A N B O d e Informatieblad van de ANBO Afdeling Zoetermeer/Benthuizen NUMMER 5 AUGUSTUS 2013

Transcriptie

1 A N B O d e Informatieblad van de ANBO Afdeling Zoetermeer/Benthuizen NUMMER 5 17 e Jaargang AUGUSTUS 2013 Telefoon: of

2 Colofon ANBOde is een uitgave van de ANBO afdeling Zoetermeer/Benthuizen Secretariaat en ANBO-bureau: Jan van Beierenlaan 1098A 2722 VG Zoetermeer Contacttelefoon of adres: Website : Telefonisch bereikbaar: Maandag en donderdag van uur Samenstelling afdelingsbestuur: Voorzitter: Koos Graniewski Tel.: Vice voorzitter: Saskia van Dieren Tel.: Secretaris & waarnemend penningmeester: Jan Stekelenburg Tel.: Lid: Tonny van Dommelen Tel.: Lid: Ruud Baart Tel.: Sociaal Raadsman: Sociaal Raadsman, Cees van den Bosch, is op dinsdag en donderdag telefonisch bereikbaar van tot uur, telefoon: Vrijwillige Ouderenadviseur: Harrie Dankers. Info: en zoek VOA. Aanvragen advies: Tel of hgm.dankers@planet.nl. Redactie: Tonny van Dommelen, Carla Jacobs, Rosalie van der Meer en Koos Graniewski Eindredactie Will Lammers willpuckla@hetnet.nl Beheer website: Ron van Haastrecht Redactieadres: zie boven bij Secretariaat/ANBO-bureau Druk: Annet Dob Vouwen/nieten: Medewerkers Middin Coverfoto: Will Lammers, Museum 't Oude Huis Coördinator verspreiding ANBOde: Annie Polderman. Telefoon: of annieman@hetnet.nl Uiterste sluitingsdatum kopij volgend nummer: 7 september

3 In deze ANBOde vindt u: Colofon...2 Van de voorzitter...4 Filmprogramma Cinema Plus augustus; Les miserables september; Life of Pi (3D) oktober; Daglicht november; Amour december; De Marathon...6 Themamiddag KBOZ...7 woensdag 18 september over de omweg naar Santiago...7 Hervorming langdurige zorg...7 In de nieuwe Wmo...8 In de Zorgverzekeringswet (Zvw)...8 In de nieuwe kern AWBZ...9 Voor 2014 betekent dat...9 Betere kwaliteit van ondersteuning en zorg...9 Doe tijdig wat aan ouderdomsslechthorendheid...10 Ontstaan van slechthorendheid en de gevolgen...10 Hoortoestel...11 Gebruik leren maken van hoortoestel...12 Samenvatting...12 Wanneer traplopen een probleem wordt...13 Gratis kaartjes 50PlusBeurs...14 Verslag dagtocht van 13 juni jl...14 naar het land van Maas en Waal...14 ANBO/Pasteur dagtocht...16 donderdag 26 september...16 Ophaalschema...17 Gezellige Dag...17 zaterdag 19 oktober Interview met Maryanne Kuipers...19 Doorgeven gegevens aan de afdelingsledenadministratie

4 Van de voorzitter Koos Graniewski Als ik mijn bijdrage aan deze ANBOde op papier zet, is het eindelijk zomer geworden. Heel fijn. Bij Knevel &Van den Brink waarschuwde ANBOdirecteur Liane den Haan de ouderen, met name degenen die in een verzorgings- of verpleeghuis verblijven. Veel ouderen drinken bij zomerse temperaturen te weinig en daardoor dreigt het gevaar van acute uitdroging. Uit onderzoek blijkt dat 39% van de mensen (oud en jong) bij hoge temperaturen te weinig drinkt. Dit kan leiden tot blaasontsteking, lage bloeddruk, obstipatie en tot uitdroging. Jaarlijks worden er zo n ouderen in het ziekenhuis opgenomen vanwege uitdroging. Voorkom ellende en drink genoeg, maar wees wel weer voorzichtig met alcohol. Proost! Een ander waarschuwend geluid betreft de gehoorproblemen waar ouderen mee krijgen te maken. Lees hierover het artikel op bladzijde 10. Onze ANBO afdeling is nauw betrokken bij het tot stand komen van Cinema Plus in Zoetermeer. Daarom wil ik u een overzicht van de films niet onthouden. Veel ouderen maken al gebruik van deze ontspanningsmogelijkheid om tegen een laag tarief een goede film te zien. Naast ontspanning toch ook weer aandacht voor informatie over de (toekomst van) de zorg. Zie het artikel met informatie van staatssecretaris Van Rijn. In OSO-verband zijn we bezig om hierover op 7 november a.s. een conferentie te beleggen met Zorg en Wonen als aandachtspunt. Het gaat daarbij met name over de splitsing in de kosten van zorg en wonen en wat wij als burgers hiervan merken. Vanuit de Wmo-raad, de Vierstroom en het ministerie van WVS is al medewerking toegezegd. De conferentie is enerzijds bestemd om door deskundigen over dit onderwerp te worden bijgepraat. Anderzijds willen we de stem van de ouderen laten horen, bijvoorbeeld via een paneldiscussie. We denken dat de conferentie nuttig kan zijn voor de meningsvorming van gemeenteraadsleden, de Wmo-raad, de ouderenbonden, en anderen. Het programma staat nog niet helemaal vast. 4

