Voorstel Kennis te nemen van het uitgewerkte afwegingskader en op basis hiervan een beslissing te nemen voor een van de beschreven alternatieven.

Transcriptie

1 Raadsvoorstel Griffiersnummer: B40 Onderwerp: Afwegingskader alternatieven voor het kruispunt Nieuweweg Zevenheuvelenweg Datum B&W-vergadering: 25 juni 2013 Datum raadsvergadering: Datum carrousel: Portefeuillehouder: Wethouder Th.J.M. Giesbers Ambtenaar: H.G. Beumer adres: Telefoonnummer: Zaaknummer: Z Documentnummer: Concept voorstel Bestandspath: Document2 Aan de gemeenteraad, Voorstel Kennis te nemen van het uitgewerkte afwegingskader en op basis hiervan een beslissing te nemen voor een van de beschreven alternatieven. 1. Inleiding Al vele jaren leeft de wens om op het kruispunt Nieuweweg Zevenheuvelenweg een rotonde te realiseren. Gelet op de hoge kostprijs voor de aanleg van zo n rotonde heeft uw raadscarrousel verzocht om inzicht in goedkopere alternatieven die de verkeersveiligheid dienen. Desgevraagd hebben de fracties CDA en GVP een daarbij te beschouwen alternatief aangedragen, welke in dit voorstel is opgenomen als alternatief 5. De alternatieven zijn door de afdeling grof uitgewerkt met een korte beschrijving van de variant met voor- en nadelen, als ook met een tekening en kostenschatting. 2. Beoogd effect Met dit voorstel wordt uw raad nu een afwegingskader tussen kosten en baten geboden om te komen tot een oplossing voor de verkeerssituatie op dit kruispunt. 3. Argumenten De argumenten om het kruispunt wel of niet aan te passen zijn de afgelopen jaren meermaals de revue gepasseerd en mogen als bekend worden geacht. In de bijlagen 1 tot en met 6 is een korte omschrijving opgenomen van de te beschouwen alternatieven, inclusief een schetstekening, kostenraming en beschrijving van de belangrijkste plus- en minpunten. Ten aanzien van afwegingskader dient opgemerkt te worden dat de rotonde weliswaar de duurste variant is, maar ook de meeste zekerheid biedt op een verbetering van de verkeersveiligheid. Vooral door het natuurlijk remmen van de snelheid van de verkeer op elk van de wegen. Voor minder geld

2 zijn alternatieven mogelijk die de verkeersveiligheid eveneens dienen, maar in mindere mate dan bij een rotonde. Aangezien er geen harde cijfers beschikbaar zijn over de mate van onveiligheid kan niet op voorhand gesteld worden in hoeverre de alternatieven die verkeersveiligheid ook daadwerkelijk gaan verbeteren. Omtrent een keuze is verder de vraag van belang in hoeverre het gewenst is om bijvoorbeeld ook de oversteekbaarheid van de Nieuweweg voor langzaam verkeer te verbeteren. 4. Kanttekening De bomen rondom het kruispunt staan op de lijst met bijzondere houtopstanden. In beginsel wordt geen kapvergunning verstrekt voor bijzondere houtopstanden. Om van dit beleid af te wijken is dan ook overtuigende argumentatie nodig, die de juridische toets der kritiek kan doorstaan. Het kruispunt staat echter niet te boek als een objectief verkeersonveilig kruispunt. Daarvoor gebeuren er te weinig daadwerkelijke ongevallen. De verbetering van de verkeersveiligheid is daarom mogelijk onvoldoende als argument voor het kappen van de bomen. Momenteel wordt gewerkt aan nieuw te dereguleren kapbeleid. Naar alle waarschijnlijkheid worden de bomen rondom het kruispunt Nieuweweg Zevenheuvelenweg in dit nieuwe beleid niet aangemerkt als bijzondere houtopstanden maar als te beschermen laanstructuur. Dit biedt mogelijkheden om de huidige bomen te kappen en met herplant van flinke volwassen bomen buiten de voor het verkeer benodigde ruimte toch de laanstructuur te behouden Om gerichter antwoord te kunnen geven op uw verzoek om inzicht in goedkopere alternatieven is na de winter door de Nationale Bomenbank eerst een onderzoek uitgevoerd naar de technische staat en verplantbaarheid van de betreffende bomen. Uit dit onderzoek is gebleken dat verplanten van de bomen geen reële optie (meer) is. Kappen en nieuw planten is daarom als uitgangspunt gehanteerd voor de alternatieven. Het kruispunt is voor een derde deel in eigendom, beheer en onderhoud bij de Provincie Gelderland en wel het deel van de Zevenheuvelenweg: De Provincie Gelderland hanteert tegenwoordig negenjarige cyclussen voor groot onderhoud en verkeerskundige aanpassingen / verbeteringen aan haar wegen. De Zevenheuvelenweg heeft in 2011 groot onderhoud gekregen. In 2020 staat de weg wederom in de begroting / het wegenbeheerplan van de Provincie; In , voorafgaand aan het groot onderhoud in 2011, heeft de Provincie Gelderland aangegeven niet de noodzaak tot aanpassing van het kruispunt te delen, aangezien het kruispunt niet te boek staat als objectief verkeersonveilig; Op basis van deze twee punten moet geen (grote) financiële bijdrage van de provincie verwacht worden voor Financiële onderbouwing In 2008 is door uw raad een voorbereidingskrediet beschikbaar gesteld, waarvan momenteel voor externe kosten nog en voor interne kosten beschikbaar is. Van deze middelen kan verdere voorbereiding worden opgepakt. Op het investeringsplan is echter geen bedrag opgenomen voor de uitvoeringskosten voor de aanpassing van dit kruispunt. Pagina 2 van 11

