Risicoberoepen. Rubber Leder Schilders Aluminium Chauffeurs zwaar transport Machinisten

Maat: px
Weergave met pagina beginnen:

Download "Risicoberoepen. Rubber Leder Schilders Aluminium Chauffeurs zwaar transport Machinisten"

Transcriptie

1 Blaastumoren

2 Risicofactoren Endogeen: Erfelijkheid Urinaire stase Chronische urineweginfectie, Schistosoma Exogeen: Tabak Fenacetine Radiotherapie, chemotherapie(cyclofosfamide) 2-naftylamine, benzidine, toluïdine, arseen sacchariden?cyclamaten?koffie?

3 Risicoberoepen Rubber Leder Schilders Aluminium Chauffeurs zwaar transport Machinisten

4 TNM-classificatie Tx primaire tumor niet te bepalen Ta niet invasief papillair Tis in situ: vlakke tumor T1 subepitheliaal bindweefsel T2 muscularis T2a binnenste helft T2b buitenste helft T3 doorheen de muscularis T3a microscopisch T3b extravesicale massa T4a prostaat, uterus, vagina T4b bekkenwand, abdominale wand

5 TNM-classificatie

6 Diagnostiek Symptomen:hematurie, cystitisklachten Klinisch onderzoek: weinig relevant Echografie Urinecytologie: vnl. bij high grade en cis Cystoscopie Tur-prostaat: volledige resectie, aparte resectie tumorbed, spierlaag, evt. koude biopten, evt photodynamische diagnose met hypericine

7 Oppervlakkige blaastumoren

8 TNM-classificatie Tx primaire tumor niet te bepalen Ta niet invasief papillair Tis in situ: vlakke tumor T1 subepitheliaal bindweefsel T2 muscularis T2a binnenste helft T2b buitenste helft T3 doorheen de muscularis T3a microscopisch T3b extravesicale massa T4a prostaat, uterus, vagina T4b bekkenwand, abdominale wand

9 TNM-classificatie

10 Prognostische groepering 1. Laagrisico tumoren (50%): solitair, niet recidiverend binnen de 3 maand: laaggradig TaG1 2. Hoogrisico tumoren (20%): TaT1G3 en Tis. 3. Intermediaire groep (30%): alle andere, t.t.z. multipele tumoren, snel recidiverend: T1G1-2

11 Behandeling Transurethrale resectie gevolgd door een éénmalige instillatie met een cystostaticum (Epirubicine of Mitomycine) zo snel mogelijk na de resectie, best binnen 6 h.

12 Nabehandeling Afhankelijk van de risicogroep 1. Laaggradig risico: follow-up 2. Intermediair risico: Epirubicine of Mitomycine spoelingen 4 tot 8 maal wekelijks, dan maandelijks tot 6 maandelijks na TUR 3. Hoog risico: bij twijfelachtige APO tweede transurethrale resectie na 6 weken BCG-instillaties

13 Bijwerkingen epi-en farmorubicine Irritatieve klachten: cystitisklachten, hematurie Systemische complicaties zoals arthralgie, griepaal syndroom en rash

14 Hoog risico BCG Best enkele weken na de transurethrale resectie. Bij steriele urine en afwezigheid van macrohematurie: trage instillatie op kamertemperatuur bij goede diurese. Frequentie: 6-wekelijkse instillaties. Eerste cystoscopie 6 weken na de laatste instillatie Onderhoudsbehandeling met 3-wekelijkse spoelingen na 3 maand, 6 maand, 1 jaar en 1½ jaar, 2 jaar en 3 jaar. (Eventueel aangepaste dosis)

15 Bijwerkingen BCG Cystitis en dysurie (R/paracetamol, NSAID, anticholinergica) Systeemeffecten: malaise, vermoeidheid, subfebrilitas, arthralgie en huidrash Milde lokale of systeemeffecten: INH 300 mg per dag tot het verdwijnen van de symptomen en dezelfde dosis gedurende 3 dagen bij de volgende instillaties Levensbedreigende sepsis: hospitalisatie voor breedspectrum intraveneus. INH 300 mg + Rifampicine 600 mg + corticoïden

16 Follow-up Cystoscopie Laagrisico tumoren: 3 maand en wanneer negatief: 9 maand en dan jaarlijks gedurende 5 jaar Hoogrisico: 3-maandelijkse cystoscopie gedurende 2 jaar, daarna 4- maandelijkse cystoscopie in het derde jaar. 6-maandelijkse cystoscopie tot 5 jaar waarna jaarlijks Intermediaire groep: 3-maandelijks eerste jaar, 4-maandelijks 2de en 3de jaar, halfjaarlijks 4de en 5de jaar, daarna jaarlijks Cytologie Best urinecytologie en blaasspoelvochtcytologie Echografie van de blaas? Echografie van de hogere urinewegen Bij multifocale tumoren, carcinoma in situ. Indien afwijkend IVP te doen

17 Spierinvasief blaascarcinoma

18 TNM-classificatie Tx primaire tumor niet te bepalen Ta niet invasief papillair Tis in situ: vlakke tumor T1 subepitheliaal bindweefsel T2 muscularis T2a binnenste helft T2b buitenste helft T3 doorheen de muscularis T3a microscopisch T3b extravesicale massa T4a prostaat, uterus, vagina T4b bekkenwand, abdominale wand

19 Staging CT-scan voor lymfeklier status NMR waarschijnlijk niet superieur Botscan toch best uit te voeren bij lokaal gevorderde tumoren alsook in geval van lymfeklieraantasting

20 Therapie Radicale cystectomie Man: cystoprostatectomie Vrouw: anterieure exenteratie Evt. vriescoupes sectievlakken ureteren Open of laparoscopisch Urethrectomie: bij invasie blaashals en/of urethra prostatica

21 Therapie - Radicale cystectomie

22 Urinederivatie Bricker-stoma Continent stoma Orthotope vervangblaas

23 Urinederivatie Studer blaas

24 Neo-adjuvante chemotherapie Optie bij T2G3 Bij duidelijke klieraantasting of primair inoperabele tumoren: 2 cycli chemo, imaging, evt. 3-4 cycli bij respons, gevolgd door cystectomie M-VAC Toename 5-jaarsoverleving ± 5% Niet bij BCG falende T1G3

25 Adjuvante chemotherapie Kan overwogen worden bij T3-T4 tumoren en/of N+ Geen duidelijke survival winst aangetoond in gerandomiseerde studies, wel evidentie in meta-analyse

26 Palliatieve chemotherapie Gemetastaseerde ziekte RR: 50-60% M-VAC of Gemcitabine-platinum MVAC MTX: 30mg/m2-Vinblastine 3mg/m2 d Adriamycine : 30 mg/m2 d2-cddp : 70mg/m2 d2 CDDP:80mg/m2-gemcitabine:1250 mg/m2 om de drie weken Carbo : 300mg/m2 AUC 5-gemcitabine: 1000mg/m2 om de drie weken 4-6 cycli, evaluatie na drie cycli.

