Overzicht van activiteiten van branches en TNO op het gebied van endotoxinen in de agro-foodsectoren

Maat: px
Weergave met pagina beginnen:

Download "Overzicht van activiteiten van branches en TNO op het gebied van endotoxinen in de agro-foodsectoren"

Transcriptie

1 Overzicht van activiteiten van branches en TNO op het gebied van endotoxinen in de agro-foodsectoren

2 Achtergrond - Organisch stof en endotoxinen Organisch stof: plantaardig, dierlijk en/of microbiologisch materiaal (waaronder endotoxinen) Endotoxinen: onderdeel celwand bacteriën, komen vrij als cel sterft Inademen ontsteking griep, klachten ademhaling, acute & chronische vermindering longfunctie (chronische bronchitis) Invloed van (proces)omstandigheden op micro-organismen Voorkomen, groei, vermenigvuldiging wordt beïnvloed door vele factoren (water, voedingsstoffen, temperatuur, licht, zuurstof, zuurgraad) Optimale condities variëren sterk per micro-organisme niveaus zeer variabel Uitgroei tijdens verwerkingsprocessen zelf waarschijnlijk beperkt

3 Branche Innovatie Agenda (BIA) - opzet BIA Reductie blootstelling aan stof en endotoxinen in agrofoodsectoren (oktober 2012 april 2013) In opdracht van: Samen met: Opzet BIA Bedrijventour Workshops Roadmap, stip aan de horizon Ambitie structurele verlaging blootstelling aan endotoxinen

4 BIA - resultaten Blootstelling nog tot x norm, vele emissiepunten Doorlopend dossier Ministerie SZW en Inspectie GR: gezondheidskundige advieswaarde 90 EU/m 3 Veel geïnvesteerd in maatregelen! Tot en per emissiepunt Veelal samen met leveranciers, of zelf gemaakt Vaak ad-hoc / toevoeging op bestaande apparatuur Effect visueel ingeschat, of vertrouwd op leverancier Effect van de maatregelen en return on investment onbekend Te weinig informatie over de bron: waar bevinden zich endotoxinen en onder welke omstandigheden mogelijkheden voor bronaanpak

5 BIA prioritering (3 van de 4 sectoren) - uienverwerking (Frugi Venta) - aardappelverwerking (NAO) - zaadverwerking (Plantum) Toepassing Uitslag Ontwikkeling Uitslag Slim meten 11 Aanpak emissiepunten Emissie-arme machines Lokale ventilatie 3 Waterbehandeling 4 Bronaanpak: Verwijderingstechnieken 14 Sensor 7 0 Reinigbare machines 1 Elektrostatische stofvangst Automatisering (procestechnologie)

6 BIA prioritering pluimveesector (NVP) De problematiek in de pluimveesector behoeft een andere aanpak dan in de overige 3 sectoren. Daarom twee aparte bijeenkomsten met afgevaardigden van de sector, Wageningen Universiteit en leveranciers, om zo de meest kansrijke ontwikkelingen specifiek voor deze sector te selecteren Oplossingsrichting 1 # stemmen 2 Ranking 3 Slim meten - Effectiviteit maatregelen 3 1, 3, 3 Lokale ventilatie en/of compartimentering 3 3, 2, 1, 3 Recirculatie en filtering 1 2 Optimalisatie adembescherming 4 2, 1, 2, 3, 2 Reinigbaarheid installatie 0 Innovatieve stalconcepten 6 1, 1, 1, 2, 1, 3, 1 Electrostatische stofvangst / Flimmer filter 1 3 Oliefilm 3 3, 3, 2 Ionisatie 6 1, 1, 2, 2, 2, 3 1 In zwart de oplossingsrichtingen zoals voorgesteld door TNO, in groen de aanvullingen door WUR/aanwezigen 2 10 personen hebben gestemd (3 stemmen per persoon) 3 Per persoon een ranking aangegeven (1, 2, 3)

7 Pluimveesector: Korte termijn: Optimalisatie adembescherming (sector, leverancier(s), TNO) Midden-lange termijn Ionisatie (leverancier(s), al dan niet in samenwerking met de WUR) Oliefilm (leverancier(s), al dan niet in samenwerking met de WUR) Lange termijn: Innovatieve stalconcepten (sector, sectororganisaties, TNO, WUR, leverancier(s)) BIA opgestelde roadmap (agenda voor onderzoek en innovatie) Toepassing: D.m.v. kortdurende projecten met een aantal MKB-bedrijven, gericht op kennisdeling, gefinancierd door TNO en deelnemende bedrijven: Emissiearme systemen Filters en filtersystemen Endotoxinen in proceswater aardappelsector Innovatie en ontwikkeling: D.m.v. langer lopend project, gericht op verkrijgen nieuwe kennis, gefinancierd door TNO en bedrijven/branches (co-financiering) Aanpak endotoxinen bij de bron: Een schone start

8 Overzicht vervolgtrajecten SMO Aanpak endotoxinen aan de bron (sector-overstijgend) TC Filters en filtertechnieken (sector-overstijgend) TC Aanpak emissiepunten (uienverwerking) TC Endotoxinen en waterbehandeling (aardappelverwerking) Synergie!

9 SMO project Aanpak endotoxinen bij de bron een schone start (Suzanne Spaan, Zeist) Oktober 2013 maart 2015, sectoroverstijgend Samen met Multidisciplinair projectteam Input vanuit brancheorganisaties en bedrijven van groot belang Vervolgfase: in samenwerking met leveranciers van technieken en/of machines één of meer kandidaat-technieken (door) te ontwikkelen tot een gedemonstreerde techniek op pilot-schaal

10 Doel van het SMO project 1. Karakteriseren van de bron van endotoxinen in / op het product o Met name relatieve verschillen o Input voor mitigatietechnieken 2. Identificeren van kansrijke mitigatietechnieken: verwijderen, inkapselen of onschadelijk maken endotoxinen vóórdat het product verder het verwerkingsproces ingaat o Zonder (de kwaliteit van) het product te beïnvloeden o Zo vroeg mogelijk in verwerkingsproces Verlagen endotoxinen op het product met beperkte kosten en behoud van productkwaliteit

11 TC Filters en filtertechnieken (Piet Jacobs, Delft) Juli 2014 maart 2015, sectoroverstijgend Beoogde resultaten: Lijst Goede praktijken met ontwerpschetsen en specificaties met onderbouwing van filterefficiency, kosten en gebruiksvriendelijkheid (voor verschillende branches) Kick off Stand der techniek Clustersessies Individuele consulten Generieke kennisdisseminatie Deelnemers Lutec (ontstoffingsinstallatie) Verhagen (stofzuigers) Clean All air (luchtwassers) VFA (electrostatische filters) Merrem & la Porte (stofzuigerfilters)