3 5. Communicatie Afhankelijk van de gekozen variant zal nadere communicatie plaatsvinden met de bevolking (door middel van een bericht in het Groesbeeks Weekblad), met eventuele grondeigenaren (indien gronden moeten worden aangekocht) en bijvoorbeeld de WMG (indien de bomen gekapt dienen te worden). 6. Aanpak/uitvoering De volgende keuzematrix is van toepassing: Alternatief Omschrijving Klaar, want voldoende verkeersveilig Kosten 1 Niets doen! Ja 0 2 Nee Bomen kappen & herplanten Ja Nee Alternatief 2 + verleggen fietspad Ja Nee Alternatief 3 + Middengeleider Nieuweweg Ja Nee Alternatief 3 + voorsorteerstrook Zevenheuvelenweg Ja Nee 6 Aanleg rotonde Ja Indien uw raad besluit om het kruispunt aan te passen zal afhankelijk van de variant de verdere voorbereiding worden opgepakt. Pagina 3 van 11

4 Burgemeester en wethouders van Groesbeek De secretaris, J.W. Looijen De burgemeester, H.W.C.G. Keereweer Bijlagen digitaal ter inzage - Tekeningen van de varianten Bijlagen ter inzage fractiekamer Bijlage ter inzage griffier Pagina 4 van 11

5 Raadsbesluit De raad van de gemeente Groesbeek; gelezen het voorstel van burgemeester en wethouders van 25 juni 2013; overwegende dat een rotonde door de natuurlijke remming van de snelheid van het verkeer de meeste zekerheid biedt op een verbetering van de verkeersveiligheid, maar dat alternatieven uit financieel oogpunt wellicht realistischer zijn: b e s l u i t : Aldus besloten in de openbare vergadering van de raad van de gemeente Groesbeek op. De raadsgriffier, De voorzitter, J.A.M. van Workum H.W.C.G. Keereweer Pagina 5 van 11

6 Bijlage 1 Alternatief Niets doen 1 Veel weggebruikers ervaren het kruispunt Nieuweweg Zevenheuvelenweg als verkeersonveilig. De langs de Nieuweweg aanwezige laanstructuur met forse bomen beperkt het oprijzicht vanaf de Zevenheuvelenweg, wat aan de basis ligt van de subjectieve verkeersonveiligheid. Feitelijk ontbreekt echter een harde noodzaak om het kruispunt aan te passen. Met uitzondering van wat klein leed aangaande ongevallen met uitsluitend materiële schade en dan vooral gerelateerd aan het tankstation is er geen sprake van een concentratie van letselongevallen. Het kruispunt staat dan ook niet te boek als een objectief verkeersonveilige locatie. Het is dan ook te verantwoorden om het kruispunt niet aan te passen en de huidige situatie in stand te laten. + De onoverzichtelijke situatie leidt tot een gevoel van verkeersonveiligheid bij de weggebruikers. Door dit gevoel is echter juist sprake van een grote mate van oplettend gedrag bij die weggebruikers. Het kruispunt is daardoor in praktijk objectief verkeersveilig, zo blijkt uit de door de politie geregistreerde ongevallen (bron: Bron 1.0). Als definitie voor verkeersonveiligheid geldt overigens dat op een locatie in een aaneengesloten periode van vier jaar 20 gewogen ongevallen of meer moeten plaatsvinden. Gewogen houdt in dat een ongeval met uitsluitend materiële schade voor 1 telt en een ongeval met letsel of dodelijke afloop met een factor 5. Bijvoorbeeld 20 ongevallen met uitsluitend materiële schade of vier ongevallen met letsel. De Provincie Gelderland houdt overzichten bij van de gevaarlijke kruispunten in haar Provincie. Het kruispunt Nieuweweg Zevenheuvelenweg komt niet voor op deze lijsten. Wel geldt hierbij de kanttekening, dat de laatste paar jaar de politie niet alle (lichte) ongevallen meer registreert, vanwege andere prioriteiten. - De snelheid op de Nieuweweg wordt niet geremd. De kans op ongevallen met (zwaar) letsel is en blijft aanwezig; - Door de combinatie van beperkt zicht en een hoge intensiteit is de Nieuweweg moeilijk over te steken voor langzaam verkeer (fietsers en voetgangers), Onvoorzien & kabels en leidingen: n.v.t. n.v.t. n.v.t. n.v.t. n.v.t. 0 Pagina 6 van 11