27 Follow-up Gedurende het eerste en het tweede jaar 3-maandelijkse follow-up, vervolgens 6- maandelijks en dan verder jaarlijks na 5 jaar Onderzoeken: cytologie, echo abdomen en Rx thorax en cystoscopie indien de urethra nog aanwezig is. Daarenboven halfjaarlijkse CT gedurende de eerste 2 jaar en daarna jaarlijks

28 Partiële cystectomie Door transurethrale resectie ofwel met open chirurgie kan een deel van de blaas weggenomen worden Bij primaire solitaire tumoren bij patiënten waarbij een totale cystectomie niet haalbaar of niet wenselijk Weinig indicaties Gecombineerd met preoperatieve radiotherapie of met chemo.

29 Blaaspreservatie Tur-blaas in combinatie met chemo- en/of radiotherapie

30 Radiotherapie In combinatie met chemotherapie in een blaaspreveservatie protocol Als enige behandeling voor een invasief blaascarcinoom zijn de resultaten van externe radiotherapie slechter dan die van chirurgie met betrekking tot de lokale controle en waarschijnlijk ook met betrekking tot de overleving Bij patiënten die niet lokaal controleerbaar zijn door de transurethrale resectie en die toch ook geen cystectomie kunnen hebben, is radiotherapie te overwegen Palliatief bij bloedende tumoren

Laarbeeklaan Brussel. Oncologisch Handboek. Richtlijnen Urologie. Blaas

Laarbeeklaan Brussel. Oncologisch Handboek. Richtlijnen Urologie. Blaas Laarbeeklaan 101 1090 Brussel Oncologisch Handboek Richtlijnen Urologie Blaas V3.2014 Blaas ICD-O C67 1 Inleiding De meerderheid van de patiënten (75-85%) vertoont oppervlakkige blaastumoren (stadium Tis,

Nadere informatie

BLAASCARCINOOM WORK-UP. 1. Workup hematurie. Anamnese en klinisch onderzoek. Cystoscopie met beschrijving van de tumor en diagram.

BLAASCARCINOOM WORK-UP. 1. Workup hematurie. Anamnese en klinisch onderzoek. Cystoscopie met beschrijving van de tumor en diagram. BLAASCARCINOOM WORK-UP 1. Workup hematurie Anamnese en klinisch onderzoek. Cystoscopie met beschrijving van de tumor en diagram. 2. Workup blaastumor Beeldvorming bovenste urinewegen (mogelijkheden: CT

Nadere informatie

Huisartsen Symposium Uro Oncologie Pijnloze Macroscopische Haematurie

Huisartsen Symposium Uro Oncologie Pijnloze Macroscopische Haematurie Huisartsen Symposium Uro Oncologie Pijnloze Macroscopische Haematurie Casuistiek Hr. B 21/1/77 -Macroscopische hematurie, geen pijnklachten, geen koorts, geen mictieklachten - VG: astma - Med: pulmicort

Nadere informatie

Behandeling - chirurgie - radiotherapie - chemotherapie Zie hoofdstuk Behandeling

Behandeling - chirurgie - radiotherapie - chemotherapie Zie hoofdstuk Behandeling Richtlijn voor Urologische tumoren, Blaascarcinoom Richtlijn type: regionale richtlijn, Versie: 1, Status: Goedgekeurd, Doelgroep: Specialisten, Richtlijn soort: Tumorgebonden, Hoofdindeling: Urologische

Nadere informatie

Oppervlakkig blaascarcinoom

Oppervlakkig blaascarcinoom Cijfers* Oppervlakkig blaascarcinoom Dr Plancke Urologie Imelda ZH Bonheiden Blaaskanker is een veel voorkomende kanker : 6de in rang voor de 2 geslachten - 5de voor de mannen - 16de voor de vrouwen 2de

Nadere informatie

De cystectomie met. neo-blaas. Plan van aanpak voor de kinesitherapeut. Prof. Inge Geraerts

De cystectomie met. neo-blaas. Plan van aanpak voor de kinesitherapeut. Prof. Inge Geraerts De cystectomie met neo-blaas Plan van aanpak voor de kinesitherapeut Prof. Inge Geraerts Blaaskanker- wereldwijd Ferlay J et al. GLOBOCAN 2012 Blaaskanker- België Ferlay J et al. GLOBOCAN 2012 Blaaskanker-

Nadere informatie

Blaaskanker 6 november 2017

Blaaskanker 6 november 2017 Martini Ziekenhuis Groningen Blaaskanker 6 november 2017 Dr. L.F.A. Wymenga, uroloog Inhoud Blaaskanker Oppervlakkig/ niet-spierinvasief blaaskanker Spierinvasief blaaskanker Robot cystectomie Functie

Nadere informatie

Registratie van urotheliale tumoren

Registratie van urotheliale tumoren Registratie van urotheliale tumoren e-cancerregistration Anatomie van het urinair systeem Nierbekken C65.9 Ureter C66.9 Blaas C67.9 Nierbekken en ureter : paar Blaas en urethra : onpaar Urethra C68.0 2

Nadere informatie

Laarbeeklaan Brussel. Oncologisch Handboek. Richtlijnen Urologie. Testis

Laarbeeklaan Brussel. Oncologisch Handboek. Richtlijnen Urologie. Testis Laarbeeklaan 101 1090 Brussel Oncologisch Handboek Richtlijnen Urologie Testis V3.2014 Testis ICD-O C62 1 Inleiding De richtlijnen hebben betrekking tot kiemceltumoren van de testis, die meer dan 90% van

Nadere informatie

belangrijke cijfers over blaaskanker

belangrijke cijfers over blaaskanker belangrijke cijfers over blaaskanker Een overzicht van het voorkomen, de behandeling en overleving van blaaskanker, gebaseerd op cijfers uit de Nederlandse Kankerregistratie blaaskanker in Nederland Deze

Nadere informatie

Peniscarcinoom. Regionale richtlijn IKMN, Versie: 1.1

Peniscarcinoom. Regionale richtlijn IKMN, Versie: 1.1 Peniscarcinoom Regionale richtlijn IKMN, Versie: 1.1 Laatst gewijzigd : 02-05-2003 Methodiek: Consensus based Verantwoording: Reg. WG urologische tumoren Inhoudsopgave Algemeen...1 Diagnostiek...2 Medisch

Nadere informatie

UITINGSVORMEN. Naast de histologische indeling wordt ook onderscheid gemaakt tussen oppervlakkige (niet invasieve) en invasieve blaastumoren.