12 TC Aanpak emissiepunten (Piet Jacobs, Delft) Juli 2014 maart 2015, ingestoken vanuit uienverwerking Beoogde resultaten: Voorbeeldenboek Goede praktijken met ontwerpschetsen en vuistregels voor dimensionering in de uiensector Kick off Werksessies (algemeen en individueel) Generieke kennisdisseminatie Deelnemers: Wiskerke Onions B.V. (uienverwerkend bedrijf) Qreeno (advies- en ingenieursdiensten) Tolsma Techniek Emmeloord BV / Grinisch (opslag, sorteren reinigen) ERC Machinery BV (sorteren, afstaarten, transporteren, verpakken) Burg Machinebouw (kistenkantelaars, vullers en verpakkingslijnen) Modesta BV (ontwerp en realisatie van ontstoffingsinstallaties)

13 TC Waterbehandeling (René Jurgens, Zeist) Januari 2014 januari 2015, gericht op aardappelverwerking Doel: Inzicht in de opbouw van het watersysteem en risicopunten m.b.t. endotoxinen in het proceswater Inventarisatie verschillende systemen, Aanvullende metingen in water en in lucht Kennisoverdracht en bredere disseminatie: Waterbehandeling, watermanagement, waterkringloopsluiting, systeem optimalisatie) Deelnemers: via NAO (branche-organisatie) aantal verwerkende bedrijven van Antwerpen (leverancier waterbehandeling)

14 Contact en meer informatie Suzanne Spaan E: / T: Maikel van Niftrik E: / T: Piet Jacobs E: / T: René Jurgens E: / T:

Een aanpak voor bekende risico s in een nieuwe setting: Casus endotoxinen bij toepassing biobased grondstoffen

Een aanpak voor bekende risico s in een nieuwe setting: Casus endotoxinen bij toepassing biobased grondstoffen Een aanpak voor bekende risico s in een nieuwe setting: Casus endotoxinen bij toepassing biobased grondstoffen Suzanne Spaan, TNO suzanne.spaan@tno.nl / 088 86 61821 Inhoud Biobased economy Achtergrond

Nadere informatie

TC aanpak emissiepunten endotoxinen TC filters en filtersystemen endotoxinen

TC aanpak emissiepunten endotoxinen TC filters en filtersystemen endotoxinen TC aanpak emissiepunten endotoxinen TC filters en filtersystemen endotoxinen Samenvatting resultaten voor bredere kennisdeling Piet Jacobs, André Moons, Bas Knoll, Suzanne Spaan (contact: piet.jacobs@tno.nl,

Nadere informatie

Samenvatting resultaten Technologiecluster endotoxinen en waswater

Samenvatting resultaten Technologiecluster endotoxinen en waswater Samenvatting resultaten Technologiecluster endotoxinen en waswater René Jurgens, Suzanne Spaan, Piet Jacobs Contact: René Jurgens (rene.jurgens@tno.nl; 088 86 62733) 2 Project onderdeel van programma rond

Nadere informatie

Onderwerp Notitie n.a.v. bijeenkomst pluimvee 28 mei 2013 - Reductie stof en endotoxinen in de werkomgeving

Onderwerp Notitie n.a.v. bijeenkomst pluimvee 28 mei 2013 - Reductie stof en endotoxinen in de werkomgeving Besprekingsverslag Van Suzanne Spaan (TNO) Aanwezig Harrie van Avendonk (MTS van Avendonk), Marloes van Avendonk (MTS van Avendonk), Jan Brok (NVP), Stefan van der Velden (Colt International), John Houben

Nadere informatie

Een gezonde werkplek!

Een gezonde werkplek! We werken er samen aan. 2 Effectiviteit van beheersmaatregelen Fransman et al. 2008 Annals of Occupational Hygiene 3 Wat gebeurt op gebied van interventiesstudies In 2011 bijna 20.000 wetenschappelijke

Nadere informatie

Selectie van kansrijke mitigatietechnieken voor reductie van blootstelling aan endotoxinen in de agro-food industrie

Selectie van kansrijke mitigatietechnieken voor reductie van blootstelling aan endotoxinen in de agro-food industrie TNO-rapport TNO 2014 R11222 Eindrapport Selectie van kansrijke mitigatietechnieken voor reductie van blootstelling aan endotoxinen in de agro-food industrie Utrechtseweg 48 3704 HE Zeist Postbus 360 3700

Nadere informatie

Branche Innovatie Agenda Reductie blootstelling aan stof en endotoxinen in agro-foodsectoren

Branche Innovatie Agenda Reductie blootstelling aan stof en endotoxinen in agro-foodsectoren Branche Innovatie Agenda Reductie blootstelling aan stof en endotoxinen in agro-foodsectoren Samenvatting Werknemers in de agro-foodsectoren worden blootgesteld aan hoge concentraties organisch stof en

Nadere informatie

BRANCHE INNOVATIE AGENDA (BIA) Reductie blootstelling aan stof en endotoxinen in agro-foodsectoren

BRANCHE INNOVATIE AGENDA (BIA) Reductie blootstelling aan stof en endotoxinen in agro-foodsectoren BRANCHE INNOVATIE AGENDA (BIA) Reductie blootstelling aan stof en endotoxinen in agro-foodsectoren Workshop 1: Prioriteren aandachtsgebieden en identificeren oplossingsrichtingen 2 Programma workshop (10.00

Nadere informatie

Onderzoek naar blootstelling aan endotoxinen in de agrarische sectoren van teelt, be- en verwerking en handel

Onderzoek naar blootstelling aan endotoxinen in de agrarische sectoren van teelt, be- en verwerking en handel Onderzoek naar blootstelling aan endotoxinen in de agrarische sectoren van teelt, be- en verwerking en handel drs. Suzanne Spaan ir. Inge Wouters dr. ir. Dick Heederik Institute for Risk Assessment Sciences

Nadere informatie

PILOT SCHOOLVENTILATIE, DAUWPUNTSKOELING EN ELEKTROSTATISCHE FILTERING. ISIAQ.nl symposium binnenmilieu in scholen Ir. P. Jacobs

PILOT SCHOOLVENTILATIE, DAUWPUNTSKOELING EN ELEKTROSTATISCHE FILTERING. ISIAQ.nl symposium binnenmilieu in scholen Ir. P. Jacobs PILOT SCHOOLVENTILATIE, DAUWPUNTSKOELING EN ELEKTROSTATISCHE FILTERING ISIAQ.nl symposium binnenmilieu in scholen Ir. P. Jacobs OVERZICHT Effect van temperatuur op prestaties Programma van Eisen Frisse

Nadere informatie

Uitkomsten Technologiecluster project: Endotoxinen & waswater in de aardappelverwerkende industrie

Uitkomsten Technologiecluster project: Endotoxinen & waswater in de aardappelverwerkende industrie TNO-rapport TNO 2014 R11843 Uitkomsten Technologiecluster project: Endotoxinen & waswater in de aardappelverwerkende industrie Earth, Environmental and Life Sciences Utrechtseweg 48 3704 HE Zeist Postbus