7 Bijlage 2 Alternatief 2 Bomen kappen & nieuw planten De verkeersonveilige situatie (of beter: het gevoel van) op het kruispunt wordt vooral bepaald door de laanstructuur langs de Nieuweweg tussen rijbaan en fietspad. De bomenrij beperkt het oprijzicht vanaf de Zevenheuvelenweg op het verkeer komend vanuit beide richtingen op de Nieuweweg. Wanneer voor het fietspad wordt gestopt is er enigszins zicht tussen de bomen door. Doordat dit zicht beperkt is, zijn veel weggebruikers genegen door te rijden tot de haaientanden direct voor de Nieuweweg. Op deze locatie is het zicht echter nog minder, aangezien de bomen dan meer één gesloten rij vormen. Bovendien wordt dan het fietspad geblokkeerd. Door de bomen te verwijderen verbeterd het oprijzicht. Volgens de richtlijnen voor het ontwerp van wegen zoals opgesteld door het CROW zou over een lengte van 88 meter vrij zicht ideaal zijn om veilig de Nieuweweg op te kunnen rijden, wanneer het oprijdende voertuig het fietspad vrij houdt. Dit betekent dat 14 bomen zouden moeten wijken om vrij zicht te creëren. De bomen (en in het toekomstig beleid de laanstructuur) zijn door de gemeente aangewezen als beschermde houtopstanden. Het kappen van bomen is daarmee niet zonder meer mogelijk. Zie ook paragraaf 4 Kanttekening. Overwogen is de bomen te verplanten. Dit wordt echter afgeraden, aangezien de zomereiken langs de Zevenheuvelenweg slecht verplantbaar zijn en de linden langs de Nieuweweg deels goed en deels matig. Voor beiden geldt echter dat door de locatie kort op de rijbaan eigenlijk niet een voldoende ruime kluit kan worden vrij gegraven zonder de weg af te breken. De kostprijs van verplanten is hoog (kostprijs is per 6 bomen), maar door de beperkte kluit is de kans op succes beperkt. Kappen en nieuw planten van volwassen bomen (kostprijs is per 6 bomen) is daarmee de betere optie. + Door meer zicht zal het kruispunt als veiliger worden ervaren. + Aanzicht van het dorp blijft door het behoud van de laanstructuur gelijk. - De snelheid van het verkeer op de Nieuweweg blijft onverminderd hoog, waardoor de kans op een ongeval met (zwaar) letsel aanwezig is en blijft. - Wanneer de situatie veiliger overkomt, neemt de attentie af en zou de kans op een ongeval juist toe kunnen nemen. Kap + nieuw planten bomen Onvoorzien & kabels en leidingen: (kapvergunning, grondtransacties) (aankoop 300 m2 weidegrond) (10% over voorgaand) (10% over voorgaand) Pagina 7 van 11

