Over je KLJafdeling. Nota s Trainingsdagen - Over je KLJ-afdeling - -

Transcriptie

1 Over je KLJafdeling In dit onderdeel behandelen we een aantal algemene thema s die cruciaal zijn voor een goede en verantwoorde afdelingswerking. Een onvergetelijk KLJ-jaar voor de leden en de leiding begint bij een goede planning. In dit onderdeel geven we je tips en aandachtspunten mee om zo n jaarplanning op te maken. Niet enkel over deze jaarplanning, maar ook over heel wat andere zaken moet er gecommuniceerd worden zowel binnen de KLJ-afdeling als naar de buitenwereld toe. Hoe communiceer je op een correcte, assertieve manier en hoe bouw je aan een sterk en goed netwerk waarop je afdeling kan steunen? Het antwoord vind je eveneens verder in dit onderdeel. Ten slotte staan we nog grondig stil bij een aantal niet zo eenvoudige, maar wel uiterst belangrijke thema s voor elke KLJleid(st)er: verkeersveiligheid, de KLJ-verzekering en EHBO. - -

2

3 P lan je activiteiten Een afdeling goed draaiende houden, betekent meer dan wekelijks of tweewekelijks activiteiten begeleiden voor de leden. Als bestuurslid van KLJ heb je ook taken of verantwoordelijkheden die met de algemene werking van jullie KLJ samenhangen. Denk maar aan jullie maandelijkse bestuursvergadering, jullie jaarlijkse eetdag, de fuif, het kamp, het bestuursweekend,. Het hele jaar door zijn bestuursleden bezig met hun afdeling. Daarom maken de meeste bestuursploegen bij het begin van het werkjaar een (jaar)planning op. Zo n jaarplanning is eigenlijk een kapstok waar een afdeling haar hele werkjaar aan vast hangt. In dit onderdeel ontdek je waarom het nuttig is om met een jaarplanning te werken. Daarnaast geven we een aantal praktische tips en aandachtspunten mee, als houvast voor jullie om zelf een jaarplanning op te stellen. En ten slotte is het uiteraard van groot belang om je jaarplanning voldoende bekend te maken. 1. Waarom werken met een jaarplanning? Bij het begin van het werkjaar zit je vol goede voornemens om dingen te realiseren en activiteiten te doen. Daarom is het handig om eens stil te staan bij een planning. Met het plannen van een werkjaar begin je liefst op tijd. Zo heb je nog voldoende ruimte om eventueel zaken bij te sturen of aan te passen. Sommige zaken zal je trouwens tijdig moeten aanvragen of vastleggen en dan kan een degelijke planning zeker zijn nut bewijzen. Het is alvast een mythe om zo n planning uit te werken op één vergadering. Beter is het om hier een volledig weekend voor uit te trekken, zodat je met de volledige bestuursploeg kan bespreken wat voor jullie belangrijk is en zeker gerealiseerd moet worden. Bovendien kan je dit dan rustig en heel gedetailleerd doen, zodat je geen zaken over het hoofd ziet. Ten slotte is het trouwens veel gemakkelijker werken met een planning waaraan iedereen heeft meegewerkt! Voordelen van het werken met een jaarplanning: Een jaarplanning is een kapstok voor een goede afdelingswerking. Het maakt dat een afdeling niet meer afhankelijk is van een aantal toevalligheden (veel/ weinig tijd, locatie al dan niet vrij, veel/weinig leiding, ). Veel problemen kunnen worden voorkomen door een duidelijke planning op te stellen

4 Een planningsmoment garandeert overleg tussen de bestuursleden. Op die manier kunnen alle neuzen dezelfde kant uitwijzen. Wanneer je een jaarplanning uitwerkt en deze tijdig bezorgt aan je leden en hun ouders, kunnen zij hiermee rekening houden tijdens het plannen van hun eigen agenda. Zo heb je meer kans dat je leden aanwezig zijn op elke activiteit. Door middel van een jaarplanning krijg je een goed overzicht op je activiteiten. Je kan voldoende variatie in je activiteiten steken. Wanneer je een goede jaarplanning hebt, kan je de werklast voor KLJ goed inschatten en drukke momenten zien aankomen. Een planningmoment organiseren, zorgt voor enthousiasme bij de bestuursleden. Samen een planning opstellen, zorgt ervoor dat je samen kan uitkijken naar een jaar vol leuke KLJ-activiteiten. 2. Hoe ga je te werk? Aandachtspunten en tips bij het opstellen van een jaarplanning: Vooraleer je begint, evalueer je best het vorige werkjaar: leer uit knelpunten uit het verleden! Zet alle activiteiten van KLJ nationaal, de provincie en het gewest op de kalender. Houd ook rekening met de data die belangrijk zijn voor je dorp (zoektocht, gemeentelijke jeugdraad, eetdag van de Landelijke Gilde, kermis, dorpsfeesten, activiteit van andere jeugdbewegingen uit het dorp, ). Ga, voordat je aan je jaarplanning begint, na wanneer de communies, 100-dagen, examens, vallen. Zo voorkom je dat je geen volk hebt op je activiteiten. Spreek een vast tijdstip af voor bestuursvergaderingen en houd je er het hele jaar aan. Zo vermijd je dat mensen niet komen, omdat ze niet op de hoogte waren van de vergadering. Bovendien verplicht je jezelf dan om regelmatig bij je werking stil te staan. Stel bij de planning eerst een raamprogramma op: eerst vul je alle grote data in (kamp, ouderfeest, fuif ) en alle bestaande klassieke activiteiten (zwemmen, verrassingsreis ). Nadat je het raamprogramma hebt opgesteld ga je op zoek naar activiteiten per leeftijdsgroep. Zorg ervoor dat het aanbod evenredig en gevarieerd is voor de verschillende leeftijdsgroepen. Een brainstorm kan hier wonderen doen. Breng zeker regelmaat en een vaste frequentie in je activiteiten. Bv. om de veertien dagen activiteit voor -16 op zaterdag. Zo weet iedereen, leden, ouders en bestuur, wanneer er KLJ is. Bovendien kan je zo voorkomen dat een bepaalde leeftijdsgroep een maand geen activiteit heeft

