gedaanten van nieuw land / 5 jaar veelzijdig jaarverslag 2010

Transcriptie

1 gedaanten van nieuw land / 5 jaar veelzijdig jaarverslag 2010

2

3

4

5 gedaanten van nieuw land / 5 jaar veelzijdig jaarverslag 2010

6

7 de gedaanten van nieuw land

8 Op 26 februari vierde Nieuw Land zijn eerste lustrum. Vijf jaar eerder ontstond Nieuw Land uit een fusie tussen diverse culturele instellingen en stichtingen en ging verder als erfgoedhuis dat een museum, een archief en een studiecentrum verenigt. De lustrumviering werd een groot feest, met bijna 900 feestvierders en heel veel lovende woorden. voorwoord

9 Nieuw Land heeft zich in die vijf jaar ontwikkeld tot een erkend en veelzijdig centrum. De eigen ambities en die van de Flevolandse stakeholders en bestuurders waren bij de start in 2005 hooggespannen en Nieuw Land heeft hard gewerkt om die ambities te benaderen. Daarbij is een stille transformatie ondergaan van poldermuseum, met vooral aandacht voor de pioniersgeschiedenis, naar een veelzijdig centrum over verleden, heden en toekomst van Flevoland en omstreken. Die veelzijdigheid is evident. Het is nog steeds moeilijk Nieuw Land te typeren, anders dan de vele gedaanten te benadrukken. Nieuw Land laat bezoekers met andere ogen naar Flevoland kijken en gebruikt daarbij alle beschikbare middelen: tentoonstellingen, ontmoetingen, collecties, publicaties, advisering, educatie, debatten, websites, lezingen, projecten met collegainstellingen, kinderactiviteiten en onderzoek. In het gebouw aan de Oostvaardersdijk kunnen bezoekers gebruikmaken van de studiezaal, het restaurant, de filmzaal, de winkel, de tentoonstellingen, vergaderzalen en de buitenruimte. Medewerkers met uiteenlopende deskundigheden en vaardigheden zijn het publiek van dienst en versterken de basis voor Flevolandse cultuur en erfgoed. Er wordt breed aandacht geschonken aan een groot scala aan thema s, waarbij verrassende combinaties niet worden geschuwd. Zo wordt Flevoland verbeeld middels abstracte schilderijen, worden Waterweken georganiseerd waarbij activiteiten van het archief naast techniekeducatie voor scholieren worden geprogrammeerd en worden archeologische vondsten afgewisseld met aandacht voor de Flevolandse identiteit. Veelzijdigheid kan gemakkelijk tot gebrek aan samenhang leiden. Gelukkig is Nieuw Land erin geslaagd als eenheid naar buiten te treden. De verwachting van synergie, ooit de reden om de fusie in 2005 tot stand te brengen, is ook daadwerkelijk waargemaakt en vormt nu de basis voor de veelzijdigheid van Nieuw Land. Dat is niet in de laatste plaats te danken aan de flexibiliteit en betrokkenheid van de medewerkers. Het afgelopen jaar was succesvol voor Nieuw Land met een stijging met 10% van het aantal bezoekers tot meer dan Een jaar ook waarin veel is bereikt en nog meer in de steigers is gezet. In 2011 zal veel van hetgeen in 2010 is voorbereid worden geoogst. Zo zal in de zomer De Cantine worden geopend, het nieuwe museumrestaurant aan de boulevard van Lelystad. In oktober zal een grote Bataviatentoonstelling worden geopend, een samenwerkingsverband met de Bataviawerf en de afdeling scheepsarcheologie van de Rijksdienst voor het Cultureel Erfgoed. En natuurlijk zal de nieuwe vaste tentoonstelling Polderen! veel bezoekers gaan trekken. De bloei en verdere groei van Nieuw Land zijn natuurlijk alleen mogelijk met voldoende financiële middelen. Nieuw Land heeft het momentum te pakken en het zou eeuwig zonde zijn als dat verloren gaat door bezuinigingen op cultuur in Flevoland. De culturele ontwikkeling van Flevoland is nog niet af en Nieuw Land werkt er keihard aan om de culturele samenhang in de provincie te versterken. Met steun van de partners gaan we daarmee in 2011 verder. We ontmoeten u graag in Nieuw Land. Arjan Agema, directeur

10 inhoud

11

12

13 1

14 Nieuw Land is het erfgoedhuis van de provincie Flevoland. In die hoedanigheid stimuleert Nieuw Land het culturele klimaat in de provincie en ondersteunt het instellingen die zich met erfgoed, cultuur en cultuurhistorie bezighouden.