8 Bijlage 3 Alternatief 3 Variant 2 + verleggen fietspad Door het fietspad langs de Nieuweweg te verleggen, kan het vanuit de Zevenheuvelenweg komende voertuig opstellen direct voor de rijbaan van de Nieuweweg. Door de kortere afstand tot de Nieuweweg is minder lengte nodig aan vrij zicht om veilig op te kunnen rijden, namelijk 75 meter. Per saldo betekent dit dat er 3 bomen minder hoeven te worden gekapt en nieuw geplant. Het verleggen van het fietspad zal niet passen binnen het vigerend bestemmingsplan, welke dan ook gewijzigd dient te worden. + Meer beschermde (oude) bomen blijven behouden; + Door meer zicht zal het kruispunt als veiliger worden ervaren; + Door het fietspad te verleggen zal deze minder vaak geblokkeerd worden door opgestelde voertuigen. De oversteekbaarheid voor fietsverkeer neemt daardoor toe; + Autoverkeer komend vanaf de Zevenheuvelenweg zal eerst voorrang moeten verlenen aan het fietsverkeer, vervolgens een klein stukje kunnen doorrijden om daar voorrang te verlenen aan het verkeer op de Nieuweweg. Dit biedt meer overzicht, daardoor meer veiligheid en een betere doorstroming doordat de hiaten in de verkeersstromen op de Nieuweweg beter benut kunnen worden; + Verkeer komend vanaf de Nieuweweg hoeft het kruispunt zelf niet langer te blokkeren wanneer zij fietsverkeer voorrang verlenen, aangezien zij dan opstellen op de Zevenheuvelenweg. De doorstroming op het kruispunt verbetert daardoor. - De snelheid van het verkeer op de Nieuweweg blijft onverminderd hoog, waardoor de kans op een ongeval met (zwaar) letsel aanwezig is en blijft. - Wanneer de situatie veiliger overkomt, neemt de attentie af en zou de kans op een ongeval juist toe kunnen nemen. Kap + nieuw planten bomen; Onvoorzien & kabels en leidingen: (vergunning, transacties en bestemmingsplan) (aankoop 450 m2 weidegrond) (verleggen 120 m2 fietspad) (10% over voorgaand) (10% over voorgaand) Pagina 8 van 11

9 Bijlage 4 Alternatief 4 Variant 3 + middengeleider Nieuweweg De voorgaande varianten zijn elk gebaseerd op het verbeteren van het oprijden met motorvoertuigen vanaf de Zevenheuvelenweg. Langzaam verkeer profiteert daarbij mee van het betere oprijzicht door het kappen en nieuw planten van bomen. De hoeveelheid verkeer op de Nieuweweg is echter hoog, waardoor de weg nog steeds lastig over te steken is voor langzaam verkeer. Door een middengeleider toe te voegen kan het langzaam verkeer gefaseerd de Nieuweweg oversteken. De middengeleider heeft door de uitbuiging van de rijbaan een snelheidsremmend effect op verkeer vanuit de richting van het centrum en door de visuele versmalling ook op het verkeer vanuit de richting Nijmegen. Verkeer vanuit het centrum en de Zevenheuvelenweg zou bij een lange niet overrijdbare middengeleider via de zuidelijke Zevenheuvelenweg het tankstation kunnen bereiken. + Door meer zicht zal het kruispunt als veiliger worden ervaren. + Aanzicht van het dorp blijft door het behoud van de laanstructuur gelijk. + De oversteekbaarheid van de Nieuweweg voor langzaam verkeer verbetert. + Door het fietspad te verleggen zal deze minder vaak geblokkeerd worden door opgestelde voertuigen. De oversteekbaarheid voor fietsverkeer van de Zevenheuvelenweg neemt daardoor toe; + Autoverkeer komend vanaf de Zevenheuvelenweg zal eerst voorrang moeten verlenen aan het fietsverkeer, vervolgens een klein stukje kunnen doorrijden om daar voorrang te verlenen aan het verkeer op de Nieuweweg. Dit biedt meer overzicht, daardoor meer veiligheid en een betere doorstroming doordat de hiaten in de verkeersstromen op de Nieuweweg beter benut kunnen worden; - Meer bomen zullen moeten wijken om de rijbaan van de Nieuweweg te kunnen verleggen. - De snelheid van het verkeer op de Nieuweweg zal wat afnemen maar blijft hoog, waardoor de kans op een ongeval met (zwaar) letsel aanwezig is en blijft. Kap + nieuw planten bomen: Onvoorzien & kabels en leidingen: (vergunning, transacties en bestemmingsplan) (aankoop 470 m2 weidegrond) (1.000 m2 rijbaan en 250 m2 fietspad) (10% over voorgaand plus leidingen) (10% over voorgaand) Pagina 9 van 11