5 Plan de consumptieactiviteiten op momenten dat de bestuursleden examens hebben. Want op zo n moment heb je net iets minder tijd om zelf een activiteit in elkaar te boksen. 3. De planning bekend maken? Als de jaarplanning uiteindelijk op punt staat, is het natuurlijk de bedoeling dat je leden en hun ouders zo snel mogelijk op de hoogte zijn van de planning. Op die manier kunnen zij die ook meteen opnemen in hun agenda en heb je de meeste kans dat ze aanwezig zullen zijn. Maak afspraken binnen je bestuur over het verspreiden van die planning: bv. via het tijdschriftje van de afdeling, via een brief, via de website, In je jaarplanning moet duidelijk opgenomen worden wanneer er activiteiten georganiseerd worden of wanneer deelgenomen wordt met de afdeling aan een bepaalde activiteit. Dit wil niet zeggen dat in deze planning ook al moet staan wat de activiteiten precies zullen inhouden. Sommige zaken mogen nog even een verrassing blijven. Het is wel belangrijk om dan met je bestuur afspraken te maken over wanneer de leden dan wel meer informatie krijgen rond bepaalde activiteiten (bv. waar gaat de activiteit door, moeten ze iets meebrengen, moeten ze oude kleren aantrekken, ). Je kan er bijvoorbeeld voor kiezen om de uitgebreidere planning maandelijks aan het lokaal op te hangen, op je website te plaatsen, de activiteiten van de volgende maand telkens te laten opnemen in de plaatselijke krant,... Zorg in elk geval voor een leuke en aantrekkelijke planning op maat van je leden en de opkomst zal zeker en vast een succes zijn! Tip KLJ zorgt jaarlijks voor lege planningskalenders en stickers met een overzicht van alle KLJ-activiteiten die op provinciaal en nationaal niveau worden georganiseerd. Maak hiervan gebruik en vraag ernaar bij je vrijgestelde. Meer info? Wegwijs: Over het bestuur van KLJ > B. Een jaar lang KLJ

6 C ommunicatie Met wie kom je zoal in contact als bestuurslid van KLJ? Wie maakt er allemaal deel uit van jullie netwerk? En vooral hoe ga je met dit netwerk om en kan je er op een positieve manier gebruik van maken, zodat het jullie werking ten goede komt? Ontdek het in dit onderdeel rond communicatie. Daarnaast willen we ook nog even stilstaan bij de manier van communiceren: je mening verkondigen op een bestuursvergadering, een ongeruste moeder te woord staan, een akkoord bereiken met een kwade buurman, allemaal niet zo eenvoudig! Daarom geven we hier een aantal belangrijke tips en aandachtspunten mee in verband met communicatie en de manier waarop. 1. KLJ is netwerken Als leiding binnen KLJ communiceer je natuurlijk niet enkel met je medeleiding. Je KLJ is een deel van een heel netwerk waar je regelmatig energie in moet steken, maar waar je enorm veel steun, hulp en appreciatie van terug kan krijgen. Denk maar aan het gratis vervoer van het kampmateriaal, omdat de vader van één van je leden een transportbedrijf heeft. Kortom, als KLJ-afdeling leef je best niet op een eiland. Voortdurend doe je beroep op anderen om je afdeling draaiende te houden. Je probeert mensen of instanties te overtuigen dat wat je als afdeling doet de moeite waard is. Die wirwar van contacten maakt je afdeling vaak ongezien sterk. En dat is een netwerk! 1.1. Wie maakt deel uit van dit netwerk? Ouders De ouders van de leden wonen meestal in de buurt van het KLJ-lokaal. Zij zijn het belangrijkste uithangbord van je afdeling, zowel in goed als in minder goede tijden. Het zijn de ouders die hun kinderen aan de leiding toevertrouwen, die mondelinge reclame maken bij andere ouders, die naar een eetdag komen of die eens naar de schaatsbaan rijden. Zonder ouders zijn er geen kinderen én geen KLJ. Zonder het vertrouwen van de ouders, is er ook geen steun voor de leiding en is het dus moeilijk werken

