2. ECONOMISCHE SITUATIE IN DE ZUIVEL IN 2013

Transcriptie

1 2. ECONOMISCHE SITUATIE IN DE ZUIVEL IN 2013 VOORUITZICHTEN VOOR WERELD Toename melkproductie lager dan langjarig gemiddelde In de eerste helft van 2013 leidden het weer en de lagere rendabiliteit van de melkveehouderij tot een aanzienlijke daling van de melkproductie. Zowel de EU, delen van Zuid-Amerika en Oceanië werden door weerperikelen getroffen. In Australië en Nieuw-Zeeland leidde de droogte tot dalingen van 10 % en meer gedurende een aantal maanden. In de tweede jaarhelft sloeg dit beeld om. Normale weersomstandigheden, maar vooral de sterk toenemende melkprijs als gevolg van een stevige vraag en achterblijvende productie, stimuleerden de melkproductie. De achterstand van de eerste jaarhelft werd tenietgedaan en er kon zelfs een lichte groei over het volledige jaar gerealiseerd worden. Met 1,4 % bleef de toename van de melkproductie op wereldvlak onder het jaarlijks gemiddelde in de periode , dat op 2,3 % uitkomt. Er kwam in miljard liter melk bij, duidelijk minder dan de 17 miljard in Op 13 jaar tijd is de melkproductie met maar liefst 200 miljard liter of 35 % toegenomen. Voor 2014 wordt een sterkere toename van de melkproductie verwacht met een bovengemiddeld stijgingspercentage. Wereldmelkproductie per diersoort (in miljoen ton) Koemelk Buffelmelk Geitenmelk Schapenmelk Andere ALLE MELK : niet beschikbaar Bron: IDF en USDA (2013 : voorlopig) Extra koemelk komt uit Azië en Zuid-Amerika Azië, met een aandeel van ruim 60 % en Zuid-Amerika (18 %) blijven de belangrijkste spelers die de groei van de koemelkproductie voor hun rekening nemen. Oceanië zorgt voor 14 % van de groei. In de EU en Noord-Amerika neemt de melkproductie in 2013 nauwelijks toe. 12 BCZ - JAARVERSLAG 2014 WERKINGSJAAR 2013

2 Voor 2014 wordt verwacht dat de koemelkproductie bijna 2 maal zo sterk toeneemt als in Nu participeren alle regio s in de groei, alhoewel Azië goed blijft voor nagenoeg de helft van de extra liters. De melkproductie in China zou in 2013 met ongeveer 6 % gestegen zijn tot 39,6 mia liter. Andere bronnen spreken evenwel van een veel kleinere groei omwille van een uitbraak van Mond-en Klauwzeer. Buitenlandse investeringen in de melkproductie nemen toe. In 2014 zou een toename van 4 % gerealiseerd worden. India zet de gestage groei van de productie van koemelk verder, namelijk van 60,1 in 2012 naar 62,1 mia liter in De melkproductie in de USA is in 2013 slechts toegenomen met 0,4 %. Voor 2014 wordt een hogere groei verwacht als gevolg van de gestegen melkprijs en de lagere kosten voor veevoeder. De toename zou uitkomen op ruim 2 %. In Argentinië zorgden droog weer in de eerste helft van 2013 voor een daling, die in de tweede jaarhelft nog kon gecompenseerd worden tot een jaargroei van 1 %. De hoge wereldmarktprijzen alsook de stevige interne vraag naar kaas leiden tot betere marges voor de producenten. De melkproductie concentreert zich steeds meer op middengrote en grote melkveebedrijven die efficiënter werken. Voor 2014 wordt een toename met 4 % verwacht. Brazilië kende in 2013 een toename van 5,7 %. In Australië daalde de melkproductie in 2012/13, voor 2013/14 wordt een groei van 2,3 % verwacht. De weersomstandigheden kunnen de melkproductie in Australië sterk beïnvloeden. De melkproductie daalde in Nieuw-Zeeland in 2012/13 lichtjes en dit als gevolg van het slechte eerste kwartaal Voor 2013/14 wordt een toename van 5 % verwacht. In het eerste kwartaal van 2014 is een toename van ruim 12 % genoteerd, evenwel tegenover een slechte situatie in Melkveehouders breiden hun melkveestapel uit als gevolg van de goede melkprijs. Koemelkproductie naar regio (in miljoen ton) * 2014* Azië 95,0 131,4 165,3 177,0 182,3 189,6 EU ,5 149,7 149,0 152,7 153,3 156,3 Noord - en Centraal Amerika (1) 98,0 103,0 112,1 116,3 116,6 117,8 Andere Europa 59,0 61,2 60,2 60,6 61,1 61,6 Zuid-Amerika 44,3 53,3 63,8 67,8 69,4 71,4 Afrika 19,3 25,2 30,9 33,5 32,5 32,5 Oceanië 24,3 25,6 26,6 29,0 30,1 31,7 WERELD 489,4 549,4 607,9 636,9 645,4 661,0 Bron: IDF, USDA en AMI (*) 2013 voorlopig (1) Caraïben inbegrepen BCZ - JAARVERSLAG 2014 WERKINGSJAAR

