Overzicht van activiteiten van branches en TNO op het gebied van endotoxinen in de agro-foodsectoren
|
|
- Joost de Veer
- 7 jaren geleden
- Aantal bezoeken:
Transcriptie
1 Overzicht van activiteiten van branches en TNO op het gebied van endotoxinen in de agro-foodsectoren
2 Achtergrond - Organisch stof en endotoxinen Organisch stof: plantaardig, dierlijk en/of microbiologisch materiaal (waaronder endotoxinen) Endotoxinen: onderdeel celwand bacteriën, komen vrij als cel sterft Inademen ontsteking griep, klachten ademhaling, acute & chronische vermindering longfunctie (chronische bronchitis) Invloed van (proces)omstandigheden op micro-organismen Voorkomen, groei, vermenigvuldiging wordt beïnvloed door vele factoren (water, voedingsstoffen, temperatuur, licht, zuurstof, zuurgraad) Optimale condities variëren sterk per micro-organisme niveaus zeer variabel Uitgroei tijdens verwerkingsprocessen zelf waarschijnlijk beperkt
3 Branche Innovatie Agenda (BIA) - opzet BIA Reductie blootstelling aan stof en endotoxinen in agrofoodsectoren (oktober 2012 april 2013) In opdracht van: Samen met: Opzet BIA Bedrijventour Workshops Roadmap, stip aan de horizon Ambitie structurele verlaging blootstelling aan endotoxinen
4 BIA - resultaten Blootstelling nog tot x norm, vele emissiepunten Doorlopend dossier Ministerie SZW en Inspectie GR: gezondheidskundige advieswaarde 90 EU/m 3 Veel geïnvesteerd in maatregelen! Tot en per emissiepunt Veelal samen met leveranciers, of zelf gemaakt Vaak ad-hoc / toevoeging op bestaande apparatuur Effect visueel ingeschat, of vertrouwd op leverancier Effect van de maatregelen en return on investment onbekend Te weinig informatie over de bron: waar bevinden zich endotoxinen en onder welke omstandigheden mogelijkheden voor bronaanpak
5 BIA prioritering (3 van de 4 sectoren) - uienverwerking (Frugi Venta) - aardappelverwerking (NAO) - zaadverwerking (Plantum) Toepassing Uitslag Ontwikkeling Uitslag Slim meten 11 Aanpak emissiepunten Emissie-arme machines Lokale ventilatie 3 Waterbehandeling 4 Bronaanpak: Verwijderingstechnieken 14 Sensor 7 0 Reinigbare machines 1 Elektrostatische stofvangst Automatisering (procestechnologie)
6 BIA prioritering pluimveesector (NVP) De problematiek in de pluimveesector behoeft een andere aanpak dan in de overige 3 sectoren. Daarom twee aparte bijeenkomsten met afgevaardigden van de sector, Wageningen Universiteit en leveranciers, om zo de meest kansrijke ontwikkelingen specifiek voor deze sector te selecteren Oplossingsrichting 1 # stemmen 2 Ranking 3 Slim meten - Effectiviteit maatregelen 3 1, 3, 3 Lokale ventilatie en/of compartimentering 3 3, 2, 1, 3 Recirculatie en filtering 1 2 Optimalisatie adembescherming 4 2, 1, 2, 3, 2 Reinigbaarheid installatie 0 Innovatieve stalconcepten 6 1, 1, 1, 2, 1, 3, 1 Electrostatische stofvangst / Flimmer filter 1 3 Oliefilm 3 3, 3, 2 Ionisatie 6 1, 1, 2, 2, 2, 3 1 In zwart de oplossingsrichtingen zoals voorgesteld door TNO, in groen de aanvullingen door WUR/aanwezigen 2 10 personen hebben gestemd (3 stemmen per persoon) 3 Per persoon een ranking aangegeven (1, 2, 3)
7 Pluimveesector: Korte termijn: Optimalisatie adembescherming (sector, leverancier(s), TNO) Midden-lange termijn Ionisatie (leverancier(s), al dan niet in samenwerking met de WUR) Oliefilm (leverancier(s), al dan niet in samenwerking met de WUR) Lange termijn: Innovatieve stalconcepten (sector, sectororganisaties, TNO, WUR, leverancier(s)) BIA opgestelde roadmap (agenda voor onderzoek en innovatie) Toepassing: D.m.v. kortdurende projecten met een aantal MKB-bedrijven, gericht op kennisdeling, gefinancierd door TNO en deelnemende bedrijven: Emissiearme systemen Filters en filtersystemen Endotoxinen in proceswater aardappelsector Innovatie en ontwikkeling: D.m.v. langer lopend project, gericht op verkrijgen nieuwe kennis, gefinancierd door TNO en bedrijven/branches (co-financiering) Aanpak endotoxinen bij de bron: Een schone start
8 Overzicht vervolgtrajecten SMO Aanpak endotoxinen aan de bron (sector-overstijgend) TC Filters en filtertechnieken (sector-overstijgend) TC Aanpak emissiepunten (uienverwerking) TC Endotoxinen en waterbehandeling (aardappelverwerking) Synergie!
