CURSUSSEN EN OPLEIDINGEN

Transcriptie

1 Navorming en opleiding in de geestelijke gezondheidszorg NAJAAR 2016 CURSUSSEN EN OPLEIDINGEN RINOVLAANDEREN.BE

2 INHOUD Ouderbegeleiding Psychodiagnostiek als proces... 6 Adolescenten Diagnostiek bij seksueel misbruik en seksueel grensoverschrijdend gedrag Beelden en woorden bij de start van een therapeutisch proces Beste allen, Deze brochure bevat alle informatie over de cursussen van het najaar van Inschrijven kan via onze website Hebt u inhoudelijke of praktische vragen omtrent cursussen? Stuur ons een mailtje info@rinovlaanderen.be en wij beantwoorden uw vraag. We hopen u te boeien met ons aanbod en kijken er naar uit u te ontmoeten! Een hartelijke groet vanwege RINO Vlaanderen, Bieke Detavernier, Marc Hermans, Martine Sucaet, Lieve Van Lier, Nicole Vliegen en Sus Weytens Algemene info...12

3 RINO Vlaanderen biedt u brochure n 14 aan met klassiekers en nieuwe cursussen een interactieve, boeiende, up to date, theoretisch onderbouwde én praktijkgerichte cursus RINO Vlaanderen garandeert u een aanbod van kwaliteitsvolle opleidingen projecten die het psychodynamisch therapeutisch werken uitbouwen en uitdragen RINO Vlaanderen inspireert u met een waaier aan thema's in een boeiend netwerk van gepassioneerde collega's RINO Vlaanderen wenst u een deugddoende zomervakantie met tijd om te dromen, te reizen, te luieren, te genieten, eens buiten de lijntjes te kleuren een najaar met RINO-cursus, om bij te tanken en bij te leren 3 RINO VLAANDEREN

4 DE KINDERTHERAPEUT IN GESPREK MET OUDERS EN CONTEXT Als ouders komen consulteren bij de kindertherapeut omdat ze zich ernstig zorgen maken over hun kind, dan hebben ze vaak al een hele zoektocht achter de rug. Het vertrouwen in hun eigen competentie als ouder staat onder druk. Ze voelen zich vaak machteloos, kwaad, schuldig, Het bieden van een veilig dragend kader is dan ook de eerste taak van de hulpverlener zodat ouders in staat zijn om de moeilijkheden van hun kind te bespreken. Van bij de start proberen we ook zicht te krijgen op hoe ouders hun ouderschap vormgeven en hoe ze hun ouderlijke taken invullen. Hun reflectief functioneren wordt vaak op de proef gesteld door de problemen met hun dochter of zoon, zeker als ze zelf moeilijkheden hebben ervaren in hun voorgeschiedenis. Doorheen de intake- en adviesfase krijgen we zicht op de sterktes en kwetsbaarheden in hun ouderschap en dit helpt ons om als hulpverlener de bakens uit te zetten voor het verdere behandeltraject. Bij kinderen en adolescenten met een moeilijke voorgeschiedenis, zoals bij pleeg- en adoptiekinderen, wordt ook het ruimere netwerk aangesproken in de begeleiding van kind en ouders. Het overleg met de context speelt dan een cruciale faciliterende rol naast de individuele kinderpsychotherapie. Doelgroep Psychologen, pedagogen en psychiaters werkzaam in ambulante en residentiële setting met kinderen en jongeren. Voorkennis Beginnende praktijkervaring in het werken met ouders en context is gewenst. Doelstelling Na afloop van de cursus heeft de deelnemer zicht op hoe er binnen het psychodynamisch kader gedacht en gesproken wordt met ouders en context. Door het bespreken van eigen casusmateriaal wordt de theorie ook toegepast op de praktijksetting van de deelnemer. Data en locatie Donderdagen 22 september, 20 oktober, 17 november, 15 december 2016 te Leuven RINO Vlaanderen, Justus Lupsiusstraat 65 9u30-16u30 Kosten 425,- inclusief literatuurklapper en lunches 4 RINO VLAANDEREN

