Diëten KORTE ADVIEZEN ALGEMEEN MAAG - DARMSPAREND DIEET CALCIUMRIJK DIEET CONSTIPATIEDIEET HOE HET SUIKERGEHALTE IN HET BLOED NORMAAL KRIJGEN

Transcriptie

1 Diëten KORTE ADVIEZEN ALGEMEEN MAAG - DARMSPAREND DIEET CALCIUMRIJK DIEET CONSTIPATIEDIEET HOE HET SUIKERGEHALTE IN HET BLOED NORMAAL KRIJGEN DIEET ARM AAN VERZADIGDE VETZUREN DIEET BIJ MAAGKLACHTEN TORONTO VERMAGERINGSDIEET DIEET BIJ VERHOOGD URINEZUURGEHALTE VERMAGERINGSDIEET 1000 CAL VERMAGERINGSDIEET 1200 CAL AANBEVELINGEN OM GEWICHT TE VERMINDEREN VERMAGERINGSDIEET: ALGEMENE RAADGEVINGEN VETARM EN VEZELRIJK DARMDIEET HOE ZOUT BEPERKEN?

2 Korte Adviezen Stop met roken - Bepaal zelf het ogenblik waarop je wil stoppen met roken. - Breng je werkmakkers, vrienden en familieleden op de hoogte dat je stopt met roken zodat ze jou kunnen ondersteunen en tegelijkertijd controle kunnen uitoefenen. - Stop niet met een pakje sigaretten op zak omdat de verleiding dan te groot is om te herbeginnen. - Beloon jezelf voor elk pakje sigaretten dat je niet gerookt hebt. - Bespreek met uw huisarts het gebruik van medicamenten die u kunnen helpen bij de rookstop. Doe meer aan lichaamsbewegingen - Wandel minimaal driemaal per week gedurende minstens 30 minuten. - Sluit je aan bij een wandelclub of een turnclub. - Stappen is voldoende, fietsen en zwemmen zijn ook goed. - Lopen, tennis, squash en andere actieve sporten zijn enkel aangeraden voor getrainde personen. Eet gezond - Gebruik een gevarieerde voeding met veel vers fruit, verse groenten en volkorenbrood. - Beperk de inname van vlees, inclusief het beleg op de boterhammen. - Beperk het gebruik van alcohol, vetten, sauzen en suiker. Beperk de inname van calorieën - Beperk zoveel mogelijk eieren in de voeding (ook in gebak en sauzen). - Beperk gedroogde of oliehoudende vruchten zoals amandelen, okkernoten, hazelnoten, pinda s, pistachenoten en kokosnoten. - Vers fruit is goed maar vermijd fruit dat ingeblikt is op siroop, gekonfijt fruit of fruit op alcohol. - Vermijd snoep, chocolade, alcohol, sauzen en bereide charcuterie zoals krabsalade, vleessalade of bereide gehakte biefstuk (americain préparé). - Beperk ook de inname van cholesterol (zie volgende punt). Beperk de inname van cholesterol - Gebruik geen boter maar gebruik speciale margarine of minarine voor het brood en plantaardige oliën om te bakken. - Eet veel groenten, liefst gestoomd of rauw, maar zonder saus of boter. - Eet vooral volkorenbrood en vermijd koffiekoeken, pasta met eieren, gratin dauphinois, frieten, kroketten en chips. - Gebruik zoveel mogelijk magere zuivelproducten zoals magere melk, kaas en yoghurt. Vermijd vette kazen en eieren. - Eet bij voorkeur mager vlees (filet) of kip en vis zonder het vel. Vermijd orgaanvlees en bereide vleeswaren. Beperk de inname van zout - Voeg geen zout toe aan voedingswaren. - Beperk bereide voedingswaren zoals diepvriesmaaltijden en charcuterie omwille van het hoge zoutgehalte. - Vermijd chips en gezouten nootjes. Voorkom jicht - Beperkt varkensvlees, gans, wild, sardines, haring, ansjovis, forel, zalm, kabeljauw, orgaanvlees, peulvruchten en spinazie. - Gebruik liefst geen alcohol maar drink veel water. - Probeer uw gewicht onder controle te houden. Suikerziekte - Beperk snoep, chocolade, ijs, confituur en koekjes. Gebruik zo nodig kunstmatige zoetstoffen zoals aspartaam of sacharine. Eet dagelijks 1 à 2 stukken vers fruit, eet volkoren rijst, deegwaren en brood. - Drink water, thee of koffie maar voeg geen suiker toe. Gebruik ongezoete fruitsappen en light frisdranken met mate. - Sla geen maaltijden over en begin met een ontbijt. Gebruik drie maaltijden per dag en neem twee tussendoortjes. Doe voldoende aan lichaamsbeweging en probeer u ideaal gewicht te benaderen.

