De Nieuwe KABK. FdK. Beeld: Jan-Willem Terlouw, eindexamenstudent Interieurarchitectuur aan de KABK NR 14

Transcriptie

1 NR 14 KABK De Nieuwe Our Fashion, Our Textile en Eindexamenexpositie KABK pagina 5 NON DUTCH As part of the research group Genius Loci, a course in the curriculum of the Interfaculty ArtScience, students and teachers went to Carrara in Italy pagina 16 KC Eindexamens in de Regentes In de maand mei presenteren eindexamenstudenten zich twee weken lang in theater De Regentes pagina 4 De Nieuwe Opera Academie presenteert Don Giovanni Eind juni krijgen studenten de kans hun zang- en acteertalent te presenteren in het Lucent Danstheater pagina 5 FdK Nieuws uit Photgraphic Studies pagina 4 Promotieonderzoek door en over (typo)grafische vormgeving In juni en juli kunnen liefhebbers van (typo)grafische vormgeving drie presentaties in Leiden bijwonen pagina 6 Beeld: Jan-Willem Terlouw, eindexamenstudent Interieurarchitectuur aan de KABK

2 2 3 Mei Juni Exposities Zondag 1 juni t/m zaterdag 27 september Galerie Zône exposeert Maandag 11 t/m vrijdag 29 augustus De Oude UB Tentoonstelling bij de Low temperature conference (10 augustus). Woensdag 28 mei Krezimir Bedek (klassiek gitaar) Examen Master en Juan Zurutuza (piano) Examen Master Krezimir Bedek (klassiek gitaar) Examen Master: Juli Augustus Met werken van Jessica Muller, schilderijen (juni), Berry van Koningsbrugge, schilderijen (juli), Frank Borst, schilderijen en glasobjecten (augustus) en Mirjam Abras (september). Galerie Zône Nieuwstraat 17b Leiden De Oude UB Rapenburg 70 Leiden Maandag 1 september t/m vrijdag 24 oktober De Oude UB De winnaar van internationale gitaarconcoursen in Zwolle en Enschede speelt Spaanse en hedendaagse muziek voor gitaar. Inclusief een première van een stuk van de Kroatische componiste Ivana Kiš. Juan Zurutuza (piano) Examen Master: Hij Terugblik op het festival info@galeriezone.nl Foto s door Leidse studenten voor de universi- was in 1998 winnaar van het Manuel M. Ponce Voor nadere informatie over de inhoud van deze agenda kunt u contact opnemen met het Koninklijk Conservatorium, de Koninklijke Academie van Beeldende Kunsten, de Faculteit der Kunsten of de betreffende organiserende instantie. Tenzij anders vermeld, zijn de in deze agenda aangekondigde t/m 15 juni Galerie LUMC Life Line installaties en tekeningen van Lisette Verkerk. Galerie LUMC Albinusdreef 2 Leiden taire multimediawedstrijd Studie in Beeld De Oude UB Rapenburg 70 Leiden Maandag 15 september t/m vrijdag 28 november Galerie KOG Concours en won de tweede prijs en een speciale prijs tijdens het Morales von Sauer Concours 2000 in México. Naast zijn solistische activiteiten is hij een veelgevraagd musicus in kamermuziekensembles. Theater de Regentes Weimarstraat 63 Den Haag met die achternaam! concerten, voorstellingen en activiteiten gratis toegankelijk. Studenten/medewerkers van de Hogeschool van Beeldende Kunsten, Muziek en Dans, de Universiteit Leiden, het Noord-Nederlands Conservatorium en het Instituut voor Muziekwetenschap van de Universiteit Utrecht hebben recht op één vrijkaart voor alle in deze agenda vermelde concerten, voorstellingen, openbare lessen, interpretatieklassen, etc. die in het Koninklijk Conservatorium worden gehouden tenzij anders vermeld. Uitvoeringen van de Hogeschool maken deel uit van het onderwijsprogramma. De TICKETSHOP van het Koninklijk Conservatorium is geopend van maandag tot en met vrijdag van uur tot uur: en ticketshop@admin.koncon.nl. Bezoek voor de laatste updates de websites: Koninklijk Conservatorium Juliana van Stolberglaan CA Den Haag Koninklijke Academie van Beeldende Kunsten Prinsessegracht AN Den Haag Faculteit der Kunsten Postadres: Postbus 9500, 2300 RA Leiden Bezoekadres: Rapenburg 38, 2311 EX Leiden Dans Vrijdag 4, dinsdag 8, donderdag 10 en vrijdag 11 juli Eindvoorstelling Dansvakopleiding De Dansvakopleiding van het KC sluit jaarlijks het schooljaar af met een reeks voorstellingen waarin de leerlingen en studenten de klassieke, hedendaagse en folkloristische aspecten van hun opleiding laten zien. KC Kees van Baarenzaal uur 8,50 Kaarten zijn vanaf 23 juni verkrijgbaar via Ticketshop KC, Ma t/m vrij van tot uur Zaterdag 5 juli Eindvoorstelling Dansvakopleiding De Dansvakopleiding van het KC sluit jaarlijks het schooljaar af met een reeks voorstellingen waarin de leerlingen en studenten de klassieke, hedendaagse en folkloristische aspecten van hun opleiding laten zien. KC Kees van Baarenzaal uur 8,50 Kaarten zijn vanaf 23 juni verkrijgbaar via Ticketshop KC, Ma t/m vrij van tot uur Woensdag 9 juli Eindvoorstelling Dansvakopleiding De Dansvakopleiding van het KC sluit jaarlijks het schooljaar af met een reeks voorstellingen waarin de leerlingen en studenten de klassieke, hedendaagse en folkloristische aspecten van hun t/m vrijdag 20 juni Pieter de la Courtgebouw Faces and Venice - schilderijen van Ann Schuman en Jeanne van der Elst. Pieter de la Courtgebouw (Faculteit Sociale Wetenschappen Universiteit Leiden) Wassenaarseweg 52 Leiden Zaterdag 28 juni t/m zondag 6 juli De KABK-Eindexamenexpositie 2008 Studenten Beeldende Kunst, Beeld en Geluid / ArtScience (ook 2e fase), Fotografie, Grafisch Ontwerpen, Interieurarchitectuur en Meubelontwerpen, Post Graduate Course Industrial Design, Textiel en Mode en Type & Media exposeren in de Academie. KABK Voor tijden van de eindexamenexpositie: zie pagina 5 De expositie is gratis te bezichtigen Maandag 30 juni t/m vrijdag 5 september Pieter de la Courtgebouw Helden op stokken - gehandicapt in Afrika. Foto's van zeven fotografen gebaseerd op het gelijknamige boek van Sybilla Claus en Petra Jorissen. Pieter de la Courtgebouw (Faculteit Sociale Wetenschappen Universiteit Leiden) Wassenaarseweg 52 Leiden Donderdag 3 juli t/m zondag 7 september Galerie LUMC Onderstroom - tekeningen, schilderijen en foto's, waarop het schemergebied tussen droom en werkelijkheid wordt verbeeld. Met werken van B.C. Epker, Manon Bovenkerk, Tobias Schalken, Jannie Regnerus, Jos van der Sommen, Ronald Sohier en Marjolijn de Wit. Galerie LUMC Albinusdreef 2 Leiden t/m zaterdag 26 juli LAKgalerie Homework - mixed media on everything van Collectief Dstruct (Ruwedata & FilthyFine). LAKgalerie Cleveringaplaats 1 Leiden Donderdag 10 juli t/m vrijdag 5 september Galerie KOG Een tentoonstelling rondom de natuurkundige Heike Kamerlingh Onnes. Kamerlingh Onnes Gebouw (Faculteit der Rechtsgeleerdheid) Steenschuur 25 Leiden t/m vrijdag 8 augustus De Oude UB Japanse schilderingen van Masatsune Hojo en zijn studenten. De Oude UB Rapenburg 70 Leiden Joke Elzinga - installatie van boomsilhouetten (boomvormen) en schilderijen. Kamerlingh Onnes Gebouw (Faculteit der Rechtsgeleerdheid) Steenschuur 25 Leiden Lezingen Woensdag 11 juni Promovendi in de kunsten presenteren zich Frank E. Blokland spreekt over de harmonische systemen binnen het Latijnse schrift, voor het schriftonderwijs, de letterontwerppraktijk, de typografie en de automatisering van letterontwerpprocessen. Met klavecimbelspel door Agnieszka Wiesolowska, masterstudent van het KC. Scheltema Marksteeg 1 Leiden uur Woensdag 2 juli Promovendi in de kunsten presenteren zich Albert-Jan Pool houdt een lezing (in het Engels) met de titel: FF DIN, DIN 1451 and Geometric Sans Serif Type: The Good, the Bad and the Ugly? Scheltema Marksteeg 1 Leiden uur Woensdag 9 juli Promovendi in de kunsten presenteren zich John van der Ree presenteert de stand van zijn onderzoek naar het typografisch oeuvre van Piet Zwart ( ). Universiteit Leiden Lipsiusgebouw Cleveringaplaats 1 Leiden zaal uur Muziek Maandag 26 mei Gregor Schulenburg (fluit) Recital Master De samenstelling van het ensemble dat vanavond optreedt, illustreert het internationale karakter van het Koninklijk Conservatorium: Duitsland, Mexico, Finland en Kroatië zijn de landen van herkomst van de vier jonge musici die elkaar in Den Haag hebben gevonden. Theater de Regentes Weimarstraat 63 Den Haag uur 5,- / 2,50 ooievaarspas / gratis voor KCstudenten en genodigden Dinsdag 27 mei Janos Bruyneel (contrabas jazz) Examen VKO In een programma waarin de contrabas centraal staat, laat Janos zich omringen door vier jonge goden uit de Belgische jazzscene. Theater de Regentes Weimarstraat 63 Den Haag uur 5,- / 2,50 ooievaarspas / gratis voor KCstudenten en genodigden uur 5,- / 2,50 ooievaarspas / gratis voor KCstudenten en genodigden Woensdag 28 mei Lunchconcert Door studenten van het KC. Raad van State, Gotische Zaal Paleisstraat uur Donderdag 29 mei Joanna Huszcza (barokviool) Recital Master en Evan Few (barokviool) Recital Master Twee gedreven barokviolisten hebben een programma gekozen waarin de viool weliswaar centraal staat, maar waarin ook een belangrijk rol voor het ensemble is weggelegd. Theater de Regentes Weimarstraat 63 Den Haag uur 5,- / 2,50 ooievaarspas / gratis voor KCstudenten en genodigden Vrijdag 30 mei Jonas Skillboe (klassiek gitaar) Examen Master Op reis door Spanje met de gitaar als uitgangspunt. Ontmoetingen met houtblazers, een zangeres en percussie. Een passioneel reisverslag met Spaanse volksmuziek in al zijn facetten door Jonas Skielboe. Theater de Regentes Weimarstraat 63 Den Haag uur 5,- / 2,50 ooievaarspas / gratis voor KCstudenten en genodigden door: Renee Twaalf maanden is het geleden dat Wim en ik ons een weg banen door uitzinnige Duitse voetbalfans om in het theater van het Duitse stadje Freiburg een voorstelling van Heiner bij te wonen in de hoop hem na afloop nog even rustig te kunnen spreken. We moeten de puntjes op de Umlaut te zetten om volgend jaar maart een heus festival neer te zetten in Den Haag. Elf hooguit. Maar misschien ook minder. Zoveel instrumentalisten denkt Pete nodig te hebben voor zijn bewerking van Walden. Het was ooit geschreven voor een groot symfonieorkest, maar Pete arrangeert dit stuk voor zijn eigen Ensemble Klang. Dat blijkt wonderwel te werken. Het ensemble maakt niet alleen indruk op het publiek, maar ook op de componist, die zijn geesteskind in deze versie voortaan toevertrouwt aan familie Klang. Tien strijkers komt Else te kort vlak voor het programma Ou bien. De moeder-van-alle-orkestveldslagen op het KC laat zich ook nu niet uit het veld slaan. Een overvolle concertzaal geniet uiteindelijk van het symfonieorkest van het KC met de solisten Natalia en Sira en Boubakar. Reinbert dirigeert een volledig orkest en het publiek breekt na afloop de zaal af. Else belt ondertussen stad en land af om de orkestbezetting voor Surrogate Cities de week hierna rond te krijgen... Negen dansers heeft Regina tot haar beschikking. Wekenlang werkt de choreografe met de fine fleur van de dansvakopleiding. Ze maakt het zich niet gemakkelijk door ook de muzikanten die Red Run spelen, een plek te geven op de bühne. Het resultaat is verbluffend, niet in de laatste plaats door het ongelofelijke talent dat de dansers demonstreren. Acht letters telt de achternaam van Heiner. Ineens hangt de stad er vol mee. Marleen kun je om een boodschap sturen. Acht letters die de blikken moeten vangen. Gaat het lukken om hiermee publiek te werven? Op de zevende verdieping heeft Jocelyn haar hotelkamer. Het is al laat als ik haar kom afhalen en nog is ze niet klaar. Waarom dat gedraal? Dan verschijnt de zangeres, die eerder op de dag nog korte krulletjes had, dressed to kill met een uitbundig Afrokapsel. Haar! Uiteindelijk gaat het toch weer om haar en moet hij daar maar even op wachten... Zes groepen scholieren uit Den Haag en omgeving bereiden zich voor op het festival. Ze maken allemaal eigen composities waarin met behulp van samples tot uitdrukking wordt gebracht hoe hun surrogate city klinkt. Groep Havo 5 van het City+ College gebruikt bijvoorbeeld samples van de Haagse markt en bewerkt een popsong. De volgende dag hebben deze scholieren een gesprek met Heiner over componeren. Met gespitste oren luisteren ze daarna naar Surrogate Cities. Vijf nieuwe arrangementen speelt de BigBand van het KC. Zangeres Anette legt de link tussen