5 DE KINDERTHERAPEUT IN GESPREK MET OUDERS EN CONTEXT Inhoud Aanmelding: stilstaan bij de eerste contactname met ouders of verwijzer Intakefase: werken met ouders aan een gedeelde hulpvraag; zoeken en toetsen van betekenissen en hypotheses doorheen de oudergesprekken Adviesgesprek met ouders: doorheen oudergesprekken komen tot een adviesgesprek met gezamenlijke behandeldoelstellingen voor zowel ouders, kind als therapeut Werkwijze Theoretische toelichting, bespreking en vraagstelling vanuit voorbeeldcasuïstiek en van casussen ingebracht door de deelnemers. Docenten Katrien De Coninck, Ma, kinderpsycholoog/kinderpsycho- therapeut Sus Weytens, Ma, kinderpsycholoog/kinderpsychotherapeut Ouderbegeleiding: hoe ouders betrekken in het verloop van de kindertherapie, hoe een groeibevorderende ruimte creëren voor het kind samen met de ouders. Overleg met bredere hulpverlenerscontext: wanneer en hoe de context (school, CLB, andere betrokken hulpverleners) betrekken zodat overleg met hen een belangrijke meerwaarde kan zijn in het hulpverleningstraject van het kind. 5 RINO VLAANDEREN

6 PSYCHODIAGNOSTIEK ALS PROCES Belevingsonderzoek als proces vanuit een psychodynamische visie Een psychodiagnostisch proces waarin men de beleving van een kind in kaart wil brengen,ontvouwt zich niet vanzelf. Vertrekkend van een psychodynamische reflectie over symptomen en de vragen van het gezin of de context, zoekt de diagnosticus een opstelling en een passend relatieaanbod waarbinnen hij soepel en interactief diagnostische instrumenten zal hanteren. Hoe stemt de diagnosticus zich tijdens een belevingsonderzoek af op de unieke betekenissen van het kind dat hij voor zich heeft? Hoe brengt hij een proces van verdiepend exploreren op gang dat de binnenwereld van een kind begrijpbaar maakt? Doelgroep Psychologen (en pedagogen) werkzaam in de ambulante en residentiële hulpverlening met kinderen en jongeren. Voorkennis Basiskennis van psychodiagnostiek is gewenst. Doelstelling Na afloop van de cursus hebben de deelnemers kennis gemaakt met de psychodynamische manier van werken tijdens een diagnostisch proces. Tevens hebben zij geoefend op concreet materiaal en zijn zij in staat deze visie toe te passen in hun eigen werksetting. Data en locatie Maandagen 3 oktober, 24 oktober, 28 november, 12 december 2016 en 30 januari 2017 te Leuven in JHB De Blauwput 9u30-16u30 Kosten 525,- inclusief literatuurklapper en lunches Inhoud Psychodynamische visie op symptomen, hulpvraag, diagnostiek Uitgangspunten van een diagnostische opstelling tijdens een belevingsonderzoek Diagnostische instrumenten voor een belevingsonderzoek Richtlijnen voor leeftijdsgepaste afname van diagnostische instrumenten Bespreking van bevorderende tussenkomsten tijdens een belevingsonderzoek Interpreteren van het materiaal dat kinderen brengen en dit integreren tot een samenhangend besluit en een gepaste indicatie Werkwijze Theoretische inleiding, bespreking van voorbeeldcasuïstiek en van casussen ingebracht door de deelnemers. Docenten Sabine Kapcia, Ma, kinderpsycholoog/kinderpsychotherapeut Martine Sucaet, Ma, kinderpsycholoog/kinderpsychotherapeut 6 RINO VLAANDEREN

