Dialoog. Vereniging voor Nierpatiënten Regio Den Haag

Transcriptie

1 Dialoog Vereniging voor Nierpatiënten Regio Den Haag

2 Vier uw feest bij Partycentrum de Rhijenhof, het adres voor uw bruiloft, receptie, bedrijfsfeest en vergadering. Ruime partyzaal, gezellige bar, verschuifbare wand, airconditioning en een geluidsinstallatie. Wij hebben diverse arrangementen. Wij denken graag met u mee om deze geheel aan te passen aan uw wensen. Bij ons Grand Café kunt u voorafgaande aan uw feest of partij uitgebreid dineren. We hebben een professionele keuken en voeren een uitgebreide menukaart. Ook bieden wij u een ruime parkeergelegenheid Kortom een toplocatie voor een geslaagd feest, want service en gezelligheid staan bij ons voorop! Noordweg 44a 2548 AC Den Haag (rand Wateringen) T: W: Vliethof RZ Wateringen Tel winkel@bloemsierkunstveldhoven.nl 2

3 Het Bestuur Voorzitter Secretaris Penningmeester Bestuurslid Secretariaat Rekeningnummer (IBAN) :Gerard van der Pol telefoon: :Diana Gerrits Alikruikhof SG Den Haag telefoon: :Rob Batelaan telefoon: :Wil van Bavel telefoon: :Ver. voor Nierpatiënten Regio Den Haag Het Tolland VS Wateringen telefoon: gmpol@kabelfoon.nl :NL95 INGB t.n.v. Ver. voor Nierpatiënten Regio Den Haag Het Tolland 26, 2291 VS Wateringen De Redactie Redactieteam Katinka Haasnoot en Fred van der Pol Roggeakker KK Pijnacker :haaspol@skpnet.nl Nierstichting telefoon: NVN telefoon:

4 Inhoudsopgave Januari ste jaargang nr. 1 Van het redactieteam Blz. 5 Van de voorzitter 6 Zoutloze restaurants 7 Omar Munie 8 Kalium 10 Therapietrouw 12 Recept 14 Op weg naar Santiago de Compostela 15 Agenda 19 Agenda Wisselwerking 20 Aanmeldingsformulier 21 Mededelingen

5 Van het redactieteam Als u deze eerste editie van de Dialoog 2016 in handen heeft, schrijft de redactie de Dialoog nog volop in de kersttijd. We hebben geprobeerd er weer een aantal interessante artikelen in te zetten. Zijn er onderwerpen waar u graag eens aandacht aan besteed zou willen zien, laat het ons dan weten. Ook voor andere vragen of opmerkingen kunt u zoals altijd bij de redactie terecht, per post, per mail of via de website Verder rest ons nog te zeggen een gezond en gezellig nieuwjaar. Katinka en Fred We hebben een artikel opgenomen over Therapietrouw. Het blijkt dat de gemiddelde therapietrouw op 50% ligt volgens de Wereld Gezondheids organisatie (WHO). Veel fouten in medicijn gebruik of het niet tijdig innemen zijn een van de oorzaken hiervan. Wij vonden dit aantal best veel en daarom willen wij dit graag onder uw aandacht brengen. Onze penningmeester en bestuurslid heeft een stuk geschreven over zijn ontdekkingsreis georganiseerd door de Nederlandse Nierpatiëntenvereniging (NVN) naar Santiago de Compostela. Zijn verhaal kunt u lezen op blz. 15 e.v. Verder hebben we nog een recept geplaatst en de agenda van onze vereniging. De kopij voor het volgende nummer van de Dialoog dient uiterlijk vrijdag 18 Maart bij de redactie te zijn ingeleverd. (haaspol@skpnet.nl) 5

