RUP Leidingstraat Herentals Ham. Nota voor Publieke Consultatie

Transcriptie

1 RUP Leidingstraat Herentals Ham Nota voor Publieke Consultatie

2 COLOFON Opdracht: Opmaak van een milieueffectrapport voor het RUP leidingstraat Herentals en Ham Nota voor Publieke Consultatie TEKSTBUNDEL incl. KAARTENBUNDEL Opdrachtgever: Fluxys NV Kunstlaan Brussel Opdrachthouder: SORESMA nv Britselei Antwerpen Tel 03/ Fax 03/ Soresma is gecertificeerd volgens ISO9001 Identificatienummer: \gpa nota voor publieke consultatie Datum: Augustus 2010 status / revisie: Nota voor publieke consultatie Vrijgave: Jan Parys, MER-coördinator Contractmanager Projectmedewerkers: Jan Parys, Roel Colpaert Gert Pauwels Sofie Claerbout MER-deskundige Monumenten en landschappen, MER-deskundige Mens MER-deskundige Fauna en Flora MER-deskundige Water MER-deskundige Bodem Adviseur

3 Inhoud Inhoud 2 1 Inleiding Woord vooraf Initiatiefnemer Wat is een milieueffectrapport? Waarom een MER? Doelstelling nota voor publieke consultatie en van de terinzagelegging Termijn en locatie van de terinzagelegging Wat zijn nuttige inspraakreacties? Wat gebeurt er met de inspraakreacties? Toetsing aan de MER-plicht Overzicht van de procedure Plan-m.e.r.-procedure volgens integratiespoor Verder besluitvormingsproces 13 2 Beschrijving van het plan Aard en omvang van de leidingstraat Voorgeschiedenis Ruimtelijke situering Doel en duurzaamheid Beschrijving van de onderzochte alternatieven Locatiealternatieven Uitvoeringsalternatieven Nulalternatief Specifieke eigenschappen aardgasleiding Herentals - Ham Technische beschrijving van het project Deelingrepen Arbeidsveiligheid tijdens de werken Voor de werken Aanleg leiding in open sleuf Reglementaire testen en proeven Aanleg van de leiding gebruik makend van speciale uitvoeringstechnieken 33 3 Juridische en beleidsmatige randvoorwaarden 35 4 Opstellen van het MER Werkingssfeer van het MER Selectie van de significante milieudisciplines Afbakening van de referentiesituatie, de ontwikkelingsscenario s en de geplande situatie Autonome ontwikkeling Gestuurde ontwikkeling Methodologie effectbeschrijving en beoordeling Nota voor publieke consultatie 2

4 4.4.1 Algemene methodiek voor de beoordeling van de effecten Waardeschaal van de effectbeoordeling Effecten gerelateerd aan ingrepen Formuleren van milderende maatregelen Interdisciplinaire gegevensoverdracht 57 5 Methodologie per milieudiscipline Bodem, geologie en reliëf Studiegebied Methodiek beschrijving van de referentiesituatie Beknopte beschrijving van de referentiesituatie Effectvoorspelling en beoordeling Water: Grond- en oppervlaktewater Studiegebied Methodiek beschrijving van de referentiesituatie Beknopte beschrijving van de referentiesituatie Effectvoorspelling en beoordeling Fauna en Flora Studiegebied Methodiek beschrijving van de referentiesituatie Beknopte beschrijving van de referentiesituatie Effectvoorspelling en beoordeling Landschap, Bouwkundig erfgoed en Archeologie Studiegebied Methodiek beschrijving van de referentiesituatie Beknopte beschrijving van de referentiesituatie Effectvoorspelling en beoordeling Mens Optiediscipline Geluid en trillingen 79 6 Voorstel inhoudstafel plan-mer Algemeen Inleiding Hoofdstuk: beschrijving van het plan Hoofdstuk: randvoorwaarden Hoofdstuk: beschrijving van de referentiesituatie, geplande situatie en ontwikkelingsscenario s Hoofdstuk: methodologie effectbeoordeling en ingreep-effect-relaties Hoofdstuk: beschrijving en evaluatie van de milieueffecten en de remediërende maatregelen Hoofdstuk: gewestgrensoverschrijdende effecten Hoofdstuk: leemten in de kennis en voorziene post-evaluatieprogramma s Hoofdstuk: eindbespreking Hoofdstuk: tewerkstelling & investering Hoofdstuk: niet-technische samenvatting 83 7 Team van MER-deskundigen 84 8 Verklarende woordenlijst en afkortingen Nota voor publieke consultatie 3

5 9 Bronnen Bijlagen Bijlage 1: Nota inzake de milieu-impact van aardgas Bijlage 2: nota beleid inzake veiligheid Fluxys Bijlage 3: Veiligheidsfiches Aardgas Bijlage 4: Convenant Archeologie Bijlage 5: Correspondentie overname initiatiefnemerschap Bijlage 6: Voorschriften en grafische plannen RUP s en BPA Bijlage 7: Kaartenbundel 113 Figuren Figuur 1-1: Procedure plan-mer voor RUP via integratiespoor Figuur 2-1: Aanduiding leidingstraat als overdruk Figuur 2-2: aanduiding leidingstrook als overdruk Figuur 2-3: aanduiding enkelvoudige leiding als overdruk Figuur 2-4: alternatieve trajecten Figuur 2-5: locatie-alternatieven Figuur 2-6: Schematische weergave werkstrook Figuur 2-7: Voorbeeldtekening gestuurde boring Tabellen Tabel 3-1: Juridische en beleidsmatige randvoorwaarden al dan niet van toepassing op het plan(gebied) en studiegebied Tabel 4-1: Identificatie van sleutel-, optie- en niet-relevante disciplines voor het plan Tabel 4-2 Matrix van de waardeschaal van de effectbeoordeling Tabel 4-3: Ingreep-Effectmatrix voor het RUP Leidingstraat Herentals-Ham : potentiële permanente effecten Tabel 4-4: Interdisciplinaire gegevensoverdracht binnen het MER voor de geplande leidingstraat Tabel 5-1: beoordelingscriteria voor de discipline bodem op plan-mer-niveau Tabel 5-2: Beoordelingscriteria voor de milieudiscipline bodem, project-mer niveau, ten behoeve van latere bespreking in ontheffingsdossier Tabel 5-3: beoordelingscriteria voor de discipline water op plan-mer-niveau Tabel 5-4: Beoordelingscriteria voor de discipline water project-mer niveau, ten behoeve van latere bespreking in ontheffingsdossier Tabel 5-5: beoordelingscriteria voor de discipline fauna en flora (plan-mer-niveau) Tabel 5-6: Beoordelingscriteria voor de discipline Fauna en Flora; project-mer niveau, ten behoeve van latere bespreking in ontheffingsdossier Tabel 5-7: beoordelingscriteria voor de discipline Landschap, Bouwkundig erfgoed en Archeologie (Plan-MER-niveau) Tabel 5-8: Beoordelingscriteria voor de discipline Landschap, Bouwkundig erfgoed en Archeologie project-mer niveau, ten behoeve van latere bespreking in ontheffingsdossier Tabel 5-9: beoordelingscriteria discipline Mens (plan-mer-niveau) Tabel 5-10: Beoordelingscriteria voor de discipline Mens, project-mer niveau, ten behoeve van latere bespreking in ontheffingsdossier Tabel 5-11: Milieukwaliteitsnormen voor geluid gedurende de dagperiode Tabel 5-12: beoordelingscriteria voor de discipline Geluid en trillingen (Plan-MER-niveau) Tabel 5-13 Beoordelingscriteria geluid project-mer niveau, ten behoeve van latere bespreking in ontheffingsdossier Nota voor publieke consultatie 4