7 THERAPEUTISCH EN DIAGNOSTISCH WERKEN MET ADOLESCENTEN vanuit een psychodynamisch-systemisch perspectief In de hulpverlening aan adolescenten word je geconfronteerd met vaak heftige aanmeldingsklachten als zelfverwonding, suïcidaliteit, antisociaal gedrag, middelengebruik, De jongere lijkt het normale ontwikkelingspoor te hebben verlaten, de crisis dreigt of is volop aanwezig. Een adolescent in moeilijkheden nodigt je haast dwingend uit om na te denken over de betekenis van de aanmeldingsklachten: Hoe kan je de aanwezige problemen situeren binnen de ontwikkelingsfase van deze specifieke jongere? Hoe begrijp je een problematiek tegelijkertijd vanuit de adolescent als individu als vanuit contextfactoren? Hoe geef je vorm aan een psychotherapeutisch aanbod dat tegemoet komt aan de ontwikkelingsnoden van zowel de adolescent als diens context? Diagnostisch en therapeutisch werk met adolescenten vereist een grondige kennis van de ontwikkelingsthema s, -taken en psychopathologie van deze leeftijdsfase. Deze kennis helpt begrijpen hoe ontwikkeling kan vastlopen, ze vormt de basis waarop je de afstemming van het therapeutisch handelen op de leeftijdseigen aspecten van deze doelgroep vorm kan geven. Zes frequent voorkomende groepen van aanmeldingsklachten bij adolescenten vormen de insteek van dit opleidingstraject. In deze zes dagen krijgen hulpverleners de gelegenheid om hun kennis uit te breiden, aan te scherpen en te verdiepen. Inhoud Dag 1: Zelfverwonding en suïcidaliteit de snijdende adolescent Dag 2: Middelengebruik de zuchtige adolescent Dag 3: Gedragsproblemen en antisociaal gedrag de brutale adolescent Dag 5: Psychose de bizarre adolescent Dag 4: Ouder-adolescent conflicten de ruziënde adolescent Dag 6: Sociale angst en isolement de bange adolescent Data en locatie Vrijdag 21 oktober, maandag 21 november, vrijdag 9 december 2016 en vrijdagen 20 januari, 24 februari en 17 maart 2017 te Leuven, JHB De Blauwput 9u30-16u30 Kosten 625,- inclusief literatuurklapper en lunches 7 RINO VLAANDEREN

8 THERAPEUTISCH EN DIAGNOSTISCH WERKEN MET ADOLESCENTEN vanuit een psychodynamisch-systemisch perspectief Doelgroep Psychologen, pedagogen, psychiaters met voldoende praktijk- ervaring en/of psychotherapie-opleiding die zich verder willen bekwamen in het diagnostisch en therapeutisch werk met adolescenten. Doelstelling Na afloop van deze opleidingsdagen zijn deelnemers op de hoogte van recente inzichten op het vlak van psychodynamische en systeem-georiënteerde ontwikkelingspsychologie en -psychopathologie die het kader en het vertrekpunt vormen van het psychodiagnostisch en therapeutisch werk met adolescenten. Daarnaast krijgen ze handvaten om in de eigen praktijk met deze inzichten aan de slag te gaan. Werkwijze Theoretische presentatie, interactieve uitwisseling, bespreking van casuïstiek. Docenten (in volgorde van opleidingsdagen) Dr Geert Everaert, kinder- en jeugdpsychiater/psychotherapeut Dr Karen Volckaert, kinder- en jeugdpsychiater/psychotherapeut Dr Marc H.M. Hermans, kinder- en jeugdpsychiater/psychotherapeut Dr Lut De Rijdt, kinder- en jeugdpsychiater/psychoanalytica Greet Splingaer, Ma, pedagoog/relatie-en gezinstherapeut Tamara Mascagni, Ma, kinderpsycholoog/kinderpsychotherapeut 8 RINO VLAANDEREN