Nadere informatie

Samenvatting. Vraagstelling

Samenvatting. Vraagstelling Samenvatting Vraagstelling Op verzoek van de minister van Sociale Zaken en Werkgelegenheid leidt de Commissie Gezondheid en beroepsmatige blootstelling aan stoffen (GBBS) van de Gezondheidsraad gezondheidskundige

Nadere informatie

Innovatieve saneringsmethoden in de asbestbranche. Jody Schinkel en Ko den Boeft

Innovatieve saneringsmethoden in de asbestbranche. Jody Schinkel en Ko den Boeft Innovatieve saneringsmethoden in de asbestbranche Jody Schinkel en Ko den Boeft 1 Inhoud presentatie 1. Aanleiding van dit onderzoek 2. Bronmaatregelen onderzoek 3. Resultaten bronmaatregelen onderzoek

Nadere informatie

Endotoxinenblootstelling bij werknemers van rioolwaterzuiveringsinstallaties

Endotoxinenblootstelling bij werknemers van rioolwaterzuiveringsinstallaties Endotoxinenblootstelling bij werknemers van rioolwaterzuiveringsinstallaties Suzanne Spaan Lidwien Smit Maaike Visser Huib Arts (ArboProfit) Inge Wouters Dick Heederik Institute for Risk Assessment Sciences

Nadere informatie

Omslag notitie. Projectnummer Onderwerp/titel Stof? Pak t aan (3) Relatie met taken/thema s PT Werken in de tuinbouw. Datum aanvraag 24 mei 2011

Omslag notitie. Projectnummer Onderwerp/titel Stof? Pak t aan (3) Relatie met taken/thema s PT Werken in de tuinbouw. Datum aanvraag 24 mei 2011 Omslag notitie Vergadering van Sociaal Economische Commissie Datum vergadering 6 juni 2011 Agendapunt 8 Voorbereid door Jan Kees Boon Totaal aantal pagina s 6 20 mei 2011 1. Project Projectnummer 13093

Nadere informatie

Komt er een oplossing?

Komt er een oplossing? Komt er een oplossing? Onderzoek ammoniak en fijn stof Hilko Ellen Hoe ammoniak reduceren? Hoe ammoniak reduceren? Via voer: toevoegingen lager eiwitgehalte controle / handhaving? Geen vorming in mest/

Nadere informatie

TNO-instrumentarium Creatieve Industrie

TNO-instrumentarium Creatieve Industrie TNO-instrumentarium Creatieve Industrie Instrumenten TNO voor Innovatie Vraagarticulatie Kennisoverdracht Kennisontwikkeling Technologisch consult in samenwerking met Syntens Branche Innovatie Agenda Challenge

Nadere informatie

Notitie generieke aanpak van endotoxinen bij de bron - mogelijkheden voor verbreding

Notitie generieke aanpak van endotoxinen bij de bron - mogelijkheden voor verbreding TNO-rapport TNO 2014 R11681 Eindrapport Notitie generieke aanpak van endotoxinen bij de bron - mogelijkheden voor verbreding Utrechtseweg 48 3704 HE Zeist Postbus 360 3700 AJ Zeist www.tno.nl T +31 88

Nadere informatie

ONTWIKKELINGEN ONDERBOUWINGEN ASBEST RISICO S

ONTWIKKELINGEN ONDERBOUWINGEN ASBEST RISICO S ONTWIKKELINGEN ONDERBOUWINGEN ASBEST RISICO S TEAM ASBEST (JODY SCHINKEL, SUZANNE SPAAN, PETER TROMP, EEF VOOGD, FRED HARTENDORF, RIENKO DE JONG, MARK DIKS, ERIC VAN DE HOEVEN, SJAAK VAN VEEN, YVETTE CHRISTOPHER,

Nadere informatie

Kiwa Water Research B.V. Nieuwegein, 23/4/07

Kiwa Water Research B.V. Nieuwegein, 23/4/07 Danny Traksel Kiwa Industrie & Water Een veilige duik in de toekomst? Toelichting en workshop oriënterend onderzoek naar desinfectietechnieken voor zwemwater 29 maart 2007 Hoe het niet moet... Kiwa Water

Nadere informatie

Rapportage stof- en endotoxinenmeting

Rapportage stof- en endotoxinenmeting Rapportage stof- en endotoxinenmeting uitgevoerd in opdracht van productschap Zuivel door NAK AGRO BV NAK AGRO BV Postbus 1115 8300 BC Emmeloord 28 april 2005 Inhoudsopgave pagina 1. Inleiding...... 2

Nadere informatie

Programma preventie beroepsziekten

Programma preventie beroepsziekten Programma preventie beroepsziekten 2018-2021 Mini-symposium veilig en gezond werken met gevaarlijke stoffen. Nicolette Damen SZW Filmpje Kick Off Kick-Off was 14 mei 3 Aanleiding programma 2018-2021 Urgentie

Nadere informatie

Technologiecluster filtersystemen endotoxinen - rapportage praktijktest effectiviteit filters

Technologiecluster filtersystemen endotoxinen - rapportage praktijktest effectiviteit filters TNO-rapport TNO rapport TNO 2015 R10356 Technologiecluster filtersystemen endotoxinen - rapportage praktijktest effectiviteit filters Technical Sciences Stieltjesweg 1 2628 CK Delft Postbus 155 2600 AD

Nadere informatie

Intensieve veehouderij en gezondheid. Henk Jans, arts MG/chemicus Renske Nijdam 15 juni 2009

Intensieve veehouderij en gezondheid. Henk Jans, arts MG/chemicus Renske Nijdam 15 juni 2009 Intensieve veehouderij en gezondheid Henk Jans, arts MG/chemicus Renske Nijdam 15 juni 2009 Inhoud presentatie Actualiteit Componenten Beleving Kansen en bedreigingen Onderzoeksvoorstel Actualiteit Handtekeningenactie

Nadere informatie

Cleanroom Gedrag Onderschatte basis. Alain Deloof GxP Consultant en Manager GxP

Cleanroom Gedrag Onderschatte basis. Alain Deloof GxP Consultant en Manager GxP Cleanroom Gedrag Onderschatte basis Alain Deloof GxP Consultant en Manager GxP Academy@Advipro Inhoud Soorten contaminatie Microbiologie Bronnen van contaminatie Hoe werkt een cleanroom Cleanroom gedrag

Nadere informatie

Ziek van water? Verdiepende risico-inventarisatie en -evaluatie biologische agentia bij het werken met proceswater binnen Vlisco Netherlands B.V.

