Thuishuis. "Laat niemand in eenzaamheid wonen of Op een leuke manier oud worden in studentenhuis voor ouderen

Transcriptie

1 Thuishuis "Laat niemand in eenzaamheid wonen of Op een leuke manier oud worden in studentenhuis voor ouderen 1

2 EENZAAMHEID - DEFINITIE Eenzaamheid is het negatief ervaren verschil tussen de kwaliteit van de relaties die men onderhoudt en de relaties zoals men die voor zichzelf wenst (De Jong-Gierveld) Eenzaamheid is een toestand van zonder gezelschap te zijn, zich verlaten te voelen (van Dale) 2

3 VORMEN VAN EENZAAMHEID Tijdelijke gevoelens van eenzaamheid Bv bij ziekte of intensieve verzorging van een zieke Chronische gevoelens van eenzaamheid 3

4 OORZAKEN EENZAAMHEID! Ziekte! Overlijden van een dierbaar persoon! Traumatische ervaringen! Verandering van levensfase! Zin van het leven kwijt zijn! Verwachtingspatronen zijn niet uitgekomen! Teleurstelling! Onvermogen normale sociale contacten te onderhouden! Ineffectief gedrag 4

5 LANDELIJK - BEELD! Ruim 30% van 18 jaar en ouder voelt zich wel eens eenzaam.! Ouderen scoren hoger, in 2010: 1! miljoen ouderen voelt zich eenzaam,waarvan extreem eenzaam zijn!! Vrouwen scoren hoger dan mannen 33% van de oudere mannen 50% van de oudere vrouwen! Migrante ouderen scoren hoger dan autochtonen! Hogere eenzaamheid in stedelijke gebieden (33% versus 25%) Bron: verschillende onderzoekspublicaties o.a.vilans,cpb,vantilburg-de Jong Gierveld, VU A dam 5

6 DEMENTIE Definitie: Dementie is geen op zichzelf staande ziekte, maar de naam voor een combinatie van symptomen (een syndroom) Dement is afkomstig uit latijn; zonder geest Na de diagnose dementie is de gemiddelde levensverwachting tussen 3,5 en 9 jaar Bron: Dementie, Gezondheidsraad,

7 LANDELIJK BEELD Eén op de vijf mensen krijgt dementie! Nu dementerende, groei naar half miljoen in 2040 (gem.117%) Dementie treft vooral oudere mensen; 10% van 65+ jr., 40% van 90+ jr. 70% woont thuis, waarvan de helft zonder partner/inwonend familielid Bij iedere dementerende, drie mantelzorgers betrokken; 82% overbelast! Kosten van 3,9 miljard -> meer dan 6 miljard in 2028 Eén maand langer thuis bespaart vele tientalle miljoenen euro s p/jaar Bron: Rotterdamse ERGO project/o.g.v. ZSMAD II Programma van TNO i.o.v. VWS/CBS/Gezondheidsraad/ Wonen met dementie, 2006; World Alzheimer Rapport

8 LANDELIJK BEELD Aantal (m+v) Mannen Vrouwen op de op de op de op de 44 Bron: Rotterdamse ERGO project/o.g.v. ZSMAD II Programma van TNO i.o.v. VWS/CBS/Gezondheidsraad Presentatie Thuishuisproject Dementie 8

9 DEMENTIE Sociale en fysieke omgeving in relatie tot dementie Vitaliteit Leeftijd Verrijkte woonomgeving Regulier verpleeghuis Bron: dr. J.J. van der Plaats, arts, sociaal geriater Presentatie Thuishuisproject Dementie 9

10 DEMENTIE Woonbehoeften dementerenden: zo min mogelijk STRESS!! Veilige omgeving: geborgenheid, prettige sfeer, vooral geen haast! In de omgeving wordt geen dwang of (over)macht gevoeld De omgeving is herkenbaar, komt vertrouwd over, is enigszins ouderwets In de omgeving worden zoveel mogelijk gerichte prikkels gegeven; onnodige prikkels veroorzaken onrust en chaos Vaste structuur is van belang, waarbij rekening wordt gehouden met dip - momenten Bron: dr. J.J. van der Plaats, arts, sociaal geriater en docent 10

11 DEMENTIE Woonbehoeften dementerenden - vervolg -: Een optimale groepsgrootte van 6 bewoners( één eettafel!) Afstemmen is belangrijk deel van de communicatie; eerst contact maken, dan doen Verleiden hoort ook bij gunstige bejegening Activiteiten in de natuur Goede lounge-faciliteiten Helderwitte plafonds met veel licht overdag, s avonds schemering cre"eren Bron: dr. J.J. van der Plaats, arts, sociaal geriater en docent 11

12 DEMENTIE 12

13 figuur: paradigma professionals ondersteunen vrijwilligers in het perspectief van de Wmo Werkwijze Professional is ondersteunend aan mantelzorger/vrijwilliger Professional Vrijwilliger Mantelzorg Familie Behoefte vraag WMO lijn Zelforganisatie en eigen verantwoordelijkheid 13

