De wonderlijke ontwikkeling van uw kind
|
|
- Gerarda Sanders
- 7 jaren geleden
- Aantal bezoeken:
Transcriptie
1 De wonderlijke ontwikkeling van uw kind Als (aankomend) ouder bent u wellicht in een fase waarin u keuzes gaat maken om de zorg voor kinderen en werk te combineren. Kinderopvang kan hierbij een belangrijke rol spelen. Als ouder wilt u het beste voor uw kind. U bekijkt het aanbod van kinderopvangorganisaties en bedenkt daarbij: Is dit goed voor mijn (toekomstige) kind? Kinderopvang biedt veel mogelijkheden om ouders in staat te stellen zorg en werk te combineren. Maar goede kinderopvang biedt nog veel meer! Professionals in het werken met kinderen hebben oog voor de wonderlijke ontwikkeling die ook uw kind doorloopt. Pedagogisch medewerkers zien deze wonderlijke ontwikkeling en weten deze op de juiste manier te begeleiden en te stimuleren. Zo krijgt uw kind kansen om zich optimaal te ontwikkelen. Want thuis en in de kinderopvang doen kinderen verschillende ervaringen op die elkaar prachtig aanvullen. Wij nemen u graag mee in de wonderlijke ontwikkeling van het jonge kind. Een ontwikkeling die razendsnel verloopt en voor ons als volwassenen vaak heel bijzondere momenten kent. Een stuk tekst is daarvoor natuurlijk veel te kort. Wij lichten voor elk leeftijdsjaar tot vier jaar elke keer een tipje van de sluier op en hopen dat u zich mede met ons zult verwonderen. Ontwikkeling van de hersenen Let maar eens op wat hier gebeurt: Filmfragment baby steekt tong uit (Youtube: Neonate imitation ) Wanneer we kinderen en hun ontwikkeling willen begrijpen, ontkomen we er niet aan eerst iets van hun hersenen te begrijpen. Daar ligt de basis van hun gedrag. Bij de geboorte heeft een kind zo n 100 miljard hersencellen. Ongeveer evenveel als een volwassene. De hersenen van een pasgeboren baby wegen ongeveer 400 gram. Op de eerste verjaardag wegen de hersenen al één kilo. Dit komt dus niet omdat het aantal cellen toeneemt, maar omdat het aantal verbindingen tussen die cellen, die zo belangrijk zijn voor de ontwikkeling, enorm toenemen. Verbindingen die nodig zijn voor het verwerken van informatie (horen, zien, voelen) en het reageren op situaties of het uiten van gevoelens door bijvoorbeeld te gaan huilen of lachen. Uit onderzoek blijkt dat er in het eerste jaar gemiddeld per dag 10 miljard verbindingen worden gelegd. Verbindingen Hoe ontstaan deze verbindingen? Een deel gaat vanzelf. Bijvoorbeeld alle kinderen gaan brabbelen (zelfs dove kinderen!). Maar een niet onbelangrijk gedeelte komt tot stand door de ervaringen die baby s opdoen. Thuis én in de kinderopvang. Door ervaringen en herhaling worden de verbindingen steeds sterker. Denk aan het gaan rollen. Het begint met een toevallige beweging. Daarna blijft hij het proberen. Soms ontstaat er frustratie. Uiteindelijk rolt je kind de hele kamer door en is het een automatisme geworden: de hersenverbindingen ten behoeve van het rollen zijn gelegd. Het gaat dan om verbindingen ten behoeve van het aansturen van de spieren. Maar ook ten behoeve van het verwerken van visuele informatie (er ligt een mooi stuk speelgoed een eindje verderop in de kamer). En niet te vergeten: het denken zoals het plannen van acties.
2 Wanneer bepaalde verbindingen weinig of niet worden gebruikt, sterven ze als het ware af en geven ze ruimte aan sterkere, andere gebieden. Dit wordt wel use it or lose it of snoeien doet groeien genoemd. Een mooi voorbeeld hiervan is de grijpreflex die is aangelegd om te kunnen overleven (vastklampen aan je moeder) maar verdwijnt om letterlijk ruimte te kunnen geven aan de handmotoriek die nodig is om je verder te ontwikkelen. Hoe ontwikkelt de handmotoriek in het eerste levensjaar? Hierin zijn verschillende fasen: - frunniken - kneden - van de ene hand in de andere hand - dingen tegen elkaar slaan - schudden - pincetgreep Geef je kind materialen die passend zijn bij de fijne motoriek. Anders kan je kind gefrustreerd raken. Hetzelfde geldt voor de grove motoriek. Een kind dat lang en veel in een Maxi-Cosi zit, doet minder grofmotorische ervaringen op zoals bijvoorbeeld rollen en kruipen. Binnen de kinderopvang zijn kennis, andere kinderen en materialen voorhanden om uw baby optimaal uit te dagen zodat het brein een goede start maakt. Taalontwikkeling. Wat is uw rol? We gaan snel een stap verder. Want zo snel gaat het ook met de ontwikkeling van een kind. Uw wandelende romper heeft inmiddels een eigen wil gekregen. Witlof en spruitjes worden niet meer gegeten en de eenkennigheid slaat toe. Een nieuwe fase en dat is even wennen. Als ouder loop je elke keer achter de feiten aan tot ze achttien zijn! In de eerste levensjaren neemt taalontwikkeling een enorme sprong. We weten nooit precies wanneer een kind zijn eerste woord zegt, meestal ongeveer tussen de tien en achttien maanden. Dat wil echter niet zeggen dat kinderen daarvoor de woorden niet begrijpen. Begrip loopt vooruit op het zelf actief kunnen uitspreken van woorden. Ze begrijpen vaak door het gebruik van taal wat er gaat gebeuren, zonder dat ze zelf de woorden kunnen uitspreken. Rol van een volwassene Wanneer een kind meerdere talen hoort, zal het ook meerdere talen gaan spreken. Zo lastig als het is om als volwassene een vreemde taal te leren, zo vanzelf gaat dit bij jonge kinderen. Ook de taalontwikkeling heeft alles te maken met het brein. Verbindingen worden gelegd, verbindingen die je niet gebruikt, zoals die ten behoeve van het aanleren van een vreemde taal, verlies je of worden niet aangelegd. Uit onderzoek blijkt dat de rol van volwassenen ongelofelijk belangrijk is bij de taalontwikkeling van kinderen. Ook wanneer een kind zelf niet praat, is het al van belang om met woorden contact te hebben of maken met uw kind. Taal vormt als het ware een bindmiddel. Waar heeft het brein van uw dreumes dan behoefte aan? Zeggen wat u doet en benoemen wat u ziet. Bijvoorbeeld tijdens het verschonen kijkt uw kind aandachtig naar een poster aan de muur. U volgt uw kind en reageert erop door te vertellen wat er op de poster allemaal te zien is. U kunt ook vertellen wat u doet of gaat doen, bijvoorbeeld sokken uit, schone luier pakken, et cetera. Voor een goede taalontwikkeling zou u dit eigenlijk gedurende de hele dag moeten doen. Ook als u niet zo n prater bent.
