Module 3a. Studielast: 28 uur (door keuzes te maken binnen de zelfstudiemodule kan dat ook minder zijn.)

Transcriptie

1 Module 3a Componeren met Magix. Studielast: 28 uur (door keuzes te maken binnen de zelfstudiemodule kan dat ook minder zijn.) Doel: Kunnen omgaan met basismogelijkheden van het softwarepakket Magix Music Maker. Zelf hier enkele composities mee kunnen schrijven. Didactische vertalingen kunnen maken. Inhoud: Aan de hand van de hierna volgende zelfstudiemodule kan de cursist allerlei dingen leren. Dit pakket is zeer uitgebreid en kan op allerlei manieren in de praktijk worden ingezet: om kinderen eigen composities te laten maken, maar ook tekenfilms, films, videoclips enz. De eigen vaardigheid van de docent is een vereiste om de kinderen goed te kunnen begeleiden. Ook het goed kunnen omgaan met kwaliteitsaspecten is belangrijk. De zeer uitgebreide zelfstudiemodule geeft de meeste mogelijkheden aan. In de praktijk zal het gebruik van dit pakket in een cursus tot gevolg hebben dat meerdere cursusbijeenkomsten aspecten en mogelijkheden van dit pakket behandeld worden. Het pakket kan in relatie met muziekmethodes worden ingezet, maar komt vooral tot zijn recht op scholen waar authentiek (muziek)onderwijs hoog in het vaandel staat. Het grote verschil met voorgaande compositiepakketten is dat Magix werkt op basis van echt geluid, i.p.v. midi. Er zijn talloze sample-cd s om muziek mee te maken, maar je kunt ook geluid van bestaande cd s gebruiken, of omgevingsgeluiden, zelf dingen opnemen met microfoon en meer. Het is ook mogelijk om plaatjes te koppelen aan muziek of omgekeerd en zelfs film te koppelen aan muziek. Het programma kan ook gebruikt worden om karaokeversies van cd s te maken, om materiaal te maken waarmee je kunt musiceren, om portfolioregistraties te maken van allerlei schoolse zaken enz. Materiaal: Zelfstudiepakket Magix Music Maker. Software: Magix Musicmaker 2004 School (op aanvraag meestal gratis te verkrijgen voor educatieve doeleinden via Zie softwarebeschrijvingen.) Opdracht: De hierna volgende zelfstudiemodule, waarin allerlei opdrachten en oefeningen staan (eigen composities maken en stageopdrachten maken), geeft allerlei mogelijkheden binnen bepaalde cursussen.

2 Zelfstudiepakket Magix Musicmaker Met dit zelfstudiepakket leer je: Zelf materiaal maken voor eigen lespraktijk De voornaamste functies van Magix Musicmaker kennen Zelf materiaal maken voor eigen lespraktijk Materiaal voor de eigen lespraktijk kan grofweg verdeeld worden in drie groepen: 1. Maken van composities, arrangementen, remixen e.d. met als basis sample-cd's, of op basis van eigen opgenomen materiaal, eventueel in combinatie met sample-cd's. 2. Luisteroefeningen e.d. aan de hand van geprefabriceerd materiaal waar de leerling mee aan de slag gaat en bepaalde vragen beantwoordt. Het zal vaak gaan om fragmenten van cd-tracks die verknipt zijn 3. Maken van eigen samples. Dit op basis van bestaande samples, maar ook elementen uit CD s, opgenomen met microfoon etc. deze kunnen voor eigen composities of arrangementen weer van pas komen. Bij de eerste groep gaat het vooral om het compositorische proces: hoe plaats je elementen horizontaal en verticaal bij elkaar zodat er een bepaald geheel ontstaat. Ook kan een tekst die eerst ingesproken is als leidraad voor de compositie dienen. Omgevingsgeluiden kunnen er een hoorspel van maken. Dit eventueel afgewisseld of in combinatie met echte muziek. Bij de tweede groep wordt Magix gebruikt om gerichte luisteroefeningen en vragen te stellen aan de leerlingen. De vragen kunnen gaan over de vorm, over bepaalde aspecten van samples (accenten, af of niet af, soort geluid, melodieverloop enz.) Bij de derde groep gaat het om een specifiek creatief proces: hoe maak ik een eigen geluid. M.b.t. elke groep worden hier een aantal basisideeën gelanceerd, die op talloze manieren aan te vullen zijn, en waarvan ook verwacht wordt dat deze aangevuld worden. Er zijn verder vaak links te maken naar onderdelen van muziekmethodes. Verder: de inhoud van de opdrachten is hier summier geformuleerd. Dit moet voor elke doelgroep met eventuele stapjes die er voor nodig zijn uitgewerkt worden. Dit alles moet vooral als voorbeeldmateriaal gezien worden en een ideeënbron vormen. Je moet voortdurend rekening houden met wat de leerlingen zowel technisch al kunnen met Magix, als wat ze al weten van muziektheorie (begrippen rond vorm bijv.)

