Simulatiespel AFOSU Evolutie van de vestigingsfactoren voor de basisijzerindustrie
|
|
- Frank van Wijk
- 7 jaren geleden
- Aantal bezoeken:
Transcriptie
1 Simulatiespel AFOSU Evolutie van de vestigingsfactoren voor de basisijzerindustrie Uitleg Spel - In dit spel krijg je de rol van één van de managers van een team bedrijfsleiders van een staalbedrijf. Je managers team heeft van de aandeelhouders (eigenaars) de opdracht gekregen om een nieuw staalbedrijf op te richten. Daarvoor moet jullie team de meest gunstige vestigingsplaats zoeken in de regio NOIGEREN in het land AFOSU. - De groep moet een plaats zoeken voor drie perioden: 1885, 1950, Het team moet voor iedere periode de situatie grondig bespreken. Daarbij houdt iedere groep rekening met de aardrijkskundige situatie, de historische achtergrond en de technologische mogelijkheden van die tijd. Voer de discussies rustig, de andere groepjes kunnen meeluisteren! De groepjes kunnen altijd beroep doen op een onafhankelijke raadgever (leerkracht) Vestigingsfactoren Informatietekst 0: Vestigingsfactoren Industriesysteem Een fabriek wordt niet willekeurig gevestigd. Het doel van een fabriek is winst maken. De bedrijfsleiders moeten daarom rekening houden met de factoren van het industriesysteem: omgevende factoren, input, proces, en output. Minder transportkosten betekent meer winst!! 1
2 Opdracht 1: vestiging van Noigeren rond Lees tekst 0 en 1 en bestudeer daarna kaart 1. - Je team onderzoekt 5 verschillende vestigingsplaatsen in de streek Noigeren. Op kaart 1 staan die vijf mogelijke plaatsen aangegeven met de letters A tot en met E. - Overleg met de andere directieleden van je bedrijf wat de beste vestigingsplaats voor jullie bedrijf is in die periode. - Trek een kringetje rond die letter en som de voor en nadelen van die plaats op Figuur 1 Informatietekst 1: Cokes-hoogovens bij steenkoolvelden rond 1800 Tot op het einde van de 18 de eeuw werd ijzer maar in zeer beperkte mate geproduceerd. Ijzererts werd meestal in kleine ovens gesmolten met houtskool als brandstof. Rond 1800 kwamen de cokes-hoogovens in gebruik. Met cokes werd het mogelijk grotere hoeveelheden ijzererts te smelten. Cokes is een brandstof die men bekwam door steenkool van verontreinigingen te ontdoen. Zo kreeg men een meer zuivere brandstof. Om 1 ton ijzererts te smelten moest mijn 8 ton cokes-steenkool gebruiken. Dat betekende dat als er bij de hoogovens geen steenkool voorkwam, het transport van steenkool hiernaartoe veel geld kostte. Het is dan ook vanzelfsprekend dat de ijzerindustrie vanaf 1800 in de omgeving van steenkoolmijnen werd gevestigd. Dit was zeker het geval als er in de omgeving ook ijzererts voorkwam. 2
3 Opdracht 2: vestiging in Noigeren rond Lees informatietekst 2 en bestudeer kaart 2 - Je bent nu 60 jaar later en lid van een directieteam dat in andere omstandigheden met zoeken naar de meest geschikte vestigingsplaats voor een nieuwe fabriek in de streek Noigeren. - Werk op dezelfde wijzen als voor opdracht Figuur 2 Informatietekst 2: betere smelttechnieken, minder energie rond 1950 De smelttechnieken werden geleidelijk aan verbeterd. De hoogovens zijn al veel efficiënter geworden. Met 4 ton steenkool kon 1 ton ijzererts worden omgesmolten tot ruw ijzer. Steenkool werd dus minder belangrijk als vestigingsfactor. Het werd mogelijk hoogovens buiten de steenkoolgebieden te vestigen. Rond 1950 werd de techniek ontwikkeld om van gietijzer staal te produceren. Staal bezit een grotere hardheid dan gietijzer en is aan te wenden voor de verwerking tot verschillende staalproducten. De staalfabrieken en walserijen werden dan ook bij de hoogovens gevestigd. Als in de nabijheid van deze bedrijven ook staalverwerkende fabrieken aanwezig waren, konden de transportkosten laag gehouden worden. 3