9 SMO project Aanpak endotoxinen bij de bron een schone start (Suzanne Spaan, Zeist) Oktober 2013 maart 2015, sectoroverstijgend Samen met Multidisciplinair projectteam Input vanuit brancheorganisaties en bedrijven van groot belang Vervolgfase: in samenwerking met leveranciers van technieken en/of machines één of meer kandidaat-technieken (door) te ontwikkelen tot een gedemonstreerde techniek op pilot-schaal
10 Doel van het SMO project 1. Karakteriseren van de bron van endotoxinen in / op het product o Met name relatieve verschillen o Input voor mitigatietechnieken 2. Identificeren van kansrijke mitigatietechnieken: verwijderen, inkapselen of onschadelijk maken endotoxinen vóórdat het product verder het verwerkingsproces ingaat o Zonder (de kwaliteit van) het product te beïnvloeden o Zo vroeg mogelijk in verwerkingsproces Verlagen endotoxinen op het product met beperkte kosten en behoud van productkwaliteit
11 TC Filters en filtertechnieken (Piet Jacobs, Delft) Juli 2014 maart 2015, sectoroverstijgend Beoogde resultaten: Lijst Goede praktijken met ontwerpschetsen en specificaties met onderbouwing van filterefficiency, kosten en gebruiksvriendelijkheid (voor verschillende branches) Kick off Stand der techniek Clustersessies Individuele consulten Generieke kennisdisseminatie Deelnemers Lutec (ontstoffingsinstallatie) Verhagen (stofzuigers) Clean All air (luchtwassers) VFA (electrostatische filters) Merrem & la Porte (stofzuigerfilters)
12 TC Aanpak emissiepunten (Piet Jacobs, Delft) Juli 2014 maart 2015, ingestoken vanuit uienverwerking Beoogde resultaten: Voorbeeldenboek Goede praktijken met ontwerpschetsen en vuistregels voor dimensionering in de uiensector Kick off Werksessies (algemeen en individueel) Generieke kennisdisseminatie Deelnemers: Wiskerke Onions B.V. (uienverwerkend bedrijf) Qreeno (advies- en ingenieursdiensten) Tolsma Techniek Emmeloord BV / Grinisch (opslag, sorteren reinigen) ERC Machinery BV (sorteren, afstaarten, transporteren, verpakken) Burg Machinebouw (kistenkantelaars, vullers en verpakkingslijnen) Modesta BV (ontwerp en realisatie van ontstoffingsinstallaties)
13 TC Waterbehandeling (René Jurgens, Zeist) Januari 2014 januari 2015, gericht op aardappelverwerking Doel: Inzicht in de opbouw van het watersysteem en risicopunten m.b.t. endotoxinen in het proceswater Inventarisatie verschillende systemen, Aanvullende metingen in water en in lucht Kennisoverdracht en bredere disseminatie: Waterbehandeling, watermanagement, waterkringloopsluiting, systeem optimalisatie) Deelnemers: via NAO (branche-organisatie) aantal verwerkende bedrijven van Antwerpen (leverancier waterbehandeling)
14 Contact en meer informatie Suzanne Spaan E: / T: Maikel van Niftrik E: / T: Piet Jacobs E: / T: René Jurgens E: / T:
Een aanpak voor bekende risico s in een nieuwe setting: Casus endotoxinen bij toepassing biobased grondstoffen
Een aanpak voor bekende risico s in een nieuwe setting: Casus endotoxinen bij toepassing biobased grondstoffen Suzanne Spaan, TNO suzanne.spaan@tno.nl / 088 86 61821 Inhoud Biobased economy Achtergrond
Nadere informatieTC aanpak emissiepunten endotoxinen TC filters en filtersystemen endotoxinen
TC aanpak emissiepunten endotoxinen TC filters en filtersystemen endotoxinen Samenvatting resultaten voor bredere kennisdeling Piet Jacobs, André Moons, Bas Knoll, Suzanne Spaan (contact: piet.jacobs@tno.nl,
Nadere informatieSamenvatting resultaten Technologiecluster endotoxinen en waswater
Samenvatting resultaten Technologiecluster endotoxinen en waswater René Jurgens, Suzanne Spaan, Piet Jacobs Contact: René Jurgens (rene.jurgens@tno.nl; 088 86 62733) 2 Project onderdeel van programma rond
Nadere informatieOnderwerp Notitie n.a.v. bijeenkomst pluimvee 28 mei 2013 - Reductie stof en endotoxinen in de werkomgeving
Besprekingsverslag Van Suzanne Spaan (TNO) Aanwezig Harrie van Avendonk (MTS van Avendonk), Marloes van Avendonk (MTS van Avendonk), Jan Brok (NVP), Stefan van der Velden (Colt International), John Houben
Nadere informatieEen gezonde werkplek!