3 Maken van composities, arrangementen, remixen. Oefening 1 Dit is een open opdracht. De enige beperking is gelegen in het gebruik van samples van een stijl (bijv. 2step, hiphop, of technotrance). De leerlingen mogen compleet vrijuit combineren, en afmixen met de mixer. Gevorderde leerlingen kunnen ook samples bewerken. Wat moeten leerlingen technisch weten: Hoe je samples versleept. Hoe je kopieert. Hoe je fade in, fade out en sterkte samples regelt. Hoe je een arrangement opslaat of opslaat in en wat het verschil is. Muzikaal: verschil tussen verschillende lagen (melodisch, ritmisch, bas, akkoorden, effecten.) Opdracht: Formuleer deze oefening voor jouw doelgroep in zodanige bewoordingen en stappen dat ze deze in enkele lessen kunnen uitvoeren. Gebruik de benodigde kwaliteitscriteria uit de lijst van criteria aan het einde van deze cursus als eventuele verdere leidraad maar vooral ook om de leerlingen te kunnen helpen. Oefening 2 Dit is een meer gesloten opdracht. De leerlingen moeten een bepaalde vorm construeren m.b.v. samples in een bepaalde stijl. Er moet tussen de vormonderdelen ook een contrast aanwezig zijn, welk op meerdere grondslagen kan zijn gebaseerd, bijv. harmonisch (samples gebaseerd op andere akkoorden), textureel (andere, meer, minder lagen), tempo (je kunt samples een andere lengte eventueel in combinatie met andere toonhoogte geven waardoor het tempo versnelt of vertraagt) Afhankelijk van hoe je de opdracht wat preciezer formuleert moeten de leerlingen weten, naast de zaken van de vorige open opdracht: Hoe kun je een harmonisch contrast maken (kies verschillende toonhoogtes of verander de toonhoogte via de timeprocessor.) Hoe kun je samples vertragen of versnellen (met stretch of weer via de timeprocessor.) Wat is een intro, een naspel. Opdracht: Kies een stijl. Gebruik een beperkt aantal samples uit die stijl, bijv. niet meer dan 4 lagen in totaal. Maak een vorm: intro, A, B, A. B, C, A, naspel. Bij voorspel en naspel mag je fade in en fade out gebruiken. Het contrast is gebaseerd op... (maak in de opdracht eventueel een keuze: harmonie, textuur, tempo, dynamiek, sfeer etc.) Oefening 3 De volgende opdracht is een arrangeer opdracht. Een bepaald arrangement wordt geladen, bijv. een van de voorbeeld demo s. De leerlingen mogen elementen toevoegen, weglaten. Het origineel moet voldoende herkenbaar blijven. Het meest leuk is dit als het gaat om een