6 Kaarten Kaart 1a Situering van het projectgebied op topografische kaart Kaart 1b Situering project en alternatieven Kaart 2 Uittreksel uit het gewestplan Kaart 3 Bodemkaart Kaart 4 Water Kaart 5 Fauna en Flora Kaart 6 Landschap, Bouwkundig erfgoed en Archeologie Kaart 7 Mens Nota voor publieke consultatie 5

7 1 Inleiding 1.1 Woord vooraf Fluxys plant de aanleg van een aardgasvervoerleiding tussen Herentals en Ham. De aanleg van een hogedrukleiding DN600 vanaf de toekomstige leiding Wilsele Loenhout naar de geplande leiding Lommel Ham Tessenderlo is onmisbaar voor het verzekeren van de bevoorrading van Oost-Limburg op korte en langere termijn. Het enige voedingspunt Dilsen, dat vandaag vanuit Nederland deze regio voedt, bereikt de verzadiging en zal niet langer in staat zijn om de groeiende vraag naar aardgas te beantwoorden. De groeiende vraag voor de regio Oost-Limburg betreft in het bijzonder : de marginale groei voor de openbare distributie die in deze regio merkelijk sterker is dan het landsgemiddelde, deze bedraagt er 5%/jaar en meer, het voorzien op korte termijn van het ombouwen van de L-gasnetten naar H-gas in de regio conform de aanbevelingen van de CREG. Het project conversie moet het mogelijk maken om de bevoorrading met L-gas op nationaal vlak te verzekeren, het verhogen van de transportcapaciteit naar de bestaande steenkoolcentrale te Langerlo, diverse projecten van elektriciteitsproducenten voor 400 MW of 800 MW-centrales te Beringen, Genk en Dilsen-Stokkem die worden aangekondigd. Verder maakt deze leiding het mogelijk de bevoorrading van de regio te diversifiëren, een onmisbaar gegeven in het door de CREG nagestreefde vrije markt-model. De geplande leiding is m lang en heeft een diameter van 600 mm. De start van de werken is voorzien in Volgens de geldende regelgeving dient, in het kader van een latere vergunningverlening voor de aanleg van die leiding, een bestemmingswijziging uitgevoerd te worden. Dit zal gebeuren door middel van een gewestelijk Ruimtelijk Uitvoeringsplan (RUP), waarin een leidingstraat voor leidingen zal afgebakend worden. Deze leidingstraat wordt afgebakend omwille van de mogelijke bundeling van lijninfrastructuren. Voor dit RUP zal een plan-mer opgemaakt worden. Met deze nota voor publieke consultatie wordt het startschot voor de milieueffectrapportage gegeven. Frequent gebruikte terminologie in de nota voor publieke consultatie: Onder de term plangebied verstaat men het gebied van de voorgenomen activiteit (leidingstraat) binnen de perimeter van een concept van voorontwerp-rup. Het studiegebied wordt globaal gedefinieerd als het plangebied met daarbij het invloedsgebied van de effecten. De afbakening van het studiegebied is afhankelijk van het invloedsgebied van de afzonderlijke ingrepen en milieukarakteristieken. Dit kan per milieueffect verschillen. Leeswijzer Deze nota voor publieke consultatie omvat 10 hoofdstukken, inclusief dit inleidend hoofdstuk. Hieronder is de inhoud van deze hoofdstukken omschreven. - Hoofdstuk 1 gaat verder in op de functie van milieueffectrapportage, schetst de procedure met afstemming op het RUP en geeft aan hoe de burger opmerkingen kan formuleren op de inhoudsafbakening van het op te maken MER; Nota voor publieke consultatie 6

8 - Hoofdstuk 2 situeert het plangebied geografisch; gaat in op de historiek, een beschrijving van de onderzochte randvoorwaarden en alternatieven en bovendien worden hier de doelstellingen van de invulling van het plan toegelicht; - Hoofdstuk 3 schetst kort de juridische en beleidsmatige randvoorwaarden in tabelvorm; - Hoofdstuk 4 gaat in op algemene methodologische aspecten en omvat een algemeen ingreep-effectenschema; - Hoofdstuk 5 reikt de basisgegevens aan waarop de effectbeoordeling zich zal baseren en geeft een toelichting omtrent de methodologie voor het bepalen van de referentiesituatie en de effecten per milieudiscipline. Ook een eerste aanzet tot de ontwikkelingsscenario s wordt hier gegeven; - Hoofdstuk 6 bevat een voorstel voor de inhoudstafel van het MER; - In hoofdstuk 7 wordt het Team van deskundigen voorgesteld; - Hoofdstuk 8 omvat een verklarende woordenlijst met vooral niet in de tekst uitgelegde technische termen; - Hoofdstuk 9 tenslotte is de literatuurlijst; - Hoofdstuk 10 bundelt de kaarten en bijlagen. 1.2 Initiatiefnemer De bevoegde overheid voor de opmaak van het RUP is de Vlaamse Overheid. Dit betekent dat de Vlaamse Overheid in principe ook de initiatiefnemer van het plan-mer is. Het besluit van de Vlaamse Regering van 19/06/2009 (B.S. 16/07/2009) met betrekking tot het overnemen van de verplichtingen inzake plan-milieueffectrapportage over ruimtelijke plannen van de bevoegde overheid, maakt het evenwel mogelijk dat de verplichting tot de opmaak van het plan-mer kan overgedragen worden. Door Fluxys werd een aanvraagdossier opgemaakt en ingediend voor het overnemen van de verplichtingen inzake de plan-milieueffectrapportage. Deze aanvraag werd ingediend en de relevante correspondentie hieromtrent werd opgenomen in bijlage 5. De initiatiefnemer van de opmaak van het plan-mer is bijgevolg: Fluxys nv Kunstlaan Brussel 1.3 Wat is een milieueffectrapport? In een milieueffectrapport (MER) wordt gerapporteerd over milieueffecten van een voorgenomen plan of activiteit: de milieugevolgen voor mensen, planten, dieren, goederen, water, bodem, lucht, monumenten, de natuur en het landschap worden op een wetenschappelijke manier bestudeerd en beschreven. De wettelijke eisen van de inhoud van het MER zijn omschreven in het MER - VR decreet van 18 december Het MER wordt opgesteld door een team van erkende deskundigen en wordt na afwerking inhoudelijk getoetst door de Dienst Mer. Hierbij gaat de dienst Mer na of het MER alle voornoemde elementen bevat en dus alle vereiste informatie verschaft. Daarom is deze toetsing ook een soort kwaliteitscontrole. Gezien de doelstellingen van een MER dient er met o.a. volgende elementen duidelijk rekening te worden gehouden: 1 Decreet van 18 december 2002 tot aanvulling van het decreet van 5 april 1995 houden de algemene bepalingen inzake milieubeleid met een titel betreffende de milieueffect- en veiligheidsrapportage (B.S ) Nota voor publieke consultatie 7