We werken er samen aan. 2 Effectiviteit van beheersmaatregelen Fransman et al. 2008 Annals of Occupational Hygiene 3 Wat gebeurt op gebied van interventiesstudies In 2011 bijna 20.000 wetenschappelijke
Nadere informatieSelectie van kansrijke mitigatietechnieken voor reductie van blootstelling aan endotoxinen in de agro-food industrie
TNO-rapport TNO 2014 R11222 Eindrapport Selectie van kansrijke mitigatietechnieken voor reductie van blootstelling aan endotoxinen in de agro-food industrie Utrechtseweg 48 3704 HE Zeist Postbus 360 3700
Nadere informatieBranche Innovatie Agenda Reductie blootstelling aan stof en endotoxinen in agro-foodsectoren
Branche Innovatie Agenda Reductie blootstelling aan stof en endotoxinen in agro-foodsectoren Samenvatting Werknemers in de agro-foodsectoren worden blootgesteld aan hoge concentraties organisch stof en
Nadere informatieBRANCHE INNOVATIE AGENDA (BIA) Reductie blootstelling aan stof en endotoxinen in agro-foodsectoren
BRANCHE INNOVATIE AGENDA (BIA) Reductie blootstelling aan stof en endotoxinen in agro-foodsectoren Workshop 1: Prioriteren aandachtsgebieden en identificeren oplossingsrichtingen 2 Programma workshop (10.00
Nadere informatieOnderzoek naar blootstelling aan endotoxinen in de agrarische sectoren van teelt, be- en verwerking en handel
Onderzoek naar blootstelling aan endotoxinen in de agrarische sectoren van teelt, be- en verwerking en handel drs. Suzanne Spaan ir. Inge Wouters dr. ir. Dick Heederik Institute for Risk Assessment Sciences
Nadere informatiePILOT SCHOOLVENTILATIE, DAUWPUNTSKOELING EN ELEKTROSTATISCHE FILTERING. ISIAQ.nl symposium binnenmilieu in scholen Ir. P. Jacobs
PILOT SCHOOLVENTILATIE, DAUWPUNTSKOELING EN ELEKTROSTATISCHE FILTERING ISIAQ.nl symposium binnenmilieu in scholen Ir. P. Jacobs OVERZICHT Effect van temperatuur op prestaties Programma van Eisen Frisse
Nadere informatieUitkomsten Technologiecluster project: Endotoxinen & waswater in de aardappelverwerkende industrie
TNO-rapport TNO 2014 R11843 Uitkomsten Technologiecluster project: Endotoxinen & waswater in de aardappelverwerkende industrie Earth, Environmental and Life Sciences Utrechtseweg 48 3704 HE Zeist Postbus
Nadere informatieSamenvatting. Vraagstelling
Samenvatting Vraagstelling Op verzoek van de minister van Sociale Zaken en Werkgelegenheid leidt de Commissie Gezondheid en beroepsmatige blootstelling aan stoffen (GBBS) van de Gezondheidsraad gezondheidskundige
Nadere informatieInnovatieve saneringsmethoden in de asbestbranche. Jody Schinkel en Ko den Boeft
Innovatieve saneringsmethoden in de asbestbranche Jody Schinkel en Ko den Boeft 1 Inhoud presentatie 1. Aanleiding van dit onderzoek 2. Bronmaatregelen onderzoek 3. Resultaten bronmaatregelen onderzoek
Nadere informatieEndotoxinenblootstelling bij werknemers van rioolwaterzuiveringsinstallaties
Endotoxinenblootstelling bij werknemers van rioolwaterzuiveringsinstallaties Suzanne Spaan Lidwien Smit Maaike Visser Huib Arts (ArboProfit) Inge Wouters Dick Heederik Institute for Risk Assessment Sciences
Nadere informatieOmslag notitie. Projectnummer Onderwerp/titel Stof? Pak t aan (3) Relatie met taken/thema s PT Werken in de tuinbouw. Datum aanvraag 24 mei 2011
Omslag notitie Vergadering van Sociaal Economische Commissie Datum vergadering 6 juni 2011 Agendapunt 8 Voorbereid door Jan Kees Boon Totaal aantal pagina s 6 20 mei 2011 1. Project Projectnummer 13093
Nadere informatieKomt er een oplossing?
Komt er een oplossing? Onderzoek ammoniak en fijn stof Hilko Ellen Hoe ammoniak reduceren? Hoe ammoniak reduceren? Via voer: toevoegingen lager eiwitgehalte controle / handhaving? Geen vorming in mest/
Nadere informatieTNO-instrumentarium Creatieve Industrie
TNO-instrumentarium Creatieve Industrie Instrumenten TNO voor Innovatie Vraagarticulatie Kennisoverdracht Kennisontwikkeling Technologisch consult in samenwerking met Syntens Branche Innovatie Agenda Challenge
Nadere informatieNotitie generieke aanpak van endotoxinen bij de bron - mogelijkheden voor verbreding
TNO-rapport TNO 2014 R11681 Eindrapport Notitie generieke aanpak van endotoxinen bij de bron - mogelijkheden voor verbreding Utrechtseweg 48 3704 HE Zeist Postbus 360 3700 AJ Zeist www.tno.nl T +31 88
Nadere informatieONTWIKKELINGEN ONDERBOUWINGEN ASBEST RISICO S
ONTWIKKELINGEN ONDERBOUWINGEN ASBEST RISICO S TEAM ASBEST (JODY SCHINKEL, SUZANNE SPAAN, PETER TROMP, EEF VOOGD, FRED HARTENDORF, RIENKO DE JONG, MARK DIKS, ERIC VAN DE HOEVEN, SJAAK VAN VEEN, YVETTE CHRISTOPHER,
Nadere informatieKiwa Water Research B.V. Nieuwegein, 23/4/07
Danny Traksel Kiwa Industrie & Water Een veilige duik in de toekomst? Toelichting en workshop oriënterend onderzoek naar desinfectietechnieken voor zwemwater 29 maart 2007 Hoe het niet moet... Kiwa Water
Nadere informatieRapportage stof- en endotoxinenmeting
Rapportage stof- en endotoxinenmeting uitgevoerd in opdracht van productschap Zuivel door NAK AGRO BV NAK AGRO BV Postbus 1115 8300 BC Emmeloord 28 april 2005 Inhoudsopgave pagina 1. Inleiding...... 2
Nadere informatieProgramma preventie beroepsziekten
Programma preventie beroepsziekten 2018-2021 Mini-symposium veilig en gezond werken met gevaarlijke stoffen. Nicolette Damen SZW Filmpje Kick Off Kick-Off was 14 mei 3 Aanleiding programma 2018-2021 Urgentie
Nadere informatieTechnologiecluster filtersystemen endotoxinen - rapportage praktijktest effectiviteit filters
TNO-rapport TNO rapport TNO 2015 R10356 Technologiecluster filtersystemen endotoxinen - rapportage praktijktest effectiviteit filters Technical Sciences Stieltjesweg 1 2628 CK Delft Postbus 155 2600 AD
Nadere informatieIntensieve veehouderij en gezondheid. Henk Jans, arts MG/chemicus Renske Nijdam 15 juni 2009
Intensieve veehouderij en gezondheid Henk Jans, arts MG/chemicus Renske Nijdam 15 juni 2009 Inhoud presentatie Actualiteit Componenten Beleving Kansen en bedreigingen Onderzoeksvoorstel Actualiteit Handtekeningenactie
Nadere informatieCleanroom Gedrag Onderschatte basis. Alain Deloof GxP Consultant en Manager GxP
Cleanroom Gedrag Onderschatte basis Alain Deloof GxP Consultant en Manager GxP Academy@Advipro Inhoud Soorten contaminatie Microbiologie Bronnen van contaminatie Hoe werkt een cleanroom Cleanroom gedrag
Nadere informatieZiek van water? Verdiepende risico-inventarisatie en -evaluatie biologische agentia bij het werken met proceswater binnen Vlisco Netherlands B.V.