5 Filmprogramma Cinema Plus Mede op initiatief van de Zoetermeerse ANBO is enkele jaren geleden Cinema Plus gerealiseerd. Films die in overleg met de kijkers worden vertoond op een tijdstip dat je - ook s winters niet in het donker de straat over hoeft. Bakker Jongerius sponsort de koffie of thee met wat lekkers. En met uw bioscoopkaartje kunt u na de voorstelling tussen en uur aanschuiven bij Grand Café Vrienden voor een dagschotel voor 10,-, inclusief een biertje, wijn of fris. U bent voor de film vanaf uur welkom bij Utopolis. De film begint om uur. Kosten: 6,50, bij 3D-film: 7,50. Telefonisch reserveren kan op de dag van de voorstelling vanaf uur. Bij de kassa kunt u voor de eerstvolgende voorstelling reserveren. Het telefoonnummer is: augustus; Les miserables Les Misérables is gebaseerd op de musical naar het boek van Victor Hugo. Les Misérables speelt zich af in het 19e eeuwse Frankrijk en vertelt het verhaal van ex-gevangene Jean Valjean. Valjean wordt na zijn voorwaardelijke vrijlating tientallen jaren achtervolgd door de meedogenloze agent Javert. Het leven van Valjean verandert voor altijd wanneer hij de zorg op zich neemt voor Cosette, de dochter van de alleenstaande moeder Fantine. De sterrencast van Les Misérables bevat onder andere Hugh Jackman (The Wolverine) als Jean Valjean, Anne Hathaway (Brokeback Mountain) als Fantine, Amanda Seyfried (Mamma Mia!) als Cosette en Russell Crowe (Gladiator) als Javert. 26 september; Life of Pi (3D) Dit is een 3D film. Hiervoor geldt een toeslag van 1,00 en gebruik van een 3D-bril is nodig. Aan de kassa is deze voor 1,50 te verkrijgen. Piscine Molitor 'Pi' Patel leeft op een magische plek vol dieren. Wanneer zijn ouders hun dierentuin naar de andere kant van de wereld willen verhuizen, reist Pi mee op de boot met dieren. De reis eindigt abrupt als een storm de boot doet zinken. Opeens moet Pi het in een reddingsboot opnemen tegen een levensgevaarlijke Bengaalse tijger, een zebra en een orang-oetang. 5

6 31 oktober; Daglicht De ambitieuze advocate Iris moet schipperen in haar rol als alleenstaande moeder en strafpleiter in soms schemerige zaken. Als ze in het huis van haar moeder Ageeth logeert stuit ze op een duister familiegeheim. Ze blijkt een broer te hebben waarvan het bestaan altijd zorgvuldig is verzwegen. De autistische Ray zit in een tbs-kliniek, veroordeeld voor de gruwelijke moord op zijn buurvrouw en haar dochtertje. Iris trekt zich het lot van haar broer aan, ook omdat ze veel overeenkomsten ziet tussen hem en haar zoontje Aron. Ze probeert haar broer vrij te pleiten, maar in haar zoektocht naar de waarheid ontdekt ze nog veel gruwelijkere geheimen.. 28 november; Amour Anne en Georges zijn al op leeftijd. Ze hebben een volwassen dochter en leiden een rustig bestaan in Parijs, waarin hun passie voor muziek nog altijd een hoofdrol speelt. Dan krijgt Anne een infarct en breekt er een nieuwe fase in hun samenzijn aan. Georges verzorgt haar met al zijn kracht en liefde. Maar hij kan niet voorkomen dat ze verder van hem wegglijdt en raakt zelf ook steeds meer in een isolement. 19 december; De Marathon Komedie waarin vier uitgebluste mannen hun garage van de ondergang proberen te redden door samen De Marathon van Rotterdam te gaan lopen. De Rotterdamse vrienden Gerard, Leo, Kees en Nico werken gebroederlijk samen in de garage van Gerard, maar de zaken gaan niet al te best. Het viertal komt via Youssoef op het lumineuze idee zich te laten sponsoren en mee te doen aan de Marathon van Rotterdam om op die manier de garage van de ondergang te redden. Voor de maten staat er met de voorbereidingen op deze loop der lopen en het redden van de garage echter meer op het spel dan alleen het halen van de finish... 6

