Varen op de golven van de wereldmarkt - Eind 2015 weer opwaarts?

Transcriptie

1 Varen op de golven van de wereldmarkt - Eind 2015 weer opwaarts? Mark Voorbergen mark.voorbergen@cmenp.nl Tel: Gezonde Melkveehouderij - event, 15 januari 2015, Zwolle 21 januari 2015

2 Inhoud Sectie 1: Een korte terugblik op de wereldzuivelmarkt Sectie 2: Korte termijn verwachtingen Sectie 3: Verwachtingen voor de lange termijn Sectie 4: Uw melkprijs: steeds meer bepaald door uw wereldmarktpositie 2

3 Melkproductiegroei normaliseert naar langjarig gemiddelde Gemiddelde productiegroei in de grote 6 export regio s (1000t meq en %) Meerjarig gemiddelde Medio-2014 had het melkaanbod in de grote exportlanden het gat van de zwakke periode opgevuld De eerste groeiers in 2013 Nederland en Ierland zitten alweer in de krimpfase. terwijl de VS pas sinds kort meer produceert dan de lokale behoefte 3

4 Invoer met name in H erg sterk, daarna minder Januari t/m September invoer ( , 1,000t meq) Lagere prijzen en lagere China volumes stonden landen als Algerije, Filippijnen en andere in 2013 weggedrukte importeurs toe hun voorraden weer aan te vullen In H2 viel Rusland weg, was China zwak en waren de meest voorraadniveaus weer normaal Tweede helft van 2014 ontwikkelde de invoer zich zeer zwak 4

5 Prijzen bewegen richting de bodem van de periode na 2007 Zuivel commodity prijzen (FOB W-Europe, USD/t) GDT-prijzen zijn al sinds November ongeveer op 2009-niveau Prijzen in Europa en met name de VS hebben in December het gat met GDT verkleind Op dit moment stabiliseren de prijzen in de EU omdat veel melkveehouders in bovenquota landen remmen: Ierland, Nederland en sinds kort ook Duitsland en Frankrijk 5

6 Conclusies omtrent de huidige stand van de markt Wereldwijd melkaanbod blijft vooralsnog sterk, ondanks beginnend remgedrag in West Europa De VS voegen sinds een paar maanden ook melk aan het wereldwijde export surplus toe Grote kopers anders dan China hebben hun voorraden in de eerste drie kwartalen van 2014 fors aangevuld GDT prijzen zijn al op 2009 niveau, andere regio s hebben nog een stap te gaan Veel onzekerheid, maar de voortekenen voor de eerste helft van 2015 zijn niet positief 6

7 Inhoud Sectie 1: Een korte terugblik op de wereldzuivelmarkt Sectie 2: Korte termijn verwachtingen Sectie 3: Verwachtingen voor de lange termijn Sectie 4: Uw melkprijs: steeds meer bepaald door uw wereldmarktpositie 7

8 EU melkprijs alleen niet laag genoeg om het aanbod te remmen - maar in combinatie met de dreigende superheffing mogelijk wel Melkprijsniveaus in de EU, VS en Nieuw Zeeland Melkprijzen zijn in December/Januari naar break even niveau of lager gegaan Nieuw Zeelandse melkprijs zal mogelijk leiden tot krimp in de staart v/h huidige seizoen (er lijkt bovendien een droogte aan te komen) EU melkprijs zal in 2015 verder zakken naar een niveau dat het eerste quotumloze jaar tot een uitdaging maakt VS melkveehouders melken nog alsof er niet aan de hand is Bron: milkprices.nl Alleen eventuele extreme weersinvloeden lijken de wereldwijde melkproductie in de komende maanden af te kunnen remmen 8

9 China heeft nog een zwak half jaar te gaan China in 2014: In de eerst 11 mnd van 2014 telde de Chinese invoer op tot iets onder de 10 mrd kg Eindejaarspiek was echter zwak Aannames voor de komende periode: 2014 invoer zal optellen tot ca 10.5 md kg MEQ In 2015 wordt er wederom ca 1 md MEQ aan de invoer toegevoegd In H zal China haar voorraden consumeren die opgebouwd zijn in KW en KW In H komt de Chinese invoer weer op gang Overigens blijft China een black box en zijn verrassingen niet uit te sluiten! 9

10 Conclusies voor de korte termijn Tijdlijn voor 2015 prijsrichting, opwaartse en neerwaartse invloeden Opwaartse invloeden Quotumjaar tactieken om superheffing te verminderen Kansen op een oplossing voor EU-Rusland nemen toe Chinese import leeft weer op Vroege afvoer laagproductieve koeien door droogte en lage melkprijs in NZL Jan Feb Mrt April VS melkaanbod vertaalt zich in export druk Mei Juni Neerwaartse invloeden Zuidelijk halfrond blijft fors produceren Meeste importeurs en grote zuivelkopers zijn goed gecovered voor kw1 en kw2 EU aanbod blijft sterk op prijzen rond break even Chinese invoervraag blijft laag vanwege voorraden en goede lokale productie Chinese import is seizoensmatig laag Lage olieprijs verlaagt de koopkracht van de OPEC landen Prijzen