Ziek van water? Verdiepende risico-inventarisatie en -evaluatie biologische agentia bij het werken met proceswater binnen Vlisco Netherlands B.V. Man-So Wong Maart 2014 Opbouw presentatie Aanleiding Onderzoeksvraag
Nadere informatieTNO-instrumentarium Creatieve Industrie ottilie.nieuwenhuis@tno.nl
TNO-instrumentarium Creatieve Industrie ottilie.nieuwenhuis@tno.nl Instrumenten TNO voor MKB-Innovatie Vraagarticulatie Kennisoverdracht Kennisontwikkeling Challenge Technologisch consult in samenwerking
Nadere informatieDe ontwikkeling van een Veilige Werkwijze. voor het werken met gevaarlijke stoffen in laboratoria
De ontwikkeling van een Veilige Werkwijze voor het werken met gevaarlijke stoffen in laboratoria NVvA Symposium Zeist 12-04-2018 Wim Grisnich Arbeidshygiënist en Veiligheidskundige Ingrid Oirbons AH Arbo
Nadere informatieSamenvatting. Waaraan kunnen mensen die in de buurt van veehouderijen wonen worden blootgesteld?
Samenvatting Maatschappelijk is er de laatste jaren veel ongerustheid over de intensieve veehouderij in ons land. Diverse elementen zijn daarbij in het spel: dierwelzijn, duurzaamheid, leefbaarheid, landschapskwaliteit
Nadere informatieVERVOLG WERKEN MET KWARTSSTOF ARBOCATALOGUS MAATREGELEN OM BLOOTSTELLING
MAATREGELEN OM BLOOTSTELLING AAN KWARTSSTOF TE VOORKOMEN OF TE BEPERKEN Allereerst moet bekeken worden of ander materiaal of een andere werkmethode mogelijk is. Als dat niet kan is het belangrijk om zoveel
Nadere informatieISSO Inhoud. Ontwikkeling wetgeving legionellapreventie proceswater. Producten van ISSO. Registratie koeltorens
Legionellapreventie in koeltorens en luchtbevochtigers Wat doet ISSO? Inhoud m.b.v. Wetgeving legionella proceswater ISSO 55.3 Koeltorenkaart Waarom nieuwe uitgave 55.3? Oscar Nuijten Edu4Install Namens,
Nadere informatieENDOTOXINE: Wel of geen grenswaarde? Frans Jongeneelen
ENDOTOXINE: Wel of geen grenswaarde? Frans Jongeneelen NVVA Oost 20 september 2011 1 Wat is endotoxine? Component in organisch stof Afkomstig van celwand van gram-negatieve bacteriën, er zijn meerdere
Nadere informatieMeetprotocol fijn stof bepaling in kantoren en scholen
bepaling in kantoren en scholen Academische werkplaats 12 feb. 2015 piet.jacobs@tno.nl marita.voogt@tno.nl Optical Particle Counters 2 Achtergrond Gravimetische buitenlucht meetmethode niet geschikt voor
Nadere informatieAchtergrond. Ministerie van SZW. Suzanne Spaan, Jody Schinkel, Peter Tromp
Notitie Aan Ministerie van SZW Van Suzanne Spaan, Jody Schinkel, Peter Tromp Earth, Life & Social Sciences Utrechtseweg 48 3704 HE Zeist Postbus 360 3700 AJ Zeist www.tno.nl T +31 88 866 60 00 F +31 88
Nadere informatieAfvalwaterbeleidsplan BMWE/NZV
Afvalwaterbeleidsplan BMWE/NZV Afvalwaterteam BMWE/NZV, 27 november 2013 Inhoud Aanleiding Ketenbenadering Maatregelen Kosten en Baten Specificatie Bedum Organisatie Aanleiding BMWE samenwerking Vier nieuwe
Nadere informatieNaar betere luchtkwaliteit in varkensstallen
Naar betere luchtkwaliteit in varkensstallen André Aarnink 3 december 2015 Inhoud Huidige klimaatregeling in vleesvarkensstallen Stelling 1 Gevolgen slechte luchtkwaliteit Bronnen vervuilende componenten
Nadere informatieBilaterale handel Vlaanderen - Cyprus
Bilaterale handel Vlaanderen - Cyprus Handelsbalans Vlaanderen Cyprus (2008 2015) x EUR miljoen export % jaarverloop import % jaarverloop handelsbalans 2002 79,10 29,01 50,1 2003 71,42-9,71% 36,91 +27,24%
Nadere informatieSamenvatting Advies normering piekblootstelling oplosmiddelen 1
Commissie Arbeidsomstandigheden Samenvatting Advies normering piekblootstelling oplosmiddelen 1 Kern van het advies De Commissie Arbeidsomstandigheden van de Sociaal-Economische Raad (SER) heeft in een
Nadere informatieLegionellapreventie in koeltorens en luchtbevochtigers. m.b.v. ISSO 55.3. Oscar Nuijten Edu4Install. Namens, ISSO. Gastheer: Lomans Groep
Legionellapreventie in koeltorens en luchtbevochtigers m.b.v. ISSO 55.3 Oscar Nuijten Edu4Install Namens, ISSO Gastheer: Lomans Groep Wat doet ISSO? Inhoud Wetgeving legionella proceswater + koeltorenkaart
Nadere informatieEmissiebeperkende maatregelen fijn stof pluimveehouderij. Nico Ogink