7 Themamiddag KBOZ woensdag 18 september over de omweg naar Santiago De KBOZ houdt op 18 september een themamiddag. Daar zijn ook ANBOleden welkom. Corry de Jong houdt een presentatie over de omweg naar Santiago. Je kunt op verschillende manieren naar Santiago reizen. Lopend, per fiets, maar ook per auto of bus. Als pelgrimsdiesel ben je in de gelegenheid wat meer steden te bekijken. Vanuit Madrid neemt Corry u eerst mee naar Toledo, de voormalige hoofdstad van Spanje. Vervolgens komen Escodril, waar Philips II woonde en Segovia aan bod. Segovia is bekend om het prachtige viaduct. Salamanca herbergt de oudste universiteit van Spanje. Avila is bekend vanwege de ommuring, met veel sporen van de Moren die hier eeuwen woonden. Na de kathedraal van Burgos gaat de reis naar Leon, waar net als in Barcelona bouwwerken van Gaudi te zien zijn. In Cebreiro komt een van de vele pelgrimskerkjes in beeld. Santiago is dan al heel dichtbij. De presentatie is in de Spiegelzaal van de recreatieruimte aan de Bijdorplaan Tijdsduur: tot inclusief een korte pauze. De zaal is vanaf uur open. De kosten bedragen: 3,00. U kunt zich aanmelden bij Marita Kroeze, telefoon: Hervorming langdurige zorg Staatssecretaris Martin van Rijn informeerde op 25 april 2013 de Tweede Kamer over een verantwoorde hervorming van de langdurige ondersteuning en zorg. Deze uitwerking is gebaseerd op een nieuwe toekomstvisie. Het doel van het kabinet is om voor mensen lichamelijke, verstandelijke of psychische beperkingen een waardevolle toekomst te bieden. Om dit voor elkaar te krijgen, moeten kwaliteit, houdbaarheid en meer zorg voor elkaar hand in hand gaan. Op dit moment maken mensen gebruik van langdurige zorg. En 2,6 miljoen mantelzorgers zetten zich in voor hun kwetsbare naasten. Samenvatting maatregelen langdurige ondersteuning en zorg per 2015: 7

8 In de nieuwe Wmo 1. wordt mogelijk gemaakt dat meer mensen dan nu met ondersteuning en zorg thuis kunnen blijven wonen. 2. zijn gemeenten verantwoordelijk voor ondersteuning van burgers, zodat die kunnen participeren. Deze ondersteuning is voor verschillende doelen beschikbaar, zoals verzorging, begeleiding en participatie. 3. blijft meer budget beschikbaar dan eerder voorzien, zodat gemeenten op maat huishoudelijke ondersteuning kunnen bieden: 60% ( 530 mln extra) in plaats van 25% van het budget. 4. komt een recht op het persoonsgebonden budget, onder stringente voorwaarden en fraudebestendig. 5. wordt er 50 miljoen uitgetrokken om sociale wijkteams in te richten. 6. blijft cliëntondersteuning bestaan, zodat een cliënt zich kan laten bijstaan bij de aanvraag. De AWBZ - middelen hiervoor worden overgeheveld naar gemeenten (MEE). 7. is er een vangnet waarmee gemeenten steun kunnen bieden, ofwel via Wmo - voorzieningen ofwel inkomenssteun via de bijzondere bijstand. Het budget hiervoor loopt op tot ruim 700 miljoen in De huidige landelijke regelingen voor inkomenssteun verdwijnen. In de Zorgverzekeringswet (Zvw) - komt een nieuwe aanspraak thuisverpleging, zodat mensen die naast verpleging ook verzorging nodig hebben die van dezelfde hulpverlener kunnen krijgen en mensen langer in eigen omgeving kunnen blijven. - wordt de rol van de wijkverpleging versterkt: de wijkverpleegkundige is een spil in de zorg van mensen en verbindt het medische en sociale domein. Het kabinet trekt 200 miljoen uit voor meer wijkverpleegkundigen. - wordt de op behandeling en begeleiding gerichte intramurale geestelijke gezondheidszorg ondergebracht. 8