4 bewerking van een bestaand nummer of fragment van een bepaald nummer welk verder gearrangeerd moet worden. Dit kan geprefabriceerd zijn aan de hand van een CD. De leerling mag dit aanvullen met materiaal uit een vergelijkbare stijl. Ook kan het kaal opgezet zijn vanuit midi (alleen melodie en bas bijv.), waarna de leerling er van alles mee doet. In het laatste geval wordt het tempo meestal aangepast: 120 bpm, waardoor de samples van de sample-cd er meestal zonder problemen bij passen. Maar een en ander kan toch veel voorbereiding kosten. Zet al het benodigde materiaal eerst op een aparte CD! Behalve muzikale smaak is er echter geen speciale kennis van de leerlingen nodig! Oefening 4 Remixen! De leerling gaat eerst zelf een nummer van een CD in stukken knippen, volgordes veranderen, elementen toevoegen etc. erg leuk. Probleem is om het zo te knippen en neer te zetten dat tempo en maat goed overeenkomen met de toegevoegde samples. Maar als het tempo goed is, maar het net niet goed past: versleep het origineel zodanig dat het wel past. De leerling moet weten hoe hij een track van een cd laadt en in stukken knipt. Dit door ook op de juiste manier te zoomen. De leerling kan horen wat er niet klopt met plaats en tempo en weet hoe hij dat aan kan passen. Oefening 5 Hoorspel. Een bestaand verhaal, of liever nog een eigen verhaal, wordt suggestief ingesproken en opgenomen. Daarna eventueel in stukken geknipt. Er worden omgevingsgeluiden opgenomen of van CD's met geluiden worden wavefiles gebruikt. Ook bestaande muziek of samples kunnen gebruikt worden bij het stuk. Opnemen met microfoon. Opgenomen elementen verknippen. Geluidsniveau van de sporen en van de samples kunnen aanpassen. Bij microfoonopnamen in principe eerst telkens normalise kunnen toepassen. Andersoortige, enigszins open opdrachten Maak een spannend stuk met veel contrasten. Maak een mooi sfeerstukje en geef het de titel van de sfeer die er volgens jou bij hoort. Enz.

5 Maken van luisteropdrachten Oefening 1 Een (deel van een) nummer van een cd wordt in stukken geknipt. De elementen worden in willekeurige volgorde onder elkaar geplaatst in het arrangement. De leerlingen moeten het zodanig achter elkaar plaatsen dat het weer een geheel is. Om succesvol te luisteren naar de onderdelen: solo (van spoor) goed kunnen toepassen. Oefening 2 Zelfde opdracht als vorige, maar daarnaast nog allerlei vragen beantwoorden over de samples. Welke instrumenten hoor je, is het fragment af of niet af, teken het verloop van de melodie grafisch, wat is de vorm van het nummer enz. Afhankelijk van de soort vragen kan dit een makkelijke of pittige opdracht zijn. Oefening 3 Deze opdracht is leuk voor kinderen die bekend zijn met veel nummers. Van een aantal bekende nummers maakt de docent een opname van een fragment. Deze fragmenten worden door elkaar over twee sporen gezet, zodanig dat er steeds twee totaal verschillende stukken door elkaar klinken. In totaal gaat het dan bijv. om 8 nummers. Hiervan wordt weer een geheel gemaakt als wavefile. De kinderen moeten deze laden en raden welke nummers er in verwerkt zijn. Nog leuker is het om dit daarna de kinderen ook zelf te laten doen. Je kunt ook subtiel mengen door net enkele tellen iets alleen te laten horen.

6 Maken van eigen samples Oefening 1 Spreek een klein stuk tekst in met de microfoon. Maak een aantal totaal verschillende spannende samples op basis van wat je hebt ingesproken. Hier aan kan eventueel ook weer een compositieopdracht worden gekoppeld: een stuk met uitsluitend deze samples, of in combinatie met samples uit een stijl, of bij een hoorspel, etc. Vooral de effectgenerators kunnen interessante dingen opleveren. Oefening 2 Neem enkele geluiden op, die je zo goed mogelijk bewerkt, zodat ze bruikbaar zijn in een hoorspel. Het gaat er om dat je nu vooral probeert een zo realistisch mogelijk effect te krijgen. Oefening 3 Neem een track op van een cd. Snijdt daar korte interessante momenten uit en gooi de rest weg. Laat op elke sample allerlei effecten los. Het resultaat kan ook weer onderdeel zijn van een compositie, bijv. uitsluitend met deze samples, of in combinatie met de originele track enz.

7 De functies van Musicmaker. Plaatsen van samples in een arrangement Na opstarten zie je linksonder een soort verkenner. Met de schuifbalken navigeer je door je lokale computersysteem. (beeld is iets anders in musicmaker 2002) Musicmaker maakt gebruik van samples. In het schermpje rechts van dit mappennavigatiedeel staan de samples van de betreffende map. Vaak maak je gebruik van sample cd-rom s, waarbij soorten samples al gescheiden zijn in aparte mappen Bij de cd van magix zitten ook een aantal samples, de zgn. basic samples. In de versie is dat house. In eerdere versies was dat bijv. 2step en hiphop, of technotrance. In het voorbeeld er zie je de opengeslagen map 2step/drums. Je kunt van deze map 34 samples laden, van beat1 tot shaker. Het grootste deel van de scherm wordt in beslag gelegd door de arranger. Er zijn 16 sporen, bij opening 8 in beeld. Elk spoor kun je solo zetten (s) of uitzetten (m=mute).