het muziektheater van Heiner en de jazz-roots van de na-oorlogse Duitse muziek. Duitse schlagers in een jazz-jas. Anette viert triomfen en gaat nog even mee een biertje drinken bij Emma, om vervolgens bij haar hotel voor een gesloten deur te staan. Hotel Het Centrum heeft geen nachtportier. Oh Den Haag, wanneer word je nou eens een echte stad? Vier minuten voor aanvang staat er nog een dikke rij bij de kassa. Surrogate Cities is uitverkocht! De spanning loopt op. Bezoekers willen koste wat kost naar binnen. Bob en Ignaz controleren de kaartjes. Zij zijn verantwoordelijk voor de veiligheid vanavond. Enthousiaste studenten azen op de laatste plaatsjes. Frans oppert de mogelijkheid van staanplaatsen. Uiteindelijk is het Nico die de laatkomers naar de allerlaatste vrije plekjes loodst. Een echt uitverkocht huis, jawohl! Drie weken lang zitten studenten van de afdeling Art of Sound aan het stuur van de twaalfcilinder cabriolet. Werkelijk state of the art geluidstechniek. Ze verrichten wonderen en het klinkt avond aan avond als een klok. A short ride in a fast machine. Paul (OV-kaart) en Lex (overtuigd motorrijder) hebben subliem gepland, inclusief het zelf helpen oprollen van twee kilometer kabels en snoeren na afloop. Twee kostbare zijden sokken bij het kostuum van Simon verdwijnen zomaar uit zijn kleedkamer. Daar gaat de borgsom die voor het lenen van dit meer dan tweehonderd jaar oude kostuum van de Comédie Française is gestort... Ondertussen schrijft de afdeling Oude Muziek onder leiding van Patrick geschiedenis met Les caractères de la danse. Een dankbare Heiner ( to all participants of that festival with the strange name ) toont zich onder de indruk van de inzet en kwaliteit waarmee het KC zich heeft gewijd aan het bestuderen en uitvoeren van zijn werk. Nul redenen dus om de eerstvolgende kans om kennis te nemen van Heiners werk in Nederland te missen: het Holland Festival brengt zijn nieuwste productie vanaf 11 juni in het Muziektheater in Amsterdam. Stifters Dinge, oftewel de spullen van Stifter. Had die man eigenlijk een voornaam? opleiding laten zien. KC Kees van Baarenzaal uur 8,50 Kaarten zijn vanaf 23 juni verkrijgbaar via Ticketshop KC, Ma t/m vrij van tot uur-

3 4 5 Nieuws uit Photographic Studies Rachel Esner door: Rosalien van der Poel Team compleet Per 1 mei is de staf van de masteropleiding Photographic Studies versterkt met dr. Rachel Esner. Als nieuwe universitair docent is zij de voorzitter van de opleiding en verzorgt ze samen met Tineke de Ruiter en Helen Westgeest het theoriegedeelte in het onderwijsprogramma. Bas Vroege en Susan Meiselas organiseren voornamelijk het praktijkdeel. Rachel Esner is kunsthistorica, gespecialiseerd in moderne kunst (negentiende en twintigste eeuw) en de geschiedenis van de fotografie. De focus in haar onderwijs en onderzoek op dit laatste gebied ligt vooral op documentaire-fotografie. Ze onderzoekt vragen over de relatie tussen fotografie en kunst, fotografische praktijken en het archief, en richt zich op de institutionalisering van fotografie in de huidige museum- en tentoonstellingspraktijk. Intellectuele allure Gevraagd naar haar mening over de opleiding, zegt Esner: Deze opleiding is in Nederland uniek. Dat maakt het programma natuurlijk bijzonder, maar tegelijkertijd is het ook een grote uitdaging. Want je wilt niet alleen de enige zijn, maar ook de beste! De opleiding moet een grotere bekendheid krijgen in binnen- en buitenland. Hierbij is het doel om niet alléén studenten aan te trekken, maar ook een soort intellectuele allure te creëren. Dat wil zeggen: van Leiden de plek maken waar iedereen die met fotografie bezig is per se wil zijn voor lezingen, symposia, workshops, gastcolleges, noem maar op. De combinatie van theorie en praktijk is ook belangrijk, want er zijn weinig opleidingen waar je de mediatingkant van het kunstbedrijf tentoonstellingen maken, recensies schrijven op masterniveau kunt leren. Ik zal vooral onderwijs geven in de theorievakken, maar bijvoorbeeld ook in critical writing. Ik wil ook heel graag de relaties met de opleiding Kunstgeschiedenis en met het Prentenkabinet, dat een prachtige fotocollectie heeft, verder uitbouwen. Ik ga ook proberen het historische en contextuele besef van onze studenten aan te scherpen en het object centraal te stellen. Dat komt natuurlijk voort uit mijn achtergrond als kunsthistorica en omdat ik me vooral met de negentiende eeuw bezighoud. Juist de verbinding van historisch bewustzijn, het begrijpen van contexten, met de absolute actualiteit maakt het onderzoek naar fotografie en fotografische praktijken zo ontzettend spannend. Dit is trouwens ook de kern van goede fotografie. Op 6 mei hield Esner, ter introductie en kennismaking met de studenten en andere belangstellenden een lezing met de titel: Charcot and the Fine Arts: The aesthetic formation of hysteria in the iconographie photographique de la Salpetrière. Op excursie Op 13 mei is de huidige groep studenten op excursie geweest naar de depots van het Stedelijk Museum en die van Stadsarchief Amsterdam. De groep werd s morgens hartelijk ontvangen door conservator Fotografie, Hripsimé Visser, en assistent-conservator, Tamara Berghmans. De Leidse studenten kwamen veel te weten over de fotocollectie van het Stedelijk en de geschiedenis daarvan. Ook namen zij een kijkje achter de schermen in het depot, de bibliotheek en het fotorestauratie-atelier. In de middag wachtte Anneke van Veen, conservator Fotografie van het Stadsarchief, de groep studenten op. Ook daar bekeken ze historisch en origineel fotomateriaal in het restauratie-atelier. Zij maakten een korte wandeling door het prachtige gebouw De Bazel, het voormalig hoofdkantoor van de Nederlandsche Handel-Maatschappij (NHM) aan de Vijzelstraat in Amsterdam, waarin tegenwoordig ook het Stadsarchief is gehuisvest. Toelatingsexamens De woensdagen 4 juni en 20 augustus zijn spannende dagen voor de studenten die toelatingsexamen doen voor de masteropleiding. In het gesprek met de toelatingscommissie, bestaande uit Tineke de Ruiter, Bas Vroege en Milka van der Valk Bouman (studiecoördinator), bespreken zij hun gemaakte toelatingsopdrachten. In een van de twee opdrachten moeten de studenten uit zo n honderd foto s een groep van tien à twintig foto s selecteren. Tijdens het examen lichten ze deze visual account toe. Studenten kunnen vorm-esthetische en functionele criteria toepassen, maar ook persoonlijke of verhalende vertrekpunten gebruiken. Het is in elk geval belangrijk dat de motivatie voor de selectie van de foto s, het thema en de structuur duidelijk gemaakt kunnen worden. Voor de andere opdracht schrijven studenten een wetenschappelijke reflectie op een aantal artikelen, waarin vragen en kwesties in het veld van de fotografie worden belicht. Proficiat! Het is zover: de eerste oud-student van de masteropleiding Photographic Studies is onlangs gepromoveerd. De Belgische Tamara Berghmans, die in 2006 afstudeerde aan de masteropleiding in Leiden, heeft een proefschrift geschreven met de titel: Onderzoek naar de missie en de organisatie van de Belgische moderne kunstfotografie tussen 1950 en Geschiedenis en interpretatie van zeven strijdbare fotografen tussen traditie en vernieuwing. Berghmans is gepromoveerd bij prof. dr. Johan Swinnen, verbonden aan de opleiding Historical & Theoretical Studies in Photography, Film and New Media en Henri Storck van het Research Centre for Visual Studies van de Vrije Universiteit Brussel. Eindexamen doen in Theater De Regentes door: Marleen Leroy Jonge internationale makers en performers krijgen gedurende de maand mei het podium van Theater De Regentes aangeboden. Samen met het KC en het Nederlands Dans Theater hebben de Haagse instellingen het festival New Exciting Work (NEW) opgezet. Dit festival geeft jong talent de gelegenheid zich te presenteren in een professionele theatrale omgeving. Theater De Regentes, één van de laagdrempelige cultuurankers van Den Haag, wil hiermee nieuw publiek werven die voor een lage prijs kunnen genieten van hoogwaardige muziek- en dansuitvoeringen. De hele maand staat in het teken van jong talent; studenten van het KC geven hun eindexamenconcert; het Nederlands Dans Theater toont werk van jonge choreografen, terwijl studenten van de KABK er een expositie over maken. De internationale examenkandidaten van het KC presenteren zich twee weken lang in De Regentes. Zij krijgen hierdoor de gelegenheid hun examen buiten de deur te doen in plaats van in de vertrouwde zalen, waar ze al jaren spelen. Nu ze in een heus theater staan, leggen ze voor hun gevoel geen examen af, maar geven ze een concert, sommige maken er zelfs een heel project van. De beoordeling die ze achteraf ontvangen in de foyer maakt het geheel weer even tot een examen. Omdat de kandidaten in hun programmakeuzes het beste van zichzelf tonen, zullen de concerten voor zowel spektakel als ontroering zorgen, aldus Wim Vos, initiatiefnemer vanuit het conservatorium. Het publiek werd in de eerste week heen en weer geslingerd tussen verschillende stijlen muziek. NEW begon met twee klassieke zangeressen, die het individuele examen samenvoegden tot één avondvullend concert. Door de combinatie van twee verschillende persoonlijkheden werd het publiek een zeer gevarieerd programma aangeboden. Jazz en klassiek gingen naadloos in elkaar over en waarom kiezen tussen verschillende muziekstijlen als ze ook samengevoegd kunnen worden in één programma. Ook was er plaats voor de conceptuele kunst, één dame had het publiek in haar greep tijdens een twee uur durend slagwerkconcert waarin ze hen steeds opnieuw verraste. De studenten lieten vol overtuiging hun eigen boodschap horen waarin ze zo heilig geloven. NEW is na de eerste examenweek, de dansvoorstellingen van het NDT en het educatieve onderdeel al zeer geslaagd, terwijl de tweede week van het muzikale gedeelte 26 t/m 30 mei nog moet beginnen. Door deze aanpak ontstaat een festivalsfeer waarvan zowel het publiek als de uitvoerders kunnen profiteren. Voor meer informatie zie: of Fotografie: Cris Esser Benieuwd waarmee de nieuwe, jonge kunstenaars en ontwerpers uit Den Haag bezig zijn? Kom dan naar de eindexpositie van ongeveer 200 eindexamenstudenten van de KABK. Dit jaar vindt de expositie plaats van zaterdag 28 juni tot en met zondag 6 juli 2008 op verschillende plekken in de Academie zelf. Studenten Beeldende Kunst, Beeld en Geluid / ArtScience (ook 2e fase), Fotografie, Grafisch Ontwerpen, Interieurarchitectuur, Post Graduate Industrial Design, Textiel en Mode en Type & Media exposeren in de Academie. Our fashion, our textile een totaalbeleving door de afdeling Textiel en Mode Our fashion, our textile is de slogan waarmee de afdeling Textiel en Mode van de KABK van vrijdag 13 tot en met woensdag 18 juni de afsluiting van het academiejaar viert. De modeweek start meteen met het hoogtepunt op vrijdagavond 13 juni. Dan wordt de academie omgetoverd tot een groot festivalterrein en zal de hele afdeling zich presenteren, waarbij de afstudeerstudenten hun eindexamenwerk tonen en hun welverdiende apotheose beleven. Zoals eerder aangekondigd wordt het géén klassieke modeshow. De afdeling is eigenzinnig en wil dat ook laten zien. Mode is méér dan een modeshow of textiel, méér dan een lap stof of een tentoonstelling. Zij gelooft er in dat elk werk, of het nu mode of textiel is, om een context vraagt. Alle eindejaarsstudenten zullen daarom ieder hun werk tonen in een totaal environment. Dat doen zij in de eerste plaats op verschillende locaties in Den Haag, die het modeparcours heten. Op zaterdag 14 juni is de start. Our fashion, our textile staat voor de manier waarop de afdeling Textiel en Mode van de KABK in Den Haag én de studenten naar mode en textiel kijken. En dat is uniek! Volg vanaf nu de website want die wordt namelijk actief en intensief ingeschakeld om alle informatie op het juiste moment mee te delen. De Nieuwe Opera Academie presenteert de opera Don Giovanni door: Saskia Roos In