7 In sommige afdelingen kunnen ouders ook op een meer formele manier de afdeling helpen. Er zijn vzw s die het lokaal helpen beheren en uitbaten, er zijn oudercomités die meehelpen aan fondsenwervingen en die bijvoorbeeld de band met de parochie onderhouden. Gewestbestuur In het gewestbestuur zitten telkens een of twee bestuursleden van de naburige afdelingen. Tijdens zo n gewestbestuur kun je ideeën opdoen van andere KLJ s, hulp vragen bij initiatieven of bij problemen, je kan ook deelnemen aan gewestactiviteiten met je afdeling, je hebt er contact met je vrijgestelde en je kan er promotie maken voor de eigen initiatieven. Redenen genoeg dus om ook iemand van jullie afdeling naar het maandelijkse gewestbestuur te sturen. Oud-leiding Sommige afdelingen hebben een oud-leidingswerking, anderen dan weer niet. Of er nu een expliciete oud-leidingswerking is of niet, oud-leiding zal altijd op de één of andere manier verbonden blijven met hun afdeling. Soms zijn ze een grote hulp, soms is het ook vervelend dat ze zich blijven moeien met bepaalde dingen die je liever zelf zou oplossen. Je kan hun mening vragen bij belangrijke beslissingen of hen inschakelen als hulp bij bepaalde initiatieven. School De school is in de eerste plaats de plaats waar je leden het grootste deel van hun tijd doorbrengen. Je kan je dus wel indenken dat de school een belangrijke plaats inneemt in het leven van kinderen en jongeren. Het is de uitgelezen plaats om aan ledenwerving te doen. Deel een folder uit in de klassen, voorzie speelplaatsanimatie of misschien mag je zelfs een spel spelen in de klassen. Kinderen die in de KLJ zitten, zijn er trots op dat hun leiding eens naar hun school komt. Misschien is dat wel het geheim achter schoolwervingen: niet de spelletjes die worden gespeeld op de speelplaats, maar het feit dat de kinderen andere kinderen over hun KLJ-ervaringen vertellen. Heel wat afdelingen gebruiken lokalen of terreinen van een school. Een goede band met de school is dan ook een must. Maar de school kan ook in andere gevallen nuttig zijn voor je afdeling: bijvoorbeeld om materiaal te lenen of om de schoolbus te gebruiken. Parochie De parochie is vaak een goede steun, want de KLJ-afdeling mag hun lokalen en terreinen (vaak gratis) gebruiken. Anderzijds krijgen afdelingen soms kritiek vanuit de parochie: zij begrijpen het jonge KLJ-volkje niet altijd. Andere afdelingen hebben dan weer een zeer goede relatie met hun parochie en hebben zelfs een proost die veel voor hen betekent

8 Jeugdraad en jeugddienst De jeugdraad is een adviesraad, een gemeentelijk adviesorgaan. Het is de officiële spreekbuis van de jongeren bij het gemeentebestuur en omgekeerd. Het is een verzameling jonge mensen die zich bekommeren om wat gemeentebestuur allemaal beslist voor kinderen en jongeren. Op de jeugdraad kun je dus mee beslissen over wat er moet komen of moet veranderen voor de jeugd in de gemeente: de inrichting van speelpleintjes, het materiaal in de uitleendienst, subsidies,... Veel gemeenten bieden heel wat praktische diensten aan. Dat kan gaan van vrachtwagens ter beschikking stellen voor kampvervoer tot onderhoud van het lokaal. Veel gemeenten hebben bovendien een uitleendienst waar je gratis of tegen een kleine vergoeding spel- en feestmateriaal kan ontlenen. Als je niet goed weet waarvoor je op je gemeente beroep kan doen, kan je gerust eens langslopen bij de jeugdconsulent op de jeugddienst. Hij of zij zal jou ongetwijfeld alles in geuren en kleuren uitleggen. Andere jeugdbewegingen Contact met naburige jeugdverenigingen kan handig zijn en kan een meerwaarde bieden: samen een activiteit organiseren en materiaal uitwisselen. Interessante partners zijn de andere jeugdbewegingen, de speelpleinen, de kinderateliers en de jeugdhuizen. Andere verenigingen Naast andere jeugdverenigingen zijn er ook een aantal volwassenenverenigingen in je gemeente zoals de Landelijke Gilde, de KVLV, de KWB, Hiermee samenwerken kan handig zijn om bijvoorbeeld meer mensen te bereiken. Je kan misschien zo leden werven. Veel volwassenen in verenigingen hebben namelijk ook kinderen. Sportclubs maken ook deel uit van het netwerk van een afdeling. Ongetwijfeld zitten een aantal van jouw leden in een sportclub. Misschien kun je eens op bezoek gaan bij een minder bekende sporttak. Ze ontvangen je met open armen en je hebt er een fijne KLJ-activiteit bij. 1.2 Hoe bouw ik als afdeling een netwerk op? Richt je tot mensen die het dichtst bij je afdeling staan: goede vrienden van de bestuursploeg, geëngageerde ouders, enthousiaste oudleiding, Stel je open naar de buitenwereld. Spreek bijvoorbeeld ouders aan om de leden mee naar het zwembad te brengen. Stuur oud-bestuursleden een persoonlijke uitnodiging voor een bonte avond. Ze zullen dit zeker weten te waarderen. Wanneer je hen dan vraagt om een handje toe te steken bij de fuif, komen ze met nog meer plezier helpen. Op die manier gaan mensen zich betrokken voelen bij jouw afdeling