8 Verder is er een apart venstertje, (het transportvenster, te laden met de sneltoets u : welk je kunt verslepen, met afspeelknoppen. De voornaamste knoppen: play, stop en terug naar begin kun je ook op een vaste plek bovenaan in het scherm vinden bij de editie Standaard staat hij daarnaast op loop: het gemaakte arrangement wordt steeds herhaald. Je plaatst een sample in het arrangerdeel, domweg door het te verslepen naar het arrangevenster naar een van de 16 sporen. Alle geplaatste samples kun je zowel horizontaal als verticaal verplaatsen en met delete ook verwijderen. Bij de editie kun je helaas geen audiotracks meer verslepen vanaf een audiocd, dit vanwege de auteursrechten. Het probleem valt te omzeilen op meerdere manieren, daarover later. Samples kun je verder ook kopiëren. Dit doe je simpel door te verslepen vanuit het arrangevenster met de Ctrl-toets ingedrukt. Wil je dat meerdere samples als een groep wordt beschouwd (geheel kopiëren bijv.), selecteer deze samples dan met Ctrl+Shift+klikken, en kies dan in de werkbalk het icoontje, om weer te degroeperen kies je. Als het arrangement te groot wordt om in het venster te passen, dan kun je met de blauwe schuifbalken het arrangement doorlopen. Nog handiger is om alles dan kleiner weer te geven, zodat er meer samples in het scherm passen. Dit doe je met de min-knop, rechts beneden in het arrangevenster. Met + kun je weer groter zoomen. Je kunt ook meer of minder sporen tegelijk laten zien met de verticale plus-min (+ -) knoppen, eveneens rechts onder het arrangevenster. Opslaan. Je kunt het resultaat op meerdere manieren wegschrijven. Als je kiest voor arrangement backuppen, (vroegere versies noemden dit opslaan in ), dan worden de volgende dingen gedaan: alle gebruikte samples worden naar een map weggeschreven (welke je zelf nog kunt bepalen) In diezelfde map komt ook de naam van het arrangement te staan (.mm), waarmee het geheel weer in Music Maker kan worden ingeladen. Het arrangement kan nu geladen worden zonder dat de cd-rom in de computer hoeft te zitten. Je kunt ook kiezen arrangement opslaan (of opslaan als als je een bestaand arrangement wilt hernoemen). Dan wordt alleen de arrangementnaam + de huidige locatie van de samples opgeslagen, en moet, als de samples van een cd-rom komen, deze ook altijd in de computer zitten als je het arrangement later opnieuw wilt openen. Bewerkingen van samples in het arrangevenster In het volgende voorbeeld werken we met de functies fade in, fade out, en verander volume. We laden een sample en plaatsen deze op een spoor: Elke sample pakken we met de muis rechtsonder vast, zodat het volgende teken verschijnt:. Hiermee kun je de samples naar rechts verslepen. De sample kan zo uitgerekt worden, in principe wordt het geluid telkens herhaald

9 Op elke sample zitten een aantal handvaten. (zorg bij de versie dat links beneden expert is geselecteerd, anders ontbreken een aantal handvaten!) Ga je met de muis daarover dan verandert de muiswijzer bij het linker en rechter handvat in, bij het middelste in. Met de eerste twee kun je een fade in en fade out maken, met de laatste kun je het geluid van de sample zachter maken. Bij dit laatste zien we als we dat doen hoe de sample verticaal kleiner wordt. We maken een fade in er verschijnt een schuine streep naar rechts), fade out (er verschijnt een schuine streep naar links), en enkele samples zachter, bijv. als in het volgende voorbeeld: Samen met de eerder gemaakte stretch is het effect nu dus zowel versnellen als harder worden en op het einde andersom. Zie ook hoe de golfpatronen op de samples verder van elkaar af liggen of juist dichter bij elkaar. Een andere functie die nogal eens van pas komt is de knipfunctie. Let op: bij de versies van voor 2004 werkt dat heel anders! Als het schaartje daar is geselecteerd, dan kun je een sample in tweeën knippen, en bijv. elke helft kopiëren of verwijderen. (eerst weer de aanwijsmodus kiezen, dan selecteren wat weg moet). Bij de versie knip je niet met de schaar, maar door eerst te klikken boven de plek waar je wilt knippen. Er verschijnt een s (startpuntmarkering). Klik dan op de sample waar je in wilt knippen, en druk vervolgens op sneltoets t of kies bewerken/object splitsen. Met delete kun je het deel waar je daarna op klikt verwijderen. je kunt uiteraard ook een middenstuk wegknippen door 2 splitspunten te maken en dan het middenstuk te selecteren. De S en E zijn ook van belang voor het afspeelbereik. S: klik met linkermuisknop boven het arrangement, E: klik met rechtermuisknop. Je kunt deze markers ook verslepen. = linkermuisknop = startpositie = rechtermuisknop = eindpositie. Geluiden bewerken. Klik je dubbel op een sample, dan wordt automatisch het effectvenster geopend. Talloze effecten zijn mogelijk. Je kunt om te beginnen het spectrum van de boventonen beïnvloeden met de equalizer: In bovenstaand voorbeeld is de bas versterkt. Je kunt rechts grafisch slepen, of links met de schuifjes werken

