Duurzaamheid Professionaliteit Innovatie. Metaalrecycling. Branche van en voor de toekomst

Transcriptie

1 Duurzaamheid Professionaliteit Innovatie Metaalrecycling Branche van en voor de toekomst Branche van en voor de toekomst

2 Roestbruin is groener dan u denkt In de ontwikkeling naar een meer duurzame samenleving vormt de metaalrecycling al jarenlang een niet meer weg te denken factor. Meer dan 80% van alle afgedankte metalen komt via hergebruik weer beschikbaar. Hierdoor vindt niet alleen een sterke besparing plaats op schaarse grondstoffen, maar ook een aanzienlijke reductie van afval, energieverbruik en de uitstoot van CO 2 in vergelijking met de gebruikelijke wijze van metaalwinning. Handel en hergebruik Met een jaaromzet van 3 miljard euro levert de metaalrecyclingbranche tevens een belangrijke bijdrage aan de Nederlandse economie. Die unieke combinatie van handel en hergebruik maakt de metaalrecyclingsector tot een onmisbare steunpilaar van een meer duurzame economie. Een eigen keurmerk Dit economisch en maatschappelijk succes van de metaalrecyclingbranche was alleen mogelijk dankzij een voortdurend streven naar verdere professionalisering. Een streven dat gestalte kreeg in jarenlange investeringen in technologie en Positie van de MRF t.o.v. de totale branche, 2010 NIET LEDEN MRF-LEDEN totaal aandeel van 0,525 milj. ton niet MRF-leden is 15% percentage van de 445 geregistreerde bedr. is 74% inzameling per gem. bedrijf marktvolume 3,5 miljoen ton inzameling Ned is 100% 1178 ton totaal aandeel van 2,975 milj. ton MRF-leden is 85% percentage van de 155* geregistreerde bedrijven is 26% inzameling per gem. bedrijf * exclusief geassocieerde leden van de MRF ton Van de 700 miljoen ton aan aluminium dat sinds 1880 is geproduceerd wordt vandaag nog 75% gebruikt als secundaire grondstof. * Ad Lansink voormalig Tweede Kamerlid CDA, geestelijk vader van de (Ladder van Lansink) en voorzitter Federatie Herwinning Grondstoffen: Metaalrecycling is in meer opzichten duurzaam: vanuit milieuoogpunt, maar ook economisch en maatschappelijk gezien. Door de certificering wordt de metaalrecyclingbranche zelf ook duurzaam innovatie voor een milieuvriendelijker en effi ciënter inzamelings- en recyclingproces. Dit professionaliseringsproces bereikte in 2008 een belangrijke mijlpaal met de verplichte invoering van een eigen keurmerk - het MRF- Keurmerk - waarmee een kwaliteitsnorm voor de gehele sector werd vastgelegd. De Metaal Recycling Federatie De Metaal Recycling Federatie (MRF), is de brancheorganisatie van de metaalrecyclingsector. De MRF is een samenwerkingsverband van meer dan 155 ledenbedrijven (en ruim 30 geassocieerde leden) die actief zijn op de drie terreinen van de metaalherwinning: ferro schroot, non-ferro metalen en shredders. De federatie vertegenwoordigt 85% van het totale verhandelde volume van de gehele branche. Metaalrecycling voor een duurzame toekomst Metaalrecycling draagt bij aan een duurzame samenleving, want het voorkomt uitputting van schaarse grondstoffen en het ontstaan van afval. Daarnaast bespaart recycling energie en levert het een grote bijdrage aan de vermindering van de uitstoot van CO 2. Door de recycling van lood wordt bijvoorbeeld 99% van de energie bespaard die anders gebruikt wordt bij de winning uit erts. Tenminste zo spectaculair zijn de verschillen waar het gaat om de uitstoot van CO 2. Bij het herwinnen van ijzer uit schroot is de uitstoot van CO 2 bijvoorbeeld bijna 60% minder dan bij de winning van dit metaal uit ijzererts. Met een recyclingpercentage van meer dan 80% levert de metaalrecyclingbranche al vele jaren een belangrijke bijdrage aan de ontwikkeling naar een meer duurzame