14 SITUATIE (dreigende) Vereenzaming bij alleenstaande ouderen! " Ontstaan negatieve spiraal door regieverlies over je leven " Langer zelfstandig wonen verhoogt het risico op verwaarlozing en vereenzaming " Investeren in welzijn stelt behoefte aan zorg uit " Inzet en ondersteuning van vrijwilligers belangrijker bij een terugtredende overheid " Meer verbinding gewenst tussen wonen, welzijn en zorg door vergrijzing 14

15 THUISHUISPROJECT! THUISHUIS KLEINSCHALIGE WOONVORM! INLOOPHUIS DAGOPVANG! THUISBEZOEK OUTREACHENDE ACTIVITEITEN 15

16 CONCEPT Een Thuisbezoek, aan zelfstandig wonende ouderen in buurt of wijk, gericht op: " Behoefte/vraag wat ouderen én mantelzorgers zélf willen " Kennisoverdracht omgevingszorg en huisvestingadvies " Zelfredzaamheid 16

17 CONCEPT Een Inloophuis, voor zelfstandig wonende ouderen én mantelzorgers in buurt of wijk, gericht op: " Behoefte/vraag wat ouderen én mantelzorgers zélf willen " Kennisoverdracht omgevingszorg en huisvestingadvies " Zelfredzaamheid 17

18 CONCEPT Een Thuishuis waar: " De oudere medemens zijn oude dag c.q. zijn laatste levensfase kan genieten " De eigen huiselijke leefsituatie zo goed mogelijk wordt nagestreefd " Door vrijwilligers -zonodig- aandacht wordt geboden aan mensen die niet willen vereenzamen " Een allesomvattend hulp- en zorgaanbod op maat kan worden aangeboden 18

19 CONCEPT Een Thuishuis waar: " 24 uur per dag, 7 dagen per week ondersteuning en begeleiding kan worden geboden " Sociale activiteiten en vrijetijdsmogelijkheden beschikbaar zijn " Maximaal vijf tot zeven personen wonen, binnen een specifiek op dementie toegesneden omgevinszorg en huisvesting 19

20 CONCEPT Samen is niet alleen: " Verlaagt 'drempels' en verhoogt sociale betrokkenheid " Nodigt uit tot sociale activiteiten " Vrijwilligers vormen constante factor in ondersteunende faciliteiten " Verhoogt het gevoel van veiligheid en geborgenheid " Nodigt uit tot onderlinge contacten, ook in de buurt of de wijk 20

21 PRAKTISCHE VOORDELEN In een Thuishuis kan je onder andere (gericht): " even bij elkaar binnenlopen om een praatje met elkaar te maken " met elkaar tv kijken " samen koffie drinken " samen koken en eten " aanvullen/ondersteunen in elkaars bezigheden (tuin, borduren, puzzelen) 21

22 PRAKTISCHE VOORDELEN -vervolg-: " samen naar concerten, lezingen of museum " samen winkelen, boodschappen doen of kleren kopen " kortom, er zijn voor elkaar en#. " niet eenzaam hoeven zijn! 22

23 THUISHUIS Doel Een kleinschalig 'thuis' Paradigma Professionals ondersteunen vrijwilligers Uitgangspunten Een 'eigen bekend' woon- en leefklimaat, aansluiten bij de behoefte van de bewoner, gericht op zelfredzaamheid in dementie Hoe ziet het er uit? Huisvesting Een huis met 'voordeurdelers", 'gerund' door vrijwilligers Een dementie-thuis met specifieke aanpassingen 23

24 DOELGROEP " Alleenstaande oudere medemens met dementie " Alleenstaande oudere medemens die niet alleen wil wonen en/of met een (mogelijke) dreigende vereenzaming " Niet-welgestelden (sociale woningbouw ism Wmo-begeleiding) of " CIZ-indicatie verblijf met PGB constructie of " Combinatie van beiden binnen één wijkproject 24

25 THUISHUISVORMEN " Thuishuis voor alleenstaande ouderen " Thuishuis voor allenstaande migrante ouderen " Thuishuis voor migrante vrouwen " Thuishuis voor migrante mannen " Thuishuis voor dementerende ouderen 25

26 STAKEHOLDERS 1. Vrijwilligersorganisaties 2. Woningbouwvereniging 3. Stichting Welzijn Ouderen 4. Maatschappelijke organisaties 5. Gemeente 6. Huisartsenvereniging 7. Professionele zorg, met name thuiszorg en GGZ 26

27 FINANCIËN " Wmo " Woningbouwvereniging " Huursubsidie " AWBZ " Particulier initiatief " Sponsoring 27

28 TOEGENEGEN Zij zijn zich aan het losmaken van de omgeving waarin ze groot werden. Zij zijn niemand anders dan voorheen, voel maar: de vertrouwde hand, zoen op wang. Alleen kunnen wij de wereld waarin ze aankwamen niet vinden Oude en nieuwe boeken worden achter elkaar in hun hoofden open en dicht geslagen. Soms verhalen ze (hardop of fluisterend) over iemand die je niet eerder kende. Blijf luisteren, schuif dichterbij. Laat ze niet alleen als ze ver dwalen in andere taal die ze spreken. Maak jezelf niet wijs dat er nog weinig in hun leven toe doet, wandel genegen hun naamloze dagen in en uit, totdat een vlinder of engel de boeken sluit. (Henk van Zuiden) 28