Ziek van water? Verdiepende risico-inventarisatie en -evaluatie biologische agentia bij het werken met proceswater binnen Vlisco Netherlands B.V. Ziek van water? Verdiepende risico-inventarisatie en -evaluatie biologische agentia bij het werken met proceswater binnen Vlisco Netherlands B.V. Man-So Wong Maart 2014 Opbouw presentatie Aanleiding Onderzoeksvraag

Nadere informatie

TNO-instrumentarium Creatieve Industrie ottilie.nieuwenhuis@tno.nl

TNO-instrumentarium Creatieve Industrie ottilie.nieuwenhuis@tno.nl TNO-instrumentarium Creatieve Industrie ottilie.nieuwenhuis@tno.nl Instrumenten TNO voor MKB-Innovatie Vraagarticulatie Kennisoverdracht Kennisontwikkeling Challenge Technologisch consult in samenwerking

Nadere informatie

De ontwikkeling van een Veilige Werkwijze. voor het werken met gevaarlijke stoffen in laboratoria

De ontwikkeling van een Veilige Werkwijze. voor het werken met gevaarlijke stoffen in laboratoria De ontwikkeling van een Veilige Werkwijze voor het werken met gevaarlijke stoffen in laboratoria NVvA Symposium Zeist 12-04-2018 Wim Grisnich Arbeidshygiënist en Veiligheidskundige Ingrid Oirbons AH Arbo

Nadere informatie

Samenvatting. Waaraan kunnen mensen die in de buurt van veehouderijen wonen worden blootgesteld?

Samenvatting. Waaraan kunnen mensen die in de buurt van veehouderijen wonen worden blootgesteld? Samenvatting Maatschappelijk is er de laatste jaren veel ongerustheid over de intensieve veehouderij in ons land. Diverse elementen zijn daarbij in het spel: dierwelzijn, duurzaamheid, leefbaarheid, landschapskwaliteit

Nadere informatie

VERVOLG WERKEN MET KWARTSSTOF ARBOCATALOGUS MAATREGELEN OM BLOOTSTELLING

VERVOLG WERKEN MET KWARTSSTOF ARBOCATALOGUS MAATREGELEN OM BLOOTSTELLING MAATREGELEN OM BLOOTSTELLING AAN KWARTSSTOF TE VOORKOMEN OF TE BEPERKEN Allereerst moet bekeken worden of ander materiaal of een andere werkmethode mogelijk is. Als dat niet kan is het belangrijk om zoveel

Nadere informatie

ISSO Inhoud. Ontwikkeling wetgeving legionellapreventie proceswater. Producten van ISSO. Registratie koeltorens

ISSO Inhoud. Ontwikkeling wetgeving legionellapreventie proceswater. Producten van ISSO. Registratie koeltorens Legionellapreventie in koeltorens en luchtbevochtigers Wat doet ISSO? Inhoud m.b.v. Wetgeving legionella proceswater ISSO 55.3 Koeltorenkaart Waarom nieuwe uitgave 55.3? Oscar Nuijten Edu4Install Namens,

Nadere informatie

ENDOTOXINE: Wel of geen grenswaarde? Frans Jongeneelen

ENDOTOXINE: Wel of geen grenswaarde? Frans Jongeneelen ENDOTOXINE: Wel of geen grenswaarde? Frans Jongeneelen NVVA Oost 20 september 2011 1 Wat is endotoxine? Component in organisch stof Afkomstig van celwand van gram-negatieve bacteriën, er zijn meerdere

Nadere informatie

Meetprotocol fijn stof bepaling in kantoren en scholen

Meetprotocol fijn stof bepaling in kantoren en scholen bepaling in kantoren en scholen Academische werkplaats 12 feb. 2015 piet.jacobs@tno.nl marita.voogt@tno.nl Optical Particle Counters 2 Achtergrond Gravimetische buitenlucht meetmethode niet geschikt voor

Nadere informatie

Achtergrond. Ministerie van SZW. Suzanne Spaan, Jody Schinkel, Peter Tromp

Achtergrond. Ministerie van SZW. Suzanne Spaan, Jody Schinkel, Peter Tromp Notitie Aan Ministerie van SZW Van Suzanne Spaan, Jody Schinkel, Peter Tromp Earth, Life & Social Sciences Utrechtseweg 48 3704 HE Zeist Postbus 360 3700 AJ Zeist www.tno.nl T +31 88 866 60 00 F +31 88

Nadere informatie

Afvalwaterbeleidsplan BMWE/NZV

Afvalwaterbeleidsplan BMWE/NZV Afvalwaterbeleidsplan BMWE/NZV Afvalwaterteam BMWE/NZV, 27 november 2013 Inhoud Aanleiding Ketenbenadering Maatregelen Kosten en Baten Specificatie Bedum Organisatie Aanleiding BMWE samenwerking Vier nieuwe

Nadere informatie

Naar betere luchtkwaliteit in varkensstallen

Naar betere luchtkwaliteit in varkensstallen Naar betere luchtkwaliteit in varkensstallen André Aarnink 3 december 2015 Inhoud Huidige klimaatregeling in vleesvarkensstallen Stelling 1 Gevolgen slechte luchtkwaliteit Bronnen vervuilende componenten

Nadere informatie

Bilaterale handel Vlaanderen - Cyprus

Bilaterale handel Vlaanderen - Cyprus Bilaterale handel Vlaanderen - Cyprus Handelsbalans Vlaanderen Cyprus (2008 2015) x EUR miljoen export % jaarverloop import % jaarverloop handelsbalans 2002 79,10 29,01 50,1 2003 71,42-9,71% 36,91 +27,24%

Nadere informatie

Samenvatting Advies normering piekblootstelling oplosmiddelen 1

Samenvatting Advies normering piekblootstelling oplosmiddelen 1 Commissie Arbeidsomstandigheden Samenvatting Advies normering piekblootstelling oplosmiddelen 1 Kern van het advies De Commissie Arbeidsomstandigheden van de Sociaal-Economische Raad (SER) heeft in een

Nadere informatie

Legionellapreventie in koeltorens en luchtbevochtigers. m.b.v. ISSO 55.3. Oscar Nuijten Edu4Install. Namens, ISSO. Gastheer: Lomans Groep

Legionellapreventie in koeltorens en luchtbevochtigers. m.b.v. ISSO 55.3. Oscar Nuijten Edu4Install. Namens, ISSO. Gastheer: Lomans Groep Legionellapreventie in koeltorens en luchtbevochtigers m.b.v. ISSO 55.3 Oscar Nuijten Edu4Install Namens, ISSO Gastheer: Lomans Groep Wat doet ISSO? Inhoud Wetgeving legionella proceswater + koeltorenkaart

Nadere informatie

Emissiebeperkende maatregelen fijn stof pluimveehouderij. Nico Ogink

Emissiebeperkende maatregelen fijn stof pluimveehouderij. Nico Ogink Emissiebeperkende maatregelen fijn stof pluimveehouderij Nico Ogink Inhoud Ontwikkeling van stofreductie methoden voor pluimveebedrijven Overzicht van nu beschikbare methoden voor pluimveebedrijven Programma

