDPAGINA S. Wat heb je dan? PDD-nos is net als Tourette een neurologische stoornis. Een stoornis in je hersenen. Wat is PDD-nos? 4 PDD-nos is net als Tourette een neurologische stoornis. Een stoornis in je hersenen. Eigenlijk vind ik stoornis een heel naar woord. Want zo lijkt het net of er iets niet goed aan me

Nadere informatie

MEE. Ondersteuning bij leven met een beperking. Vrienden & Relaties

MEE. Ondersteuning bij leven met een beperking. Vrienden & Relaties MEE Ondersteuning bij leven met een beperking Vrienden & Relaties s Avonds en in het weekend zit ik vaak alleen thuis. Ik bel dan wel eens met mijn vrienden, maar ze bellen me nooit terug. Ik heb verkering,

Nadere informatie

Echtscheiding en kinderen www.cjggooienvechtstreek.nl

Echtscheiding en kinderen www.cjggooienvechtstreek.nl regio Gooi en Vechtstreek Echtscheiding en kinderen www.cjggooienvechtstreek.nl n Echtscheiding en kinderen Kinderen zien het gezin waarin zij zijn grootgebracht vaak als een eenheid die er altijd was

Nadere informatie

NA DE SCHOK INFORMATIE VOOR OUDERS

NA DE SCHOK INFORMATIE VOOR OUDERS NA DE SCHOK INFORMATIE VOOR OUDERS Betrokken raken bij een schokkende gebeurtenis laat niemand onberoerd. Je bent er meestal niet op voorbereid en als het gebeurt kan dat ingrijpende gevolgen hebben voor

Nadere informatie

Ik-Wijzer Ik ben wie ik ben

Ik-Wijzer Ik ben wie ik ben Ik ben wie ik ben Naam: Lisa Westerman Inhoudsopgave Inleiding... 3 De uitslag van Lisa Westerman... 7 Toelichting aandachtspunten en leerdoelen... 8 Tot slot... 9 Pagina 2 van 9 Inleiding Hallo Lisa,

Nadere informatie

NASCHOOLSE DAGBEHANDELING. Figaro. Welkom! Waarom kom jij naar de groep? Informatieboekje voor kinderen die komen kennismaken. Dit boekje is van:

NASCHOOLSE DAGBEHANDELING. Figaro. Welkom! Waarom kom jij naar de groep? Informatieboekje voor kinderen die komen kennismaken. Dit boekje is van: NASCHOOLSE DAGBEHANDELING Figaro Welkom! Binnenkort kom je kennismaken op Figaro. In dit boekje leggen we je alvast wat dingen uit. Het boekje is gemaakt voor kinderen die hier voor de eerste keer komen,

Nadere informatie