9 In de nieuwe kern AWBZ 1. is en blijft de zorg in een instelling een verzekerd recht. 2. wordt mogelijk gemaakt dat mensen in een instelling zorg kunnen krijgen als zij niet langer met steun van hun omgeving thuis kunnen wonen. De drempel voor instellingszorg wordt ten opzichte van het Regeerakkoord verlaagd. 3. komt een recht op het persoonsgebonden budget, onder stringente voorwaarden en fraudebestendig. 4. de verhoging van de eigen bijdrage voor mensen die in een instellingen verblijven, wordt verzacht. 5. wordt meer zorg op individuele maat geboden en wordt (in plaats van standaard zorg) gekeken met welke zorg iemand het best geholpen is. In de indicatiestelling wordt bepaald of er een recht op zorg is en hoe zwaar die moet zijn. En bepaalt de zorgverlener in overleg met de cliënt welke zorg het beste past. 6. ligt bij de zorgkantoren de verantwoordelijkheid om te zorgen voor een meer doelmatige uitvoering. Voor 2014 betekent dat extramurale dagbesteding beschikbaar blijft, net als de extramurale persoonlijke verzorging. huishoudelijke hulp ook voor nieuwe cliënten beschikbaar blijft. Toelichting Staatssecretaris Van Rijn: deze brief is het beginpunt van een verantwoorde hervorming van de langdurige zorg en niet het eindpunt. Betere kwaliteit van ondersteuning en zorg De hervormingen zijn nodig omdat de eisen die aan de organisatie van de langdurige zorg zijn gesteld, veranderen. Mensen willen zo lang mogelijk zelfstandig thuis kunnen wonen en niet eenzaam zijn. In de visie van de staatssecretaris zal er vaker een beroep worden gedaan op het eigen sociale netwerk van mensen. Indien nodig zijn thuiszorgvoorzieningen via de gemeente beschikbaar. En als het thuis wonen niet meer haalbaar is, dan moet er goede zorg in een instelling zijn waar oog is voor het individu en de kwaliteit van leven. 9

10 Doe tijdig wat aan ouderdomsslechthorendheid Onlangs verscheen in het Nederlands Tijdschrift voor Geneeskunde een interessant artikel over ouderdomsslechthorendheid 1. Uit een rapport uit 2010 naar de hoorsituatie in Nederland blijkt dat er in ons land circa 1,4 miljoen slechthorenden zijn, voor het overgrote deel ouderen. Volgens de Wereld Gezondheid Organisatie is slechthorendheid de meest voorkomende chronische aandoening bij ouderen. Door de vergrijzing neemt het aantal ouderen met gehoorproblemen relatief snel toe. Ontstaan van slechthorendheid en de gevolgen Ouderdomsslechthorendheid (presbyacusis) begint met het verlies van de hoge tonen, dat met het stijgen van de leeftijd in ernst toeneemt. Dan worden ook de lagere tonen steeds minder goed waargenomen. Het gehoorverlies ontstaat door veranderingen in het binnenoor; in het slakkenhuis en een membraan. Ook aan het buitenoor en het middenoor ontstaan afwijkingen. De oorschelp groeit door bij het ouder worden en door vermindering van de rekbaarheid van de huid kan door de grote oorschelp de hoortoegang (gedeeltelijk) worden afgesloten en er kan meer oorsmeer ontstaan, die het horen ook negatief beïnvloedt. Door achteruitgang van de verwerking in de hersenen kan het verstaan van spraak slechter zijn dan op grond van het audiogram verwacht mag worden. Maar ook verminderde aandacht en begrip van het gesprokene heeft invloed op de kwaliteit van horen. In een rumoerige omgeving is het verstaan van spraak in hoofdzaak gebaseerd op een vlotte taalkundige verwerking die de hiaten die er vallen door gehoorverlies, opvullen. De hardhorende vult zelf in gedachten de ontbrekende woorden in. Dat dit opvullen tot hilarische situaties kan leiden, weet iedereen met een slechthorende in de omgeving. Voor de slechthorende is het echter heel vervelend, tot vernederend aan toe. De kans op sociaal isolement is groot. 1 A.F.M.Snik, J.M.Leijendeckers en H.A.M.Marres, UMC St.Radbout Ned Tijdschr Geneeskd.2013:157:A