Emissiebeperkende maatregelen fijn stof pluimveehouderij Nico Ogink Inhoud Ontwikkeling van stofreductie methoden voor pluimveebedrijven Overzicht van nu beschikbare methoden voor pluimveebedrijven Programma
Nadere informatieMoor Filtertechniek. Filtratieoplossingen voor watergeefsystemen. Micha van Nieuwkerk 12 juli 2016
Moor Filtertechniek Filtratieoplossingen voor watergeefsystemen Micha van Nieuwkerk 12 juli 2016 Korte introductie Moor Filtertechniek Bestaat 25 jaar Van oudsher in de metaalindustrie actief Specialist
Nadere informatieMonique Meijerink 30 maart 2009. Relatie luchtkwaliteit - gezondheidsaspecten
Monique Meijerink Relatie luchtkwaliteit - gezondheidsaspecten Krantenkoppen liegen er niet om Bewoners eisen recht op schone lucht Niks aan de hand, gewoon deuren en ramen dicht Megastal bedreiging voor
Nadere informatieSector Akkerbouw en vollegrondsteelt >> teelt van suikerbieten
Sector Akkerbouw en vollegrondsteelt >> teelt van suikerbieten BEWERKINGEN IN DROGE GROND Oplossingen: Scheiden mens en bron Taakroulatie Werkruimte onder overdruk Bovenwinds werken Stofdichte (overdruk-)cabine
Nadere informatieHoe gebruiken we de Maritieme Strategie om maritieme innovatie te stimuleren?
Hoe gebruiken we de Maritieme Strategie om maritieme innovatie te stimuleren? Brigit Gijsbers - Directeur Maritieme Zaken, Ministerie van Infrastructuur en Milieu De Nederlandse Maritieme Strategie 2015-2025
Nadere informatieVentileren, fijn stof en gezondheid
Ventileren, fijn stof en gezondheid 1. Inleiding Dat het binnen brengen van frisse lucht belangrijk is, is meer dan duidelijk. De meest gebruikelijke manier om frisse lucht in een gebouw te krijgen is
Nadere informatieVeiligheidsinformatieblad
1. IDENTIFICATIE VAN DE STOF OF HET PREPARAAT EN VAN DE VENNOOTSCHAP/ONDERNEMING Productidentificatie Leverancier Akzo Nobel Functional Chemicals bv Stationsstraat 77 PO Box 247 NL-3800 AE Amersfoort Tel.:
Nadere informatieVeiligheidsinformatieblad (MSDS)
White Grease Veiligheidsinformatieblad (MSDS) versie: 23 10 2008 / 20 Leverancier: Profclean Europe Duinweg 27 5482VR Schijndel telefoon: 073 5478265 fax: 073 5492305 telefoonnr noodgevallen : 073 5432720
Nadere informatieEffectiviteit van mechanische ventilatie met filtertoepassing in scholen langs drukke wegen. Dr. Maciek Strak GGD Amsterdam Afd. Milieu en Gezondheid
Effectiviteit van mechanische ventilatie met filtertoepassing in scholen langs drukke wegen Dr. Maciek Strak GGD Amsterdam Afd. Milieu en Gezondheid Inleiding Langdurige blootstelling aan luchtverontreiniging
Nadere informatieSOMS MOET JE OM VOORUIT TE GAAN EVEN TERUG IN DE TIJD
SOMS MOET JE OM VOORUIT TE GAAN EVEN TERUG IN DE TIJD CITY M AIR PURIFIER VAN CAMFIL Camfil Clean Air Solutions 1 FEITEN: MET ONZE LUCHTREINIGERS GAAT U DUIZENDEN JAREN TERUG IN DE TIJD. In enkele uren
Nadere informatieMinimalisatie MDI blootstelling in de gipskamer
Minimalisatie MDI blootstelling in de gipskamer Amsterdam UMC - locatie VUmc Jan Bakker - klinisch arbeidsgeneeskundige Jan Cees Reijnders teammanager gipskamers gipsverbandmeester Babs van Manen - arbeidshygiënist
Nadere informatieFIJNSTOF TEN GEVOLGE VAN KOKEN. 22 januari 2015 Piet Jacobs & Wouter Borsboom
FIJNSTOF TEN GEVOLGE VAN KOKEN 22 januari 2015 Piet Jacobs & Wouter Borsboom FIJN STOF: ROMMEL IN DE LUCHT PM 10 : massa van deeltjes < 10 µm (in µg/m 3 ) PM 2.5 : massa van deeltjes < 2.5 µm (in µg/m
Nadere informatieReductie fijn stof bij pluimveestallen: beschikbare maatregelen. Hilko Ellen Informatiebijeenkomst Wychen
Reductie fijn stof bij pluimveestallen: beschikbare maatregelen Hilko Ellen Informatiebijeenkomst Wychen 10-02-2011 Onderwerpen Aanpassingen oude technieken Nieuwe technieken Oliefilm Opgenomen in Rav;
Nadere informatieStof in composteerbedrijven
Stof in composteerbedrijven Wat zijn de gevaren van inademen? Wordt de longfunctie van werknemers na jaren minder? Frans Jongeneelen Themabijeenkomst Afdeling Bioconversie Vereniging Afvalbedrijven Duiven,
Nadere informatieHierbij treft u ons subsidieverzoek in het kader van onze activiteiten ter beperking en voorkoming van regeldruk voor alle kappersbedrijven.