3 ALGEMEEN MAAG - DARMSPAREND DIEET In het algemeen te gebruiken voor alle gastro-enterologische ziekten. Volgens de ernst van de toestand neme men GRAAD I, II of III. Voorafgaande opmerkingen Neem talrijke kleine maaltijden. Eet langzaam en rustig. Kauw goed en drink niet te veel tijdens de maaltijd. Rust een weinig na iedere maaltijd, liefst uitgestrekt. Verzorg Uw tanden. Rook weinig of niet; indien U het toch doet, dan onmiddellijk na het eten. Algemeen maag - darmsparend dieet graad I DE VOLGENDE SPIJZEN WORDEN IN HET BEGIN OM HET UUR TOEGEDIEND; LATER MOGEN ZIJ WAT MEER GESPREID WORDEN : Melk, indien goed verdragen : volle melk, ontroomde melk, karnemelk, yoghurt van volle of ontroomde melk. Pap en pudding (vla) bereid met volle of ontroomde melk en een fijn bindmiddel zoals bloem, griesmeel, gezeefde havermout, maïzena, vanillepoeder. Eieren mogen in de pap verwerkt worden. Het melkdieet mag aangevuld worden met lindethee, slappe thee, suiker in matige hoeveelheid, witte platte kaas (hangop, kwark). NIET ROKEN Algemeen maag - darmsparend dieet graad II MOGEN TOEGEVOEGD WORDEN AAN GRAAD I : - Beschuiten, oudbakken wit brood, geroosterd wit brood, biscuits. - Meelspijzen zoals macaroni, noedels, spaghetti en vermicelli; havermout, rijst; geen pikante saus gebruiken. - Verse boter of margarine of olie : niet bruinen. - Eieren : roerei, licht gekookt of gepocheerd. - Smeerkaas, jonge broodkaas. - Magere vis : gekookt. - Vruchtesap : gezeefd, met of zonder suiker. - Ontvette groentebouillon (koud laten worden en vetlaag afscheppen) - Aardappelpuree. - Jam. NIET ROKEN

4 CALCIUMRIJK DIEET ONTBIJT grijs brood besmeren met vetstof beleg: keuze uit: -40 gr jonge/belegen/oude kaas -200 ml volle yoghurt -250 ml magere yoghurt -250 gr halfvolle of volle platte kaas -50 gr vette smeltkaas -30 gr magere smeltkaas -60 gr vette smeerkaas -40 gr magere smeerkaas OF -250 ml volle of halfvolle of magere melk TWEEDE MAALTIJD A. WARME MAALTIJD :keuze uit soep + aardappelen + vlees gr boerenkool 225 gr chinese kool 300 gr raapstelen 225 gr spinazie 120 gr sterkers B. BROODMAALTIJD :keuze uit :idem ontbijt of : -225 gr rammenas -150 gr garnalen -175 gr makreel uit blik LATE AVOND keuze uit:-150 gr vijgen -150 gr hazelnoten -120 gr paranoten -250 ml volle, halfvolle of magere melk -200 ml volle yoghurt -250 ml magere yoghurt -250 gr halfvolle of volle kwark

5 CONSTIPATIEDIEET Voorafgaande opmerkingen Voor de bevordering van de stoelgang gelden de volgende algemene regels: - Tracht regelmatig te eten en sla vooral geen maaltijd over. - Drink ruim voldoende, niet alleen bij de hoofdmaaltijden maar ook tussendoor, in de vorm van karnemelk, fruit of vruchtensap en water. - Zorg voor voldoende lichaamsbeweging, het liefst in de buitenlucht. - Wen U eraan om één keer per dag omstreeks dezelfde tijd naar het toilet te gaan. Doe dit ook wanneer U niet hoeft. - Gebruik op de nuchtere maag een glas lauw water of wanneer dit niet helpt 2-3 gedroogde pruimen in een beetje water en veel keukensiroop gekookt (indien nodig met wat citroensap). De voeding Het is verstandig een voeding te kiezen die rijk is aan stoffen die prikkelend (laxerend) op de darmen werken. Laxerend werken in het algemeen voedingsmiddelen die rauw zijn en rijk aan schillen en pitjes. Maak daarom een ruim gebruik van de volgende laxerende voedingsmiddelen : - donker bruin brood, volkorenbrood, roggebrood en andere volkorenprodukten - All Bran (Kellogg) met melk of yoghurt - tarwezemelen, eventueel met yoghurt, pap, vla. - rauw fruit (liefst met schil en pit) - groenten, gedeeltelijk als rauwe groenten (slaatjes). - noten, pinda's en pindakaas - gedroogde peulvruchten, bv. bruine en witte bonen, erwten en kapucijners - gedroogde, gewelde pruimen en pruimenmoes - stroop - ontbijtkoek *aar wat als men te dik is? In dat geval wordt aangeraden geen noten of pinda's te eten en een beperkt gebruik te maken van stroop en ontbijtkoek. Laxerende dranken zijn: - pruimensap - roosvicee Lax - andere vruchtensappen (uitgezonderd bosbessensap) - karnemelk - een glas lauw water op de nuchtere maag Vermijdt het gebruik van voedingsmiddelen die stoppend werken - rijst, beschuit, toast, kaneelbiscuit - sterke thee, bosbessensap - banaan, geraspte appel,wortelen - kaneel