3 Wat is, wat wil en wat doet de MRF? De Metaal Recycling Federatie stelt zich de bevordering ten doel van de milieuvriendelijke en economisch verantwoorde recycling van alle gebruikte metalen in Nederland. Daarnaast zet de MRF zich in voor de belangen van de sector in het algemeen, en voor de leden van de vereniging in het bijzonder. De MRF komt voort uit de Nederlandse Schroot Vereniging, de Vereniging Herwinning Non-Ferro Metalen en de Shredder Vereniging Nederland en is sinds 1990 de Nederlandse branchevereniging voor de metaalrecyclingsector. De vereniging is opgericht dóór metaalrecyclingbedrijven, vóór metaalrecyclingbedrijven. Het bestuur bestaat dan ook uit betrokken vakgenoten: metaalmannen en -vrouwen met jarenlange ervaring in de branche die zich als vrijwilliger inzetten voor het belang van de sector. De MRF participeert actief in verschillende overlegorganen (waaronder die van het ministerie van Infrastructuur samenleving. Een samenleving waarin Met de handel en hergebruik, economie en ecologie hand in hand gaan. om 1 blikje te maken uit energie die nodig is Tegelijkertijd levert de metaalrecyclingsector een grote bijdrage aan de nen 20 blikjes worden ver- nieuw gewonnen erts, kun- Nederlandse economie. In 2010 werd in vaardigd uit gerecycled Nederland zo n 3,5 miljoen ton aan materiaal. * schroot en non-ferro metalen ingezameld. Die economische en milieuvriendelijke activiteit is goed voor een jaaromzet van bijna 3 miljard. In de branche zijn werknemers werkzaam, terwijl werknemers indirect bij de branche betrokken zijn, bijvoorbeeld als transporteur of bij het verrichten van onderhoudswerkzaamheden. Hans van de Nes (bestuurslid Federatie Nederlandse Oudpapier Industrie) jan. 2011: Er gebeurt iets goeds met oud papier en metaal: het is geen afval! Afval, recycling en politiek: een wereld te (her)winnen Hoewel de branche een belangrijke bijdrage levert aan een meer duurzame samenleving, kreeg de ontwikkeling van de metaalrecycling de afgelopen decennia meer dan eens te maken met belemmeringen in de sfeer van regelgeving en toenemende administratieve lastendruk. toenemend afval, energieverbruik en CO 2 - uitstoot) wil bij de Europese en Nederlandse wetgevers en handhavingsinstanties maar langzaam doordringen. Dit leidt bijvoorbeeld tot de situatie dat ijzererts met een nuttig percentage ferro van slechts 20%, als grondstof wordt aangemerkt, terwijl ijzerschroot, zelfs met een nuttig percentage van meer dan 99%, nog als afval wordt bestempeld. De afgelopen jaren is de regeldichtheid en daarmee de administratieve lastendruk voor recyclingbedrijven evenredig toegenomen. Er werden voortdurend nieuwe voorwaarden gesteld aan bedrijfsvoering, transporten en verwerking van zelfs de meest onschuldige materialen. Voorbeelden hiervan zijn de Europese verordening overbrenging afvalstoffen (EVOA), het Besluit melden bedrijfsafvalstoffen en gevaarlijke afvalstoffen en de VIHB-registratie. Waardevolle recyclingstromen als ferro en non-ferro metalen verdwijnen per definitie niet uit de kringloop, omdat zij een positieve waarde vertegenwoordigen en een belangrijke grondstof zijn voor de vervaardiging van nieuwe metalen producten. Schroot en non-ferro metalen Vergelijking tussen benodigde energiehoeveelheid bij de productie van ton aan primair (erts) vs. secundair materiaal (schroot).* Uitgedrukt in TJ, terajoule metaal erts schroot besparing aluminium koper ferro lood Het besef dat metaalrecycling geen deel uitmaakt van het probleem, maar juist van de oplossing van dat probleem (schaarse grondstoffen, nikkel tin zink Vergelijking tussen de uitstoot aan CO2, bij de productie