UITINGSVORMEN. Naast de histologische indeling wordt ook onderscheid gemaakt tussen oppervlakkige (niet invasieve) en invasieve blaastumoren. Bijlage bij richtlijn Blaascarcinoom, hoofdstuk Algemeen UITINGSVORMEN Naast de histologische indeling wordt ook onderscheid gemaakt tussen oppervlakkige (niet invasieve) en invasieve blaastumoren. Oppervlakkige

Nadere informatie

Pancreascarcinoom

Pancreascarcinoom 7.1.3. Pancreascarcinoom 1. Pancreasadenocarcinoma: diagnose en staging 1.1. Symptomen Zeer aspecifiek. 10% van de patiënten presenteren zich met nieuwe DM. Bij oudere patiënten is acute pancreatitis vaak

Nadere informatie

Blaastumoren. 1. Inleiding. 2. Anatomopathologie. Anatomie van de blaaswand. Blaascarcinomata.

Blaastumoren. 1. Inleiding. 2. Anatomopathologie. Anatomie van de blaaswand. Blaascarcinomata. Blaastumoren. 1. Inleiding. 2. Anatomopathologie. Anatomie van de blaaswand Het normale urotheel van de blaas in gecontraheerde staat is zes tot zeven celrijen dik. De lamina propria in haar oppervlakkig

Nadere informatie

7.3.2. Baarmoedercarcinoom

7.3.2. Baarmoedercarcinoom 7.3.2. Baarmoedercarcinoom 1 Stadiëring 1.1 TNM-classificatie (7 th edition, 2009) Tx T0 Tis T1 T1a T1b T2 T3a T3b T4 Nx N0 N1 N2 M0 M1 Primaire tumor kan niet beoordeeld worden Geen evidentie voor primaire

Nadere informatie

Behandeling - chirurgie - radiotherapie - chemotherapie Zie hoofdstuk Behandeling

Behandeling - chirurgie - radiotherapie - chemotherapie Zie hoofdstuk Behandeling Richtlijn voor Urologische tumoren, Blaascarcinoom Richtlijn type: regionale richtlijn, Versie: 1, Status: Goedgekeurd, Doelgroep: Specialisten, Richtlijn soort: Tumorgebonden, Hoofdindeling: Urologische

Nadere informatie

Behandeling van dikke

Behandeling van dikke Behandeling van dikke Item 1 Item 2 Item 3 darmkanker Annelies Holvoet Donderdag 24/05/2018 > DD/MM/JJJJ Titel van d Dikke darmkanker Ontstaan Behandeling Preventie Dikkedarmkanker in Vlaanderen Jaarlijks

Nadere informatie

Landelijke contactdag Vereniging Waterloop. Dr. J.L. Boormans Uroloog Erasmus MC Kanker Instituut

Landelijke contactdag Vereniging Waterloop. Dr. J.L. Boormans Uroloog Erasmus MC Kanker Instituut Landelijke contactdag Vereniging Waterloop Dr. J.L. Boormans Uroloog Erasmus MC Kanker Instituut Blaascarcinoom! 5e maligniteit bij mannen en 9e bij vrouwen! Sterfte in Ned ± 1300 / jaar = 25 / week!!

Nadere informatie

Overzicht. blaaskanker W. Van Haute uroloog. blaascarcinoom. Overzicht. aetiologie/epidemiologie

Overzicht. blaaskanker W. Van Haute uroloog. blaascarcinoom. Overzicht. aetiologie/epidemiologie Overzicht aetiologie/epidemiologie blaaskanker W. Van Haute uroloog pathogenese en stadiering: non-invasive vs muscle invasive Symptomen / Diagnose Behandeling: non-invasive; T1 G3 radicale therapie Muscle

Nadere informatie

Slokdarmcarcinoom

Slokdarmcarcinoom 7.1.1. Slokdarmcarcinoom 1. Inleiding 1.1. Algemeen Kanker van de slokdarm betreft vnl. het plaveiselcelcarcinoom en het adenocarcinoom, in minder dan vijf procent is er sprake van andere histologie. Hoewel

Nadere informatie

Blaaskanker, informatie over behandeling Urologie

Blaaskanker, informatie over behandeling Urologie Blaaskanker, informatie over behandeling Urologie Beter voor elkaar 2 In Nederland wordt per jaar in totaal bij ongeveer 5.200 mensen blaaskanker vastgesteld. Daarvan hebben circa 2.600 mensen een spierinvasief

Nadere informatie

BELEIDSLIJNEN NIERCELCARCINOMEN

BELEIDSLIJNEN NIERCELCARCINOMEN BELEIDSLIJNEN NIERCELCARCINOMEN 1. INLEIDING Het aantal niercelcarcinomen neemt toe (2% per jaar) met een predominantie van man/vrouw (1.5/1) en een piekincidentie in de 6de en 7de decade. Er zijn epidemiologische

Nadere informatie

Chemoradiatie bij het spierinvasief blaascarcinoom

Chemoradiatie bij het spierinvasief blaascarcinoom Chemoradiatie bij het spierinvasief blaascarcinoom Richard P. Meijer, Uroloog DUOS 4-12-2015 Disclosure belangen (potentiële) belangenverstrengeling Geen Voor bijeenkomst mogelijk relevante relaties met

Nadere informatie

Protocol Urologie. AZ Monica

Protocol Urologie. AZ Monica Protocol Urologie AZ Monica Conform het Koninklijk Besluit betreffende het Multidisciplinair Oncologisch Consult maakt dit protocol onderdeel uit van het multidisciplinair oncologisch handboek, dat elk

Nadere informatie

Dr. N. Toussaint Uroloog ZNA Middelheim

Dr. N. Toussaint Uroloog ZNA Middelheim Dr. N. Toussaint Uroloog ZNA Middelheim Het kan ook zonder zakje Waarom cystectomie? Blaascarcinoom Meest frequent TCC Soms plaveiselcel Zeldzaam adenocarcinoom T2 tumor, T1 hooggradig of Cis ondanks BCG,

Nadere informatie

1 e Post EAUN Meeting

1 e Post EAUN Meeting 1 e Post EAUN Meeting Jeannette Verkerk, MScN, RN 23 juni 2011 1 V&VN urologie Blaascarcinoom Niet spier-invasief Inhoud De zorg bij niet-spierinvasief blaascarcinoom Aanleiding tot de richtlijn blaasinstillaties

Nadere informatie

Algemene opmerking: classificatie van toepassing op carcinomen met inbegrip van adenocarcinomen van de gastrooesofagale

Algemene opmerking: classificatie van toepassing op carcinomen met inbegrip van adenocarcinomen van de gastrooesofagale MAAG 1. Tumor: 1.1. TNM classificatie: Algemene opmerking: classificatie van toepassing op carcinomen met inbegrip van adenocarcinomen van de gastrooesofagale junctie. Tumor met epicentrum binnen 5 cm