9 Tijdelijke en permanente effecten dienen voor het voorgenomen plan zoveel mogelijk op een kwantitatieve manier te worden aangetoond. Alternatieven gegroeid in of gekend voor de m.e.r.-procesfase (aangereikt door de deskundigen, de administratie en de initiatiefnemer zelf) zoveel mogelijk beschrijven, ze mee opnemen in de effectvoorspelling of duidelijk motiveren waarom deze desnoods verworpen werden. Effecten (ook de gevoelige zones) en milderende maatregelen duidelijk situeren (op kaart met een voor iedereen werkbare schaal) m.a.w. aangeven waar welk effect optreedt en hoe groot dat effect is en duidelijk situeren waar best welke maatregelen genomen worden om de nadelige beoordeelde effecten te milderen en desnoods hoe groot het milderend effect is? Effecten van het voorgenomen plan beoordelen, volgens vooraf bepaalde beoordelingscriteria, alsook deze van alle in het onderzoek mee opgenomen alternatieven met inbegrip van het volledig geremedieerd plan. Uiteraard dient de informatie in het MER objectief en volledig te zijn en gemakkelijk terug te vinden. Het rapport moet met aandacht voor de zorg zijn samengesteld. 1.4 Waarom een MER? Milieueffectrapportage (m.e.r.-proces) 2 is een instrument om de doelstellingen en beginselen van het milieubeleid te helpen realiseren, nl. het voorzorgsbeginsel en het beginsel van preventief handelen. Milieueffectrapportage is een juridisch-administratieve procedure waarbij vóórdat een activiteit of ingreep (projecten of beleidsvoornemens en plannen) plaatsvindt, de milieugevolgen ervan op een wetenschappelijk verantwoorde wijze worden bestudeerd, besproken en geëvalueerd. De achterliggende grondgedachte suggereert dat het beter is om de voor het milieu schadelijke activiteiten (plannen en projecten) vanaf een vroeg stadium in de besluitvorming te ondervangen en bij te sturen. Milieueffectrapportage dwingt de overheid mogelijke milieueffecten grondig in overweging te nemen vooraleer zij over de uitvoering van het plan of het project een besluit neemt. De overheid zal aan de hand van het milieueffectrapport haar uiteindelijke beslissing tot goedkeuring van het plan motiveren. Ook de burger kan het MER gebruiken voor het formuleren van opmerkingen tijdens het openbaar onderzoek in het kader van de vergunningsprocedure. De milieueffectrapportage is dus niet alleen van belang voor de overheid, maar ook voor de initiatiefnemer, waarbij de erkende deskundige de belangrijke taak heeft zowel de initiatiefnemer als de overheid objectief en op een wetenschappelijk verantwoorde wijze te duiden op de gevolgen op het milieu van het plan. De overheid zal aan de hand van het milieueffectrapport haar uiteindelijke beslissing tot uitvoering van het plan motiveren. Het principe is eigenlijk eenvoudig: eerst denken en dan doen. Zo laat de milieueffectrapportage toe daadwerkelijk een preventief milieubeleid te voeren. Een MER is een informatief instrument en geen beslissingsinstrument. De beslissing die genomen wordt door de bevoegde overheid betreffende het al dan niet toelaten of vergunnen van een plan onderworpen aan de plan-mer plicht, houdt ook rekening met andere sectoren (sociale, economische en technische belangen) en met openbare inspraak. 2 Milieueffectrapportage (m.e.r.) wordt gedefinieerd als "alle handelingen die nodig zijn voor opstellen en beoordelen van een Milieueffectrapport (MER)". Milieueffectrapportage is m.a.w. een proces (bron: Nota voor publieke consultatie 8

10 1.5 Doelstelling nota voor publieke consultatie en van de terinzagelegging Het voorliggende document behandelt de nota voor publieke consultatie van de leidingstraat voor de aardgasleiding tussen Herentals en Ham. De nota voor publieke consultatie vormt de eerste procedurele stap in de opmaak van het milieueffectrapport. In de nota worden, naast een beschrijving van het voorgenomen plan, de specifieke milieuaspecten beschreven welke onderzocht zullen worden inclusief de verdere aanpak voor de beoordeling van deze aspecten. Het legt m.a.w. de diepgang van het MER vast zodat men zich duidelijk kan voorstellen wat er in het MER minimaal zal beschreven worden en hoe de effecten zullen worden beoordeeld. Het doel van de terinzagelegging van de nota voor publieke consultatie is ten eerste om de betrokken inwoners en bedrijven op de hoogte te stellen van het voorgenomen plan en haar mogelijke gevolgen op de omgeving. Ten tweede is het de bedoeling om concrete, zinvolle reacties uit te lokken (zie verder) waarmee de Dienst Mer rekening kan houden bij de opmaak van richtlijnen. De richtlijnen bakenen de inhoud af van de te bespreken en te onderzoeken onderwerpen in het milieueffectrapport. Door nuttige inspraakreacties van inwoners kan het onderzoek voor het milieueffectrapport inhoudelijk bijgestuurd worden. Meer informatie is beschikbaar in een folder die de Dienst Mer daarover heeft opgesteld. Deze folder vindt u op de webstek De folder kan u ook aanvragen via mer@vlaanderen.be. 1.6 Termijn en locatie van de terinzagelegging De voorliggende nota voor publieke consultatie is gedurende een periode van maximaal 30 dagen ter inzage bij de gemeente waarvan het grondgebied geheel of gedeeltelijk door het op te maken RUP zal worden bestreken en van elke gemeente die aanzienlijke effecten kan ondervinden van het plan. Dit betreft de volgende steden en gemeenten: Herentals Olen Geel Meerhout Ham Augustijnenlaan Herentals Dorp Olen Werft Geel Markt Meerhout Dorpsstraat Ham De nota is tevens beschikbaar op de websites van de hiervoor genoemde gemeenten. De opmerkingen en aanvullingen kunnen schriftelijk bezorgd worden aan het stads- of gemeentebestuur van Herentals, Olen, Geel, Meerhout en Ham, of aan de dienst Mer op het onderstaande adres of adres. Geef in het adres en adres ook aan over welke plan-mer het gaat. Zo komt dit vlotter bij de desbetreffende dossierbehandelaar terecht. Zie voorbeeld hieronder: Adres Departement Leefmilieu, Natuur en Energie Dienst Milieueffectrapportage (kamer 3P40) Plan-MER RUP Leidingstraat Herentals - ham Koning Albert II-laan 20, bus Brussel mer@vlaanderen.be (met de vermelding Publieke inspraak: Plan-MER RUP Leidingstraat Herentals - Ham in de titel) De opmerkingen moeten ingediend worden binnen de 30 dagen vanaf de beslissing van de Dienst Mer over de volledigverklaring Nota voor publieke consultatie 9