Nadere informatie

Moor Filtertechniek. Filtratieoplossingen voor watergeefsystemen. Micha van Nieuwkerk 12 juli 2016

Moor Filtertechniek. Filtratieoplossingen voor watergeefsystemen. Micha van Nieuwkerk 12 juli 2016 Moor Filtertechniek Filtratieoplossingen voor watergeefsystemen Micha van Nieuwkerk 12 juli 2016 Korte introductie Moor Filtertechniek Bestaat 25 jaar Van oudsher in de metaalindustrie actief Specialist

Nadere informatie

Monique Meijerink 30 maart 2009. Relatie luchtkwaliteit - gezondheidsaspecten

Monique Meijerink 30 maart 2009. Relatie luchtkwaliteit - gezondheidsaspecten Monique Meijerink Relatie luchtkwaliteit - gezondheidsaspecten Krantenkoppen liegen er niet om Bewoners eisen recht op schone lucht Niks aan de hand, gewoon deuren en ramen dicht Megastal bedreiging voor

Nadere informatie

Sector Akkerbouw en vollegrondsteelt >> teelt van suikerbieten

Sector Akkerbouw en vollegrondsteelt >> teelt van suikerbieten Sector Akkerbouw en vollegrondsteelt >> teelt van suikerbieten BEWERKINGEN IN DROGE GROND Oplossingen: Scheiden mens en bron Taakroulatie Werkruimte onder overdruk Bovenwinds werken Stofdichte (overdruk-)cabine

Nadere informatie

Hoe gebruiken we de Maritieme Strategie om maritieme innovatie te stimuleren?

Hoe gebruiken we de Maritieme Strategie om maritieme innovatie te stimuleren? Hoe gebruiken we de Maritieme Strategie om maritieme innovatie te stimuleren? Brigit Gijsbers - Directeur Maritieme Zaken, Ministerie van Infrastructuur en Milieu De Nederlandse Maritieme Strategie 2015-2025

Nadere informatie

Ventileren, fijn stof en gezondheid

Ventileren, fijn stof en gezondheid Ventileren, fijn stof en gezondheid 1. Inleiding Dat het binnen brengen van frisse lucht belangrijk is, is meer dan duidelijk. De meest gebruikelijke manier om frisse lucht in een gebouw te krijgen is

Nadere informatie

Veiligheidsinformatieblad

Veiligheidsinformatieblad 1. IDENTIFICATIE VAN DE STOF OF HET PREPARAAT EN VAN DE VENNOOTSCHAP/ONDERNEMING Productidentificatie Leverancier Akzo Nobel Functional Chemicals bv Stationsstraat 77 PO Box 247 NL-3800 AE Amersfoort Tel.:

Nadere informatie

Veiligheidsinformatieblad (MSDS)

Veiligheidsinformatieblad (MSDS) White Grease Veiligheidsinformatieblad (MSDS) versie: 23 10 2008 / 20 Leverancier: Profclean Europe Duinweg 27 5482VR Schijndel telefoon: 073 5478265 fax: 073 5492305 telefoonnr noodgevallen : 073 5432720

Nadere informatie

Effectiviteit van mechanische ventilatie met filtertoepassing in scholen langs drukke wegen. Dr. Maciek Strak GGD Amsterdam Afd. Milieu en Gezondheid

Effectiviteit van mechanische ventilatie met filtertoepassing in scholen langs drukke wegen. Dr. Maciek Strak GGD Amsterdam Afd. Milieu en Gezondheid Effectiviteit van mechanische ventilatie met filtertoepassing in scholen langs drukke wegen Dr. Maciek Strak GGD Amsterdam Afd. Milieu en Gezondheid Inleiding Langdurige blootstelling aan luchtverontreiniging

Nadere informatie

SOMS MOET JE OM VOORUIT TE GAAN EVEN TERUG IN DE TIJD

SOMS MOET JE OM VOORUIT TE GAAN EVEN TERUG IN DE TIJD SOMS MOET JE OM VOORUIT TE GAAN EVEN TERUG IN DE TIJD CITY M AIR PURIFIER VAN CAMFIL Camfil Clean Air Solutions 1 FEITEN: MET ONZE LUCHTREINIGERS GAAT U DUIZENDEN JAREN TERUG IN DE TIJD. In enkele uren

Nadere informatie

Minimalisatie MDI blootstelling in de gipskamer

Minimalisatie MDI blootstelling in de gipskamer Minimalisatie MDI blootstelling in de gipskamer Amsterdam UMC - locatie VUmc Jan Bakker - klinisch arbeidsgeneeskundige Jan Cees Reijnders teammanager gipskamers gipsverbandmeester Babs van Manen - arbeidshygiënist

Nadere informatie

FIJNSTOF TEN GEVOLGE VAN KOKEN. 22 januari 2015 Piet Jacobs & Wouter Borsboom

FIJNSTOF TEN GEVOLGE VAN KOKEN. 22 januari 2015 Piet Jacobs & Wouter Borsboom FIJNSTOF TEN GEVOLGE VAN KOKEN 22 januari 2015 Piet Jacobs & Wouter Borsboom FIJN STOF: ROMMEL IN DE LUCHT PM 10 : massa van deeltjes < 10 µm (in µg/m 3 ) PM 2.5 : massa van deeltjes < 2.5 µm (in µg/m

Nadere informatie

Reductie fijn stof bij pluimveestallen: beschikbare maatregelen. Hilko Ellen Informatiebijeenkomst Wychen

Reductie fijn stof bij pluimveestallen: beschikbare maatregelen. Hilko Ellen Informatiebijeenkomst Wychen Reductie fijn stof bij pluimveestallen: beschikbare maatregelen Hilko Ellen Informatiebijeenkomst Wychen 10-02-2011 Onderwerpen Aanpassingen oude technieken Nieuwe technieken Oliefilm Opgenomen in Rav;

Nadere informatie

Stof in composteerbedrijven

Stof in composteerbedrijven Stof in composteerbedrijven Wat zijn de gevaren van inademen? Wordt de longfunctie van werknemers na jaren minder? Frans Jongeneelen Themabijeenkomst Afdeling Bioconversie Vereniging Afvalbedrijven Duiven,

Nadere informatie

Hierbij treft u ons subsidieverzoek in het kader van onze activiteiten ter beperking en voorkoming van regeldruk voor alle kappersbedrijven.