3 Wereldmarktprijzen op hoog niveau in 2013 Een beperkt aanbod van melk gecombineerd met een stevige vraag vanuit China zorgde in het voorjaar 2013 voor een forse klim van de wereldmarktprijzen. Daarna volgde een correctie maar de prijzen bleven voor de rest van het jaar op hoog niveau. Gemiddeld waren de prijzen dan ook forst hoger in 2013 dan in Het gemiddelde prijspeil voor volle melkpoeder lag in % hoger dan in 2012, voor magere melkpoeder was dat 40 %, voor boter 22 % en voor kaas 15 %. De wereldmarktprijs voor boter steeg van USD/ton in januari 2013 tot een hoogtepunt van USD in april. Na een daling ging het terug opwaarts tot USD/ton eind In het eerste kwartaal 2014 daalde de prijs tot USD/ton in april. Dezelfde prijsbeweging deed zich voor bij melkpoeder. De prijs voor volle melkpoeder liep op tot USD/ton in april 2013, om voor de rest van het jaar vrij stabiel te blijven op een iets lager niveau. Aan het eind van het jaar werd USD/ton genoteerd. De prijs daalde behoorlijk in het eerste kwartaal 2014 om op uit te komen in april. De prijs voor magere melkpoeder kende een vrij analoog verloop. Een toename van USD/ton bij het begin van 2013 naar een piek van USD/ton in april. Het prijsniveau bleef daarna relatief stabiel en steeg naar het jaareinde toe tot In het eerste kwartaal 2014 kwam er een daling naar in april. De waarde van de euro versus de US-dollar steeg in 2013 met 3 %, namelijk van een 1,28 in 2012 naar 1,33 in In het eerste kwartaal 2014 zijn de wereldmarktprijzen behoorlijk gedaald : ruim 10 % voor boter en magere melkpoeder, meer dan 20 % voor volle melkpoeder. De sterk uitgebreide melkproductie weegt op de markt, niettemin blijft de vraag stevig, zodat geen echte prijsval verwacht wordt. 14 BCZ - JAARVERSLAG 2014 WERKINGSJAAR 2013

4 Wereldmarktprijzen (USD/ton f.o.b.) (1) (derde kwartaal) Boter Cheddar Magere melkpoeder Volle melkpoeder (2) April ' (1) Waarde US-dollar per kalenderjaar : 1991: BF 34,18, 1992: BF 32,12, 1993: BF 34,57, 1994: BF 33, : BF 29,51, 1996: BF 30,96, 1997: BF 36,22, 1998: BF 36, : 0,9383 of BF 37,85, 2000: 1,0821 of BF 43, : 1,123 of BF 45,32, 2002: 1,0609, 2003: 0,8858, 2004: 0, : 0,8046, 2006: 0,7974, 2007: 0,7262, 2008: 0, : 0,7186, 2010: 0,7531, 2011: 0,7259, 2012: 0,7783 (2) Eerste kwartaal Bron:ZMP-ZMB en DIN Consultancy (voor Cheddar) BCZ - JAARVERSLAG 2014 WERKINGSJAAR

5 Wereldzuivelmarkt - Gemiddelde prijzen Marché laitier mondial - Prix moyens (US $ / T) (1) Boter / Beurre MMP / PDL-écrémé VMP / PDL-entier Bron/Source: ZMP (1) F.O.B. West-Europese havens / F.O.B. ports Europe occidentale 16 BCZ - JAARVERSLAG 2014 WERKINGSJAAR 2013

6 4500 Global Dairy Trade VMP / poudre de lait entier - average price ( /T) Global Dairy Trade Anhydrous Milk Fat - Average price ( /T) Global Dairy Trade Skim Milk Powder - Average price ( /T) BCZ - JAARVERSLAG 2014 WERKINGSJAAR