11 Hoortoestel Een hoortoestel is het meest gebruikte middel om slechthorendheid te verbeteren. Maar, slechts een minderheid van de hardhorende ouderen gebruikt een hoortoestel. Mensen klagen over fluiten van het toestel, de vervorming van hun eigen stem en dat er nauwelijks verbetering was van het verstaan van een gesprek in een lawaaiige omgeving. Ondanks enorme technische verbeteringen van de hoortoestellen de laatste jaren, is het aantal mensen dat een hoortoestel draagt niet veranderd: 45% van de mensen met matig tot ernstig gehoorverlies draagt een hoortoestel. Mensen wachten gemiddeld vijf jaar na het ontstaan van de klachten met het aanschaffen van een hoorapparaat. Dit komt waarschijnlijk omdat het begint met een verminderde waarneming van de hoge tonen. In een rustige omgeving hoeft dit geen groot bezwaar te zijn. Bovendien gaan de gesprekspartners vaak al wat harder en duidelijker praten als zij genoeg krijgen van steeds: hè? Wat zeg je? Het kunnen zien van degene die spreekt helpt ook al erg mee. Dit betekent dat bij oogproblemen (bij 10-30% van de ouderen) het verstaan van het gesproken woord nog moeilijker wordt, omdat de slechthorende het gezicht van de spreker, en dan met name de mondbewegingen, niet goed kan zien en hier dus geen steun aan heeft bij het begrijpen van wat er wordt gezegd. Dan is er nog het probleem van het niet meer kunnen onderdrukken van storende omgevingsgeluiden. Mensen die goed kunnen horen onderdrukken of negeren geluiden die niet ter zake doen: verkeerslawaai, mensen aan een andere tafel in het restaurant, enzovoort. Maar als het gehoor afneemt, zal de slechthorende juist alle geluiden willen horen, omdat die van belang kunnen zijn: gevaar in het verkeer of een gesprek aan de eigen tafel in het restaurant. Het vermogen om onbelangrijke geluiden te negeren neemt sterk af. Als er dan na een aantal jaren een hoortoestel wordt aangemeten, worden alle geluiden versterkt en is de drager van het toestel niet meer in staat achtergrondgeluid te negeren. Dit bemoeilijkt in hoge mate het horen met een hoortoestel. Er zijn ook nog technische problemen bij het dragen van een hoortoestel; de apparaatjes worden zo klein gemaakt, omwille van de onzichtbaarheid, dat het bedienen van volumeknopjes en het verwisselen van de batterij wel heel moeilijk wordt voor wat strammere, oude vingers. Ook het schoonmaken en 11

12 onderhouden kan problemen opleveren, vooral als er ook nog sprake is van een verminderd gezichtsvermogen. Met het ouder worden, nemen deze problemen alleen maar toe. Hoe later wordt besloten tot aanschaf van een hoorapparaat, hoe slechter het resultaat. Uitstel kan leiden tot een verlies van hoorcapaciteit door vermindering van prikkeling van de hersenen met geluid. Een hoortoestel verandert hier niets meer aan en de slechthorendheid is niet meer te verbeteren met een apparaat. Gebruik leren maken van hoortoestel Als er bij de aanschaf van een hoortoestel een goede begeleiding gegeven wordt, is de kans op succes veel groter. Goede begeleiding betekent niet: komt u maar terug als er een probleem is, dan stel ik het apparaat bij en het voordoen van het in- en uitdoen van het toestel. Training om de communicatie te verbeteren, in groepsverband of met lesmateriaal thuis helpt wel degelijk om meer voordeel uit het hoortoestel te behalen. Samenvatting Ouderdomsslechthorendheid heeft meestal een groot effect op de kwaliteit van leven omdat de communicatie met andere mensen bemoeilijkt wordt; Alleen een hoortoestel kan de ouderdomsslechthorendheid verminderen; Minder dan de helft van de oudere slechthorenden gebruikt geen hoortoestel omdat storende geluiden mee versterkt worden en niet meer genegeerd kunnen worden en omdat de toestellen zo klein gemaakt worden dat ze moeilijk te bedienen en te onderhouden zijn; Het laat aanschaffen van een hoortoestel leidt tot slechter teleurstellend resultaat. 12