9 DIAGNOSTIEK BIJ SEKSUEEL MISBRUIK EN SEKSUEEL GRENSOVERSCHRIJDEND GEDRAG BIJ KINDEREN Een psychodynamisch-systemisch perspectief Diagnostiek bij (een vermoeden van) seksueel misbruik of seksueel grensoverschrijdend gedrag is geen evidente zaak. We voelen ons als hulpverlener vaak onwennig om met kinderen en ouders in gesprek te gaan over een beladen onderwerp als seksualiteit. De impact van het seksuele misbruik situeert zich op lichamelijk en emotioneel vlak, maar het misbruik is bovenal een relationeel trauma. Bij gesprekken met zowel slachtoffer als pleger ligt de focus daarom niet alleen op de feitelijke maar ook op de relationele diagnostiek. Wanneer we spreken over diagnostiek bij een slachtoffer denken we na over individuele kenmerken van het slachtoffer, over misbruikspecifieke factoren en over de invloed van de context. Bij de plegerdiagnostiek schetsen we het spectrum gaande van de ontdekkingsreiziger tot de pedoseksueel in ontwikkeling. Voorgeschiedenis, plegerspecifieke kenmerken en context spelen hierbij een rol. Via deze cursus willen we de kennis en vaardigheden vergroten op het gebied van diagnostiek bij een vermoeden van seksueel misbruik en seksueel grensoverschrijdend gedrag. Hierbij komt zowel het slachtoffer als de pleger in beeld. Dit gebeurt vanuit verschillende theoretische kaders en wordt toegelicht vanuit praktijkervaring. Inhoud Gerichte diagnostiek met betrekking tot (mogelijk) seksueel misbruik en seksueel grensoverschrijdend gedrag: de opbouw van de gesprekken met de kinderen/jongeren, de daaraan voorafgaande gesprekken met de ouders en hoe ouders achteraf toelichting geven over de diagnostische gesprekken Feitelijke versus relationele diagnostiek Hoe de focus verbreden van het gebeurde naar de kansen op relationeel herstel Geen zwart-wit verhaal, maar procesdiagnostiek De normale psychoseksuele ontwikkeling van een kind/ wanneer spreken we over seksueel grensoverschrijdend gedrag (Vervorming van) herinneringen na seksueel misbruik Data en locatie Maandag 24 en dinsdag 25 oktober 2016 te Lint, Tuinkantoor, Nieuwstraat 24 9u30-16u30 Kosten 225,- inclusief literatuurklapper en lunches 9 RINO VLAANDEREN

10 DIAGNOSTIEK BIJ SEKSUEEL MISBRUIK EN SEKSUEEL GRENSOVERSCHRIJDEND GEDRAG BIJ KINDEREN Een psychodynamisch-systemisch perspectief Doelgroep Hulpverleners die binnen hun werkcontext geconfronteerd worden met signalen of verhalen van kinderen/jongeren en hun gezin die seksueel misbruik of grensoverschrijdend gedrag hebben meegemaakt of gesteld hebben. Werkwijze Via het aanbieden van theoretische kaders, inleefoefeningen en het bespreken van casusmateriaal wordt het diagnostisch proces bij seksueel misbruik bij kinderen toegelicht. Aan de cursisten worden handvaten aangereikt om met meer vertrouwen gesprekken aan te gaan met ouders en kinderen bij een vermoeden van seksueel misbruik of seksueel grensoverschrijdend gedrag. Docenten Stein De Sterck, kinderpsycholoog/systeemtherapeut, werkzaam in het Vertrouwenscentrum Kindermishandeling Antwerpen met jonge zedendelinquenten en hun gezin Bieke Detavernier, kinderpsycholoog/psychodynamisch kindertherapeut, werkzaam in het Vertrouwenscentrum Kindermishandeling Antwerpen met slachtoffers en hun gezin 10 RINO VLAANDEREN