4 Opdracht 3: vestiging in Noigeren rond Lees tekst 3 en bestudeer kaart 3 - De omstandigheden voor de ijzer- en staalindustrie zijn sterk gewijzigd. Als directielid moet je in deze omstandigheden zoeken naar de meest geschikte vestigingsplaats voor een nieuwe fabriek in Noigeren. - Werk op dezelfde manier als de vorige opdrachten Figuur 3 Informatietekst 3: goedkoper massatransport rond 1980 In de loop van de 20 ste eeuw werden de technieken nog verder verbeterd. Voor het smelten van 1 ton ijzer was na 1960 nog maar 1 ton steenkool nodig. Na 1960 werden de kosten voor de aanvoer van grondstoffen en energie over zee goedkoper dan met de trein of binnenschepen vanuit het binnenland. Ze werden aangevoerd met grote bulkschepen met een laadvermogen van meer dan ton. Om die reden werden ijzer- en staalbedrijven gevestigd in de nabijheid van zeehavens. Door de evolutie werd de kostprijs om staal te produceren te hoog in de oude industriegebieden. Het transport van half afgewerkte producten werd dan weer duurder. Staalfabrieken werden dan bij voorkeur gevestigd in de nabijheid van staalverwerkende fabrieken. 4
5 Opdracht 4: van spel naar werkelijkheid - Draai figuur 3 onderste boven en vergelijk ze met kaart 4. Wat stel je vast? - Draai ook de letters van de streek NoigerEN en van het land AFOSU om. Wat bekom je? - Het gebied dat we zojuist besproken hebben noemen we de manufacturing belt in de verenigde staten van Amerika Mi B Bo E D C A Wa St. L Periode 1885 Beste vestigingsplaats vestigingsfactoren benoem de steden: A. B. C. D. E. 5
Simulatiespel AFOSU Evolutie van de vestigingsfactoren voor de basisijzerindustrie
Simulatiespel FOSU volutie van de vestigingsfactoren voor de basisijzerindustrie Werking simulatiespel: In dit spel krijgen jullie in groep allemaal de rol van managers van een groot staalbedrijf. Je managementteam
Nadere informatieLESONTWERP ALGEMENE VAKKEN / VOEDING-VERZORGING
LESONTWERP ALGEMENE VAKKEN / VOEDING-VERZORGING Naam: Tom Sallets Campus Heverlee Hertogstraat 178 3001 Heverlee Tel. 016 375600 www.khleuven.be Vakkencombinatie: Aardrijkskunde - Informatica Stagebegeleider
Nadere informatieLESONTWERP ALGEMENE VAKKEN / VOEDING-VERZORGING
LESONTWERP ALGEMENE VAKKEN / VOEDING-VERZORGING Naam: Silke Bautmans Campus Heverlee Hertogstraat 178 3001 Heverlee Tel. 016 375600 www.khleuven.be Vakkencombinatie: Aardrijkskunde Stagebegeleider DLO:
Nadere informatieLESONTWERP Bachelor Secundair Onderwijs
LESONTWERP Bachelor Secundair Onderwijs Naam: Sara Michels UC!Leuven*Limburg! Lerarenopleiding! Vestiging!Heverlee! Hertogstraat!178,!3001!Heverlee! Tel.!+32!16!37!56!00! Vakkencombinatie: Wiskunde - Aardrijkskunde
Nadere informatieSlide. Tata Steel. ETS en Innovatie. Hans Kiesewetter / Tilly de Bie
Tata Steel Slide ETS en Innovatie Hans Kiesewetter / Tilly de Bie Tata Steel Slide 2 Deze presentatie verschilt van de getoonde presentatie op de netwerkdag: Het bruggetje van Heineken naar Tata Steel
Nadere informatieLesvoorbereiding Student leraar secundair onderwijs groep 1
Lesvoorbereiding Student leraar secundair onderwijs groep 1 Naam Cluster Groep Academiejaar Campus Kattenberg Kattenberg 9, B-9000 Gent Tel. (09) 269 98 06 Fax (09) 223 73 82 E-mail: katrien.steenhaut@kattenberg.klbogent.be
Nadere informatieHoog in de bergen 1. Bergweiden en bossen 2. Blad 1. Vorst Het vriest. Hooggebergte Hoge bergen waar ook sneeuw ligt. Grind Kleine ronde steentjes.
5 Lastige woorden Blad Hoog in de bergen Hooggebergte Hoge bergen waar ook sneeuw ligt. Vorst Het vriest. Grind Kleine ronde steentjes. Naaldbos Een bos van naaldbomen; dit zijn bomen met naalden in plaats
Nadere informatieAndere boeken in deze serie:
Andere boeken in deze serie: 978-94-6175-156-0 (HB) 978-94-6175-965-8 (e-book) 978-94-6175-218-5 (HB) 978-94-6175-960-3 (e-book) 978-94-6175-216-1 (HB) 978-94-6175-158-4 (HB) 978-94-6175-958-0 (e-book)
Nadere informatieDe zware industrie in Zuid Wales
De zware industrie in Zuid Wales Door: Jur Kingma September 2010 Zuid Wales was tot het einde van de 18 de eeuw grotendeels een landelijk gebied. Maar al rond 1800 was de stad Merthyr Tydfil de grootste
Nadere informatieLesvoorbereiding Student leraar secundair onderwijs groep 1
Lesvoorbereiding Student leraar secundair onderwijs groep 1 Naam Sara Van de Velde Cluster Aardrijkskunde biologie - fysica Groep 2 LS 2 Academiejaar 2001-2002 Campus Kattenberg Kattenberg 9, B-9000 Gent
Nadere informatieULCOS, Ultra Low CO 2 Steelmaking. Koen Meijer, TATA Steel
ULCOS, Ultra Low CO 2 Steelmaking Koen Meijer, TATA Steel ULCOS, Ultra Low CO 2 Steelmaking Het ULCOS project Het ULCOS project is een initiatief van de Europese staalindustrie Doel: 50% reductie van CO