10 Bijlage 5 Alternatief 5 Variant 3 + voorsorteerstrook Zevenheuvelenweg Door de fracties CDA en GVP is het voorstel gedaan om (zie notitie): - bomen te verplaatsen naar de andere zijde van het fietspad - het fietspad te verplaatsten richting de weg met een haag als afscheiding - tussen Wylerbaan en Zevenheuvelenweg een trottoir te realiseren - een voorsorteerstrook rechtsaf te creëren op de Zevenheuvelenweg - eenrichtingsverkeer te realiseren bij het tankstation Het eenrichtingsverkeer bij het tankstation gebeurt bij voorkeur met enkel een uitrit aan de oostzijde, zodat de verkeersbewegingen op het kruispunt zelf voorspelbaarder worden voor verkeer op de Nieuweweg en Zevenheuvelenweg. + Door meer zicht zal het kruispunt als veiliger worden ervaren + Voor voetgangers wordt een directe, daardoor veilige route gecreëerd tussen de toeristisch belangrijke hoek met de Wylerbaan en de Zevenheuvelenweg. + Door fietspad en rijbaan direct naast elkaar te positioneren met één voorrangssituatie zal het op de Zevenheuvelenweg wachtende autoverkeer het fietspad niet blokkeren. De oversteekbaarheid van de Zevenheuvelenweg voor langzaam verkeer neemt daardoor toe. + De doorstroming op de Zevenheuvelenweg voor verkeer rechtsaf verbeterd doordat dit verkeer niet afhankelijk is van de doorstroming van het verkeer wat linksaf wil slaan, maar daarvoor aan beide richtingen op de Nieuweweg voorrang moet verlenen. Kanttekening is wel, dat hierdoor mogelijk de Zevenheuvelenweg (gedeelte binnen de kom van Groesbeek) meer gebruikt gaat worden voor verkeer richting centrum / zuiden. Nu de basisschool daar weggaat is dat wellicht minder bezwaarlijk als voorheen. - De snelheid van het verkeer op de Nieuweweg blijft onverminderd hoog, waardoor de kans op een ongeval met (zwaar)letsel aanwezig is en blijft. - De oversteekbaarheid van de Nieuweweg voor langzaam verkeer profiteert weliswaar van het betere zicht, maar wordt verder niet verbeterd, zoals bij alternatief 4 of de rotonde. - Linksafslaande voertuigen die op de Zevenheuvelenweg wachten, ontnemen (afhankelijk van het soort voertuig) het zicht tussen voertuigen op de rechtsafstrook en fietsers en auto s uit de richting van het centrum. Dit kan leiden tot afdekongevallen en/of een verminderde verbetering van de doorstroming als het rechtsafslaande verkeer geen uitzicht heeft. Kap + nieuw planten bomen: Onvoorzien, kabels & leidingen: (vergunning, transacties en bestemmingsplan) (aankoop 470 m2 weidegrond) (20 bomen m1 haag) (150 m2 rijbaan, 300 m2 fietspad, 255 m2 trottoir) (10% over voorgaand) (10% over voorgaand) Pagina 10 van 11

11 Bijlage 6 Alternatief 6 Aanleg rotonde Een eventuele rotonde is al jaren onderwerp van discussie. Meest recentelijk is op 13 december 2012 in uw raadscarrousel een discussie gevoerd over nut en noodzaak van een rotonde. Volledigheidshalve wordt verwezen naar het betreffende raadsvoorstel wat toen instak op de realisatie van een rotonde, model 2 (standaard rotonde met aansluiting van het tankstation op de rotonde). Wel zal naar de huidige inzichten niet langer worden ingestoken op het verplanten van de bomen maar op het kappen van de bestaande bomen en het nieuw planten van volwassen bomen naar een cirkel buiten de rotonde. + De rotonde verbetert niet alleen het uitzicht, maar remt ook de snelheid van al het verkeer af. De kans op een ongeval met (zwaar) letsel neemt daardoor aanzienlijk af. + De rotonde verbetert de oversteekbaarheid van de Nieuweweg én de Zevenheuvelenweg voor langzaam verkeer aanmerkelijk. Gelegen binnen de bebouwde kom van Groesbeek zal fietsverkeer op de rotonde namelijk voorrang genieten. + De rotonde verbetert de doorstroming voor verkeer vanaf de Zevenheuvelenweg zonder dat daarbij het risico bestaat dat het binnen de bebouwde kom van Groesbeek gelegen deel van de Zevenheuvelenweg meer benut gaat worden: vanaf de Zevenheuvelenweg is er dan namelijk geen onderscheid meer tussen doorstroming naar links of rechts. - De rotonde is veruit de duurste variant. - De rotonde kan op piek momenten de doorstroming op de Nieuweweg voor autoverkeer verminderen, aangezien fietsers voorrang krijgen. Kappen + nieuw planten bomen: Onvoorzien & kabels en leidingen: (vergunning, transacties, bestemmingsplan (24 bomen) (10% over voorgaand + nuts) (10% over voorgaand) Pagina 11 van 11