Kijk eens wat eronder zit!

Transcriptie

1 Kijk eens wat eronder zit! De familiemediator De mediator heeft de regie en de rol van gespreksleider Hij brengt structuur aan en demonstreert hoe de bemiddeling verloopt Hij geeft informatie over de relationele kant door emoties te benoemen Hij geeft informatie over wet en jurisprudentie en alternatieven. Informatie is van de kant van de mediator belangrijker dan advies. 1

2 Scheiden; Drie processen in één Menselijk (emotioneel) proces het meest wezenlijke Zakelijk (financieel) proces het meest conflictueuze Juridisch proces het meest ingrijpende Scheiden; Een gestructureerd, thematisch proces Partners Signalen Overwegingstijd Melding Separatie Ouders Paraplugesprek Ouderschapsplan Inkomen Onderhoudsplicht KALI PALI Vermogen Woning Hypotheek Overig Inboedel Pensioen Schenken Erven Afronden Ouderschapsplan Convenant Rechtbank Voorbereiding Nazorg 2

3 Inzetten deskundigen Deskundigen voor partijen zelf Deskundigen voor de kinderen Financieel deskundigen Fiscaal deskundigen Juridisch deskundigen.. Scheidingsproces in fasen menselijk Scheidingssignalen Scheidingsoverwegingstijd Scheidingsmelding of het Adieu Scheidingsaanvaardingstijd Scheidingsintermezzo De separatie 2 Seizoenen 3

4 Rouwproces Emoties herkennen om te kunnen bepalen in welke fase partijen zich bevinden in het mediation/ scheidingsproces Invloed van emoties van achterban op een partij in een mediationproces Verleden heden toekomst en de 4 B s Ontkenning Nieuwe plannen Nieuwe plannen Boosheid Ontkenning Creativiteit Verdriet Boosheid Creativiteit Verdriet Apathie Acceptatie Dieptepunt Apathie Acceptatie Tijd Dieptepunt 4

5 Het paraplugesprek: de inhoud 1. De scheidingsmelding aan de kinderen en hun reacties hierop 2. De overeenstemming van de ouders dat zij beiden de gevolgen van hun scheiding, in goed overleg en bij overeenkomst aan het regelen zijn 3. Het tonen van de feitelijke beschikbaarheid van de ouders voor de kinderen en het uitspreken van de wens van ieder van de ouders dat de kinderen hun relatie met de andere ouder voortzetten en goed houden Ouders hebben rechten Recht op omgang met het kind Recht op informatie over hun kind school, schoolkeuze, geldzaken, beroepskeuze, medische behandelingen Recht op consultatie mening geven over belangrijke beslissingen 5

6 Kinderen hebben ook rechten Het recht op hun ouders te kennen Het recht om door hun ouders te worden verzorgd Het recht om hun identiteit te behouden contact te kunnen onderhouden met familie, etc. Het recht om persoonlijk en rechtstreeks contact te houden met beide ouders Gezamenlijk gezag, vier pijlers: 1. De plicht en het recht om het kind (gelijkwaardig) te verzorgen en op te voeden 2. Het bewind over het vermogen 3. De vertegenwoordiging van het kind 4. De verplichting van de ene ouder om de ontwikkeling van de banden van het kind met de andere ouder te bevorderen 6

7 Ouderschapsplan verplicht vanaf 1 maart 2009 Bij echtscheiding en beëindiging van geregistreerd partnerschap worden ouders verplicht afspraken vast te leggen over hun minderjarige kinderen in een zogeheten ouderschapsplan Deze verplichting geldt ook voor samenwonende ouders die gezamenlijk gezag over hun minderjarige kinderen uitoefenen Onderdeel van procedure verplichte afspraken Het ouderschapsplan maakt onderdeel uit van het verzoek tot echtscheiding. In dat plan nemen de ouders in ieder geval afspraken op over drie belangrijke onderwerpen: 1. De verdeling van de zorg- en opvoedingstaken 2. Kinderalimentatie 3. Informatie-uitwisseling over belangrijke aangelegenheden met betrekking tot de persoon en het vermogen van hun kinderen 7

