Radicale prostatectomie

Transcriptie

1 Radicale prostatectomie De arts heeft na onderzoek geconstateerd dat u een gezwel in de prostaat heeft. In overleg met uw arts heeft u besloten dat u binnenkort een operatie ondergaat, waarbij de prostaat in zijn geheel wordt verwijderd. Neem altijd uw verzekeringsgegevens en identiteitsbewijs mee!

2 De prostaat De prostaat is een klier zo groot als een kastanje en weegt bij een volwassen man tien á vijftien gram. Deze klier bestaat uit drie kwabben. Deze bevinden zich onder de ingang van de urineblaas en rondom de plasbuis (urethra). De plasbuis loopt van de blaas tot het uiteinde van de penis. De prostaat produceert een vloeistof, die bij een zaadlozing samen met zaadcellen (sperma) naar buiten komt. Tijdens hun tocht naar de eicel houdt het prostaatvocht de zaadcellen levend. De prostaat is van belang voor de vruchtbaarheid, niet voor seks. Onder invloed van hormonale veranderingen wordt de prostaat bij de ouder wordende man groter. De vergrote prostaat drukt dan tegen de blaas en de plasbuis. Dit kan het legen van de blaas bemoeilijken. Prostaatkanker Gezwellen die ander weefsel kunnen binnendringen, worden kwaadaardige gezwellen of kanker genoemd. In de prostaat ontstaat een kwaadaardig gezwel meestal dicht aan de rand van de prostaat en veel minder vaak in het prostaatweefsel direct om de plasbuis heen. Over het algemeen is het een langzaam groeiend soort kanker. Prostaatkanker kan uitzaaien (metastase) via het lymfevocht of het bloed naar bijvoorbeeld lymfeklieren, botten en longen. Op jongere leeftijd komt prostaatkanker zelden voor. 2 Radicale prostatectomie

3 Radicale prostatectomie Deze operatie wordt uitgevoerd als het gezwel zich uitsluitend in de prostaat bevindt. Via kijkbuizen in de buik wordt de gehele prostaat met de zaadblaasjes verwijderd. Bij een bloeding of een andere complicatie tijdens de operatie kan geen gebruik worden gemaakt van de kijkbuizen. De operatie wordt dan voortgezet via een snee in de buik. Wanneer mogelijk worden de zenuwen gespaard die belangrijk zijn voor de erectie. Na verwijdering van de prostaat wordt de urinebuis weer aan de plasbuis gehecht. De ingreep duurt meestal enkele uren. Voor of tijdens de operatie worden meestal eerst lymfeklieren in het bekken verwijderd en microscopisch onderzocht op uitzaaiingen. Als er geen uitzaaiingen worden aangetroffen, zal de uroloog de radicale prostatectomie uitvoeren. Wanneer er wel uitzaaiingen aanwezig zijn, wordt van verdere operatie afgezien. De uroloog bespreekt met u dan andere behandelingsmogelijkheden. Voorbereiding Wanneer u bloedverdunnende medicijnen gebruikt via de trombosedienst, zoals Sintrom en Marcoumar, moet u één week voor de operatie de trombosedienst vragen deze medicatie aan te passen. Aspirines, acetylsalicylzuur en andere soortgelijke medicijnen mag u zeven dagen voor de ingreep niet meer innemen. Overleg hierover zo nodig met uw arts. Voor de operatie wordt uw bloed onderzocht. Afhankelijk van uw leeftijd worden er röntgenfoto s van uw longen gemaakt en eventueel een E.C.G. (hartfilmpje). De arts heeft deze gegevens nodig om eventuele risico s tijdens de operatie uit te sluiten. Uw arts zal met u overleggen of deze onderzoeken enige tijd voor de opname plaatsvinden of op de dag van opname. 3

4 Opname U wordt meestal een dag voor de operatie opgenomen. Op de dag van opname bereidt een verpleegkundige u voor op de operatie. U wordt gelaxeerd. Hiermee wordt voorkomen dat u binnen één of twee dagen moet persen voor ontlasting. Zo krijgt de wond rust. De onderbuik wordt geschoren om wondinfectie te voorkomen. De uroloog bespreekt de operatie met u. De anesthesioloog bespreekt met u de vorm van verdoving, de pijnbestrijding na de operatie en beantwoordt uw vragen. Zo nodig krijgt u een slaaptablet voorgeschreven. Dag van operatie Voor de operatie moet u nuchter zijn. Wanneer de operatie in de ochtend plaats vindt, mag u vanaf uur s nachts niets meer eten of drinken. Als u later op de dag wordt geopereerd, mag u s morgens een licht ontbijt (thee en beschuit) gebruiken. De verpleegkundige zal u hierover informeren. U krijgt een tabletje (pre-medicatie), zodat u zich beter kunt ontspannen en krijgt een prik (heparine) om trombose te voorkomen. U wordt naar de operatiekamer gebracht. Daar krijgt u een infuus in uw arm voor toediening van vocht en eventuele medicijnen. Na de operatie Na de operatie gaat u voor korte tijd naar de uitslaapkamer. Als u weer voldoende bij kennis bent en de controles van bijvoorbeeld bloeddruk en ademhaling in orde zijn, wordt u teruggebracht naar de verpleegafdeling High Care of Medium Care, waar uw lichamelijke conditie nauwlettend in de gaten wordt gehouden. Wanneer alles naar wens verloopt, gaat u weer terug naar de eigen afdeling. Gedurende de eerste dagen na de operatie krijgt u medicijnen tegen de 4 Radicale prostatectomie