Nadere informatie

DoNaMo GU Blaascarcinoom. André Bergman & Martijn Kerst 9 september 2015 NKI-AVL

DoNaMo GU Blaascarcinoom. André Bergman & Martijn Kerst 9 september 2015 NKI-AVL DoNaMo GU Blaascarcinoom André Bergman & Martijn Kerst 9 september 2015 NKI-AVL Paulus Potter Pissende koe (ca. 1650) 1632-1723 Casus Tijdens het Uro-Oncologisch overleg wordt een 65 jarige patiënt besproken

Nadere informatie

Tumoren van het anaal kanaal

Tumoren van het anaal kanaal 7.1.8. Tumoren van het anaal kanaal 1. Inleiding 1.1. Incidentie Aparte entiteit! Incidentie uitzonderlijk (2% van de digestieve tumoren) Incidentie 3v - 2m Gem. 65 jaar 2. Klinische presentatie De meeste

Nadere informatie

Pancreascarcinoom en kansen voor de toekomst

Pancreascarcinoom en kansen voor de toekomst 18 mei 2006 Jaarbeurs Utrecht Pancreascarcinoom en kansen voor de toekomst Jan Ouwerkerk Research Coördinator Oncologie Leids Universitair Medisch Centrum Pancreas Carcinoom Incidencie: 33.730 nieuwe patiënten

Nadere informatie

Richtlijnen Urologie

Richtlijnen Urologie Oncologisch Handboek Richtlijnen Urologie Nier Nier ICD-O C64 Richtlijnen Urologie Nier - 1 - 1 Algoritme Klinische presentatie Diagnostische procedure T1a-T1b Partiële nefrectomie Stadium I-III T1b-T3

Nadere informatie

Tx niet evalueerbaar T0 geen tumor

Tx niet evalueerbaar T0 geen tumor COLON 1. Tumor: 1.1. TNM classificatie: T: primaire tumor Tx niet evalueerbaar T0 geen tumor Tis T1 carcinoma in situ: intra-epitheliaal of invasie lamina propria (niet doorheen muscularis mucosa) subclassificatie

Nadere informatie

Prostaat ca en Blaas ca. THEMA 2015; Een kleine overview

Prostaat ca en Blaas ca. THEMA 2015; Een kleine overview Prostaat ca en Blaas ca THEMA 2015; Een kleine overview JB van Beekum uroloog Regio Samenwerking MMC-SAZ-SJG 3-6-2015 Kleine overview? Slechts 15 min. Samenwerking?! Zeker in de huidige tijd: Van essentieel

Nadere informatie

KWALITEITSINDICATOREN VOOR ONCOLOGIE: BORSTKANKER Fase 1: validatie van de individuele resultaten Ziekenhuis 86

KWALITEITSINDICATOREN VOOR ONCOLOGIE: BORSTKANKER Fase 1: validatie van de individuele resultaten Ziekenhuis 86 1 KWALITEITSINDICATOREN VOOR ONCOLOGIE: BORSTKANKER Fase 1: validatie van de individuele resultaten Ziekenhuis 86 2 1. BESCHRIJVENDE STATISTIEK Tabel 1: Invasieve borstkanker en ductaal carcinoma in situ

Nadere informatie

Galblaascarcinoom. Landelijke richtlijn, Versie: 1.1

Galblaascarcinoom. Landelijke richtlijn, Versie: 1.1 Galblaascarcinoom Landelijke richtlijn, Versie: 1.1 Datum Goedkeuring: 10-05-2004 Methodiek: Consensus based Verantwoording: Landelijke werkgroep GI-tumoren Inhoudsopgave Algemeen...1 Screening...2 Diagnostiek...3

Nadere informatie

Urogenitale maligniteiten. Asia Ropela, internist-oncoloog St.Jansdal ziekenhuis 27 september 2014

Urogenitale maligniteiten. Asia Ropela, internist-oncoloog St.Jansdal ziekenhuis 27 september 2014 Urogenitale maligniteiten Asia Ropela, internist-oncoloog St.Jansdal ziekenhuis 27 september 2014 Urogenitale maligniteiten Adenocarcinomen prostaatcarcinoom niercarcinoom ovariumcarcinoom endometriumcarcinoom

Nadere informatie

Sarcoma State of the art deel 2

Sarcoma State of the art deel 2 19 mei 2009 Jaarbeurs Utrecht Sarcoma State of the art deel 2 Jan Ouwerkerk Research Coördinator Oncologie Leids Universitair Medisch Centrum Osteosarcoom Osteosarcoom is een primaire botkanker die zijn

Nadere informatie

Maligne melanomen. Dr. N. Vancanneyt Prof. Dr. M. Stas Dienst Oncologische Heelkunde UZ Leuven

Maligne melanomen. Dr. N. Vancanneyt Prof. Dr. M. Stas Dienst Oncologische Heelkunde UZ Leuven Maligne melanomen Dr. N. Vancanneyt Prof. Dr. M. Stas Dienst Oncologische Heelkunde UZ Leuven Inhoud Introductie Diagnose & staging onderzoeken Classificatie Therapie Follow-up Introductie Maligne tumor

Nadere informatie

Conceptrichtlijn Blaascarcinoom Een vertaling van de EAU guidelines on bladder cancer

Conceptrichtlijn Blaascarcinoom Een vertaling van de EAU guidelines on bladder cancer onceptrichtlijn Blaascarcinoom Een vertaling van de EAU guidelines on bladder cancer 2 30 3 40 INITIATIEF Nederlandse Vereniging voor Urologie IN SAMENWERKING MET Nederlandse Internisten Vereniging Nederlandse

Nadere informatie

Stadiering en triple diagnostiek van borst en oksel. Dr. P. Berteloot 10/2011

Stadiering en triple diagnostiek van borst en oksel. Dr. P. Berteloot 10/2011 Stadiering en triple diagnostiek van borst en oksel Dr. P. Berteloot 10/2011 Diagnostische beeldvorming Radiologisch onderzoek ter evaluatie van - klinische afwijking screenings gedetecteerde afwijking

Nadere informatie

Maligne melanoma Belang van sentinelklierbiopsie

Maligne melanoma Belang van sentinelklierbiopsie Maligne melanoma Belang van sentinelklierbiopsie Annemie Rutten Medische Oncologie AZ St. Augustinus Maligne melanoma 10% van alle huidkankers, maar meest agressieve. Incidentie van maligne melanoma neemt

Nadere informatie

BLAASCONSERVERENDE TECHNIEKEN BIJ INVASIEVE BLAASTUMOREN: WAT KAN EN BIJ WELKE PATIËNT?