9 Als je de mensen rond je afdeling iets beter leert kennen, begin je veelal over andere zaken te praten dan de KLJ. Zo kom je wellicht te weten dat sommige ouders actief zijn in organisaties zoals het oudercomité van de school, de KVLV of een sportvereniging. Wanneer je een netwerk wil uitbouwen, zijn zulke ouders goud waard: ze staan met één voet in jouw afdeling en met één voet in een andere vereniging. Zij vormen dan ook de geschikte personen om die andere organisaties aan te spreken. Voor niets gaat de zon op. Netwerking verloopt meestal in twee richtingen. Over het algemeen krijg je als afdeling veel gedaan van andere verenigingen. Maar het kan ook dat ze jou een kleine wederdienst vragen door bijvoorbeeld te tappen op hun teerfeest. Het loont de moeite om daarin te investeren. Investeer in je relaties. Omdat connecties soms vervagen en mensen uit verenigingen verdwijnen, is het belangrijk dat je voortdurend contact blijft leggen en extra mensen leert kennen. Bovendien moet je erop toezien dat de gelegde contacten worden onderhouden. Dat vraagt veel tijd en moeite, maar het loont. 1.3 Opgepast voor de valkuilen De betrokkenheid van een netwerkpartner kan te groot worden: men gaat zich moeien! In zo n situatie komt het erop aan om duidelijke afspraken te maken. Zo kun je afspreken dat buitenstaanders wel suggesties mogen doen, maar dat de uiteindelijke beslissingen met de bestuursploeg genomen worden. Contacten kunnen spaaklopen door negatieve publiciteit. Als veel mensen je afdeling kennen, betekent dit dat veel mensen ook over je afdeling praten. Mensen roddelen helaas graag over schandaaltjes. De vaak opgeblazen verhalen kunnen je goede naam schade berokkenen. Hier is jammer genoeg vaak weinig aan te doen. Overbevraging kan je netwerkrelaties verzuren. Netwerkpartners kunnen te veel van je afdeling verwachten: die van de KLJ lossen dat wel op. Let op voor zulke situaties en reacties. De lastige opmerking maar de KLJ doet dat al jaren kun je weerleggen door te stellen dat er nu een nieuwe bestuursploeg is en dat die het recht heeft om nieuwe keuzes te maken. Het spreekt voor zich dat je dat best zo diplomatisch mogelijk aanpakt! Ondanks de valkuilen biedt een stevig netwerk meer voor- dan nadelen. Alleen op je eiland is maar alleen. Bovendien vormen alle contacten die je legt met de buitenwereld een enorme verrijking voor je afdeling. Loopt er een contact spaak, dan is dat jammer maar zeker niet onoverkomelijk. Trouwens, uit negatieve ervaringen kun je veel lessen trekken

10 2. Luister naar mij Je zal het al wel eens hebben meegemaakt dat je tijdens een bestuursvergadering je mening na een tijdje gewoon inslikte, omdat je bang was voor het oordeel van de anderen of omdat er toch niet geluisterd werd. Of misschien sloeg je de deur van het lokaal al wel eens hard dicht, na een verhitte discussie met je medeleiding waarbij je je gelijk niet kreeg. Het overkomt ieder wel eens, omdat ieder telkens met zijn totale persoon acteert binnen een gesprek of discussie. Alternatief voor deze wijze van communiceren, is assertief reageren en communiceren. Op cursus hebben we, samen met jullie, een aantal oefeningen op assertief reageren en communiceren gedaan. Aan de hand van rollenspelen konden jullie zelf ondervinden wat dit inhoudt. Hieronder vind je nog eens beknopt de definitie van assertief communiceren en de basisprincipes. 2.1 Assertief communiceren Assertief gedrag/communiceren: kunnen opkomen voor jezelf en je mening, zonder anderen nodeloos te kwetsen. Assertief reageren, betekent de KEUZE kunnen maken om te reageren zoals je dat zelf wil, zonder daarbij ongewenste conflicten met jezelf en je omgeving te veroorzaken. De principes van assertief gedrag Ik mag voor mijn eigen mening en gevoelens opkomen. Ik hoef daarvoor geen verklaring te geven. Ik ben verantwoordelijk voor mijn gedrag en draag er de consequenties van. Ik mag van mening veranderen. Ik mag fouten maken. Ik mag zeggen: Ik weet het niet, ik begrijp het niet. Ik mag weigeren. Het is niet nodig dat iedereen mij aardig vindt om soepel te kunnen omgaan met de anderen