4 INZAMELING EN EXPORT FERRO METALEN 2010 INZAMELING gelegeerd (incl ton Cr. staal) in tonnen EXPORT gelegeerd & Milieu) en houdt contact met centrale en decentrale overheden, alsmede verwante brancheorganisaties in binnen- en buitenland. De MRF is dan ook aangesloten bij onder meer de Federatie Herwinning Grondstoffen (FHG), de European Ferrous Recovery and Recycling Federation (EFR), de European Non-Ferrous Metals Recycling Federation (Eurometrec) en het Bureau of International Recycling (BIR). Zodoende is er veel contact, overleg en samenwerking met zusterorganisaties op recyclinggebied ferro schroot Totaal ton Waarde miljoen ferro schroot Totaal ton Waarde miljoen Fred Nijkerk (erelid BIR en MRF) juli/aug.08: De enorme besparing van energie en CO2-uitstoot, dankzij recycling, is toch op zijn minst één overweging waarom men veel genuanceerder naar recycling zou moeten kijken.( ) accu s electromotoren schredder n-f etc Recycling is duurzaamheid in optima forma. Vergelijking tussen benodigde energiehoeveelheid bij de koper 2) (incl. messing/brons) zijn productie waardevolle van grondstoffen ton aan en geen primair afvalstoffen. (erts) vs. Specifieke afvalstoffenwetgeving vormt daarom voor de lood secundair materiaal (schroot).* Uitgedrukt in TJ, terajoule koper 2) (incl. messing/brons 3) metaalrecyclingbranche erts in de regel schroot een administratieve besparing lood belasting zonder toegevoegde waarde voor het milieu. De Totaal ton Totaal ton aluminium Waarde miljoen Waarde miljoen metaalrecyclingsector wijst erop dat onderscheid moet koper Noten: bron: Bureau Casteller worden gemaakt tussen recyclingstromen met een 2 exclusief koperassen, elektromotoren en gemengd shredder non-ferro 3 messing/brons ton positieve ferro economische 1400 en financiële 1170 waarde Staalrecycling bespaart 2304 zinkassen uit de baden van verzinkerijen (zoals onder meer metalen en oudpapier en lood karton) en recyclingstromen waarvan de 75% aan energie in vergelijking met de productie van 1878 worden deze metalen dan niet meer als minium. Onder bepaalde voorwaarden recycling nikkel nog dient 2064 te worden ondersteund en gestuurd met overheidsmaat- staal uit delfstoffen. Met deze afval beschouwd, maar als secundaire 186 tin regelen. Eind 2010 zijn door de Europese besparing kunnen 18 miljoen grondstof. Dit vormt een goed begin, Commissie zink de criteria 2400 vastgesteld 1800 voor de woningen van energie 600 maar vergt nog een verdere vermindering End-of-Waste'-status van ijzer, staal en alu- worden voorzien. * van de administratieve lasten. Verder zorgt een veel te rigide uitwerking Vergelijking tussen de uitstoot aan CO2, bij de productie van de regeling ervoor dat van ton aan primair (erts) vs. secundair materiaal een veel te gering percentage (schroot).* Uitgedrukt in kiloton CO 2 (ktco 2 )/ ton in % metaal erts schroot besparing in ton CO 2 aluminium % INZAMELING EN EXPORT NON-FERRO METALEN 2010 zink INZAMELING zinkassen 4) aluminium 1) in tonnen accu s zink electromotoren schredder n-f etc van de metaalstroom voor End-of-Waste in aanmerking komt. EXPORT zinkassen 4) aluminium 1) koper % ferro % lood % nikkel % tin % zink % De MRF zal zich blijven inzetten voor een fundamenteel andere benadering van de metaalrecyclingbranche, die recht doet aan de belangrijke bijdrage die de sector levert aan een meer duurzame toekomst.