11 1.7 Wat zijn nuttige inspraakreacties? De terinzagelegging is geen openbaar onderzoek waarbij bezwaarschriften kunnen ingediend worden. Bezwaarschriften kunnen enkel ingediend worden tijdens het openbaar onderzoek dat georganiseerd zal worden naar aanleiding van de RUP-procedure en van de latere vergunningsaanvraag. Dit is dus tijdens de latere besluitvormingsprocedure en niet gedurende de m.e.r.-procedure. Het milieueffectrapport is bij een dergelijk openbaar onderzoek overigens bruikbaar als instrument om bezwaarschriften te onderbouwen maar ook een basis om ze te weerleggen. Het is dus in ieders belang dat het milieueffectrapport van goede kwaliteit is. Zoals eerder vermeld kan de Dienst Mer enkel zinvolle reacties gebruiken voor het opstellen van richtlijnen die de initiatiefnemer en de deskundigen moeten volgen bij het opstellen van het MER. Dit kunnen opmerkingen zijn over de vorm en presentatie van het MER maar ook inhoudelijke opmerkingen zoals opmerkingen over het voorgenomen plan zelf, over de alternatieven, over de beschrijving van de bestaande toestand, milieueffecten en milderende maatregelen, over de opvolging en evaluatie van de effecten, over de leemten in de kennis,. 1.8 Wat gebeurt er met de inspraakreacties? De dienst Mer bepaalt welke opmerkingen en aanvullingen aanleiding geven tot een uitbreiding of inkrimping van het onderzoek dat dient te gebeuren in het plan-mer. De richtlijnen, die door de dienst Mer worden opgesteld, vormen samen met de nota voor publieke consultatie het eigenlijke onderzoekskader waar de onderzoekers mee moeten werken. Deze richtlijnen zijn een openbaar document en elke burger kan ze bij de milieuambtenaar van zijn gemeente opvragen. Deze richtlijnen zijn eveneens beschikbaar op de webstek Toetsing aan de MER-plicht De wettelijke eisen van de inhoud van het MER zijn omschreven in het MER VR decreet van 18 december Dit decreet is ondertussen gedeeltelijk gewijzigd door het plan- MER-decreet van 27 april 2007 (BS d.d. 20 juni 2007) en de wijziging van 8 mei 2009 dat nu van toepassing is. De Vlaamse Regering keurde op 12 oktober 2007 (BS d.d. 07/11/2007) het besluit betreffende de milieueffectrapportage over plannen en programma's goed. Het besluit geeft uitvoering aan het plan-mer-decreet van 27 april Ook is het Besluit van 18 april 2008 betreffende het integratiespoor voor de milieueffectrapportage van een ruimtelijk uitvoeringsplan van toepassing (B.S. 30/05/2008). Het decreet verplicht dat bepaalde plannen van administratieve overheden van gewestelijk, provinciaal of lokaal niveau worden onderworpen aan een milieueffectenstudie, vooraleer zij definitief worden goedgekeurd. Wie een plan met aanzienlijke milieueffecten wil opmaken, moet eerst de milieueffecten en de eventuele alternatieven in kaart brengen. Er is geen lijst die aangeeft welke plannen onder de plan-mer-plicht vallen. Art van het plan-merdecreet van 27 april 2007 bepaalt dat er een plan-mer voor het RUP leidingstraat Herentals - Ham moet worden opgemaakt omdat het een plan betreft dat het kader vormt voor toekenning van een vergunning van een project opgenomen in bijlage II, rubriek 10m van het Besluit van 10/12/2004: - Aanleg van ondergrondse buisleidingen en de randvoorzieningen behorend bij die buisleidingen, die niet gelegen zijn in een leidingstraat aangeduid op een plan van aanleg of een ruimtelijk uitvoeringsplan, een woon-, landbouw- of industriegebied of gebied voor gemeenschaps- en openbare nutsvoorzieningen of een gelijksoortig bestemmingsgebied, indien ten minste m² van de werkzone voor de uitvoering van de werken in een bijzonder beschermd gebied valt. - Aanleg over een lengte van 10 km of meer van onder- of bovengrondse buisleidingen (met uitzondering van werfleidingen) die: niet gelegen zijn binnen een landbouwgebied, bedrijventerrein of een gelijksoortig bestemmingsgebied; of Nota voor publieke consultatie 10

12 Niet gelegen zijn binnen de rooilijnen van een openbare weg of binnen een leidingstraat aangeduid op een plan van aanleg of een ruimtelijk uitvoeringsplan. - Aanleg van onder- of bovengrondse buisleidingen (met uitzondering van werfleidingen) die over een ononderbroken lengte van 1 km of meer gelegen zijn in een bijzonder beschermd gebied en voor zover het deel van deze buisleidingen in het bijzonder beschermd gebied niet ligt in een leidingstraat aangeduid op een plan van aanleg of een ruimtelijk uitvoeringsplan, een woon-, landbouw- of industriegebied of gebied voor gemeenschaps- en openbare nutsvoorzieningen of een gelijksoortig bestemmingsgebied. De afbakening van de leidingstraat Herentals-Ham wordt niet beschouwd als een kleine wijziging in een klein gebied. Tevens bevindt de geplande leidingstraat bevindt zich net naast (en doorkruist gedeeltelijk) het Habitatrichtlijngebied Bovenloop van de Grote Nete met Zammelsbroek, Langdonken en Goor, waardoor een passende beoordeling vereist is. De opmaak van een passende beoordeling betekent volgens de decreetswijziging van 08/05/2009 (B.S. 03/07/2009) niet onmiddellijk dat het plan plan-mer-plichtig is Overzicht van de procedure Plan-m.e.r.-procedure volgens integratiespoor De opmaak van het MER zal verlopen conform de procedure voor het opstellen van een plan-mer volgens het Decreet van 18 december 2002, gewijzigd door het Decreet van 27 april De opmaak van het plan-mer zal verlopen volgens het integratiespoor, wat inhoudt dat de milieueffectrapportage plaatsvindt tijdens het voorbereidende proces voor de opmaak en voor de vaststelling van het RUP. De opmaak van een plan-mer voor een RUP volgens integratiespoor is inmiddels juridisch verankerd door het Besluit van de Vlaamse regering van 18 april Door het integratiespoor is een mogelijkheid voorzien in het inbouwen van de onderdelen van het MER in het formele planningsproces over een ruimtelijk uitvoeringsplan. Dit biedt het voordeel dat gelijktijdig met het planningsproces de milieubeoordeling kan gebeuren zodat het planningsproces indien nodig kan bijgestuurd worden. Deze procedure is efficiënter, eenvoudiger en kan een substantiële tijdswinst betekenen voor alle betrokkenen. Zoals gemeld loopt de opmaak van het plan-mer parallel met de opmaak van het RUP. De nota voor publieke consultatie wordt ook voorgelegd aan de actoren die betrokken zijn bij de opmaak van het RUP, zijnde de genodigden voor de plenaire vergadering. De dienst MER kan ook andere instanties (dan de genodigden voor de plenaire vergadering) uitnodigen, waarvan zij het advies nuttig acht. Deze actoren kunnen ook aanwezig zijn bij de richtlijnenvergadering van het plan-mer. Het uiteindelijke plan-mer wordt ofwel volledig geïntegreerd in de toelichtingsnota van het RUP, ofwel als apart document behouden. Goedkeuring van een RUP is niet mogelijk zonder beslissing van de Dienst Mer. De opmaak van een plan-mer o.b.v. het integratiespoorbesluit kan opgedeeld worden in verschillende fasen. In Figuur 1-1 en hierna in deze paragraaf wordt de procedure voorgesteld Nota voor publieke consultatie 11