BLAASCONSERVERENDE TECHNIEKEN BIJ INVASIEVE BLAASTUMOREN: WAT KAN EN BIJ WELKE PATIËNT? FACULTEIT GENEESKUNDE EN GEZONDHEIDSWETENSCHAPPEN Academiejaar 2009 2010 BLAASCONSERVERENDE TECHNIEKEN BIJ INVASIEVE BLAASTUMOREN: WAT KAN EN BIJ WELKE PATIËNT? Maarten VANDEPLAS Promotor: Prof. Em. Dr.

Nadere informatie

Neo-adjuvante chemotherapie. Dr. J. Wagemans Dr. K. De Cuyper

Neo-adjuvante chemotherapie. Dr. J. Wagemans Dr. K. De Cuyper Neo-adjuvante chemotherapie Dr. J. Wagemans Dr. K. De Cuyper Neo-adjuvante chemotherapie Indicaties Operabele borsttumoren: Reductie van tumorgrootte om de chirurgische opties te verbeteren. Mogelijkheid

Nadere informatie

Nabehandeling voor oppervlakkige blaasgezwellen met BCG of Mitomycine-C SAP 13554

Nabehandeling voor oppervlakkige blaasgezwellen met BCG of Mitomycine-C SAP 13554 Nabehandeling voor oppervlakkige blaasgezwellen met BCG of Mitomycine-C SAP 13554 2014, opgemaakt door de dienst urologie te Az Damiaan Oostende. Alle rechten voorbehouden. Niets uit deze uitgave mag worden

Nadere informatie

Urologie. Richard van der Linden Thijn de Vocht

Urologie. Richard van der Linden Thijn de Vocht Urologie Richard van der Linden Thijn de Vocht Qais Niemer Laurens Donkers Richard van der Linden Thijn de Vocht 2 John Verhulst Urologie? Urologie is het vakgebied dat zich bezighoudt met ziekten in de

Nadere informatie

Anuscarcinoom. Landelijke richtlijn, Versie: 1.1. Datum Goedkeuring: 27-08-2003 Methodiek: Consensus based Verantwoording: LW GE-tumoren

Anuscarcinoom. Landelijke richtlijn, Versie: 1.1. Datum Goedkeuring: 27-08-2003 Methodiek: Consensus based Verantwoording: LW GE-tumoren Anuscarcinoom Landelijke richtlijn, Versie: 1.1 Datum Goedkeuring: 27-08-2003 Methodiek: Consensus based Verantwoording: LW GE-tumoren Inhoudsopgave Algemeen...1 Screening...2 Diagnostiek...3 Medisch technisch...3

Nadere informatie

Blaasspoelingen. (preventie nieuwe blaaspoliepen) Dr. T. Debacker Dr. D. Arnold Dr. C. D Hont Dr. M. Sorber Dr. N. Toussaint

Blaasspoelingen. (preventie nieuwe blaaspoliepen) Dr. T. Debacker Dr. D. Arnold Dr. C. D Hont Dr. M. Sorber Dr. N. Toussaint Blaasspoelingen (preventie nieuwe blaaspoliepen) Dr. T. Debacker Dr. D. Arnold Dr. C. D Hont Dr. M. Sorber Dr. N. Toussaint INLEIDING Uit de onderzoeken blijkt dat u een of meerdere oppervlakkige blaasgezwellen

Nadere informatie

Blaaskanker Radboud universitair medisch centrum

Blaaskanker Radboud universitair medisch centrum Blaaskanker Inhoudsopgave 1. Inleiding 1 2. Anatomie van de blaas 1 3. Wat is blaaskanker? 2 4. Oorzaken van blaaskanker 2 5. Onderzoeken 3 6. Behandeling niet-spierinvasieve blaaskanker 3 7. Behandeling

Nadere informatie

Patiënten Informatie Map

Patiënten Informatie Map Patiënten Informatie Map Niet-spierinvasieve blaaskanker Deze Patiënten Informatie Map is eigendom van: Naam: De vinder van deze map wordt dringend verzocht contact op te nemen met de polikliniek urologie

Nadere informatie

Peniscarcinoom. Regionale richtlijn IKMN, Versie: 1.1

Peniscarcinoom. Regionale richtlijn IKMN, Versie: 1.1 Peniscarcinoom Regionale richtlijn IKMN, Versie: 1.1 Datum Goedkeuring: 02-05-2003 Methodiek: Consensus based Verantwoording: Reg. WG urologische tumoren Inhoudsopgave Algemeen...1 Diagnostiek...2 Medisch

Nadere informatie

Schrompelblaas aantal maanden na blaasspoeling, zeer zeldzaam algemeen -

Schrompelblaas aantal maanden na blaasspoeling, zeer zeldzaam algemeen - Voorbeeld nazorgplan fictieve patiënt met een niet-spierinvasief blaascarcinoom Persoonsgegevens naam patiënt A. Jansen geboorte 1-1-1960 adres Plan 1, 1111 AB, Plan telefoon / e-mail 1212121212/a.jansen@plan.nl

Nadere informatie

Behandelingen bij blaaskanker

Behandelingen bij blaaskanker Behandelingen bij blaaskanker Deze folder geeft u informatie over mogelijke behandelingen bij blaaskanker in het Antoni van Leeuwenhoek. De folder dient als ondersteuning en aanvulling op de mondelinge

Nadere informatie

Lymfeknoop dissectie in borstcarcinoom, diagnostiek of therapie? Wim Demey, medische oncologie, Borstkliniek voorkempen

Lymfeknoop dissectie in borstcarcinoom, diagnostiek of therapie? Wim Demey, medische oncologie, Borstkliniek voorkempen Lymfeknoop dissectie in borstcarcinoom, diagnostiek of therapie? Wim Demey, medische oncologie, Borstkliniek voorkempen 85% via de axilla Mammaria interna alleen aantasting is zeldzaam

Nadere informatie

NIERCARCINOOM WORK UP. Klinisch onderzoek. Labo. Urine-onderzoek. CAT abdomen/bekken met contrast. CT thorax.