Nadere informatie.78. Zware industrie. Wat ga je leren? Begrippen
Kijkles Hoofdstuk 6 les 1 Wat ga je leren? Zware industrie In deze les leer je hoe een fabriek eruitziet. Je leert wat het verschil is tussen zware en lichte industrie. Je leert ook wat mensen van industrie
Nadere informatieLESONTWERP ALGEMENE VAKKEN / VOEDING-VERZORGING
LESONTWERP ALGEMENE VAKKEN / VOEDING-VERZORGING Naam: Silke Bautmans Campus Heverlee Hertogstraat 178 3001 Heverlee Tel. 016 375600 www.khleuven.be Vakkencombinatie: Aardrijkskunde Stagebegeleider DLO:
Nadere informatieLESONTWERP ALGEMENE VAKKEN / VOEDING-VERZORGING
LESONTWERP ALGEMENE VAKKEN / VOEDING-VERZORGING Naam: Robin Hendrickx Campus Heverlee Hertogstraat 178 3001 Heverlee Tel. 016 375600 www.khleuven.be Vakkencombinatie: Aardrijkskunde Informatica Stagebegeleider
Nadere informatieElementen Thema 1 MAterialen. de kringloop tussen mens / dier en plant uiteggen mbv CO2 en O2
Toetstermen Hout (H1) Stofeigenschappen 5 soorten hout onderscheiden in kleur, structuur en toepasbaarheid 5 verschillende houtsoorten herkennen 5 verschillende houtsoorten - wisselw. mens, dier Gebruik
Nadere informatieHARDMETAAL RECYCLING. Er zijn twee processen mogelijk in recyclen van hardmetaal ;
HARDMETAAL RECYCLING Wij kopen uw gebruikt hardmetaal retour. Na het retour nemen van uw hardmetaal dragen wij zorg voor het op correcte en milieuvriendelijke wijze recyclen van de grondstoffen dmv. Total
Nadere informatieOp ontdekkingstocht naar aardolie
O p o n t d e k k i n g s t o c h t n a a r a a r d o l i e Op ontdekkingstocht naar aardolie Miljoenen jaren geleden De mens heeft in de loop van de tijd vele vormen van energie gebruikt: spierkracht,
Nadere informatieGERECYCLED HARDMETAAL Kwaliteit versus Prijs
Hardmetaal is een composiet wat bestaat uit een combinatie van harde, slijtvaste carbiden die zijn opgenomen in een bindmiddel. Hardmetaal ontstaat na een zorgvuldig proces waarbij de zuivere grondstoffen
Nadere informatieNederland transportland (VHBO klas 2) CC Naamsvermelding 3.0 Nederland licentie.
Nederland transportland (VHBO klas 2) Auteur Laatst gewijzigd Licentie Webadres Ivar Prins 18 August 2015 CC Naamsvermelding 3.0 Nederland licentie http://maken.wikiwijs.nl/64705 Dit lesmateriaal is gemaakt
Nadere informatieBereiding van staal. Bereiding van staal. Bereiding van staal. Van ijzererts tot ruwijzer. Geschiedenis. Enkele definities.
Bereiding van staal Bereiding van staal Staal Geschiedenis Ijzertijd (prehistorie) ijzer maken door verhitting van ijzererts en houtskool => veel insluitsels en verontreiniging => zwakke fysische eigenschappen
Nadere informatieSamenvatting Aardrijkskunde Paragraaf 1.1 t/m , 1.8
Samenvatting Aardrijkskunde Paragraaf 1.1 t/m 1.4 + 1.7, 1.8 Samenvatting door K. 958 woorden 9 november 2013 6,5 13 keer beoordeeld Vak Methode Aardrijkskunde BuiteNLand Samenvatting aardrijkskunde paragraaf
Nadere informatieLesvoorbereiding Student leraar secundair onderwijs groep 1
Lesvoorbereiding Student leraar secundair onderwijs groep 1 Naam Van de Velde Sara Cluster Aardrijkskunde biologie fysica Groep 2 ls 2 Academiejaar 2001-2002 Campus Kattenberg Kattenberg 9, B-9000 Gent
Nadere informatieSamenvatting Aardrijkskunde hoofdstuk 1 paragraaf 2,3,4,7,8
Samenvatting Aardrijkskunde hoofdstuk 1 paragraaf 2,3,4,7,8 Samenvatting door V. 1226 woorden 30 oktober 2016 7,1 21 keer beoordeeld Vak Methode Aardrijkskunde BuiteNLand Par. 1.2 Er zijn 2 manieren om
Nadere informatieRond 100 voor Christus begint de ijzertijd in het Midden-Oosten en in Griekenland. Ook word er nu in India ijzer gesmeed.
Opstel ANW IJzer Opstel door een scholier 2398 woorden 22 oktober 2003 6 101 keer beoordeeld Vak ANW Inleiding Dit verslag gaat over de materie ijzer. Eerst wordt de historische ontwikkeling van ijzer
Nadere informatieSamenvatting Scheikunde Hoofdstuk 8
Samenvatting Scheikunde Hoofdstuk 8 Samenvatting door Dylan 748 woorden 30 december 2016 5,8 4 keer beoordeeld Vak Methode Scheikunde Nova Scheikunde Paragraaf 1 Gemeenschappelijke eigenschappen metalen:
Nadere informatieDebat: Nationalisering of privatisering?
