Compleet scheiden. voor een vast en laag tarief

Transcriptie

1 Ons tarief is inclusief adviesgesprekken op kantoor, uitgebreide alimentatieberekening en verdere begeleiding. Compleet scheiden voor een vast en laag tarief

2 Scheiden Een scheiding is een van de meest ingrijpende gebeurtenissen in een mensenleven. Een groot aantal zekerheden verdwijnt door het aankondigen van de scheiding. Op zowel juridisch, financieel als fiscaal gebied moeten veel knopen worden doorgehakt, waarbij de belangen van beide partijen niet altijd parallel lopen. Om een scheiding in goede banen te leiden is een goede adviseur en begeleider van groot belang. Indien u de scheiding samen wilt en kunt regelen, kan een goede scheidingsadviseur u in relatief weinig tijd door het hele traject begeleiden en adviseren. Het ScheidingCentrum heeft ervaren, goed opgeleide en betrokken scheidingsadviseurs in dienst die u in dit hele proces begeleiden en adviseren. Scheidingsadviseur Mevr. A. (Aislinn) Broeren Scheidingsadviseur Dhr. mr. R. (Remo) Roem Scheidingsadviseur Dhr. mr. B.A. (Bertus) Elings Gratis kennismakingsgesprek Juist omdat u wellicht met veel vragen en onduidelijkheden zit, bieden wij u de mogelijkheid van een gratis en vrijblijvend eerste gesprek op kantoor. In dit gesprek kunt u al uw vragen stellen, kunnen wij uw situatie doornemen en op basis daarvan aangeven welke vervolgstappen in welke volgorde genomen kunnen worden. Uiteraard beslist u zelf of u na dit gesprek uw scheiding via ons concept wilt laten regelen. Het gesprek is gratis en vrijblijvend. Drs. P. (Peter) Dinkla ScheidingCentrum BV

3 De unieke werkwijze van het ScheidingCentrum In een aantal adviesgesprekken op kantoor informeert en adviseert uw scheidingsadviseur u over de woning, uw pensioenen, de verdeling van goederen, de omgangsregeling of het co-ouderschap, een eventuele onderneming en andere relevante onderwerpen. Tevens wordt een uitgebreide berekening gemaakt voor de partner- en kinderalimentatie. Hierna stellen onze juristen het verzoekschrift, convenant en ouderschapsplan op, dienen wij na goedkeuring en ondertekening alles via onze advocaten in bij de Rechtbank en begeleiden u gedurende het verdere traject van de scheiding. De voordelen: Laag en vast tarief Snelle procedure Begeleiding en advisering door uw persoonlijke adviseur Duidelijke financiële afspraken in uitgebreid convenant Veel aandacht voor de kinderen in uitvoerig ouderschapsplan Inclusief berekening partner- en kinderalimentatie Inclusief na-service Door onze na-service krijgt u 3 jaar lang gratis: Herberekening van de alimentatie Juridische vragen-service Aanpassing van het ouderschapsplan bij wijzigingen Gratis boekje Het ScheidingCentrum heeft een informatief en actueel boekje uitgegeven, waarin wij de meest gestelde vragen over scheidingen hebben gebundeld, op basis van onze jarenlange ervaring in echtscheidingszaken. Onderwerpen die worden behandeld, betreffen de scheidingsprocedure, boedelverdeling, woning, pensioen, alimentatie, kinderen, ondernemingen, internationale scheidingen en zaken die na de scheiding relevant zijn. U kunt het boekje gratis en anoniem aanvragen via onze website. Daarna ontvangt u het boekje per post in een blanco enveloppe.

4 Wie zijn wij? Het ScheidingCentrum heeft scheidingskantoren door heel Nederland. Jaarlijks schakelen honderden echtparen ons in voor het snel en professioneel regelen van hun scheiding tegen lage kosten. Binnen ons team is kennis en ervaring aanwezig op juridisch, fiscaal en financieel gebied. Met onze expertise en inzet kunnen wij uw scheiding snel, betrouwbaar en tegen lage kosten regelen. Hoofdkantoor Korvelplein 182, 5025 JX, Tilburg Tel: (0800) Fax: (087) Kijk op onze website voor het dichtsbijzijnde kantoor bij ú in de buurt.