11 Tot slot nog een laatste tip: bij assertief gedrag is het belangrijk om steeds te spreken vanuit jezelf ( ik ). Met het geven van je eigen mening of door duidelijk te maken wat je zelf voelt, kan je niets fout doen. Maak daarom zoveel mogelijk gebruik van IK-boodschappen: Spreek in de ik-vorm ( ik denk dat dit niet zo n goed idee is en niet dit is een slecht idee ). Druk uit wat je tegenvalt of waar je niet mee akkoord gaat en geef meteen een alternatief of wat je dan in de plaats wil. Dit voorkomt zeuren of verwijten. Gebruik: ik wil niet/ik wens niet in plaats van ik kan niet. Spreek op een directe manier in plaats van vaag en onzeker (misschien, ergens, eventueel). Hou deze principes in je achterhoofd tijdens een bestuursvergadering, een ander overleg, een discussie of een gesprek. Ze zullen je zeker en vast helpen om je mening op een correcte manier weer te geven. Durf deze principes ook aan te halen op bijvoorbeeld een bestuursvergadering wanneer je het gevoel hebt dat niet iedereen vrij zijn mening kan zeggen

12 V erkeersveiligheid Het verkeersreglement is niet meteen een boeiend leesboek dat je vastpakt ter ontspanning op vrijdagavond. Het is aan de andere kant wel heel belangrijke materie! Elke goede, verantwoordelijke leid(st)er moet op de hoogte zijn van de verkeersregels die gelden wanneer je op tocht gaat te voet, met de fiets of eventueel met de auto. Om het voor jou wat beter verteerbaar te maken, hebben we in dit onderdeel de belangrijkste verkeersregels en de richtlijnen vanuit KLJ op een rijtje gezet. Neem ze grondig door en verzeker nog meer de veiligheid van jouw leden! 1. Op tocht te voet: verkeersregels en richtlijnen KLJ Ken de wegcode Alleen als iemand van de leiding de wegcode én de richtlijnen van KLJ kent, mag hij de leiding nemen van een tocht of wandeling. Minimaal aantal leid(st)ers Als je op tocht gaat, gaan er steeds minimaal twee leid(st)ers mee. Een groep alleen op sleeptouw nemen kan absoluut niet! Als er dan iets gebeurt, kan je onmogelijk én je ontfermen over de slachtoffer(s) én over de groep. Naarmate de groep groeit, heb je meer leiding nodig. Onderstaande tabel geeft aan hoeveel leiding je minimaal moet voorzien tijdens een tocht. Aantal leden Aantal leiding 0-15 Minimaal Minimaal Minimaal Minimaal Minimaal Minimaal 7 Leden alleen op tocht? Neen! Leden jonger dan 16 jaar gaan in geen enkel geval alleen op tocht. Als je dit toch toelaat, voldoe je niet aan je wettelijke toezichtplicht als jeugdbewegingsleid(st)er. Als er dan een ongeval gebeurt, is de kans bijzonder groot dat je persoonlijk aansprakelijk wordt gesteld!

13 Leden ouder dan 16 jaar alleen op tocht Leden ouder dan 16 jaar kan je wel alleen op tocht laten gaan. Maar ook dan moet je een aantal verplichtingen nakomen: - Inbouwen van een aantal controlepunten zodat je het gedrag van de groep kan controleren. - Duid één eindverantwoordelijke aan, eventueel met een aantal helpers (aantal evenredig met de tabel hierboven). Zorg dat deze mensen de wegcode kennen. - Geef daarnaast ook altijd een GSM én een nummer dat kan gebeld worden mee. Op die manier kan je op elk moment in contact treden met de groep. Verlichting: verplicht Eén simpele regel: als je op tocht gaat draag je altijd zoveel mogelijk reflecterende vestjes en lichtweerkaatsers, ook overdag! Slechte zichtbaarheid is immers niet alleen s nachts een probleem, maar ook bij slecht weer. En het weer kan nu eenmaal snel omslaan. Maak er dus een gewoonte van om op tocht altijd veiligheidsmateriaal te dragen! Zorg dat iedereen een reflecterende armband draagt (net boven de elleboog). Als de groep rugzakken draagt, rust je deze best ook uit met reflecterende strips. Draag daarnaast zoveel mogelijk fluorescerende vestjes. Als er niet voor iedereen één is, verspreid je de mensen die een vestje dragen zo goed mogelijk over de groep. Zeker voor- en achteraan! Vraag bovendien aan je leden dat ze kleding met heldere kleuren dragen. Dit verhoogt de zichtbaarheid aanzienlijk. Vergeet daarnaast niet dat de wegcode tussen het vallen van de avond en het aanbreken van de dag of bij beperkte zichtbaarheid overdag extra verlichting verplicht: - Als de groep rechts loopt: een wit of geel licht links vooraan en een rood links achteraan. - Als de groep links loopt: een rood licht rechts vooraan, een wit of geel licht rechts achteraan. Naargelang de lengte van de rij, moeten op de flanken één of meer gele of witte lichten gedragen worden die in alle richtingen zichtbaar zijn. Op tocht bij slecht weer of in het donker? Is af te raden. Je neemt een groot risico! Op de rijbaan wandelen: vermijden! Hoewel de wegcode het in een aantal specifieke situaties toelaat om als groep op de rijbaan te lopen, kies je als KLJ-groep enkel voor de rijbaan als het écht niet anders kan. Indien mogelijk loop je altijd op het voetpad, de berm, het fietspad, de parkeerzone,... Let wel, op het fietspad mag je de andere weggebruikers niet hinderen