december werd in het KC te Den Haag een bijzondere voorstelling opgevoerd door studenten van De Nieuwe Opera Academie, de opera Dialogues des Carmélites van Francis Poulenc. Alexander Oliver nam naast zijn functie als artistiek leider voor deze productie, de taak van regisseur op zich. Deze rol bleek hem op het lijf te zijn geschreven, gezien het grote succes van Dialogues des Carmélites. De sobere maar volledig in dienst van het libretto staande enscenering was prachtig. Daarover schreef de Volkskrant op 14 december 2007: Alleen al de slotscène, een mars naar het schavot waar de zusters één voor één voor de bijl gaan, wat door Oliver fraai is vormgegeven, is in al zijn ijzingwekkendheid onvergetelijk. Ook Alex Brok, die wederom het lichtontwerp maakte, had zichzelf overtroffen, wat op sommige momenten in de opera Vermeer-achtige taferelen opleverde. De solisten van De Nieuwe Opera Academie werden begeleid door het uit negentig leden bestaande symfonieorkest van het KC, onder leiding van de Duitse dirigent Henrik Schaefer, met als eindresultaat een reeks voorstellingen van hoog niveau die kon wedijveren met de professionele operagezelschappen. Dat De Nieuwe Opera Academie haar grenzen verlegt, blijkt ook uit het feit dat ze een samenwerking is aangegaan met het Lucent Danstheater in Den Haag. Fotografie: Joris Jansen De studenten van De Nieuwe Opera Academie krijgen deze zomer voor het eerst de kans om hun zang- en acteertalent te tonen in een regulier theater met Mozarts opera Don Giovanni, over het leven van rokkenjager Don Giovanni. Geen enkele vrouw, ongeacht leeftijd of uiterlijk, is veilig voor de trucs van Don Giovanni: allemaal vallen ze voor hem met alle gevolgen vandien. Maar wie is nu werkelijk het slachtoffer van de driften van Don Giovanni: de drie vrouwelijke hoofdpersonages, Donna Anna, Donna Elvira, Zerlina (die uiteindelijk voor haar verloofde kiest) of hijzelf? Ondanks de vele humoristische gebeurtenissen, is Don Giovanni eigenlijk een duistere opera. Nieuw magazine: DH/ Bij Stroom Den Haag is deze zomer het nieuwe magazine DH/ verkrijgbaar, een blad dat exemplarisch is voor de huidige culturele dynamiek van Den Haag. Achter het formele gezicht van de stad, als regeringszetel en vestigingsplaats van vele internationale instituten, schuilt een levendige kunstwereld en een vaak ongereguleerde underground scene. Het aantal podia, broedplaatsen en kunstenaars-initiatieven is groot en bloeit als nooit tevoren. In het magazine DH/ wordt Den Haag getoond als een plek voor experiment en verschil: met mogelijkheden en gunstige condities voor nationale en internationale kunstenaars. Er is een selectie van kunstenaars, kunstinitiatieven en instellingen gemaakt die de diversiteit in de stad op een beeldende manier representeert. DH/ is gratis af te halen bij Stroom. ACTIVITEITEN STROOM DEN HAAG Tentoonstelling Article 12, Jill Magid t/m 15 juni 2008 Tentoonstelling After Neurath: A Safe Place 29 juni t/m 31 augustus 2008 Tentoonstelling nu monument: Since we last spoke about monuments 12 september t/m 9 november 2008 Stroom Den Haag Hogewal HA Den Haag Open: woensdag t/m zondag uur Deze productie concentreert zich vooral op het destructieve karakter van hemzelf en de gevolgen hiervan voor de levens van de vrouwen én de mannen die hem omringen. Om het duistere karakter van de opera te onderstrepen heeft regisseur Javier López Piñón gekozen voor een sobere vormgeving. Dit meesterwerk wordt begeleid door het orkest van het Conservatorium van Amsterdam onder de inspirerende leiding van Richard Egarr. Voorstellingen: Lucent Danstheater te Den Haag 26, 27, 28, 29 juni 2008 (zie agenda)

4 6 7 Internationaal alumninetwerk door: Marleen Groen Een beetje moderne hogeschool of universiteit houdt zich tegenwoordig levendig bezig met het werven en onderhouden van een nationaal, maar ook een internationaal alumnibestand en netwerk. Redenen hiervoor zijn dat deze internationale groep als ambassadeurs voor de instelling kunnen fungeren, waardoor je nieuwe internationale studenten kunt werven. Ook wordt er zicht gehouden op het carrièreverloop van de internationale student. Soms spelen de alumni een rol als partner in onderzoek. Een aantal Nederlandse onderwijsinstellingen is al aardig door de wol geverfd op het gebied van het (internationale) alumnibeleid. Een voorbeeld hiervan is de Universiteit Wageningen. Bij de afstudeerceremonie ontvangen de internationale studenten een zogenaamde Alumni pin. Ook is er een eigen website voor deze alumni opgericht en ontvangen zij regelmatig een internationale Alumni E-newsletter. Tot slot worden deze alumni gestimuleerd lokale alumniverenigingen op te starten, waarvoor zij een bijdrage van 500,- ontvangen. De lokale vereniging organiseert zelf de activiteiten en houdt de vereniging draaiende. In het buitenland kennen we ook al enige succesverhalen. Zo bestaat in Taiwan al geruime tijd een welgeslaagde Holland Alumni-vereniging. Dit succes wordt vooral bepaald door de motivatie van de oud-studenten zelf en de ondersteuning door de Netherlands Alumni Association (NAA). Een groot probleem bij het draaiende houden van een alumnivereniging is meestal het up-to-date houden van de adressen. In Taiwan kunnen de alumni hun eigen data bijwerken via het internet. De NAA heeft ook een directe link met het bedrijfsleven gelegd: onder andere is er met Philips een beurzenfonds opgericht. De ervaring leert dat kleinschalige lokale verenigingen het beste werken. De Nuffic coördineert de diverse NAA s op landelijk niveau. Sinds vele jaren zijn er actieve NAA s in alle werelddelen in verschillende landen. De Hogeschool van Beeldende Kunsten, Muziek en Dans heeft talloze internationale alumni. Het is een interessante vraag of we met hen een band willen opbouwen en onderhouden. We kunnen ze al wel wijzen op de website waar alumni wereldwijd en vanuit allerlei disciplines geregistreerd staan. Ontwerp typeface FF DIN: Albert-Jan Pool. Promotieonderzoek door en over (typo-)grafische vormgeving door: Rosalien van der Poel In de maanden juni en juli kunnen liefhebbers van typografische en grafische vormgeving maar liefst drie keer een presentatie over wetenschappelijk onderzoek op dit terrein bijwonen. Op woensdag 11 juni presenteert Frank E. Blokland zijn onderzoek over harmonische systemen binnen het Latijnse schrift, voor het schriftonderwijs, de letterontwerppraktijk, de typografie en voor de automatisering van letterontwerpprocessen. Blokland probeert op microniveau de onderliggende structuren van de harmonische systemen binnen het Latijnse schrift in kaart te brengen. In het onderzoek worden dwarsverbanden gelegd met de muziek(theorie) vanwege de vele parallellen die er met de harmonische systemen van het schrift te trekken zijn. Ook maakt de link met de muziek het mogelijk om de puur visuele vormen binnen het schrift te vertalen naar audio(visuele) structuren, waardoor ook voor niet-ingewijden de cryptische praktijk van de letterontwerper begrijpelijker wordt gemaakt. Een leidraad hierbij vormt Traité de l harmonie, waarin de achttiende-eeuwse componist en theoreticus Jean-Philippe Rameau een (al)omvattende beschrijving geeft van de harmonieleer in de muziekpraktijk. Ter illustratie van zijn verhaal over de (mogelijke) automatisering van letterontwerpprocessen en het digitaal beschrijven van het idioom van letterontwerpers, laat Blokland op 11 juni een aantal door het computerprogramma van David Cope (Musical Intelligence) in de stijl van Bach gegenereerde inventies uitvoeren op klavecimbel. De klaveciniste is Agnieszka Wiesolowska. Albert-Jan Pool presenteert op woensdag 2 juli zijn promotieonderzoek. De lezing is in het Engels en heeft als titel: FF DIN, DIN 1451 and Geometric Sans Serif Type: The Good, the Bad and the Ugly? At first sight, the current success of FF DIN, one of FontShop s best selling typefaces, may seem to be self-evident. Good? In 1982, Berthold s type-director Günter Gerhard Lange stated that what happens when we leave theorists and technicians alone with a job is horrifyingly exemplified by the DIN-typefaces. Bad? How can it possibly be that the aesthetic quality of a typeface, which even serves at a level of an industry standard, is judged in such opposing ways? With this lecture Albert-Jan Pool invites you on a journey through a part of the living history of type design that only recently became a subject of research. It has to be written yet Als laatste in de rij spreekt John van der Ree op woensdag 9 juli over capita selecta uit het typografisch oeuvre van Piet Zwart ( ). De dissertatie Te modern, meneer Zwart richt zich op een aantal aspecten van zijn typografisch werk, dat tussen 1920 en 1968 gerealiseerd werd. 11 juni en 2 juli: Scheltema, Marktsteeg 1, Leiden 9 juli: Universiteit Leiden, Lipsiusgebouw, zaal 148, Cleveringaplaats 1, Leiden. Aanvang: uur Braziliaanse kunstenaar Ricardo Basbaum gaf een lezing op de KABK door: Sybren Renema Ricardo Basbaum, het meest bekend van zijn presentaties op de Documenta van 2007 en de Sao Paulo Biennale van 2002, was een krappe twee weken in Nederland om zijn project re-projecting (Utrecht) te presenteren. Op maandag 21 april, een rustdag in zijn programma, sprak hij op de KABK over zijn werk. Wat het meest opvalt aan het werk van Basbaum is de grote veelzijdigheid aan verschijningsvormen die zijn werk aanneemt. Hoewel hij altijd vertrekt vanuit een simpele vorm (een op alle hoeken geknotte rechthoek met een gat in het midden), kunnen foto s, video s, installaties en zelfs tentoonstellingen van andermans werk het resultaat zijn van Basbaums proces. Een constante in zijn oevre, is de ruimte die er is voor andere mensen om deel te nemen aan Basbaums werk. Zo liet Basbaum in São Paulo een soort speeltoestel zien, waarin mensen ballen konden gooien. Op de Documenta was er een documentatie te zien van Basbaums project Would you like to participate in an artistic experience?, waarvoor hij een metalen object de wereld over liet reizen en de ervaringen van anderen met dat object in kaart bracht. Deze eigenschap is door verschillende critici Brazilianess genoemd. Voor mij is Brazilianess een soort polyfonie. Het is hybridisering, het is een manier om over de Braziliaanse cultuur te praten, zonder daarbij te refereren aan het voormalige dictatoriale regime. Brazilië is een land met zeer veel culturen, een soort mix. Brazilianess moet niet verward worden met nationalisme, volgens Basbaum, die erop staat niet zelf de term te hebben bedacht: Zolang Brazilianess een open term blijft, wil ik hem accepteren. Maar zelfs dan moeten we onderkennen dat culturele lijnen anders lopen dan politieke lijnen. Kunst die misbruikt wordt voor politieke doeleinden, is niet interessant. Er zitten ook duidelijke nadelen aan het kunstenaarschap in een land dat zich zo ver van het discours bevindt. Basbaum: De nationale context van Brazilië is heel anders dan de internationale context waarin je werk geplaatst wordt. Zodoende is het ook lastig een beeld te krijgen van kunstenaars die verwant werk maken: Laatst vroeg ik aan de directrice van Casco, waar ik nu exposeer, hoe zij mijn werk in de internationale context ziet. Jezelf plaatsen is moeilijk, omdat de afstand erg groot is. Ik voel me verwant aan Liam Gillick, maar zijn werk kan ik alleen indirect zien. Wel kan ik mezelf plaatsen in de kunstgeschiedenis aan de hand van kunstenaars van vorige generaties, zoals Lygia Clarck, Vito Acconci, Dan Graham en Daniel Buren. Een oplossing voor dit probleem is volgens Basbaum het herschrijven van de kunstgeschiedenis: Dit gebeurt al in zekere zin en dat is goed, want de canonieke kunstgeschiedenis is toch vooral een kunstgeschiedenis van West-Europa. Daardoor ontstaan blinde vlekken. Niet-West-Europese kunstenaars kunnen echter wel hun eigen referenties aan die traditie meenemen. Er komen ook steeds meer kunstcritici die zich volledig richten op niet-west-europese kunst. Een voorbeeld hiervan is de in Londen