6 Van de voorzitter Dit stukje ben ik aan het schrijven na het geweldige kerstfeest dat als slot van 2015 op het programma stond. Druk en geweldig gezellig! Zeker de kerststukjes die gemaakt moesten worden zagen er erg leuk uit. Wij hadden deze keer iets gevonden op internet, dat gemaakt is met lege waxinelichtcupjes. De cupjes die we nodig hadden zijn we gaan halen bij een firma in Velp, die deze gratis ter beschikking stelde. We kregen dertien duizend cupjes mee. Dat was wel lachen! Een doos zo groot die niet in de auto paste, maar gelukkig konden we deze in kleinere dozen doen. Thuis hebben we het restant aan scholen geschonken want wij hadden er maar duizend nodig. Ook de rest van de spulletjes die we nodig hadden moesten gekocht worden bij verschillende winkels. Het resultaat was leuk. De andere bestuursleden hadden ook nog boodschappen gedaan om tasjes samen te stellen die we na de kerstmiddag aan u konden uitdelen. Jullie gingen weer niet met lege handen naar huis. De samenwerking met de NVN en de Nierstichting is ook zeer prettig. Voor 2016 krijgen wij van de Nierstichting weer dezelfde bijdrage als in Hier zijn we erg blij mee. Hiervoor moet wel inzet getoond worden door verschillende activiteiten te organiseren. De collecte willen we dan ook van harte aanmoedigen onder onze leden en hun familie. Ook hebben we een themadag samen met de NVN en de patiëntenvereniging uit Leiden gehad. Dit was ook een zeer geslaagde dag. Jammer dat er dit jaar twee leden van ons bestuur zijn gestopt. Gelukkig hebben we nieuwe mensen gevonden die deze vacatures hebben ingevuld, we hopen op een goede samenwerking. De planning voor 2016 loopt al, het dagje uit is al in voorbereiding. De BBQ gaat dit jaar niet door. Deze zal ingevuld worden met een andere activiteit. We gaan er samen met u weer een fijn jaar van maken. G.M. van der Pol 6

7 Zoutloze restaurants Hebt u een zoutloos of zoutarm dieet en wilt u ook wel eens lekker uit eten gaan? Het is nog niet zo gemakkelijk om een restaurant te vinden waar je dan toch smakelijk kunt eten. Hieronder volgt een lijstje: Restaurant terras t Zwaantje, Dammekant 48, Bodegraven Restaurant t Vaantje, Korssendijk 32, Reeuwijk Restaurant De Florijn, Weijland 82, Nieuwerbrug Restaurant Het Wapen van Reeuwijk, Notaris D Aumerielaan 17, Reeuwijk Restaurant De Mallemolen, Oosthaven 72, Gouda Dit lijstje is geleverd (en aanvulling van het vorige boekje) door: Cor van Haaften, Medisch Maatschappelijk Werker Dialyse Tel: (070) (maandag en vrijdag) (079) (dinsdag) Vul het overzicht aan We gaan er vanuit dat er in Nederland meer restaurants moeten zijn waar op verzoek een smakelijke, zoutloze maaltijd wordt geserveerd. Kent u zo n restaurant? Geef hem dan door aan de redactie. 7

8 Omar Munie presenteert in donorweek tas geïnspireerd op nierdonatie Bussum, 9 oktober - Omar Munie, Nierstichting ambassadeur en topontwerper, kreeg vorig jaar een donornier. Tijdens donorweek 2015 presenteert Omar een unieke tas die hij speciaal ontwierp voor de Nierstichting, om te onderschrijven dat de wachtlijst korter moet. Ik kan weer mijn eigen leven leiden. Maar te veel mensen moeten nog wachten op een donornier. Met de aankoop van de tas, draag je bij aan een kortere wachtlijst. Het leven van nierpatiënten staat in de wacht. Tot het bloed is gespoeld, tot er een donornier is, of... tot het te laat is. De wachttijd voor een donornier is bijna 4 jaar. Jaarlijks overlijden mensen omdat een donornier te laat komt. De wachtlijst moet korter benadrukt de Nierstichting nogmaals, tijdens de donorweek van 12 tot 18 oktober. Eigen leven weer leiden Omar Munie weet uit ervaring hoe een donornier je leven verandert. Ik kan mijn eigen leven weer leiden. Daar ben ik enorm dankbaar voor - en ik gun het anderen. Zoals nierpatiënt Willem Memerda, die centraal stond in recente campagnes van de Nierstichting. Maar te veel mensen moeten wachten. Omar ontwierp daarom een unieke designtas, die hij maakte met het canvas van vlaggen waarop de beeltenis van Willem staat. Van deze tas met een verhaal zijn maar 100, elk unieke, exemplaren gemaakt. Donornier voor Willem! Bijzonder genoeg kwam er in september plots een donornier voor Willem. Spannend, want twee keer eerder ging een transplantatie mis. Deze keer ging het (tot zo ver) goed. De Nierstichting en Omar Munie dragen de eerste Nierstichting designtas op aan Willem en zijn familie. De andere unieke exemplaren uit deze serie zijn vanaf deze week te koop; de opbrengst komt ten goede aan een kortere wachtlijst. Kortere wachtlijst via onderzoek en voorlichting Om te zorgen dat de wachtlijst korter wordt, stimuleert de Nierstichting nierdonatie bij leven, via voorlichting en (online) begeleiding aan potentiële nierdonoren en -ontvangers. Ook financieren we onderzoek dat bijdraagt aan een langere levensduur van donornieren (zodat minder mensen herhaaldelijk op de wachtlijst komen). En we lobbyen voor aanpassing van de huidige, vrijblijvende Wet op de orgaandonatie, naar een Actief Donor Registratiesysteem. 8