15 Erfgoedhuis adviseren

16

17 Nieuw Land biedt onderdak aan de museumconsulent, de provinciale adviseur voor musea op het terrein van beheer, inrichting en presentatie. De museumconsulent participeert in het LCM, het landelijk contact voor museumconsulenten. Voor museum Nagele en museum Schokland werd een advies over licht en klimaat uitgebracht. Het Aviodrome werd begeleid bij de herijking van de officiële registratie als museum. Ook het Steunpunt Archeologie en jonge Monumenten opereert vanuit Nieuw Land. Het biedt ondersteuning aan gemeenten en particulieren in de provincie op het terrein van monumentenzorg en archeologiebeleid. Nieuw Land adviseert tal van historische verenigingen en particulieren over de cultuur historie en geschiedenis van het Zuiderzeegebied en Flevoland. In totaal zijn 60 adviezen verstrekt. Zo wordt ondersteuning geboden aan de commissie die zich inzet voor de Canon van de Noordoostpolder en is Nieuw Land betrokken bij de Bond Heemschut in Flevoland en het Flevo Genootschap. Het steunpunt stond aan de geboorte van de Monumenten commissie Lelystad. Er is veel werk verzet in het tot stand komen van een erfgoedbalans voor Flevolandse gemeenten. Nieuw Land participeerde ook weer in de Open Monumentendag in Lelystad. Op het maandelijkse archeologisch spreekuur kunnen particulieren hun in de bodem van Flevoland gevonden voorwerpen laten beoordelen. Mensen die op zoek zijn naar hun voorouders kunnen iedere maand terecht op het voorouderspreekuur in Nieuw Land.

18

19 2

20 De meest in het oog springende gedaante van Nieuw Land en de gedaante waar de meeste bezoekers op afkomen, is die van het museum. Op ruim 4000 m2 worden verhalen verteld door middel van vaste en tijdelijke tentoonstellingen en presentaties.

21 Museum presenteren en betrekken

22

23 Centraal staat de geschiedenis en ontwikkeling van het Zuiderzeeproject en de inrichting van Flevoland. De geschiedenis start in de Steentijd, waarover de tentoonstelling Oer! vertelt. De presentatie gaat over de Swifterbantcultuur, boeren, jagers en verzamelaars die rond 3500 vc. in het rivierduinengebied leefden waar nu Flevoland ligt. Het centrale verhaal over Cornelis Lely, het Zuiderzeeproject en de inrichting van Flevoland is in 2010 middels een tijdelijke presentatie onder de aandacht gebracht, in afwachting van de nieuwe, grote, permanente en interactieve tentoonstelling Polderen!, die begin 2011 zal worden geopend. De vaste presentatie Vergane Schepen vertelt over het gebied als verkeersplein van Nederland aan de hand van scheepsarcheologische vondsten, met als pronkstuk de Ventjager. De presentatie over de Canon van Flevoland toont een aantal belangrijke thema s in de geschiedenis van het gebied. Door middel van tijdelijke tentoonstellingen stipt Nieuw Land opvallende, belangrijke en/of attractieve aspecten van het verhaal over Flevoland aan. In 2010 werd bijvoorbeeld het Flevolandse landschap getoond in de visie van kunstschilder Gerda Hofman. Haar abstracte geometrische schilderijen verbeelden prachtig de ruimte van de polders. De tentoonstelling Almere 2.0 liet de toekomstvisie met betrekking tot de groei van Almere zien. De wethouders Fackeldey van Lelystad, Duivesteijn van Almere en gedeputeerde Greiner gingen met elkaar in debat over deze visie.

24

25 Typisch een Polder liet aan de hand van kaarten en maquettes de diversiteit aan polders in Nederland zien. De tentoonstelling werd gemaakt naar aanleiding van het verschijnen van de Polderatlas van Nederland, Pantheon der Lage Landen. Rond de onthulling van het prachtige landschapskunstwerk Exposure van Antony Gormley op de strekdam voor de kust bij Nieuw Land werd een kleine tentoonstelling over het werk en de kunstenaar gemaakt.