wonende Guy Brett, die zich al zijn hele leven bezighoudt met kunst uit Zuid-Amerika. Datgene wat Basbaums werk kenmerkt, de mogelijkheid tot participatie en de pluriformiteit (de eerdergenoemde Brazilianess) confronteert de tradities vervolgens met nieuwe vraagstukken. Zoals dat van het auteurschap. Wanneer een grote groep mensen samen iets maakt, zoals met Would you like to participate in an artistic experience? het geval is, is het lastig vast te stellen wie wat heeft ingebracht. Daarom stel ik me vooral op als archivaris van mijn eigen projecten. Als we eenmaal ergens toe besluiten, is iedereen vrij om zijn eigen inbreng te hebben. Ik kan het goed vinden of slecht vinden, maar dat is niet belangrijk. Zo is de aard van mijn projecten, aldus Basbaum. Kunst die misbruikt wordt voor politieke doeleinden, is niet interessant Dit typeert de kunstenaar, die op 26 april zijn openingsfeest tot kunst verheven had en daarvoor de locale samba-scene van Utrecht had uitgenodigd voor een pseudo-braziliaans feestje op het troosteloze sportpark van de Rio de Janeirodreef: perfect. Voor Basbaums projecten: Voor Basbaums expositie bij Casco in Utrecht, tot 25 mei 2008: Een onderzoekend ontwerper of een ontwerpend onderzoeker? - Gerard Unger eredoctor van de Universiteit Hasselt door: Steven Hagers Tijdens het zevende lustrum van de Universiteit Hasselt op 28 mei worden negen eredoctoraten uitgereikt. Een van de eredoctoraten is voor Gerard Unger, (de eerste) hoogleraar Typografische vormgeving aan de Faculteit der Kunsten van de Universiteit Leiden. Het eredoctoraat wordt uitgereikt in de zogenoemde Associatiefaculteit Beeldende kunst, een samenwerking met de Provinciale Hogeschool Limburg. Erepromotor is dr. Aagje Swinnen. De Universiteit Hasselt motiveert het eredoctoraat voor Unger als volgt. Gerard Unger is een van de belangrijkste hedendaagse Nederlandse letterontwerpers en typografische vormgevers. Hij heeft ook internationaal naam gemaakt. Unger is een excellent voorbeeld van een onderzoekende ontwerper of een onderzoeker in de kunsten. Hij heeft talrijke lettertypes op zijn naam staan en heeft vooral oog voor de leesbaarheid van veelvuldig gebruikte lettertypes. Zijn lange en opmerkelijke staat van dienst werd vorig jaar beloond met de titel van hoogleraar Typografische vormgeving aan de Universiteit Leiden. Unger combineert zijn taak in Leiden met de positie van gasthoogleraar aan de University of Reading bij het Departement of Typography and Graphic Communication. Naast zijn artistieke praxis heeft Unger vele artikelen en boeken op zijn naam staan. Onderwijsprogramma Faculteit der Kunsten Overweeg je om in het komend studiejaar colleges te gaan volgen op het gebied van muziek of beeldende kunsten, dan zijn de kunstkeuzevakken van de Faculteit der Kunsten in de elektronische studiegids van de Universiteit Leiden de moeite waard om te bekijken. Hierin vind je tientallen vakken genoemd van de Faculteit der Kunsten, het Koninklijk Conservatorium en de Koninklijke Academie van Beeldende Kunsten. Meer informatie: of Prospectus Master in Photographic Studies Ook wordt de laatste hand gelegd aan de Engelstalige digitale prospectus van de masteropleiding Photographic Studies. Hierin vind je het complete studieprogramma en informatie over toelatingseisen, vakken, workshops en stages. Meer informatie: Modeller interface: Frank E. Blokland

5 8 9 Het Instituut voor Sonologie en Wave Field Synthesis door: Kees Tazelaar en Peter Pabon Een mooi voorbeeld van onderzoek waarin kunstpraktijk en wetenschap hand in hand gaan is Wave Field Synthesis (WFS): een experimentele geluidsweergave-techniek waarbij door middel van een zeer groot aantal kleine luidsprekers geluidsbewegingen in een ruimte kunnen worden geprojecteerd, die veel realistischer klinken dan tot nu toe mogelijk was met stereo- of surroundgeluid. De theorie voor WFS is twintig jaar geleden ontwikkeld aan de Technische Universiteit Delft door Diemer de Vries en Guus Berkhout, maar op dat moment waren computers nog niet snel genoeg om de theorie ook in praktijk te brengen. WFS is gebaseerd op ideeën van Christiaan Huygens ( ) over de manier waarop golfpatronen zich voortplanten en weerkaatsen. Denk bijvoorbeeld aan een steen die in een vijver wordt gegooid. Vanuit het punt waar de steen in het water komt, ontstaat een cirkelvormige golf. Wanneer deze golf nu een lijn van paaltjes tegenkomt die op regelmatige afstand van elkaar staan, dan gaat elk gat tussen de paaltjes opnieuw als een golfbron werken vanwaaruit telkens weer het originele golfpatroon wordt uitgestraald. Tellen we nu alle cirkelvormig afgestraalde patronen achter de paaltjes bij elkaar op, dan zien we dat de originele golf zich zij het met een extra rimpeling in de volle breedte heeft hersteld. Schematische weergave van WFS-principe Op dezelfde wijze kan met een reeks op regelmatige afstand van elkaar opgestelde luidsprekers een gecombineerde golf worden opgewekt, waarvan het lijkt alsof de bron zich op een geheel andere positie bevindt dan op de plaats van de luidsprekers. Door de tijdsvertraging en versterking van elke luidspreker individueel in te stellen kan de weergave van iedere denkbeeldige puntbron ergens in de ruimte worden gesimuleerd. Ruimtelijke weergave van klanken speelt in muziek al eeuwenlang een rol. De componist Giovanni Gabrieli ( ) maakte al gebruik van zogenaamde Coro Spezzati: koren die op verschillende plaatsen in de St. Marco-kathedraal in Venetië werden opgesteld en zo de polyfone structuur van de muziek een ruimtelijke dimensie gaven. Al snel na de opkomst van de elektronische muziek in de tweede helft van de twintigste eeuw, gingen ook die componisten ertoe over hun muziek te spatialiseren, door tijdens uitvoeringen luidsprekers rondom het publiek te plaatsen. Waren dat er in Keulen tijdens de première van Koenigs Klangfiguren II en Stockhausens Gesang der Jünglinge in 1956 nog slechts vier, het Philipspaviljoen op de Wereldtentoonstelling van 1958 in Brussel had maar liefst 325 luidsprekers, waarlangs de klanken van Edgard Varèse s Poème électronique complexe klankroutes aflegden. De elektronische klanken gingen daarmee naadloos op in het spectaculaire architectonische ontwerp van Iannis Xenakis. Philipspaviljoen Het is dan ook niet verwonderlijk dat Sonologie dat is voortgekomen uit de elektronische muziekstudio van het Philips Natuurkundig Laboratorium aan de verruimtelijking van elektronisch geluid veel aandacht besteedt in haar curriculum. Het Instituut voor Sonologie is daarom bijzonder blij dat het een bruikleenovereenkomst heeft kunnen aangaan met stichting The Game of Life voor haar Wave Field Synthesis-systeem, dat speciaal werd ontwikkeld om componisten van elektronische muziek met deze nieuwe techniek kennis te laten maken en op iedere denkbare locatie (het systeem is portable) concerten te geven. Het systeem van 192 luidsprekers staat nu semipermanent opgesteld in Expo 2 van het Scheltemacomplex in Leiden, en stelt Sonologiestudenten in staat om artistiek en wetenschappelijk de mogelijkheden van WFS te verkennen en zowel compositorische als technische bijdragen te leveren aan de verdere ontwikkeling. WFS in Scheltema De uit Zuid-Korea afkomstige componiste Ji Youn Kang doet dit jaar eindexamen voor de Masteropleiding Sonologie. Haar onderzoek naar de combinatie van elektronische muziek en traditionele sjamanistische rituelen heeft een onverwachte wending gekregen toen bleek hoe goed WFS te gebruiken was om de verplaatsing van de klankbronnen zoals die bij die rituelen plaatsvindt, een elektronische equivalent te geven. U bent van harte uitgenodigd deze zeer uitzonderlijke combinatie van compositie, traditionele uitvoeringspraktijk, elektronica en onderzoek bij te wonen. Haar eindexamenpresentatie vindt plaats op 24 juni 2008 in het Scheltemacomplex, Marktsteeg 1, Leiden. Aanvang uur. Voor meer informatie: De echte beleving van het kleutermuziekonderwijs aan het KC door: ouders van de PI-kindjes Ik heet Amy. Ik ben nu zes jaar. Sinds vorige jaar volg ik de pianoles van groep PIPO1. Bij de piano zijn wij met vier kinderen in een lesgroep en Bastiaan is onze meester. Van hem krijgt iedereen om de buurt de opdracht een stuk melodie zelf te verzinnen, soms op basis van een ritme, soms met een bepaald aantal pianotoetsen. Laatst heb ik zelf een nieuwe tekst moeten verzinnen op de melodie van liedje IJsbeer. Wat ik nog leuker vind, zijn de concertjes die wij zelf gegeven hebben. Op zulke momenten voel ik me net een echte pianiste. Het KC is het enige conservatorium in Nederland met een onderwijscurriculum voor kinderen van 5 jaar. Kleuters zijn bijzonder gevoelig voor muziek en hiermee kennismaken op jonge leeftijd kan mede zorgen voor een gezonde, brede ontwikkeling van muzikaal talent. De afgelopen zeven jaar hebben de Project-inleidende (PI) muziekprogramma s een indrukwekkende ontwikkeling doorgemaakt. Na de start van PI in september 2000 met alleen piano (PIPO) zijn er de afgelopen acht jaar vier verschillende lesprogramma s ontwikkeld voor de viool (PIVO), cello (PICO), slagwerk (PISO) en vanaf komend schooljaar blokfluit (PIBO). Het idee dat je op jonge leeftijd op een speelse manier (zonder noten lezen) muziek leerde spelen, sprak ons erg aan. Wat we het meest zijn gaan waarderen, is de creativiteit van de kinderen die gestimuleerd wordt, maar ook de manier waarop de lol van het muziek maken wordt bijgebracht. Je hoeft niet perfect en exact te spelen wat er op papier staat en hoe de componist het bedoeld heeft. We hebben een zoon van 9 die PIPO (piano) heeft gedaan en een dochter van 7 die in het tweede jaar van PIVO (viool) zit. Door de manier waarop ze allebei les hebben gehad en waarop ze hebben geleerd naar muziek en naar elkaar te luisteren kunnen ze al heel goed samen liedjes spelen. (Caroline Dorrepaal en Sebastiaan) Precies zes jaar geleden hoorden we voor het eerst van het PI-project, via het tv-programma Netwerk. We waren zeker van plan te pogen onze (toen nog drie, inmiddels vier) kinderen het plezier van zelf muziek maken mee te geven, maar we hadden nog geen concrete plannen. Inmiddels hebben we bijna zes jaar PI achter de rug: na Lidewij, viool, kwam Hadewych, ook viool, en daarna Merlijn, met cello! En we zijn er nog niet, want nu is Tristan aan de beurt...net als zijn grote broer wil hij cello spelen. Voor ons is dit een enorme investering, vooral in tijd, maar het is het waard. De lessen op zaterdag zijn een feest, net als (meestal) het dagelijkse oefenen thuis al moet je hiervoor een flinke dosis geduld, tact en discipline op kunnen brengen. Tegenwoordig draaien ze hun handen niet om voor een concertje met volle zaal. PI was voor hen het begin van fijn leren muziek maken en van muziek genieten, alleen of gezellig samen, begeleid door vakdocenten met een schat aan ervaring. Ook het begin van zelf ontdekken dat je iets moeilijks kunt leren door er dagelijks met plezier aan te werken je eigen grenzen verleggen, iets wat in het gewone onderwijs niet altijd meer vanzelfsprekend is. (Koos de Vos en Rachel H. Rietdijk) Kinderen die geïnteresseerd zijn in dit speciale muziekonderwijs én geboren zijn tussen oktober 2002 en oktober 2003, kunnen zich hiervoor aanmelden. Voor de zomervakantie worden ze uitgenodigd op het Koninklijk Conservatorium om deel te nemen aan muziekspelletjes. Tijdens deze testmiddag worden de kinderen zorgvuldig geobserveerd. Na onderling overleg maken de docenten de definitieve keuze welke kinderen mee mogen doen aan het basisprogramma, dat 1½ jaar duurt (45 lessen). De belangrijkste criteria zijn: heel graag muziek willen maken, in de maat kunnen lopen, ritmes na kunnen doen, liedjes kunnen zingen en een geschikte lichaamsbouw voor en affiniteit met het instrument hebben. Geïnteresseerde ouders kunnen hun kind aanmelden via: Na de eerste PIVO-(viool-)les op zaterdag, werden we zondagochtend om verrast door een lawaai dat hing tussen knarsen en krijsen op vol volume. In