Transcriptie

1

2

3

4

5

6

7

8

9

10

11

12

13

14

15

16

17

18

19

20 Abcoude, Gein Zuid (Utr.) Een Inventariserend Archeologisch Veldonderzoek Steekproefrapport /01

21 Abcoude, Gein Zuid (Utr.) Een Inventariserend Archeologisch Veldonderzoek Een onderzoek in opdracht van BügelHajema Adviseurs, Amersfoort Steekproefrapport /01 ISSN X auteur: drs. J.M.G. Bongers (fysisch geograaf) senior archeoloog: dr. J. Jelsma De Steekproef werkt volgens de Kwaliteitsnorm Nederlandse Archeologie 3.1 Foto s en tekeningen zijn gemaakt door de Steekproef b.v., tenzij anders vermeld. De Steekproef b.v., Zuidhorn, september 2008 Niets uit deze uitgave mag worden vermenigvuldigd en/of openbaar gemaakt zonder bronvermelding. De Steekproef b.v. aanvaardt geen aansprakelijkheid voor eventuele schade voortvloeiend uit de toepassing van de adviezen of het gebruik van de resultaten van dit onderzoek. De Steekproef b.v. Archeologisch Onderzoeks- en Adviesbureau Hogeweg TG Zuidhorn telefoon fax internet kvk info@desteekproef.nl

22 Inhoud Samenvatting 1. Inleiding Aanleiding en doel (KNA 3.1 LS01) Locatiebeschrijving (KNA 3.1 LS02) Bureauonderzoek Bronnen Fysische geografie (KNA 3.1 LS04) Archeologie (KNA 3.1 LS04) Historische geografie (KNA 3.1 LS03) Archeologisch verwachtingsmodel (KNA 3.1 LS05) Veldonderzoek Aanpak veldonderzoek (KNA 3.1 VS01) Resultaten veldonderzoek (KNA 3.1 VS02, VS03) Conclusies en advies...11 Appendix: - archeologische periodes - archeologische kaart - boorstaten - laagbeschrijvingen boringen volgens Archeologische Standaard Boorbeschrijvingsmethode

23 Samenvatting In verband met de geplande uitbreiding van bebouwing heeft een inventariserend archeologisch veldonderzoek plaats gevonden aan het Gein Zuid te Abcoude, provincie Utrecht. Ten behoeve van de uitbreiding zullen graafwerkzaamheden plaatsvinden. Doel van het onderzoek is vast te stellen of in het gebied archeologische waarden aanwezig zijn die door de graafwerkzaamheden bedreigd worden. Het onderzoek bestaat uit een bureau- en een veldonderzoek. Bij het bureauonderzoek zijn bronnen geraadpleegd op het gebied van fysische geografie, archeologie en historische geografie. Bij het veldonderzoek zijn zes boringen geplaatst om archeologische indicatoren op te sporen en om de gaafheid van de bodem te bepalen. Uit het bureauonderzoek blijkt dat het terrein op de oever van de rivier het Gein ligt. Binnen een halve kilometer rondom het gebied zijn geen (pre)historische nederzettingen of grondsporen van andere aard bekend. Bij het veldonderzoek zijn alleen archeologische indicatoren aangetroffen in de verstoorde bovengrond. Het betreft materiaal dat hooguit enkele honderden jaren oud is. Daarom adviseren wij geen nader onderzoek uit te laten voeren.