26 Veldwerk Noordoostpolder liet de visie van de ontwerpers Maarten Kolk, Lonny van Rijswijck en Nadine Sterk zien op deze polder met behulp van de grond en de vegetatie. Niks weggooien! geeft een overzicht van de museale collectie die Nieuw Land in 75 jaar verzamelde. Een kleine presentatie van een deel van de Australisch-Nederlandse VOC-collectie werd onder de noemer Goed Bereisde Spullen vlak voor de definitieve teruggave aan Australië in Nieuw Land geëxposeerd. In het studiecentrum, ten slotte, richt Nieuw Land kleine thematische vitrine-exposities in met materiaal uit de collecties: over gevonden pijpenkoppen, aardewerk met teksten met betrekking tot Flevoland en foto s van plaatsen of gebeurtenissen onder de noemer de eerste.

27

28 Activiteiten Als onderdeel van de tentoonstellingen, maar ook separaat daarvan organiseert Nieuw Land tal van publieksactiviteiten. De vijfde verjaardag van Nieuw Land werd groots gevierd met gratis toegang. Een recordaantal bezoekers van 892 bezocht Nieuw Land op 26 februari. De bezoekers die het leukste cadeautje meenamen kregen een jaar lang gratis toegang. Ieder jaar wordt een lezingencyclus georganiseerd met maandelijkse presentaties van vaak bekende en altijd deskundige sprekers. De Cornelis Lelylezing in september is de aftrap van de cyclus. Dit jaar werd die uitgesproken door prof. dr. Rudy Rabbinge van Wageningen UR. Medewerkers van Nieuw Land gaven presentaties voor onder andere Omroep Flevoland, de Vereniging voor Historische Onderzoeksbureaus, de Lionsclub Flevoland en Rotaryclub Lelystad, de Vrienden van Schokland, de Nederlandse Genealogische Vereniging, Groninger studenten en op het TU Delft symposium over de digitale polderkaart van Nederland. In het kader van de Nationale Voorleesdagen kwam een drietal schrijvers van historische kinderboeken, Agave Kruijssen, Martine Letterie en Gerard Sonnemans, voorlezen in Nieuw Land. Agave Kruijssen schreef voor de gelegenheid in Nieuw Land het boek Uwe en de kapers van Kuinre, dat aansloot bij de tijdelijke tentoonstelling Ridders, Rovers en Rouwdouwers. In het kader van deze reeds in 2009 gestarte tentoonstelling ontving Nieuw Land 46 leerlingen van de Burgemeester de Ruiterschool uit Kuinre voor een speciale middag. In samenwerking met stichting de Barak werd de kunstenaar Ro Hagers in staat gesteld het werk ID-entiteit te maken. Het kunstwerk verbeeldde verleden, heden en toekomst van Flevoland en bestond uit een geluidskunstwerk, een publicatie en een tentoonstelling.

29

30 School TV kwam langs in de voorjaarsvakantie in het kader van Xperiment, een samenwerkingsverband met de Vereniging van samenwerkende centra en musea in wetenschap en techniek (VSC). Door kinderen werd geknutseld, met lego gespeeld, geschilderd met verf en zand en op serviesgoed. In het kader van NL Doet, een jaarlijks event bedoeld om vrijwilligers in het zonnetje te zetten, gaf Commissaris van de Koningin Leen Verbeek in maart een rondleiding voor bezoekers door Nieuw Land. Tijdens het Museumweekend in april werden er workshops Zumba-dansen in Nieuw Land gegeven. Tijdens de Paasvakantie was er een speciale speurtocht georganiseerd en konden kinderen zich in het kader van de Dag van het Landschap laten schminken, aansluitend aan de tentoonstelling Nederlandse Landschappen. In de meivakantie werd de eerste film van Louis van Gasteren over het ontstaan van Nagele vertoond en was er een boekenmarkt met publicaties van Nieuw Land. Tijdens de Hemelvaart kon het werk van filmer Bert Haanstra worden bekeken. In de zomervakantie waren er ieder weekeinde speciale workshops voor kinderen en volwassenen. Op 13 juli trad jazz-zangeres Deborah Carter eenmalig op in Nieuw Land.