shellshock verkerend stond ik waggelend op, terwijl mijn hersens langzaam wakker werden, liep ik naar de opengaande slaapkamerdeur. Daar floepte het felle licht aan en stond onze jongste dochter Zephyra stralend met haar viooltje in de hand Nou vonden jullie dat niet prachtig, zal ik nog zo iets moois spelen? Halverwege de PIVO-lessen kreeg ze flinke oorontstekingen. De auditieve methode was letterlijk onhoorbaar voor haar. Ze had het verdraaide goed door dat de andere kindjes wel dingen hoorden die zij niet hoorde. Wij dachten dat het wel een goed idee was om te stoppen. Maar ze wilde er niet van horen, want de muzieklessen vond ze fantastisch. Ze is nu geopereerd aan beide oortjes en oefent ook met notatie en er gaat geen ochtend voorbij dat Zephyra niet vrolijk vioolt.. Apetrots en gelukkig niet meer zo vroeg... (Anna van Rood) Op zaterdag 21 juni sluiten de kinderen van de PI-projecten het jaar af met een voorspeelmiddag. De jonge violisten, cellisten, slagwerkers en pianisten treden afwisselend alleen en in samenspeelgroepjes op. KC Schönbergzaal uur Voor meer informatie: De KABK in Milaan tijdens de Salone del Mobile: een geslaagde primeur door: Annerieke Simeone De weergoden waren ons goedgezind: de dag ervoor regende het nog pijpenstelen, maar op 15 april, de dag van de officiële opening van de presentatie Royal Dutcheese door de KABK, scheen de zon volop en konden gasten na de verschillende presentaties genieten van een prosecco en hapjes op ons terras. Het was dit jaar voor het eerst dat de KABK tijdens de befaamde meubelbeurs, ofwel de Salone del Mobile, in Milaan stond. De beurs zelf is gigantisch, met wel meer dan twintig zalen vol meubels. In de krant las ik dat ook dit jaar de Salone een recordaantal bezoekers getrokken had. Onze locatie was niet op de beurs zelf maar fuori salone, wat buiten de beurs betekent. In de jaren tachtig vestigden een aantal ontwerpers als tegenreactie op de massaliteit van de beurs zich in de buitenwijk Tortona, ten zuiden van het centrum, om een persoonlijker contact met het publiek te creëren. Die zone is sinds jaren uitgegroeid tot een levendige ontwerperscultuur, waarbij de hoofdstraat Via Tortona iets wegheeft van de vrijmarkt tijdens Koninginnedag. Persoonlijk contact is daar nu ook moeilijker geworden. Het kwam daarom goed uit dat de KABK een locatie net buiten de drukte gevonden had, aan de Via Pietro Custodi 6. Het betrof een oude kaasfabriek, vandaar Royal Dutcheese, nu een strakke fotostudio. Van de ruimte hadden we goed gebruikgemaakt: op de binnenplaats stond de video-installatie zuidvleugel van Mateusz Herczka, afgestudeerd in de studierichting Beeld en Geluid/ArtScience. Herczka visualiseerde het huidige landschap in de Zuidvleugel van de Randstad dat ongeveer tussen Dordrecht, Den Haag, Leiden en Gouda ligt. Door middel van een video-installatie op verschillende snelheden gaf hij bezoekers een subjectieve reiservaring door het landschap. Eenmaal binnen kon je op de begane grond de Augmented Reality-presentatie van het AR + RFID Lab ondergaan. Via de headsets, onder andere ontwikkeld door Niels Mulder, afgestudeerd aan Industrial Design aan de KABK, kon het publiek op virtuele wijze meubels en textiel in een echte omgeving waarnemen of volgen op een van de beeldschermen. Op de eerste etage van het karakteristieke pand waren meubels en textielstaalboeken van studenten Meubelontwerpen en Textiel in het echt te bekijken en aan te raken. De studenten ontvingen de gasten en vertelden over hun werkwijze en de materialen die zij voor hun ontwerp gebruikt hadden. In totaal heeft de KABK zo n 1500 bezoekers over de vloer gehad. Enkele gasten kwamen meerdere keren terug en namen steeds andere vrienden mee om de presentatie te laten zien. Ook de pers reageerde enthousiast. Een hoofdredactrice van een aantal bekende Italiaanse bladen stuurde zelfs al haar journalisten naar ons toe: We moesten die presentaties zien, jullie zijn de talk of the town.

6

7 12 13 << IST Poster Project De Canadese ontwerper Bruce Mau schreef in 1998 The Incomplete Manifesto. In dit weliswaar incomplete manifest zet hij een aantal statements neer over zowel zijn eigen overtuigingen, motivatie, strategieën als de manier waarop zijn ontwerpbureau werkt. Zo spoort hij ontwerpers aan om zich te laten beïnvloeden door gebeurtenissen en het criterium goed voor je werk te vergeten. Als aankomende ontwerpers hebben de eindexamenstudenten Grafisch Ontwerpen het manifest dan ook aangegrepen voor hun individuele studietraject (IST) om van deze statements te leren. Studenten KABK schilderen en tekenen op muren in Academiegebouw Voor een aantal weken hebben zij naar aanleiding van een statement van Bruce Mau gezamenlijk een ontwerpregel bedacht en vervolgens individueel eigen ontwerpen gemaakt. Als Bruce Mau bijvoorbeeld stelt: Leg fouten vast. Het foute antwoord is het goede antwoord in de zoektocht naar een andere vraag. Verzamel verkeerde antwoorden als onderdeel van het proces. Stel verschillende vragen. Dan is de ontwerpregel om een ontwerp te maken door verschillende verzamelde beelden/antwoorden met behulp van het kopieerapparaat bij elkaar te brengen en zo de spontane fouten die in dit ontwerpproces zouden ontstaan, te behouden. De ontwerpregels leidden vaak tot heel verschillende interpretaties van een enkel statement. Het afgebeelde werk is dan ook het diverse resultaat van pogingen om de statements uit het manifest van Bruce Mau te visualiseren en om deze eigen te maken. Patrick Ekelschot, Koen Knevel, Lisa Smidt, Gerard Vink en Mattijs de Wit The Incomplete Manifesto - Bruce Mau Regel: Posterformaat B2 (500 x 707 mm) 1. Allow events to change you. You have to be willing to grow. Growth is different from something that happens to you. You produce it. You live it. The prerequisites for growth: the openness to experience events and the willingness to be changed by them. Regel: Elke letter, beeld of illustratie die in de poster wordt gebruikt moet aflopend zijn. (alles moet aflopend zijn...alles!) 2. Forget about good. Good is a known quantity. Good is what we all agree on. Growth is not necessarily good. Growth is an exploration of unlit recesses that may or may not yield to our research. As long as you stick to good you ll never have real growth. Regel: Er mag alléén van Microsoft Excel gebruik gemaakt worden om deze poster te ontwerpen. 3. Process is more important than outcome. When the outcome drives the process we will only ever go to where we ve already been. If process drives outcome we may not know where we re going, but we will know we want to be there. Regel: Deze poster moet volledig met de hand gemaakt worden en er mag niet opnieuw begonnen worden. 4. Love your experiments (as you would an ugly child). Joy is the engine of growth. Exploit the liberty in casting your work as beautiful experiments, iterations, attempts, trials, and errors. Take the long view and allow yourself the fun of failure every day. Regel: Ontwerp een eigen letter en gebruik alleen de restvormen in het posterontwerp. 5. Go deep. The deeper you go the more likely you will discover something of value. Regel: Het thema voor deze poster is camouflage. 6. Capture accidents. The wrong answer is the right answer in search of a different question. Collect wrong answers as part of the process. Ask different questions. Regel: Iedereen levert een print in van een afbeelding met betrekking tot het woord accident, en een print met de tekst gezet in een zelfgekozen lettertype. Dit ontwerp moet volledig met het kopieerapparaat tot standkomen. 7. Study. A studio is a place of study. Use the necessity of production as an excuse to study. Everyone will benefit. Regel: Verbeeld alle voorwerpen die op je bureau liggen in het ontwerp. 8. Drift. Allow yourself to wander aimlessly. Explore adjacencies. Lack judgment. Postpone criticism. Regel: Het hele ontwerp moet uit één doorlopende lijn bestaan. 9. Begin anywhere. John Cage tells us that not knowing where to begin is a common form of paralysis. His advice: begin anywhere. Regel: Ontwerp een spirografisch beeld. 10. Everyone is a leader. Growth happens. Whenever it does, allow it to emerge. Learn to follow when it makes sense. Let anyone lead. Regel: Kies een van de onderstaande Nederlandse ontwerpers/bureaus en maak een ontwerp in de geest van... Anthon Beeke, Wim Crouwel, Experimental Jetset, Gielijn Escher, Thonik, Lust, Catalogtree, 178 Aardige Ontwerpers, Zedz (vermeld de naam van de gekozen ontwerper of bureau ergens op de poster). 11. Harvest ideas. Edit applications. Ideas need a dynamic, fluid, generous environment to sustain life. Applications, on the other hand, benefit from critical rigor. Produce a high ratio of ideas to applications. Regel: Iedereen verzint een regel voor deze opdracht. Gebruik voor deze poster: Geen zwart Gerard Alleen je Computer Koen Een shockerend beeld Lisa Het grid van Mattijs Een beeldmerk van de Initialen van Bruce Mau Patrick 12. Keep moving. The market and its operations have a tendency to reinforce success. Resist it. Allow failure and migration to be part of your practice. Regel: Maak een bewegende poster voor het beeldscherm. Formaat: 500 x 70. Schets van Nare Eloyan door: Rosalien van der Poel Studenten van de KABK is gevraagd de maagdelijk witte muren langs de eeuwenoude torentrap naar de tweede verdieping van het Leidse Academiegebouw van toepasselijke beelden te voorzien. Als in september het gerenoveerde historische hart van de Universiteit Leiden weer gaat kloppen, zouden de nieuwe tekeningen aangebracht moeten zijn. Competitie Zo n kleine tien studenten van de afdelingen Grafiek, Schilderen en Autonoom zijn in februari met Ewoud van Rijn, docent Grafiek KABK, en Corrie van Maris, conservator van het Academisch Historisch Museum van de Universiteit Leiden (AHM), een kijkje gaan nemen in de toren van het oudste gebouw van de universiteit. Het gebouw wordt tegenwoordig vooral gebruikt voor ceremoniële plechtigheden zoals het afstuderen, oraties en promoties. De studenten van de KABK waren enthousiast over de bijzondere sfeer. Het AHM en de KABK bedachten een competitie en selecteerden een aantal studenten die een ontwerp mochten maken. Een van die studenten is Nare Eloyan, derdejaarsstudent Autonoom. De redactie van De Nieuwe K vroeg haar om wat meer te vertellen over dit project en haar schetsen te onthullen. Grot en stad Op de vraag of ze voor het thema van de tekeningen een opdracht heeft meegekregen zegt Nare Eloyan: Ja, maar ik kon binnen de opdracht wel een open concept bedenken. De tekeningen moesten namelijk iets met Leiden te maken hebben en het leven van een student weerspiegelen. De in 1865 aangebrachte houtskooltekeningen langs de trap naar de eerste verdieping, gelden als uitgangspunt. Ik had het idee om het studentenleven uit te beelden als de ontwikkeling van een grot naar een moderne stad. Een grot en een stad liggen mijlenver uit elkaar. Ik wilde een simpel en open beeld maken, waaraan mensen zelf een betekenis kunnen geven. Ik vind dat een grot en een stad voor alles als metafoor kunnen gelden. Zo kan iedereen vrij interpreteren. Presentaties Op 19 mei presenteerden alle studenten hun ontwerp voor de muurschilderingen in de Galerie KABK. Aan de hand van hun schetsen en details van de tekeningen was het de taak van de jury om een winnend ontwerp te selecteren. In de jury zaten Jack Verduyn Lunel (directeur KABK), Willem Otterspeer (hoogleraar universiteitsgeschiedenis), Corrie van Maris (conservator Academisch Historisch Museum) en Lily van de Stokker (beeldend kunstenaar). De prijs bedraagt 500,- voor de aanschaf van het materiaal van de uitvoering (houtskool en fixeer) en 500,- prijsgeld. Of Nare Eloyan het winnende ontwerp heeft gemaakt of dat een van haar collega-studenten de prijs heeft binnengesleept, wordt in de volgende Nieuwe K (oktober 2008) bekendgemaakt. De trap naar de eerste verdieping, die niet zonder ironie heet te leiden naar de Parnassus, de muzenberg (Gradus ad Parnassum), kreeg in 1865 zijn huidige decoratie, een uiting van academische graffito van de hand van de toenmalige rechtenstudent en latere geestelijk vader van Nederlands monumentenzorg en museumbestel, Victor de Stuers. Zijn in één dag aangebrachte houtskooltekeningen geven vier stadia uit het leven van een Leids student. Schets van Nare Eloyan