HBA T.a.v. de heer drs. J.W. Nelson Postbus 895 2700 AW ZOETERMEER Huizen, 20 oktober 2014 Afdeling : ANKO Directie Ons kenmerk : HBA-2014 subsidies/ E-mail : gdeben@anko.nl Uw kenmerk : Betreft : subsidie
Nadere informatieOntwikkeling van de nieuwe Verbetercheck Lasrook. Daan Huizer
Ontwikkeling van de nieuwe Verbetercheck Lasrook Daan Huizer Inhoud Grenswaarde lasrook Ontwikkeling nieuwe VC Lasrook Doelstelling Aanpak Aansluiting op bestaande VC 25 maart 2010 NVvA symposium, Zeist
Nadere informatieBEKO TECHNOLOGIES B.V.
BEKO TECHNOLOGIES B.V. Van Perslucht naar Proceslucht Het verborgen ingrediënt in het voedingsproces Verantwoordelijk Vooruitgaan Food JS/sd 18 mei 2016 Inhoud Perslucht in het voedingsproces Toepassingen
Nadere informatieFijnstof reduceren met perspectief?
Fijnstof reduceren met perspectief? Metingen pilots PEV: stand van zaken, ervaringen, reducties en kosten 13 februari 2019, Hilko Ellen Vraag Wat is de uitstoot aan totaalstof per dag: volièrestal met
Nadere informatieOF STOFZUIG JIJ? VEEG NIET GEBRUIK GEEN PERSLUCHT ZUIG HET STOF OP. Initiatiefnemers:
ZUIG JE STOF OF STOFZUIG JIJ? VEEG NIET GEBRUIK GEEN PERSLUCHT ZUIG HET STOF OP Initiatiefnemers: RISICO S VAN HOUT STOF Gezondheidsrisico s Bij het bewerken of verwerken van hout en plaatmateriaal komt
Nadere informatieSelf Assessment in de Schoenherstelsector. Het zelf meten van blootstelling aan oplosmiddelen. Notitie
Notitie Aan De Schoenherstelbranche Auteurs Selma Hertsenberg Marc Lurvink Dick Brouwer Maikel van Niftrik Erik Tielemans Onderwerp Rapportage onderzoek naar "Self Assessment" en blootstelling aan oplosmiddelen
Nadere informatieDé nieuwe norm van schoon
robotic cleaning solutions Dé nieuwe norm van schoon Infectiepreventie in ziekenhuizen wordt steeds belangrijker. De reiniging van bedden en matrassen speelt hierbij een belangrijke rol. Hoe schoner het
Nadere informatieKeurmerkregeling Reinheid Luchtbehandeling- en ventilatiesystemen
Keurmerkregeling Reinheid Luchtbehandeling- en ventilatiesystemen van het Nederlands Verbond Reinigingsspecialisten Luchtbehandelingsystemen Deel B Vet Juni 2006, deel B versie 2 1 Voorwoord Dit document
Nadere informatieVerder werken aan een cultuur van gezond en veilig werken in 2018
Verder werken aan een cultuur van gezond en veilig werken in 2018 Inspectie SZW Nicole Kroon Ministerie van SZW Judith Bloem 1. Ambitie Inspectie en Beleid De wens is om de ingezette beweging in 2018 verder
Nadere informatieVeehouderij en volksgezondheid
Veehouderij en volksgezondheid Stand van zaken wetgeving en jurisprudentie Peter Bokelaar Inleiding Gezondheidseffecten veehouderij nog steeds een actueel thema. Q-koorts uitbraak in 2008/2009: bewustwording
Nadere informatieIn-situ gegenereerde biociden: Advanced Oxidation Technology
In-situ gegenereerde biociden: Advanced Oxidation Technology Ted Meij Directeur Blygold Nederland Groep Introductie Safe Water Safe Air Saves Energy Blygold verzorgd onderhoud aan klimaatsystemen en drinken
Nadere informatieDe ontwikkeling van een Veilige Werkwijze. voor het werken met gevaarlijke stoffen in laboratoria
De ontwikkeling van een Veilige Werkwijze voor het werken met gevaarlijke stoffen in laboratoria WOTS Utrecht 02-10-2018 Wim Grisnich Arbeidshygiënist en Veiligheidskundige DSM Resins & Functional Materials
Nadere informatieEmissiereductie veehouderij
Emissiereductie veehouderij Wat zit er in de pijplijn van onderzoek bij WUR? 30-11-2016, Hilko Ellen Opbouw presentatie Korte introductie Wet- en regelgeving Onderzoek maatregelen melkvee vleesvee varkens
Nadere informatieSector Akkerbouw en vollegrondsteelt >> teelt van vlas
Sector Akkerbouw en vollegrondsteelt >> teelt van vlas BEWERKINGEN IN DROGE GROND Oplossingen: Scheiden mens en bron Taakroulatie Werkruimte onder overdruk Bovenwinds werken Stofdichte (overdruk-)cabine
Nadere informatieMeten van micro-organismen bij binnenmilieu-klachten in kantoren
Meten van micro-organismen bij binnenmilieu-klachten in kantoren Diny van Faassen, RAH/BVF Ineke Thierauf, AH/bestuurslid ISAQ-nl NVVA-symposium, 14-4-2016 biosafety consult Inhoud presentatie 1. Aanleiding
Nadere informatieOnderzoeksverslag: Reductie van ammonia bij pluimvee, opfokbiggen en melkvee door negatieve luchtionisatie.