5 Wat nu 50 vragen over scheiden

6

7 Voorwoord Beste lezer, Een scheiding is een van de meest ingrijpende gebeurtenissen in een mensenleven. Een groot aantal zekerheden verdwijnt door het aankondigen van de scheiding. Op zowel juridisch, financieel als fiscaal gebied moeten veel knopen worden doorgehakt, waarbij de belangen van beide partijen niet altijd parallel lopen. Daarnaast spelen op de achtergrond, maar regelmatig ook op de voorgrond, diverse emoties een rol die het traject beïnvloeden en nog lastiger kunnen maken. Indien er kinderen in het gezin zijn, is het van groot belang ervoor te zorgen dat zij zo min mogelijk de dupe worden van de situatie. In dit boekje hebben wij de meest gestelde vragen over scheidingen in kaart gebracht, op basis van onze jarenlange ervaring in echtscheidingszaken. Ik hoop dat dit boekje u helpt om meer inzicht te verkrijgen in uw situatie, rechten en plichten en dat het u van daaruit zal helpen om betere beslissingen te nemen. Drs. P. (Peter) Dinkla ScheidingCentrum BV

8

9 Scheidingsprocedure 1 Hoe verloopt een gezamenlijke scheiding? 2 Kan ik scheiden als mijn partner dat niet wil? 3 Heb ik altijd een advocaat nodig? 4 Wat wordt bedoeld met het kinderverhoor bij de rechter? Inhoud Boedelverdeling 5 Wat is gemeenschap van goederen? 6 Zijn er uitzonderingen op de gemeenschap van goederen? 7 Hoe moeten bezittingen en schulden worden verdeeld? 8 Wat is de peildatum voor de omvang en de waardering van de gemeenschap van goederen? 9 Wie is aansprakelijk voor de schulden? 10 Wat als mijn partner schulden maakt voordat we gescheiden zijn? 11 Wat zijn huwelijkse voorwaarden? Woning en fiscaliteiten 12 Wie mag er in de echtelijke woning blijven wonen? 13 Wat gebeurt er met een koop- of huurwoning? 14 Kunnen we alvast een nieuw huis kopen of huren? 15 Hoe zit het met de hypotheekrenteaftrek? 16 Tot wanneer zijn we fiscale partners? Pensioenverdeling 17 Wat is ouderdomspensioen? 18 Hoe kunnen we het ouderdomspensioen verdelen? 19 Wat is partnerpensioen? 20 Hoe moet het partnerpensioen worden verdeeld? Alimentatie 21 Is partneralimentatie verplicht? 22 Hoe lang moet er partneralimentatie worden betaald? 23 Wat is een redelijk bedrag aan partneralimentatie? 24 Kan er worden afgeweken van de alimentatieberekening en de wettelijke regeling over partneralimentatie? 50 vragen over scheiden 3

10 25 Kan de partneralimentatie later worden gewijzigd? 26 Is kinderalimentatie verplicht? 27 Wat is een redelijk bedrag aan kinderalimentatie? 28 Hoe lang moet kinderalimentatie worden betaald? 29 Kan de kinderalimentatie later worden gewijzigd? Kinderen 30 Wat betekent een scheiding voor kinderen? 31 Worden kinderen altijd de dupe? 32 Moeten wij onze kinderen laten meebeslissen? 33 Hoe voorkomen wij dat onze kinderen een loyaliteitsprobleem krijgen? 34 Wie neemt na de scheiding de beslissingen over de kinderen? 35 Wat is een ouderschapsplan? 36 Bij wie gaan de kinderen wonen? 37 Is een omgangsregeling verplicht? 38 Wat is een goede omgangsregeling? 39 Wat is co-ouderschap? Ondernemer 40 Wat gebeurt er met een eenmanszaak? 41 Wat gebeurt er met aandelen van een bv? 42 Wat gebeurt er met aandelen in een vof of maatschap? 43 Hoe wordt de hoogte van de alimentatie bepaald? 44 Hoe moet het in eigen beheer opgebouwd pensioen worden verdeeld? 45 Moet het lijfrentepensioen ook worden verdeeld? Internationale echtscheidingen 46 Kan ik in Nederland scheiden als ik in het buitenland ben getrouwd? 47 Is de Nederlandse rechter bevoegd ten aanzien van partneralimentatie en kinderalimentatie? 48 Waar moeten we het uittreksel uit het huwelijksregister opvragen? Na de scheiding 49 Kunnen de afspraken in het echtscheidingsconvenant later nog worden gewijzigd? 50 Wat als het ouderschapsplan niet wordt nagekomen door een van de ouders? 4 Scheiden Wat nu?