14 Ben je toch verplicht om op de rijbaan te lopen, weet dan dat dit een gevaarlijke situatie is. Voorzie, indien mogelijk, extra begeleiders en neem nooit meer dan de helft van de breedte van de rijbaan in. Leiding: niet gezellig samen kletsen Als leiding verspreid je je over de groep: iemand vooraan, iemand achteraan en de rest van de leiding verspreidt zich over de groep. Zeker als je met grote groepen op stap gaat, is een fluitje absoluut noodzakelijk! Oversteken Je houdt je uitdrukkelijk en onvoorwaardelijk aan de wegcode. Dit betekent dat je als leider van een groep enkel het verkeer mag stilleggen als je voorzien bent van het correcte bordje hiervoor. Als je met een grote groep op stap bent, voorzie je best meerdere leiding met zo n bordje. Bij het oversteken stellen leiders zich op de rijbaan op, aan weerszijden van de groep. Oversteken is gevaarlijk. Dit is niet het moment voor grapjes of stunts. Je neemt als leiding je verantwoordelijkheid en schrikt er niet voor terug onverantwoordelijk gedrag onmiddellijk aan te pakken. De wegcode en richtlijnen van KLJ gelden altijd! Je loopt niet enkel tijdens een echte tocht op straat. Ook bv. tijdens een dorpsspel begeef je je op de openbare weg. Ook dan gelden de wegcode en de richtlijnen van KLJ! Weet dat een spel dubbel gevaarlijk is, omdat zowel je leden als jijzelf niet dezelfde veiligheidsreflex hebben als bij een echte tocht. 2. Op tocht met de fiets: verkeersregels en richtlijnen KLJ Als je op tocht gaat met de fiets gelden dezelfde veiligheidsrichtlijnen als wanneer je te voet op tocht gaat (zie veiligheidsrichtlijnen hierboven). Daarnaast willen we jullie nog een aantal uiterst belangrijke richtlijnen, specifiek voor een toch met de fiets, meegeven. Fietshelm verplicht! Een fietshelm vermindert het risico op hoofdletsels met 85%! Niet zeuren, gewoon verplichten, zeker bij jonge leden. Reparatiemateriaal Neem als leiding altijd het nodige reparatiemateriaal mee voor lekke banden en reservelampjes voor de verlichting

15 Welke regels volgen? In het verkeersreglement wordt een onderscheid gemaakt tussen de regels voor individuele fietsers en de regels voor fietsers in groep. Als je fietst in groep heb je twee mogelijkheden: je volgt de regels van de individuele fietsers of je volgt de regels die gelden voor fietsers in groep. Als je kiest voor de regels voor fietsers in groep, heb je meer mogelijkheden, maar ook meer verplichtingen, bv. begeleiding met een reglementaire auto. De wet bepaalt dat, om de regels van een groep te mogen volgen, je minstens met 15 moet zijn. Als afdeling heb je meestal niet de mogelijkheid om bv. reglementaire begeleidende auto s te voorzien. We raden je dan ook uitdrukkelijk aan om de regels van individuele fietsers te volgen! Dus niet op de rijbaan fietsen. Controle van de fietsen Bezorg al je leden in voorbereiding van het kamp of de activiteit onderstaande fietscontrolekaart. Controleer de fietsen van de leden voor de activiteit of het kamp. Fietsen die niet in orde zijn, kunnen helaas niet mee! Fietscontrolekaart Wettelijk verplicht: Twee werkende remmen Een goed functionerende bel Een witte reflector vooraan Een rode reflector achteraan Een witte reflecterende strook aan weerszijden van elke band en/of minstens twee gele of oranje dubbelzijdige reflectoren per wiel Gele of oranje reflectoren aan weerszijden van elke pedaal Fietsers moeten s nachts en wanneer de zichtbaarheid minder dan ongeveer 200m bedraagt, een vast licht of knipperlicht gebruiken. Een wit of geel licht vooraan en een rood licht achteraan. Dit rode licht dient s nachts bij helder weer zichtbaar te zijn van op een afstand van minimum 100m. Beide lichten mogen zowel op de fiets als op de fietser bevestigd worden. Hier let je ook best op: Zadel: stevig vastgezet, op de juiste hoogte Stuur: stevig vastgezet, iets hoger dan het zadel Wielen: stevig vastgezet, zonder speling Spaken: strak aangespannen Velgen: zonder vervorming Banden: zonder scheuren, uitstulpingen of afgesleten loopvlak, hard opgepompt Ketting: goedgesmeerd, met ongeveer 1 cm speling Pedalen en trapas: zonder speling Frame: zonder roest of beschadigingen

