NB: Alleen na telefonisch overleg met de Dierenambulance kan een egel, die hulp nodig heeft, gebracht of eventueel gehaald worden.

Transcriptie

1 Het meest opvallend aan de egel zijn zijn stekels (ongeveer 5000). Bij gevaar rolt een egel zich stevig op, waarbij de stekels kris kras door elkaar komen te staan. Ze zijn dan veilig voor alles behalve auto's, sommige honden en dassen. Van november tot april houden egels een winterslaap in een goed geïsoleerd nest van bladeren. Tijdens die winterslaap daalt hun lichaamstemperatuur en hun stofwisseling om het zolang mogelijk uit te kunnen houden met de in het najaar opgebouwde vetreserves. Egels leven alleen (solitair). Alleen in het voorjaar zoeken mannetjes en vrouwtjes elkaar even op, net lang genoeg om verzekerd te zijn van een nageslacht. De jongen (gemiddeld vier à vijf) worden van juni tot eind september geboren. Na een week of vier gaan de jongen s nachts met moeder mee. Een paar weken later zijn ze zelfstandig en valt de familie uiteen. Egels zijn insecteneters. De rupsen, kevers, slakken en regenwormen sporen ze op met een uitstekende neus en een scherp gehoor. Dat het aanbod van insecten in de winterslaapperiode van de egel zeer laag is, is natuurlijk geen toeval. De egel is een beschermd zoogdier. Gevaren voor egels Omdat egels zo dicht bij de mens wonen lopen ze nogal wat risico's. Egels kunnen zwemmen, een beetje klimmen en zich goed verstoppen. Ze kunnen echter niet wegrennen bij gevaar, zijn nogal traag, zijn niet zo lenig, kunnen niet springen, zijn niet verschrikkelijk slim en hebben de neiging zich op allerlei plaatsen te wagen zonder zich te bekommeren over de terugweg. Daarom kunt u overal hulpbehoevende egels tegenkomen. Omdat egels erg aardige dieren zijn wilt u zo'n diertje natuurlijk helpen. NB: Alleen na telefonisch overleg met de Dierenambulance kan een egel, die hulp nodig heeft, gebracht of eventueel gehaald worden. Verzwakte, zieke en/of gewonde egels Het is niet eenvoudig te beoordelen of een egel uw hulp nodig heeft of niet. In de onderstaande gevallen is het verstandig contact op te nemen met een egelasiel of dierenambulance : 1 / 7

2 U ziet een egel die zichtbaar gewond is. (zichtbare verwondingen, slepende achterpootjes e.d.). Een egel die zich moeizaam voortbeweegt, loopt te slingeren of omvalt. Zo'n dier is waarschijnlijk ernstig verzwakt door ziekte en/of voedselgebrek. U treft overdag een egel aan, die op zijn zij of plat op zijn buik ligt en zich bij aanraking niet of nauwelijks oprolt, slap is en koud aanvoelt. U treft in de winter overdag een egel aan. Met name s ochtends kunt u dan een egel aantreffen, die in de voorgaande nacht niet voldoende voedsel heeft kunnen vinden. Een egel kan gestoord zijn in zijn winterslaap, bijvoorbeeld bij het afgraven van een composthoop of andere opruimwerkzaamheden in de tuin. Tijdens de winterslaapperiode is het overigens normaal dat egels regelmatig actief zijn en s nachts rondscharrelen. Neem bij twijfel altijd eerst contact op met een deskundige voordat u ingrijpt in de natuur. Egel in de vijver Egels raken regelmatig terecht in kunstmatige vijvers. Vooral een te hoge, gladde rand vormt voor een egel een onneembare hindernis. Zo'n drenkeling kan zich urenlang zwemmend boven water houden, maar wanneer u zo'n diertje s ochtends niet (toevallig) ontdekt, zal het verdrinken. U kunt een zwemmende egel voorzichtig uit het water halen; waarschijnlijk is hij te verzwakt om zijn stekels op te zetten. Eventueel kunt u een doek gebruiken. 2 / 7

3 Als de egel nog actief reageert kunt u hem gewoon laten lopen. Wanneer het erg koud is of/en de egel erg verzwakt kunt u de dierenambulance bellen of een egelasiel om het dier eerst wat op krachten te laten komen. Leg een plankje in de vijver of hang een stukje gaas langs de rand, zodat het geen tweede keer gebeurt. Egels in een gat Egels vallen regelmatig per ongeluk in een gat, put of kuil met steile wanden, waar ze zonder hulp niet meer uitkomen. Ze kunnen zich ook bewust laten vallen (ze rollen zich tijdens de val zeer snel op, waardoor de stekels de val opvangen), waarna ze tot de ontdekking komen dat er geen weg terug is. U treft een egel aan, die in een gat gevallen is: Het is op een plek waar u regelmatig toezicht op heeft: de egel kan er nog niet zo lang zitten: Help het dier uit het gat (bijvoorbeeld met een doek) en leg hem voorzichtig onder een struik in de buurt. Wanneer u zich terug getrokken heeft en het dier bekomen is van de schrik, kan het zijn vertrouwde slaapplek weer terugzoeken. Dek het gat af, want een egel valt wel twee maal in dezelfde kuil. 3 / 7