Hierbij treft u ons subsidieverzoek in het kader van onze activiteiten ter beperking en voorkoming van regeldruk voor alle kappersbedrijven. HBA T.a.v. de heer drs. J.W. Nelson Postbus 895 2700 AW ZOETERMEER Huizen, 20 oktober 2014 Afdeling : ANKO Directie Ons kenmerk : HBA-2014 subsidies/ E-mail : gdeben@anko.nl Uw kenmerk : Betreft : subsidie

Nadere informatie

Ontwikkeling van de nieuwe Verbetercheck Lasrook. Daan Huizer

Ontwikkeling van de nieuwe Verbetercheck Lasrook. Daan Huizer Ontwikkeling van de nieuwe Verbetercheck Lasrook Daan Huizer Inhoud Grenswaarde lasrook Ontwikkeling nieuwe VC Lasrook Doelstelling Aanpak Aansluiting op bestaande VC 25 maart 2010 NVvA symposium, Zeist

Nadere informatie

BEKO TECHNOLOGIES B.V.

BEKO TECHNOLOGIES B.V. BEKO TECHNOLOGIES B.V. Van Perslucht naar Proceslucht Het verborgen ingrediënt in het voedingsproces Verantwoordelijk Vooruitgaan Food JS/sd 18 mei 2016 Inhoud Perslucht in het voedingsproces Toepassingen

Nadere informatie

Fijnstof reduceren met perspectief?

Fijnstof reduceren met perspectief? Fijnstof reduceren met perspectief? Metingen pilots PEV: stand van zaken, ervaringen, reducties en kosten 13 februari 2019, Hilko Ellen Vraag Wat is de uitstoot aan totaalstof per dag: volièrestal met

Nadere informatie

OF STOFZUIG JIJ? VEEG NIET GEBRUIK GEEN PERSLUCHT ZUIG HET STOF OP. Initiatiefnemers:

OF STOFZUIG JIJ? VEEG NIET GEBRUIK GEEN PERSLUCHT ZUIG HET STOF OP. Initiatiefnemers: ZUIG JE STOF OF STOFZUIG JIJ? VEEG NIET GEBRUIK GEEN PERSLUCHT ZUIG HET STOF OP Initiatiefnemers: RISICO S VAN HOUT STOF Gezondheidsrisico s Bij het bewerken of verwerken van hout en plaatmateriaal komt

Nadere informatie

Self Assessment in de Schoenherstelsector. Het zelf meten van blootstelling aan oplosmiddelen. Notitie

Self Assessment in de Schoenherstelsector. Het zelf meten van blootstelling aan oplosmiddelen. Notitie Notitie Aan De Schoenherstelbranche Auteurs Selma Hertsenberg Marc Lurvink Dick Brouwer Maikel van Niftrik Erik Tielemans Onderwerp Rapportage onderzoek naar "Self Assessment" en blootstelling aan oplosmiddelen

Nadere informatie

Dé nieuwe norm van schoon

Dé nieuwe norm van schoon robotic cleaning solutions Dé nieuwe norm van schoon Infectiepreventie in ziekenhuizen wordt steeds belangrijker. De reiniging van bedden en matrassen speelt hierbij een belangrijke rol. Hoe schoner het

Nadere informatie

Keurmerkregeling Reinheid Luchtbehandeling- en ventilatiesystemen

Keurmerkregeling Reinheid Luchtbehandeling- en ventilatiesystemen Keurmerkregeling Reinheid Luchtbehandeling- en ventilatiesystemen van het Nederlands Verbond Reinigingsspecialisten Luchtbehandelingsystemen Deel B Vet Juni 2006, deel B versie 2 1 Voorwoord Dit document

Nadere informatie

Verder werken aan een cultuur van gezond en veilig werken in 2018

Verder werken aan een cultuur van gezond en veilig werken in 2018 Verder werken aan een cultuur van gezond en veilig werken in 2018 Inspectie SZW Nicole Kroon Ministerie van SZW Judith Bloem 1. Ambitie Inspectie en Beleid De wens is om de ingezette beweging in 2018 verder

Nadere informatie

Veehouderij en volksgezondheid

Veehouderij en volksgezondheid Veehouderij en volksgezondheid Stand van zaken wetgeving en jurisprudentie Peter Bokelaar Inleiding Gezondheidseffecten veehouderij nog steeds een actueel thema. Q-koorts uitbraak in 2008/2009: bewustwording

Nadere informatie

In-situ gegenereerde biociden: Advanced Oxidation Technology

In-situ gegenereerde biociden: Advanced Oxidation Technology In-situ gegenereerde biociden: Advanced Oxidation Technology Ted Meij Directeur Blygold Nederland Groep Introductie Safe Water Safe Air Saves Energy Blygold verzorgd onderhoud aan klimaatsystemen en drinken

Nadere informatie

De ontwikkeling van een Veilige Werkwijze. voor het werken met gevaarlijke stoffen in laboratoria

De ontwikkeling van een Veilige Werkwijze. voor het werken met gevaarlijke stoffen in laboratoria De ontwikkeling van een Veilige Werkwijze voor het werken met gevaarlijke stoffen in laboratoria WOTS Utrecht 02-10-2018 Wim Grisnich Arbeidshygiënist en Veiligheidskundige DSM Resins & Functional Materials

Nadere informatie

Emissiereductie veehouderij

Emissiereductie veehouderij Emissiereductie veehouderij Wat zit er in de pijplijn van onderzoek bij WUR? 30-11-2016, Hilko Ellen Opbouw presentatie Korte introductie Wet- en regelgeving Onderzoek maatregelen melkvee vleesvee varkens

Nadere informatie

Sector Akkerbouw en vollegrondsteelt >> teelt van vlas

Sector Akkerbouw en vollegrondsteelt >> teelt van vlas Sector Akkerbouw en vollegrondsteelt >> teelt van vlas BEWERKINGEN IN DROGE GROND Oplossingen: Scheiden mens en bron Taakroulatie Werkruimte onder overdruk Bovenwinds werken Stofdichte (overdruk-)cabine

Nadere informatie

Meten van micro-organismen bij binnenmilieu-klachten in kantoren

Meten van micro-organismen bij binnenmilieu-klachten in kantoren Meten van micro-organismen bij binnenmilieu-klachten in kantoren Diny van Faassen, RAH/BVF Ineke Thierauf, AH/bestuurslid ISAQ-nl NVVA-symposium, 14-4-2016 biosafety consult Inhoud presentatie 1. Aanleiding

Nadere informatie

Onderzoeksverslag: Reductie van ammonia bij pluimvee, opfokbiggen en melkvee door negatieve luchtionisatie.