3
4 Verschil tussen papa en mama Wist u trouwens dat moeders en vaders echt anders met kinderen praten? Moeders gebruiken over het algemeen kortere zinnen en veel verkleinwoordjes daar waar vaders moeilijkere woorden gebruiken en vaker om uitleg vragen aan een kind. Ze vullen elkaar dus prima aan! Hoe wonderlijk is het dat uw kind op verschillende manieren met u kan communiceren door twee woorden aan elkaar te plakken. Bijvoorbeeld aangeven dat iets van hem/haar is (Tim schoen!), een vraag te stellen (mama weg?), iets te weigeren (niet eten!) of zelfs iets te kwalificeren (auto mooi). Binnen de kinderopvang horen kinderen gedurende de gehele dag taal. Van de pedagogisch medewerkers maar ook van de kinderen om zich heen. Ook zijn er veel talige rituelen. Denk aan liedjes in de kring, voor het eten, boekje voorlezen, enzovoorts. Dit zijn vaak weer andere ervaringen dan die thuis worden opgedaan. En dan wordt uw kind twee Er is een woord dat uw kind dan zeer goed beheerst. Nee!. Ik ben twee en ik zeg nee. Waar staat dit nee eigenlijk voor? En waarom horen we dit zoveel op deze leeftijd? Waarom doen eigenlijk alle peuters dit? Het kan niet anders dan dat dit te maken heeft met de ontwikkelingsfase waarin het zit. U zult in eerste instantie denken dat dit te maken heeft met de sociale ontwikkeling of is uw kind misschien ongehoorzaam? Het wonderlijke is dat de ontwikkeling van het denken, de cognitieve ontwikkeling hieraan ten grondslag ligt. Uw peuter realiseert zich steeds meer dat hij/zij een eigen persoon is en zelf iets te willen heeft. Of voor elkaar kan krijgen. Een peuter probeert grip te krijgen op de wereld om zich heen. Hij wil deze begrijpen en zoekt naar verbanden, regelmatigheden en structuren. Deze bieden houvast en vormen een veilige basis. Maar bij het zoeken naar de structuur lopen ze nogal eens tegen de lamp. Bijvoorbeeld dat je altijd een stukje worst krijgt bij de slager en op een dag vergeet de slager dit. Het verband dat je hebt geleerd, gaat nu niet op. Dat is voor een peuter niet te begrijpen. Hij gaat dus in verzet. Zijn verstandelijke ontwikkeling maakt het daarnaast ook mogelijk dat hij zelf plannen maakt, zonder dat wij daar als volwassenen vanaf weten. Hij wil bijvoorbeeld nog wat langer blijven spelen omdat hij bedacht heeft een toren te bouwen. Of hij wil perse zijn laarzen aan terwijl het buiten stralend weer is. Hij heeft dus ontdekt dat hij een eigen persoon, een eigen ik is. Dit noemen we autonomie. Dat betekent dus dat onze behoeftes niet meer altijd parallel lopen met die van uw kind. Het bijzondere is dat we autonomie bij een achttienjarige enorm waarderen. Uw kind weet wie hij is, durft keuzes te maken en stappen te zetten. Vanaf jongs af aan moeten we deze eigenschap dus eigenlijk koesteren. Hoe moeilijk dat soms ook is. Kinderopvang biedt kinderen de mogelijkheid om, los van ouders, zichzelf te ontdekken. Een duidelijke structuur biedt de kinderen een veilige basis en daarbinnen krijgen kinderen letterlijk de ruimte om hun eigen ding te doen. Binnen of buiten, samen of alleen. De in de ogen van de ouders dwarse peuter is in de kinderopvang vaak lekker bezig. Er is geen aanleiding om dwars te zijn. Waarom, waarom, waarom? En dan nu de peuter vanaf ongeveer drie jaar. De meeste peuters praten de oren van uw hoofd. Ze begrijpen veel meer, kennen bijvoorbeeld alle automerken of soorten dinosaurussen uit hun hoofd. Ze willen alles weten. Dat is de reden waarom de peuter vraagt: waarom, waarom, waarom? U zou kunnen denken dat ze dit doen om aandacht op te eisen. En natuurlijk willen ze dat ook graag en krijgen ze aandacht. Maar het is belangrijk omvragen serieus te nemen. Want wanneer kinderen wat ouder worden, stellen ze minder vragen. U kunt ze nu leren hoe u samen naar een antwoord zoekt of hoe iets in elkaar zit. Of hoe u op zoek gaat naar antwoorden op internet. Zo stimuleert u
5 vaardigheden waar kinderen hun hele leven plezier van hebben: samenwerken, creatief denken, omgaan met digitale media, enzovoorts. Dit worden ook wel de 21 e eeuwse vaardigheden genoemd. Magisch denken Maar toch is er ook iets wonderlijks aan de hand in de denkwereld van de peuter. Dat maakt dat wij als volwassenen steeds weer verrast kunnen worden. Dat wonderlijke heet het magisch denken. Een paar voorbeelden: - De krokodil zit echt onder het bed. - Wanneer het bad leegloopt, ga je echt mee door het afvoerputje. - Wanneer je je stoot aan de tafel, is de tafel stout. - Of oma die heeft gezegd; bah die slakken eten alles op. Dus wil je niet meer in de tuin. Dit zijn voorbeelden van het magisch denken van de peuter. Hij vermengt herinneringen, fantasie en werkelijkheid en houdt ze zelf nog niet goed uit elkaar. Logisch dus dat ze in sommige situaties dus echt bang zijn. Dit vraagt erom dat wij ze serieus nemen in deze angst. Peuters in de kinderopvang kunnen met hun fantasie alle kanten op. In de huishoek wordt het gezin op serieuze manier nagebootst. Rollen worden uitgedeeld en met verve gespeeld. Pizza s worden gebakken en echtelijke ruzies worden uitgevochten. Hun fantasie wordt ingezet om meer grip te krijgen op de wereld om hen heen. Dit houden ze tot en met de kleuterleeftijd vol. En soms nog wel langer