6 1. Lichaamsgewicht HOE HET SUIKERGEHALTE IN HET BLOED NORMAAL KRIJGEN Let op uw gewicht en zorg ervoor 1 uur per dag intense lichaamsbeweging te doen (fietsen, zwemmen, andere sporten). Zwaarlijvigheid heeft een slechte invloed op uw ziekte. Kontroleer dus regelmatig uw lichaamsgewicht. Stijgt uw gewicht, eet dan minder en vermijd naast zoetigheden (ook op basis van Sorbitol) eveneens vetten, zowel vette spijzen als het gebruik van vetstoffen bij de bereiding van de maaltijden. 2. Het suikergehalte in uw voeding moet dalen Verboden zijn de snel-oplossende suikers, die zoet smaken maar ook het suikergehalte in uw bloed vlug doen stijgen, dus : - Suiker en alle produkten bereid met suiker. - konfituur, honing, siroop, choco, chocolade - koekjes, peperkoek, speculoos, taart - limonade, coca, grenadine, gesuikerd fruitsap, siropen, chocolademelk, gesuikerde yoghurt - krentenbrood, koekebrood, suikerbrood, briochen, boterkoeken - Ook alcohol, omdat het gegiste suiker is en bijna dubbel zoveel caloriëen levert. (1 gram = 7 cal) Beperkt toegelaten zijn traag oplossende suikers, de meelstoffen, zoals brood, aardappelen en deegwaren. Deze worden in de darm afgebroken tot glucose en mogen dus niet in grote hoeveelheden gebruikt worden. 3. Suikerziekte is ook een vetziekte Houdt het cholesterol in uw bloed laag door voedingsvetten te vermijden, afkomstig van : - melk : volle melk, volle yoghourt, vette kaas, slagroom - vlees : varkensvlees, schapevlees - ei : in eidooier - dieetchocolade en choco 4. Regelmaat Verdeel het dagelijks suikergehalte van uw voeding over verscheidene maaltijden. Wanneer U de drie hoofdmaaltijden verkleint door tussendoor iets te eten, kan uw lichaam dit suikergehalte beter verwerken. 5. Vervangingsprodukten Om de zoete gerechten in uw voeding enigszins te vervangen bestaan er dieetprodukten. A. In plaats van suiker : Hier gebruikt U bij voorkeur zoetmiddelen die geen caloriëen leveren (Bv. Sucorosen, Natrena : vloeibaar of in tabletten.) Sorbitol en vruchtensuiker (of fructose) zijn ook zoetmiddelen maar ze bevatten zoals suiker 4 cal./gram, en U moet ze vermijden om uw lichaamsgewicht op peil te houden. B. De zoete dieetprodukten : Bv. konfituur, peperkoek, koekjes, choco,chocolade,snoepjes. Deze worden gemaakt met Sorbitol en fructose en leveren dus ook veel caloriëen. Gebruik ze dus zeker niet wanneer U zwaarlijvig zijt of wanneer U de neiging toont te verdikken. Bovendien doen ze de vetten in uw bloed stijgen. Wenst U meer uitleg, beschikt U graag over recepten en menu's, of wilt U een dieet dat voor U samengesteld werd, dan kan een verwijzing naar een diëtist afgesproken worden.

7 DIEET ARM AAN VERZADIGDE VETZUREN In principe zijn alle groenten en fruit in onbeperkte mate toegelaten. Ook brood en aardappelen mogen in onbeperkte mate gebruikt worden voor zover ze althans het ideale lichaamsgewicht niet in het gedrang brengen. Wat brood betreft is het best bruin brood te gebruiken aangezien dit rijk is aan vezels. Bijzonder aan te bevelen is sojabrood. Doen de totale cholesterol dalen: de poly-onverzadigde vetten: - margarines rijk aan poly-onverzadigde vetten, (vb. Vitelma, Becel) - plantaardige vetten zoals soja-olie, mais-olie en zonnebloemolie - magere vissoorten zoals kabeljauw, rog, pladijs, tong, schelvis, forel... Dus royaal te gebruiken Doen de HDL-cholesterol (goede) stijgen: VEEL GEBRUIKEN - olijfolie - vette vis zoals haring, sprot, maatjes, bakharing, zalm, tonijn, makreel, sardienen in olijfolie. Ook veel te gebruiken zeker bij hoge cholesterolrisicofactor en lage HDL doch opletten voor zout en calorieën. Doen de LDL-cholesterol (slechte) stijgen: TE MIJDEN - vlees, vooral vet vlees - schaaldieren zoals mosselen, garnalen, krab, kreeft - eieren - alle vette melk en kaasproducten. Deze zijn te mijden. Praktische raadgevingen: - eet minstens 2x/week vis waarvan 1x vette vis zoals een maatje of sardienen of tonijn in olijfolie. - gebruik naast mais- en zonnebloemolie ook olijfolie in de keuken en op salades. (lekker: kip gebakken in olijfolie, gebakken aardappeltjes in olijfolie, zomersalade met zalm/tonijn en olijfolie) - eet zo weinig mogelijk vlees en dan liefst gevogelte zoals kip, kalkoen en in mindere mate paardeen kalfsvlees. - eet maximum twee eieren per week - eet slechts uitzonderlijk schaaldieren zoals mosselen en garnalen. - gebruik alleen magere melk en kaasproducten zoals magere platte kaas, Santana- of Effismeerkaas. - chocolade, gekochte koekjes, pralines en gebak bevatten veel dierlijke vetten en zijn dus TE MIJDEN