13 Figuur 1-1: Procedure plan-mer voor RUP via integratiespoor 1. Opmaak nota voor publieke consultatie Aan de hand van deze nota brengt de initiatiefnemer Fluxys de Dienst Mer op de hoogte van het voorgenomen plan. Deze nota omvat tenminste: - alle informatie die vereist is volgens artikel 4.2.8, 1, van het MER-decreet voor de kennisgeving en inhoudsafbakening van het plan-mer, o.m.: een beschrijving van het plan/de voorgenomen activiteit relevante gegevens uit vorige rapportages, studies, de voorgestelde inhoudelijke aanpak van het m.e.r. een beschrijving en evaluatie van reeds onderzochte alternatieven de voorstelling van de erkende MER-coördinator en het team van MERdeskundigen. - een beschrijving, verduidelijking en gebiedsafbakening van het voorgenomen RUP met: in voorkomend geval: een beschrijving van de redelijke alternatieven voor dat RUP of voor onderdelen ervan; de relatie met het ruimtelijk structuurplan of de ruimtelijke structuurplannen waarvan het een uitvoering is; - een toelichting van de te volgen besluitvormingsprocedure voor het RUP en het plan- MER. Daarin wordt aangegeven welke actoren betrokken zijn bij het planningsproces; - de reden voor de opmaak van deze nota voor publieke consultatie en de mogelijkheid om tijdens de publieke consultatie opmerkingen of suggesties te doen over het voorstel van reikwijdte, detailleringniveau en inhoudelijke aanpak van het plan-mer Nota voor publieke consultatie 12

14 De Dienst Mer neemt binnen de 20 dagen (termijn van orde) een beslissing over de volledigheid van de nota voor publieke consultatie en betekent ze binnen deze termijn aan de initiatiefnemer. De dienst Mer legt de volledig verklaarde nota voor publieke consultatie ter inzage voor het publiek. De dienst Mer informeert eveneens volgende actoren over de terinzagelegging: - genodigden van plenaire vergadering RUP; - ander instanties waarvan de Dienst Mer het advies nuttig acht; - eventueel instanties t.b.v. grensoverschrijdende planconsultatie. Eventuele opmerkingen en adviezen over de inhoudsafbakening van het MER moeten binnen 30 dagen aan de Dienst Mer bezorgd worden. De nota voor publieke consultatie wordt besproken op een vergadering waarbij de Dienst Mer en de bevoegde overheid aanwezig zijn. Overheden en instanties die door de Dienst Mer geraadpleegd werden kunnen eveneens een vertegenwoordiger sturen naar deze vergadering. De Dienst Mer maakt binnen de 20 dagen na de vergadering (termijn van orde) een verslag op dat de richtlijnen voor het MER bevat. De richtlijnen hebben betrekking op: - de reikwijdte, het detailleringsniveau en de inhoudelijke aanpak van het plan-mer; - de bijzondere richtlijnen voor het opstellen van het plan-mer; - beslissing over de voorgestelde erkende MER-coördinator en het voorgestelde team van MER-deskundigen. 2. Uitvoeringsfase Tijdens de uitvoeringsfase stelt het team van deskundigen het plan-mer op onder leiding van een erkende MER-coördinator. Dit plan-mer wordt volledig geïntegreerd in de toelichtingsnota van het RUP of wordt opgesteld als een apart document dat in bijlage bij de toelichtingsnota kan toegevoegd worden. 3. Beoordelingsfase Na indiening van het plan-mer bij de dienst Mer controleert deze of het MER beantwoordt aan de inhoudelijke vereisten van de richtlijnen. Afhankelijk van de timing van de opmaak van het RUP gebeurt de goedkeuring van het plan-mer door de Dienst Mer ofwel vóór de plenaire vergadering van het RUP (schriftelijk), ofwel op de plenaire vergadering zelf waarbij de Dienst-Mer aanwezig is ofwel achteraf, maar vóór de voorlopige vaststelling van het ontwerp-rup. Indien het plan-mer wordt ingediend voor de organisatie van de plenaire vergadering beslist de dienst Mer uiterlijk binnen een termijn van vijftig dagen (termijn van orde) na ontvangst van het plan-mer over de goed- of afkeuring ervan. Het definitief plan-mer maakt deel uit van het RUP en volgt verder dezelfde procedure als het RUP Verder besluitvormingsproces RUP-procedure Inleidend Er wordt tevens verwezen naar de beoordelingsfase plan-mer in voorgaande paragraaf. Het plan-mer dient goedgekeurd te zijn opdat het samen met het ontwerp-rup in openbaar onderzoek gaat. Het MER is niet alleen een hulp bij de besluitvorming maar moet ook "doorwerken in de besluitvorming" nl. "bij de beslissing van de overheid over het voorgenomen plan en de onderdelen en bij de uitwerking ervan wordt rekening gehouden met de goedgekeurde rapporten én met de opmerkingen en commentaren die werden uitgebracht". Het goedgekeurd plan-mer, het goedkeuringsverslag en de richtlijnen dienen rekening houdende met artikel van het plan-m.e.r.-decreet samen in openbaar onderzoek te gaan met het ontwerp van plan nl. ontwerp van gewestelijk RUP (kortweg RUP). I.f.v. de doorwerking in de besluitvorming zal het MER in de mate van het mogelijke bij de Nota voor publieke consultatie 13