9 Omar Munie ontwierp een unieke designtas, waarvan slechts 100, elk unieke, exemplaren zijn gemaakt. De tas is gemaakt van het canvas van vlaggen waarop Willem staat. Want Omar gunt Willem, en alle andere nierpatiënten, de vrijheid die hij zelf ervaart sinds zijn transplantatie. Met de aankoop van deze tas met een verhaal draag je bij aan een kortere wachtlijst voor donornieren. De winst à 39,00 per tas (De tas kost 139,00 exclusief 7,95 verzendkosten) komt direct ten goede aan het werk van de Nierstichting, waaronder het verkorten van de wachtlijst. Daarnaast dragen zowel ambassadeur Omar Munie als de kopers met deze unieke tas met een verhaal het belang van orgaandonatie en de noodzaak van het werk van de Nierstichting verder uit. De afmeting is 34 cm lang en 29 cm breed. Omdat alle tassen uniek zijn, is de foto slechts een indicatie en geen exacte afbeelding van de tas die je ontvangt. Ingezonden door Wendy van Wijk Nierstichting 9

10 Beschermt het kalium of de volledige dieetverandering de nieren? Door Merel Dercksen Diabetespatiënten die relatief veel kalium eten, lopen op de lange termijn een lager risico op hart- en nierproblemen. Japanse onderzoekers stellen dat het nodig is om te onderzoeken of het verhogen van de hoeveelheid kalium in het dieet het risico op nierfalen verlaagt. Maar het lijkt zeker zo waarschijnlijk dat het gevonden effect niet puur van het kalium afhangt, maar ook van andere aspecten van de voeding. Steeds meer mensen hebben diabetes type 2. Voor hen is het over het algemeen zinvol om veranderingen in hun voedingspatroon door te voeren. De aanbevelingen zijn onder andere gericht op het verminderen van het risico op hart-, vaat- en nierschade. Dat houdt bijvoorbeeld in: minder calorieën (en daardoor wat gewicht verliezen), minder zout en minder verzadigd vet. In een poging nog andere dieetaspecten te vinden die invloed hebben op het risico dat diabetespatiënten nierschade oplopen, hebben Japanse onderzoekers gekeken naar kalium. Vervolgens hebben ze hen gemiddeld elf jaar gevolgd en geregistreerd of de nierfunctie zo ver achteruitging dat dialyse of transplantatie nodig was. Ook keken de onderzoekers naar hartinfarcten en beroertes. Het verloop van de nierfunctie was daarnaast een uitgebreider punt van aandacht. Gedurende de hele studieperiode kwam het 134 keer voor dat een patiënt terminaal nierfalen ontwikkelde, of een infarct kreeg. De onderzoekers hebben geen verband met de hoeveelheid natrium in de urine gevonden, maar wel met de hoeveelheid kalium. Hoe meer kalium de patiënten aan het begin van de onderzoeksperiode uitplasten, en dus hoe meer ze met hun voeding binnen kregen, hoe kleiner de kans dat een van deze ernstige complicaties optrad. Meer kalium ging ook samen met een kleinere kans op snelle achteruitgang van de nierfunctie. In hun onderzoek hebben ze 623 patiënten met diabetes type 2, maar zonder nierschade betrokken. Aan het begin van het onderzoek hebben ze de uitscheiding van natrium en kalium in de urine van deze patiënten gemeten, als maat voor de inname. 10