16 3. Verplaatsing met de auto Vermijd in de eerste plaats het gebruik van de auto en neem, lekker ontspannend, de trein of bus. Voor de chauffeur: hou je aan de verkeersregels, rij niet roekeloos, rij niet onder invloed, pas je snelheid aan aan de omstandigheden (mist, file, ), rij defensief in plaats van agressief. Kinderen mogen op elke leeftijd voorin plaats nemen in de auto, op voorwaarde dat ze vastgeklikt worden met de gordel (>1m35) of in een kinderzitje (<1m35). Toch nemen kinderen onder de 12 jaar bij voorkeur op de achterbank plaats, tenzij deze volzet is. Alle inzittende personen moeten altijd een gordel dragen. Bij wet moeten kinderen kleiner dan 1m35 vervoerd worden in een geschikt kinderbeveiligingssysteem (kinderzitje). Als KLJ-afdeling moet je je echter geen kinderzitje aanschaffen. De wet maakt een uitzondering wanneer de kinderen niet door de eigen ouders worden vervoerd en wanneer het incidenteel vervoer is over een korte afstand. Dan volstaat de gordel, maar moeten de kinderen wel achterin zitten. Voor een verre afstand vraag je dus best de kinderzitjes van de ouders. Je mag maar zoveel mensen vervoeren als er beschikbare zitplaatsen zijn in je auto. Klik nooit twee kinderen in één gordel! Tip Als je op toch gaat, met de fiets of te voet, verplicht dan je leden om altijd fluovestjes te dragen. Toon uiteraard zelf het voorbeeld! Meer info? Een duidelijke beschrijving van alle belangrijke verkeersregels en richtlijnen voor een tocht te voet, met de fiets of met de auto vind je in de Wegwijs: Over je KLJ-afdeling > C. Veiligheid

17 V erzekeringen Door het betalen van het lidgeld van KLJ, ben je automatisch verzekerd door de KLJ-verzekering. Het is dus van groot belang iedereen van jouw afdeling zo snel mogelijk in te schrijven. Verzekerd zijn wil echter niet zeggen dat zomaar alles kan en mag. Als KLJ-leid(st)er heb je een aantal verplichtingen ten aanzien van je leden, bovendien zijn er een aantal activiteiten, voorvallen of zaken die niet door KLJ verzekerd zijn. In dit onderdeel vind je meer informatie hierover. 1. De basis: toezichtplicht en organisatieplicht Een goede leid(st)er heeft, in het algemeen, twee verplichtingen ten aanzien van de leden (en hun ouders): toezichtplicht en organisatieplicht. Toezichtplicht: op elk moment moet je voldoende toezicht houden op je leden, zodat je hen kan aanspreken om bijvoorbeeld voorzichtiger te zijn, samen te blijven,... Hieronder wordt ter illustratie een situatie beschreven, waarbij niet voldaan is aan de toezichtplicht. Bijvoorbeeld: Tijdens de zondagmiddagactiviteit deden we een dorpsspel met de 12. Jessica had een post op het kerkplein waar de leden een gocartparcours moesten afleggen. Toevallig passeerden ondertussen twee vriendinnen die bij haar op school zitten. Jessica ging naar hen toe en knoopte een gesprek aan, de leden waren toch bezig Enkele minuten later reed één van de leden met de gocart van de kerktrappen af, en deed hierbij een lelijke val. Dit is duidelijk een situatie die vermeden had kunnen worden, indien de leidster had gezien dat de kinderen roekeloos aan het spelen waren. Organisatieplicht: al je activiteiten moet je zo goed mogelijk voorbereiden. Op die manier beperk je immers de kans op ongevallen. Ook hier een voorbeeld van een mogelijke situatie waarin niet voldaan is aan de organisatieplicht

18 Bijvoorbeeld: Tijdens de opbouw van het sportfeest ziet het er naar uit dat het op zondag flink zal gaan waaien. Toch wordt het tentje waarin de hotdogs gebakken zullen worden enkel met een aantal piketten in de grond vast gemaakt. Diezelfde namiddag wordt het tentje losgerukt door de wind, en waait het tegen een geparkeerde auto. Deze situatie had vermeden kunnen worden. Door de omstandigheden goed in te schatten kan je je activiteiten meestal zo voorbereiden en organiseren dat je de risico s beperkt. Het tentje had bijvoorbeeld verzwaard kunnen worden door er enkele zware stenen of zakken zand aan vast te maken. Beide plichten bestaan er eigenlijk in dat je handelt als een goede huisvader. Je doet je best om ongevallen en risico s te vermijden. Als er dan een ongelukje gebeurt, weet je dat je er zelf alles aan gedaan hebt om dit te vermijden, en ben je ook goed verzekerd! 2. Aansprakelijkheid Waarover gaat het? Aansprakelijkheid gaat over verantwoordelijkheid dragen voor de gevolgen van je daden. Aansprakelijkheid is m.a.w. de verantwoordelijkheid die je draagt wanneer je schade veroorzaakt door een fout die je gemaakt hebt. Een fout kan zowel opzettelijk, als onopzettelijk (onvoorzichtigheid of nalatigheid) zijn. Het basisprincipe van aansprakelijkheid Het basisprincipe van aansprakelijkheid is potje breken, is potje betalen. Dit wil zeggen dat diegene die schade veroorzaakt deze moet vergoeden. Vandaar het belang van verzekeringen. Een verzekering vangt de zware verantwoordelijkheid op die je hebt bij aansprakelijkheid. Aansprakelijkheid als KLJ-leid(st)er Als KLJ-leid(st)er kan je aansprakelijk gesteld worden tenzij je aan twee plichten voldoet: 1. De organisatieplicht (zie hoger) 2. De toezichtsplicht (zie hoger) Het is de rechter die oordeelt of je aan deze plichten voldaan hebt. Hij/zij kan ook verschillende personen aansprakelijk stellen. Maar als je deze twee plichten naleeft en hieraan de nodige aandacht besteedt, moet je je geen zorgen maken