11 Scheidingsprocedure Hoe verloopt een gezamenlijke scheiding? Een gemeenschappelijke scheiding is geschikt voor iedereen die bereid is ook juist in de moeilijke periode van scheiden met elkaar te blijven overleggen. De wil moet aanwezig zijn om samen tot een oplossing te komen. U hoeft het nog niet over alles eens te zijn. Wilt u liever niet scheiden, maar u accepteert de echtscheiding en u wilt samen de gevolgen daarvan regelen, dan kan ook een gezamenlijk traject gevolgd worden. Samen met één echtscheidingsadviseur worden de zaken rond de scheiding in onderling overleg geregeld. 50 vragen over scheiden In tegenstelling tot een procedure waarbij ieder een eigen advocaat heeft komt u niet lijnrecht tegenover elkaar te staan, wat escalerend kan werken, maar regelt u samen uw echtscheiding. Een echtscheiding op gemeenschappelijk verzoek is goedkoper, kan vaak sneller afgehandeld worden en de afspraken die door de echtgenoten gemaakt zijn, worden over het 5

12 algemeen beter nagekomen. Indien er kinderen ouder dan twaalf jaar zijn, kan het traject bij de rechtbank wel wat langer duren, omdat er eerst een kinderverhoor kan plaatsvinden. Dit kinderverhoor zou er echter ook zijn bij een scheiding op eenzijdig verzoek. In vrijwel alle gevallen duurt een gezamenlijke scheiding korter dan een eenzijdig verzoek. Bij een eenzijdig verzoek is het eerst wachten op het verweer, vervolgens de mondelinge behandeling, wellicht een tussenbeschikking, soms een hoger beroep of een nader onderzoek van de rechtbank. Vooral de verdeling van de gemeenschap van goederen duurt heel lang. Daarnaast zijn er hoge kosten als u beiden één advocaat neemt en vooral als de advocaten of één van hen een vechtadvocaat is een geen mediator. Een gezamenlijke echtscheiding is eenvoudiger. Het meeste werk is al in het voortraject gedaan, tijdens de diverse besprekingen. Tijdens de onderhandelingen kunt u geven en nemen en tot betere oplossingen komen in uw individuele situatie, in plaats van de standaard oplossing van de rechtbank. De afspraken die u in onderling overleg heeft gemaakt, worden door de scheidingsadviseur vastgelegd in het echtscheidingsconvenant en/ of het ouderschapsplan. De advocaat stuurt uw gezamenlijk verzoekschrift vergezeld van het echtscheidingsconvenant en/of het ouderschapsplan (indien echtgenoten minderjarige kinderen hebben) naar de rechtbank. Er vindt in beginsel geen zitting plaats. De rechter zal dan ook de echtscheiding uitspreken, zonder u of uw echtgenoot om nadere toelichting te vragen. De rechter neemt de afspraken uit het convenant in de echtscheidingsbeschikking op. Op deze manier krijgen de afspraken kracht van vonnis en kunnen ze ook meteen ten uitvoer worden gelegd. Een ander belangrijk voordeel van een gezamenlijke scheiding is dat u blijft communiceren met elkaar en dat de kans op escalaties sterk wordt verminderd. Dit is met name heel belangrijk als er kinderen zijn. Na de echtscheiding blijft u de ouders van de kinderen en er zullen zich nog dikwijls situaties voordoen waarbij een goed contact met elkaar nodig is. De echtscheidingsadviseur met wie u gesprekken voert, coördineert de hele scheiding. De echtscheidingsadviseur heeft ervaring met het voeren van gesprekken tussen (ex-)echtgenoten. Niemand wordt ondergesneeuwd. De echtscheidingsadviseur begeleidt als neutrale doch wel betrokken derde het proces van overleg en onderhandeling tussen de partners en bevordert een goede communicatie. Tijdens de gesprekken kan desgewenst aandacht worden gegeven aan de reden van de echtscheiding en de emotionele aspecten van de echtscheiding. Indien de echtgenoten voldoende informatie hebben over de motieven van degene die de echtscheiding wil, de oorzaak en ieders aandeel daarin, komt het acceptatieproces beter op gang. Dit vereenvoudigt de gesprekken en onderhandelingen met de echtgenoten over de afwikkeling van de scheiding. 6 Scheiden Wat nu?