11 De onderzoekers stellen dat het zinvol is om te onderzoeken of het verhogen van de hoeveelheid kalium in het dieet van patiënten met diabetes type 2 ervoor zorgt dat hun nieren minder snel achteruit gaan. Daarbij kun je om te beginnen al opmerken dat bekend is dat de bloeddruk bij hypertensie al zakt als mensen meer kalium binnen krijgen, zelfs als ze de hoeveelheid natrium in hun dieet niet verlagen. En dat is gunstig voor de nieren. waard, maar het zou niet verbazend zijn als puur het verhogen van de hoeveelheid kalium in het dieet van diabetespatiënten niet zoveel effect heeft op het risico op nierproblemen. Een totale dieetaanpassing, waarbij een van de effecten is dat de voeding meer kalium gaat bevatten, lijkt betere kaarten te hebben en heeft zich bovendien al bewezen. Uit: Ook is het vaak zo dat mensen die gezonder gaan eten en een deel van de calorie- en vetrijke zoute eiwitbommen in hun dagelijkse voeding willen vervangen, vanzelf meer groente gaan eten. Althans, in de westerse wereld. In Japan niet altijd, blijkt uit de opmerking van onderzoeker Shin-ichi Araki dat een dieet dat arm is aan calorieën en natrium, ook te weinig kalium kan bevatten. Deze verandering in dieet heeft een gunstig effect op het risico op hart- en nierproblemen, die niet zozeer het gevolg zijn van meer kalium, maar van minder zout en verzadigd vet. Kortom, het is het onderzoeken 11

12 Therapietrouw Therapietrouw is de bereidheid van een patiënt om actief aan therapeutische maatregelen mee te werken. Hieronder vallen, naast de juiste inname van de voorgeschreven medicijnen, het nakomen van de periodieke afspraken met de nefroloog, alsmede het duurzaam aanpassen van de levensstijl. Het succes van de behandeling hangt dus van deze bereidheid af. Om zo therapietrouw mogelijk te zijn is het aan te bevelen dat u goed geïnformeerd bent, dat u de voorschriften van de nefroloog begrijpt en ook opvolgt. Alleen zo kunt uw ziekteverloop in alle stadia daarvan verantwoord beïnvloeden. De volgende tips kunnen u daarbij helpen: Doe kennis op over uw nierziekte Juist bij chronische nierpatiënten Het is belangrijk een vertrouwelijke zijn medicijnen vaak een levenslange relatie met uw arts op te bouwen. Stel metgezel. Voortijdig afbreken of hem uw vragen en uit uw bezwaren als eigenmachtig aanpassen van een u die heeft, of het nu om vragen over voorgeschreven therapie is de de therapie gaat of over het medicijn oorzaak van veel complicaties. Veel gebruik. voorkomende fouten bij het innemen Een partnerschappelijke verhouding van medicijnen zijn: een verkeerde met uw arts maakt het mogelijk dat, dosering en verkeerd gebruik, naast de medische aspecten, ook uw verwisseling van medicijnen en het persoonlijke belangen in aan merking niet nakomen van het juiste moment worden genomen, zodat u en de waarop de medicijnen moeten worden arts gezamenlijk goede beslissingen ingenomen, en hoe lang medicijnen nemen, waardoor de best mogelijke moeten worden ingenomen. resultaten bereikt kunnen worden. Stel Volgens opgave van de Wereld u op de hoogte van uw ziektebeeld en Gezondheids Organisatie (WHO) ligt de mogelijke gevolgen. Behulpzaam de gemiddelde therapietrouw op hierbij kunnen zijn de internetsites op slechts 50%. De oorzaken hiervan niergebied, patiëntenverenigingen en zijn velerlei: vergeetachtigheid, angst belangengroeperingen (Nierstichting, voor bijwerkingen, ontbrekende NVN). symptomen van de ziekte en een Behoud het overzicht onjuiste inschatting van de verhouding Stel een medicijnlijst samen met tussen nut en risico. Ook neemt gegevens als dosering, manier de motivatie van veel chronische en duur van de medicijninname. nierpatiënten in de loop van de tijd af Noteer voor uzelf op de verpakking als het er om gaat de therapie vol te waarvoor het medicament dient. Erg houden. gemakkelijk is ook een doseerhulp in de vorm van een medicijndoosje. 12