11 BEELDEN EN WOORDEN BIJ DE START VAN EEN THERAPEUTISCH PROCES Naar de kindertherapeut Ouders en kind komen omwille van moeilijkheden samen op gesprek bij de kindertherapeut. Het is de start van een gezamenlijke zoektocht naar een omschrijven en begrijpen van de moeilijkheden, naar een onder woorden brengen van wat zij wensen dat er verandert. We gaan na welke hulp aangewezen is en wat we als kindertherapeut kunnen betekenen bij het veranderingsproces. Opdat een therapeutisch proces kan ontstaan, is het belangrijk dat zowel ouders als kinderen de kans krijgen te begrijpen wat psychotherapie is, en wat ze ervan kunnen verwachten. We reiken woorden en beelden aan die verduidelijken hoe we over moeilijkheden bij kinderen denken en wanneer en hoe een kindertherapeut kan helpen. We gebruiken het boek Naar de kindertherapeut (Vliegen, Van Lier & Borgions, 2014) als hulpmiddel in het gesprek met ouders en kinderen. Het lezen van en spreken over het boekje wordt onderdeel van een gedeeld verhaal tussen ouders, kind en therapeut over het hulpverleningproces. Verder gebruiken we bij kinderen een werkboek, aansluitend op Naar de kindertherapeut, dat de hulpverlener toelaat met het kind een draw-and-tell conversation te voeren. Het kind wordt uitgenodigd op zoek te gaan naar eigen woorden en beelden over wat er moeilijk loopt, over zijn ideeën over hulp en wat er kan veranderen. Datum en locatie Dinsdag 29 november 2016 te Leuven RINO Vlaanderen, Justus Lipsiusstraat 65 9u30-16u30 Doelgroep Psychologen, pedagogen en kinderpsychiaters werkzaam in de ambulante en residentiële hulpverlening met kinderen en jongeren. Voorkennis Beginnende praktijkervaring in het werkveld van de kinder- en jeugdpsychotherapie is gewenst. Doelstelling Na afloop van deze cursus hebben de deelnemers inzicht verworven in het gebruik van aangepaste woorden en beelden bij de start van een hulpverleningsproces. Daarnaast hebben ze handvaten gekregen om concreet aan de slag te gaan in de eigen klinische praktijk. Werkwijze Theoretische toelichting en bespreking van de werkwijze, illustratie aan de hand van casus- materiaal. Docent Lieve Van Lier, Ma, kinderpsycholoog/kinderpsychotherapeut Kosten 145,- inclusief boek (Vliegen, N., Van Lier, L. & Borgions, M. (2014). Naar de kindertherapeut. Leuven/ Den Haag: Acco) en lunch. 11 RINO VLAANDEREN

12 ALGEMENE INFORMATIE RINO Vlaanderen RINO Vlaanderen is een regionaal instituut voor navorming en opleiding op het gebied van geestelijke gezondheidszorg en aangrenzende terreinen. RINO Vlaanderen organiseert navormingscursussen met open inschrijving en trainingen op vraag en op maat. Navorming, voor wie? De activiteiten van RINO Vlaanderen zijn bestemd voor professionals in de geestelijke gezondheidszorg: psychologen, pedagogen, psychiaters, psychotherapeuten,... Bij de cursussen staat steeds vermeld tot welke doelgroep deze zich richten. Brochure en website In deze brochure vindt u het RINO Vlaanderen navormingsaanbod zoals dat momenteel bekend is. Voor de meest uitgebreide en actuele informatie kijk je best op onze website: Inschrijving en betaling U nam de brochure door, u bent geïnteresseerd om deel te nemen aan een bepaalde cursus. Dan raden we u aan om u spoedig in te schrijven. Dat kan tot een week voor aanvang van de cursus via onze website: Na inschrijving ontvangt u een bevestiging. Wanneer een cursus volzet is of onverhoopt niet kan doorgaan zullen we u op de hoogte brengen van de eerstvolgende uitvoering. De RINO behoudt zich het recht voor iemand niet tot een cursus toe te laten, bijvoorbeeld bij onvoldoende voorop- leiding of een niet geschikte werksetting. Enkele weken voor de start van de cursus ontvangt u een uitnodiging tot betaling. Zodra deze in orde is bent u definitief ingeschreven. Vlaamse accreditering en Nederlandse accreditatie Accreditering voor de cursussen bij RINO Vlaanderen is aangevraagd voor Vlaamse psychiaters. In Nederland geldt voor steeds meer beroepsgroepen in de geestelijke gezondheidszorg een registratie- en herregistratieregeling. RINO Vlaanderen laat cursussen accrediteren op vraag van Nederlandse deelnemers aan een cursus bij RINO Vlaanderen. Deze deelnemers betalen dan de Nederlandse prijs voor deze cursus omwille van de kosten verbonden aan de accreditatie. Literatuur Bij de cursussen hoort een literatuurklapper. Deze is in de cursusprijs inbegrepen. Certificaat U ontvangt na afloop van een workshop of cursus een certificaat wanneer u minimaal 90 % van de tijd aanwezig bent geweest. 12 RINO VLAANDEREN