Debat: Nationalisering of privatisering? Korte omschrijving werkvorm: Uw leerlingen leren wat een collectieve voorziening is. Doorgaans worden collectieve voorzieningen in Nederland door de overheid gefinancierd,
Nadere informatieBijlage HAVO. aardrijkskunde. tijdvak 2. Bronnenboekje. HA-0131-a-18-2-b
Bijlage HAVO 2018 tijdvak 2 aardrijkskunde Bronnenboekje HA-0131-a-18-2-b Wereld Opgave 1 Globalisering in de staalindustrie Top 10 van de staalproducerende landen in 1985, 2000 en 2015 1985 2000 2015
Nadere informatie6, een industriële revolutie. Samenvatting door een scholier 1421 woorden 21 maart keer beoordeeld. Geschiedenis
Samenvatting door een scholier 1421 woorden 21 maart 2004 6,1 22 keer beoordeeld Vak Geschiedenis Samenvatting Met de loep op Lancashire, Havo Katoen en samenleving 1750 1850 H1 Het ontstaan van de industriële
Nadere informatieAan de slag met geografische werkbladen
Aan de slag met geografische werkbladen 1. Analyse van de werkbladen De werkbladen: http://www.wdm.be/werkmappen/aardrijkskunde/aardrijkskunde2 vanaf pagina 87. - Leerplan en jaarplanning: De werkbladen
Nadere informatieExamen HAVO. aardrijkskunde. tijdvak 2 woensdag 20 juni uur. Bij dit examen hoort een bijlage. Gebruik De Grote Bosatlas, 54e druk.
Examen HAVO 2018 tijdvak 2 woensdag 20 juni 13.30-16.30 uur aardrijkskunde Bij dit examen hoort een bijlage. Gebruik De Grote Bosatlas, 54e druk. Dit examen bestaat uit 32 vragen. Voor dit examen zijn
Nadere informatieING Investment Office
ING Investment Office Publicatiedatum: 12 november 2015 Sectorcommentaar Metaal en mijnbouw Door Marina Hagoort, beleggingsanalist van het ING Investment Office In dit rapport vindt u onze vooruitzichten
Nadere informatieVraagvormen in het CE Aardrijkskunde (HV) Geef Geef aan Leg uit Beredeneer Beschrijf Beargumenteer
Vraagvormen in het CE Aardrijkskunde (HV) Geef Geef aan Leg uit Beredeneer Beschrijf Beargumenteer Programma Verschil tussen Leg uit en Beredeneer Standaardvormen Activiteit: Ontwerpen met een leertekst
Nadere informatieSamenvatting Aardrijkskunde Hoofdstuk 7
Samenvatting Aardrijkskunde Hoofdstuk 7 Samenvatting door een scholier 164 woorden 17 maart 24 6,9 291 keer beoordeeld Vak Methode Aardrijkskunde Wereldwijs Hoofdstuk 7: Werk aan de wereld. 1: De landbouw
Nadere informatieLesbrief bij de tekst Regio s en globalisering in het Naslagwerk Geografie van het Duitslandweb
Duitse regio s en Globalisering Lesbrief bij de tekst Regio s en globalisering in het Naslagwerk Geografie van het Duitslandweb Deze lesbrief gaat over globalisering. Je past het begrip toe op vier regio
Nadere informatieM5131 Antwoorden 1 Spanplaten
M5131 1 De omtreklijn van een uitslag is een zetlijn kniplijn. 2 In een uitslag teken je de zetlijn dun dik. 3 Je kiest bij een uitslag de naad aan de langste kortste zijde. 4 De kniplijn van een uitslag
Nadere informatieWerkstuk Aardrijkskunde Binnenlandse migratie in de VS
Werkstuk Aardrijkskunde Binnenlandse migratie in de VS Werkstuk door een scholier 1543 woorden 8 januari 2003 6,5 185 keer beoordeeld Vak Methode Aardrijkskunde De Geo Inleiding In dit werkstuk wil ik
Nadere informatieSpreekbeurt Aardrijkskunde De Verenigde Staten: land van migranten
Spreekbeurt Aardrijkskunde De Verenigde Staten: land van migranten Spreekbeurt door een scholier 1713 woorden 9 december 2001 5,9 272 keer beoordeeld Vak Aardrijkskunde Hoofdvraag: Wat is na 1980 het patroon
Nadere informatie3,9. Samenvatting door een scholier 871 woorden 20 juni keer beoordeeld. Hoofdstuk 32: ijzer in bloed en ijzer op zich.