13 Neem uw medicijnen mee, wanneer u niet thuis bent op het moment dat u uw medicijnen in zou moeten nemen. Thuis kunt u ook een wekker zetten, zodat u het innametijdstip niet vergeet. Houd belangrijke waarden bij, zoals bloeddruk, polsslag, gewicht, bloedsuiker, enz. Pas uw levensstijl aan Vermijd risicofactoren als overgewicht en roken, beperk uw alcoholconsumptie en let op het opvolgen van hoeveelheden van voorgeschreven voeding en vocht. Een te hoge bloeddruk is een risicofactor voor het voortschrijden van uw ziekte, dus is het belangrijk die te bewaken. Een optimale bloeddruk beschermt langdurig alle organen. Sport en beweging verbeteren uw lichamelijke prestaties, beweeglijkheid en uithoudingsvermogen, en dat alles leidt tot meer levensvreugde. Uw nierziekte heeft een aantal gevolgen voor uw leven en uw kwaliteit van leven. Vaak ontwikkelt een nierziekte zich sluipend en wordt deze pas laat ontdekt. De nierfunctie wordt op eenvoudige wijze vastgesteld door het bepalen van bloed- en urinewaarden. Daarbij kan uw nierziekte een normale nierfunctie laten zien als deze groter is dan 90%, waartegenover gesproken wordt van terminaal nierfalen als de nierfunctie onder de 15% uitkomt. Als een patiënt goed geïnformeerd en opgeleid is levert dat een betere kwaliteit van leven op met minder klachten. Als de therapietrouw van een patiënt verbetert, profiteert de betrokkene daar langdurig van door een gunstiger ziekteverloop: Bescherming tegen complicaties en daaruit volgende andere aandoeningen Een hogere kwaliteit van leven door een gevoel van veiligheid, u heeft geen slecht geweten meer over uw nonchalante manier van medicijnen innemen. Een verbetering van het vertrouwen tussen arts en patiënt, en daardoor een verbetering van de tevredenheid over de behandeling. Geen onnodig voorschrijven van aanvullende medicijnen en behandelingen. Betere behandelingsresultaten en meetwaarden. Tot slot geven we nog het klassieke voorbeeld van hoe het juist NIET moet: een nierpatiënt die fosfaatremmers voorgeschreven kreeg om in te nemen als hij iets at of dronk dat eiwit bevatte, nam s morgens vroeg een standaardhoeveelheid van 10 tabletten in onder het motto: Het is zo lastig om ze telkens in te nemen, ik doe dat gewoon in één keer, dan ben ik er vanaf Uit: 13

14 Recept Paprika-kerrie kip met komkommeryoghurt en rozijnenrijst Ingrediënten (4 personen): 1 rode paprika, in reepjes 2 uien, in halve ringen 1 komkommer 1 teen knoflook, geperst 1 schaal, circa 450 gram, kipblokjes 2 theelepels kerrie 1 bakje (150 gram) Griekse yoghurt 300 gram Lassie Toverrijst Extra 75 gram rozijnen Olijfolie Bereidingswijze: Kook de Lassie Toverrijst volgens de aanwijzingen op de zijkant van de verpakking. Giet af, voeg de rozijnen toe en leg het deksel op de pan. Verhit in een hapjespan een scheutje olijfolie en roerbak hierin het vlees met de kerrie op hoog vuur bruin in ca. 5 minuten. Temper het vuur, voeg de uien en paprika toe en bak, onder af en toe omscheppen, 5 minuten door. Rasp de komkommer op een grove rasp boven een zeef, en druk met de bolle kant van een lepel zoveel mogelijk vocht uit de komkommer. Schep de komkommer door de yoghurt en breng op smaak met peper en de knoflook uit de pers. 14