4 Het is op een plek waar u het dier toevallig aantreft. Het is mogelijk dat het er al lang gelegen heeft en verzwakt of uitgeput is. Zie verder bij verzwakte egels' en neem indien nodig contact op met een egelasiel of dierenambulance. NB: Van juni t/m september kan het gaan om een zogend vrouwtje, waardoor er mogelijk jongen onverzorgd zijn achtergebleven. Egels verstrikt in een net Regelmatig raken egels verward in laaghangende aardbeiennetten. Vaak worstelt het dier zolang dat hij uiteindelijk geen kant meer uit kan. Het touw gaat steeds strakker zitten en kan diepe snijwonden veroorzaken. Omdat een egel zich stevig oprolt, wanneer u hem wilt helpen, valt het niet altijd mee zo'n dier helemaal te bevrijden. Wanneer het niet lukt de egel te bevrijden kunt u een egelasiel bellen of de dierenambulance. Jonge egels zonder moeder Mocht u een nest jonge egels aantreffen in uw tuin, laat het dan met rust. In veruit de meeste gevallen worden de jongen door de moeder verzorgd. Wanneer een nest verstoord wordt en de moeder er zich niet meer veilig voelt, versleept ze haar jongen s nachts zelf naar een betere plek. Verlaten jongen (juli t/m oktober) Jonge egels die niet meer verzorgd worden komen naar een paar dagen uit hun nest en gaan op zoek naar hun moeder. Een jonge egel heeft opgerold ongeveer het formaat van een tennisbal. Vooral bij warm weer kunnen ze dan erg snel belaagd worden door aasvliegen. Deze zetten eierpakketjes op de egel af. Deze komen naar 24 uur uit, waarna de maden zich bij de jonge 4 / 7

5 egel naar binnen eten. Deze jonge egels hebben snel deskundige hulp nodig: bel een egelasiel of een dierenambulance. Wanneer het absoluut zeker is dat jonge egels niet meer verzorgd worden, zullen ze in een egelasiel met de hand groot gebracht moeten worden. Jonge egels in het najaar In november en zelfs in december kunt u nog jonge egeltjes tegenkomen. Deze zijn in het najaar geboren. Afhankelijk van het weer gaan ze gemiddeld medio december in winterslaap. Vaak overwinteren ze samen met broertjes en zusjes. Zo houden ze elkaar warm en kunnen zelfs een strenge winter doorstaan. Mocht u zo'n egeltje tegenkomen, laat hem met rust, hij redt zich wel. Neem bij twijfel eerst contact op met een egelasiel of dierenambulance, voordat u ingrijpt in de natuur. Verkeersslachtoffers Bij het zoeken naar voedsel zijn egels gedwongen regelmatig wegen over te steken. Omdat egels overal voorkomen kunt u regelmatig met overreden of aangereden egels geconfronteerd worden. 5 / 7

6 Bij dreigend gevaar verstarren egels en blijven stil zitten (ze rollen zich pas op bij acuut gevaar). Als dit gevaar een auto is dan kan een automobilist wel voorkomen de egel met de wielen te raken, maar bij hogere snelheden stuitert de egel waarschijnlijk tussen de onderzijde van de auto en het wegdek, en bezwijkt hij aan inwendige verwondingen. Bij snelheden onder de 50 km/u loopt de egel in zo'n geval met een beetje geluk meteen verder. In het algemeen gedraagt een egel zich op wegen net zo als op andere plekken zonder dekking. Ze voelen er zich niet prettig en proberen dus in het algemeen snel over te steken'. Verkeersslachtoffers bezwijken vrijwel altijd aan inwendige bloedingen. Soms komt het voor dat de achterpootjes verlamd zijn door beschadiging aan de ruggengraat. Een egel, die een aanrijding overleeft heeft zal waarschijnlijk medische hulp nodig hebben: Bel dan een dierenambulance, breng het dier naar een egelasiel of een dierenarts. Als het slachtoffer een zogend vrouwtje is (juni/oktober) blijven de jongen onverzorgd achter. Een nest is vaak moeilijk te vinden. Na een paar dagen verlaten de hongerige jongen het nest (ook overdag) en moeten dan snel naar een egelasiel om met de hand grootgebracht te kunnen worden. Egels in de winter Treft u s winters een egel aan, dan is dat dier waarschijnlijk gestoord in zijn winterslaap of wakker geworden door te weinig vetreserves. Wanneer het dier een gezonde indruk maakt zal het waarschijnlijk zelf een andere overwinterplek zoeken. 6 / 7

7 Verzwakte dieren hebben de hulp nodig van een egelasiel. Bij twijfel kunt u contact opnemen met een egelasiel of dierenambulance voor advies of hulp. U kunt egels helpen door: geen gif in de tuin te gebruiken te voorkomen dat egels in vijvers of kuilen kunnen vallen, of een uitkruipmogelijkheid aan te brengen. voorzichtig om te springen met blader of composthopen (geliefde slaapplaats van egels) egels geen melk te geven aarbeiennetten ongeveer 10 cm van de grond vrijhouden NB: Alleen na telefonisch overleg met de Dierenambulance kan een egel die hulp nodig heeft gebracht of eventueel gehaald worden. 7 / 7