24 1. Inleiding 1.1 Aanleiding en doel (KNA 3.1 LS01) In opdracht van BügelHajema Adviseurs te Amersfoort, contactpersoon mevr. C. Roovers, is een inventariserend archeologisch veldonderzoek uitgevoerd in een plangebied aan de Gein Zuid te Abcoude. De aanleiding voor het onderzoek is geplande sloop van de bestaande bebouwing op het perceel en de nieuwbouw van twee woningen. De hiermee gepaard gaande graafwerkzaamheden kunnen eventueel aanwezige archeologische grondsporen verstoren. Het onderzoek bestaat uit een bureauonderzoek en een inventariserend veldonderzoek. Bij het bureauonderzoek is een archeologisch verwachtingsmodel van het gebied gemaakt aan de hand van beschikbare fysisch geografische, archeologische en historisch geografische informatie. Tijdens het veldonderzoek is dit verwachtingsmodel getoetst. Daartoe is gezocht naar archeologische indicatoren en is bepaald wat de gaafheid van de bodem is. Figuur 1: Abcoude, Gein Zuid op de topografische kaart. Het onderzoeksgebied is het met een pijl aangeduide zwarte vlak. ١

25 1.2 Locatiebeschrijving (KNA 3.1 LS02) Het onderzoeksgebied ligt in de gemeente Abcoude op een afstand van 4,5 kilometer noordoostelijk van het dorp. Westelijk van het gebied ligt de rivier het Gein, noordelijk de provinciale weg N236. Tijdens het onderzoek waren op het terrein de twee-onder-één-kap-woningen van huisnummers 57 en 58 aanwezig met de bijbehorende tuinen. Beide woningen zullen afgebroken worden. Het zuidelijke deel bestond uit grasland. Figuur 2: Abcoude, Gein Zuid Onderzoeksgebied gezien vanaf de westkant in oostelijke richting. Op de foto de beide woningen die afgebroken gaan worden. Tabel 1: Abcoude, Gein Zuid 57-58: administratieve gegevens provincie: Utrecht gemeente: Abcoude plaats: Abcoude toponiem: Gein Zuid bevoegd gezag: Provincie Utrecht opdrachtgever: BügelHajema Adviseurs oppervlakte: 0,2 hectare hoogte: -0,5 meter + NAP grenscoördinaten: noordwest: noordoost: zuidwest: zuidoost: kaartblad: 25G onderzoeksmeldingsnr: uitvoeringsperiode: 9 september 2008 beheer documentatie: De Steekproef bv en E-depot RACM ٢ 129,570 / 479, ,620 / 479, ,560 / 479, ,615 / 479,495

26 2. Bureauonderzoek 2.1 Bronnen Voor het bureauonderzoek zijn onderstaande bronnen gebruikt: Tabel 1: Abcoude, Gein Zuid 57-58: geraadpleegde bronnen. AHN-Viewer. Actueel Hoogtebestand Nederland. Rijkswaterstaat, Adviesdienst Geo-informatie en ICT. Archeologische Standaard Boorbeschrijvingsmethode. Archeologie Leidraad 3. J.H.A. Bosch, 7 maart ARCHIS 2. Het online registratie- en informatiesysteem van de RACM. Atlas van Topografische Kaarten Nederland, Uitgeverij 12 Provinciën. Landsmeer 2006/2007. Bodemkaart van Nederland 1: Blad 25 Oost, Amsterdam. Stichting voor Bodemkartering. Wageningen, Centraal Archeologisch Archief (CAA) en Centraal Monumenten Archief (CMA) van de Rijksdienst voor Archeologie, Cultuurlandschap en Monumenten (RACM) [ARCHIS]. Fysisch-geografisch onderzoek. Thema's en methoden. Fysische geografie van Nederland. H.J.A. Berendsen. Koninklijke Van Gorcum. Assen, Grote Historische Atlas van Nederland, schaal 1:50.000, deel 1 West-Nederland Wolters-Noordhoff. Groningen, Grote Historische Topografische Atlas +/ Utrecht. Schaal 1: Uitgeverij Nieuwland. Tilburg, Palaeogeographic Development of the Rhine-Meuse Delta, The Netherlands. H.J.A. Berendsen & E. Stouthamer. Utrecht, archeologie / provinciaal. De richtlijnen van de provincie Utrecht voor archeologisch onderzoek Topografische Atlas Nederland, schaal 1: ANWB, Den Haag Kadastrale Kaarten uit Fysische geografie (KNA 3.1 LS04) Het onderzoeksgebied ligt op de oever van de rivier het Gein. Deze rivier valt buiten de kaart met de paleogeografische ontwikkeling van de Rijn-Maas delta van Berendsen en Stouthamer (2001). Wel op die kaart staat de rivier de Angstel bovenstrooms van het Gein. De overgang tussen beide ligt bij Abcoude. Volgens Berendsen en Stouthamer heeft de Angstel sediment aangevoerd van circa 2650 tot 1850 jaren voor heden. ٣