8 14 15 Nieuwe studenten in Leiden - EL CID door: Rosalien van der Poel EL CID Livin la Vida Leiden! Van maandag 11 tot en met vrijdag 15 augustus trekken er honderden eerstejaarsstudenten door Leiden. Onder leiding van een ouderejaarsmentor lopen de groepjes van ongeveer tien personen de EL CID. Dit is de algemene introductieweek voor alle eerstejaarsstudenten in Leiden. Dit jaar heeft de week als thema: Livin la Vida Leiden! Het programma van deze kennismakingsweek varieert van veel gezelligheid en amusement tot een serieuze introductie in de universiteit en de stad. Daarnaast gooien alle culturele, religieuze, sport-, muziek- en gezelligheidsverenigingen in Leiden hun deuren open, zodat overal een kijkje genomen kan worden. Samen met een mentor storten de nieuwelingen zich in activiteiten, zoals: de universiteitsbeurs, een culturele avond, het faculteitenblok, het sportspektakel, het Leids eerstejaarsfestival en sluiten ze de week af met een knallend slotfeest. Deze week is bedoeld voor alle nieuwe studenten van de Universiteit Leiden, de Hogeschool Leiden en de Webster University. Gezelligheid bij het watersportfestival tijdens de EL CID. Fotografie: Martijn Reeser. Meer info: Internationale stage Ben je op zoek naar een internationale stage, dan is een bezoek aan de website van 3D-internship de moeite waard. De internationale stagedatabank 3D-internship biedt wereldwijd vele stages aan, ook op het gebied van de kunsten. De website is onder andere in het Nederlands en biedt ook informatie over werken en leven in het buitenland. Stages kunnen op vele manieren worden gezocht, bijvoorbeeld per land, vakgebied, etc. Zonder registratie en betaling kun je al wel internationale stagevacatures zoeken en lezen. Na registratie ( 30,-), kun je gebruikmaken van de diensten van 3D-internship. Doe je je internationale stage in een Europees land? Dan is er nog een aantal stagebeurzen beschikbaar via het Erasmus Levenlang Leren-programma. Neem hiervoor zo spoedig mogelijk contact op met Marleen Groen m.groen@kabk.nl of kijk op onder het kopje internationaal. Er is ook een internationale studentendatabank opgericht om studenten met elkaar in contact te brengen: Hier kun je ervaringen delen, verschillende forums bekijken, en zoeken naar huisvesting via een prikbord. Registreren is gratis. Voor studenten die op zoek zijn naar tijdelijke huisvesting in het buitenland, kunnen de volgende twee websites zinvol zijn: en Niet alleen om een kamer te zoeken, maar ook om zelf aan te bieden of te ruilen. In Leiden krijgt film een kans! Leiden is een filmavond in de week rijker geworden. Ook is er in het najaar de derde editie van het Leids Film Festival. door: Resi van der Ploeg en Anne van den Bos Woensdagavond filmavond in Scheltema Leiden is sinds kort een filmzaal rijker. Vanaf begin mei organiseert Scheltema in samenwerking met het Leids Film Festival, Marian Hoeber en Cultureel Politiek Debatcentrum De Balie wekelijks filmavonden. De films worden via dvd vertoond en zijn een aanvulling op het huidige filmaanbod in Leiden. De keuzes zijn gemaakt op basis van een aantal criteria die niet altijd tegelijk in één film aanwezig hoeven te zijn: experimenteel, low-budgetproducties, kunstzinnig, maatschappelijk relevant en actueel. In mei zijn er twee mockumentaires getoond. In de maand juni zijn er twee Franse zwartwitfilms te zien: Hiroshima mon amour (1959) en La Haine (1995). Op 11 juni komen onder de titel Amsterdam Shorts! korte films aan bod over het thema familie. Dit programma is samengesteld door De Balie. Tijdstip: uur zaal open, uur start film Locatie: Scheltema, Marktsteeg 1, 2312 CS Leiden Toegang: 5,- Informatie: Still uit film Mon petit frère, een van de films van Amsterdam Shorts! op 11 juni in Scheltema Leids Film Festival strijkt neer in Leiden Van 22 tot 26 oktober vindt in Leiden het Leids Film Festival 2008 plaats. Het is de derde editie van dit internationale filmfestival. Vijf dagen lang wordt in meerdere bioscopen, musea, en op culturele en poppodia in Leiden een groot aantal nieuwe en bijzondere films getoond. Het festival mikt op een breed publiek van filmliefhebbers en haalt naast (voor-)premières van Hollywood- en arthousefilms ook populaire Russische films en Japanse klassiekers naar Leiden. De competitie Hollandse Nieuwe voor jong Nederlands filmtalent keert in vernieuwde vorm terug. Naast filmvertoningen worden er ook exposities, discussies en lezingen georganiseerd. Doorpakken De organisatie is vast van plan om door te pakken op het succes van de vorige edities. Speciaal voor de programmering zijn inmiddels twee extra mensen in de arm genomen om de vele ideeën te kunnen realiseren. Als jong festival willen we ons publiek graag een interessant en toegankelijk programma voorschotelen waarin ruimte is voor uiteenlopende films, aldus Alexander Mouret, directeur Leids Film Festival, met extra impulsen en nieuwe ideeën ben ik ervan overtuigd dat we dit jaar weer een prachtig festival gaan neerzetten. De organisatie, die drie jaar geleden werd opgezet door vier studenten, is in de tussentijd flink uitgebreid. De ambitie is om het festival te laten uitgroeien tot een van de grotere internationale filmfestivals van Nederland. FilmQuiz! Ook in 2008 organiseert het Leids Film Festival weer zijn FilmQuiz! Na het succes van vorig jaar is de Quiz uitgebreid tot een ware competitie. Er zijn vijf edities, waarin je met je team kunt strijden voor mooie prijzen. In de theaterzaal van Scheltema wordt de filmkennis van het publiek getest middels vragen over filmmuziek, beeldfragmenten, quotes en trivia. Inschrijven is mogelijk door te mailen naar job@leidsfilmfestival.nl of kom langs. Programma: 28 mei > Filmquiz 4 juni > Hiroshima mon amour 11 juni > Amsterdam Shorts! 18 juni > Filmquiz 25 juni > La Haine Informatie: Zomerexposities binnen universitaire muren door: Rosalien van der Poel Gelukkig zijn er binnen de Universiteit Leiden kunstminnende mensen in kunstcommissies actief, waardoor er regelmatig exposities worden georganiseerd. De Nieuwe K belicht een aantal van de universitaire expositieruimtes. Galerie LUMC De kunstcommissie van het LUMC beschikt over een prachtige galerieruimte op de begane grond van het ziekenhuis. Tot en met 15 juni is daar nog te zien: Life Line installaties en tekeningen van Lisette Verkerk. Daarna toont de tentoonstelling Onderstroom de hele zomer lang (3 juli tot en met 7 september) tekeningen, schilderijen en foto s, waarop het schemergebied tussen droom en werkelijkheid wordt verbeeld. Met werken van B.C. Epker, Manon Bovenkerk, Tobias Schalken, Jannie Regnerus, Jos van der Sommen, Ronald Sohier en Marjolijn de Wit. Contact: kunstzaken@lumc.nl. LAKgalerie Het LAKtheater biedt niet alleen onderdak aan podiumkunsten, er is ook een galerie waar jonge en beginnende kunstenaars exposeren. Tot en met 26 juli is in de LAKgalerie de expositie Homework mixed media on everything van collectief Dstruct (Ruwedata & FilthyFine) te zien. Dstruct is een collectief van muzikanten, ontwerpers en grafische vormgevers die elkaar gevonden hebben in de elektronische muziek en de freeparty-scene. De leden FilthyFine & Ruwedata zijn de (typo-) grafische ontwerpers van Dstruct. Het werk van Dstruct refereert aan de graffiti- en stickercultuur van de grote stad. Het grafische werk gebruikt architectuur als expositieruimte en becommentarieert de dominantie van de beeldcultuur, waar het natuurlijk ook weer deel van uitmaakt: We paint your wall, we design your logo s, flyers and other graphics, we illustrate, we build fonts, we sometimes work in three dimensions, we design sites, we are cool, we are handsome, we like music, we work late at night, we are online Zie ook: en Na het zomerreces opent de LAKgalerie het nieuwe expositieseizoen in september met schilderijen van Marleen Vogels. Contact: lakgalerie@plexus.leidenuniv.nl KOG De kunstcommissie van de juridische faculteit toont in de zomer een expositie rondom het feit dat het honderd jaar geleden is dat de bekende natuurkundige Heike Kamerlingh Onnes helium vloeibaar maakte. De gedachte is dat het faculteitsgebouw verandert in een waar bedevaartsoord voor natuurkundigen. De opening van deze expositie is op 10 juli. Na deze expositie volgt een tentoonstelling van beeldend kunstenaar Joke Elzinga. Zij bouwt een installatie van boomsilhouetten (boomvormen) en exposeert een serie van haar recente schilderijen. De expositie van Elzinga is van half september tot eind november. Contact: e.vanbreugel@law.leidenuniv.nl Pieter de la Courtgebouw In dit gebouw huist de Faculteit Sociale Wetenschappen. De actieve facultaire kunstcommissie beheert er behoorlijk wat vierkante meters expositiemuren in het restaurant en een galerie op de eerste verdieping. In dit gebouw is tot 20 juni de tentoonstelling Faces and Venice te zien. Dit zijn schilderijen van de kunstenaars Ann Schuman en Jeanne van der Elst. Schumans grote portretten met harde, strenge blikken fascineren, net als de beelden van Venetië van Van der Elst. Hartje zomer (30 juni tot en met begin september) organiseert het Afrika Studiecentrum ( door het hele Dstruct: My streets my city, acrlics, spraypaint, LED s Barbwire (LAKgalerie) gebouw de reizende tentoonstelling Helden op stokken gehandicapt in Afrika, foto s van zeven fotografen gebaseerd op het gelijknamige boek van Sybilla Claus en Petra Jorissen. Na deze zomerexpositie zijn de muren van het Pieter de la Courtgebouw weer voor iets heel anders bestemd: strips! Tot begin november zijn er tekeningen door Ruben Lipgott en Hans de Heus te zien. De tekeningen zijn gebaseerd op oude strips, zoals Halewijn en de nieuwste, zoals die met Fokke en Sukke. Contact: akerboom@fsw.leidenuniv.nl De Oude UB In het bestuursgebouw van de Universiteit Leiden is de sfeervolle negentiende-eeuwse hal rondom voorzien van wandvitrines. Vanaf eind mei stelt de kunstcommissie van de Oude UB, zoals de naam van het bestuursgebouw luidt, Japanse schilderijen van Masatsune Hojo tentoon. Hojo, de Japanse artist in residence aan de opleiding Japanse talen en culturen in 2008, heeft de afgelopen weken hard gewerkt met een groep studenten. Naast het werk van de meester exposeren ook de studenten hun werk. Na deze expositie is er een drieweekse tentoonstelling behorend bij de Low temperature conference op 10 augustus. In de maanden september en oktober zijn de foto s te zien die zijn gemaakt door studenten voor de universitaire multimediawedstrijd Studie in Beeld Contact: mghc.vanteeffelen@bb.leidenuniv.nl Interesse in exposeren binnen (en aan) universitaire muren? Neem dan contact op met Rosalien van der Poel, rhm.vanderpoel@kunsten.leidenuniv.nl Rapenburg Concert 2008 Van vrijdag 29 tot en met zondag 31 augustus is er langs de Leidse gracht het Rapenburg van alles te beleven. Het zwaartepunt van het Rapenburg Concert ligt op vrijdag 29 augustus. Gino Vannelli treedt dan s avonds op met zijn splinternieuwe Urop Project, waarin ook de Houdini Horns deel van uitmaken. Het belooft een memorabele avond te worden. In het voorprogramma spelen de Gypsy Boys met telgen uit de Rosenbergfamilie, vibrafonist Frits Landesbergen en Joke Bruijs. Tijdens het programma op de zaterdag- en zondagmiddag voeren kleinere ensembles en bandjes in musea en horeca aan het Rapenburg een bonte variatie van muziekstijlen uit. Meer info: Gino Vanelli