31 Tijdens de Waterweken in Nieuw Land in oktober waren er drie mini-exposities: Acequias toonde de kunst van het waterbrengen, gebaseerd op het oude Spaanse irrigatiesysteem; de Watercanon was een tentoonstelling over de 25 meest kenmerkende gebeurtenissen uit de veelzijdige Nederlandse watergeschiedenis; en Waterschap Zuiderzeeland organiseerde de minitentoonstelling De vanzelfsprekendheid voorbij. Want hoe vanzelfsprekend is het dat men in Flevoland vijf meter onder NAP leeft? Tijdens de Archievendag kregen bezoekers onder begeleiding toegang tot het depot. En in samenwerking met LEGO konden kinderen hun eigen versie van Flevoland bouwen.

32

33 3

34 Nieuw Land is het Rijksarchief van de provincie Flevoland. Het bewaart, beheert en maakt toegankelijk voor een breed publiek de archieven van Rijksinstellingen in Flevoland, alsmede die van de provincie, de gemeenten Lelystad, Dronten, Urk en Zeewolde en van De Waterschap Zuiderzeeland.

35 Collecties en Archieven bewaren, beheren en presenteren

36 Met de aanstelling van een archivaris/relatiebeheerder is Nieuw Land voortgegaan met de inspectie en advisering van de gemeentelijke archieven in Dronten, Zeewolde, Lelystad en op Urk. Geadviseerd werd over wet- en regelgeving, het uitbesteden van archief beheer, digitalisering, vervanging en vernie tiging, archiefbewerking en overbrenging. Het stappen plan voor overbrenging van archieven naar Nieuw Land werd geactualiseerd en aan de gemeenten en het waterschap voorgelegd. De in de gemeenschappelijke regeling Erfgoedcentrum Nieuw Land deelnemende partners spraken een drietal keer met elkaar over ontwikkelingen op het gebied van documentaire informatie. De partners werden bij Nieuw Land uitgenodigd voor een rondgang door het museum en een bezoek aan de depots. Nieuw Land ontving stukken van de Dienst der Zuiderzeewerken uit de gemeente Wieringermeer uit de periode In 2010 is een aanvang gemaakt met het opstellen van een publieksoverzicht van alle collecties van Nieuw Land. In 2011 zal het gehele overzicht op de website van Nieuw Land te raadplegen zijn. Het bedrijfssysteem van Nieuw Land, waarmee de collecties geraadpleegd kunnen worden is in 2010 geactualiseerd. Dit systeem zal ook vanaf begin 2011 beschikbaar zijn.

37

38

39 De losse landkaarten, waarvan Nieuw Land er vele in de collectie heeft, worden door vrijwilligers geordend en beter toegankelijk gemaakt. Voor het presenteren in de tentoonstelling heeft dit al veel tijd gescheeld. Flevolands Geheugen, de website met verhalen en geluidsfragmenten over de geschiedenis van Flevoland, is verder uitgebreid, onder andere met Urker verhalen in dialect. Ook de interviews die gemaakt zijn in het kader van het project Gezocht Persmuskiet zijn op deze website te vinden. Nieuw Land werkt bij het verzamelen van verhalen nauw samen met (vrijwiligers van) Landschapsbeheer Flevoland. Nieuw Land beheert het archeologisch depot van de provincie. De beheerder heeft geassisteerd bij de berging en het transport van het Mesolithische graf, dat bij de opgraving bij de N23 in Swifterbant is gevonden. Dit graf en de overige vondsten zullen op termijn in de collectie van Nieuw Land worden opgenomen. Verder is ondersteuning gegeven bij diverse opgravingen en grondboringen op Schokland, op het tracé van de Hanzelijn en van de gasleiding door de Noordoostpolder. In de zomer werd, samen met de Rijksuniversiteit Groningen en de Archeologische Werkgemeenschap Nederland (AWN) een veldcursus archeologie bij Swifterbant georganiseerd.

40

41 4

42 Nieuw Land heeft zich ook in 2010 uitdrukkelijk als educatieve instelling gemanifesteerd. Leerlingen van basis- en voorgezet onderwijs worden met aantrekkelijke programma s geïnformeerd over het Zuiderzeeproject en Flevoland. Maar ook volwassenen steken altijd iets nieuws op in Nieuw Land.