11 Inhoud Sectie 1: Een korte terugblik op de wereldzuivelmarkt Sectie 2: Korte termijn verwachtingen Sectie 3: Verwachtingen voor de lange termijn Sectie 4: Uw melkprijs: steeds meer bepaald door uw wereldmarktpositie 11

12 Zuivelconsumptie verschuift naar de nieuwe economieën In 2020 zijn de zuivelmarkten in Overig Azië, India, Afrika en China gezamenlijk met 66 md kg gegroeid Groei van de zuivelmarkt tussen 2014 en 2020 Met uitzondering van India kunnen deze markten slecht voor een beperkt deel in hun eigen groeiende zuivelbehoefte voorzien Na 2020 wordt Afrika de belangrijkste groeimotor van de wereldwijde zuivelvraag Ondanks tijdelijke vertragingen door politieke onrust, hoge marktprijzen en economische crises, kan de groei over de totale periode van 10 jaar nauwelijks afgestopt worden Source: Voorbergen s/d model, 2015

13 Voorlopig genoeg melk - na 2016 komt de behoefte aan nieuw exportaanbod terug Gemodelleerde groei van de aanbodoverschotten importbehoeften in de belangrijke import- en exportregio s ( ) EU neemt in % van de groei van het export-surplus voor haar rekening Zowel aanbod als vraag zullen toenemen maar het exportaanbod loopt in de traditionele exportregio s tegen fysieke grenzen aan De wetten van de economie dicteren dat de vraag nooit harder kan groeien dan het aanbod maar de vraagpush zal de prijzen na 2016 weer onder opwaartse druk zetten

14 Lange termijn prijsrichting, opwaartse en neerwaartse invloeden Wereldwijde invoervraag is sterk Wereldwijde invoervraag is sterk EU aanbodgroei loopt terug Periode van sterke volumegroei in NZL loopt ten einde Afrika lost Azië af als primaire motor van de consumptiegroei Opwaartse invloeden Jan 2014 Jan 2017 Jan 2020 Neerwaartse invloeden Europese post 2015-groei is sterk Westerse zuivelvraag is verzadigd VS aanbodgroei versnelt door toenemende exportoriëntatie NZL productiegroei is sterk doordat productiviteit op geconverteerde bedrijven toeneemt VS aanbod blijft groeien Aziatische per capita consumptie nadert het verzadigingsniveau Lokale productiegroei in China versnelt

15 Inhoud Sectie 1: Een korte terugblik op de wereldzuivelmarkt Sectie 2: Korte termijn verwachtingen Sectie 3: Verwachtingen voor de lange termijn Sectie 4: Uw melkprijs: steeds meer bepaald door uw wereldmarktpositie 15

16 De internationale concurrentiepositie heeft veel facetten Stabiel melkaanbod De uitdagingen voor de melkveehouderij Efficiënte en flexibele melkproductie Toegang tot groeimarkten Internationale concurrentiepositie Sterk zuivelimago Duurzame, kwalitatief hoogstaande keten De juiste producten voor de internationale consument De uitdagingen voor de rest van de keten

17 Flexibiliteit: hebben we het varen op de golven al onder de knie? De jaren na 2015 worden een interessante periode om het groei en krimpgedrag van de Europese melkveehouders te monitoren Volatiliteit blijft Het gewicht van volatiele importlanden neemt binnen de vraag en aanbod dynamiek toe % melk dat verhandeld wordt neemt toe maar blijft gering tov de totale consumptie Extreme weersomstandigheden blijven Markt wordt steeds transparanter en prijsbewegingen verlopen sneller Importerende noch exporterende regio s geven blijk van leren van lessen uit het verleden US China Perfecte varkenscyclus? 17

18 Leren van de lessen uit het verleden, hoe zit het met Europa? Productie-ontwikkeling in verschillende lidstaten en de VS in relatie tot de marktontwikkeling ( ) Nederland en België gaven blijk van relatief snel reageren op marktveranderingen Frankrijk heeft de handicap van haar eigen melkprijssysteem De VS-productie kwam zeer laat op gang Wat zou de rol van de verwerkers moeten zijn? In principe heeft elke schakel in de keten baat bij een snelle reactie van het melkaanbod op de vraagsituatie 18

19 Conclusies Korte termijn Het is moeilijk om voor de korte termijn lichtpuntjes te ontwaren EU melkaanbod neemt na kwartaal 1 waarschijnlijk weer snel toe en de importvraag maakt een zwakke periode door In de loop van 2015 draaien de fundamentele krachten echter weer om Hoewel een al te forse groei in het eerste quotumloze jaar in de EU de druk op de ketel kan houden Eind 2015 weer opwaarts? Dat bepaalt u mede zelf! Lange termijn: Na 2016 komen de uitdagingen in de wereldwijde zuivelmarkt weer boven: Op termijn heeft de wereldmarkt aanbod uit nieuwe potentiële exportgebieden nodig Tot die tijd gaan de huidige exporteurs goede tijden tegemoet Mits de waardeketen de golven van de markt beter in de vingers krijgt 19