Onderzoeksverslag: Reductie van ammonia bij pluimvee, opfokbiggen en melkvee door negatieve luchtionisatie. & Slim 2, dr. ir. Laura M Rabet HAS Kennistransfer en Bedrijfsopleidingen s Hertogenbosch, Lotte
Nadere informatieVeehouderij en gezondheid omwonenden
Veehouderij en gezondheid omwonenden Hebben veehouderijen effect op de gezondheid van mensen die in de omgeving wonen? Dat was de centrale vraag in het onderzoek VGO. In deze brochure vindt u de belangrijkste
Nadere informatieLuchtfilters, binnenmilieu & gezondheid
ISSO-studiedag - 'Luchtfilters voor comfortinstallaties 6 oktober 2005 MediaPlaza te Utrecht Luchtfilters, binnenmilieu & gezondheid ir. Atze Boerstra BBA Boerstra Binnenmilieu Advies bba@binnenmilieu.nl
Nadere informatieAnna Schoemakers Klimaat voor Ruimte
Workshop: De klimaatrobuuste stad Voorzitter: Prof. dr.ir. C. Zevenbergen (Chris), Dura Vermeer/UNESCO IHE Sprekers en presentaties: Drs. A.J. Schoemakers (Anna) Projectbegeleider Klimaat voor Ruimte,
Nadere informatieRisico beheersing. Joeke Nijboer. Exotische diervoeding Plaagdierbestrijding Veiligheid www.nijboerconsultancy.nl
Risico beheersing Joeke Nijboer Exotische diervoeding Plaagdierbestrijding Veiligheid www.nijboerconsultancy.nl Wat is risico beheersing? Wikipedia: Risico beheersing is een continu proces dat ten aanzien
Nadere informatieGevaarlijke producten
Welkom Gevaarlijke producten Basisvorming preventie & bescherming Gemeenschappelijke preventiedienst Lesgever: Karen Brems Wat is een gevaarlijk product? Gevaarlijke producten in scholen Blootstelling
Nadere informatieLegionellapreventie in koeltorens en luchtbevochtigers. m.b.v. ISSO Bart-Jan Kordes Kordes Advies. Inhoud. Waarom nieuwe uitgave 55.3?
Legionellapreventie in koeltorens en luchtbevochtigers m.b.v. ISSO 55.3 Bart-Jan Kordes Kordes Advies Namens, ISSO Gastheer 13-03-2017: Wat doet ISSO? Inhoud Wetgeving legionella proceswater Koeltorenkaart
Nadere informatieReductie fijn stof bij pluimveestallen: beschikbare maatregelen. Hilko Ellen
Reductie fijn stof bij pluimveestallen: beschikbare maatregelen Hilko Ellen Onderwerpen Aanpassing stal (ventilatie) Plan van aanpak Beschikbare reducerende technieken Aanpassingen aan stal Verhogen emissiepunt
Nadere informatieSalland Café: Veehouderij en gezondheid in Salland, wat weten we ervan?
Salland Café: Veehouderij en gezondheid in Salland, wat weten we ervan? 18 september 2017 Korte introductie Ingrid Jansen Biografie Voorzitter POV en NVV Politiek-bestuurlijke achtergrond Dochter van Brabantse
Nadere informatiePraktijkervaringen Legionellabeheersing koel- en proceswater
Praktijkervaringen Legionellabeheersing koel- en proceswater Wat gaat goed, wat kan beter Frits.hollebekkers@rhdhv.com 27 juni 2018 Bron: www.nsctpl.com Royal HaskoningDHV Aviation Buildings Energy Industry
Nadere informatieSector Fruitteelt. Oplossingen: Scheiden mens en bron Taakroulatie Werkruimte onder overdruk Bovenwinds werken Stofdichte (overdruk-)cabine
Sector Fruitteelt Oplossingen: Scheiden mens en bron Taakroulatie Werkruimte onder overdruk Bovenwinds werken Stofdichte (overdruk-)cabine Persoonlijke bescherming Gebruik van stofkapjes of stofmaskers
Nadere informatieBeheersmaatregelen als onderdeel van leren
0 Beheersmaatregelen als onderdeel van leren Linda Drupsteen 1 Waar gaat het over? Leren Onderzoek naar leren van incidenten Beheersmaatregelen als onderdeel van leren Leren van 2 3 Wat is leren? Leren
Nadere informatieKenniscentrum Duurzaam Verpakken
Kenniscentrum Duurzaam Verpakken 1. Aanleiding In de Raamovereenkomst 2013-2022 is in Artikel 4 afgesproken een Kennisinstituut op te richten (verder te noemen Kenniscentrum Duurzaam Verpakken [KCDV]).
Nadere informatieUltrafijnstof onderzoek bij RWS April Koen Verbist Expertise Centrum Toxische Stoffen, Arbo Unie
Ultrafijnstof onderzoek bij RWS April 2013 Koen Verbist Expertise Centrum Toxische Stoffen, Arbo Unie Blootstelling aan ultrafijnstof Inleiding en relevantie (ultra)fijnstof Verschillende onderzoeken (2009
Nadere informatieVeiligheidsinformatieblad volgens richtlijn 91/155/EEG
Pagina 1 van 5 1 Identificatie van de stof of het preparaat en van de vennootschap/onderneming Handelsnaam : NAW fabrikant : KNAUF BV Mesonweg 8-12 3542 AL UTRECHT NEDERLAND Telefoon fabrikant : +31 (0)
Nadere informatieFIPAH presenteert: Opslag en dosering van hulpstoffen voor beton en mortel
FIPAH presenteert: Opslag en dosering van hulpstoffen voor beton en mortel FIPAH - DOEL - Federatie voor invoerders en producenten van hulpstoffen (sinds 1980) Actieradius uitgebreid naar daarbijhorende
Nadere informatieBRONCHIËCTASIE POLIKLINIEK. In deze folder leest u meer over bronchiëctasieën en de bronchiëctasie polikliniek van het UCCZ Dekkerswald.