15 milderende maatregelen aangeven wanneer en hoe deze zullen/kunnen doorwerken (bv. rechtstreekse doorwerking in stedenbouwkundige voorschriften van het RUP of in specifieke inrichtingsstudies, of in stedenbouwkundige aanvragen, ). Het ontwerp-rup incl. plan-mer, dat naar de plenaire vergadering gaat, dient rekening gehouden te hebben met de officiële richtlijnen die zijn geformuleerd in de plan-m.e.r.- procedure. Het resultaat van de plenaire vergadering zal al dan niet een bevestiging inhouden van het voorstel van ontwerp-plan-rup eventueel met de nodige bijstelling. Algemeen RUP s worden opgemaakt ter uitvoering van ruimtelijke structuurplannen. Ze betekenen een juridische verankering van de beleidsopties uit het structuurplan, met een actiegericht karakter. RUP s scheppen de ruimtelijke mogelijkheden (o.a. inzake bestemming, inrichting en beheer) voor de realisatie van een toekomstvisie m.b.t. de ordening van recreatiegebieden, commerciële centra, bedrijven en diensten, verkeers- en vervoersinfrastructuur, groene ruimten enzoverder. Inhoud en procedure in een notendop De opmaak van een gewestelijk RUP verloopt in verschillende fasen. De samenhang met de plan-m.e.r.-procedure werd vooraan in deze paragraaf kort toegelicht. - Start opmaak voorontwerp RUP - Vastlegging plenaire vergadering - Plenaire vergadering - Opmaak ontwerp-rup - Voorlopige vaststelling RUP - Aankondiging Openbaar onderzoek (max. 30 dagen naar voorlopige vaststelling) - Openbaar onderzoek RUP (minimaal 60 dagen, uiterlijk aan te vangen de dertigste dag na aankondiging in het B.S, termijn van orde) - Verwerking Resultaten openbaar onderzoek en advies Vlacoro aan Vlaamse Regering (90 dagen na einde openbaar onderzoek, verlengbaar met 30d op gemotiveerd verzoek van de Vlacoro) - Voorbereiding RUP voor goedkeuring - Definitieve vaststelling RUP (180 dagen na einde openbaar onderzoek, verlengbaar tot 210 dagen indien adviestermijn Vlacoro openbaar onderzoek verlengd (verlengbaar met 60 dagen op verzoek van het departement, maximaal 30d schorsing van de termijn indien een dossier van de R.v.State vereist is, voor de duur van de behandeling van het dossier) - Publicatie (max. 60 dagen na def vaststelling) - Inwerkingtreding RUP (14 dagen later) Andere procedures Voor bepaalde deelprojecten of ontwikkelingen dienen nog ontheffingsdossiers of project- MER s te worden opgesteld naar aanleiding van de aanvraag tot stedenbouwkundige vergunning. Bij het opstellen van een project-mer is ook nog een terinzagelegging voorzien. Eens het project-mer of het ontheffingsdossier voor zover van toepassing is opgemaakt en goedgekeurd, kunnen de benodigde stedenbouwkundige, milieu- en andere vergunningen worden aangevraagd. In het kader van de vergunningsaanvraag is wettelijk eveneens een openbaar onderzoek voorzien Nota voor publieke consultatie 14

16 2 Beschrijving van het plan 2.1 Aard en omvang van de leidingstraat De geplande leidingstraat heeft een lengte van m en volgt een tracé tussen Herentals en Ham. De breedte van een leidingstraat wordt in de voorschriften niet bepaald. In toepassing van het bundelingsprincipe wordt het tracé van de aan te leggen leiding dus voorzien als een leidingstraat. Daardoor kan het tracé in de toekomst eventueel gebruikt worden voor bijkomende leidingen. Een leidingstraat is een symbolische aanduiding in overdruk die geldt als juridische basis voor de beoordeling van stedenbouwkundige vergunningen voor leidingen, eventueel in parallellisme met de bestaande leiding(en). De aanduiding in overdruk houdt in dat de bestemmingen van de plannen van aanleg (de gewestplannen) van toepassing blijven. Een leidingstraat heeft geen specifiek bepaalde breedte en bepaalt ook niet het aantal leidingen dat gerealiseerd kan worden, of de tussenafstand tussen leidingen. Er wordt bepaald dat de beschikbare ruimte optimaal gebruikt moet worden. Onnodige ruimteconsumptie moet dus vermeden worden. Vanuit de toepassing van het bundelinsgsprincipe alsook met het oog op het optimaal gebruik van de beschikbare ruimte in de betrokken regio is specifiek voor de studie van voorliggende leidingstraat in de voorstudie naar voor gekomen dat op meerdere locaties slechts 1 leiding aangelegd of toegevoegd zal kunnen worden. Mogelijk zullen bepaalde gedeelten aangeduid worden als leidingstrook (heeft wel een bepaalde breedte) of als enkelvoudige leiding (slechts één leiding toegelaten). In het plan-mer zal hier de nodige aandacht aan besteed worden om deze zones voldoende in kaart te brengen. Bij de beoordeling van concrete aanvragen voor stedenbouwkundige vergunningen moet dus beoordeeld worden of de aanvraag verenigbaar is met deze bepalingen van het ruimtelijk uitvoeringsplan en eventuele andere juridische regels. Het aanduiden van een leidingstraat heft uiteraard ook geen andere juridische bepalingen op, zoals bijvoorbeeld uit de milieuwetgeving. In het RUP Leidingstraat Herentals-Ham zal de leidingstraat als volgt afgebakend worden: Art. 1. Leidingstraat In het gebied, aangeduid met deze overdruk, zijn alle werken, handelingen en wijzigingen toegelaten voor de aanleg, de exploitatie en wijzigingen van ondergrondse transportleidingen en hun aanhorigheden. Nieuwe leidingen worden gerealiseerd in functie van het optimaal ruimtegebruik van de leidingstraat. De aanvragen voor vergunningen voor een transportleiding en aanhorigheden worden beoordeeld rekening houdend met de in grondkleur aangegeven bestemming. De in grondkleur aangegeven bestemming is van toepassing voor zover de aanleg, de exploitatie en wijzigingen van de leidingen en hun aanhorigheden niet in het gedrang worden gebracht Nota voor publieke consultatie 15

17 Figuur 2-1: Aanduiding leidingstraat als overdruk Art.2: Leidingstrook De afbakening van een leidingstrook kan op die plaatsen noodzakelijk zijn waar het wel aangewezen is om een bepaalde breedte van de leidingstrook vast te leggen. Deze breedte wordt dan opgenomen in de voorschriften. In het gebied, aangeduid met deze overdruk zijn alle werken, handelingen en wijzigingen toegelaten voor de aanleg, de exploitatie en wijzigingen van ondergrondse transportleidingen en hun aanhorigheden. Nieuwe leidingen worden gerealiseerd met het oog op het optimale ruimtegebruik van de leidingstrook. De aanvragen voor vergunningen voor een transportleiding en aanhorigheden worden beoordeeld rekening houdend met de in grondkleur aangegeven bestemming. De in grondkleur aangegeven bestemming is van toepassing voor zover de aanleg, de exploitatie en wijzigingen van de leidingen en hun aanhorigheden niet in het gedrang worden gebracht. Figuur 2-2: aanduiding leidingstrook als overdruk Art.3: Enkelvoudige leiding In het gebied, aangeduid met deze overdruk, zijn alle werken, handelingen en wijzigingen toegelaten voor de aanleg, de exploitatie en de wijzigingen van een ondergrondse transportleiding en haar aanhorigheden. De aanvragen voor vergunningen voor een transportleiding en aanhorigheden worden beoordeeld rekening houdend met de in grondkleur aangegeven bestemming. De in grondkleur aangegeven bestemming is van toepassing voor zover de aanleg, de exploitatie en wijzigingen van de enkelvoudige leiding en haar aanhorigheden niet in het gedrang worden gebracht Nota voor publieke consultatie 16