27 Volgens de Pleistoceendieptekaart bevindt het Pleistoceen zand zich op een diepte van acht tot tien meter beneden NAP (bron: ARCHISII). Hierop bevinden zich tot het maaiveld (circa een meter beneden NAP) lagen veen en zeeklei. Het sediment is hoogstwaarschijnlijk via de rivieren Vecht en Gein het gebied ingetransporteerd. De stroomgordel is herkenbaar aan de hoge ligging in het landschap (zie Figuur 3). Volgens de toelichting op de bodemkaart is de bovenste meter klei afgezet na het begin van de jaartelling (Duinkerke II). Volgens de bodemkaart heeft zich bovenin de zeeklei een leekeerdgrond ontwikkeld (pmn86w). Het grondwater heeft een gemiddeld hoogste stand van <40 centimeter beneden maaiveld en een gemiddeld laagste stand van centimeter (grondwatertrap III). Figuur 3: Abcoude, Gein Zuid op een hoogtekaart gemaakt met behulp van het Actueel Hoogtebestand Nederland. Het onderzoeksgebied ligt binnen de witte cirkel. Links de bebouwing van Amsterdam, rechtsboven Weesp. ٤

28 2.3 Archeologie (KNA 3.1 LS04) Binnen een halve kilometer rondom het onderzoeksgebied zijn verspreid losse vondsten gedaan van scherven aardewerk uit Middeleeuwen en nieuwe tijd (zie Tabel 3 en Appendix Archeologische Kaart). Bij de vondsten wordt niet vermeld of ze geassocieerd zijn met bewoning ter plaatse. Mogelijk zijn de scherven als stadsafval verspreid over het land. Volgens Berendsen en Stouthamer zijn op de stroomgordel van de bovenstrooms gelegen Angstel vondsten gedaan die teruggaan tot in de ijzertijd. Het terrein heeft op de Indicatieve Kaart Archeologische Waarden een hoge trefkans op archeologische waarden (zie Appendix Archeologische kaart). Tabel 3: Archeologische waarden in de omgeving van Abcoude Gein Zuid Voor de ligging zie Appendix Archeologische Kaart. waarnemingen RD-coördinaten Datering Omschrijving (25GZ-253) 129,250 / 479,150 nieuwe tijd B scherven geglazuurd gedraaid aardewerk (25GZ-258) 129,680 / 479,130 nieuwe tijd huisplaats met 60 cm dikke cultuurlaag (25GZ-201) 129,223 / 479,392 onbekend scherf aardewerk, ondetermineerdbaar (25GZ-204) 129,259 / 479,399 nieuwe tijd A scherf geglazuurd steengoed (25GZ-205) 129,270 / 479,379 Middeleeuwen laat B scherf grijsbakkend gedraaid aardewerk nieuwe tijd B scherf geglazuurd steengoed (25GZ-210) 129,338 / 479,509 Middeleeuwen laat B scherf proto-steengoed (25GZ-213) 129,352 / 479,134 Middeleeuwen laat scherf kogelpot (25GZ-234) 129,673 / 479,215 Middeleeuwen laat A scherf Paffrath (25GZ-235) 129,681 / 479,203 Middeleeuwen laat A scherf Paffrath (25GZ-238) 129,802 / 479,410 Middeleeuwen vroeg D - laat A scherf Pingsdorf (25GZ-240) 129,832 / 479,403 Middeleeuwen laat B scherf proto-steengoed (25GZ-241) 129,878 / 479,289 Middeleeuwen laat B grijsbakkend gedraaid aardewerk (25GZ-244) 129,969 / 479,165 Middeleeuwen vroeg D - laat A scherf PIngsdorf geelwitbakkend ٥