8 I. Raadgevingen bij maagontsteking (gastritis) 1. Schakel alle prikkelende stoffen uit. DIEET BIJ MAAGKLACHTEN a. vermijd koude of zeer warme voedingsmiddelen : - hete soep, ijsroom, ijsgekoelde dranken,... b. vermijd prikkelende voedingsmiddelen : - kruiden : peper, azijn, mosterd, pickles, paprika, curry, citroen - sterke koffie en sterke thee - alcoholische dranken : aperitieven, wijnen, sterke dranken, bier,... - vezelrijke voedingsmiddelen : grijs brood, rauwe groenten, rauw fruit - vers brood - gashoudende dranken c. vermijd te hard gebakken of moeilijk te kauwen voedsel 2. Vermijd vetten. - vet vlees, vette vis, mayonaise, sauzen, frituurbereidingen, snoep en gebak 3. Vermijd zout en gezouten voedingsmiddelen. 4. Absolute rookstop. 5. Gebruik kleine, talrijke, en lichte maaltijden, en spreid ze over de dag (tot zes maal daags). 6. Eet langzaam en rustig, kauw goed en voldoende, en zorg voor een gezond gebit; raadpleeg indien nodig uw tandarts. 7. Vermijd alle maagonvriendelijke medicamenten zoals pijnstillers, ontstekingswerende medicamenten, enz. Bij twijfel hierover raadpleeg je huisarts. II. Raadgevingen bij terugvloei van de maaginhoud naar de slokdarm (gastro-oesofagale reflux) met "maagzuur" al of niet uitgelokt door een maagbreuk (hernia)* 1. Vermageren bij overgewicht. 2. Hoogstand van het hoofduiteinde van het bed met +/- 18 cm. 3. Draag geen spannende kleding zoals corset, gaine of lumbostaat. 4. Zo min mogelijk een voorovergebogen houding aannemen (bv. bij werken in de tuin, huishoudelijk werk,...). 5. Rookstop. 6. Overvloedige maaltijden zijn verboden. Neem bij voorkeur 5 tot 6 kleine maaltijden per dag. Drink niet tijdens de maaltijden maar erna. 's Avonds voor het slapengaan niet te veel drinken. 7. Vermijd alcohol, bier, koffie, thee en cola. Gebruik geen bruisende dranken. 8. Vermijd chocolade en vette spijzen. Eet dus zo weinig mogelijk vetten en neem liever ontvette melkprodukten (magere yoghurt of magere platte kaas). III. Raadgevingen bij ontsteking van de slokdarm en "zuurbranden door langdurige terugvloei van de maaginhoud (peptischeoesofagitis) Volg de raadgevingen, vermeld bij punt II. IV. Raadgevingen bij een "maagzweer" (maag- of duodenum-ulcus) 1. Rook niet! 2. Vermijd alcohol en sterke drank. 3. Drink koffie of thee met mate en nooit als je nog niets anders gegeten of gedronken hebt. 4. Eet regelmatig. Sla geen van de drie maaltijden over en eet niet meer 's avonds laat. 5. Een extra inname van melkprodukten is zinloos. 6. Eet wat je bevalt en waarvan je geen last hebt.

9 7. Mijd alle maagonvriendelijke medicatie. Maar niet ieder medicament dat in de volksmond slecht voor de maag is lokt daarom een maagzweer uit. Vraag bij twijfel altijd je huisarts of apotheker om raad. 8. Wind je niet op, wordt niet boos, vermijd angst. Indien je hiermee problemen hebt, kan een gesprek of (indien nodig) een kalmerend geneesmiddel soms helpen. Stress vermijden is soms gemakkelijker gezegd dan gedaan. Het vraagt vaak een verandering van levenswijze. 9. Je mag rusten, maar of dit de genezing in de hand werkt is niet zeker. Wenst U meer uitleg, beschikt U graag over recepten en menu's, of wilt U een dieet dat voor U samengesteld wordt, raadpleeg dan uw huisarts voor een verwijzing naar een diëtiste.

10 TORONTO VERMAGERINGSDIEET Maandag: Soep, rijst en groenten à volonté Fruitsap zonder suiker Dinsdag: Soep en fruit (geen bananen) Woensdag: Soep en groenten (geen bonen en erwten) 's Avonds één aardappel met boter in de oven Donderdag: Soep en groenten en fruit (geen aardappelen) Veel water tussendoor Vrijdag: Soep en drie bananen 1 liter afgeroomde melk Zaterdag: Soep, zes tomaten en 3à500gr steak Zondag: Soep, groeten en steak à volonté Recept voor de soep 3 liter water 6 ajuinen 4 teentjes knoflook 6 wortelen 1 bloemkool 1 groene selder 2 groene paprikas 2 kleine dozen gepelde tomaten Peper, zout, curry en peterselie 3 blokjes vetarme kippenbouillon 3 blokjes vetarme runderbouillon Algemene aanbevelingen - geen sauzen - geen brood - geen wijn, bier noch alkohol - veel water drinken - veel lichaamsbeweging doen

11 DIEET BIJ VERHOOGD URINEZUURGEHALTE Uw arts heeft bij U een te hoog gehalte aan urinezuur gevonden. Daarom zou het interessant zijn zoveel mogelijk de basisstoffen hiervoor, de purines, uit de dagelijkse voeding te weren. 1.Zwaarlijvigheid vermijden Het is aangeraden de calorie-aanvoer te beperken. Zwaarlijvige personen kunnen hun urinezuurgehalte doen dalen door hun gewicht te doen dalen. 2.Alcoholhoudende dranken vermijden 3.Purine-rijke voedingsmiddelen zijn verboden Als voornaamste purine-rijke voedingsmiddelen kunnen we vernoemen :* - vleesextract - orgaanvlees : lever, nieren, zwezerik en hersenen - kuit van vis - gist - eigeel - vleeswaren : de meeste worstsoorten, corned beef, charcuterie behalve filet d'anvers, wild (haaren pluimvee) - vette vis : zalm, makreel, paling, heilbot, ansjovis, sardienen, haring, schaal- en schelpdieren - peulvruchten. Verder houdt men best de eiwittoevoer normaal en beperkt men de inname van vetten, maar extreme vastenkuren zijn te mijden. Een koolhydraatrijkevoeding ( brood, aardappelen, rijst, pasta's) lijkt eerder aangewezen. Vraag hierover meer uitleg aan uw huisarts. 4.Een ruime vochttoevoer is aangewezen Het gebruik van meer alkalische waters zoals Vichy, Apollinaris en Badoit zou hier betere resultaten geven dan de andere minerale waters,en dit omwille van hun hoog gehalte aan natriumkarbonaten.