Onderzoeksverslag: Reductie van ammonia bij pluimvee, opfokbiggen en melkvee door negatieve luchtionisatie. Onderzoeksverslag: Reductie van ammonia bij pluimvee, opfokbiggen en melkvee door negatieve luchtionisatie. & Slim 2, dr. ir. Laura M Rabet HAS Kennistransfer en Bedrijfsopleidingen s Hertogenbosch, Lotte

Nadere informatie

Veehouderij en gezondheid omwonenden

Veehouderij en gezondheid omwonenden Veehouderij en gezondheid omwonenden Hebben veehouderijen effect op de gezondheid van mensen die in de omgeving wonen? Dat was de centrale vraag in het onderzoek VGO. In deze brochure vindt u de belangrijkste

Nadere informatie

Luchtfilters, binnenmilieu & gezondheid

Luchtfilters, binnenmilieu & gezondheid ISSO-studiedag - 'Luchtfilters voor comfortinstallaties 6 oktober 2005 MediaPlaza te Utrecht Luchtfilters, binnenmilieu & gezondheid ir. Atze Boerstra BBA Boerstra Binnenmilieu Advies bba@binnenmilieu.nl

Nadere informatie

Anna Schoemakers Klimaat voor Ruimte

Anna Schoemakers Klimaat voor Ruimte Workshop: De klimaatrobuuste stad Voorzitter: Prof. dr.ir. C. Zevenbergen (Chris), Dura Vermeer/UNESCO IHE Sprekers en presentaties: Drs. A.J. Schoemakers (Anna) Projectbegeleider Klimaat voor Ruimte,

Nadere informatie

Risico beheersing. Joeke Nijboer. Exotische diervoeding Plaagdierbestrijding Veiligheid www.nijboerconsultancy.nl

Risico beheersing. Joeke Nijboer. Exotische diervoeding Plaagdierbestrijding Veiligheid www.nijboerconsultancy.nl Risico beheersing Joeke Nijboer Exotische diervoeding Plaagdierbestrijding Veiligheid www.nijboerconsultancy.nl Wat is risico beheersing? Wikipedia: Risico beheersing is een continu proces dat ten aanzien

Nadere informatie

Gevaarlijke producten

Gevaarlijke producten Welkom Gevaarlijke producten Basisvorming preventie & bescherming Gemeenschappelijke preventiedienst Lesgever: Karen Brems Wat is een gevaarlijk product? Gevaarlijke producten in scholen Blootstelling

Nadere informatie

Legionellapreventie in koeltorens en luchtbevochtigers. m.b.v. ISSO Bart-Jan Kordes Kordes Advies. Inhoud. Waarom nieuwe uitgave 55.3?

Legionellapreventie in koeltorens en luchtbevochtigers. m.b.v. ISSO Bart-Jan Kordes Kordes Advies. Inhoud. Waarom nieuwe uitgave 55.3? Legionellapreventie in koeltorens en luchtbevochtigers m.b.v. ISSO 55.3 Bart-Jan Kordes Kordes Advies Namens, ISSO Gastheer 13-03-2017: Wat doet ISSO? Inhoud Wetgeving legionella proceswater Koeltorenkaart

Nadere informatie

Reductie fijn stof bij pluimveestallen: beschikbare maatregelen. Hilko Ellen

Reductie fijn stof bij pluimveestallen: beschikbare maatregelen. Hilko Ellen Reductie fijn stof bij pluimveestallen: beschikbare maatregelen Hilko Ellen Onderwerpen Aanpassing stal (ventilatie) Plan van aanpak Beschikbare reducerende technieken Aanpassingen aan stal Verhogen emissiepunt

Nadere informatie

Salland Café: Veehouderij en gezondheid in Salland, wat weten we ervan?

Salland Café: Veehouderij en gezondheid in Salland, wat weten we ervan? Salland Café: Veehouderij en gezondheid in Salland, wat weten we ervan? 18 september 2017 Korte introductie Ingrid Jansen Biografie Voorzitter POV en NVV Politiek-bestuurlijke achtergrond Dochter van Brabantse

Nadere informatie

Praktijkervaringen Legionellabeheersing koel- en proceswater

Praktijkervaringen Legionellabeheersing koel- en proceswater Praktijkervaringen Legionellabeheersing koel- en proceswater Wat gaat goed, wat kan beter Frits.hollebekkers@rhdhv.com 27 juni 2018 Bron: www.nsctpl.com Royal HaskoningDHV Aviation Buildings Energy Industry

Nadere informatie

Sector Fruitteelt. Oplossingen: Scheiden mens en bron Taakroulatie Werkruimte onder overdruk Bovenwinds werken Stofdichte (overdruk-)cabine

Sector Fruitteelt. Oplossingen: Scheiden mens en bron Taakroulatie Werkruimte onder overdruk Bovenwinds werken Stofdichte (overdruk-)cabine Sector Fruitteelt Oplossingen: Scheiden mens en bron Taakroulatie Werkruimte onder overdruk Bovenwinds werken Stofdichte (overdruk-)cabine Persoonlijke bescherming Gebruik van stofkapjes of stofmaskers

Nadere informatie

Beheersmaatregelen als onderdeel van leren

Beheersmaatregelen als onderdeel van leren 0 Beheersmaatregelen als onderdeel van leren Linda Drupsteen 1 Waar gaat het over? Leren Onderzoek naar leren van incidenten Beheersmaatregelen als onderdeel van leren Leren van 2 3 Wat is leren? Leren

Nadere informatie

Kenniscentrum Duurzaam Verpakken

Kenniscentrum Duurzaam Verpakken Kenniscentrum Duurzaam Verpakken 1. Aanleiding In de Raamovereenkomst 2013-2022 is in Artikel 4 afgesproken een Kennisinstituut op te richten (verder te noemen Kenniscentrum Duurzaam Verpakken [KCDV]).

Nadere informatie

Ultrafijnstof onderzoek bij RWS April Koen Verbist Expertise Centrum Toxische Stoffen, Arbo Unie

Ultrafijnstof onderzoek bij RWS April Koen Verbist Expertise Centrum Toxische Stoffen, Arbo Unie Ultrafijnstof onderzoek bij RWS April 2013 Koen Verbist Expertise Centrum Toxische Stoffen, Arbo Unie Blootstelling aan ultrafijnstof Inleiding en relevantie (ultra)fijnstof Verschillende onderzoeken (2009

Nadere informatie

Veiligheidsinformatieblad volgens richtlijn 91/155/EEG

Veiligheidsinformatieblad volgens richtlijn 91/155/EEG Pagina 1 van 5 1 Identificatie van de stof of het preparaat en van de vennootschap/onderneming Handelsnaam : NAW fabrikant : KNAUF BV Mesonweg 8-12 3542 AL UTRECHT NEDERLAND Telefoon fabrikant : +31 (0)

Nadere informatie

FIPAH presenteert: Opslag en dosering van hulpstoffen voor beton en mortel

FIPAH presenteert: Opslag en dosering van hulpstoffen voor beton en mortel FIPAH presenteert: Opslag en dosering van hulpstoffen voor beton en mortel FIPAH - DOEL - Federatie voor invoerders en producenten van hulpstoffen (sinds 1980) Actieradius uitgebreid naar daarbijhorende

Nadere informatie

BRONCHIËCTASIE POLIKLINIEK. In deze folder leest u meer over bronchiëctasieën en de bronchiëctasie polikliniek van het UCCZ Dekkerswald.