15 Op weg naar Santiago de Compostela Door: Rob Batelaan, penningmeester Begin van 2015 ontving ik van de Nederlandse Nierpatientenvereniging (NVN) een bericht in mijn inbox over een ontdekkingsreis naar Santiago de Compostela. Ik was gelijk geinteresseerd omdat het ging om een meerdaagse wandeltocht met gelijkgestemden met een zeer bijzondere eindbestemming en heb mij gelijk aangemeld. Al jarenlang loop ik meerdaagse wandeltochten en omdat ik weet dat dialyse aanstaande is wilde ik dit graag doen. Mijn eerste indruk was dat dit een zeer bijzondere wandeltocht zou worden. Allereerst ben ik in de auto gestapt om naar Bussum te gaan voor de informatieavond. Daar hoorden alle geinteresseerden alles over de Camino de Santiago zoals dit pad ook genoemd wordt. Wij zouden de Portugese variant lopen: de Camino Portugues. Na de informatieavond heb ik aangegeven nog steeds graag mee te willen. Maar om mee te mogen werden alle deelnemers eerst onderworpen aan een trainingsweekend in de heuvels van Zuid- Limburg. Eind april was het zover. Twee dagen een wandeltocht van ongeveer 20 kilometer rondom het prachtige plaatsje Gulpen. Voor een aantal wandelaars bleek dit helaas te zwaar waardoor de groep in aantal afnam. Er zouden in eerste instantie twee reizen zijn, één voor de nierpatiënten en één voor de partners van nierpatiënten. Omdat er in de eerste groep te weinig aanmeldingen waren is deze reis niet doorgegaan. Bleef de partnerreis over. Het was nog even spannend of ik wel mee kon gaan omdat deze reis volzat. Op het laatste moment was er nog iemand die afhaakte, waardoor ik uiteindelijk meekon. Als voorbereiding op de wandeltocht naar Santiago heb ik een trainingsschema gevolgd om zo fit mogelijk aan de start te verschijnen. Twee maanden lang heb ik 3 keer per week getraind. Ik merkte wel dat bij de lange afstanden ik niet meer zo makkelijk liep als jaren geleden. Dit komt zeker doordat mijn nierfunctie verder achteruit is gegaan. Vier oktober was het zover, wij vertrokken met het vliegtuig naar Porto, daar aangekomen werden we hartelijk welkom geheten door Harry Weezeman en zijn vriendin Anneke. Met een personenbusje zijn wij vervolgens naar het eerste hotel 15

16 wandeltocht op te schrijven, maar hieronder wil ik graag met jullie mijn meest indrukwekkende ervaringen delen. gereden in Valenca aan de grens met Spanje. De volgende dag startte onze Camino Portugues vanaf Valenca. In 6 dagen liepen wij van Valenca naar Santiago de Compostela. Onderstaand het schema per dag. Dag 1 : Van Valenca naar O Porinno over 18,5 kilometer Dag 2: Van O Porinno naar Redondela over 16,6 kilometer Dag 3: Van Redondela naar Pontevedra over 19,5 kilometer Dag 4: Van Pontevedra naar Caldas de Reis over 22,8 kilometer Dag 5: Van Caldas de Reis naar Padron over 18,5 kilometer Dag 6: Van Padron naar Santiago de Compostela over 23,7 kilometer Dag 7 : Naar het eindpunt in Fisterra over 12,2 kilometer Allereerst is het zeker een tocht van bezinning. Samen met mensen die het lot delen als het gaat om nierziekte, dit kan zijn als patiënt of als partner van een patiënt. Vanuit de reisorganisatie in de persoon van Harry Weezeman kreeg een ieder dagelijks een opdracht mee om tot deze bezinning te komen. Dat kon zijn een stiltedag, tijdens de wandeltocht van die dag had je geen gesprekken met anderen. Of de vraag waarom je de Camino wilde lopen naar Santiago de Compostela. Heel bijzonder om met deze bezinning aan de slag te gaan tijdens je wandeltocht. Door de sfeer en andere pelgrims die je tegenkomt, maar ook door te overnachten in Albergues, krijg je het Camino-gevoel, Dat is iets wat je moet ervaren en is moeilijk om onder woorden te brengen. Maar het is iets heel bijzonders. Nu 2 maanden verder heb ik nog steeds dat gevoel wat ik heb overgehouden aan deze tocht. Mooie gesprekken met reisgenoten of andere pelgrims die je tegenkomt met een zekere diepgang geven je soms een bepaald inzicht. De verhalen van andere mensen die op weg zijn naar Santiago zijn vaak ook heel indrukwekkend en soms ook emotioneel. Het is onmogelijk om alles over deze De Camino Portugues is een geweldig 16