12 VERMAGERINGSDIEET 1000 CAL ONTBIJT - 50 g brood, niet gesmeerd, of indien wel met 5 g halvarine - 25 g rookvlees OF 1 gekookt eitje OF 40 g magere vis OF 70 g magere witte kaas (hangop of magere kwark : mag gemengd worden met zout en peper of andere kruiden ofwel met een opgelost zoetmiddel, saccharine of cyclamaat) ml ontroomde melk of karnemelk, naar keuze slappe koffie of thee U g vers fruit (geen ananas, bananen of druiven) MIDDAGMAAL - magere groentesoep g mager vlees OF magere vis : gekookt, gestoomd of geroosterd g aardappelen : gekookt of gestoomd g verse groenten (geen schorseneren, erwten of bonen met uitzondering van prinsessebonen) g vers fruit - water of mineraalwater U ml yoghurt van ontroomde melk, eventueel met een zoetmiddel AVONDMAAL - 50 g brood, niet gesmeerd, of indien wel, met 5 g halvarine - 25 g gekookte lever OF 25 g rosbief OF 40 g magere vis OF 35 g zelf bereide filet americain (biefstuk tartaar) zonder mayonaise, ei of olie g verse groenten ml ontroomde melk of karnemelk, naar keuze slappe koffie of thee BEDTIJD g vers fruit

13 VERMAGERINGSDIEET 1200 CAL ONTBIJT - 2 sneden brood (80 g), niet besmeerd - 3 sneden gerookt vlees (25 g) OF 1 gekookt ei OF magere vis (50 g) OF magere smeerkaas (50 g) OF magere platte kaas (70 g = 2 soeplepels) - 1 glas afgeroomde melk of karnemelk - slappe koffie of thee (met afgeroomde melk en/of zoetstof) U - vers fruit (100 g) : geen ananas, bananen of druiven MIDDAGMAAL - magere groentesoep - mager vlees of magere vis (100 g), bij voorkeur gestoomd, gekookt of geroosterd; voor de bereiding mag +/- 1 koffielepel boter of margarine gebruikt worden - aardappelen (150 g), +/- 3 kleine, gekookt of gestoomd - verse groenten (200 g), gekookt, gestoomd of rauw (geen schorseneren, bonen of erwten) - vers fruit (100 g) - water U - vers fruit (100 g) AVONDMAAL - 2 sneden brood (80 g), dun besmeerd met +/- 1 koffielepel boter of margarine (6 g) - gekookte lever (50 g) OF rosbief (50 g) OF magere vis (80 g) OF zelfbereide filet americain (70 g), zonder mayonaise, ei of olie - verse groenten (100 g) - 1 glas afgeroomde melk of karnemelk - slappe koffie of thee (met afgeroomde melk en/of zoetstof) ALGEMENE RAADGEVINGEN - neem geen mayonaise of sauzen bereid met olie of bindmiddelen; gebruik in vervanging hiervan, bij groenten, sla of filet americain : azijn, mosterd, bieslook, citroensap, fijn gesnipperde uitjes, kervel, peterselie - bouillon van soepvlees kan men ontvetten door de vetlaag eraf te scheppen wanneer hij koud geworden is - houdt U aan de toegestane hoeveelheden - eet langzaam en kauw de spijzen goed : dit draagt ertoe bij meer voldoening te hebben van kleinere hoeveelheden voedsel - breng afwisseling in het menu ; dit kan, zelfs indien men een reeks levensmiddelen moet afschaffen of beperken - indien U zich tussen de maaltijden of voor het slapengaan hongerig voelt, neem dan een glas water en drink het tamelijk snel uit en eet er niets bij

14 AANBEVELINGEN OM GEWICHT TE VERMINDEREN Vermageren betekent minder calorieën innemen dan U verbruikt met Uw gestel en Uw levenswijze. Verander daarom Uw levenswijze door meer beweging en sport, dan verbruikt U meer. Onze brandstof, de calorieën, worden geleverd door verscheidene voedingsstoffen. Eiwitten en suikers leveren 4 calorieën per gram, vetten 9 calorieën per gram en alcohol 7 calorieën per gram. Eiwitten zijn hierbij het belangrijkste, omdat ze naast deze calorieën ook voor het lichaam onmisbare bouwstoffen bevatten. Uw dagelijks voedingspakket mag dus hoofdzakelijk op eiwitten gebaseerd zijn : mager vlees, veel vis, magere melk- en kaassoorten. De vermindering van calorieën moet U zo streng doorvoeren, dat U ongeveer 1 kg per week vermagert. Strengere diëten geven slechts kortdurende resultaten en zijn op lange termijn niet haalbaar. A. Vermageren betekent niet "honger lijden". Daarom zijn de volgende raadgevingen belangrijk. 1. Beperk globaal de omvang van Uw maaltijden. Stel ze vooral samen met mager vlees, vis, magere kaas en afgeroomde melkprodukten. Hierin zitten veel eiwitten en vitamines. Daarnaast rauwe groenten en fruit. Ook aardappelen en brood kan : vooral het beleg is immers calorierijk. B.v. : Mager vlees, nl : rosbief, biefstuk, niet bereide filet americain, tong, mager kalfs- of lamsvlees. Gevogelte : kip, duif, jonge kalkoen. Orgaanvlees : lever, nier. Wild. Magere vis : nagenoeg alle vissoorten buiten de vette zoals : haring, paling, sardienen, makreel, zalm, pilchards, sprot. Deze laatste zijn dus verboden. Magere kaas : nl. magere platte kaas, bevat praktisch geen vet. Magere smeerkaas (hoewel deze ook nog voor 10% uit vet bestaat). Afgeroomde melkprodukten, nl. afgeroomde melk, magere yoghurt, karnemelk. Rauwe groenten en fruit. 2. Sla nooit maaltijden over, want dan eet U de volgende maaltijd teveel. Neem integendeel liever iets tussen de maaltijden dat weinig calorieën levert, zoals : - Fruit : want 100 gr fruit bevat slechts ongeveer 40 calorieën. Met uitzondering van banaan (90 cal/100 gr), druiven (66 cal/100 gr), ananas (50 cal/100 gr), noten (252 cal/100 gr), verse vijgen (80 cal/100 gr), dadels (300 cal/100 gr), rozijnen (290 cal/100 gr) die we dus beter uit ons menu weglaten. Gedroogd fruit en ook fruitconserven kan men best laten (tenzij de conserven op water en zonder sorbitol zijn). - Afgeroomde melkprodukten : 1 glas magere yoghurt : 60 cal. 1 glas karnemelk : 60 cal. 1 glas afgeroomde melk : 60 cal. Eet dus dikwijls (zes maal) maar weinig.