BRONCHIËCTASIE POLIKLINIEK. In deze folder leest u meer over bronchiëctasieën en de bronchiëctasie polikliniek van het UCCZ Dekkerswald. BRONCHIËCTASIE POLIKLINIEK In deze folder leest u meer over bronchiëctasieën en de bronchiëctasie polikliniek van het UCCZ Dekkerswald. Het ziektebeeld Wat zijn bronchiëctasieën? Bronchiëctasieën zijn

Nadere informatie

StaticAir. De missie van StaticAir is het creëren van een fijnstof vrije leef- en werkomgeving.

StaticAir. De missie van StaticAir is het creëren van een fijnstof vrije leef- en werkomgeving. NL StaticAir Fijnstof: een materie die voor velen ongrijpbaar is, slechts door sommigen te meten is en door zeer weinig te vangen is. StaticAir biedt een revolutionaire oplossing. Het afvangen van fijnstof

Nadere informatie

Blootstellingsrisico's in de gft-verwerking. Hester Dekker, ECTS Arbo Unie; NVvA symposium 29 maart 2012

Blootstellingsrisico's in de gft-verwerking. Hester Dekker, ECTS Arbo Unie; NVvA symposium 29 maart 2012 Blootstellingsrisico's in de gft-verwerking Hester Dekker, ECTS Arbo Unie; NVvA symposium 29 maart 2012 Project Opdrachtgever: Afdeling Bioconversie Vereniging Afvalbedrijven Uitvoering: Expertise Centrum

Nadere informatie

Voorwoord: status model RI&E SW

Voorwoord: status model RI&E SW Voorwoord: status model RI&E SW De Model RI&E voor de SW-branche kan gebruikt worden als basis voor een RI&E in uw SW-organisatie. De model RI&E is nadrukkelijk geen goedgekeurde branche RI&E en de inhoud

Nadere informatie

Sector- en keteninitiatieven

Sector- en keteninitiatieven Sector- en keteninitiatieven Conform 1.D.1, 1.D.2 en 3.D.1 Onderzoek naar initiatieven en toelichting op de actieve deelname aan het initiatief van A.N. van Impelen en Zonen Werkhoven B.V. Auteur(s): Dhr.

Nadere informatie

World of Lab 2 oktober 2018

World of Lab 2 oktober 2018 World of Lab 2 oktober 2018 Road to Zero Inspectie SZW 2 Blootstelling aan Gevaarlijke (CMR) stoffen Diana Martens Projectleider Inspectie SZW Programma Bedrijven met Gevaarlijke Stoffen Algemeen: Werknemers

Nadere informatie

Allergenen info voor werkgevers: Allergenen in de composietenindustrie

Allergenen info voor werkgevers: Allergenen in de composietenindustrie Allergenen info voor werkgevers Allergenen voor de composieten industrie Allergenen r werkgevers Allergenen voor de composieten industrie Allergenen info voor Allergenen info voor werkgevers: Allergenen

Nadere informatie

ONTSTAAN EN GEBRUIK VAN DE SCI-547 EN SCI-548. Aandachtspunten voor de praktijk Suzanne Spaan

ONTSTAAN EN GEBRUIK VAN DE SCI-547 EN SCI-548. Aandachtspunten voor de praktijk Suzanne Spaan ONTSTAAN EN GEBRUIK VAN DE SCI-547 EN SCI-548 Aandachtspunten voor de praktijk Suzanne Spaan AGENDA Doel van protocollen SCi-548 en SCi-547 Inhoud protocollen Hoe meten / analyseren? Meetstrategie Registratie

Nadere informatie

Chemie is meer dan veiligheid alleen

Chemie is meer dan veiligheid alleen Chemie is meer dan veiligheid alleen Dirk van Well 1 Toegenomen aandacht voor veiligheid Chemie-pack Odfjell Focus op veiligheid bij BRZO-bedrijven: Veiligheid Voorop Aandacht voor gezond werken Lange

Nadere informatie

Handleiding Toolbox StofVrijWerken

Handleiding Toolbox StofVrijWerken Handleiding Toolbox StofVrijWerken Deze handleiding is bedoeld voor uitvoerders en KAM-coördinatoren die de toolbox StofVrijWerken willen geven op hun bouwplaats. In deze handleiding worden de materialen

Nadere informatie

Uitleg voor uitvoerder Toolbox StofVrijWerken

Uitleg voor uitvoerder Toolbox StofVrijWerken Pagina 1 Het lijkt zo onschuldig, stof dat vrijkomt bij het bewerken van steen en beton, maar het is levensgevaarlijk. Deze stof, kwartsstof genaamd, is kankerverwekkend en kan naast longkanker ook andere

Nadere informatie

CONSTRUCTION 2013-3. DUStCO. Dustcollectors

CONSTRUCTION 2013-3. DUStCO. Dustcollectors CONSTRUCTION 2013-3 Bull duster TM DUStCO Dustcollectors DUStCO Dustcollectors 90% TOT STOF- IE T C U D RE Dustco Benelux BV uit Vorden heeft zich in de afgelopen jaren volledig gespecialiseerd in het

Nadere informatie

Een introductie op de Risico Inventarisatie en Evaluatie (RI&E)

Een introductie op de Risico Inventarisatie en Evaluatie (RI&E) Een introductie op de Risico Inventarisatie en Evaluatie (RI&E) WHITEPAPER Een introductie op de Risico Inventarisatie en Evaluatie (RI&E) 2 Wettelijk kader De Arbowet stelt een Risico Inventarisatie &

Nadere informatie

Kwartstof in de lucht (mg/m2) Tot ca. 15 (= 200 x teveel!)

Kwartstof in de lucht (mg/m2) Tot ca. 15 (= 200 x teveel!) Stof in de bouw Iedereen die in de bouw werkt komt in aanraking met stof. Op iedere bouwplaats is stof aanwezig, want het komt vrij bij allerlei bewerkingen. Van iedere twee bouwvakkers heeft er een last

Nadere informatie

Bron van zuivere lucht...

Bron van zuivere lucht... Bron van zuivere lucht... Brainy, Bron van zuivere lucht Prestaties van leerlingen en docenten hangen direct samen met een gezonde luchtkwaliteit in de klaslokalen. Uit onderzoek is echter gebleken dat

Nadere informatie

Analyser Platform. Arno van Adrichem EMEEL Analyser Engineer, EMEAP Coordinator ExxonMobil Research and Engineering.

Analyser Platform. Arno van Adrichem EMEEL Analyser Engineer, EMEAP Coordinator ExxonMobil Research and Engineering. Januari 26, 2016 Analyser Platform Kick off meeting analyser platform 26 Januari 2016, Delft Arno van Adrichem EMEEL Analyser Engineer, EMEAP Coordinator ExxonMobil Research and Engineering ExxonMobil

Nadere informatie