9 16 17 Genius Loci: report of a quest to search for the spirit of Carrara A snowball in the Middle East by: Nicky Assmann As part of the research group Genius Loci, a course in the curriculum of the Interfaculty ArtScience, we went on a trip to Carrara, Italy. The trip took place from the 9 th till the 22 nd of April, and involved a stay in Carrara and Florence. We were invited by the Dutch University Institute for Art History (NIKI) to present our final projects in the presentation GENIUS LOCI - NULLUS LOCUS SINE GEN- IO - No place is without a spirit. Objective of the research group was to use the characteristics of a space in the creation of works of art. Genius Loci means as much as: spirit of the place. It can be translated as something special that attracts people to this place. These places in nature have inspired people to create works of art or to react to them spiritually in rituals with characteristics related to the spirit of the place. In the case of Carrara this meant the mountains from where the famous white marble is derived. It is one of the few places which has this white marble and from which for instance Michelangelo made his well-known David. Michela Pelusio, the initiator of the project in Italy described the contemporary situation of Carrara: 500 years ago Michelangelo walked the same roads to choose his marble blocks, which, in his view, already contained the form that was later freed by him (making the world s most famous art works). Many artists have walked these paths, but few contemporary artists are walking them. In contemporary art it seems almost as if marble was forgotten. Perhaps, marble, the eternal material, is not appropriate for ephemeral conceptual and virtual art forms. Marble is less and less used for sculpture, and mostly for industrial and non-artistic purposes (most blocks are made into powder for use in chemicals), while these mountains are changing into Swiss cheese with an astonishing speed. The rich history and panorama of the marble caves are quickly disappearing. There are no laws or regulations that limit this extraction in any way. What do artists feel when they now walk the roads that Michelangelo walked, enthusiastic to find his piece of marble. Which feelings does this site of devastate mountains give? The motivation of this art research was to go and give back something to the mountains, instead of taking, and to listen to the cry of the mountains, the emptiness and to amplify the sounds form the caves. The dangerous and hard work for the quarry workers stimulated to form the first strong union of anarchists in Carrara. Since working in the caves literally meant working on the edge of life and death, they had nothing to lose, which resulted in revolts and standing up for their rights. Nowadays machines have taken over and only a few people are still working in the caves, but because of the tempo in which the marble has to come out, the traditional ways of listening to the stones in the caves, to hear how the structure is from inside, have been left aside, and many accidents still happen. After our first visit to the cave Fantiscritti, I felt overwhelmed by the immensity of the cave and a weird feeling of being inside a mountain, which is not a natural place for a human being. We had decided not to make any recordings, to have all our senses fully open and fresh for the first impressions. We started to explore the cave and make sounds on the big marble pieces, with available items lying around. Because of the acoustics this produced impressive sounds. The idea came up to do a humming session with the whole group in the cave. This created beautiful overtones, and quite a strong picture because only we were alone in this immense cave with big yellow protective caps on that united us. It felt like bringing the voice of the mountain alive and finally resulted in a performance, which became our overall project. Next to this we all made our personal projects, which included performances, soundscapes, 3d animated pictures, visuals and installations. All in all this research group meant a rich and intense experience of living together for two weeks, which sometimes felt like a big Italian famiglia and working hard together, with a quite diverse result, reflecting everyone s personal feeling with the genius loci, or what was left of it in Carrara. For more information: by: Fabienne van Eck and Danny Felsteiner Except for the heat, it s hard to notice that the season is spring in Silwan, a Palestinian slum neighborhood in East Jerusalem. Children don t chase butterflies, because butterflies don t visit Silwan, because there are no flowers, because there are no parks, because there is no space. Yet, there is something special about spring 2008 in the neighborhood: for the first time, every Sunday, parents hear their children sing and play instruments in the free music school that we (Fabienne, Dutch; Danny, Israeli) opened more than six months ago, sponsored by music in me ( We look back to the first day, where we greeted about thirty children between the ages of 6 and 12, and remember how lacking in confidence and uneasy the children (and we, to be honest) were. They arrived in a small rented apartment, sisters and brothers holding hands, keeping their mouths shut, having no idea what to expect. Since then, they have learned how to work in teams, to listen to and help each other, to sing songs alone in front of their classmates and play various musical instruments, and they have even performed in and outside the village in front of family and friends. Snowballs are a rare commodity in the Middle East, but the music school has created one that refuses to thaw. Art lessons for children, languages courses for women and men, assistance with enrolment and administration, a library with Arabic children books (the whole Harry Potter series!), weekly women s meetings and a leadership course for teenage girls. Along with the music lessons, all of these have created a true community center of which the residents can be proud. These people gave their community center a name: Madaa, which means horizon in Arabic. ( Meanwhile, Fabienne and her cello have traveled to Jordan with a small circus group from Britain ( They visited refugee camps for Iraqi and Palestinian children and made them laugh. Danny has joined two Palestinian musicians from the West Bank. They are scheduled to give music workshops to Israeli children in the town of Sderot, where dozens of missiles fall every week. Last Sunday, during the music theory class in Silwan, Ahmad, a 10-year-old whose father is in jail, pointed to a calendar pinned on the wall. It was still fixed on February 2008 and showed a picture of an Israeli soldier questioning a Palestinian man in a checkpoint. These kinds of calendars are widespread in Palestinian houses. A Jew bang! Muhammad said and squeezed an imaginary trigger. Danny turned to him and said, But Muhammad, I m also a Jew, should I die as well? He shook his head, and said, No, you re a good Jew. Fatima snickered and added, We love you. We will end with a request: if you love children, and are looking for an unforgettable experience in the summer, then volunteer to become involved in the Summer Games. These are the yearly summer activities for hundreds of Palestinian children from East Jerusalem and the West Bank. To learn more about the project, please visit or Fabienne: fabienne.vaneck@preludefund.org

10 18 19 Internationaal Franz Liszt Pianoconcours De tweede prijs van het 8ste Internationaal Franz Liszt Pianoconcours is door de internationale Jury toegekend aan de Georgische pianiste Nino Gvetadze (1981). Naast deze prijs ontving ze tevens de Prijs van de Muziekkritiek, toegekend door de Internationale Persjury voor de beste prestatie tijdens de Halve Finale. Gvetadze was ook favoriet bij het publiek en won de Van Lanschot Bankiers Publieksprijs. Ze heeft onder anderen haar opleiding gevolgd bij Paul Komen aan het Koninklijk Conservatorium in Den Haag, waar ze in 2007 afstudeerde. Colofon De nieuwe K is het nieuwsbulletin van de Hogeschool van Beeldende Kunsten, Muziek en Dans en de Faculteit der Kunsten van de Universiteit Leiden en komt vier keer per studiejaar uit. Redactie Annerieke Simeone, Rosalien van der Poel en Marleen Leroy. Aan deze Nieuwe K werkten mee: Nicky Assmann, Anne van den Zondag 1 t/m maandag 30 juni Openbare examens Voor meer informatie Maandag 9 juni Concert Oude UB Tryouts van examenprogramma's van dubbelstudenten van de Faculteit der Kunsten Nienke Vreeken (cello), Irene den Doolaard (piano), Evert Bouman (piano). Universiteit Leiden Oude UB Rapenburg 70 Leiden uur Donderdag 12 juni Lunchconcert Door studenten van het KC Christus Triomfatorkerk Juliana van Stolberglaan 154 Donderdag t/m zaterdag 26 t/m 28 juni Don Giovanni - W.A. Mozart Door de Nieuwe Opera Academie o.l.v. Richard Egarr en Javier López Piñón. Geen enkele vrouw, ongeacht leeftijd of uiterlijk, is veilig voor de avances van Don Giovanni: allemaal vallen ze voor hem met alle gevolgen van dien. Maar men kan zich afvragen wie nu werkelijk het slachtoffer is van de driften van Don Giovanni: hijzelf of de drie vrouwelijke hoofdpersonen, Donna Anna, Donna Elvira en Zerlina die uiteindelijk voor haar verloofde kiest. Ondanks de vele humoristische gebeurtenissen, is Don Giovanni eigenlijk een duistere opera: deze productie concentreert zich vooral op het destructieve karakter van Don Giovanni en de gevolgen hiervan op de levens van de Woensdag 2 juli Atheneum Kamerorkest Zomerconcert, o.l.v. Johannes Leertouwer Ludwig van Beethoven - Die Geschöpfe des Prometheus, Jean Sibelius - Pelléas en Mélisande, Jean Sibelius - Valse Triste (Kuolema op. 44, no. 1), Ludwig van Beethoven - Symfonie nr. 1, op.21, C gr.t. Het Zomerprogramma van het AKO is een onderdeel van het Jong KC Zomerfestival, de feestelijke apotheose van een seizoen samenspel in kamermuziek en orkest. Het concertprogramma combineert het revolutionaire elan van Beethoven met de raadselachtige poëzie van Sibelius: het lijden van de held Prometheus met de metamorfose van Pelléas en Mélisande en de somberheid van de Valse Triste met de levensvreugde van de Eerste Symfonie. Vrijdag 27 juni Symposium 18th century Italian music in the synagogue Een symposium met medewerking van Ton Koopman, Reinier Munk, Silke Leopold, Enrico Fubini en het Apollo Ensemble. De Waag Aalmarkt 21 Leiden 9.30 uur Informatie en aanmelding: Elma Dekker, assessor.fdk@gmail.com Woensdag 20 augustus Toelatingsexamens Masters in Photographic Studies Examengesprekken ter toelating tot de masteropleiding. Faculteit der Kunsten Rapenburg 38 Leiden Info: e.van.der.valk.bouman@kunsten.leidenuniv.nl Illustratie: Milou de Jong En de winnaar is Finale Prinses Christina concours Zondag 20 april vond in het Lucent Danstheater in Den Haag de Nationale Finale plaats van het Prinses Christina Concours Negen talentvolle finalisten, geselecteerd uit 400 concoursdeelnemers streden om de nationale prijzen. De jury bestond onder anderen uit Roland Kieft, Jan Wijn, Quirine Viersen en George Pieterson. Zowel binnen de School voor Jong Talent als het HBO vielen er prijzen. Twee keer werd de tweede prijs uitgereikt: aan Sonia Min (13 jaar), viool, en aan Emmy Storms (19 jaar), viool. Internationaal Charles Hennen Concours Strijkensemble EnAccord, bestaande uit (ex-)studenten van het KC, wint de 2e Prijs Internationaal Charles Hennen Concours. Het Charles Hennen Concours is een internationaal kamermuziekconcours voor strijk- en piano-ensembles. Op 4 en 5 april vonden de voorrondes plaats, waarin 20 ensembles uit diverse landen streden om de finaleplaatsen. De vakjury bestond uit Vera Beths, Jürgen Kussmaul, Claus Kanngieser en Miri Yampolsky. Het EnAccord Strijkkwartet werd geselecteerd voor de finale en deze vond plaats in Theater Kerkrade op zondagavond 6 april. Tijdens deze feestelijke avond voerde het EnAccord Kwartet het strijkwartet opus 132 van Beethoven uit en won hiermee de 2e prijs. Vriendenkrans Concours Johannes Möller, de van oorsprong Zweedse gitarist, werd door de jury van het 59ste Vriendenkrans Concours als één van de winnaars gekozen. Na