Samenvatting door een scholier 871 woorden 20 juni 2004 3,9 47 keer beoordeeld Vak Methode ANW ANW Actief Hoofdstuk 32: ijzer in bloed en ijzer op zich. Ijzer werd al in de prehistorie gebruikt het 4de
Nadere informatieTB141-E Introductie in Energie & Industriesystemen
TB141-E Introductie in Energie & Industriesystemen Oefententamen 1 Aanwijzingen: Lees de vragen vooraf door en deel de beschikbare tijd in voor beantwoording van de vragen. Dit tentamen beslaat 20 meerkeuzevragen
Nadere informatieProf. Jos Uyttenhove. E21UKort
Historisch perspectief 1945-1970 Keerpunten in de jaren 70 oliecrisis en milieu Tsjernobyl (1986) ramp door menselijke fouten Kyoto protocol (1997) (CO 2 en global warming problematiek) Start alternatieven
Nadere informatieSamenvatting Economie Hoofdstuk 4
Samenvatting Economie Hoofdstuk 4 Samenvatting door D. 1323 woorden 7 februari 2016 1 1 keer beoordeeld Vak Economie Samenvatting Hoofdstuk 4; Aan 't werk Boek: 200% Economie 4 mavo/tl Paragraaf 1; productie
Nadere informatieSTOOM, MACHINES EN ARBEIDERS
ERFGOEDEDUCATIE Het zinvol beleven van het erfgoed is een centraal begrip in de didactiek voor erfgoededucatie. Het werken met het erfgoed wordt gestuurd door het stellen van betekenisvolle vragen. De
Nadere informatieLOGISTIEK OPTIMALISEREN IN EEN MARKT VAN SCHAARSTE
WHITE PAPER LOGISTIEK OPTIMALISEREN IN EEN MARKT VAN SCHAARSTE Auteur: Chris Rodrigues Sr. consultant bij Adjust INLEIDING Center of gravity (CoG) en Point of Gravity (PoG) zijn beide benamingen voor een
Nadere informatieOefeningen: Break-even analyse
Oefeningen: Break-even analyse Oefening 1: Een onderneming produceert een bepaald product dat verkocht wordt tegen een prijs van 50 EUR per stuk. Per eenheid dat gemaakt wordt, kost het de onderneming
Nadere informatieUzer. Iron. Ijzer en ijzerconstructies. drs. ing. D. J. de Vries 1. Inleiding UDC69J.71
UDC69J.71 Iron Ijzer en ijzerconstructies drs. ing. D. J. de Vries 1. Inleiding 'Als IJzer geforceerde luchtstroom uit blaasbalgen van huiden wordt de inhoud langzaam op temperatuur gebracht. Vanaf 700-800
Nadere informatieUIT externe effecten
Externe effecten van de productie. Als bedrijven produceren is er vaak sprake van bijkomende effecten die niet in de prijs van het product zijn opgenomen. Als een bedrijf auto s produceert dan put het
Nadere informatieMercator en de ontdekkingsreizen
Mercator en de ontdekkingsreizen V.U. ANNEMIE CHARLIER, GROTE MARKT 1, 9100 SINT-NIKLAAS Stedelijke Musea Sint-Niklaas Beste leerling! Hopelijk vonden jullie het bezoek aan het Mercatormuseum een boeiende
Nadere informatieSamenvatting Geschiedenis Hoofdstuk 5, par. 2 t/m 9
Samenvatting Geschiedenis Hoofdstuk 5, par. 2 t/m 9 Samenvatting door een scholier 2091 woorden 24 april 2006 6,9 3 keer beoordeeld Vak Methode Geschiedenis Sprekend verleden 2. Kenmerken van de industriële
Nadere informatieDe kritische consument
De kritische consument Inleiding Om producten te kunnen maken heb je grondstoffen nodig. Mensen werken met deze grondstoffen en maken er producten van die we consumeren. Een ondernemer is tevreden als
Nadere informatieIn begin negentiende eeuw kwam de zware industrie in Nederland. Er ontwikkelde zich drie takken van zware industrie:
Boekverslag door Femke 1605 woorden 3 februari 2016 9.4 1 keer beoordeeld Vak Geschiedenis Samenvatting hoofdstuk 3 & 4 Femke Baas 3D 3 Nederland verandert: Zware industrie: In begin negentiende eeuw kwam
Nadere informatieWerkstuk ANW IJzer 6,5. Werkstuk door een scholier 1431 woorden 14 december keer beoordeeld
Werkstuk ANW IJzer Werkstuk door een scholier 1431 woorden 14 december 2005 6,5 115 keer beoordeeld Vak ANW Hoofdvraag: Hoe belangrijk is het element ijzer voor de mens? 1. Wat is de geschiedenis van ijzer?
Nadere informatieSamenvatting Aardrijkskunde Hoofdstuk 10, paragraaf 1 t/m 7
Samenvatting Aardrijkskunde Hoofdstuk 10, paragraaf 1 t/m 7 Samenvatting door een scholier 1701 woorden 12 maart 2006 7,8 18 keer beoordeeld Vak Methode Aardrijkskunde Wereldwijs Hoofdstuk 10: Van Nederlander
Nadere informatieBasisboek Transportmodaliteiten. Transportmodaliteiten. Gerrit Nieuwenhuis
Basisboek Transportmodaliteiten Zonder goederenvervoer kan onze samenleving niet functioneren. Producten uit China worden naar Europa vervoerd om daar verkocht te worden. En ook het kratje bier dat je
Nadere informatieExamen HAVO. aardrijkskunde. tijdvak 2 woensdag 19 juni uur. Bij dit examen hoort een bijlage. Gebruik De Grote Bosatlas, 55e druk.
Examen HAVO 2019 tijdvak 2 woensdag 19 juni 13.30-16.30 uur aardrijkskunde Bij dit examen hoort een bijlage. Gebruik De Grote Bosatlas, 55e druk. Dit examen bestaat uit 32 vragen. Voor dit examen zijn
Nadere informatieKetenanalyse stalen damwand CO 2 -Prestatieladder Biggelaar Groep. Concept en Design
Ketenanalyse stalen damwand CO 2 -Prestatieladder Biggelaar Groep Concept en Design Ketenanalyse stalen damwand CO 2 -Prestatieladder Biggelaar Groep Rapportage ten behoeve van de CO 2-Prestatieladder
Nadere informatieJoods leven nu JOODS LEVEN NU
WAT GA JE DOEN? Binnenkort geef je samen met een klasgenoot een presentatie in het. bhet onderwerp van je presentatie is: ONDERWERP: Joods leven nu Foto-installatie Vervaardiger: Anita Frank & Pauline
Nadere informatieUitleg bij de spellingskaartjes.