5 MRF-Keurmerk als toonbeeld van kwaliteit en professionaliteit Frans Kok (adviseur MRF) juli/aug. 2009: De politiek weet nu heel goed dat wij zeer zorgvuldig met het milieu omspringen. En daar mogen de leden best trots op zijn! In het kader van het streven naar een verdere professionalisering van de branche heeft de Metaal Recycling Federatie per 1 januari 2008 een verplichte certificering ingevoerd, waaraan alle aangesloten ledenbedrijven moeten voldoen: het MRF-Keurmerk. Met de Erkenningsregeling MRF-Keurmerk laat de Metaal Recycling Federatie zien dat niet alleen metaalrecycling zelf duurzaam is, maar dat ook de leden van de MRF bouwen aan een duurzame bedrijfsvoering. De Erkenningsregeling is een praktijkgericht en branchespecifiek kwaliteitszorgsysteem dat exclusief voor MRF-leden is ontwikkeld. De zorg voor veiligheid, arbo en milieu is nadrukkelijk in deze regeling geborgd. Met het optrekken van de ondergrens en het aanscherpen van de vereisten, beschikt de MRF over een instrument om het kwaliteitsniveau van de branche verder te verhogen. Het Keurmerk heeft in de afgelopen jaren duidelijk zijn meerwaarde bewezen. Het biedt afnemers en leveranciers van MRF-leden de zekerheid van kwaliteit, terwijl overheden en handhavinginstanties inzicht hebben in de uitgangspunten van en minimale vereisten aan de bedrijfsvoering. Zo wordt het vertrouwen in de kwaliteit en de deskundigheid van de branche verder vergroot en het imago van de metaalrecycling als professionele branche verder verbeterd. Hoeveel bespaart het recyclen van 1 ton staal t.o.v. de productie uit primaire grondstoffen? * De recyclingwaarde van koper van hoge kwaliteit scrap is minstens 95% van de waarde van nieuw gewonnen koper. * Het Keurmerk heeft tot doel: a. Het onderstrepen van het belang dat voldaan wordt aan eisen van diverse gemeente- en overheidsinstellingen ten aanzien van een adequate, efficiënte en milieuvriendelijke be- of verwerking van de voor recycling geschikte metalen; b. Het optimaliseren van het imago van de metaalrecycling branche; c. De bevordering van een herkenbare marktpositie van ondernemingen die voldoen aan de op grond van de in het Keurmerk gestelde kwaliteitseisen; d. Te bepalen welke bedrijven en/of locaties van bedrijven voldoen aan de voorwaarden voor een lidmaatschap van de MRF; e. Het voldoen aan de met de overheid gemaakte afspraken in het kader van het Project Vernieuwing Toezicht. In de regeling zijn onder andere eisen opgenomen over: Het voldoen aan geldende wet- en regelgeving (voldoen aan alle voor de metaalrecyclingbranche geldende regels, onder andere op het gebied van vergunningen, verzekeringen, inschrijvingen en het hebben van een Arbo Risico Inventarisatie en Plan van Aanpak, etc.); Professionaliteit van de administratieve organisatie (het bijhouden van registraties, massabalans, klachten, etc.); De gebruikte bedrijfsmiddelen en personeel; De Certificerende Instelling die een onafhankelijke en deskundige toetsing moet uitvoeren. Het Keurmerk heeft MRF-leden een boegbeeld gegeven om zich achter te verenigen. Het Keurmerk staat symbool voor het streven van de MRF om erkenning te krijgen voor de metaalrecyclingsector als een professionele en duurzame branche. 74% energie 90% grondstof 40% water 76% waterverontr. stoffen 86% luchtvervuiling 97% mijnafval 1100 kilo ijzererts 630 kilo kolen 55 kilo kalksteen 1,8 vat (287 ltr.) olie 2,3 m2 ruimte 642 kwh energie In het kader van het Project Vernieuwing Toezicht wordt in 2011 de certificering op basis van het MRF-Keurmerk uitgangspunt voor vermindering van het overheidstoezicht. Hierover zijn afspraken gemaakt met IPO en VROM-Inspectie.