8 Onderwerpen in het ouderschapsplan Kortom, wat is belangrijk voor de ontwikkeling van het kind en bij modern scheiden kunnen de kinderen hun zegje doen waardoor zij zich serieus genomen voelen Kinderalimentatie in 5 stappen 8

9 Leeftijd groepen onderhoudsplicht Jonger dan 18 jaar: Altijd behoeftig 18 tot 21 jaar: Jong meerderjarig, er kan sprake zijn van behoefte en behoeftigheid 21 jaar en ouder: Voortzetting onderhoudsplicht bij behoeftigheid Behoefte ontstaat in de relatie Uitgangspunt is dat de kinderen niet financieel de dupe mogen worden van de scheiding Behoefte ontstaat daar waar de kinderen worden opgevoed en worden onderhouden met dat netto gezinsinkomen in de relatie Dus behoefte ontstaat in de relatie 9

10 Kinder-al versus partner-al Onderhoudsplicht kinderen gaat altijd voor onderhoudsplicht partners Onderhoudsplicht kinderen is dwingend Indexering is verplicht Er bestaat geen rangorde voor de onderhoudsplicht kinderen. Alle kinderen zijn gelijk Draagkracht percentage kinderalimentatie is 70% Draagkracht percentage partneralimentatie is 60% Met KGB wordt rekening gehouden in de draagkracht Partneralimentatie 3 Kernbegrippen: 1. Behoefte: Ontstaan in de relatie 2. Behoeftigheid: In eigen levensonderhoud kunnen voorzien 3. Draagkracht: Wat beschikbaar is na het vaststellen van de kinderalimentatie 10

11 Behoeftigheid Arbeidsverleden Opleiding Zorg kinderen. Uitgangspunt is dat iedereen in de gelegenheid is in zijn eigen levensonderhoud te voorzien Duur alimentatieplicht Rechtstreeks voortvloeiende uit het familierecht: In geval van een overeenkomst In geval de termijn door de rechter is bepaald (tot 12 jaar) Huwelijk korter dan 5 jaar, geen kinderen, dan duur van het huwelijk In geval één van de ex-partners overlijdt Bij trouwen, geregistreerd partnerschap of samenwonen op hetzelfde adres door de alimentatiegerechtigde is de partneralimentatie, eindig (verzorgingsplicht vervalt) 11

12 Alimentatie fiscaal Partneralimentatie is aftrekbaar en belast, ook voor samenwoners mits hier een overeenkomst aan ten grondslag ligt, waarvan nakoming door de rechter afdwingbaar is. Kinderalimentatie is altijd netto, bij de ontvanger onbelast Schenken en erven 12

13 Testament en scheiden Vraag: Wie zijn bij een scheiding jouw erfgenamen? Erfgenamen: Vier groepen: Groep 1: Partner, kinderen en/of hun afstammelingen Groep 2: Ouders, broers, zussen en hun afstammelingen Groep 3: Grootouders met hun (klein)kinderen: Ooms, tantes, neven en nichten Groep 4: Overgrootouders met hun afstammelingen Plaatsvervulling 13

14 Een wilsbeschikking kan alleen persoonlijk Een uiterste wilsbeschikking kan alleen bij testament worden opgesteld Kan alleen persoonlijk worden opgesteld, dus niet door vertegenwoordiging of volmacht worden opgesteld Kan alleen door de testateur worden herroepen Onderdelen vermogen Eigen woning, tweede woning Auto, motor, caravan, boot Spaar- en beleggingsrekeningen Opties Spaarloonregelingen Schulden Polissen levensverzekeringen 14

15 Vervolg Polissen lijfrenteverzekeringen Rechten uit onderneming Aanslagen, dan wel teruggaven belastingen Inboedel goederen: Antiek Sieraden Schilderijen Verzwijgingsartikel Verzwijgt men bewust bepaalde gegevens, dan heeft men kans, indien achteraf blijkt dat er bewust is verzwegen, (alle) rechten te verspelen Art. 3:194 lid 2 BW 15