Uitleg bij de spellingskaartjes. 1. De BLAUWE kaartjes zijn bedoeld om alleen te oefen met de spellingskaartjes 2. Met de Paarse kaartjes mag je met zijn tweeën oefenen met de spellingskaartjes 3. De Groene
Nadere informatie3D PRINTING: De Toekomst
3D PRINTING: De Toekomst 21st eeuw: Revolutie van de technologie! In de 21ste eeuw komen grote wetenschappelijke veranderingen op het gebied van: Communicatie en Internet Micro Electronica Duurzame energie
Nadere informatieSamenvatting Geschiedenis Hoofdstuk 3 De Industri?le Revolutie
Samenvatting Geschiedenis Hoofdstuk 3 De Industri?le Revolutie Samenvatting door Sander 1530 woorden 18 april 2013 7,1 458 keer beoordeeld Vak Methode Geschiedenis Memo Hoofdstuk 3: De Industriële Revolutie
Nadere informatieOm een zo duidelijk mogelijk verslag te maken, hebben we de vragen onderverdeeld in 4 categorieën.
Beste leerling, Dit document bevat het examenverslag voor leerlingen van het vak aardrijkskunde havo, tweede tijdvak (2018). In dit examenverslag proberen we een zo goed mogelijk antwoord te geven op de
Nadere informatieDe Chipsfabriek. Bijlage 1
Bijlage 1 De Chipsfabriek Uit het marktonderzoek blijkt dat een chipsfabriek gewenst is, maar hoe begin je nu een chipsfabriek? Je begint met het schrijven van een ondernemingsplan. Een onderdeel is het:
Nadere informatie7.4. Boekverslag door E woorden 24 september keer beoordeeld. Aardrijkskunde
Boekverslag door E. 2247 woorden 24 september 2002 7.4 244 keer beoordeeld Vak Aardrijkskunde Probleemstelling Na het maken van de deelvragen als voorbereiding, probeer ik een goed antwoord te vinden op
Nadere informatie-5 $ -5 $ +5 $ -5 $ Loonsverhoging: De werknemers in jouw fabriek zijn blij omdat ze loonsverhoging krijgen.
Kinderwet van Van Houten: Alle werkgevers maken winst omdat ze geen kinderen meer in dienst kunnen nemen Socialisme Ouderdomswet: Alle werkgevers moeten bijdragen aan pensioen. Socialisme Loonsverhoging:
Nadere informatieThe Day After tomorrow... Waarom wachten
The Day After tomorrow... Waarom wachten als we vandaag kunnen reageren? The Day After Tomorrow, de film van Roland Emmerich (Godzilla en Independence Day), verschijnt op 26 mei 2004 op het witte doek.
Nadere informatieEmancipatie EMANCIPATIE
WAT GA JE DOEN? Binnenkort geef je samen met een klasgenoot een presentatie in het. bhet onderwerp van je presentatie is: ONDERWERP: Emancipatie Diamantslijptafel Vervaardiger: Metaalbewerkingsbedrijf
Nadere informatieCommissie Benchmarking Vlaanderen
Commissie Benchmarking Vlaanderen 023-0170 Bijlage I TOELICHTING 17 Bijlage I : WKK ALS ALTERNATIEVE MAATREGEL 1. Inleiding Het plaatsen van een WKK-installatie is een energiebesparingsoptie die zowel
Nadere informatie1 Het transport. 1.1 Het transport
1 Het transport 1.1 Het transport Het transport vertrekt bij Kautex gevestigd in Tessenderlo en heeft bestemming Volvo Car Corporation te Göteborg dat op enkele kilometers van de haven is gevestigd. 1.1.1
Nadere informatie3.1 De reis van een spijkerbroek. Willem-Jan van der Zanden
3.1 De reis van een spijkerbroek 1 3.1 De reis van een spijkerbroek Bedrijfskolom = De weg die een product aflegt van grondstof tot eindproduct. Tussen elke schakel van de bedrijfskolom bevindt zich een
Nadere informatieNiveau: 2 havo/ vwo Domein: B Wereld, Aardrijkskunde Trefwoorden: Regio, Ruhrgebied, industrie, verval Excursie: Zeche Zollverein, Essen, Duitsland
Niveau: 2 havo/ vwo Domein: B Wereld, Aardrijkskunde Trefwoorden: Regio, Ruhrgebied, industrie, verval Excursie: Zeche Zollverein, Essen, Duitsland Colofon Redactie Andrea Jansen (Duitsland Instituut Amsterdam)
Nadere informatieWerkstuk Aardrijkskunde Broeikaseffect
Werkstuk Aardrijkskunde Broeikaseffect Werkstuk door een scholier 1310 woorden 20 juni 2006 6,2 45 keer beoordeeld Vak Aardrijkskunde Het Broeikaseffect Inhoudsopgave Inleiding 1.0 Wat is het broeikaseffect?
Nadere informatieVAN FLEXIBEL VIA INERT NAAR...?