29 2.4 Historische geografie (KNA 3.1 LS03) Op kaarten uit 19e en begin 20e eeuw maakte het onderzoeksgebied deel uit van buitenverblijf 'Schoonoord' (zie Figuren 4 en 5). Ter plaatse van het onderzoeksgebied lag een park. Bebouwing wordt er niet weergegeven. Op de topografische kaart uit 1961 heeft het park plaats gemaakt voor een provinciale weg (zie Figuur 1). Figuur 4: Gein Zuid op de kadastrale kaart uit Het gebied maakte deel uit van buitenverblijf 'Schoonoord'. Figuur 5: Gein Zuid op de topografische kaart uit Het onderzoeksgebied is met een blauwe pijl aangeduid. Het maakte deel uit van buitenverblijf 'Schoonoord'. ٦

30 2.5 Archeologisch verwachtingsmodel (KNA 3.1 LS05) In de omgeving van het onderzoeksgebied lijken de oeverwallen van de rivier het Gein de meest geschikte plek voor (pre)historische bewoning. Aangezien de rivier actief werd vanaf de ijzertijd kunnen op de afzettingen ervan archeologische waarden verwacht worden vanaf die periode. Ze zullen bedekt zijn door een pakket jongere afzettingen van tenminste een meter dikte. Hoogstwaarschijnlijk zullen de jongere afzettingen dunner zijn dan twee meter dikte. Onder de potentieel verstorende factoren vallen leidingen. Ze liggen tussen de weg en de woningen, maar ook aan de zuidzijde door het daar aanwezige grasland. Tabel 4: Abcoude, Gein Zuid 57-58: specificatie archeologische verwachting. datering: vanaf de ijzertijd complextype: nederzetting, begraving omvang: vanaf enkele tientallen meters doorsnede diepteligging: binnen twee meter beneden maaiveld locatie: hele gebied prospectiekenmerken: aardewerk, cultuurlaag, houtskool mogelijke verstoringen: voormalige park, tegenwoordige bebouwing, leidingen ٧

31 3. Veldonderzoek 3.1 Aanpak veldonderzoek (KNA 3.1 VS01) Het veldonderzoek heeft plaats gevonden op 9 september Er zijn zes boringen geplaatst. De boringen zijn zo gelijk mogelijk verspreid over het terrein (zie Figuur 6). Een beperkende factor was de aanwezige bebouwing, verharding en leidingen. De boordichtheid bedraagt circa dertig boringen per hectare. Figuur 6: Abcoude, Gein Zuid 57-58: boorpuntenkaart. De onderbroken witte lijn geeft de ligging van het onderzoeksgebied weer, de genummerde punten de ligging van de zes boringen. De boringen zijn in de puinhoudende bovengrond verricht met een edelmanboor met een doorsnede van zeven centimeter. Vanaf circa driekwart meter zijn de boringen vervolgd met een guts met een doorsnede van drie ٨