10 Alle gemaakte effecten kun je steeds beluisteren, toegepast alleen op de sample (object), of in combinatie met het verdere arrangement (arr): rechts beneden zit een speciale playknop met beide mogelijkheden. Met reverb kun je het ruimtelijke effect instellen. Er zitten vier speciale draaiknoppen, waarmee je dit kunt regelen, maar dat gaat vrij lastig. Het handigste is om een van de geprefabriceerde instellingen te kiezen in het aanklikbare keuzemenuutje. Dit gaat van no reverb, tot medium, long, short, huge, dark en metallic. Allemaal uitproberen! Zorg dat de powerknop aanstaat (groen lampje). Anders werkt het effect niet. Deze knop moet ook aanstaan voor de echo-effecten! Hiermee kun je heel snel in een keer bepaalde effecten tijdelijk ongedaan maken. Met echo kun je herhalingseffecten maken. Deze herhalingseffecten stel je ook het beste in vanuit een menu. Afhankelijk van de soort sample zijn ze allemaal op bepaalde momenten wel eens bruikbaar. De powerknop van reverb werkt automatisch ook bij echo!! Probeer maar weer uit! Bij de dynamische processor, die o.a. van invloed is op de attack (snelheid van begin geluid) en release (uitsterven), zit helemaal rechts ook een keuzemenu: Als je dit gebruikt is de stand normal meestal het beste. De dynamische processor kun je ook met een powerknop (links) apart aan en uitzetten. De time-processor kan de toonhoogte van de sample veranderen. Het meest simpele gebeurt dit door bij hogere toon tegelijk het tempo te verhogen en

11 omgekeerd. In onderstaande instelling is gekozen voor behoud tempo/pitch (keuzemenu rechts, tempo blijft dus hetzelfde) en de pitch is met 6 tones (halve tonen!) verhoogd Ook dit kun je aan en uitzetten met een aparte powerknop! Soundwarper: Distortion. Soundwarper regelt enkele effecten, powerknop met betrekking tot distortion en filter. Ook weer het beste regelen met het keuzemenu: no distortion, of een van de andere mogelijkheden. Hier rechts de keuzemogelijkheden bij Soundwarper filter: bepaalde frequenties worden gefilterd waardoor aparte effecten ontstaan. Tot slot de effecten welke niet realtime kunnen worden ingesteld. Vocoder In het keuzemenu kun je kiezen op basis van welke sample je bepaalde zaken doet. Hier wordt dus niet persé de originele sample gekozen, maar die staat wel als een van de opties in het keuzemenu. Door links aan de rode lijn te slepen kun je de frequenties beïnvloeden. Er zijn nog een aantal knoppen. Bevalt het niet, druk dan op reset. Alle resultaten test je met testen (je hoort het resultaat in een loop), nog een keer klikken stopt de loop. In principe zijn hier te veel mogelijkheden om op in te gaan: uitproberen!