BRONCHIËCTASIE POLIKLINIEK In deze folder leest u meer over bronchiëctasieën en de bronchiëctasie polikliniek van het UCCZ Dekkerswald. Het ziektebeeld Wat zijn bronchiëctasieën? Bronchiëctasieën zijn
Nadere informatieStaticAir. De missie van StaticAir is het creëren van een fijnstof vrije leef- en werkomgeving.
NL StaticAir Fijnstof: een materie die voor velen ongrijpbaar is, slechts door sommigen te meten is en door zeer weinig te vangen is. StaticAir biedt een revolutionaire oplossing. Het afvangen van fijnstof
Nadere informatieBlootstellingsrisico's in de gft-verwerking. Hester Dekker, ECTS Arbo Unie; NVvA symposium 29 maart 2012
Blootstellingsrisico's in de gft-verwerking Hester Dekker, ECTS Arbo Unie; NVvA symposium 29 maart 2012 Project Opdrachtgever: Afdeling Bioconversie Vereniging Afvalbedrijven Uitvoering: Expertise Centrum
Nadere informatieVoorwoord: status model RI&E SW
Voorwoord: status model RI&E SW De Model RI&E voor de SW-branche kan gebruikt worden als basis voor een RI&E in uw SW-organisatie. De model RI&E is nadrukkelijk geen goedgekeurde branche RI&E en de inhoud
Nadere informatieSector- en keteninitiatieven
Sector- en keteninitiatieven Conform 1.D.1, 1.D.2 en 3.D.1 Onderzoek naar initiatieven en toelichting op de actieve deelname aan het initiatief van A.N. van Impelen en Zonen Werkhoven B.V. Auteur(s): Dhr.
Nadere informatieWorld of Lab 2 oktober 2018
World of Lab 2 oktober 2018 Road to Zero Inspectie SZW 2 Blootstelling aan Gevaarlijke (CMR) stoffen Diana Martens Projectleider Inspectie SZW Programma Bedrijven met Gevaarlijke Stoffen Algemeen: Werknemers
Nadere informatieAllergenen info voor werkgevers: Allergenen in de composietenindustrie
Allergenen info voor werkgevers Allergenen voor de composieten industrie Allergenen r werkgevers Allergenen voor de composieten industrie Allergenen info voor Allergenen info voor werkgevers: Allergenen
Nadere informatieONTSTAAN EN GEBRUIK VAN DE SCI-547 EN SCI-548. Aandachtspunten voor de praktijk Suzanne Spaan
ONTSTAAN EN GEBRUIK VAN DE SCI-547 EN SCI-548 Aandachtspunten voor de praktijk Suzanne Spaan AGENDA Doel van protocollen SCi-548 en SCi-547 Inhoud protocollen Hoe meten / analyseren? Meetstrategie Registratie
Nadere informatieChemie is meer dan veiligheid alleen
Chemie is meer dan veiligheid alleen Dirk van Well 1 Toegenomen aandacht voor veiligheid Chemie-pack Odfjell Focus op veiligheid bij BRZO-bedrijven: Veiligheid Voorop Aandacht voor gezond werken Lange
Nadere informatieHandleiding Toolbox StofVrijWerken
Handleiding Toolbox StofVrijWerken Deze handleiding is bedoeld voor uitvoerders en KAM-coördinatoren die de toolbox StofVrijWerken willen geven op hun bouwplaats. In deze handleiding worden de materialen
Nadere informatieUitleg voor uitvoerder Toolbox StofVrijWerken
Pagina 1 Het lijkt zo onschuldig, stof dat vrijkomt bij het bewerken van steen en beton, maar het is levensgevaarlijk. Deze stof, kwartsstof genaamd, is kankerverwekkend en kan naast longkanker ook andere
Nadere informatieCONSTRUCTION 2013-3. DUStCO. Dustcollectors
CONSTRUCTION 2013-3 Bull duster TM DUStCO Dustcollectors DUStCO Dustcollectors 90% TOT STOF- IE T C U D RE Dustco Benelux BV uit Vorden heeft zich in de afgelopen jaren volledig gespecialiseerd in het
Nadere informatieEen introductie op de Risico Inventarisatie en Evaluatie (RI&E)
Een introductie op de Risico Inventarisatie en Evaluatie (RI&E) WHITEPAPER Een introductie op de Risico Inventarisatie en Evaluatie (RI&E) 2 Wettelijk kader De Arbowet stelt een Risico Inventarisatie &
Nadere informatieKwartstof in de lucht (mg/m2) Tot ca. 15 (= 200 x teveel!)
Stof in de bouw Iedereen die in de bouw werkt komt in aanraking met stof. Op iedere bouwplaats is stof aanwezig, want het komt vrij bij allerlei bewerkingen. Van iedere twee bouwvakkers heeft er een last
Nadere informatieBron van zuivere lucht...
Bron van zuivere lucht... Brainy, Bron van zuivere lucht Prestaties van leerlingen en docenten hangen direct samen met een gezonde luchtkwaliteit in de klaslokalen. Uit onderzoek is echter gebleken dat
Nadere informatieAnalyser Platform. Arno van Adrichem EMEEL Analyser Engineer, EMEAP Coordinator ExxonMobil Research and Engineering.
Januari 26, 2016 Analyser Platform Kick off meeting analyser platform 26 Januari 2016, Delft Arno van Adrichem EMEEL Analyser Engineer, EMEAP Coordinator ExxonMobil Research and Engineering ExxonMobil
Nadere informatie