32 centimeter. Zodoende kunnen de laagopeenvolgingen in de klei optimaal beschreven worden en vondstlagen worden ontdekt. De opgeboorde grond is doorzocht op archeologische indicatoren door het laagsgewijs af te snijden in boorkop en guts. De boringen zijn gezet tot een diepte van twee meter beneden maaiveld. Alleen de eerste boring is gezet tot drie meter voor een beter begrip van de ondergrond. De resultaten van de boringen zijn opgenomen in de Appendix in de vorm van boorstaten en laagbeschrijvingen. Van alle boringen zijn de RD-coördinaten bepaald met behulp van GPS. De hoogtes van de boringen zijn bepaald met behulp van een waterpas. De hoogtes zijn gerelateerd aan het NAP met behulp van het Actueel Hoogtebestand Nederland. Op het terrein was geen veldkartering mogelijk door de aanwezige bebouwing, verharding en het gras. De vondstzichtbaarheid was slecht. 3.2 Resultaten veldonderzoek (KNA 3.1 VS02, VS03) In de ondergrond van het onderzoeksgebied bevindt zich zand op een diepte van circa -1,8 m NAP (circa -1,3 m beneden maaiveld). In het zand zitten lagen klei en organisch bezinksel. De afzetting is gevormd in de binnenbocht van de bedding van de rivier het Gein (kronkelwaard, zie Figuur 7). Vrijwel direct op het zand ligt zware klei. Alleen bij boring 3 is een decimeter dikke laag lichte, zandige klei aangetroffen hetgeen mogelijk van een zwak ontwikkelde oeverwal is. In de laag zware klei is een humeuze laag aanwezig bij boringen 1 en 5 op een hoogte van circa -1,7 m NAP (circa -1,2 m beneden maaiveld). In deze laag zitten brokjes verslagen veen. Het veen is aanwezig geweest in het gebied of in de omgeving ervan en vervolgens geërodeerd en als brokjes in de klei terecht gekomen. Op de humeuze laag is blauwgrijze zware klei aanwezig die gezien de minimale humeuziteit hoogstwaarschijnlijk zeeklei is. De bovenste halve tot een hele meter bestaat uit geroerde grond van zandige klei. In de geroerde bovengrond bevindt zich subrecent puin dat doorgaans wordt gevonden op bewoningspercelen. Het is aangetroffen bij alle boringen behalve boring 4. Bij boring 2, in het westelijke deel van het onderzoeksgebied, was een concentratie van geel en beige baksteen aanwezig op een diepte van 60 cm. Een eerdere poging vier meter noordelijk ervan was gestrand op een puinlaag op eveneens 60 cm diepte. Mogelijk betreft het een fundering of iets dergelijks van voormalige bebouwing ter plaatse. Gezien de aard van het puin zal de bebouwing een ouderdom hebben van hooguit enkele honderden jaren. Een nauwkeuriger datering zou mogelijk zijn met ander afval zoals scherven aardewerk. Echter die zijn niet gevonden evenmin als oude cultuurlagen, brandlagen en dergelijke. ٩

33 Figuur 7: Doorsnede door een riviermeander met geomorfologische en lithologische eenheden. Bron: Fysisch Geografisch onderzoek, Berendsen ١٠

34 4. Conclusies en advies Onderzoeksgebied Gein Zuid te Abcoude ligt op de oever van de rivier het Gein. De rivier was waarschijnlijk actief in de periode 2650 tot 1850 voor heden. Binnen een halve kilometer zijn meerdere vondsten bekend van scherven aardewerk. Er zijn echter geen vondsten waarvan bekend is dat ze geassocieerd zijn met een nederzetting of grondsporen anderszins. In het westelijke deel van het gebied is een concentratie baksteen aanwezig op een diepte van 60 cm beneden maaiveld. Het betreft mogelijk een fundering van voormalige bebouwing. Gezien de aard van de baksteen kan het enkele honderden jaren oud zijn. Door het subrecente karakter achten we deze vondst onvoldoende aanleiding voor nader onderzoek. Op de rest van het terrein achten we nader onderzoek evenmin nodig aangezien geen cultuurlagen (m.u.v. huidige), aardewerk, houtskoollagen en dergelijke zijn gevonden. Indien bij de graafwerkzaamheden onverhoopt toch archeologische grondsporen worden aangetroffen en / of archeologische vondsten worden gedaan, dient hiervan direct melding te worden gemaakt bij de gemeente Abcoude conform de Monumentenwet 1988 artikelen 53 en 54. ١١