13 Kan ik scheiden als mijn partner dat niet wil? In de wet staat dat er voor een echtscheiding sprake moet zijn van een duurzame ontwrichting van het huwelijk. Duurzame ontwrichting is de enige reden die de wet geeft voor echtscheiding. Er is sprake van duurzame ontwrichting als de verhouding binnen het huwelijk zo moeilijk is geworden, dat het niet mogelijk is om nog langer bij elkaar te blijven. De rechter is degene die aan de hand van objectieve maatstaven moet beslissen of hiervan sprake is. Voor een echtscheiding moet u dus altijd naar de rechter. De rechter komt betrekkelijk snel tot het oordeel dat er sprake is van bedoelde ontwrichting en in de praktijk komt het er dan ook op neer dat als een van de partners aangeeft niet meer met de ander te kunnen of willen samenleven, dat dit voldoende is voor een echtscheiding. Indien uw echtgenoot niet wil scheiden of u niet met elkaar kunt overleggen, is een echtscheiding op gezamenlijk verzoek in uw geval niet aan de orde. U wordt dan geadviseerd om naar een advocaat te gaan. Heb ik altijd een advocaat nodig? De echtscheidingsadviseur coördineert de hele scheiding, maar voor het indienen van een verzoekschrift tot echtscheiding bij de rechtbank is altijd een advocaat nodig. Daarom werken echtscheidingsadviseurs samen met advocaten, die namens u het verzoekschrift, echtscheidingsconvenant en/of het ouderschapsplan indienen. 50 vragen over scheiden 7

14 Wat wordt bedoeld met het kinderverhoor bij de rechter? Kinderen die 12 jaar of ouder zijn, mogen zelf de rechter vertellen wat zij van bepaalde zaken van de echtscheiding van hun ouders vinden. Dit heet kinderverhoor. In de wet staat dat kinderen vanaf 12 jaar door de rechter moeten worden gehoord. Het doel van deze wettelijke bepaling is om de mening van het kind te leren kennen. De kinderen ontvangen van de rechter een brief, waarbij zij in de gelegenheid worden gesteld hun mening mondeling of schriftelijk kenbaar te maken. Dit wordt ook gedaan indien de ouders het eens zijn over de inhoud van het ouderschapsplan en zelfs indien de kinderen al eerder een verklaring hebben opgestuurd naar de rechtbank waarin zij aangeven dat ook zij het eens zijn met het ouderschapsplan. Kinderen die jonger dan 12 jaar zijn en graag met de rechter willen praten over de scheiding en de gevolgen ervan, kunnen dat de rechter laten weten. Ze kunnen een brief schrijven aan de rechter of telefonisch contact opnemen met de rechtbank. Een medewerker van de kinderrechtswinkel ( nl) kan het kind helpen met het schrijven van de brief. Ook kunnen de kinderen gebruik maken van de mogelijkheid van het kinderverhoor. wie het kind het liefst wil wonen, naar welke school hij of zij gaat en hoe het kind over de omgangsregeling denkt. Het betekent niet dat alles wat het kind wil, ook gebeurt. De rechter beslist, niet het kind. De rechter krijgt met het gesprek wel een duidelijker beeld van het kind, waardoor de rechter beter kan beoordelen wat het beste voor het kind zelf is. Het kind mag alleen naar de rechtbank komen of met een van de ouders. De ouders mogen tijdens het kinderverhoor niet aanwezig zijn en moeten in de gang wachten. De kinderen hoeven niet naar het kinderverhoor te komen. Indien het kind wel naar het kinderverhoor is gekomen en aan de rechter heeft verteld het niet eens te zijn met het ouderschapsplan, dan kan de rechter via de advocaat vragen om een extra toelichting of een zitting te plannen. De echtscheidingsprocedure met kinderen van 12 jaar en ouder duurt daarom wat langer. Dit kan niet voorkomen worden. Bij het kinderverhoor informeert de rechter bij het kind naar de volgende zaken rond de scheiding van zijn of haar ouders: waar en bij 8 Scheiden Wat nu?

