NIEUW: waterstraal-ondersteunde operatietechniek bij blaaskanker

Transcriptie

1 NIEUW: waterstraal-ondersteunde operatietechniek bij blaaskanker BEHOEDZAAM, EFFECTIEF, DUURZAAM

2 Beste patiënt, BIJ U bestaat de verdenking op een tumor in de urineblaas. Dat klinkt misschien verontrustend, maar het is nog geen reden tot overdreven bezorgdheid. Tenslotte gaat het voorlopig alleen maar om een verdenking. In veruit de meeste gevallen wordt de tumor al in een vroeg stadium ontdekt, dat wil zeggen dat de woekering nog beperkt is tot het binnenste slijmvlies van de urineblaas en nog niet is doorgedrongen tot in de spierlaag. De vooruitzichten op genezing voor deze blaaskanker in een vroeg stadium, die in de geneeskunde wordt aangeduid met niet-spierinvasieve tumor, zijn goed. Maar het tumorweefsel moet wel operatief volledig worden verwijderd. BELANGRIJK IS dat u zich in ieder geval laat behandelen en van tevoren informeert naar de mogelijk operatieve procedures. Daaraan willen wij met deze brochure een bijdrage leveren. Want naast de gebruikelijke methode, de transurethrale resectie van de blaastumor (TUR-B), is er nu een nieuwe methode: de zogenaamde waterstraalondersteunde tumorresectie. De tumor wordt daarbij met een waterkussen opgetild en kan vervolgens in zijn geheel, dat wil zeggen in één stuk, verwijderd worden. DEZE BROCHURE geeft u een eerste oriëntatie over deze procedure. De brochure is echter alleen maar bedoeld om u informatie te verstrekken en vormt geen vervanging voor het voorlichtingsgesprek met uw arts. VAN HARTE BETERSCHAP WENST U ERBE Elektromedizin GmbH 3

3 Tumoren van de urineblaas een beknopt overzicht De urineblaas en diverse tumorstadia Muscularis (spierlaag) Submucosa (bindweefsel) Mucosa (slijmvlies) MANNELIJKE ROKERS WORDEN VAKER GETROFFEN In Duitsland worden jaarlijks naar schatting zo n mensen voor het eerst getroffen door een urineblaastumor, meestal tussen hun 50e en 70e levensjaar. Mannen worden drie keer zo vaak getroffen als vrouwen. De belangrijkste risicofactor is roken, omdat de gifstoffen uit de tabaksrook via de urine worden uitgescheiden. De tumor veroorzaakt meestal geen pijn. Het belangrijkste teken dat u ziek bent is als er bloed in uw urine zit. Tis Ta T1 Blaas T2 T4 DE TUMOR ONTSTAAT IN HET SLIJMVLIES T3 Tis (carcinoma in situ) Niet-spierinvasieve tumoren Ta, T1 Papillaire tumoren T2, T3, T4 Spierinvasieve tumoren Prostaat Urinebuis Niet-spierinvasieve urineblaastumoren Tis Vlak groeiende, tot het slijmvlies beperkte vorm, ook aangeduid als carcinoma in situ (CIS) 4 Ta De tumor is beperkt tot de mucosa (slijmvlies) en steekt papillair (bloemkoolachtig) uit in de blaas Urineblaaskanker ontstaat voor % in het blaasslijmvlies. De tumoren groeien meestal bloemkoolachtig in de vorm van kleine uitstulpingen, sommige ook meer vlakvormig. Vaak vormen zich meerdere tumoren tegelijkertijd. Als ze niet tijdig en volledig worden verwijderd, kunnen ze zich gaan uitbreiden. Daarbij dringen de tumorcellen door tot in de spierlaag van de blaaswand. Later kan de blaaskanker overspringen op naburige organen, bijvoorbeeld de prostaat of de baarmoeder, en in op afstand gelegen organen, zoals longen, lever en bot, uitzaaiingen vormen. DE MEESTE BLAASTUMOREN WORDEN VROEGTIJDIG ONTDEKT Gelukkig wordt bij ongeveer driekwart van de getroffenen de tumor in een oppervlakkig, niet-spierinvasief stadium ontdekt, dus wanneer de spierlaag van de blaas nog niet is aangetast. Artsen onderscheiden hier de volgende drie tumorstadia: Tis, Ta en T1. In deze stadia kan de tumor meestal via de urinebuis volledig worden verwijderd. De vooruitzichten op genezing zijn in deze gevallen gunstig. In deze brochure gaan we niet nader in op de gevorderde spierinvasieve stadia T2, T3 en T4 en de behandeling hiervan. T1 De tumor is dieper doorgedrongen in de submucosa (bindweefsel) tussen slijmvlies en spierlaag 5