35 Appendix Abcoude, Gein Zuid archeologische periodes - archeologische kaart - boorstaten - laagbeschrijvingen boringen volgens Archeologische Standaard Boorbeschrijvingsmethode

36 Archeologische periodes Paleolithicum Paleolithicum vroeg: Paleolithicum midden: Paleolithicum laat: Paleolithicum laat A: Paleolithicum laat B: IJzertijd: tot BP BP BP vc BP BP vc Mesolithicum: Mesolithicum vroeg: Mesolithicum midden: Mesolithicum laat: vc vc vc Neolithicum: Neolithicum vroeg: Neolithicum vroeg A: Neolithicum vroeg B: Neolithicum midden: Neolithicum midden A: Neolithicum midden B: Neolithicum laat: Neolithicum laat A: Neolithicum laat B: vc vc vc vc vc vc vc vc vc Bronstijd: Bronstijd vroeg: Bronstijd midden: Bronstijd midden A: Bronstijd midden B: Bronstijd laat: vc vc vc vc vc IJzertijd vroeg: IJzertijd midden: IJzertijd laat: vc vc vc Romeinse tijd: Romeinse tijd vroeg: Romeinse tijd vroeg A: Romeinse tijd vroeg B: Romeinse tijd midden: Romeinse tijd midden A: Romeinse tijd midden B: Romeinse tijd laat: Romeinse tijd laat A: Romeinse tijd laat B: 12 vc - 70 nc 12 vc - 25 nc nc nc nc nc nc nc nc Middeleeuwen: Middeleeuwen vroeg: Middeleeuwen vroeg A: Middeleeuwen vroeg B: Middeleeuwen vroeg C: Middeleeuwen vroeg D: Middeleeuwen laat: Middeleeuwen laat A: Middeleeuwen laat B: nc nc nc nc nc nc nc nc Nieuwe tijd: Nieuwe tijd A: Nieuwe tijd B: Nieuwe tijd C: nc nc heden

37

38 Appendix Archeologische Kaart Bekende en verwachte archeologische waarden volgens ARCHIS / Legenda VONDSTMELDINGEN WAARNEMINGEN MONUMENTEN archeologische betekenis archeologische waarde hoge archeologische waarde zeer hoge archeologische waarde zeer hoge arch waarde, beschermd HUIZEN TOP10 ((c)tdn) IKAW zeer lage trefkans Gein Zuid lage trefkans middelhoge trefkans hoge trefkans lage trefkans (water) middelhoge trefkans (water) hoge trefkans (water) water niet gekarteerd m N Archis /

39 Abcoude, Gein Zuid 57-58: Boorstaten (cm) 0 (cm) diagonaal gestreept = klei, gestippeld = zand, rode lijn is verstoringsdiepte