13 Wanneer traplopen een probleem wordt heb je traditioneel keuze uit 3 "dure oplossingen": traplift, verbouwen of verhuizen. Nu met de Easysteppers is er een verrassend simpele 4de mogelijkheid bijgekomen, die ook nog bijdraagt aan de conditie. Dit zijn de trends in 2013: - Vergrijzing neemt toe - Langer thuiswonen met extra zorg en therapie - Onvoldoende woningen voor ouderen: ca woningen pj moeten gebouwd/aangepast worden: - Volgens het kennis centrum wonen en zorg (Aedes-Actiz) heeft Noord- Brabant een te kort van woningen: r_jaarlijks_42_000_geschikte_woningen - WMO budgetten zijn beperkt - Zoektochten naar slimme oplossingen Met de uitvinding van de Easysteppers is er nu een simpele oplossing. Easysteppers zijn stevige tussentreden voor op een bestaande trap waardoor je met halve staphoogte de trap op en af kunt lopen. U heeft minder kracht nodig en hoeft uw knieën, enkels en heupen minder te buigen. Bij (te) vroeg ingezette (elektrische) hulpmiddelen vermindert de activiteit en resulteert daarmee in een verlies van spierkracht. Door het gebruik van de Easysteppers blijft men kracht en uithoudingsvermogen trainen. De Easysteppers helpen mensen gemakkelijker trap te blijven lopen en langer thuis te kunnen laten wonen. Zie ook de website: 13

14 Gratis kaartjes 50PlusBeurs Van 17 t/m 21 september 2013 vindt voor de 21e keer de 50PlusBeurs plaats in Jaarbeurs Utrecht. Het thema van dit jaar is: Laat je verleiden. Zes hallen met informatie, amusement en voordeel. Met 600 stands, workshops en presentaties. Maar ook vele optredens op podia met muziek, show, dans en exposities. Voordeel: Net als in voorgaande jaren krijgen ANBO-leden gratis toegangskaartjes voor de 50PlusBeurs. Zij betalen alleen de bestelkosten van 2,50 per kaartje. Naast gratis toegangskaartjes hebben ANBO-leden ook voordeel om het concert van de 3 Baritons bij te wonen. Zij krijgen 70% korting en kunnen de beurs én het concert bezoeken voor maar 20,= (reguliere prijs 65,=). Bestellen: U kunt de kaartjes bestellen via de website van PlusTicket: (klik op het ANBO-logo) of bel naar de PlusTicketlijn (026) Houd uw ANBO lidmaatschapsnummer bij de hand. Verslag dagtocht van 13 juni jl. naar het land van Maas en Waal Rosalie van der Meer Het was weer vroeg uit de veren. De eerste opstapplaats was Reginagang. Zoals gebruikelijk reed Frans (inmiddels onze vaste chauffeur) de overige opstapplaatsen af en rond half tien reden we dan naar Kerkdriel voor de vaartocht over de Maas. Eenmaal aan boord kregen we een kopje koffie met een heerlijk gebakje. Jammer dat ze de gebakjes niet geteld hadden, want er was er één tekort. Heel vervelend voor die mevrouw. Er werd nog wel aangeboden om iets te regelen maar dat vond die mevrouw niet nodig. 14

15 Het was mooi weer, alleen wat veel wind. Zitten op het bovendek was goed te doen, alleen moest je wel vlak achter de stuurhut blijven. De kapitein vertelde over de dingen die te zien waren en iedereen genoot met volle teugen. Op een gegeven moment moesten we wachten voor de schutsluis van St. Andries omdat er van de andere kant een aantal schepen in de sluis lagen. Toen wij weer konden varen, vertelde de kapitein dat er een hoogteverschil was van 5.50 meter. Het was een bijzondere ervaring om dat mee te maken. Tijdens het varen werden we geconfronteerd met elektriciteitsmasten waar ooievaars hun nesten in hadden gemaakt. Heel bijzonder om te zien. 15 Eenmaal in Zaltbommel, waar we van boord gingen, stond de bus alweer klaar om ons via Gorinchem naar Hoornaar, restaurant Onder de Linden te brengen, daar kregen we een heerlijke warme lunch voorgeschoteld. Klompenmakerij Den Dekker Na de lunch reden we naar Dussen voor een bezoek aan de Klompenmakerij Den Dekker. We werden verwelkomd door de eigenaar met een kopje koffie of thee met cake. Later kon iedereen plaatsnemen in een daarvoor geschikt zaaltje waar allerlei soorten klompen waren opgeslagen. Als eerste werden we geconfronteerd met de soorten hout waarvan deze klompen gemaakt worden. Daarna werden er klompen in diverse stadia doorgegeven. Later kregen we te zien hoe de motieven handmatig op de klompen worden gesneden en ook nog gekleurd. Het was heel interessant om dit allemaal te volgen. Na de demonstratie was er ruimschoots tijd om in de winkel rond te kijken, We zagen een enorme