7 Voorraden op zeer laag niveau Informatie over voorraden op wereldvlak is vrij moeilijk te verkrijgen. Aan het einde van het eerste kwartaal 2014 zijn er geen openbare voorraden van boter noch van magere melkpoeder in de EU Krap aanbod remt groei wereldhandel af Het volume verhandelde zuivelproducten op de wereldmarkt is in 2013 slechts in geringe mate toegenomen, het krap melkaanbod is daar de oorzaak van. Omgerekend naar melkequivalent is de uitvoer met 1,5 % gestegen. Ongeveer één derde hiervan was afkomstig uit de USA. De wereldhandel steeg voor alle zuivelproducten, behalve voor boter. Op deze zwak groeiende wereldmarkt moest de EU terrein prijsgeven en dit wegens de daling in melkaanvoer in het eerste semester. Alleen voor boter kon de EU haar marktaandeel stabiliseren. De wereldhandel in kaas steeg met 2 % in De USA (+22 %) liet de grootste groeipercentages optekenen, NZ kent een terugval van 10 % en de EU groeit met 1 %. De EU blijft verreweg de grootste exporteur van kaas en ziet haar marktaandeel iets dalen van 31 naar 30 %. Het volume uitgevoerde kaas uit de EU neemt met toe met ton en benadert de ton. Koplopers NL en FR zien hun uitvoer met respectievelijk 15 en 10 % toenemen. D kent een daling van maar liefst 27 % als gevolg van de door Rusland opgelegde handelsbeperkingen. Met ruim ton is Rusland het belangrijkste invoerland, de invoer nam er in 2013 met 2 % toe. De top -3 van de grootste invoerders wordt vervolledigd met Japan en de USA. De sterkste groeiers qua kaasinvoer zijn China (+27 %) en Mexico (+15 %). De wereldhandel in boter en butteroil bleef stabiel. Met ton blijft Nieuw-Zeeland met voorsprong de belangrijkste uitvoerder. De EU-uitvoer groeide met 1 % naar ton. Daarmee komt de EU op de tweede plaats. De USA, derde marktspeler, zag een spectaculaire stijging van de de uitvoer (+89 %). Die kwam er na een daling met 24 % in Binnen de EU is ons land de 5 e grootste uitvoerder van boter naar derde landen na respectievelijk FR, NL, FI en DK. De invoer van boter steeg sterk in Rusland (+27 %), de EU(+81 %), en China (+21 %). Rusland is met ruim ton de belangrijkste invoerder van boter, gevolgd door de EU en China, allebei goed voor ongeveer ton. De wereldhandel in volle melkpoeder steeg met nauwelijks 1 %. Nieuw-Zeeland (+ 2 %), goed voor een uitvoer van ruim 1,25mio ton, kon zijn marktaandeel nog laten toenemen. De EU met ton kent een daling met 4 %. De nummer 3 qua uitvoer, Argentinië, moest 10 % prijsgeven, terwijl de vierde speler Australië een verlies van 11 % laat optekenen. Ons land kent voor een lichter daling met 2 %. Op 3 jaar tijd is de uitvoer met bijna de helft afgenomen. België is nog goed voor 1,8 % van de wereldhandel in volle melkpoeder. Op Nederland en Denemarken na is ons land de belangrijkste uitvoerder van de EU van volle melkpoeder. De evolutie van de invoer in China blijft spectaculair : na een toename van 39 % in 2012, kwam er in 2013 een plus van 57 %! Met ton is China veruit de belangrijkste invoerder. Venezuela ( ton) en Algerije ( ton) nemen de tweede en derde plaats in. Beide landen kennen een daling, respectievelijk 18 en 25 %. De wereldhandel in magere melkpoeder steeg in 2013 met 3 %. De EU (-22 %) verliest haar eerste plaats aan de USA (+25 %) die groeit naar ton. NZ blijft stabiel op de derde plaats. Australië verliest 29 % en is de vierde op de lijst van de grootste exporteurs. Ons land moet 28 % toegeven na de sterke groei in 2010 (+72 %) en in 2011 (+ 25 %), gevolgd door een daling met 18 BCZ - JAARVERSLAG 2014 WERKINGSJAAR 2013

8 8 % in Daarmee is België binnen de EU niet langer de belangrijkste exporteur van magere melkpoeder. Ons land komt op de derde plaats en heeft een aandeel van 5,0 % op de wereldmarkt. Qua invoer spant opnieuw China de kroon inzake expansie : +68 % namelijk van naar ton. Mexico, tweede invoerder, kent een daling met 15 %. Indonesië (+13 %) en de Filippijnen (+10 %) klimmen op naar de derde en vierde plaats. Algerije (-19 %) zakt van de vierde naar de zesde plaats en moet ook Maleisië (+12 %) laten voorgaan. Wereldhandel in zuivelproducten Exclusief intra-eu-handel (1.000 ton) (1) %13/12 BOTER & BUTTEROIL EU Andere landen TOTAAL Wereld EU-aandeel (%) MAGERE MELKPOEDER EU Andere landen TOTAAL Wereld EU-aandeel (%) VOLLE MELKPOEDER EU Andere landen TOTAAL Wereld EU-aandeel (%) KAAS EU Andere landen TOTAAL Wereld EU-aandeel (%) CONDENS EU Andere landen TOTAAL Wereld EU-aandeel (%) (1) Voorlopig/Raming Bron: ZMB BCZ - JAARVERSLAG 2014 WERKINGSJAAR