VAN FLEXIBEL VIA INERT NAAR...? TECHNIEK EN LOKATIE IN DE IJZER- EN STAALINDUSTRIE VAN GISTEREN, VANDAAG EN MORGEN De relatie tussen technologische vernieuwing en veranderende vestigingspatronen - SEPTEMBER
Nadere informatieSamenvatting Geschiedenis Hoofdstuk 3 paragraaf 1 t/m 5
Samenvatting Geschiedenis Hoofdstuk 3 paragraaf 1 t/m 5 Samenvatting door Sven 1427 woorden 12 april 2018 7,7 2 keer beoordeeld Vak Methode Geschiedenis Sprekend verleden Paragraaf 3.1 In de wereld van
Nadere informatieBijlage 1.2.2bis bij het besluit van de Vlaamse Regering van 1 juni 1995 houdende algemene en sectorale bepalingen inzake milieuhygiëne
Bijlage 4 bij het besluit van de Vlaamse Regering tot wijziging van diverse besluiten inzake leefmilieu houdende omzetting van Europese richtlijnen en andere diverse wijzigingen Bijlage 1.2.2bis bij het
Nadere informatie3.1. Alles zelf doen hoeft niet
3.1. Alles zelf doen hoeft niet 3.1.1. Redenen om iets uit te besteden In uw bedrijf wordt een hoop werk verzet. Dit hoeft u niet allemaal zelf te doen; u kunt besluiten om activiteiten uit te besteden.
Nadere informatie6,7. Praktische-opdracht door een scholier 2353 woorden 29 maart keer beoordeeld. Aardrijkskunde
Praktische-opdracht door een scholier 2353 woorden 29 maart 2007 6,7 36 keer beoordeeld Vak Aardrijkskunde Vervoer in Nigeria. Stap 1 vragen stellen Hoofdvraag: In hoeverre is de ruimtelijke structuur
Nadere informatieHieronder volgt een chronologisch overzicht van de ontwikkelingen van de handelsstromen. Verder in dit werkstuk
Werkstuk door een scholier 1433 woorden 1 november 2017 7 6 keer beoordeeld Vak Aardrijkskunde Inhoudsopgave 1. 2. 3. 4. 5. 6. 7. 8. 9. Inleiding; Wat zijn handelsstromen? Wat zijn kolonies? Chronologisch
Nadere informatieSamenvatting. Beginselen van Productie. en Logistiek Management
Samenvatting Beginselen van Productie en Logistiek Management Pieter-Jan Smets 5 maart 2015 Inhoudsopgave I Voorraadbeheer 4 1 Inleiding 4 1.1 Globalisering........................................... 4
Nadere informatieMogelijkheden tot vermindering
Mogelijkheden tot vermindering van CO - 2 emissie bij staalproductie ENVIRONMENTALLY IMPROVED PRODUCTION NAAM AUTEUR: W.W.A. KOCKEN INLEVERDATUM: AUGUSTUS 2013 Inhoudsopgave Samenvatting... iii 1. Introductie...
Nadere informatieTOVERS VAN HELDER. Aanmaaktover 9 AANMAKEN 1 TON STAAL PRIJS Vraag Wat is de prijs van het aanmaken en leveren van 1 ton staal?
2017 www.entropie.nl TOVERS VAN HELDER Aanmaaktover 9 AANMAKEN 1 TON STAAL PRIJS 91.181 Vraag Wat is de prijs van het aanmaken en leveren van 1 ton staal? Antwoord Recept ΔSσ ΔScf ΔSθ [kj/ K] [kj/ K] [kj/
Nadere informatieExamen HAVO. Economie 1
Economie 1 Examen HAVO Hoger Algemeen Voortgezet Onderwijs Tijdvak 2 Woensdag 21 juni 13.30 16.00 uur 20 00 Dit examen bestaat uit 31 vragen. Voor elk vraagnummer is aangegeven hoeveel punten met een goed
Nadere informatieAntwoordkaart Denkopdrachten.
Antwoordkaart Denkopdrachten. voor de leerling groep 5 8 Letter: Opdracht 1. Omcirkel het stukje afval en trek een lijn naar de tijd die het duurt vóór het afval is vergaan. Opdracht 2. Opdracht A. Omcirkel
Nadere informatie23 MAART 2016 MONITORING COMMISSIE CORPORATE GOVERNANCE PROF. DR. BARBARA BAARSMA AMSTERDAM, EUMEDION EN CLIFFORD CHANCE
23 MAART 2016 MONITORING COMMISSIE CORPORATE GOVERNANCE PROF. DR. BARBARA BAARSMA AMSTERDAM, EUMEDION EN CLIFFORD CHANCE De huidige Code» Wat is de achtergrond van de Code?» Wat is het doel van de Code?»