een spannende finale ontving Johannes Möller naast de Vriendenkrans ook de Pasman Studiebeurs ter waarde van 7.000,- Concours International de Piano d Orléans Antal Sporck (1981), de jonge Nederlandse pianist/componist/dirigent, heeft de tweede plaats behaald op het internationale pianoconcours in Orléans (Frankrijk), het OCI. Vijfendertig kandidaten uit zeventien landen hadden zich aangemeld voor dit concours, dat zich concentreert op een repertoire, gecomponeerd na 1900 met minimaal één première. Drie extra prijzen vielen hem ten deel. Met de wereldpremière van zijn eigen Cinq Préludes in de voorronde ontving hij de prix Chevillion-Bonnaud. Ook de uitvoering van Boucourechlievs Archipel IV tijdens de halve finale leverde hem een extra prijs op. Als laureaat zal hij in maart 2009 zijn debuut in Parijs maken. De eerste prijs was weggelegd voor de Franse pianiste Florence Cioccolani. Antal Sporck (1981) studeerde hoofdvak piano bij David Kuijken aan het Koninklijk Conservatorium te Den Haag, waar hij in 2006 zijn mastersdiploma haalde met onderscheiding. Hij voltooide daar ook zijn studies compositie en directie. In 1999 won hij de eerste prijs van het Prinses Christina Compositie Concours. Leerling School voor Jong Talent wint prijs in Portugal Vorige week nam Ghil Bae (klas 2 School voor Jong Talent) in een regenachtig Faro in Portugal deel aan het Concurso Internacional de Piano Maria Campina. Ze heeft hard gewerkt, zich goed geconcentreerd en mooi gespeeld, vooral tijdens de finale afgelopen zaterdag. Dit resulteerde in een onverwachte tweede prijs! Juan Zurutuza studeert bij Rian de Waal en Hans Eijsackers aan het Koninklijk Conservatorium en behaalde de halve finale van het Internationaal Franz Liszt Piano Concours BBC Music Magazine Coral Awards Ton Koopman, hoogleraar Historisch geïnformeerde uitvoeringspraktijk bij de Faculteit der Kunsten, heeft de prestigieuze BBC Music Magazine Choral Award 2008 gekregen voor zijn JS Bach Cantatas Vol. 22: BWV 30, 30a, 80 & De cd maakt deel uit van Koopmans in 1994 gestarte megaproject waarin nieuwe uitvoeringen werden vastgelegd van alle cantates van Bach, volgens de originele uitvoeringspraktijk. De Bach Cantateserie bestaat uit 22 boxen met in totaal 67 cd s. In 2007 kwam de 22e, nu gelauwerde box uit. Ton Koopman met de BBC Music Magazine Choral Award Irene Alm Memorial Prize Jed Wentz, promovendus bij de Faculteit der Kunsten, traversospeler en specialist in Franse barokopera en -dans, heeft tijdens de jaarlijkse conferentie van de Society for Seventeenth-Century Music van april 2008 de Irene Alm Memorial Prize uitgereikt gekregen voor de beste lezing, gegeven door een doctoraatsstudent. De prijs omvat een uitnodiging en reisgeld voor de volgende conferentie. Wentz hield een lezing met de titel Roxana s dance: the persuasive footwork of Defoe s the fortunate mistress. Info: Bos, Fabienne van Eck, Danny Felsteiner, Marleen Groen, Steven Hagers, Ouders PI-kindjes, Peter Pabon, Resi van der Ploeg, Sybren Renema, Renee, Saskia Roos en Kees Tazelaar. Fotografie, beeld en illustratie Matthew Adeney, Iisa Antila, Patrick Belli, Evelien van Benthem, Frank E. Blokland, Meiyin Bong, Rémi Bouwer, Hee-Seung Choi, Lidewy Corstiaans, Bianca de la Croix, Melissa Cruz Garcia, Patrick Ekelschot, Chris Esser, Emilio Espinosa Cruz Gonzalez, Eva Flendrie, Bahar Gözkün, Charlotte de Groot, Ronald Grotenhuis, Yuki Hatazawa, Mirjam van den IJssel, Joris Jansen, Milou de Jong, Janus van den Eijnden, Iteke Hemkes, Marina de Haas, Lizet Heyboer, Kamilla de Kleijn, Koen Knevel, Mirko Lazovic, A. Malschaert, Daphne Meijer, Rob van den Nieuwenhuizen, Cassandra Piket, Willem Popelier, Albert-Jan Pool, Bram Quettier, Martijn Reeser, Samira Rolloos, Lisa Smidt, Ricki van der Tas, Jan-Willem Terlouw, Gerard Vink, Myrtille Visscher, Sophie Vrolijk, Cathelijne Vreugdenhill, Lenny Waasdorp, B. Weerman en Mattijs de Wit. Vormgeving en beeldredactie Studio KABK , Den Haag Drukwerk Veenman drukkers, Rotterdam Oplage: exemplaren De redactie heeft getracht aan alle auteursrechtelijke verplichtingen te voldoen. Voor zover iemand meent alsnog rechthebbende te zijn, kan deze zich wenden tot de redactie. Redactieadres p/a Koninklijke Academie van Beeldende Kunsten t.a.v. redactie De nieuwe K Antwoordnummer WB Den Haag denieuwek@kabk.nl uur Zondag 15 juni Kamermuziek Jong KC Johann Sebastian Bach - Kaffeecantate Schweigt stille plaudert nicht, BWV 211 Johann Sebastian Bach - Italiaans concert, BWV 971 (1735), F. gr. t. Johann Sebastian Bach - Brandenburgs concert nr. 3, BWV 1048, G gr.t. Dit koffieconcert brengt de luisteraar in de achttiende eeuw. Uit de Koffiecantate van Bach worden enkele aria's en recitatieven gezongen. Het derde Brandenburgse concert was al eerder dit seizoen te horen, maar nooit met oude stokken. De leden van het ensemble worden gecoacht op het uitvoeren van barokmuziek, zowel wat strijktechniek als wat articulatie en frasering betreft. Dr. Anton Philipszaal Spuiplein 150, Den Haag uur 5,- koffie/thee gratis Reserveren: of Zaterdag 21 juni PI - concert Op zaterdag 21 juni sluiten de kinderen van de PI-projecten het jaar af met een voorspeelmiddag. Deze zes- en zevenjarige kinderen hebben twee jaar lang deelgenomen aan de lessen op zaterdag. Hierin hebben ze op hun gehoor een muziekinstrument leren bespelen. De jonge violisten, cellisten, slagwerkers en pianisten treden afwisselend alleen en in samenspeelgroepjes op. Het concert vindt plaats om uur in de Schönbergzaal en duurt tot ongeveer uur. Voor meer informatie: KC Arnold Schönbergzaal uur Gratis Dinsdag 24 juni SM & TheCity Diverse popbands samengesteld uit studenten van de afdeling Docent Muziek SM&TheCity zijn het slotconcert van de afdeling Docent Muziek. In muziekcafé De Paap treden de popbands van de verschillende jaargroepen op, elk met tenminste één set van diverse popsongs. Voor de derdejaars studenten is het tevens de afsluiting van drie jaar practicum Lichte Muziek o.l.v. jazz- en popmusicus Rolf Delfos. De naam verwijst enerzijds naar de oorspronkelijke studienaam Schoolmuziek (SM) en anderzijds naar de bewuste keuze van de locatie: popmuziek hoort in the city. Muziekcafé De Paap Papestraat 32, Den Haag uur Gratis Woensdag 25 juni Lunchconcert Door studenten van het KC. Raad van State, Gotische Zaal Paleisstraat uur Donderdag 26 juni Lunchconcert Door studenten van het KC. Christus Triomfatorkerk Juliana van Stolberglaan 154 vrouwen én de mannen die hem omringen. Om het duistere karakter van de opera te onderstrepen heeft regisseur Javier López Piñón gekozen voor een sobere vormgeving. Dit meesterwerk wordt begeleid door het orkest van het Conservatorium van Amsterdam onder de inspirerende leiding van Richard Egarr. Lucent Danstheater uur 22,50 ( 10,- kinderen tot 17 jaar) Zondag 29 juni Don Giovanni - W.A. Mozart Door de Nieuwe Opera Academie o.l.v. Richard Egarr en Javier López Piñón. Geen enkele vrouw, ongeacht leeftijd of uiterlijk, is veilig voor de avances van Don Giovanni: allemaal vallen ze voor hem met alle gevolgen van dien. Maar men kan zich afvragen wie nu werkelijk het slachtoffer is van de driften van Don Giovanni: hijzelf of de drie vrouwelijke hoofdrollen, Donna Anna, Donna Elvira en Zerlina die uiteindelijk voor haar verloofde kiest. Ondanks de vele humoristische gebeurtenissen, is Don Giovanni eigenlijk een duistere opera: deze productie concentreert zich vooral op het destructieve karakter van Don Giovanni en de gevolgen hiervan op de levens van de vrouwen én de mannen die hem omringen. Om het duistere karakter van de opera te onderstrepen heeft regisseur Javier López Piñón gekozen voor een sobere vormgeving. Dit meesterwerk wordt begeleid door het orkest van het Conservatorium van Amsterdam onder de inspirerende leiding van Richard Egarr. Lucent Danstheater uur 22,50 ( 10,- kinderen tot 17 jaar) Maandag 30 juni t/m vrijdag 4 juli Jong KC Zomerfestival Dit jaar vindt het derde Jong KC Zomerfestival plaats. Gedurende de hele week werken alle leerlingen van Jong KC (jong talent muziekafdeling) aan kamermuziek. Daarnaast zingen zij in het Festivalkoor, spelen zijn in het orkest en doen ze mee in verschillende workshops. Naast bovengenoemde activiteiten, zullen verschillende concerten plaatsvinden gedurende de Festivalweek. Maandag 30 juni Jong KC Zomerfestival Maandag 30 juni blikken we muzikaal terug op de kamermuziekconcerten die leerlingen van Jong KC gedurende het schooljaar verzorgd hebben in het Muziekcentrum Frits Philips te Eindhoven, het Concertgebouw te Amsterdam, Vredenburg Leeuwenberg te Utrecht en de Dr. Anton Philipszaal te Den Haag. KC Arnold Schönbergzaal uur Gratis Woensdag 2 juli Jong KC Zomerfestival Woensdag 2 juli speelt het Atheneum Kamerorkest onder leiding van Johannes Leertouwer zijn eerste zomerconcert, met werken van L. van KC Arnold Schönbergzaal uur Gratis Donderdag 3 juli Jong KC Zomerfestival Donderdag 3 juli herhaalt het AKO dit concert in het Raadshuis te Rijnsburg. AKO-leden ontvangen apart bericht over de repetities en concerten over het Zomerproject. Rijnsburg Raadhuis uur prijs n.t.b. Donderdag 3 juli Atheneum Kamerorkest Zomerconcert, o.l.v. Johannes Leertouwer Ludwig van Beethoven - Die Geschöpfe des Prometheus, Jean Sibelius - Pelléas en Mélisande, Jean Sibelius - Valse Triste (Kuolema op. 44, no. 1), Ludwig van Beethoven - Symfonie nr. 1, op.21, C gr.t. Het Zomerprogramma van het AKO is een onderdeel van het Jong KC Zomerfestival, de feestelijke apotheose van een seizoen samenspel in kamermuziek en orkest. Het concertprogramma combineert het revolutionaire elan van Beethoven met de raadselachtige poëzie van Sibelius: het lijden van de held Prometheus met de metamorfose van Pelléas en Mélisande en de somberheid van de Valse Triste met de levensvreugde van de Eerste Symfonie. Raadhuis, Rijnsburg uur Gratis Vrijdag 4 juli Jong KC Zomerfestival Gedurende het slotconcert laten verschillende ensembles horen aan welke kamermuziekstukken zij gedurende de Festivalweek hebben gewerkt. KC Arnold Schönbergzaal uur Gratis Overig Woensdag 21 mei Woord en blik: Derrida en de beeldende kunst Symposium n.a.v. Marie-Françoise Plissart, Droit de regards, suivie d une lecture par Jacques Derrida, Paris, Minuit, Universiteit Leiden Lipsiusgebouw Zaal 148 Cleveringaplaats 1 Leiden uur Vrij toegang Informatie en aanmelding: Dr. Rico Sneller, h.w.sneller@religion.leidenuniv.nl of telefoon: Woensdag 4 juni Toelatingsexamens Masters in Photographic Studies Examengesprekken ter toelating tot de masteropleiding. Faculteit der Kunsten Rapenburg 38 Leiden Info: e.van.der.valk.bouman@kunsten.leidenuniv.nl Vrijdag 13 t/m woensdag 18 juni Our fashion, our textile De afdeling Textiel en Mode sluit het academiejaar op feestelijke wijze af met een bijzondere Aan deze uitgave kunnen geen rechten worden ontleend. Wijzigingen zijn voorbehouden. Beethoven en J. Sibelius. Dit concert vindt plaats modeweek. Zie ook pagina 5. in de Arnold Schönbergzaal van het Koninklijk KABK Prinsessegracht 4 Conservatorium. KC Arnold Schönbergzaal uur Gratis

11 NR 14 KABK De Nieuwe Our Fashion, Our Textile en Eindexamenexpositie KABK pagina 5 NON DUTCH As part of the research group Genius Loci, a course in the curriculum of the Interfaculty ArtScience, students and teachers went to Carrara in Italy pagina 16 KC Eindexamens in de Regentes In de maand mei presenteren eindexamenstudenten zich twee weken lang in theater De Regentes pagina 4 De Nieuwe Opera Academie presenteert Don Giovanni Eind juni krijgen studenten de kans hun zang- en acteertalent te presenteren in het Lucent Danstheater pagina 5 FdK Nieuws uit Photgraphic Studies pagina 4 Promotieonderzoek door en over (typo)grafische vormgeving In juni en juli kunnen liefhebbers van (typo)grafische vormgeving drie presentaties in Leiden bijwonen pagina 6 Beeld: Janus van den Eijnden, eindexamenstudent Fotografie aan de KABK Beeld: Jan-Willem Terlouw, eindexamenstudent Interieurarchitectuur aan de KABK