16 Stap 1: Juridische vorm Wat is de juridische relatievorm? Gehuwd Geregistreerd partner Samenwonend Met of zonder voorwaarden? Uitsluitingsclausule In verkrijging bij een schenking of testament is bepaald dat de schenking of erfenis alleen toekomt aan degene wie dit is toegewezen: Bij: testament Bij schenking op papier: Schenkingsakte Dit is ook genoeg indien dit op een bankoverschrijving is vermeld. 16

17 De verdeling van de woning Ingeval van gemeenschap van goederen of beperkte gemeenschap? Dan is elke partner voor 50% eigenaar van de woning Bij scheiding zal (moet) de bank één van de expartners ontslaan uit zijn of haar hoofdelijke aansprakelijkheid Hiervoor gelden dezelfde regels als voor het verstrekken van een nieuwe hypotheek. Vanaf 01 januari De hypotheekrenteaftrek bij scheiding De belastingdienst ziet hypotheek als 50% schuld voor de één en 50% schuld voor de ander Op basis van de eigendomsverhoudingen: Nog 2 jaar renteaftrek voor degene die de woning heeft verlaten Ieder betaalt de helft van de rente, wil deze fiscaal aftrekbaar zijn In het jaar van scheiden opteren voor het fiscaal partnerschap Na het jaar heeft ieder zijn eigen renteaftrek 17

18 3 Mogelijkheden 1. Partner 1 koopt de woning en neemt de gehele hypotheek over 2. Partner 2 koopt de woning en neemt de gehele hypotheek over 3. Woning wordt verkocht aan een derde Wat te doen? Pensioen Pensioen bij echtscheiding: Verevenen Conversie Afzien van pensioen 18

19 De familiemediator Het is de bedoeling dat wij als familiemediators niet alleen het scheidingsproces begeleiden Het is de bedoeling dat wij als familiemediators ook weer nodig zijn in de toekomst. Convenant Convenant is nog geen vaststellingsovereenkomst Niet alle afspraken gemaakt in convenant vallen onder een vaststellingsovereenkomst Artikelen die gaan over de vermogensverdeling vallen wel onder de vaststelling Benoemen in convenant welke artikelen wel vallen onder een vaststellingsovereenkomst 19

20 Convenant menselijk (emotioneel) Einde van periode van zakelijke en financiële onzekerheid Na ondertekening start nieuwe fase in het leven Afscheidsritueel Om de zakelijke afwikkeling, zoals woning, hypotheek en pensioen, uit te voeren Indienen rechtbank Gezamenlijk of individueel verzoek gedurende het mediationproces Reden: Huwelijkse duur (5 jaar, geen kinderen) of schulden, aankomend faillissement., of erfenissen. Na ondertekening ouderschapsplan en convenant Altijd door advocaat Proces rechtbank en akte van berusting Inschrijven Burgerlijke Stand 20

21 Structuur bieden Vertel bij de intake, aanvangsfase, wat men gedurende het scheidingsproces mag verwachten: Het is hun scheiding Niet te lang stilstaan bij het verleden, wees toekomst gericht Wie doet wat Afspraken over huiswerk Communicatie Tijdelijke voorzieningen Wie woont waar en gaat waar wonen? Welke kosten geeft dit (extra) en hoe te betalen dan wel later te verrekenen? Waar wonen de kinderen en wat is de tijdelijke omgangsregeling? Is er al sprake van een alimentatie of huishoudgeld? (duurzaam gescheiden leven) Is brief woningbouwstichting nuttig en nodig voor meer punten? 21

22 Huiswerk voor partijen? Wat en hoeveel huiswerk zou je partijen mee kunnen geven voor het volgende gesprek Afronden gesprek: Is vandaag alles gezegd of gevraagd of aan de orde gekomen, wat voor jullie belangrijk was? De familie mediator Je moet het wel zelf doen maar je hoeft het niet alleen te doen 22