16 sortering klompen en wat er uiteraard van klompen gemaakt kan worden. Onder andere, vogelhuisjes, klompjes in allerlei maten en kleuren, flessenopeners etc. teveel om op te noemen. Veel van onze groep hebben daar gebruik van gemaakt en de nodige klompjes gekocht. Om uur moesten we verzamelen om de terugtocht te aanvaarden. Het was weer een hele gezellige dag geweest, met mooi weer. De reis naar huis verliep redelijk vlot en bijna thuis heb ik namens ons gezelschap Frans bedankt voor het veilige rijden. En daar hoorde natuurlijk de enveloppe met inhoud bij. Ook van zijn kant hadden we de nodige informatie over wat er al zo onderweg te zien was gekregen. Frans bedankte ons weer en zo reden we Zoetermeer binnen en werden al de mensen weer op de adressen waar ze opgestapt waren afgeleverd, met als laatste stop de Reginagang. Daar namen we afscheid van de laatste mensen die daar opgestapt waren en ook van Frans. Het was een gezellige dag waarin we veel gezien en gehoord hebben. Het zal rond uur geweest zijn, dat iedereen weer op zijn bestemming was. Op naar het volgende uitstapje, dat plaatsvindt op 26 september. ANBO/Pasteur dagtocht donderdag 26 september Ook deze keer hebben we weer een leuke gevariëerde dagtocht uitgezocht. Na het ophalen verlaten wij om uur Zoetermeer en rijden via een mooie route over de Haringvlietdam naar Stellendam waar een lekker kopje koffie met gebak voor u klaar zal staan. Daarna volgt een mooie rondrit over het eiland Goeree-Overflakkee. In Wagenberg pauzeren we voor de warme maaltijd. Vervolgens rijden wij naar Strijbeek voor een excursie bij de snijhortensia kwekerij Inrana. Wij worden hier ontvangen met een appelflap en een kopje koffie. U ziet daar meer dan hortensia s in 15 verschillende soorten en kleuren staan. Er wordt een demonstratie gegeven waarbij er drie bloemstukken worden gemaakt: een boeket, een hortensiataart en een tafelstukje. Deze worden verloot. In de winkel kunt u eventueel hortensiabloemen kopen. 16

17 Daarna wij rijden terug en zijn tussen en uur weer in Zoetermeer. De kosten voor deze dagtocht zijn voor leden ANBO, KBO, PCOB 46,50 p.p. en voor niet-leden 49,50 p.p., inclusief fooi chauffeur. (s.v.p. van niet-anbo leden adres en telefoonnummer opgeven.) Een annuleringskostenverzekering is niet inbegrepen. U kunt zich nog aanmelden voor deze tocht via de ANBO Senioren City onder opgave van: rollator mee? Naam, telefoonnummer, opstapplaats en van welke bond men lid is. Wij verzoeken u de reiskosten gelijktijdig met uw aanmelding te voldoen op rekeningnummer: t.n.v. ANBO-Evenementen. Uw aanmelding is pas definitief, zodra de reissom bij ANBO-Evenementen binnen is. Ophaalschema uur Reginagang Bushalte uur Albrandswaard 1 Ingang parkeerterrein uur Duitslandlaan Leliënborch, bushalte uur Parkdreef Winkelcentrum Seghwaert (bij Lidl) uur Gondelkade 33 Wooncentrum uur Lijnbaan Winkelcentrum Noordhove Wij verzoeken u dringend 5 minuten voor uw vertrektijd bij de opstapplaats aanwezig te willen zijn en wensen u een fijne en mooie dag toe. Gezellige Dag zaterdag 19 oktober 2013 Saskia van Dieren Het is nu nog volop zomer met bijna tropische temperaturen. Over twee maanden is het oktober en alweer herfst. We lopen dan weer in onze winterkleding', de kachel op een laag pitje en de deuren dicht. 17