15 3. Honger is vooral het gevoel van een lege maag. Voorkom dit door : - Veel rauwe groenten te gebruiken : zo vergroot U het volume van Uw maaltijd en dus ook de maaginhoud. - Grijs of volkorenbrood gebruiken. Dit blijft langer in de maag, omdat het moeilijker verteert. - Traag te eten en het voedsel goed te kauwen : dit verhoogt het verzadigingsgevoel. 4. Drink voldoende want vermageren betekent niet uitdrogen. Uw lichaam heeft per dag 1 tot anderhalve liter water nodig buiten het vocht dat zich in de voeding bevindt. 5. Breng afwisseling in het menu en sla nooit een maaltijd over. B. Om de calorieën in onze voeding te verminderen gaan we in de eerste plaats op suikers, vetten en alcohol besparen. 1. WEGLATEN van voedingsmiddelen die vooral uitsluitend calorieën bevatten : A. Suikers weglaten : 1. Suiker als dusdanig weglaten. In zoete toespijzen, zoals confituur, honig, choco, siroop,chocolade. In snoep, pralines, marsepein. In gesuikerde dranken : bv. limonade : bevat 24 gr suiker/glas. Cola : bevat 22 gr suiker/glas. In gesuikerde broodsoorten : krentenbrood, koekenbrood, suikerbrood, briochen. 2. Samengestelde suikers : weglaten in bindmiddelen zoals vanillebloem, griesmeel, tapioca, maïzena. 3. Sorbitol en vruchtensuiker zijn zoetstoffen die even veel calorieën bevatte als gewone suiker. Ook de produkten waarin sorbitol en/of fructose verwerkt wordt, nl. konfituur, peperkoek, koekjes en chocolade voor suikerzieken, bevatten meestal evenveel en soms meer calorieën als gelijkaardige gewone levensmiddelen en zijn dus te vermijden. B. Smeer- en bereidingsvetten weglaten, zoals : - Boter, margarine, olie, reuzel of smout. Gebruik dus zo weinig mogelijk vet (zelfs dieetmargarine) en frituur zo weinig mogelijk. Indien U een zeldzame keer toch smeervet nodig heeft, gebruik dan dieetminarine. OPGELET : Dieetmargarines kunnen mede een rol spelen bij het voorkomen van aderverkalking, maar ze bevatten echter evenveel vet als een gewone margarine. Het zijn andere soorten vetten, maar het caloriegehalte is hetzelfde. Minarines daarentegen hebben een lager caloriegehalte. - - Mayonaise, slasauzen, bearnaise en dergelijke kant- en klaarsauzen bestaan hoofdzakelijk uit vetten. Mayonaise kan je indien nodig vervangen door : Dressing met yoghurt : 120 ml magere yoghurt. 1 Soeplepel azijn of citroensap. 1 Goedgevulde koffielepel mosterd. Peper en naar keuze : dragon, kruidentuiltje, sjalotten, augurken, peterselie, look, munt. C. Koekjes, gebak, roomijs, comsumptieijs, slagroom en roombereidingen (roomsauzen en roomsoepen bevatten veel suiker en vetten en zijn volstrekt te mijden). D. Alcohol moet men in elk geval mijden want : 1 pintje pils levert +/- 110 cal. 1 glas oud bruin bier levert +/- 75 cal. 1 glas bourgogne wijn levert +/- 100 cal. 1 glas jenever levert +/- 70 cal. 1 glas cognac of whiskey levert +/- 80 cal.

16 2. BEPERKEN van zetmeelrijke levensmiddelen. Zetmeel is een samengestelde suiker, die men aantreft in voedingsmiddelen die voor het lichaam belangrijke vitamines aanbrengen. Ze mogen in beperkte mate gebruikt worden, zodat een gewichtsvermindering van 1 kg/week gerealiseerd kan worden. BV Brood : grijs brood +/- 75 cal. per snede (35gr). Beschuit 40 cal. per stuk. Deegwaren : 345 cal. per 100 gr. Aardappelen : 170 cal. per 4 stuks. C. De enige manier, waarmee U Uw gewicht op een duurzame manier kan normaal houden, bestaat uit een diepgaande wijziging van Uw eetgewoonten. Miraculeuze behandelingen en radicale diëten leiden meestal slechts tot een kortdurende vermagering en worden meestal gevolgd door een nieuwe snelle gewichtstoename. Wees geduldig, het vraagt tijd om iemands eetgewoonten te veranderen en te komen tot een beter eetgedrag. - Stel U tevreden met redelijke porties. - Programmeer Uw aankopen in functie van Uw behoeften. - Zorg voor voldoende lichaamsontspanning. D. Voorbeeld van een 1200 calorieën dieet : Ontbijt : - 1 snede grijs brood (35 gr). - Eiwitrijk beleg : 45 gr. rosbief, of 45 gr. gerookt rundsvlees, of 50 gr. magere ham, of 35 gr. mager ontbijtspek, of 35 gr. ardense ham, of 50 gr. jonge kalkoen, of 1 ei, of 100 gr. magere platte kaas, of 35 gr. magere smeerkaas. - Koffie met magere melk, zonder suiker. - Minarine (indien nodig) max. 5 gr. 10 uur : - 1 Snede grijs brood (35 gr). - Minarine (indien nodig) max. 5 gr. - Magere Yoghurt 75 gr. - Fruit in blik op water, zonder sorbitol (60 gr). - Koffie met magere melk, zonder suiker. 12 uur : ml soep zonder aardappelen en bindmiddelen, met veel groenten op basis van ontvette bouillon of water. - Geroosterd mager vlees (100 gr). - In water gekookte groenten (200 gr). - Gekookte of gestoomde aardappelen in de schil (100 gr). 15 uur : - Vanillepudding op basis van magere melk (125 ml). Avondmaal :