13 Annulering Bij annulering van deelname worden de annuleringsvoorwaarden van RINO Noord-Holland gevolgd, zie Over Mijn RINO RINO Noord-Holland ontwikkelde een eigen, op de cursisten afgestemde, digitale leeromgeving: Mijn RINO. Voor deelnemers is het makkelijk om direct te kunnen communiceren met medecursisten, docent(en), en medewerkers van de RINO, óók na afloop van de cursus. Ook RINO Vlaanderen kan binnen het samenwerkingsverband dat er met RINO Noord-Holland bestaat gebruik maken van de know how die hierrond ontwikkeld werd. Speciaal voor Vlaanderen gaat mijn.rino.be van start. Er bestaat de mogelijkheid om via Mijn RINO een discussie te starten, literatuur te printen, roosters en deelnemerslijsten te bekijken. Verder kan u eenvoudig opdrachten naar de docenten sturen of een naar je eigen groep sturen. Ook kunnen er links vermeld worden om bijvoorbeeld actuele onderwerpen te vinden. Mijn Rino is erg gebruiksvriendelijk. Om in te kunnen loggen doet u het volgende: Ga naar log in met uw adres en vul het wachtwoord in (u ontvangt het wachtwoord van de RINO). Het wachtwoord kunt u zelf wijzigen. Indien uw adres wijzigt, vernemen wij dit graag omdat wij dit voor u moeten aanpassen. Voor vragen en/of opmerkingen kan u contact opnemen met info@rinovlaanderen.be. Locatie en bereikbaarheid De cursussen gaan door in Leuven in Jeugdherberg De Blauwput Martelarenlaan 11A 3010 Leuven (makkelijk te bereiken met trein en bus want gelegen aan de achterzijde van station Leuven) en in RINO Vlaanderen Justus Lipsiusstraat Leuven en in het Tuinkantoor Nieuwstraat Lint met de fiets bereikbaar via de fietsostrade Antwerpen- Mechelen- Lier met de trein bereikbaar via station Kontich ( kant Lint, 5 min stappen) met de auto (via afrit Kontich op E 19, via afrit Lier/Massenhoven op E 313) Lunch Bij onze cursussen wordt tijdens de pauzes drank en over de middag drank en broodjes voorzien. Dit alles is in de cursusprijs inbegrepen. Inlichtingen Wenst u verdere informatie, zijn er onduidelijkheden, hebt u specifieke vragen, laat het ons weten en mail naar info@rinovlaanderen.be. We beantwoorden spoedig uw vragen. 13 RINO VLAANDEREN

14 Verantwoordelijke uitgever: RINO Vlaanderen vzw, Kastanjelaan 5, 3001 Heverlee MadebyHanna.com