Peutertijd. Op ontdekkingstocht met je kind. Jeugd en Gezin
Peutertijd Op ontdekkingstocht met je kind Vanaf anderhalf jaar maken kinderen een snelle groei en ontwikkeling door. Het is een belangrijke fase in hun leven waarin ze de wereld willen gaan ontdekken
Nadere informatieOPVOEDTIPS VOOR JONGE OUDERS. 10 handige tips voor ouders van baby s en peuters
OPVOEDTIPS VOOR JONGE OUDERS 10 handige tips voor ouders van baby s en peuters Leuk dat je ons e-book hebt gedownload! In dit e-book vertellen we je graag meer over opvoeden. Want het opvoeden van je kind(eren)
Nadere informatieZEG HET MAAR HET PRATEN VAN UW KIND
ZEG HET MAAR HET PRATEN VAN UW KIND 0 tot 4 jaar ZEG HET MAAR Het leren praten van uw kind gaat vaak bijna vanzelf. Soms gaat het leren praten niet zo vlot. Eén op de vijf kinderen op de basisschool start
Nadere informatieZEG HET MAAR HET PRATEN VAN UW KIND. Leeftijd 0 tot 4 jaar
ZEG HET MAAR HET PRATEN VAN UW KIND Leeftijd 0 tot 4 jaar Het leren praten van uw kind gaat vaak bijna vanzelf. Toch is er heel wat voor nodig voordat uw kind goed praat. Soms gaat het niet zo vlot met
Nadere informatieCOMMUNICATIE MET JONGE KINDEREN
COMMUNICATIE MET JONGE KINDEREN Judith Janssen Docent AD PEM / Pedagogisch Educatief medewerker j.m.a.janssen@hr.nl Programma: Communicatie met jonge kinderen Baby s: Gesprekspartner Belang van taal Eenkennigheid
Nadere informatieOntdek de stem van het kind
Ontdek de stem van het kind Introductie www.eiskjeclason.nl info@eiskjeclason.nl @Babypraat Communiceren met kinderen Attitude van volwassene: respect en bescheidenheid 1 1. inzicht in ontwikkeling van
Nadere informatieLeren praten. Praten gaat niet vanzelf, praten moet je leren. Een kind leert praten door horen, zien en doen.
Leren praten Leren praten Praten gaat niet vanzelf, praten moet je leren. Een kind leert praten door horen, zien en doen. De rol van de ouders is heel belangrijk. Zij geven het goede voorbeeld, zij reageren
Nadere informatieTips voor Taal Hoe stimuleer je de taalontwikkeling van je kind?
Tips voor Taal Hoe stimuleer je de taalontwikkeling van je kind? Tips voor Taal Hoe stimuleer je de taalontwikkeling van je kind? Ga op ooghoogte met je kind zitten Door op ooghoogte te gaan zitten tijdens
Nadere informatiePraten leer je niet vanzelf
jeugdgezondheidszorg Praten leer je niet vanzelf... hier ben ik www.icare.nl Over de spraak-taalontwikkeling van kinderen van 0-4 jaar Praten gaat niet vanzelf, praten moet je leren. Een kind leert praten
Nadere informatieKINDERDAGVERBLIJVEN BLUB, ZEGT DE VIS
KINDERDAGVERBLIJVEN BLUB, ZEGT DE VIS Blub, zegt de vis zijn gezellige, kleinschalige en huiselijke kinderdagverblijven. De kinderdagverblijven bestaan uit groepen die opvang en verzorging bieden aan kinderen
Nadere informatieWat is een normale ontwikkeling?
Wat is een normale ontwikkeling? Van een normale ontwikkeling is sprake als een kind alle fasen doorloopt naar de volwassenheid op het gebied van fijne en grove motoriek, groei, sociale emotionele vaardigheden
Nadere informatieSpraak-taal 0-1½ jaar
Spraak-taal 0-1½ jaar HOE LEERT EEN KIND PRATEN? Leren praten gaat vaak natuurlijk en vanzelf. De meeste ouders staan er niet bij stil. Het gaat stap voor stap, net als leren lopen. Het ene kind leert
Nadere informatieGastlessen voor studenten 1 e leerjaar PW 3 en 4 Pedagogisch kader kindercentra 0-4 jaar - Docentenhandleiding. Doelgroepen in de kinderopvang
Gastlessen voor studenten 1 e leerjaar PW 3 en 4 Pedagogisch kader kindercentra 0-4 jaar - Docentenhandleiding Doelgroepen in de kinderopvang Gastles Doelgroepen in de KO- Docentenhandleiding Deze lesmodule
Nadere informatieKinderen, lief maar. Wegwijzer Steenwijk Woensdag 12 november Carolien Boschma en Sjoukje Huisman Centrum voor Jeugd en Gezin
Kinderen, lief maar. Wegwijzer Steenwijk Woensdag 12 november Carolien Boschma en Sjoukje Huisman Centrum voor Jeugd en Gezin Opzet van de lezing Welkom Inleiding Theorie, tips en adviezen over opvoeden
Nadere informatiePedagogisch werkplan Gastouderopvang Leuk enzo!