6 Vernieuwing Toezicht Sinds 2008 werkt de MRF met Provincies, VROM-Inspectie en de Belastingdienst samen met het Ministerie van Financiën om de plannen uit te werken rond het Project Vernieuwing Toezicht. Doel van het Project Vernieuwing Toezicht is dat de overheid een stapje terug doet in de controle van gecertificeerde MRF-leden Raymonde Kromjong (senior medewerker handhaving, handhaving reststoffen en bodem bij DCMR Milieudienst Rijnmond en landelijk branchemanager metaalrecycling) feb. 2010: Vernieuwing Toezicht biedt handhaving ruimte om de bedrijven die zich minder goed aan de milieuregels houden, extra aandacht te geven. Initiatieven van de MRF en de focus van de handhaving verschuift naar niet-gecertificeerde metaalrecyclingbedrijven. De afgelopen jaren hebben de toezichthoudende overheidsinstanties indringend naar het MRF-Keurmerk gekeken en aangegeven of en in hoeverre de normen en de wijze van toetsing de zogenaamde kernrisico s voor deze toezichthouders afdekten en op welke punten nog niet. Vervolgens is de MRF het Keurmerk gaan actualiseren. De kernrisico s van de overheden zijn hierbij betrokken en in de nieuwe Keurmerkregeling opgenomen. De nieuwe aangescherpte Keurmerkrege ling is in 2011 doorgevoerd. De MRF werkt aan praktische hulpmiddelen voor de leden om zonder al te veel extra inspanning aan het nieuwe Keurmerk te kunnen voldoen. Voor meer informatie over de inhoud van het Keurmerk kunt u contact opnemen met het secretariaat of de volledige tekst van de norm downloaden van de website Belangenbehartiging De MRF heeft zich de afgelopen jaren onder andere bewezen op de volgende dossiers: End-of-Waste: door participatie in internationale discussies heeft de MRF er samen met partnerorganisaties in het buitenland voor gezorgd dat gerecycled metaal de End-of-Waste status kan gaan krijgen; EVOA: minder ongerichte overheidscontroles op containers met ferroen non-ferro metalen na bezwaren en Kamervragen van de MRF; VIHB: de MRF heeft er mede voor gezorgd dat de eisen voor het verkrijgen van VIHB-registratie zijn verlicht. De MRF laat zich horen De MRF communiceert regelmatig over haar standpunten en over ontwikkelingen in de metaalrecyclingbranche. Dit doet zij door middel van de maandelijkse nieuwsbrief MRF Actueel, E-nieuwsbrieven (MRF@Actueel), de website en door het publiceren van Position Papers over, voor de branche, belangrijke onderwerpen. Voor meer informatie over de MRF en voor de Position Papers kunt u terecht op de website Mocht u de gedrukte of de digitale nieuwsbrief willen ontvangen, dan kunt u contact opnemen met het secretariaat: tel. (070) of mail@mrf.nl. * Bron: Report on the Environmental Benefits of Recycling, gepubliceerd door Bureau of International Recycling (BIR), 2008 Metaal Recycling Federatie Laan Copes van Cattenburch 79 Postbus CH Den Haag t : f : e : mail@mrf.nl i : Deze brochure is een uitgave van de Metaal Recycling Federatie, De in deze brochure opgenomen tekst en grafieken zijn met de grootst mogelijke zorgvuldigheid opgesteld. De MRF noch anderen kunnen aansprakelijk worden gesteld voor eventuele onjuistheden of onvolkomenheden in tekst of uitvoering. De tekst en of de afbeeldingen in deze brochure mogen niet worden gekopieerd, gedownload, verspreid, afgedrukt, bewerkt of op enige andere manier gebruikt worden zonder uitdrukkelijke toestemming van de MRF. Concept: Joop G. Fischer/Communicatiegroep 777 Redactie en projectbegeleiding: Hielke van den Brink/MRF Tekst: Kees M. Paling/KMP Productions Ontwerp: Frank van Veen/idonuts.nl Drukwerk: De Swart, Den Haag Deze brochure is gedrukt op FSC gecertificeerd papier. Dit is een keurmerk voor verantwoorde bosbouw. Hiermee wordt de groei van goed beheerde bossen wereldwijd gesteund.