15 Boedelverdeling Wat is gemeenschap van goederen? Als u geen huwelijkse voorwaarden heeft, dan bent u automatisch in gemeenschap van goederen gehuwd. Dit betekent dat alle bezittingen en schulden van de echtgenoten gemeenschappelijk zijn. Als u dit niet wilt, dan kunt u voorafgaand aan of tijdens het huwelijk afwijkende afspraken maken over vermogen en inkomen. Deze afspraken noemt men ook wel huwelijkse voorwaarden. De meeste mensen trouwen in gemeenschap van goederen. Hoofdregel is dan dat alle goederen en schulden in de gemeenschap van goederen vallen. Zowel de goederen en schulden die ieder van de echtgenoten heeft bij de aanvang van het huwelijk als de goederen en schulden die ieder van de echtgenoten tijdens het huwelijk verkrijgt. Ook al staat een auto of huis op naam van een van de echtgenoten, beide zijn eigenaar, ieder voor de helft. 50 vragen over scheiden 9

16 Zijn er uitzonderingen op de gemeenschap van goederen? Ja, er zijn een aantal uitzonderingen. Goederen en schulden die niet in de gemeenschap van goederen vallen zijn: Een erfenis, schenking of gift valt niet in de gemeenschap van goederen als er een uitsluitingsclausule van toepassing is waarbij is bepaald dat de erfenis, schenking of gift niet in de gemeenschap van goederen valt. Schulden die samenhangen met deze erfenissen, schenkingen of giften, zoals successie- of schenkingsrechten, vallen niet in de gemeenschap van goederen. Verknochte goederen en schulden zijn goederen en schulden die op bijzondere wijze zijn verbonden aan u of aan uw partner. Bij verknochtheid kan worden gedacht aan onder meer een ontslagvergoeding, een letselschadevergoeding, smartengeld, een uitkering wegens arbeidsongeschiktheid, een invaliditeitspensioen, alimentatieaanspraken uit een eerdere echtscheiding en goodwill. Schulden die samenhangen met verknochte goederen vallen soms niet in de gemeenschap van goederen, zoals bijvoorbeeld een verplichting tot het betalen van alimentatie uit een eerdere echtscheiding. Als er sprake is van verknochte goederen of schulden zal er nader moeten worden uitgezocht of het goed of de schuld in de gemeenschap van goederen valt en of de ander aanspraak kan maken op de helft van de waarde daarvan. De Hoge Raad stelt strenge eisen aan de voorwaarden voor verknochtheid. De Hoge Raad wilt voorkomen dat mensen zich op het standpunt stellen dat (bijna) alle bezittingen en schulden verknocht zijn. Het recht op vestiging van vruchtgebruik en het vruchtgebruik zelf vallen niet in de gemeenschap van goederen. Het vruchtgebruik is het recht om gebruik te maken van goederen die aan een ander toebehoren en daarvan de vruchten te genieten. Volgens het erfrecht heeft de langstlevende echtgenoot het recht om, als dat voor zijn of haar verzorging nodig is, het vruchtgebruik te vestigen op woning, inboedel en andere tot de nalatenschap behorende goederen. 10 Scheiden Wat nu?