Pedagogisch werkplan Gastouderopvang Leuk enzo! In het pedagogisch werkplan komt tot uitdrukking hoe ik met de kinderen omga en waarom ik dat zo doe. Als christelijke gastouder draag ik ook christelijke
Nadere informatieLeeswijzer individueel rapport KIJK! 0-4 jaar voor ouders
Het individuele rapport geeft u een beeld van de totale ontwikkeling van uw kind. De vaste pedagogisch medewerkers van uw kind hebben een half jaar observaties bijgehouden. Deze observaties zijn verwerkt
Nadere informatieWennen op het kinderdagverblijf
Wennen op het kinderdagverblijf Voor baby s betekent het kinderdagverblijf een overgang naar een andere omgeving. Een nieuwe omgeving, met andere geluiden, andere volwassenen en andere kinderen. Dat kan
Nadere informatie1 Een kind was niet altijd een kind
1 Een kind was niet altijd een kind Kind zijn? Levensgevaarlijk! Er is nog nooit zo veel aandacht voor kinderen geweest als in de afgelopen vijftig jaar. Al die aandacht is nieuw, want vroeger deden kinderen
Nadere informatiePeuterspeelzaal Adres Telefoon Ingevuld op Ingevuld door adres Aanwezig op de volgende dagdelen
Gegevens peuterspeelzaal Peuterspeelzaal Adres Telefoon Ingevuld op Ingevuld door E-mailadres Aanwezig op de volgende dagdelen Kindgegevens Voornaam + achternaam Roepnaam Geslacht : jongen / meisje * Geboortedatum
Nadere informatieWAAROM VOORLEZEN? VOORWOORD WANNEER VOORLEZEN?
VOORLEESTIPS VOORWOORD Kinderen vinden voorlezen meestal fijn. Ook grote kinderen die zelf al kunnen lezen houden van voorlezen. Volwassenen hebben er mooie herinneringen aan: de mooie voorleesboeken,
Nadere informatieAdviezen voor het bevorderen van de taalontwikkeling. Afdeling Logopedie
Adviezen voor het bevorderen van de taalontwikkeling Afdeling Logopedie Uw kind gaat praten, omdat er vanaf zijn geboorte in zijn nabijheid gepraat wordt en omdat vanaf zijn geboorte tegen hem gesproken
Nadere informatiePedagogisch Beleidsplan KDV Mathil Rouveen
Pedagogisch Beleidsplan KDV Mathil Rouveen Inhoud: Voorwoord 2 Pedagogisch doel 3 Visie op ontwikkeling en opvoeding 4 Sociaal- emotionele veiligheid 5 Sociale ontwikkeling 5 Emotionele ontwikkeling 6
Nadere informatiePedagogisch beleidsplan Buitenschoolse Opvang Mathil Rouveen
Pedagogisch beleidsplan Buitenschoolse Opvang Mathil Rouveen Inhoud: Voorwoord 2 Pedagogisch doel 3 Visie op ontwikkeling en opvoeding 4 Sociaal- emotionele veiligheid 5 Sociale ontwikkeling 5 Emotionele
Nadere informatieZEG HET MAAR HET PRATEN VAN UW KIND
ZEG HET MAAR HET PRATEN VAN UW KIND vanaf 4 jaar ZEG HET MAAR Het leren praten van uw kind gaat vaak bijna vanzelf. Soms gaat het niet zo vlot met leren praten. Eén op de vijf kinderen op de basisschool
Nadere informatie1. Sociaal Spel in het kort
1. Sociaal Spel in het kort Sociaal Spel bestaat uit 40 posters met doelgerichte groepsactiviteiten, waarmee je de sociaalemotionele ontwikkeling van kinderen stimuleert. Met de bijbehorende ouderkaarten
Nadere informatieKLEINE MENSEN GROTE WENSEN
KLEINE MENSEN GROTE WENSEN Voor de betere kinderopvang DOOR DE OGEN VAN KINDEREN Dit boekje laat je kinderopvang zien door de ogen van kinderen. Een praktische gids voor iedereen die nadenkt over de opvang
Nadere informatieKleine Mensen Grote Wensen. Voor de betere kinderopvang
Kleine Mensen Grote Wensen Voor de betere kinderopvang Dit boekje laat je kinderopvang zien door de ogen van kinderen. Een praktische gids voor iedereen die nadenkt over de opvang van kinderen van 0 tot
Nadere informatieTAAL IS LEUK. Adviezen om de taalontwikkeling te stimuleren
TAAL IS LEUK Adviezen om de taalontwikkeling te stimuleren 1 Inhoudsopgave Pagina Besteed extra aandacht aan de taal van uw kind 4 Adviezen die u kunt toepassen tijdens een gesprekje met uw kind 5 Maak
Nadere informatieTussendoelen sociaal - emotionele ontwikkeling: Omgaan met zichzelf
Tussendoelen sociaal - emotionele ontwikkeling: Omgaan met zichzelf 1. Wijst dingen aan die het wil, herkent zichzelf in de spiegel, is zich bewust waar het wel en niet van houdt. (Het kind wordt bewust
Nadere informatieSabine Wisman. Uitgeverij Ploegsma Amsterdam
Sabine Wisman Uitgeverij Ploegsma Amsterdam 8, 10, 13 8, 9, 10, 11, 12, 13 10 11 21 18, 19, 20, 21, 22, 23, 24, 25 25 18, 19, 21, 23 30, 31, 32, 36, 39, 41 30, 32, 33, 34, 35, 36, 37, 38, 40, 41 30, 31,
Nadere informatieTaalontwikkeling bij baby s, peuters en kleuters
Taalontwikkeling bij baby s, peuters en kleuters Voor ouders met kinderen in de leeftijd van 0 tot 4 jaar. Deze folder geeft u als ouder informatie over de normale taalontwikkeling van kinderen en biedt
Nadere informatieNaam: Locatie: Groep: Groeibericht
Naam: Locatie: Groep: Groeibericht pagina 2 Inleiding Opgroeien, opvoeden en ontwikkelen gaat bij ieder kind met vallen en opstaan. In de moderne kinderopvang nemen we een deel van de opvoeding van uw
Nadere informatieZEG HET MAAR HET PRATEN VAN UW KIND. Leeftijd vanaf 4 jaar
ZEG HET MAAR HET PRATEN VAN UW KIND Leeftijd vanaf 4 jaar Het leren praten van uw kind gaat vaak bijna vanzelf. Toch is er heel wat voor nodig voordat uw kind goed praat. Soms gaat het niet zo vlot met