17 mooi pad dat zeer afwisselend is. Soms loop je lange stukken door bos, andere delen weer door kleine dorpjes of langs weilanden. Het pad is al zo oud dat je soms over kasseien loopt als of je terugbent in de Romeinse tijd. Riviertjes steek je vaak over door een brug uit die tijd. Links en rechts van de weg staan stenen pilaren alsof je door een haag loopt. Prachtig is ook om te zien de grote hoeveelheden wijnranken langs het pad. Wijnboeren waren bezig met het oogsten van de druiven. Ook wij mochten hiervan proeven en kregen een trosje mee voor onderweg. Bijzondere mensen die je op weg naar Santiago tegenkomt, in Albergues, cafeetjes en gewoon op hetzelfde pad. Uit alle werelddelen kom je wel een pelgrim tegen die onderweg is naar zijn bestemming. Prachtig om te zien. Nu begrijp ik waarom het voor veel mensen heel veel betekenis heeft om de Camino de Santiago te lopen. Het hoogtepunt voor de meeste pelgrims is het betreden van het plein voor de kathedraal. Een emotioneel moment. Ieder heeft zo zijn/ haar eigen verhaal om daar naar toe te lopen. Helaas heb ik deze laatste dag niet mee kunnen lopen door ziekte. Als nierpatiënt heb je helaas te maken met een verminderde weerstand. Dit zal mij ook parten hebben gespeeld. De dagen ervoor heb ik prima gelopen en dan opeens werd ik helaas ziek. Deze ervaring is voor mij reden genoeg om volgend jaar opnieuw de Camino te lopen. Maar dan met een aantal extra maatregelen om te zorgen voor nog betere hygiene. Ik denk daarbij aan een klein flesje desinfecteringsmiddel om te handen goed schoon te krijgen voor het eten. Maar ook water kopen in plaats van te drinken uit de kraan. De zaterdagavond in Santiago was geweldig, eerst hebben wij met zijn allen heerlijk gegeten in een restaurant speciaal voor de Pelegrinos (pelgrims in het Spaans). Voor slechts 9,50 had je daar een 3-gangenmenu. Een speciale prijs voor de pelgrim kun je wel stellen. Wij zaten al even te eten en er stond op een gegeven moment een lange rij tot zelfs buiten het restaurant. Na het eten genoten we van echte Spaanse muziek tegenover de Kathedraal. Een groep muzikanten zongen en speelden gitaar. Er werd gedanst en alle toeschouwers gingen op in deze bijzondere ambiance. Zondagochtend wilden wij absoluut de mis bijwonen in de Kathedraal, één keer op zondag wordt aan het einde van de mis het wierookvat door de kathedraal geslingerd. Wij mochten dit fenomeen meemaken, echt een kippenvel moment! 17

18 Op zondag zijn wij ten slotte met de bus naar het eindpunt van de Camino gereden in Fisterra. Het verhaal gaat dat hier Jakobus, apostel van Jezus, is aangespoeld. Zijn lichaam is overgebracht naar Santiago om daar begraven te worden bij de Kathedraal. Het loslaten op de eindpunt is voor velen een heel mooi moment. Het loslaten doen veel pelgrims door iets symbolisch achter te laten op dit eindpunt. Sommige gooien dan iets in de zee. Vanuit Fisterra zijn wij weer teruggereden met de bus naar Porto. Een aantal mensen van de groep vertrok de volgende ochtend weer naar Nederland. Ik mocht nog twee dagen nagenieten van de wandeltocht in het prachtige Porto! 18

19 Agenda Januari Nieuwjaarsreceptie 24 en 25 Juni Busreis (Dagje uit) 16 April Ledenvergadering LET OP! Wanneer u onze site wilt bezoeken, dan moet u twee maal een v (van Victor) gebruiken en niet een w (van Willem). Dus: h t t p : / / v v n d. n l of h t t p : / / w w w. v v n d. n l en niet w n d. n l 19