17 Hoe moeten bezittingen en schulden worden verdeeld? Ieder van de echtgenoten heeft na de echtscheiding recht op de helft van de (waarde van) huwelijksgoederengemeenschap. Het gaat om de waarde in het economische verkeer (verkoopwaarde) op het moment dat u de goederen en schulden verdeelt. Indien u de verdeling van de gemeenschap van goederen in onderling overleg wilt regelen, dan wordt dat vastgelegd in het echtscheidingsconvenant, de overeenkomst die door de scheidingsadviseur wordt opgesteld waarin de afspraken over de gevolgen van de echtscheiding staan. U kunt ook kiezen voor het maken van twee lijsten, waaruit blijkt wat de een krijgt en wat de ander krijgt. Het gaat niet alleen om de inboedel, maar ook om de verdeling van alle goederen en schulden. Het is niet de bedoeling dat op deze verdelingslijsten goederen en schulden van de gemeenschap van goederen worden verrekend met alimentatie of pensioen. Indien de echtgenoten kiezen voor het maken van verdelingslijsten, is het belangrijk om duidelijke lijsten te maken. In de toekomst kan dan door de andere (ex-)echtgenoot niet gesteld worden dat een bepaald goed of schuld nog niet in de verdeling is betrokken. Kan niet bewezen worden dat een bepaald goed tijdens de echtscheiding in de verdeling is betrokken, dan moet dat alsnog worden verdeeld en heeft ieder recht op de helft van de waarde. Uiteraard geldt hetzelfde voor de schulden. In onderling overleg kunnen de echtgenoten 50 vragen over scheiden van de verdeling ieder voor de helft afwijken. Dit kan bij huwelijkse voorwaarden of bij een echtscheidingsconvenant. Als de verdeling wordt vastgesteld in het echtscheidingsconvenant en de een ontvangt aan waarde meer dan de ander, dan is het in beginsel een geldige verdeling. Echter, de Belastingdienst kan deze verdeling aanmerken als een schenking, waarover schenkbelasting betaald moeten worden. Dit is slechts anders als de ongelijke verdeling zijn grondslag vindt in de voldoening aan een natuurlijke verbintenis door de ene echtgenoot ten behoeve van de andere echtgenoot of als de ongelijke verdeling beschouwd moet worden als een afkoop van alimentatie. Een natuurlijke verbintenis bestaat onder meer wanneer iemand jegens een ander een dringende morele verplichting heeft van zodanige aard, dat naleving daarvan, ofschoon rechtens niet afdwingbaar, naar maatschappelijke opvattingen als een voldoening van een aan die ander toekomende prestatie moet worden aangemerkt. Schenkingen dienen tijdig na ontvangst van de schenking te worden gemeld bij de Belastingdienst. 11

18 Het is de bedoeling dat de echtgenoten alle goederen en schulden samen in kaart brengen en elkaar volledig inzage geven in alle financiële stukken en dat geen goederen en schulden opzettelijk worden verzwegen, zoekgemaakt of verborgen worden gehouden. Indien een echtgenoot goederen opzettelijk heeft verzwegen, zoek heeft gemaakt of verborgen heeft gehouden dan komt volgens de wet dat goed als sanctie volledig aan de ander toe of de waarde van het goed wordt geheel vergoed. Wat is de peildatum voor de omvang en de waardering van de gemeenschap van goederen? Wettelijk loopt de gemeenschap van goederen door tot de datum waarop het verzoekschrift tot echtscheiding is ingediend bij de rechtbank. Tegenover derden kan de ontbonden gemeenschap van goederen worden tegenworpen nadat een afschrift van het ingediende verzoekschrift tot echtscheiding is ingeschreven in het huwelijksgoederenregister. Voor de omvang van de gemeenschap van goederen (bezittingen en schulden) is deze datum van belang. Wat er op de datum en het tijdstip van indiening van het verzoekschrift tot echtscheiding aan schulden en bezittingen is, moet in beginsel verdeeld worden. Een andere vraag is tegen welke datum de bezittingen en schulden moeten worden gewaardeerd. Dat is de datum waarop feitelijk tot verdeling van de bezittingen en schulden wordt overgegaan. Deze datum kan een veel latere datum zijn. Bijvoorbeeld een woning die in de gemeenschap van goederen valt, terwijl de woning veel later feitelijk wordt verdeeld. Dan geldt voor de waardering van de woning de datum van de feitelijke verdeling. De waarde van de woning kan bij de feitelijke verdeling gestegen of gedaald zijn. U kunt samen kiezen voor een andere peildatum voor de omvang en de waardering van de gemeenschap van goederen. Dit geldt dan wel alleen in de onderlinge verhouding tussen de echtgenoten. Er kan ook per goed of schuld worden afgeweken van de wettelijke peildatum. 12 Scheiden Wat nu?