17 - 1 Snede grijs brood (35 gr). - Minarine (indien nodig) max 5 gr. - Eiwitrijk beleg (cfr. ontbijt). - Rauwkost of gekookte groenten of 1 stuk vers fruit (+/- 150 gr). - Koffie met magere melk, zonder suiker uur : - 1 Snede grijs brood (35 gr). - Minarine (indien nodig) max 5 gr. - Eiwitrijk beleg (cfr beleg). - Koffie met magere melk, zonder suiker. Drink minstens anderhalve liter niet bruisend water per dag!!

18 Voorafgaande opmerkingen VERMAGERINGSDIEET: ALGEMENE RAADGEVINGEN Als hoofdregel moet vooropgezet worden : LEER MINDER ETEN! Dit is praktisch de enige efficiënte methode om te vermageren en mager te blijven. Sla nooit een maaltijd over. Het is duidelijk aangetoond dat het overslaan van maaltijden, b.v. het ontbijt, een slechte methode is om te vermageren. Integendeel, neem i.p.v. drie grote maaltijden, vier of vijf kleinere maaltijden, met andere woorden : eet dikwijls maar weinig. Eet langzaam en kauw de spijzen goed ; dit draagt ertoe bij meer voldoening te hebben van kleine hoeveelheden voedsel. Breng afwisseling in het menu. Dit kan gebeuren, zelfs wanneer men een reeks levensmiddelen moet afschaffen of beperken. Indien U zich tussen de maaltijden of voor het slapen gaan hongerig voelt, neem dan een grote kop lauwe, ontroomde melk (taptemelk) zonder suiker en eventueel met een zoetmiddel; drink dit tamelijk vlug uit en eet er niets bij. Soms kan een glas water volstaan. Richtlijnen bij het uitkiezen van de spijzen In onderhavig dieetblad worden de levensmiddelen in twee categorien onderverdeeld : VERBODEN en TOEGELATEN voedingswaren. Bij de toegelaten soorten wordt een onderscheid gemaakt tussen : VRIJ TOEGELATEN U mag deze spijzen vrij gebruiken, indien zij niet om andere redenen verboden zijn. IN BEPAALDE HOEVEELHEID TOEGELATEN U mag deze spijzen gebruiken in gewone dagelijkse hoeveelheid. BEPERKT TOEGELATEN U mag deze spijzen gebruiken, doch slechts in kleinere hoeveelheden dan gewoonlijk VERBODEN TOEGELATEN Smeer- en bereidingsvetten -boter, margarine (ook plantaardige en dieetmargarines met uitzondering uitzondering van halvarine), rund-en varkensvet, olie (dierlijke zowel als plantaardige) - geen enkele soort met uitzondering van kleine hoeveelheden halvarine Sauzen, mayonaise en jus -sauzen, bereid met vetten en oliën, sauzen, bereid met bindmiddelen -mayonaise of slasauzen, bereid met vetten of olien, gekochte mayonaise of gekochte slasaus, béarnaise of tartaarsaus -niet ontvette jus, niet ontvette bouillon -kunnen samen met groenten of sla gebruikt worden: azijn, bieslook, citroensap, fijn gesnipperd jong uiegroen,kervel, mosterd, peterselie - ontvette jus, ontvette bouillon NB: bouillon kan de eetlust opwekken Suiker, zoete broodbelegsels en snoepgoed -witte en bruine suiker, huishoudstroop, keukenstroop, melassestroop (melado), kandijstroop, jam, marmelade, vruchtensiroop BEPERKT TOEGELATEN -zoetmiddelen zoals saccharine en cyclamaat: om het gebruik te vergemakkelijken, kan men een oplossing maken van +/- 20 tabletten in een flesje water; oplossingen zijn eveneens in de handel verkrijgbaar.