Nadere informatieWat vertel ik mijn kind als ik opgenomen word? Praten helpt. Verslavingspreventie Mondriaan
Wat vertel ik mijn kind als ik opgenomen word? Praten helpt Verslavingspreventie Mondriaan Wat vertel ik mijn kind als ik opgenomen word? Alle ouders hebben het beste voor met hun kinderen. Ouders vragen
Nadere informatieOmgang met uw baby Tips en adviezen
Omgang met uw baby Tips en adviezen Afdeling fysiotherapie Uw baby mag met u mee naar huis. Dit is een vreugdevolle en ook spannende gebeurtenis. Spannend omdat u nu zelf de zorg voor uw kindje op u gaat
Nadere informatieKids2b. Een koffer vol bagage. Kleine kinderen worden groot. REIS vormt de kern van ons handelen; RES PEC VOOR. Het pedagogisch beleid
Op REIS met Kids2b Kids2b Kids2b is zeer verheugd dat u uw kind aan ons toevertrouwd. Wij begrijpen dat het voor S I E R u als ouder een grote stap is om een deel van de zorg en opvoeding van uw kind te
Nadere informatieInhoudsopgave. Inleiding. Als je een peuter en tussen 3 en 5 jaar bent. Als je een kleuter en tussen 6 en 8 jaar bent
Kind-In-Zicht Inhoudsopgave Inleiding Als je een peuter en tussen 3 en 5 jaar bent Als je een kleuter en tussen 6 en 8 jaar bent Als je een tiener en tussen 9 en 12 jaar bent Als je een puber en tussen
Nadere informatieLESMATERIAAL ONDERBOUW. Lespakket CliniClowns Geen kinderachtig effect. Vo or Groep 1-
LESMATERIAAL ONDERBOUW Lespakket CliniClowns Geen kinderachtig effect Vo or 4 Groep 1- ACTIVITEIT 1: AANGENAAM KENNIS TE MAKEN In deze handleiding staat de activiteitenbeschrijving voor groep 1-4. Hier
Nadere informatieUtrecht, Gooi & Vecht. Ondersteuning bij leven met een beperking. Moeilijk lerend. Uitleg over het leven van een moeilijk lerend kind
Utrecht, Gooi & Vecht Ondersteuning bij leven met een beperking Moeilijk lerend Uitleg over het leven van een moeilijk lerend kind Inhoudsopgave Wat betekent het dat uw kind moeilijk lerend is en wat 3
Nadere informatieKinderen op bezoek op de Intensive Care
Kinderen op bezoek op de Intensive Care Informatie voor ouders/verzorgers Als een ouder of een familielid op de Intensive Care is opgenomen, kan dit voor kinderen veel vragen oproepen. Kinderen hebben
Nadere informatieProtocol huilen Gastouderbureau Herzien: Maart
Protocol huilen Gastouderbureau Herzien: Maart 2016 1 1. Waarom huilen baby s Huilen is normaal voor een baby. Het is zijn eerste communicatiemiddel. Een baby huilt omdat er een reden is. Er is vaak onenigheid
Nadere informatiepeuterpuber peuterpret!
van peuterpuber naar peuterpret! 10 tips voor meer gezelligheid Hoi, wat leuk dat je je hebt ingeschreven voor mijn nieuwsbrief! Met heel veel plezier maak ik elke maand een nieuwsbrief vol peuterpubers
Nadere informatiePedagogisch werkplan. Peuterspeelzaal Olleke Bolleke
Pedagogisch werkplan Peuterspeelzaal Olleke Bolleke Maart 2016 1 Inhoud 1. informatie over peuterspeelzaal Olleke Bolleke p. 3 2. groepsomvang, en leeftijdsopbouw en personeel p. 4 3. kennismaking en wennen
Nadere informatieER KOMT EEN VRIENDJE BIJ AAPJE PIPPO
GEN SAMEN DOE THEMA: DIN N s Speelbrief Speelbrief - Januari 2017 - p1 JANUARI 2017 Als kinderen elkaar op straat of in de speeltuin tegenkomen, gaan ze vaak meteen naar elkaar toe. Om contact te krijgen,
Nadere informatieWerkinstructie invuller kijklijst
Werkinstructie invuller kijklijst 1. Inleiding: De peuterspeelzaal en het kinderdagverblijf vinden het belangrijk een bijdrage te leveren aan de doorgaande ontwikkelingslijn van kinderen. Om de overgang
Nadere informatieWat vertel ik mijn kind als ik opgenomen word? Praten helpt. Verslavingspreventie Mondriaan
Wat vertel ik mijn kind als ik opgenomen word? Praten helpt Verslavingspreventie Mondriaan Wat vertel ik mijn kind als ik opgenomen word? Alle ouders hebben het beste voor met hun kinderen. Ouders vragen
Nadere informatieBasis O. Basis Observatieformulier
Basis O Basis Observatieformulier Gegevens kind Voornaam: Achternaam: Geboortedatum: Geslacht jongen / meisje Geboorteland kind: Kind woont bij vader en moeder / vader / moeder / anders Aantal kinderen:
Nadere informatieVoorleesExpress. Samen met ouders aan de slag. Praktische tips
VoorleesExpress Samen met ouders aan de slag Praktische tips Samen met ouders aan de slag Ouders betrekken bij het voorlezen Je gaat straks via de VoorleesExpress twintig weken voorlezen bij een of meerdere
Nadere informatiePedagogisch beleid gastouderbureau via Laura
Pedagogisch beleid gastouderbureau via Laura Inleiding Gastouderbureau via Laura biedt kinderen een fijne en vertrouwde opvang waar zij kunnen groeien en de wereld om hen heen kunnen ontdekken. Terwijl
Nadere informatiePedagogische nazorg. Nazorg folder voor ouder(s)/verzorger(s) en kinderen na een ziekenhuisopname
Pedagogische nazorg Nazorg folder voor ouder(s)/verzorger(s) en kinderen na een ziekenhuisopname 1 Pedagogische nazorg Inhoudsopgave (Klik op het onderwerp om verder te lezen) Weer thuis 2 Algemene adviezen