Nadere informatieTata Steel daagt je uit Miljoenen tonnen staal gereed maken voor transport
Tata Steel daagt je uit Miljoenen tonnen staal gereed maken voor transport Opleiding logistiek MBO-3 Werken en leren tegelijk Miljoenen tonnen aan hoogwaardige staalproducten verlaten elk jaar het terrein
Nadere informatieSamenvatting. Inleiding
Samenvatting In dit proefschrift wordt de ontwikkeling beschreven van een voorraad-gestuurd model voor dynamische materiaalstroomanalyse (materials flow analysis, MFA) dat kan worden gebruikt voor het
Nadere informatieLesbrief Logistiek; Kennismaking voor groep 8
Lesbrief Logistiek; Kennismaking voor groep 8 Ir. F.G.H. Jager Project Coordinator Rijksuniversiteit Groningen, Faculteit Economie en Bedrijfskunde f.g.h.jager@rug.nl Drs. G.C. Spronk Junior onderzoeker
Nadere informatieArbeidsverdeling hv123
banner Auteur Laatst gewijzigd Licentie Webadres VO-content 22 mei 2017 CC Naamsvermelding-GelijkDelen 3.0 Nederland licentie https://maken.wikiwijs.nl/63732 Dit lesmateriaal is gemaakt met Wikiwijs van
Nadere informatieSectorwerkstuk Aardrijkskunde Kleding- en schoenenindustrie
Sectorwerkstuk Aardrijkskunde Kleding- en scho Sectorwerkstuk door een scholier 2750 woorden 27 juni 2006 6,6 216 keer beoordeeld Vak Aardrijkskunde Inleiding Ik heb gekozen voor het onderwerp de kleding
Nadere informatieMercator en de ontdekkingsreizen
Mercator en de ontdekkingsreizen V.U. ANNEMIE CHARLIER, GROTE MARKT 1, 9100 SINT-NIKLAAS Stedelijke Musea Sint-Niklaas 1 Beste leerling! Hopelijk vonden jullie het bezoek aan het Mercatormuseum een boeiende
Nadere informatieTHEMA 3: INDUSTRIELANDSCHAPPEN
THEMA 3: INDUSTRIELANDSCHAPPEN KENNEN EN KUNNEN Wat moet ik kennen? KE 1 Je kent de begrippen die de leraar/lerares aardrijkskunde laat aanduiden in de begrippenlijst. KE 2 Je kent de drie fasen van het
Nadere informatiePVDA weerlegt leugens ArcelorMittal Gent is de goedkoopste van de hele groep
PVDA weerlegt leugens ArcelorMittal Gent is de goedkoopste van de hele groep Auteur: Tom De Meester PVDA Studiedienst Datum: Maandag 24 maart 2014 De staking bij ArcelorMittal in Gent bedreigt de toekomst
Nadere informatieWerkstuk Aardrijkskunde Binnenlandse Migratie in de VS
Werkstuk Aardrijkskunde Binnenlandse Migratie in de VS Werkstuk door een scholier 2966 woorden 1 januari 2003 7,6 254 keer beoordeeld Vak Aardrijkskunde Het onderzoeksterrein Mijn onderzoeksterrein is
Nadere informatieSpreekbeurten.info Spreekbeurten en Werkstukken http://spreekbeurten.info
Glas Inleiding Ik kies voor dit onderwerp omdat mijn vaderbij de N.V. Verenigde Glasfabriek werkt en omdat ik wat meer over glas wil weten, bijvoorbeeld hoe je moet glasblazen en hoe flessen woorden gemaakt.
Nadere informatieInleiding. Les kalligrafie of sierschrijven met wasknijpers. doel. duur van de les. materialen. groep 5 t/m 8
Les kalligrafie of sierschrijven met wasknijpers groep 5 t/m 8 Inleiding Deze werkwijze is grafo-cognitief. Dit houdt in dat de vaardigheid van de kinderen wordt geoefend, in samenhang met hun letterkennis.
Nadere informatieBarbecue Gril Oven Pizzaoven watervoorziening Afwasbak Koeling Opbergen afdeksystemen.
Tuinkeukens antwoorden 1 Leg uit dat tuincentra barbecues verkopen. Barbecues gaan steeds vaker deel uitmaken van de tuin. 2 Noem minimaal 5 onderdelen van een buitenkeuken. Barbecue Gril Oven Pizzaoven
Nadere informatieU vraagt voor de expositie natuurlijk ook enkele (installatie)gidsen. Wedden dat de bezoekers nog nooit zo n visueel wereldbeeld konden ervaren?
Het verhaal Het kunstwerk op de rotonde: is het een installatie, een assemblage of een beeldhouwwerk? Vergelijken met kunstinstallaties of art-installations op internet. Meteen de hedendaagse maatschappelijke
Nadere informatie1. Materiaal Onderzoek
1 1. Materiaal Onderzoek In dit onderdeel gaan we de eigenschappen van de materialen onderzoeken. We gaan dit doen aan de hand van een paar simpele proefjes. Proefje 1: Magnetisch of niet? In dit proefje
Nadere informatieDe meeste verbrandingsproducten zie en ruik je niet. Maar je kunt ze wel aantonen met een zogeheten reagens.
Meerkeuzevragen Naast koolstofdioxide en waterdamp komen bij verbranding van steenkool nog flinke hoeveelheden schadelijke stoffen vrij. Dit komt doordat steenkool ook zwavel- en stikstofatomen bevat,
Nadere informatieSamenvatting Geschiedenis Hoofdstuk 3, paragraaf 1, 2, 3, 4, 8 en 9
Samenvatting Geschiedenis Hoofdstuk 3, paragraaf 1, 2, 3, 4, 8 en 9 Samenvatting door een scholier 1670 woorden 21 januari 2006 5,8 7 keer beoordeeld Vak Methode Geschiedenis Sfinx Samenvatting geschiedenis
Nadere informatieUIT de arbeidsmarkt
Verandering van de werkloosheid. Vraag en aanbod op de arbeidsmarkt zijn onderhevig aan continue veranderingen. Als gevolg daarvan verandert de omvang van de werkloosheid in een land ook continue. Werkloosheid
Nadere informatie