40 Abcoude, Gein Zuid 57-58: Laagbeschrijvingen boringen X-coordinaat (m) : Y-coordinaat (m) : Maaiveld (cm) : Diepte (cm) Omschrijving Grondsoort 0-85 klei zwak zandig, 2,5y3/2, bouwvoor, omgewerkte grond, weinig baksteen klei zwak zandig, 10y3/1, omgewerkte grond klei matig siltig, 10y3/1, weinig plantenresten klei matig siltig, matig humeus, 5y3/2, weinig plantenresten, Opm.: BrokkenVerslagenVeen klei matig siltig, zwak humeus, spoor plantenresten zand kleiig, 7,5y4/1, kleilagen X-coordinaat (m) : Y-coordinaat (m) : Maaiveld (cm) : Diepte (cm) Omschrijving Grondsoort klei zwak zandig, 2,5y3/2, weinig baksteen, Opm.: Puinconcentratie60cm klei sterk siltig, 7,5y4/1, omgewerkte grond, spoor baksteen klei matig siltig, matig humeus, 5y3/2, omgewerkte grond, spoor baksteen, spoor houtskoolspikkels zand kleiig, 7,5y4/1, kleilagen X-coordinaat (m) : Y-coordinaat (m) : Maaiveld (cm) : Diepte (cm) Omschrijving Grondsoort 0-60 klei zwak zandig, 2,5y3/2, omgewerkte grond, weinig baksteen klei matig siltig, 10yr4/ klei sterk siltig, 10yr4/ zand kleiig, 7,5y4/1, kleilagen X-coordinaat (m) : Y-coordinaat (m) : Maaiveld (cm) : Diepte (cm) Omschrijving Grondsoort 0-75 klei zwak zandig, 2,5y3/2, omgewerkte grond, Opm.: GeenPuin klei matig siltig, 10y4/ zand kleiig, 10y4/1, kleilagen X-coordinaat (m) : Y-coordinaat (m) : Maaiveld (cm) : Diepte (cm) Omschrijving Grondsoort 0-90 klei zwak zandig, 2,5y3/2, omgewerkte grond, spoor baksteen klei matig siltig, 10y4/1, stevig 1 / 2

41 Abcoude, Gein Zuid 57-58: Laagbeschrijvingen boringen Diepte (cm) Omschrijving Grondsoort klei matig siltig, matig humeus, 5y3/2, spoor plantenresten, slap, Opm.: BrokkenVerslagenVeen klei matig siltig, n2/ zand kleiig, 10y4/1, kleilagen X-coordinaat (m) : Y-coordinaat (m) : Maaiveld (cm) : Diepte (cm) Omschrijving Grondsoort klei zwak zandig, 2,5y3/2, omgewerkte grond, spoor baksteen klei matig siltig, 10y4/1, matig slap zand kleiig, 7,5y4/1, kleilagen 2 / 2

42 E c o l o g i s c h e i n v e n t a r i s a t i e G e i n Z u i d Om de uitvoerbaarheid van dit plan te toetsen is een ecologische inventarisatie uitgevoerd naar de aanwezige natuurwaarden in de te ontwikkelen delen binnen het projectgebied. Het betreft hier de sloop en nieuwbouw van een dubbele woning en de aanleg van een nieuwe oprit. Tevens is gekeken naar effecten op beschermde gebieden in de omgeving. Het doel hiervan is om na te gaan of een vooronderzoek in het kader van de Flora- en faunawet en/of een oriënterend onderzoek in het kader van de Natuurbeschermingswet 1998 of de Ecologische Hoofdstructuur noodzakelijk is. Het projectgebied is hiertoe op 11 september 2008 bezocht door de heer ing. D.J. Venema (ecoloog, BügelHajema Adviseurs). S o o r t b e s c h e r m i n g Uit combinatie van de informatie op de website van Het Natuurloket 1 (km-hok , d.d. 11 september 2008) en het bovengenoemde veldbezoek blijkt dat enkele licht beschermde soorten, zoals kleine zoogdieren en amfibieën, en zwaar beschermde vogels en vleermuizen in de te ontwikkelen delen verwacht kunnen worden. Vogels kunnen onder de dakpannen en te verwijderen opgaand groen tot broeden komen. In de bebouwing zijn meerdere openingen aanwezig die voor vleermuizen toegang kunnen verschaffen tot een potentiële verblijfplaats (ruimtes onder dakpannen en in de spouwmuur). De volgens Het Natuurloket in het kilometerhok waargenomen zwaar beschermde amfibieën betreft rugstreeppad (Habitatrichtlijn en geen Rode Lijst). Voor rugstreeppad zijn alleen open gebieden een geschikt leefgebied. De soort heeft een hekel aan hogere begroeiing, omdat deze het zonlicht wegvangt. De soort wordt dan ook niet binnen het projectgebied verwacht. De aanwezige licht beschermde soorten worden niet in hun voortbestaan bedreigd en vallen bij ruimtelijke ontwikkelingen in de vrijstellingsregeling. Ten aanzien van vogels dient er gedurende de werkzaamheden rekening gehouden te worden met het broedseizoen. Met betrekking tot broedvogels kan men er in dit plangebied van uitgaan dat geen verbodsbepalingen worden overtreden als buiten het broedseizoen wordt gewerkt of de werkzaamheden ruim voor het broedseizoen worden begonnen en continu voortduren. In de laatst genoemde optie zal in ieder geval het te verwijderen opgaand groen verwijderd moeten zijn en begonnen zijn met het verwijderen van de dakpannen. Als werkzaamheden voor het broedseizoen worden gestart en continu voortduren, zullen broedvogels een rustigere broedplaats (op enige afstand) zoeken en niet door de werkzaamheden worden gestoord. Voor het broedseizoen wordt geen standaardperiode gehanteerd in het kader van de Flora- en faunawet. Van belang is of een broedgeval aanwezig is, ongeacht de periode. Voor de meeste vogels geldt dat het broedseizoen van ongeveer 15 maart tot 15 juli loopt. In het plangebied is voor geen enkele vogelsoort de goede staat van instandhouding in het geding. Ten aanzien van de geschiktheid van de bebouwing als verblijfplaats van vleermuizen dient nader onderzoek plaats te vinden om de aanwezigheid uit te sluiten dan wel aan te tonen. Indien een 1 Het Natuurloket is een onafhankelijke informatiemakelaar die gegevens over beschermde soorten toegankelijk maakt. Deze gegevens zijn afkomstig uit de databanken van talloze organisaties, verenigd in de Vereniging Onderzoek Flora en Fauna (VOFF). Het Natuurloket bezit zelf geen gegevens. Het Natuurloket is een initiatief van het Ministerie van Landbouw, Natuur en Voedselkwaliteit en de organisaties binnen de VOFF (