12 Gater De sample wordt in 16 segmenten verdeeld. Je kunt al deze segmenten door elkaar husselen (eventueel willekeurig), je kunt verder kiezen om per segment het volume of de filter anders in te stellen. Zeer grote, soms aardige effecten!! Het meest eenvoudige en wel bruikbare effect is domweg het volume heel precies regelen zonder iets door elkaar te husselen. De FFT-filter werkt niet bij de schoolversie, reverse: het geluid wordt van achter naar voren gespeeld, normalize: Decibellen worden aangepast om oversturen tegen te gaan, surround: surround effect wordt toegepast op sample. De eventuele direct-x pluginns worden hier niet behandeld. Oefening Met deze oefening maak je een nieuwe meestemmige sample op basis van een originele. Melodische samples hebben meestal een getal. Dat staat voor toonhoogte. funka_1 is een sample rond een C, funka_2 rond een D enz. Er zijn zo meestal 6 dezelfde samples op en andere toon. 6 tonen heb je dus eigenlijk niet. (een toonladder heeft immers 12 tonen) Kies een dergelijke sample uit en maak op basis van deze sample nog 2 andere samples, een n stukje lager en een n stukje hoger, waarbij het tempo gelijk blijft. Normalise alle drie de samples. Sla de samples apart op en ook het geheel als een nieuwe sample. Deze laatste heeft het melodische loopje dan in de vorm van een driestemmig akkoord!

13 1. Laad bijv. de betreffende sample, bijv. funka_1.wav 2. Klik dubbel. Ga naar het onderdeel non realtime effects, kies normalize, dan OK. 3. Sla deze sample op in een map van de harde schijf, door te kiezen in het menu bestand: exporteren/audio als wave. Kies bijv. voor de naam funka_1a.wav 4. Klik weer dubbel op dezelfde sample. Ga nu naar het onderdeel timeprocessor. Zorg dat daar de powerknop aanstaat, Kies dan rechts voor tempopitch. Klik op 0.0 bij tones. Maak hier met de + toets van het toetsenbord + 5 van (een kwart hoger), of een ander interval. 5. Kies ook nog voor normalize. OK 6. Sla deze sample op in een map van de harde schijf, door te kiezen in het menu bestand: exporteren/audio als wave. Noem hem bijv. funka_1b.wav 7. Wis het bestand in het arrangevenster en laad nogmaals het originele funka_1.wav 8. Doe de handelingen van punt 4 tot 6 nogmaals, maar bij 4 nu met de toets (mintoets) 5 tonen (of iets anders) lager. Normalise en sla op als bijv. funka_1c.wav. 9. Laad alle drie de samples onder elkaar. Exporteer het geheel als bijv. funka_1abc.wav Samples van CD, microfoon etc. CD Samples kunnen ook uit tracks van CD s worden gehaald. Als er een CD in de cdromdrive zit, worden in de versies van voor 2004 de bestanden getoond met de extensie.cda. Deze kun je gewoon in het arrangevenster slepen, en bijv. in stukken knippen. Om een goede knip te maken is het belangrijk om eerst goed te zoomen. Maar in de versie is dat om auteursredenen niet meer mogelijk. Je kunt nu met een ander programma de track opslaan als wav (bijv. CDEX), maar je kunt ook iets doen wat bijna altijd werkt: de track afspelen met bijv. de windowsmediaplayer en deze intussen in magix opnemen. Op die manier kun je ook geluid van internet opnemen, zelfs streaming media. Op dezelfde manier werkt trouwens ook opnemen met microfoon. Een ding is van belang: in het configuratiescherm / instellingen / geluid en audio/ audio moet je zorgen dat bij opnemen het goede vakje is aangevinkt. Afhankelijk van je geluidskaart staat daar bijv. what you hear of stereomix o.i.d. Dat is het analoge geluid wat naar de speakers of koptelefoon gaat. Voor het daar terecht komt wordt het door magix opgenomen. In de versie kun je deze windowsopties makkelijk benaderen via de knop volumebesturing, welke zichtbaar wordt al je op de opnameknop hebt geklikt.

14 Het volume moet je uitproberen, per computer kan dat heel anders zijn. Zorg dat de wijzers niet uitslaan naar het rood als je opneemt! Vink de goede optie aan en zet hem zonodig op de goede sterkte. Stereomix gebruik je dus in het algemeen als je het geluid zoals dat analoog wordt uitgevoerd wilt opnemen. Op die manier kun je bijv. midibestanden ook omvormen tot audiobestanden. Line in gebruik je als je bijv. een minidisc of versterker hebt aangesloten op de computer en het geluid wilt opnemen. En natuurlijk kun je zo ook met microfoon opnemen. De samples kun je op allerlei manieren gebruiken. Je kunt een muziekstuk bijv. in een aantal stukken knippen die je door elkaar husselt en kinderen weer in de goede volgorde laat zetten.