18 Figuur 2-3: aanduiding enkelvoudige leiding als overdruk Er worden momenteel geen aparte bestemmingswijzigingen voorzien voor de bouw van begin- en eindpunt (respectievelijk een schraapkolfstation en een drukreduceerstation) op de geplande leiding Herentals-Ham. Deze constructies worden beschouwd als aanhorigheden, zoals opgenomen in voornoemde stedebouwkundige voorschriften. 2.2 Voorgeschiedenis In de voorstudie van deze leidingstraat werden verschillende instanties gecontacteerd. Deze werden ingelicht over het voorgenomen plan en project, werden uitgenodigd tijdens verschillende vergaderingen waarop de leidingstraat werd voorgesteld, informatie werd verstrekt en opgevraagd en de voorliggende tracés werden besproken. Volgende instanties werden in deze voorstudie betrokken: NV De Scheepvaart Gemeente- en stadsbesturen Ham, Olen, Meerhout, Geel en Herentals Verscheidene bedrijven langs de geplande leidingstraat Intercommunale Ontwikkelingsmaatschappij voor de Kempen (IOK) Electrabel Afdeling Wegen en Verkeer Geel Afdeling Wegen en Verkeer Antwerpen Afdeling Ruimtelijke Planning 2.3 Ruimtelijke situering De geplande leidingstraat is weergegeven op bijgevoegd situatieplan (Kaart 1a) en een uittreksel uit het gewestplan (Kaart 2). Het plangebied situeert zich op de topografische kaartbladen 16-7, 16-8, 17-5 en 17-6, schaal 1/ Kaart 1a Situering van het projectgebied op topografische kaart Het plangebied situeert zich in de provincies Antwerpen en Limburg, in de stad Herentals, de gemeente Olen, de stad Geel en de gemeenten Meerhout en Ham. Volgens de bestemmingen op het gewestplan doorkruist de leidingstraat (basistracé en alternatieven): Natuurgebied Buffergebied Agrarisch gebied Bestaande waterwegen Gebied voor verblijfsrecreatie Industriegebied Nota voor publieke consultatie 17

19 Woongebied Woongebied met landelijk karakter Gebied voor ambachtelijke bedrijven en kmo s Landschappelijk waardevol gebied Gebied voor gemeenschapsvoorzieningen en openbaar nut Kaart 2 Uittreksel uit het gewestplan De geplande leidingstraat bevindt zich op de grens met het gemeentelijk BPA te Herentals BPA woonwagenpark Herenthoutse Weg (zie bijlage). Op het grondgebied van Geel kruist de geplande leidingstraat het gewestelijk RUP Op- en afrittencomplex A13/E313 - N19 te Geel-West, definitief vastgesteld op 24 april De geplande leidingstraat kruist een zone bestemd voor weginfrastructuur (zie bijlage). Op het grondgebied van Geel kruist de geplande leidingstraat eveneens het gemeentelijk RUP Zonevreemde woningen. Hierin zijn geen relevante bepalingen opgenomen voor de geplande leidingstraat. Ter hoogte van Meerhout bevindt de geplande leidingstraat zich op de grens van het gewestelijk RUP Hoogspanningsstation Meerhout, vastgesteld op 26 februari 2006 (zie bijlage). 2.4 Doel en duurzaamheid Het project moet geplaatst worden in een context van een groeiende vraag naar aardgas in België en Europa, en dit zowel voor huishoudelijk als voor industrieel gebruik. Aardgas wordt gepromoot als een minder milieuvervuilende energiebron. In de huishoudelijke sector wordt in de komende jaren met een toename van het verbruik van ongeveer 3 % per jaar gerekend. Binnen Europa winnen pijpleidingen als transportmiddel steeds meer aan belang. Pijpleidingen bieden tal van voordelen die een verregaande positieve invloed zouden kunnen hebben op het milieu, op de mobiliteit en op de kostenbalans van zowel de overheid als het bedrijfsleven. Ook binnen België wordt er zowel op politiek als op administratief niveau erkend dat aardgas een toenemend belang heeft in de energievoorziening van België (aardgas staat in voor meer dan 20% van de totale primaire energievoorziening van België). Pijpleidingen kunnen een positieve bijdrage leveren als deeloplossing voor de mobiliteitsproblematiek en zijn bovendien een betrouwbaar, milieuvriendelijk, duurzaam en kostefficiënt transportmiddel. Het transport via pijpleidingen kan een bijdrage leveren tot het oplossen van de mobiliteitsproblematiek. Pijpleidingvervoer zorgt nu reeds voor substantieel minder verkeer en files, dit zou in de toekomst verder uitgebreid kunnen worden. Bovendien is de vervoerscapaciteit van pijpleidingen vele malen groter dan die van wegtransport en een uitgebreid pijpleidingnetwerk zou een positieve bijdrage leveren tot de mobiliteit. Pijpleidingtransport is kostenefficiënter dan andere transportmodi; de uitgave aan onderhoud van wegen vermindert en de aanleg van pijpleidingen gaat snel (na enkele maanden kunnen deze reeds operationeel zijn). Het energiegebruik van transport via pijpleidingen is optimaal, omdat er normaal gezien geen sprake is van lege terugvrachten, terwijl de traditionele vervoerswijzen zoals vrachtwagens en schepen niet altijd hun volledige capaciteit benutten. Pijpleidingtransport betekent een relatief efficiënt ruimtegebruik. Eenmaal de leiding is aangelegd, is het ruimtebeslag van de infrastructuur minimaal. Pijpleidingen zijn milieuvriendelijk. Nieuwe ondergrondse leidingen hebben slechts een tijdelijke weerslag op het milieu die dankzij remediërende maatregelen gemakkelijk kunnen worden opgevangen. Door de bovendien beperkte emissies (CO 2, Nota voor publieke consultatie 18