NIERCARCINOOM WORK UP. Klinisch onderzoek. Labo. Urine-onderzoek. CAT abdomen/bekken met contrast. CT thorax. NIERCARCINOOM WORK UP Klinisch onderzoek. Labo. Urine-onderzoek. CAT abdomen/bekken met contrast. CT thorax. MRI zo CT cavale trombose suggereert of igv nierinsufficiëntie. Botscan en CT hersenen op klinische

Nadere informatie

LONGKANKER. Wat is longkanker? Symptomen. Apotheker Bernard Vanhoutte AZ Sint-Jan Brugge-Oostende AV. Een kwaadaardig gezwel

LONGKANKER. Wat is longkanker? Symptomen. Apotheker Bernard Vanhoutte AZ Sint-Jan Brugge-Oostende AV. Een kwaadaardig gezwel LONGKANKER Apotheker Bernard Vanhoutte AZ Sint-Jan Brugge-Oostende AV Wat is longkanker? Een kwaadaardig gezwel Van de luchtpijpvertakkingen (bronchiën) Meestal niet van de longblaasjes Bronchuscarcinoom

Nadere informatie

Mogelijkheden van resectie na chemotherapie bij het pancreascarcinoom. Prof. dr. Marc Besselink Afdeling Chirurgie, AMC Amsterdam

Mogelijkheden van resectie na chemotherapie bij het pancreascarcinoom. Prof. dr. Marc Besselink Afdeling Chirurgie, AMC Amsterdam Mogelijkheden van resectie na chemotherapie bij het pancreascarcinoom Prof. dr. Marc Besselink Afdeling Chirurgie, AMC Amsterdam Amsterdam, 19 Januari 2018 Pancreascarcinoom Slechte prognose (5 jaars-overleving,

Nadere informatie

Kankerregistratie AZ Groeninge incidentiejaar 2006 Incidentie op topografie

Kankerregistratie AZ Groeninge incidentiejaar 2006 Incidentie op topografie Kankerregistratie AZ Groeninge incidentiejaar 2006 Incidentie op topografie Incidentiejaar 2006 Incidentiejaar 2005 Incidentiejaar 2004 Incidentiejaar 2003 ORL /stomato 48 51 62 54 Gastro-intestinaal:

Nadere informatie

Niet-spierinvasieve blaaskanker

Niet-spierinvasieve blaaskanker Niet-spierinvasieve blaaskanker Urologische Oncologie Patiënten Informatie Map (PIM) Eigendom van Adres Postcode en woonplaats Telefoon PI-011089.versie 1.0 / 31-05-2016 1 1. Inleiding De uroloog heeft

Nadere informatie

Urologie Hematurie en PSA

Urologie Hematurie en PSA Urologie Hematurie en PSA Marina Hovius en George van Andel, urologen Susanne van Laatum, huisarts 15 januari 2016 Casus 1 Vrouw van 63 jaar, blanco VG, 2 vaginale bevallingen heeft recidiverend urineweginfecties

Nadere informatie

EFFECT studie. Formulier primaire registratie

EFFECT studie. Formulier primaire registratie EFFECT studie Formulier primaire registratie De variabelen met REQ in superscript zijn verplicht in te vullen variabelen. De variabelen met een zijn single-select variabelen; er kan slechts één antwoord

Nadere informatie

De gidsbijprostaatkanker -Uroloog Roderick van den Bergh St Antonius Ziekenhuis, Utrecht

De gidsbijprostaatkanker -Uroloog Roderick van den Bergh St Antonius Ziekenhuis, Utrecht De gidsbijprostaatkanker -Uroloog 4-6-2019 Roderick van den Bergh St Antonius Ziekenhuis, Utrecht Inhoud Wat zijn de stappen die de patiënt doorloopt als mogelijk sprake is van prostaatkanker. 1. Incidentie

Nadere informatie

urologie blaasspoelingen preventie nieuwe blaaspoliepen

urologie blaasspoelingen preventie nieuwe blaaspoliepen urologie blaasspoelingen preventie nieuwe blaaspoliepen BLAASPOLIEPEN Uit onderzoeken bleek dat u een of meerdere oppervlakkige blaasgezwellen heeft. De uroloog stelde u een blaasspoeling voor als behandeling.

Nadere informatie

Lokaal irresectabel pancreascarcinoom: valkuilen bij diagnostiek na chemotherapie. Prof. dr. Marc Besselink HPB chirurg, Amsterdam UMC

Lokaal irresectabel pancreascarcinoom: valkuilen bij diagnostiek na chemotherapie. Prof. dr. Marc Besselink HPB chirurg, Amsterdam UMC Lokaal irresectabel pancreascarcinoom: valkuilen bij diagnostiek na chemotherapie Prof. dr. Marc Besselink HPB chirurg, Amsterdam UMC Casus: hr D Man 64 jaar Trotse opa van 4 kleinkinderen Komt bij u op

Nadere informatie

Inclusie criteria Ja Nee

Inclusie criteria Ja Nee In- en exclusie criteria Visite datum: 2 0 In- en exclusie criteria Inclusie criteria Ja Nee 1. Naadlekkage na LAR tot maximaal 5 cm vanaf de anus. O O 2. Naadlekkage bevestigd op CT-scan OF endoscopie.

Nadere informatie

Vroegstadium borstkanker Medicamenteuze behandeling. Jan Drooger Internist-oncoloog Huisartsensymposium 20 september 2017

Vroegstadium borstkanker Medicamenteuze behandeling. Jan Drooger Internist-oncoloog Huisartsensymposium 20 september 2017 Vroegstadium borstkanker Medicamenteuze behandeling Jan Drooger Internist-oncoloog Huisartsensymposium 20 september 2017 Disclosures spreker (potentiële) belangenverstrengeling Nothing to disclose Voor

Nadere informatie

Richtlijn Blaascarcinoom

Richtlijn Blaascarcinoom Nederlandstalige samenvatting van de EAU guidelines on bladder cancer INITIATIEF Nederlandse Vereniging voor Urologie IN SAMENWERKING MET Nederlandse Internisten Vereniging Nederlandse Vereniging voor

Nadere informatie

Nierablatie onder CT geleide punctie

Nierablatie onder CT geleide punctie Nierablatie onder CT geleide punctie Nierablatie op CT 1 Intro/Voorstelling 2 Anatomie/Fysiologie 3 Indeling niertumoren 4 Behandeling/RFA 1 Intro/Voorstelling AZ Delta ziekenhuis bestaat momenteel uit

Nadere informatie

DE SLOKDARM DE SLOKDARM

DE SLOKDARM DE SLOKDARM DE SLOKDARM DE SLOKDARM De slokdarm (oesofagus) is een onderdeel van het spijsverteringskanaal. Het grootste deel van de slokdarm ligt in de borstholte. De slokdarm loopt ongeveer midden door de borstholte

Nadere informatie

Achtergrondrapportage beoordeling stand van de wetenschap en praktijk. Hyperthermie in combinatie met intravesicale

Achtergrondrapportage beoordeling stand van de wetenschap en praktijk. Hyperthermie in combinatie met intravesicale Onderwerp: Hyperthermie in combinatie met intravesicale chemotherapie bij blaaswandcarcinoom Samenvatting: Hyperthermie in combinatie met intravesicale chemotherapie combineert het lokaal verwarmen van

Nadere informatie

Afdeling: Urologie. Onderwerp: Verwijderen van de blaas / Bricker

Afdeling: Urologie. Onderwerp: Verwijderen van de blaas / Bricker Afdeling: Urologie Onderwerp: Verwijderen van de blaas / Bricker Verwijderen van de blaas met aanleg van urineomleiding Radicale cystectomie met urinedeviatie vlgs Bricker Inleiding Tijdens uw bezoek aan