Nadere informatieHele fijne feestdagen en een gezond en vrolijk 2017! Raymond Gruijs. BM Groep ARBO West Baanzinnig
De tijd vliegt voorbij en voor je weet zijn we al weer een jaar verder. Ik zeg wel eens: mensen overschatten wat je in een jaar kunt doen, maar onderschatten wat je in 3 jaar kan realiseren. Laten we naar
Nadere informatieDe begeleidingsbehoefte Respect voor kinderen Zelfstandigheid Ontplooiing van de sociale ontwikkeling (sociale competentie) Opbouwen van kennis
De begeleidingsbehoefte Voor de basis van de begeleidingsbehoefte is aansluiting gevonden bij een tweetal pedagogen: Freinet en Malaguzzi. Daaruit zijn een aantal kerngedachten geformuleerd: respect voor
Nadere informatieGastouderbureau MijnGastouderopvang
Hoe gaat het met mijn gast- of oppaskind? Gastouderbureau MijnGastouderopvang Observatielijst voor de ontwikkeling van kinderen in de gastouderopvang Iedere gastouder kent 'haar' gastkind na tijdje behoorlijk
Nadere informatiePedagogische Visie en Beleid
Pedagogische Visie en Beleid Inleiding Voor ouders, medewerkers en alle anderen die betrokken zijn bij, en geïnteresseerd zijn in onze kinderopvang. Voor verantwoorde kinderopvang is veel nodig, om te
Nadere informatiePedagogisch beleid gastouderbureau OOK-Thuis
Pedagogisch beleid gastouderbureau OOK-Thuis Opvang door Nanny s Inleiding Kinderen moeten zich bij Kinderopvang OOK prettig voelen. Dat is waar alles om draait. Wij willen dat de opvang aantrekkelijk
Nadere informatieSamenvatting pedagogisch beleidsplan Trias Kinderopvang, waar kinderen zich thuis voelen
Samenvatting pedagogisch beleidsplan Trias Kinderopvang, waar kinderen zich thuis voelen Voor u ligt het samengevatte pedagogisch beleidsplan van de kinderdagverblijven van Trias Kinderopvang. Doelstellingen
Nadere informatie- Waarschuwing- dit is een pittige les!
- Waarschuwing- dit is een pittige les! Herken je de volgende situatie: Je vraagt aan je partner (heb je deze niet denk dan even terug aan de tijd dat je deze wel had) of hij de vuilniszak wilt buiten
Nadere informatieInformatieboekje van. Peuterspeelschool Opijnen
Informatieboekje van Peuterspeelschool Opijnen Welkom Voor u ligt het informatieboekje van peuterspeelschool Opijnen. Wij wensen u veel plezier met het doorlezen van dit boekje en hopen uw peuter en u
Nadere informatieNA DE SCHOK INFORMATIE VOOR OUDERS
NA DE SCHOK INFORMATIE VOOR OUDERS Betrokken raken bij een schokkende gebeurtenis laat niemand onberoerd. Je bent er meestal niet op voorbereid en als het gebeurt kan dat ingrijpende gevolgen hebben voor
Nadere informatiePedagogisch beleidsplan
Pedagogisch beleidsplan 1: Inleiding 2: De Visie 3: Doelstelling 4: Uitgangspunten 5: Hygiëne en verzorging 6: Activiteiten 7: communicatie met ouders. 8: Feesten 1 1. Inleiding: Het pedagogische beleidsplan
Nadere informatieKinderen op bezoek intensive care Handreiking voor ouders.
Kinderen op bezoek intensive care Handreiking voor ouders www.nwz.nl Hoe vertel ik mijn kind(eren) dat zijn/hun vader, moeder of ander familielid ernstig ziek op de IC ligt? 3 Hoe bereid ik mijn kind voor
Nadere informatieStructuur bieden aan je kinderen (10 tips)
Structuur bieden aan je kinderen (10 tips) Door Suzanne van der Star Orthopedagoog www.educadora.nl www.educadora-webshop.nl Inleiding Uit onderzoek blijkt dat er een duidelijke samenhang is tussen de
Nadere informatieTaalontwikkeling: woordenschat en woordgebruik passieve woordenschat
Thema Bobbi in de zomer Taalontwikkeling: woordenschat en woordgebruik passieve woordenschat Wijst de juiste persoon aan als een bepaalde naam wordt genoemd (papa, mama). Wijst bij het benoemen van twintig
Nadere informatieTen slotte wens ik je veel plezier bij het lezen. Hopelijk geeft het de kennis en de inspiratie om ook zelf met je kinderen aan de slag te gaan!
inleiding Voor al mijn kinderen schrijf ik hun ontwikkelingen op in een schrift. Ik schrijf op wanneer en hoelang ze sliepen, wat ze aten, hoe ze speelden en hoe we samen de dag doorbrachten. Dat lijkt
Nadere informatieFotolink: alleen voor ouders, sorry
Vanuit de trein met het uitzicht op. de laptop, onderweg naar een bijeenkomst over hoe kan het ook anders de veranderingen in de kinderopvang schrijven wij voor jullie deze nieuwsbrief Veel leesplezier
Nadere informatiePedagogisch beleid van De Veenborg
Pedagogisch beleid van De Veenborg 1. Het bieden van veiligheid In dit kader bedoelen we met het bieden van veiligheid het bieden van emotionele veiligheid. Dit vormt de basis van elke ontwikkeling. Als
Nadere informatieNA DE SCHOK INFORMATIE VOOR OUDERS
NA DE SCHOK INFORMATIE VOOR OUDERS Betrokken raken bij een schokkende gebeurtenis laat niemand onberoerd. Je bent er meestal niet op voorbereid en als het gebeurt kan dat ingrijpende gevolgen hebben voor
Nadere informatieKIJK IN JE BREIN LESMODULE BASISSCHOOL LEERLING
LESMODULE BASISSCHOOL LEERLING 1. DE HERSENEN 1.1 HOE ZIEN HERSENEN ERUIT? VRAAG WIE KAN VERTELLEN WAT HERSENEN ZIJN? VRAAG HEBBEN KINDEREN KLEINERE HERSENEN DAN GROTE MENSEN? 1.2 WANNEER GEBRUIK JE ZE?