43 Erfgoededucatie informeren

44 Nieuw Land en Museum De Paviljoens uit Almere maakten samen, naar aanleiding van de onthulling van het beeld Exposure van Antony Gormley voor de kust bij Lelystad, een nieuw educatief programma, genaamd Flevoland als Kunstwerk. Doel van het programma is het cultureel bewustzijn van jonge Flevolanders te versterken en te ontwikkelen. Er is een versie voor groep 6/7 van de basisschool, en voor klas 3 van het VO. Een speciaal lesprogramma werd gelanceerd bij de tentoonstelling over de geschiedenis van de Noordoostpolder in de Poldertoren in Emmeloord. Er zijn opdrachten voor zowel op school als in de Poldertoren. In het kader van het project Gezocht: Persmuskiet werden 150 jongeren tussen 10 en 15 jaar opgeleid tot interviewer. Dit in 2009 gestarte project levert verhalen op die worden gepubliceerd op de website Nieuw Land doet dit project in opdracht van de provincie Flevoland en met subsidie van het Fonds Cultuurparticipatie. Met dit project wordt de Flevolandse volkscultuur in kaart gebracht. Alle Flevolandse scholen ontvingen dit jaar voor het eerst een poster van de Canon van Flevoland, waarop de 16 belangrijkste thema s uit de Flevolandse geschiedenis staan verbeeld. Deze poster is bedoeld ter ondersteuning van de geschiedenislessen in de klas.

45

46

47 5

48 Nieuw Land stimuleert (wetenschappelijk) onderzoek naar Flevolandse thema s of voert dat zelf uit. De onderzoekers van Nieuw Land onderzochten in 2010 de provinciewording van Flevoland onder de titel de twaalfde provincie, een uniek staatsrechtelijk besluit. Eind 2011 zal daarover, in het kader van het 25-jarig jubileum van de provincie, een boek verschijnen.

49 Studiecentrum onderzoeken

50 In opdracht van Wageningen UR werd een onderzoek gedaan naar 40 jaar aanwezigheid van Wageningse onderzoeksinstituten in Flevoland, resulterend in een jubileumboek dat tijdens de Cornelis Lelylezing werd gepresenteerd. Nieuw Land is intermediair voor het stimuleren van promotie onderzoek over Flevolandse thema s bij diverse Nederlandse universiteiten. Deze in 2009 gestarte vierjarige onderzoeksprojecten werden in 2010 verder uitgevoerd. Nieuw Land werkt daarin samen met de Rijksuniversiteit Groningen, de Universiteit van Amsterdam, de Vrije Universiteit en de Radbouduniversiteit Nijmegen. In totaal worden zes promotieonderzoeken uitgevoerd. De projecten van de VU en de Radbouduniversiteit worden in het kader van een interdisciplinair onderzoeksprogramma uitgevoerd. Op 27 april hield prof. dr. André van Holk zijn inaugurele rede aan de Rijksuniversiteit Groningen bij de aanvaarding van het ambt van bijzonder hoogleraar Maritieme Archeologie. Hij geeft sindsdien colleges aan 23 bachelorstudenten, vijf masterstudenten en hij begeleidt twee promovendi. De International Fieldschool for Maritime Archaeology Flevoland deed onder leiding van Van Holk met een aantal internationale studenten onderzoek naar een kogge bij Kraggenburg. Een onderzoek naar Waterschepen is in 2010 uitgevoerd en wordt in 2011 afgerond met een publicatie. Dit jaar werd het twintigste Cultureel Historisch Jaarboek van Flevoland gepresenteerd, De blik vooruit genaamd. Het studiecentrum van Nieuw Land ontving in bezoekers. Zij kwamen vooral om de collecties van Nieuw Land te bestuderen. In samenwerking met Bataviawerf en de afdeling Scheeps archeologie van de Rijksdienst voor het Cultureel Erfgoed werd een studiedag over schipbreuken georganiseerd.

51

52

53 organisatie Nieuw Land is een openbaar lichaam op basis van de gemeenschappelijke regeling tussen ministerie van OCW, de provincie Flevoland, de gemeenten Lelystad, Dronten, Zeewolde en Urk, het Waterschap Zuiderzeeland, alsmede de Stichting Nieuw Land en de Stichting voor het Bevolkingsonderzoek in de drooggelegde Zuiderzeepolders. Nieuw Land is een geregistreerd museum en onder meer lid van de Nederlandse Museumvereniging en de Vereniging van samenwerkende musea in wetenschap en techniek (VSC). Bij Nieuw Land werken 34 mensen (24 fte). Directeur is dhr. J.A. (Arjan) Agema. Het bestuur wordt gevormd door dhr. L. (Leen) Verbeek, voorzitter, mevr. P.J. (Pauline) Terreehorst, dhr. C.A.A.A. (Camiel) Maenhout, dhr. M.C.B. (Marcel) Schonenberg, dhr. V.E. (Victor) de Ruiter en de heer Ch. (Chris) Leeuwe.