Nadere informatie

Procare : kwaliteitsbewaking van de behandeling van het rectumcarcinoom in België

Procare : kwaliteitsbewaking van de behandeling van het rectumcarcinoom in België Definitie rectumtumor Procare : kwaliteitsbewaking van de behandeling van het rectumcarcinoom in België Dr L. Deruyter Digestieve Oncologische Heelkunde AZ Sint-Jan Brugge-Oostende Campus Henri Serruys

Nadere informatie

Mail: of Fax: t.a.v. Emo van Halsema

Mail: of Fax: t.a.v. Emo van Halsema Datum: Beloop na aanleggen decomprimerend stoma Ja Nee Zijn er complicaties opgetreden in het traject na aanleggen van het decomprimerende stoma? Ο Ο ZO JA, VULT U SVP EEN COMPLICATIEFORMULIER IN Hebben

Nadere informatie

TESTISCARCINOOM WORK UP. 1. Workup verdachte massa in testis

TESTISCARCINOOM WORK UP. 1. Workup verdachte massa in testis TESTISCARCINOOM WORK UP 1. Workup verdachte massa in testis Anamnese en klinisch onderzoek. AFP. Beta HCG. Labo inclusief LDH, syfilis, HIV en hepatitis B. RX thorax. Echo testes. 2. Steeds inguinale orchidectomie

Nadere informatie

Blaasspoelen met BCG/Mitomycine/Epirubicine

Blaasspoelen met BCG/Mitomycine/Epirubicine Urologie Blaasspoelen met BCG/Mitomycine/Epirubicine Het Antonius Ziekenhuis vormt samen met Thuiszorg Zuidwest Friesland de Antonius Zorggroep De uroloog heeft met u gesproken over het doel van blaasspoelingen.

Nadere informatie

Colorectale tumor met beperkte metastasen. Curatie en controle Dr. Sarah Verherstraeten Dr. Julie Bogaert Dr. Michel Martens

Colorectale tumor met beperkte metastasen. Curatie en controle Dr. Sarah Verherstraeten Dr. Julie Bogaert Dr. Michel Martens Colorectale tumor met beperkte metastasen Curatie en controle Dr. Sarah Verherstraeten Dr. Julie Bogaert Dr. Michel Martens Casus 1 Marc 53 jaar Antecedenten: Bimalleolaire enkelfractuur 04/2015: Spoedopname

Nadere informatie

Komt een man bij de dokter

Komt een man bij de dokter Komt een man bij de dokter Over PSA en mictieklachten 11 november 2014 Prostaat Specifiek Antigeen eiwit geproduceerd door prostaatepitheel verhoogd bij afwijkingen van de prostaat prostaatontsteking

Nadere informatie

Blaaskanker. Wat is blaaskanker? We leggen het u graag uit. ESMO/AKF Patient Guide Series. Gebaseerd op de medische praktijk aanbevelingen van ESMO

Blaaskanker. Wat is blaaskanker? We leggen het u graag uit. ESMO/AKF Patient Guide Series. Gebaseerd op de medische praktijk aanbevelingen van ESMO Blaaskanker Wat is blaaskanker? We leggen het u graag uit. www.antikankerfonds.org www.esmo.org ESMO/AKF Patient Guide Series Gebaseerd op de medische praktijk aanbevelingen van ESMO BLAASKANKER: GIDS

Nadere informatie

NIEUW: waterstraal-ondersteunde operatietechniek bij blaaskanker

NIEUW: waterstraal-ondersteunde operatietechniek bij blaaskanker NIEUW: waterstraal-ondersteunde operatietechniek bij blaaskanker BEHOEDZAAM, EFFECTIEF, DUURZAAM Beste patiënt, BIJ U bestaat de verdenking op een tumor in de urineblaas. Dat klinkt misschien verontrustend,

Nadere informatie

Verwijderen van de blaas / Bricker

Verwijderen van de blaas / Bricker Verwijderen van de blaas / Bricker Urologie Beter voor elkaar 2 Verwijderen van de blaas met aanleg van urineomleiding Radicale cystectomie met urinedeviatie vlgs Bricker Inleiding Tijdens uw bezoek aan

Nadere informatie

Maligne melanoma

Maligne melanoma 7.6.1. Maligne melanoma 1. Screening (aanbeveling; onvoldoende evidentie) Om de 6-12 maanden controle van de gepigmenteerde laesies nuttig bij familiair verhoogd risico*/op grond van huidtype en UV-schade;

Nadere informatie

Landelijk Contactdag 2017

Landelijk Contactdag 2017 Landelijk Contactdag 2017 Radiotherapie voor Blaaskanker Bradley Pieters Academisch Medisch Centrum/ Universiteit van Amsterdam 2 Typen Blaaskanker Niet-spierinvasief Spierinvasief Behandelingen Verwijderen

Nadere informatie

KWALITEITSINDICATOREN VOOR ONCOLOGIE: INVASIEVE BORSTKANKER ( ) Individueel feedbackrapport Ziekenhuis 75

KWALITEITSINDICATOREN VOOR ONCOLOGIE: INVASIEVE BORSTKANKER ( ) Individueel feedbackrapport Ziekenhuis 75 1 KWALITEITSINDICATOREN VOOR ONCOLOGIE: INVASIEVE BORSTKANKER (2007-2008) Individueel feedbackrapport Ziekenhuis 75 2 1. BESCHRIJVENDE STATISTIEK Tabel 1: Invasieve borstkanker (2007-2008) - Beschrijving

Nadere informatie

KWALITEITSINDICATOREN VOOR ONCOLOGIE: INVASIEVE BORSTKANKER ( ) Individueel feedbackrapport Ziekenhuis 78

KWALITEITSINDICATOREN VOOR ONCOLOGIE: INVASIEVE BORSTKANKER ( ) Individueel feedbackrapport Ziekenhuis 78 1 KWALITEITSINDICATOREN VOOR ONCOLOGIE: INVASIEVE BORSTKANKER (2007-2008) Individueel feedbackrapport Ziekenhuis 78 2 1. BESCHRIJVENDE STATISTIEK Tabel 1: Invasieve borstkanker (2007-2008) - Beschrijving

Nadere informatie

KWALITEITSINDICATOREN VOOR ONCOLOGIE: INVASIEVE BORSTKANKER ( ) Individueel feedbackrapport Ziekenhuis 85

KWALITEITSINDICATOREN VOOR ONCOLOGIE: INVASIEVE BORSTKANKER ( ) Individueel feedbackrapport Ziekenhuis 85 1 KWALITEITSINDICATOREN VOOR ONCOLOGIE: INVASIEVE BORSTKANKER (2007-2008) Individueel feedbackrapport Ziekenhuis 85 2 1. BESCHRIJVENDE STATISTIEK Tabel 1: Invasieve borstkanker (2007-2008) - Beschrijving