20 Agenda Wisselwerking Inspiratie-evenement Samen sterk Bussum Themadag (pre)dialyserenden en getransplanteerden (Oost-Nederland) Regio Hengelo Vakantiebeurs Nieuwegein Voorlichtingsmiddag over nieuwe zorgwetten Nijmegen World Kidney Day Verspreid door Nederland Themadag voor eerstejaarsgetransplanteerden Harderwijk Rood is activiteit Blauw is plaats van activiteit Zwart is tijdstip van activiteit Let op! Deze activiteiten zijn georganiseerd door de NVN (Nierpatiënten Vereniging Nederland). Waarschijnlijk is het nodig om u aan te melden voor deze activiteiten en is er mogelijk ook entreegeld nodig. Neem gerust contact op. Telefoonnummer: , of

21 Vereniging voor Nierpatiënten regio Den Haag Secretariaat: Het Tolland VS Wateringen Telefoon : gmpol@kabelfoon.nl Website: AANMELDINGSFORMULIER LIDMAATSCHAP/ DONATIE De contributie bedraagt per jaar voor : Leden minimaal 10,00 Partners minimaal 6,00 Donateurs/ouderleden minimaal 7,50 Wanneer u collectief lid wilt worden van de NVN en het blad de Wisselwerking van de NVN wilt ontvangen, kunt u collectief lid worden bij ons en betaalt u 10,00 extra, partners die ook lid willen zijn van de NVN, betalen 5,00 extra. Leden ontvangen viermaal per jaar het verenigingsblad de Dialoog, Donateurs zijn ook van harte welkom. Bij een donatie van minimaal 7,50 per jaar ontvangt u de Dialoog gratis. GAARNE VOLLEDIG INVULLEN IN BLOKLETTERS Hierlangs afknippen Ik geef mij hierbij op als : Januari 2016 O Gewoon lid O Partnerlid O Ouderlid O Donateur O Collectief lidmaatschap NVN O Partner collectief lid NVN* Naam Dhr./ Mevr.* : Straat : Postcode : Woonplaats : Geboortedatum : Telefoon : Bank-/Giro-nummer : Dialysecentrum : Pré-dialyse/Heamodialyse /CAPD/ CCPD/ Getransplanteerd * Opsturen naar de ledenadministratie/ secretariaat te Wateringen *s.v.p. Doorhalen wat niet van toepassing is. 21

22 Mededelingen Wij zouden u er op attent willen maken wanneer er iemand wordt opgenomen in het ziekenhuis, dat u ons hiervan op de hoogte brengt. Dit kan door een telefoontje naar de voorzitter of secretaris, wij kunnen dan zorgen voor een kaartje of een bloemetje. Ook wanneer u van dialyse verandert of getransplanteerd wordt, willen wij dat weten i.v.m. de juiste administratie. Wanneer er iemand overleden is willen wij dit ook vernemen. Misschien is het een idee om een notitie bij de telefoon te hebben met de gegevens van het lidmaatschap van onze vereniging i.v.m. het doorgeven van de juiste administratie. Dit voorkomt onnodig leed bij nabestaanden door communicatieproblemen. Ook als u gaat verhuizen of verhuisd bent, geef dit door!!! Wij moeten namelijk ook wijzigingen doorgeven aan de N.V.N., dit in verband met het bezorgen van de Wisselwerking. Al deze veranderingen / wijzigingen kunt u doorgeven aan het secretariaat: Het Tolland 26, 2291 VS Wateringen, , gmpol@kabelfoon.nl 22

23 steegro banden Uw bandenspecialist in lux, truck, landbouw en industrie! Hoofdvestiging Den Hoorn Woudseweg CG Den Hoorn ZH Tel Fax Vestiging Delft (Truck) Marconiweg 19a 2627 BA Delft Tel Tuincentrum WESTLAND FLORADA Noordweg AC Den Haag Tel:

24 Internationally Creative Our educational programme is designed to encourage young people to step outside of their comfort zone and learn to express themselves in bold and imaginative ways Internationally British