19 Wie is aansprakelijk voor de schulden? Na het einde van het huwelijk blijft in principe ieder afzonderlijk (hoofdelijk) aansprakelijk voor de huwelijkse en de voorhuwelijkse schulden als u in gemeenschap van goederen bent gehuwd. Dit is zelfs het geval als u in een echtscheidingsconvenant een bepaalde verdeling bent overeengekomen. 50 vragen over scheiden De gemeenschap van goederen eindigt - we spreken dan over een ontbonden huwelijksgemeenschap of ontbonden gemeenschap van goederen - zodra het verzoekschrift tot echtscheiding is ingediend bij de rechtbank. Wordt een afschrift daarvan ook ingeschreven in het huwelijksgoederenregister, dan werkt de ontbonden huwelijksgemeenschap ook tegenover schuldeisers. Alle schulden gemaakt door een van de echtgenoten of samen voor de datum van ontbinding van de huwelijksgemeenschap zijn zogenaamde gemeenschapsschulden. Deze schulden komen voor rekening van beide echtgenoten. Beiden moeten daarvan de helft betalen. We hebben het over de interne verhouding tussen de echtgenoten. Iedere echtgenoot moet de helft van deze schulden betalen. Een andere vraag is wie aansprakelijk is voor de schulden ten opzichte van de crediteuren: de zogenaamde externe verhouding. Beide echtgenoten zijn - na de ontbinding van de huwelijksgemeenschap - hoofdelijk aansprakelijk en de schuldeiser kan bij beiden de gehele schuld vorderen. De schuldeiser kan zich verhalen op het gehele vermogen van zijn schuldenaar. Maar in het geval de schuld destijds door een van de echtgenoten is aangegaan, dan kan de schuldeiser zich op diens hele vermogen verhalen, maar wat de andere echtgenoot betreft die de schuld niet zelf is aangegaan alleen op diens vermogen voor zover dit is verkregen uit de verdeling van de gemeenschap van goederen. Een voorbeeld ter verduidelijking. Tijdens het huwelijk is de man alleen een schuld aangegaan. Uit de verdeling van de gemeenschap van goederen heeft de vrouw een auto gekregen. Nadat de gemeenschap van goederen is ontbonden, heeft de vrouw , - gespaard. De schuldeiser kan zich wel verhalen op de auto die de vrouw uit de ontbonden huwelijksgemeenschap heeft gekregen, maar niet op haar spaargeld. Schulden vastleggen Het is belangrijk wie welke schuld zal betalen in uw onderlinge verhouding vast te leggen in een echtscheidingsconvenant. Let op: als u in gemeenschap van goederen bent getrouwd, blijft u hoofdelijk aansprakelijk voor de schulden ten opzichte van de schuldeisers. Ook al staan er afspraken over de schulden in het echtscheidingsconvenant! Die afspraken in het convenant gelden alleen tussen u beiden. Wel kunt u schuldeisers vragen akkoord te gaan 13

20 met uw verdeling van de schulden door de andere echtgenoot te ontslaan uit de hoofdelijke aansprakelijkheid voor de desbetreffende schulden. Wat als mijn partner schulden maakt voordat we gescheiden zijn? Wat kunt u doen als uw (ex-)partner in het zicht van de echtscheiding schulden maakt of het huis leeghaalt? Een praktische oplossing kan zijn gemeenschappelijke rekeningen te blokkeren, zodat het niet langer mogelijk is dat een van de (ex-)partners bedragen van deze rekeningen opneemt. Vraag uw bank naar de voorwaarden voor de opheffing van gemeenschappelijke rekeningen. Dit kan per bank verschillen. Denk daarnaast aan regelingen die u kunt treffen om te voorkomen dat uw (ex-)partner nog gebruik kan maken van internetbankieren. Zet ook niet langer handtekeningen voor schulden of leningen die uw (ex-)partner wil aangaan. Gaat het niet alleen om het opnemen van bedragen van gemeenschappelijke bankrekeningen, maar ook om het wegmaken van gemeenschappelijke spullen, dan kunt u denken aan maritaal beslag. U kunt maritaal beslag leggen, indien u in gemeenschap van goederen bent getrouwd en indien er een duidelijke vrees is dat de (ex-) partner spullen zal wegmaken. Via een advocaat kunt u de rechter vragen om toestemming voor het leggen van beslag op de huwelijksgoederengemeenschap door een deurwaarder. De deurwaarder beschrijft waaruit de huwelijksgoederengemeenschap bestaat (spullen, bankrekeningen, etc.). Meenemen van spullen is na het leggen van maritaal beslag strafbaar en eventuele schade moet worden vergoed. Banken zullen geen bedragen meer uitkeren aan uw (ex-)partner, automatische afschrijvingen lopen gewoon door. Het praktische belang van maritaal beslag is sinds 1 januari 2012 veel minder groot geworden. Sinds die datum eindigt de gemeenschap van goederen door het indienen van een verzoekschrift tot echtscheiding bij de rechtbank. Heeft een (ex-)partner de gemeenschap van goederen bijvoorbeeld benadeeld, onder meer door lichtvaardig schulden te maken of goederen van de gemeenschap te verspillen tijdens de echtscheidingsprocedure of binnen zes maanden daarvoor, dan moet de schade vergoed worden. 14 Scheiden Wat nu?