Nadere informatieLEESTIP. Speel- & Leerbrief MEI 2015 1. Marja Baeten. Pedagogisch kader kindercentra 0-4 jaar ZE KOMEN VOOR DE VRIENDJES! MEI 2015.
Pedagogisch werken met plezier s Speel- & Leerbrief MEI 2015 ZE KOMEN VOOR DE VRIENDJES! Als je aan kinderen in de kinderopvang vraagt wat ze er leuk vinden, klinkt het steevast: de andere kinderen. De
Nadere informatieDe Puk-poster. Goed voorbeeldgedrag. Een baby ontwikkelt zich razendsnel. Vaak lijkt. dit vanzelf te gaan. Toch is het belangrijk om ook
Ontwikkeling van baby s stimuleren met de Puk-poster Auteur: Natasja van Lier Een baby ontwikkelt zich razendsnel. Vaak lijkt dit vanzelf te gaan. Toch is het belangrijk om ook de ontwikkeling van baby
Nadere informatiePOETS JE PEUTER! Tips en tools om de tandjes van je dwarse peuter schoon te houden
POETS JE PEUTER! Tips en tools om de tandjes van je dwarse peuter schoon te houden NEEEE, koppig, dwars en zelluf doen ze zijn erom berucht PEUTERS. Soms tref je ze brullend op de vloer van de supermarkt,
Nadere informatieverstoppertje spelen Woezel waar zit je?
verstoppertje spelen Woezel waar zit je? spelregels 1 Verstoppertje spelen voor: 2+ spelers vanaf: 6 maanden speelduur: ca. 10 min. ON Exclusief 2x 1,5V AAA alkaline batterijen Hier ben ik! OFF Woezel
Nadere informatieDe Kerstnar. 1 Lied 1: Zomaar een koude decembernacht. Scène 1: De kerstnar ontwaakt
Voorleesmusical De Kerstnar 1 Lied 1: Zomaar een koude decembernacht Scène 1: De kerstnar ontwaakt Het is een koude nacht. Niet zomaar een koude nacht, maar zo'n hele, hele koude nacht. Zo koud, dat je
Nadere informatiePedagogisch kader Kinderdagverblijf Filios
Pedagogisch kader Kinderdagverblijf Filios Onderdeel van: Pagina 1 van 5 Inleiding In het pedagogisch kader staan onze uitgangspunten en basisdoelen die ten grondslag liggen aan ons pedagogisch handelen.
Nadere informatieWoonadres :. E-mail:.
Gegevens van (aangemeld) kind en ouder(s)/verzorger(s) Naam kind :. Geslacht: M / V Geboortedatum: Woonadres :. Postcode :.. Woonplaats :.. Tel.nr(s).:...... E-mail:. Naam vader:. Naam moeder:. Geboortedatum:../../..
Nadere informatieEen goed leven voor.
Een goed leven voor. Juultje Holla - Perspectief - maart 2013 Als onderdeel van het ZonMW project Zeggenschap en Inclusie Met dank aan Rob, die mij hierbij enorm geholpen heeft. Een goed leven voor. Een
Nadere informatiePsychosociale ontwikkeling
Psychosociale ontwikkeling De psychosociale ontwikkeling van het kind Reeds in de baarmoeder ontstaat er een wisselwerking tussen ouder en kind. De baby is al vertrouwd geraakt met de stem van de ouder
Nadere informatie6.5. Cognitieve ontwikkeling. Lichamelijke ontwikkeling. Sociale/emotionele ontwikkeling. Seksuele ontwikkeling
Boekverslag door J. 1624 woorden 26 februari 2008 6.5 259 keer beoordeeld Vak Verzorging De verschillende soorten ontwikkelingen - cognitieve ontwikkeling - lichamelijke ontwikkeling - emotionele ontwikkeling
Nadere informatieTijdens de video- hometraining worden verschillende begrippen gebruikt. In de bijlage geven we een korte omschrijving van deze begrippen.