4 Niet-spierinvasieve blaastumoren diagnose en behandeling EEN BLAASSPIEGELING IS EEN MUST Bij een verdenking zal uw uroloog uw urine onderzoeken en eventueel een ultrasoon onderzoek uitvoeren. Om zekerheid te hebben is in ieder geval een blaasspiegeling (cystoscopie) nodig. Daarbij wordt een instrument (cystoscoop of resectoscoop) onder plaatselijke verdoving door de urinebuis in de blaas geschoven. Via een cameraoptiek wordt de binnenkant van de blaas weergegeven op een monitor, zodat eventuele woekeringen goed te zien zijn. Indien nodig wordt van tevoren een fluorescentie-kleurstof ingebracht, die het aangetaste weefsel een kleur geeft. DE TUMOR WORDT VIA DE URINEBUIS VERWIJDERD Als de tumor beperkt is tot het slijmvlies en de binnenste bindweefsellaag, kan hij meestal via de urinebuis verwijderd en onder de microscoop beoordeeld worden. Doel van de ingreep is het volledig verwijderen van de blaastumor, zonder daarbij kankercellen vrij te laten komen. Deze zouden zich anders weer kunnen gaan nestelen en ervoor zorgen dat de tumor weer aangroeit (recidive). Bij de gebruikelijke methode, de zogenaamde transurethrale resectie van blaasweefsel (TUR-B), wordt het aangetaste weefsel met behulp van een draadlus waar een elektrische stroom doorheen loopt laagsgewijs weggesneden. Transurethrale resectie Gebruikelijke laagsgewijze verwijdering van de tumor Schaambeen WAAR GEHAKT WORDT VALLEN SPAANDERS Met deze zogenaamde hete draad kunnen echter alleen kleine tumoren, die niet groter zijn dan de diameter van de lus (ca. 5 7 mm), in één stuk worden verwijderd. Grotere woekeringen moeten daarom in stukjes worden verwijderd. De weefseldelen zijn onder de microscoop moeilijk te beoordelen. Aan de hand van deze weefseldelen kan niet altijd nauwkeurig worden bepaald of alle tumorcellen gepakt en opgeruimd zijn. Bovendien kunnen losse kankercellen bij het verwijderen in het omliggende weefsel terechtkomen en daar opnieuw gaan groeien. Prostaat Blaas Resectie-lus Mucosa (slijmvlies) Submucosa (bindweefsel) Muscularis (spierlaag) 6 7

5 Nieuw: behoedzame tumorverwijdering met HybridKnife Behoedzame tumorverwijdering met HybridKnife : optillen van urineblaasslijmvlies met tumor Mucosa (slijmvlies) Submucosa (bindweefsel) Muscularis (spierlaag) AAN ÉÉN STUK EN NIET GESNEDEN Nu is er een behoedzame procedure, waarbij blaastumoren in hun geheel en bloc, zoals medici dat noemen verwijderd kunnen worden. Deze zogenaamde waterstraalondersteunde resectie wordt uitgevoerd met behulp van een speciale sonde, het Hybrid- Knife. De hightech-sonde vervult twee functies: hij is in staat de tumor met behulp van een hogedruk-waterstraal op te tillen en hem met een hogefrequentie-elektrode in één stuk los te snijden van het gezonde weefsel. DE HOGEDRUK-WATERSTRAAL TILT DE TUMOR OP Een haarfijne waterstraal met een druk van ca. 25 bar raakt het urineblaasslijmvlies en tilt dit samen met de tumor op. De tumor zit nu hoger op een vloeistofkussen. Hierdoor kan de tumor gemakkelijker aan één stuk met een hete naald worden verwijderd. Tegelijkertijd beschermt het kussen de blaaswand tegen verwondingen. Deze aanpak heeft bij andere ingrepen al vele jaren zijn waarde bewezen, bijvoorbeeld bij het opereren van maag- en darmtumoren. DE VOORDELEN IN EEN OOGOPSLAG. Nauwkeurige en volledige verwijdering van de blaastumor. Ook grotere tumoren kunnen aantoonbaar in hun geheel worden verwijderd. Verstrooiing van tumorcellen wordt tot een minimum beperkt. Beproefde methode waarbij het weefsel wordt ontzien. Hoge diagnostische zekerheid door beter diagnosemateriaal. Mogelijk minder vervolgoperaties 8 9

6 HybridKnife een hightech-ontwikkeling uit Duitsland PRECISIE-INSTRUMENTEN VOOR KLINIEKEN EN SPECIALISTEN Wetenschappers, artsen en ingenieurs van de firma ERBE Elektromedizin hebben HybridKnife ontwikkeld voor het behoedzaam behandelen van vroege tumoren. Tot het programma van het bedrijf uit Tübingen behoren innovatieve systemen voor de hogefrequentie-, waterstraal- en koudechirurgie. Al meer dan 160 jaar vertrouwen chirurgen, OK-teams en patiënten op de kwaliteit van ERBE Medizintechnik. MET HYBRIDKNIFE DE TUMOR EFFECTIEF EN DUURZAAM VERWIJDEREN In HybridKnife worden twee technologieën, de hogefrequentieen de waterstraalchirurgie, met elkaar gecombineerd. De effectiviteit en veiligheid van de waterstraalondersteunde tumorresectie met HybridKnife zijn in diverse studies bevestigd. Sinds 2007 heeft de methode op andere gebieden, bijvoorbeeld bij maag- en darmoperaties, zijn waarde bewezen. In studies in verschillende universitaire ziekenhuizen wordt de methode voor andere toepassingen getest. VOOR WIE IS DE WATERSTRAALMETHODE GESCHIKT? De procedure kan worden toegepast bij alle patiënten bij wie een verdenking op een niet-spierinvasief blaascarcinoom bestaat. Dat wil zeggen dat de urineblaastumor nog niet tot in de spierlaag van de blaaswand doorgedrongen mag zijn. Een blaasspiegeling kan opheldering geven of u in aanmerking komt voor een waterstraalondersteunde tumorresectie met HybridKnife. WAAR KUNT U INLICHTINGEN KRIJGEN? Vraag uw uroloog naar de mogelijkheden van waterstraalondersteunde therapie met HybridKnife. Meer informatie en de gebruikersvideo vindt u op de website van de fabrikant onder of op YouTube. Daarin wordt het verloop van de operatie aanschouwelijk gemaakt. 10

7 Aangeboden door Erbe Nederland B.V. Velsenstraat LJ Werkendam Nederland Tel Fax erbe-nederland.com Erbe Elektromedizin GmbH