43 verblijfplaats van vleermuizen wordt vastgesteld is voor verstoring of vernietiging hiervan een ontheffing van de Flora- en faunawet noodzakelijk. G e b i e d s b e s c h e r m i n g Het meest nabijgelegen gebied uit de Natuurbeschermingswet 1998 betreft het beschermde natuurmonument 'Oeverlanden Gein' gelegen op twee kilometer afstand van het projectgebied. De op korte afstand gelegen waterloop Gein is als onderdeel van de Ecologische Hoofdstructuur aangewezen als Ecologische verbindingszone (EVZ 3: Winkel - Gein en Vecht). Hierbij zijn de oevers en oeverlanden in begrepen. Tussen de Gein en het projectgebied ligt de weg Gein-Zuid. Beschermde gebieden liggen, gezien de aard van de ingrepen, op een voldoende afstand. Er zijn hierdoor geen negatieve effecten als gevolg van de ontwikkelingen te verwachten. Voor deze activiteit is daarom geen vergunning op grond van de Natuurbeschermingswet 1998 nodig. De voorgenomen activiteit is ook niet in strijd met het Streekplan Utrecht en het nee, tenzij -beleid uit de Nota Ruimte voor de Ecologische Hoofdstructuur. C o n c l u s i e Uit de ecologische inventarisatie is naar voren gekomen dat het gebied een beperkte natuurwaarde kent. In het kader van de flora- en faunawet dient echter rekening te houden met het broedseizoen van vogels. Daarnaast is aanvullend onderzoek noodzakelijk om de aanwezigheid van verblijfplaatsen van vleermuizen in de bebouwing vast te stellen dan wel uit te sluiten. Uit de ecologische inventarisatie is verder naar voren gekomen dat een oriëntatiefase voor de Natuurbeschermingswet 1998 of analyse van de Ecologische Hoofdstructuur niet noodzakelijk is.

44

45

46

47

48

49

50

51

52

53

54

55

56

57

58

59

60

61

62

63

64