20 NO x, VOC, ) leveren de pijpleidingen een positieve bijdrage tot de klimaatverandering. Tot slot wordt het transport via pijpleidingen beschouwd als veilig in vergelijking met weg- en spoorvervoer. De verdere ontwikkeling van het aardgas dient het algemeen belang en is enkel mogelijk indien de nodige infrastructuur binnen redelijke termijnen en op economisch verantwoorde wijze kan worden gerealiseerd. Uit het Ruimtelijk Structuurplan Vlaanderen is gebleken dat het goederenvervoer door pijpleidingen tot de meest duurzame vervoerswijzen behoort en dus moet gestimuleerd worden in het kader van de huidige mobiliteitsproblemen. Daarenboven wordt gesteld dat deze vervoerswijze niet als structuurbepalend wordt beschouwd, maar slechts een meekoppelende functie heeft van zowel het stedelijk gebied als van de open ruimte. Deze thesis wordt overigens bevestigd door art. 11 van de wet van 12 april 1965 betreffende het vervoer van gasachtige producten en andere door middel van leidingen, waarin wordt gesteld dat de vervoerinstallaties de bestemming van de door hen bezette terreinen moeten eerbiedigen en dus niet wijzigen. In bijlage 1 wordt een nota opgenomen met daarin een beknopte uitleg over het verbruik van aardgas en een vergelijking van het transport van aardgas via leidingen met andere vormen van energietransport. Doel van het project is de aanleg van een aardgasvervoerleiding tussen Herentals en Ham. Volgens de geldende regelgeving dient, in het kader van een latere vergunningverlening voor de aanleg van die leiding, een bestemmingswijziging uitgevoerd te worden. Dit zal gebeuren door middel van een gewestelijk Ruimtelijk Uitvoeringsplan (RUP), waarin een leidingstraat voor leidingen zal afgebakend worden. Bij opmaak van dit RUP wordt gebruik gemaakt van de typevoorschriften voor de gewestelijke RUP s (besluit van de Vlaamse Regering, 11/04/2008). Deze leidingstraat wordt afgebakend omwille van de mogelijke bundeling van lijninfrastructuren. Voor dit RUP zal een plan-mer opgemaakt worden. 2.5 Beschrijving van de onderzochte alternatieven Er kan een onderscheid gemaakt worden tussen uitvoeringsalternatieven en locatiealternatieven. Locatiealternatieven zijn locaties die aan bod komen indien er keuze is tussen meerdere mogelijke plangebieden of indien er alternatieve inplantingsplaatsen binnen het vastgelegde plangebied zijn. Uitvoeringsalternatieven zijn bijvoorbeeld wijzigingen aan de manier waarop de werken worden uitgevoerd, de keuze van het gebruikte materiaal, enz. Deze kunnen, tijdens het verloop van de MER-studie, voorgesteld worden indien blijkt dat de milieueffecten kunnen gemilderd worden en bovendien technisch en financieel haalbaar zijn. Uitvoeringsalternatieven zijn van ondergeschikt belang op het niveau van een plan-mer Locatiealternatieven Alternatieve trajecten Teneinde aan de doelstelling (verzekeren van de bevoorrading van de regio Oost-Limburg) te voldoen, werden verschillende mogelijke leidingtracés in beschouwing genomen. Ten noorden van de E313 (blauwe lijn op Figuur 2-4), parallel met E313 en met bestaande leidingen (Sabic, NMP, Fluxys, ). Dit tracé was vooral gebaseerd op het traject van het zogenaamde EPDC-project, een nieuwe propyleen pijpleiding DN250 gaande van Rotterdam over Antwerpen tot in het Duitse Rührgebied. Dit project is uiteindelijk niet doorgegaan, met als één van de redenen dat het tracé technisch niet Nota voor publieke consultatie 19

21 haalbaar was. Op verschillende locaties is het namelijk niet meer mogelijk, rekening houdend met gevraagde en wettelijke veiligheidsafstanden, om nog een leiding aan te leggen tussen de reeds bestaande leidingen en de aanwezige industriële gebouwen. Tracé ten zuiden van de E313 (oranje lijn op Figuur 2-4): door de aanwezigheid van een industriezone in Geel Punt, maar vooral ook door de aanwezigheid van de woonkern Oevel en in mindere mate ook de woonkernen van Olen en Eindhout, dewelke allen tot tegen de E313 komen, is parallellisme met de E313 niet mogelijk. Tracé ten zuiden van het Albertkanaal (groene lijn op Figuur 2-4), parallel met goederenspoor en zogenaamde smeerpijp 3 : door de aanwezigheid van meerdere industriezones is een passage via dit tracé technisch niet meer mogelijk. Bovendien laat ook NV De Scheepvaart dit tracé op meerdere locaties niet toe wegens de potentiële mogelijkheid voor watergebonden industrie. 3 Een nooit als dusdanig gebruikte afvalwatercollector langs het Albertkanaal tussen Antwerpen en Limburg Nota voor publieke consultatie 20

22 Figuur 2-4: alternatieve trajecten Nota voor publieke consultatie 21

23 Voorgaande onderzochte tracés werden niet verder onderzocht en worden niet verder behandeld in het MER, aangezien deze niet haalbaar geacht worden. Ten gevolge van de niet-haalbaarheid van bovenstaande tracés, is vervolgens gekeken naar een tracé ten noorden van het Albertkanaal, aangezien dit als enige optie overblijft indien men parallellisme met bestaande lijninfrastructuren (E313, Albertkanaal, HS-lijnen) wil bekomen. Tracé ten noorden van het Albertkanaal parallel met A.L.-leidingen (oranje lijn op Figuur 2-5): dit tracé komt vanuit Olen Van Lommelstraat en is volledig parallel met 3 bestaande Air Liquide-leidingen tot Zittaart. Tussen Zittaart en het eindpunt te Ham Bloemenwijk is het tracé gelegen in het akkerland, vooral parallel met de bestaande HS-lijnen. De Air Liquide leidingen liggen voor het merendeel in het dijklichaam van het Albertkanaal (langs de trekweg). Ter hoogte van bestaande industriezones alsook ter hoogte van locaties met potentiële mogelijkheden voor watergebonden industrie wordt door NV De Scheepvaart geen leiding meer toegestaan op hun domeinen. Een tracé volledig parallel met de bestaande Air Liquide-leidingen is bijgevolg dan ook niet meer mogelijk. Tracé vanuit Herenthout en daarna ten noorden van het Albertkanaal, deels parallel met A.L.-leidingen (paarse afwijkingen op Figuur 2-5): wegens wijzigingen in het project Wilsele Loenhout is in deze periode ook het beginpunt verschoven naar Herenthout. Vanuit dit nieuwe vertrekpunt is het tracé voorzien door agrarisch gebied en deels parallel met E313 (bestaande leidingenstraat) om vervolgens noordwaarts te gaan om het Albertkanaal te kruisen. Gezien het standpunt van NV De Scheepvaart is ten noorden van het Albertkanaal gezocht naar een haalbaar tracé, waarbij vooral ter hoogte van bestaande industriezones gebruik gemaakt wordt van het achterliggende akkerland. Tracé vanuit Herentals en ten noorden van Albertkanaal aangepast na gesprekken met verschillende administraties (blauwe lijnen op Figuur 2-5): Ten gevolge van de vraag van de stad Herentals, met name gebruik te maken van de bufferzone gelegen tussen het spoor en industriezone Wolfstee, is het beginpunt van het tracé verschoven van Herenthout naar Herentals. Na de bufferzone vervolgens parallel met de E313 om noordwaarts het Albertkanaal te kruisen. Ten noorden van het Albertkanaal is, na meerdere gesprekken met verschillende instanties (gemeente- en stadsbesturen, AWV, IOK, NV De Scheepvaart, Electrabel, ARP, ) het tracé nog op verschillende locaties aangepast. Hierdoor zijn er vooral ter hoogte van de bestaande industriezones nog grote verschuivingen ontstaan, aangezien gevraagd wordt hier de leiding aan te leggen via de bestaande wegenis. Vermits dit via een gedetailleerde (technische) studie dient bekeken te worden en op bepaalde plaatsen doorsteken dienen gemaakt te worden via bestaande bedrijfspercelen, bestaat hiervoor nog niet overal de nodige tracézekerheid. Hierdoor worden dan ook nog een aantal alternatieven voorzien (blauwe streeplijnen op Figuur 2-5) Nota voor publieke consultatie 22