19 3. De KLJ-verzekering 3.1 Algemene info Over de KLJ-verzekering De KLJ-verzekering geldt wereldwijd en is een aanvullende verzekering. Dit wil zeggen dat de KLJ-verzekering pas tussenkomt als er geen andere verzekering is die de schade dekt. Dus als je geen familiale verzekering hebt die je schade dekt of slechts een bepaald deel van de schade, dan zal de KLJ-verzekering tussen komen. Schadeaangiftes moeten steeds via het Nationale KLJ-secretariaat verlopen. Je stuurt je schadeformulier dus altijd naar KLJ (Waversebaan 99, 3050 Oud-Heverlee). Wie is verzekerd? - Alle leden en bestuursleden (niet-ingeschreven leden zijn niet verzekerd!!!) - Alle aangestelden bv. helpers op een fuif, kookouders, - Ouders of voogden (enkel verzekerd voor burgerrechtelijke aansprakelijkheid) - Niet-leden tijdens ledenwervingsactiviteiten 3.2 Waarvoor zijn we verzekerd? Burgerrechtelijke aansprakelijkheid (= schade aan derden ) Lichamelijke ongevallen Rechtsbijstand (indien nodig kan je in bepaalde gevallen via de KLJ-verzekering juridische bijstand krijgen van een advocaat of een andere specialist) 3.3 Waarvoor zijn we niet verzekerd? Strafrechterlijke aansprakelijkheid (je begaat een fout/misdrijf en berokkent daardoor schade bv. brandstichting door het niet voldoende doven van een sigaret) Contractuele aansprakelijkheid (het niet naleven of uitvoeren van een contract. Bv. gehuurd of geleend materiaal is niet verzekerd, want in een contract staat dat je dit moet teruggeven zoals je het gekregen hebt.) Schade onder invloed van alcohol of drugs Gemotoriseerde snelheidswedstrijden (bv. karting) Winstgevende sportbeoefening (schade opgelopen tijdens winstgevende sportbeoefening) Speleologie Diepzeeduiken

20 Alpinisme Valschermspringen Deltavliegen Boksen Wintersport in het buitenland Als je toch één van de laatste negen zaken zou willen doen als KLJ, vraag dan zeker na bij de inrichter of organisator of hij/zij verzekerd is. Indien nodig kan je zelf nog een extra verzekering afsluiten bij je lokale verzekeringsagent. 4. Invullen verzekeringspapier In geval van schade moet je steeds een schadeformulier invullen! Zorg er dus voor dat je altijd schadeformulieren bij de hand hebt. (In het lokaal, op een activiteit, in de EHBO-koffer, in het handschoenkastje van je wagen, ) Als je naar de dokter gaat, moet je dit laten invullen door de arts. Vergeet dit niet! Dit kan je achteraf heel wat over en weer geloop besparen! Hoe vul je nu een schadeformulier in? Heel eenvoudig volg het stappenplan in de bundel Hoe vul ik een schadeaangifte in? Er is een stappenplan voor schade aan derden en er is er een voor lichamelijke ongevallen. Als je dit volgt kan er niets mislopen! Aangifteformulieren en de bundel Hoe vul ik een schadeaangifte in? zijn te downloaden op de KLJ-afdeling>KLJ-verzekering>aangifteformulier invullen of kan je ook aanvragen via je vrijgestelde. Je stuurt het schadeformulier binnen de 10 dagen terug naar KLJ Nationaal. In afwachting van nieuws van KBC, hou je alle bewijsstukken bij (bv. facturen en rekeningen, pv s, ) 5. Wat mag je zeker niet doen bij schadeaangifte Erken nooit de aansprakelijkheid: in geen geval iets ondertekenen waarin wordt gesteld dat KLJ, je afdeling of een KLJ er aansprakelijk is! Niets betalen of overeenkomen om te betalen. KBC bepaalt zelf de omvang van de schade en keert eventueel een schadevergoeding uit. Zelf geen schadevergoeding (geld) ontvangen en/of schriftelijk verklaren dat hiermee alle schade wordt vergoed. Geen afstand doen van verhaal. Verhalen betekent terugvorderen van diegene die aansprakelijk is. Als je als KLJ er afstand doet van verhaal beperkt dit de vrijheid van KBC om schadevergoeding terug te vorderen van de aansprakelijke