54 exploitatierekening over 2010 in euro s Exploitatie Begroting Exploitatie Opbrengsten Bijdrage partners Entreegelden Overige opbrengsten Som der opbrengsten Personeelskosten Afschrijvingen op materiële vaste activa Projectkosten Huisvestingskosten Kantoorkosten

55 Kosten wetenschappelijke onderzoeksfunctie Promotiekosten Algemene kosten Kosten documentatie en collectie Educatiekosten Actualisering, verbetering en onderhoud tentoonstellingen Financieel resultaat Som der kosten Resultaat voor mutaties bestemmingsreserves en -fondsen Mutaties bestemmingsreserves en -fondsen Resultaat na mutaties bestemmingsreserves en -fondsen

56

57 illustraties p.1 Fotocollectie Nieuw Land, Henk Hutten p.4 5 Nederlandse landschappen, Gerda Hofman onthulling schilderij Nieuw Land p Fotocollectie Nieuw Land, Henk Hutten p v.l.n.r. Veldverkenning Swifterbantgebied; pijpaarden beeldje; bronzen beeldje p Fotocollectie Nieuw Land p v.l.n.r. Vergane Schepen; Waterbouwexperience bij het Watertheater; Nederlandse landschappen. Gerda Hofman; PolitiekPubliek, gesprek over Almere 2.0 v.l.n.r. Greiner, Duivesteijn en Fackeldey p Exposure, Antony Gormley p Veldwerk Noordoostpolder p.27 Middeleeuwse dag: belegering burcht p v.l.n.r. Waterweken beeldmerk; Meet & Greet met Mylene van SchoolTV; Activiteiten Herfstvakantie: Flevoland in LEGO steentjes; Trots-Op-Techniek inspiratiedag voor onderwijs; Acequias spoor, objecten van brons, papier, staal en keramiek, foto: Ida Kleiterp p Fotocollectie Nieuw Land, Directie Wieringermeer; J. Potuyt p Opgraving in het tracé van de N23, bakken met grond die voor onderzoek nog gezeefd moeten worden p Typisch een Polder, de oudste kaart van de expositie: het waterrijke graafschap Holland omstreeks 1570; veel meren zouden in de zeventiende eeuw worden drooggemalen, foto Nieuw Land p Fotocollectie Nieuw Land, RIJP; J. Potuyt p Schoolklas in de Poldertoren p Fotocollectie Nieuw Land p Cultuurhistorisch Jaarboek voor Flevoland 2010, omslag en detail, Springplank naar een duurzame toekomst, omslag en detail p.50 Fotocollectie Nieuw Land, Directie Wieringermeer; J. Potuyt p.54 Fotocollectie Nieuw Land, Dienst der Zuiderzeewerken p.57 Fotocollectie Nieuw Land, RIJP; J. Potuyt

58 bezoekadres Oostvaardersdijk PA Lelystad Postbus AB Lelystad tel: fax: museum maandag: gesloten (behalve tijdens officiële schoolvakanties) dinsdag t/m vrijdag: uur zaterdag, zon- en feestdagen: uur Nieuw Land is gesloten op 25 december en 1 januari archief + studiecentrum open: dinsdag t/m vrijdag van uur. Het Studiecentrum is vrij toegankelijk. websites

59

60 Nieuw Land museum + archief + studiecentrum vierde in 2010 haar vijfjarig bestaan. In die vijf jaar ontwikkelde Nieuw Land zich tot een veelzijdig centrum. Het is nog steeds moeilijk Nieuw Land te typeren, anders dan de vele gedaanten te benadrukken. Nieuw Land laat bezoekers met andere ogen naar Flevoland kijken en gebruikt daarbij alle beschikbare middelen: tentoonstellingen, ontmoetingen, collecties, publicaties, advisering, educatie, debatten, websites, lezingen, projecten met collegainstellingen, kinderactiviteiten en onderzoek.