5 pijn. Blijft u ondanks deze medicijnen pijn houden, geef dit dan door aan de verpleegkundige. In overleg met de arts kunt u eventueel andere of extra medicijnen krijgen. Om de blaas goed door te spoelen, is het van belang dat u genoeg vocht binnen krijgt (ongeveer twee liter per dag). Zolang u nog niet voldoende drinkt, wordt dit vocht per infuus toegediend. De arts geeft aan hoeveel u mag drinken, dit wordt langzaam opgebouwd. Wanneer u voldoende drinkt, wordt het infuus verwijderd. EXTRA drinken is niet van toepassing als u een vochtbeperkt dieet volgt! Tijdens de operatie krijgt u een catheter. Dit is een plastic slangetje dat via de plasbuis in de blaas wordt aangebracht. Deze catheter is noodzakelijk om de nieuwe verbinding tussen blaas en plasbuis te ontlasten. Soms moet de catheter worden doorgespoeld. Dat kan een gevoel geven alsof u nodig moet plassen. Uitslag Het weefsel dat is weggesneden wordt altijd onderzocht. De uitslag van het onderzoek wordt door de uroloog met u besproken op de dag dat u opgenomen bent voor het verwijderen van de blaascatheter. Ontslag Afhankelijk van de grootte van de ingreep mag u ongeveer vijf dagen na uw operatie weer naar huis. U krijgt een afspraak mee voor het verwijderen van de blaascatheter. U gaat met de catheter naar huis. Ongeveer tien dagen na de operatie wordt de catheter op de afdeling Urologie verwijderd. U blijft hier de rest van de dag 5

6 om te observeren of het urineren naar wens verloopt. Aan het eind van de dag kunt u meestal weer naar huis. Tijdens deze dag komt er een fysiotherapeut bij u langs om u instructies te geven over de bekkenbodemspieren. Hij of zij zal hierover verdere afspraken maken met u. U krijgt een afspraak mee voor een controlebezoek aan de uroloog en de incontinentieverpleegkundige. Deze afspraak vindt plaats op de polikliniek Urologie. Na het verwijderen van de catheter kunt u last hebben van: ongewild urineverlies bloed in urine kleine beetjes plassen pijn bij het plassen. Dit zijn normale verschijnselen en verdwijnen meestal na enige tijd. Wanneer u zich toch ongerust maakt, bespreek dit dan met uw behandelend arts of de verpleegkundige. Leefregels en adviezen U moet veel blijven drinken. Dit bevordert de wondgenezing. Het plassen kan nog wat pijnlijk zijn. Het is ook mogelijk dat u de plas moeilijker kunt ophouden. De eerste drie weken is het beter dat u: geen zware lichamelijke arbeid verricht niet fietst niet perst bij ontlasting 6 Radicale prostatectomie

7 Mogelijke complicaties De prostaatoperatie geeft normale risico s op complicaties van een operatie, zoals trombose, nabloeding en wondinfectie. Wanneer u thuis koorts krijgt (> 38.5) of toenemende pijnklachten, dient u contact op te nemen met de uroloog. Er is een kleine kans dat u voorgoed moeite heeft met het ophouden van de urine. Zenuwen en bloedvaten die zorgen voor de erectie lopen vlak langs de prostaat. Het is niet altijd mogelijk die te sparen. Dit is afhankelijk van de mate waarin de prostaatkanker is uitgebreid. Het kan meer dan een half jaar duren voordat duidelijk is of de zenuwen gespaard zijn of dat de impotentie definitief is. Vragen Wanneer u over deze operatie nog vragen heeft, zal uw arts deze graag beantwoorden. Telefoonnummer Polikliniek Urologie Rijnstate Arnhem:

8 Bij Rijnstate kunt u telefonisch en voor de meeste specialismen via uw afspraak maken. Rijnstate, uw ziekenhuis in de regio Arnhem, Rheden en De facebook.com/rijnstate Rijnstate Postbus TA Arnhem T E info@rijnstate.nl / Uitgave: Afdeling Marketing & Communicatie Rijnstate, 2015