19 -chocoladepasta, korrels en vlokken -honing en snoepgoed -zoetmiddelen op basis van sorbitol Brood en gebak -fantasiebrood (luxebroodjes, brioches, halvemaantjes),krentenbrood, suikerbrood, gebak, honingkoek, ontbijtkoek, peperkoek, koekjes en speculoos -alle andere gebak- en broodsoorten, bereid met suiker, boterroom of slagroom Meelspijzen, bindmiddelen en grutten -bindmiddelen zoals aardappelzetmeel, maïzena, tapioca, puddinpoeder (custardpoeder) en andere meel- en bloemsoorten moeten tot een strict minimum beperkt blijven -"instant"pudding poeders cornflakes of rice crispies, met suiker of honing omsponnen Eieren en kaas -gebakken ei,omelet, roerei, eipoeder -soufflé, flan (custard) -alle kaassoorten met uitzondering van magere witte kaas (hangop en magere kwark) Soepen -soep met vet, bindmiddelen of deegwaren -gekochte soep, soep in blik, soepmengsels in pakjes Vlees en gevogelte -vet vlees zoals bacon, ham, lamsvlees, schapevlees, spek, vet rundsvlees, varkensvlees BEPERKT TOEGELATEN -wit, bruin of volkorenbrood broodjes met uitzondering van de luxesoorten, beschuiten, matses BEPERKT TOEGELATEN -meelspijzen zoals macaroni, noedels, spaghetti en vermicelli, en ook rijst mogen soms in de plaats van aardappelen gebruikt worden cornflakes of rice crispies (zonder suiker of honing) mogen soms in de plaats van brood worden gebruikt IN BEPERKTE HOEVEELHEID TOEGELATEN -ten hoogste 3 à 5 eieren per week, enkel gekookt of gepocheerd -wit van ei -magere kaas (hangop en magere kwark) -magere smeerkaas VRIJ TOEGELATEN - magere kervel-,peterselie-,prei-,spinazie- en tomatensoep -bouillonextracten -ontvette bouillon: bouillon van soepvlees kan men ontvetten door de vetlaag eraf te schappen wanneer hij koud geworden is BEPERKT TOEGELATEN, +/- 150 gram per dag -mager vlees van kalf, paard of rund -bereide vleeswaren zoals gekochtte filet americain (biefstuk tartaar), saucijzen, vleespastijen, worst en vleesconserven -tam konijn Vis, schaal en schelpdieren vette vis zoals bokking en haring, makreel, paling, sprot, tonijn, zalm -ingeblikte vis, vooral toebereid met olie, zoals ansjovis, sardienen, pilchards -gekochtte vissalades -vis in gelei Aardappelen -aardappelpuree -lever, nieren, tong -zelf bereide filet américain (biefstuk tartaar zonder mayonaise, ei of olie) -rookvlees van paard of rund -wild koijn, haas, kip en ander gevogelte, indien vet aanwezig is, dit verwijderen bereidingswijze van vlees of gevogelte: bij voorkeur gekookt, gestoomd of geroosterd BEPERKT TOEGELATEN, +/- 200 gram per dag -magere vis zoals baars, bot, forel, kabeljauw, pieterman, poon, rog, schar, schelvis, schol, snoek, snoekbaars, tarbot, tong, wijting, zeelt Bereidingswijze van vis: bij voorkeur gekookt, gestoomd of geroosterd -mosselen, oesters, garnalen BEPERKT TOEGELATEN, 100 gram per dag -gekookte en gestoomde aardappelen en

20 -gebakken aardappelen -fritten, kroketten, chips aardappelen in de schil bereid Groenten en peulvruchten -gedroogde bonen en erwten, kapucijners, linzen -bonen en erwten in blik -schorseneren Vruchten -ananas, bananen, druiven -gedroogde vruchten zoals gedroogde appelen, abrikozen, pruimen, dadels, krenten, rozijnen, vijgen -alle vruchtenconserven, ook diepvriesvruchten behalve de toegelaten soorten en met vermelding 'zonder suiker' -gekochtte fruitsla -geconfijte en geglaceerde vruchten -kastanjes, de verschillende nootsoorten, pinda's Melk -volle melk -alle spijzen bereid met volle melk zoals de verschillende papsoorten, chocolademelk, milk shake, pudding -gecondenseerde melk -volle melkpoeder -roomijs -yoghurt bereid met volle melk -yoghurt bereid met grenadine, vruchtenyoghurt -slagroom, koffieroom Andere dranken -gesuikerde en/of alcoholische dranken: coladranken, gezoet vruchtensap, grenadine, limonade, aperitieven, bier, cognac,cider, champagne, jenever, likeuren, wijn, whisky Diversen -pindakaas -geneesmiddelen in de vorm van siroop of suikerkorrels moeten zoveel mogelijk vermeden worden -sommige andere geneesmiddelen: raadpleeg eerst uw geneesheer -alle vermageringspillen zonder voorschrift van de arts VRIJ TOEGELATEN -andijvie, asperges en bladselder, bleekselder, komkommers, kropsala, peterselie en postelein, rabarber, radijs en snijbonen, spinazie, sterkers, tomaten, velsla, witloof, zuurkool IN BEPAALDE HOEVEELHEDEN TOEGELATEN -knolselder, de verschillende koolsoorten, paddestoelen,prei, prinsesbonen, spruiten, wortelen IN BEPAALDE HOEVEELHEDEN TOEGELATEN -aardbeien, abrikozen, appelen, bessen, citroenen, frambozen, kersen, mandarijen, meloenen, peren, perziken, grapefruit, pruimen, sinaasappelen -vruchtenconserven van de hierboven vermeldde soorten met vermelding 'zonder suiker' -gestoofde vruchten worden bereid zonder suiker, eventueel met een zoetmiddel IN BEPAALDE HOEVEELHEDEN TOEGELATEN -afgeroomde melk, karnemelk -chocolademelk, bereid met afgeroomde melk en een zoetmiddel -magere melkpoeder -Yoghurt, bereid met afgeroomde melk (geen suiker toevoegen, eventueel wel een zoetmiddel) VRIJ TOEGELATEN water, mineraal water, spuitwater IN BEPAALDE HOEVEELHEDEN TOEGELATEN vruchtensap zonder suiker BEPERKT TOEGELATEN -slappe koffie of thee, zonder melk en suker, eventueel met zoetmiddel VRIJ TOEGELATEN -specerijen en smaakstoffen zoals bieslook, dragon kaneel, kervel, kruidnagel, laurier, mosterd, nootmuskaat, saffraan, tijm