18 Dan bieden wij u een gezellige dag! Wij ontvangen u vanaf uur met een kopje koffie met een soesje. Daarna komt voor u de groep Meuk optreden. Het repertoire bestaat uit oude en wat recentere Nederlandstalige liedjes die een glimlach van herkenning oproepen en vaak uitnodigen tot meezingen. Denk hierbij aan muziek uit de vijftiger en zestiger jaren met nummers van o.a. Cocktail Trio, Annie de Reuver, maar ook Boudewijn de Groot, Jaap Fischer en Guus Meeuwis worden met veel plezier gebracht. Tussen de middag komt de Chinees voor u. Ik raad u aan niet alles in een keer op te scheppen, maar rustig twee of drie keer langs te komen. Er is altijd meer dan genoeg voor u. Na de maaltijd is het de beurt aan Dinie en Leen om voor u een leuke bingo te draaien. Dat doen ze al heel wat jaren en wat zijn wij blij dat ze dat deze keer ook weer voor u doen. Ik hoorde dat Dinie al bezig was de prijzen te kopen. Wellicht gaat u met een prijs naar huis. Zoniet, dan ontvangt u van ons een plantje en gaat u toch niet met lege handen naar huis. Deze dag wordt weer gehouden in 't Centrum, Frans Halsstraat, achter de Pelgimskerk. Het programma eindigt om ongeveer uur. U kunt zich opgeven via de ANBO Senioren City. De prijs voor leden van de ANBO en andere ouderenbonden is 22,--. Niet-leden betalen 24,50. Bij betaling op rekeningnummer ten name van de ANBO Zoetermeer vermelden: Gezellige Dag 19 oktober. U bent ingeschreven als het inschrijfgeld ontvangen is. Ten slotte raad ik u aan niet te lang te wachten met de inschrijving. Tot ziens op de gezellige dag. 18

19 Interview met Maryanne Kuipers Koos Graniewski Maryanne woont met echtgenoot Fred van den Bree in de hovenbuurt. Een prettige omgeving met veel sociale contacten tussen de buren. Maryanne kwam als Hagenees in 1971 naar Palenstein. Na verschillende verhuizingen binnen Zoetermeer is de huidige ruime woning toch wel haar eindbestemming. Met een tuin waar vogels als de bonte specht zich thuis voelen, is de behoefte om naar elders te gaan verdwenen. Op mijn vraag hoe ze lid is geworden van de ANBO, kwam een ongebruikelijk antwoord. Maryanne is actief bij de bowlingclub van de ANBO. Toen ze werd gevraagd om de administratie van de bowlingclub op zich te nemen, hoorde ze pas dat bowling een activiteit is van de ANBO Zoetermeer/Benthuizen. Het leek haar gepast om dan ook maar lid van die ANBO te worden! Maryanne is een jonge senior. Toen ik haar bezocht was ze net 65 jaar geworden. Een pensionada met een kleurrijk arbeidsverleden. Dat variëerde van kunstenares, etaleuse, uitzendkracht, administratieve banen in de geestelijke gezondheidszorg, telefoniste bij V&D tot letselschade-expert bij SRK. Bij laatstgenoemde rechtsbijstandverzekeraar werkte ze 33 jaar. In ons gesprek valt haar kritisch positieve instelling op. Maryanne was bijvoorbeeld 25 jaar lid van de ondernemingsraad van SRK. Ze hield de vinger aan de pols van haar werkgever en kon invloed uitoefenen op diens beleid, met speciale aandacht voor de positie van het personeel. Naast haar intensieve sociale leven, heeft Maryanne nog tijd voor lezen, fotografie, haar twee (hele mooie) katten, strandbezoek en sport. Ze volgt de Tour de France nauwlettend. Ze vertelt dat de wielersport haar met de paplepel is ingegoten. Haar grootvader had een fietsenwinkel. Hij was tevens een begenadigd baanwielbreier (iemand die spaken in een wiel breit) en oprichter van wielervereniging De Spartaan in Rijswijk, waar het Ammerlaan-cirquit naar hem is vernoemd. Met haar talent en energie is Maryanne een aanwinst voor de bowlingclub en voor onze ANBO-afdeling. We hopen dat ze als opvolger van Martien Paling lang actief in en voor onze ANBO-afdeling zal zijn. 19

20 In de vorige ANBOde riep Maryanne leden van de ouderenbonden op om lid te worden van de bowlingclub. Ouderdom komt helaas met gebreken en enkele leden hebben om gezondheidsredenen hun lidmaatschap moeten opzeggen. Nieuwe leden zijn dan ook meer dan welkom. Doorgeven gegevens aan de afdelingsledenadministratie In elke ANBOde treft u een formulier aan om wijzigingen door te geven aan de ledenadministratie. Wilt u zoveel mogelijk gebruik maken van dit formulier. U hoeft de wijzigingen niet meer door te geven aan het landelijk verenigingsbestuur in Woerden; dat doen wij voor u. 20