21 Wat zijn huwelijkse voorwaarden? Voor of tijdens het huwelijk kan bij de notaris in een notariële akte worden vastgelegd dat niet alle bezittingen en schulden automatisch gemeenschappelijk worden. Met huwelijkse voorwaarden kunnen vermogens van beide echtgenoten geheel of gedeeltelijk gescheiden blijven. In het geval van zogenaamde koude uitsluiting wordt er helemaal geen gemeenschap aangegaan. Er worden door de huwelijkse voorwaarden helemaal geen bezittingen gemeenschappelijk. Soms wordt er een beperkte gemeenschap afgesproken, bijvoorbeeld voor de inboedel of de echtelijke woning. In dat geval worden alleen de inboedel of de woning gemeenschappelijk eigendom. Bij een echtscheiding met huwelijkse voorwaarden is een belangrijke vraag of er iets is afgesproken over inkomen dat tijdens het huwelijk is verdiend, maar dat niet is opgegaan aan de kosten van de huishouding. Vaak staat er dat het overgespaarde inkomen moet worden verrekend. Dit is een verrekenbeding. In de tekst van de huwelijkse voorwaarden staat de term verrekenbeding vaak niet letterlijk opgenomen en staat de verrekenafspraak niet altijd duidelijk verwoord. Zeker als er sprake is van koude uitsluiting komt het in de praktijk voor dat het verrekenbeding wordt vergeten. Dit kan een van de partners veel geld kosten. Ook kan er in de huwelijkse voorwaarden een zogenaamd finaal verrekenbeding staan opgenomen, bijvoorbeeld de afspraak dat er in geval van een echtscheiding moet worden afgerekend alsof de partners in gemeenschap van goederen waren getrouwd. Zijn alle bezittingen van de ene partner, dan kan het zo zijn dat de andere partner op grond van een verrekenbeding weliswaar geen aanspraak kan maken op de bezittingen zelf, maar wel op een deel van de waarde daarvan. In het geval van huwelijkse voorwaarden kan niet in algemene bewoordingen worden uitgelegd hoe de bezittingen en schulden moeten worden verdeeld. Dit hangt af van de inhoud van de huwelijkse voorwaarden en of er tijdens het huwelijk gemeenschappelijke bezittingen zijn verkregen en/of gemeenschappelijke schulden zijn ontstaan. Er bestaan heel veel verschillende soorten huwelijkse voorwaarden. De notaris kan gevraagd worden op welke manier uw bezittingen en schulden moeten worden verdeeld. 50 vragen over scheiden 15

22 Woning en fiscaliteiten Wie mag er in de echtelijke woning blijven wonen? Wie in de echtelijke woning mag blijven wonen hangt af van de afspraken die de echtgenoten samen maken. Is de woning een huurwoning of gemeenschappelijk eigendom, dan hebben allebei de partners evenveel recht om in de woning te blijven wonen. Meestal wordt er afgesproken dat een van de echtgenoten in de echtelijke woning mag blijven wonen. In de meeste gevallen lukt het beide echtgenoten die een gezamenlijke scheiding hebben aangevraagd, om hier in onderling overleg afspraken over te maken. Het is raadzaam af te spreken wie in de woning blijft wonen en tot wanneer en wie welke kosten van de woning betaalt. 16 Scheiden Wat nu?