Bijlage 11 Voorbeeld informatie VHT: Bouwstenen voor geslaagd contact Informatie Video - hometraining Belangrijke begrippen initiatieven herkennen volgen ontvangstbevestiging beurt verdelen leidinggeven
Nadere informatieSOCIALE VAARDIGHEDEN MET AFLATOUN
SOCIALE VAARDIGHEDEN MET AFLATOUN Dit thema is opgesplitst in drie delen; gevoelens, ruilen en familie. De kinderen gaan eerst aan de slag met gevoelens. Ze leren omgaan met de gevoelens van anderen. Daarna
Nadere informatieDe e-learning van Gastouderland
De e-learning van Gastouderland Ook voor gastouders is het belangrijk te blijven ontwikkelen. Daarom bieden wij diverse modules aan die speciaal ontwikkeld zijn voor de kinderopvang. Gastouderland werkt
Nadere informatieen waar is de gebruiksaanwijzing?? Over de eerste spannende dagen met je
en waar is de gebruiksaanwijzing?? Over de eerste spannende dagen met je baby Verwachtingen Wordt dit jullie eerste, tweede, volgende kindje? Weet je al hoe je je baby gaat voeden? Als je al een kind hebt:
Nadere informatieGezinsreis Erik en Nicole
Gezinsreis Erik en Nicole Het is 2001 als Erik en Nicole gaan trouwen. Ze kennen elkaar al een jaar of zes en zien een gezamenlijke toekomst helemaal zitten. Ze werken allebei fulltime en hebben een fijn
Nadere informatieReader voor pedagogisch medewerkers
Reader voor pedagogisch medewerkers Module 1: Taalaanbod Wat zeg je en hoe zeg je het Rijk taalaanbod Er is veel verschil in taalaanbod: rijke of arme taal en alles daar tussenin. Het is van belang te
Nadere informatieVisie (Pedagogisch werkplan)
Visie (Pedagogisch werkplan) Gastouderopvang De Krummeltjes stelt zich tot doel om een omgeving te bieden waarin kinderen kunnen opgroeien tot zelfstandige en evenwichtige mensen met respect voor anderen
Nadere informatieNieuwsbrief Kaatsheuvel
Nieuwsbrief Kaatsheuvel November 2012 Het is de tijd van. Het is alweer november en het einde van het jaar 2012 is in zicht. Sinterklaas en zijn Pieten zijn weer in het land, wat altijd weer een bijzondere
Nadere informatieThemabrief Karel viert Kerstmis december 2015
Themabrief Karel viert Kerstmis december 2015 Beste papa s en mama s, De laatste maand van het jaar is bijna afgelopen. Met behulp van twaalf verschillende leuke thema s hebben we bij Plantage een educatief
Nadere informatieTussendoelen Taal: Spraak- Taalontwikkeling
Tussendoelen Taal: Spraak- Taalontwikkeling 0 1;6 2 2;6 3 3,6 4 4;6 1. Praat in één-woordzinnen ( bal? betekent bijvoorbeeld: ik wil de bal hebben). 2. Kent de betekenis van ongeveer 70 3. Kan woorden
Nadere informatieProtocol Bijten en ander onaanvaardbaar gedrag bestemd voor alle beroepskrachten werkzaam bij De Avonturiers
Protocol Bijten en ander onaanvaardbaar gedrag bestemd voor alle beroepskrachten werkzaam bij De Avonturiers Inleiding Binnen De Avonturiers zien wij bijten als onaanvaardbaar gedrag. Vanuit het oogpunt
Nadere informatiePraktijk voor kindertherapie en ouderbegeleiding. B(urger)S(ervice)N(ummer):.. Woonadres :. . Voor- en achternaam moeder:...
Praktijk voor kindertherapie en ouderbegeleiding Gegevens van (aangemeld) kind en ouder(s)/verzorger(s) Naam kind :. Geslacht: M / V Geboortedatum: B(urger)S(ervice)N(ummer):.. Woonadres :. Postcode :..
Nadere informatieMEE Nederland. Raad en daad voor iedereen met een beperking. Moeilijk lerend. Uitleg over het leven van een moeilijk lerend kind
MEE Nederland Raad en daad voor iedereen met een beperking Moeilijk lerend Uitleg over het leven van een moeilijk lerend kind Moeilijk lerend Uitleg over het leven van een moeilijk lerend kind Inhoudsopgave
Nadere informatieKinderen op bezoek op de intensive care
Kinderen op bezoek op de intensive care Handreiking voor ouders mca.nl Inhoudsopgave Hoe vertel ik mijn kind(eren) dat zijn/hun vader, moeder of ander familielid ernstig ziek op de IC ligt? 1 Hoe bereid
Nadere informatieALLES HEEFT EEN KLEUR
ALLES HEEFT EEN KLEUR Dagopvang en peuterspeelgroep Het P@rk Gemaakt door: Esther en Ingrid Maart 2017 Beste ouders/verzorgers De peuterspeelgroep van het P@rk werkt vanuit de methode Startblokken van
Nadere informatiePedagogisch Werkplan gastouder
Pedagogisch Werkplan gastouder Pagina 1 van 6 Inhoudsopgave 1. PERSOONLIJKE GEGEVENS GASTOUDER... 3 2. EMOTIONELE VEILIGHEID... 3 2.1. Vertrouwen... 3 2.2. Veilige opvangomgeving... 3 2.3. Spel, speelgoed
Nadere informatie1.1. Het creëren van een veilige en vertrouwde omgeving
Pedagogisch Beleidsplan 1.1. Het creëren van een veilige en vertrouwde omgeving Een veilige en vertrouwde omgeving is de basis van waaruit een kind zich kan gaan ontwikkelen. Het is dus belangrijk dat
Nadere informatieWelkom bij Op Stoom. Pedagogische visie. Lieve actieve medewerkers
Welkom bij Op Stoom Kwaliteit en service zijn belangrijke kenmerken van Op Stoom zodat ouders hun kinderen met een gerust hart achterlaten bij de medewerkers. We bieden liefdevolle zorg en inspiratie aan
Nadere informatiePedagogisch beleidsplan
Pedagogisch beleidsplan Hieronder wordt een aantal kernpunten uit het pedagogische beleidsplan van Kinderdagverblijf Het Sprookjesbos besproken. Het volledige pedagogische beleidsplan ligt ter inzage op
Nadere informatievoor Maatschappelijk Werkers en Ouderconsulenten
voor Maatschappelijk Werkers en Ouderconsulenten Maatschappelijk werkers en ouderconsulenten kunnen aan de hand van TOLK praten met je kind!: Ouders bewust maken van het belang van veel praten. Ouders
Nadere informatiemaakt (kirrende) geluidjes of brabbelt (tegen personen en speelgoed) begint steeds meer woorden te herhalen en (na) te zeggen
Mondelinge taal 1 Spraak-taalontwikkeling Baby blauw maakt (kirrende) geluidjes of brabbelt (tegen personen en speelgoed) herhaalt geluidjes Dreumes brabbelt bij (eigen) spel oranje begint steeds meer
Nadere informatieDirect aan de slag met Baby- en kindergebaren
Direct aan de slag met Baby- en kindergebaren Inhoudsopgave Welkom Blz. 3 Wat zijn baby- en kindergebaren? Blz. 4 Voordat je begint Blz. 5 De eerste gebaren Blz. 6 & 7 Gebaren- tips Blz. 8 Veel gestelde
Nadere informatie