Nadere informatie

KWALITEITSINDICATOREN VOOR ONCOLOGIE: INVASIEVE BORSTKANKER ( ) Individueel feedbackrapport Ziekenhuis 16

KWALITEITSINDICATOREN VOOR ONCOLOGIE: INVASIEVE BORSTKANKER ( ) Individueel feedbackrapport Ziekenhuis 16 1 KWALITEITSINDICATOREN VOOR ONCOLOGIE: INVASIEVE BORSTKANKER (2007-2008) Individueel feedbackrapport Ziekenhuis 16 2 1. BESCHRIJVENDE STATISTIEK Tabel 1: Invasieve borstkanker (2007-2008) - Beschrijving

Nadere informatie

Kankerregistratie AZ Groeninge incidentiejaar 2006

Kankerregistratie AZ Groeninge incidentiejaar 2006 Kankerregistratie AZ Groeninge incidentiejaar 2006 Intrahep. Galw Extrahep.Galw 2 0 3 0 2 2 0 0 Pancreas 27 20 23 23 Gastr. Int. Tra 1 0 0 0 Pneumologie: 134 110 120 117 Long 127 108 116 112 114 Thymus

Nadere informatie

KWALITEITSINDICATOREN VOOR ONCOLOGIE: Invasieve borstkanker ( ) Individueel feedbackrapport Ziekenhuis 21

KWALITEITSINDICATOREN VOOR ONCOLOGIE: Invasieve borstkanker ( ) Individueel feedbackrapport Ziekenhuis 21 1 KWALITEITSINDICATOREN VOOR ONCOLOGIE: Invasieve borstkanker (2009-2011) Individueel feedbackrapport Ziekenhuis 21 2 1. BESCHRIJVENDE STATISTIEK Tabel 1: Invasieve borstkanker (2009-2011) - Beschrijving

Nadere informatie

Maligne pleura exsudaat

Maligne pleura exsudaat Maligne pleura exsudaat Regionale richtlijn IKL, Versie: 1.1 Laatst gewijzigd : 25-10-2005 Methodiek: Consensus based Verantwoording: IKL werkgroep bronchuscarcinomen Inhoudsopgave Algemeen...1 Diagnostiek...2

Nadere informatie

! Definitie/indicaties! Anatomie! Procedure. ! Resultaten/complicaties! Casuistiek. ! Rectumcarcinoom. ! Cervix/uterus/vagina tumoren

! Definitie/indicaties! Anatomie! Procedure. ! Resultaten/complicaties! Casuistiek. ! Rectumcarcinoom. ! Cervix/uterus/vagina tumoren Bekken exenteratie Joost Rothbarth Oncologisch chirurg! Definitie/indicaties! Anatomie! Procedure! Resectie! (s)! Resultaten/complicaties! Casuistiek Definitie: resectie van meerdere organen compartimenten

Nadere informatie

Blaasspoelingen. Urologie

Blaasspoelingen. Urologie Blaasspoelingen Urologie Inhoudsopgave Waarom blaasspoelingen?...4 Het medicijn...5 Voorbereiding...6 De behandeling...6 Nazorg...7 Bijwerkingen...8 Controle...9 Tot slot...9 3 De uroloog heeft u verteld

Nadere informatie

Mail: of Fax: t.a.v. Emo van Halsema

Mail: of Fax: t.a.v. Emo van Halsema Datum: Beloop na stentplaatsing Ja Nee Zijn er stent-gerelateerde complicaties opgetreden? Ο Ο ZO JA, VULT U SVP EEN COMPLICATIEFORMULIER IN Hebben er re-interventies plaatsgevonden? Ο Ο ZO JA, VULT U

Nadere informatie

Blaaskanker. Met wie kan ik erover praten?

Blaaskanker. Met wie kan ik erover praten? Met wie kan ik erover praten? Zoekt u hulp of andere informatie? Behoefte om uw hart eens te luchten? Zoekt u informatie over een type kanker of de behandelingsmogelijkheden? Wilt u weten hoe u op een

Nadere informatie

Incidentie op topografie

Incidentie op topografie Kankerregistratie AZ Groeninge incidentiejaar 2004 Incidentie op topografie Incidentiejaar 2004 Incidentiejaar 2003 Incidentiejaar 2002 ORL: 62 54 Gastro-intestinaal: 270 245 Oesofagus 24 11 Maag 34 21

Nadere informatie

Pancreascarcinoom

Pancreascarcinoom 7.1.3. Pancreascarcinoom 1. Pancreasadenocarcinoma: diagnose en staging 1.1. Symptomen Zeer aspecifiek. 10% van de patiënten presenteren zich met nieuwe DM. Bij oudere patiënten is acute pancreatitis vaak

Nadere informatie

Basisbegrippen Oncologie

Basisbegrippen Oncologie Basisbegrippen Oncologie Tumor afmeting Diagnose periode Behandel periode Preventie/interventie periode Invasie interventie Tijd Detectie drempel Van normale naar kankercel Normale cel Van celkern naar

Nadere informatie

Borstkanker bij de man: state of the art

Borstkanker bij de man: state of the art CC orstkanker bij de man: state of the art r. Chris oor Z iddelheim - ntwerpen K J niet veel voorkomend (0,5 1%) incidentie neemt stilletjes toe? hogere incidentie in sommige frikaanse landen (eganda 5%

Nadere informatie

Samenvatting 129. Samenvatting

Samenvatting 129. Samenvatting Samenvatting 128 Samenvatting 129 Samenvatting Het mammacarcinoom is de meest voorkomende maligniteit bij vrouwen, met wereldwijd een jaarlijkse incidentie van 1,67 miljoen. De prognose van patiënten met

Nadere informatie

Patiënten Informatie Map

Patiënten Informatie Map Patiënten Informatie Map Spierinvasieve blaaskanker Deze Patiënten Informatie Map is eigendom van: Naam: De vinder van deze map wordt dringend verzocht contact op te nemen met de polikliniek urologie van

Nadere informatie

Behandelingsstrategie bij het Bronchuscarcinoma. Dr. Alida Vaes Pneumologie A.Z. St.-Dimpna Geel / H. Hartziekenhuis Mol

Behandelingsstrategie bij het Bronchuscarcinoma. Dr. Alida Vaes Pneumologie A.Z. St.-Dimpna Geel / H. Hartziekenhuis Mol 1 Behandelingsstrategie bij het Bronchuscarcinoma Dr. Alida Vaes Pneumologie A.Z. St.-Dimpna Geel / H. Hartziekenhuis Mol 2 Type tumor APO Niet kleincellig longcarcinoom(nsclc) Kleincellig longcarcinoom

Nadere informatie