Samen naar een duurzame land- en tuinbouw in het Rijk van Nijmegen meerwaarde door samenwerking
|
|
- Bert Juliaan Boer
- 8 jaren geleden
- Aantal bezoeken:
Transcriptie
1 ZLTO Rijk van Nijmegen Visie Samen naar een duurzame land- en tuinbouw in het Rijk van Nijmegen meerwaarde door samenwerking
2 Samen naar een duurzame land- en tuinbouw in het Rijk van Nijmegen ZLTO Rijk van Nijmegen Visie meerwaarde door samenwerking
3 Willy Derks, Rondeel Ewijk Inhoudsopgave Voorwoord Inleiding Cijfers en trends Ondernemerschap Openheid en transparantie Duurzame ontwikkeling Verbinding en samenwerking Conclusie Voorwoord 3 Op naar een goede balans tussen hedendaagse techniek, diervriendelijkheid en maatschappelijke acceptatie. Afdeling ZLTO Rijk van Nijmegen is er in geslaagd een visie voor de komende acht jaar samen te stellen. Dit met input van onze leden. Samen hebben we een document kunnen maken wat ons handvaten geeft richting onszelf en onze partners zoals gemeenten, provincie, Waterschap, maar ook natuur en milieuorganisaties. Wij beseffen dat wij een onderdeel zijn van de maatschappij, daarom is de visie ook met name gericht op ondernemen in je omgeving. We weten maar al te goed dat wij alleen op duurzame wijze bestaansrecht hebben. Duurzaam betekent niet alleen rekening houden met milieu, efficiënt en energiebesparend, maar ook een goed inkomen voor de ondernemer. Vooral dat laatste is in sommige sectoren een probleem. We willen dat jongeren toekomstperspectief behouden in onze afdeling. Boeren doe je niet alleen voor geld, het is een passie die tot levensideaal verheven wordt. Een manier van leven die in je genen moet zitten om dit vol te houden. Zorg voor je dieren en voor gewassen staat daarin centraal. Als geen ander zijn wij dagelijks in de weer met de natuur. We produceren hoogwaardig veilig voedsel en zorgen voor een aantrekkelijk landschap. Daar mogen we trots op zijn! Martien Nillesen Voorzitter ZLTO Rijk van Nijmegen
4 Jos en Elly Daamen, Leuth Inleiding Denk vooruit eet meer fruit! De agrarische sector heeft zich tot doel gesteld om door te ontwikkelen richting een duurzame landbouw, met draagvlak in de samenleving. Ondernemen met oog voor het dier, het milieu, de omgeving en de boer staat daarbij centraal. Duurzaamheid staat voor gezond voedsel van hoge kwaliteit en met respect voor de omgeving, tegen een eerlijke prijs. Daarnaast wordt er toegevoegde waarde voor de omgeving geleverd door bijvoorbeeld energieproductie, landschapsbeheer en recreatie. Dit vraagt een inspanning van alle schakels in de foodketens. De ZLTO pakt de handschoen op en werkt met haar leden aan een duurzame toekomst voor de agrarische sector. ZLTO is een sterke vereniging van boeren en tuinders in het Rijk van Nijmegen. De vereniging met haar leden heeft een sterke werkorganisatie met specialisten op alle thema s die van belang zijn voor een duurzame land- en tuinbouw. Specialisten helpen leden met ondernemersen vaktechnische vraagstukken. Dit geldt zowel sectoraal als intersectoraal, waarbij optimaal gebruik wordt gemaakt van bestaande en nieuw ontwikkelde kennis. ZLTO heeft een sterk netwerk, zowel regionaal, nationaal en internationaal. Zowel het eigen als het collectief belang staan bij de organisatie voorop. Samen zijn we sterk! ZLTO wil toonaangevend zijn in het creëren én realiseren van het perspectief voor ondernemers in de groene ruimte, zodat zij duurzaam en daardoor succesvol kunnen ondernemen. Om hier invulling aan te geven heeft ZLTO een visie opgesteld. In navolging van de door de ZLTO opgestelde visie is het bestuur van de ZLTO afdeling Rijk van Nijmegen, met haar leden, aan de slag gegaan om de visie te vertalen naar het eigen werkgebied Rijk van Nijmegen. Met deze visie beogen wij het belang van een vitale en duurzame land- en tuinbouw in het mooie werkgebied van onze afdeling Rijk van Nijmegen aan te tonen. De land- en tuinbouw is immers een belangrijke economische pijler in het gebied en deze moet behouden en versterkt worden. Het werkgebied omvat de gemeenten Millingen, Beek-Ubbergen, Groesbeek, Heumen, Nijmegen, Wijchen en Beuningen. Deze visie geeft lijn aan de belangenbehartiging voor boeren en tuinders in het werkgebied. Bestuursleden gaan, met de visie als leidraad, in gesprek met gemeenten, andere gebiedspartijen, en de burgers, om daarmee te komen tot ontwikkelperspectief voor ondernemers in het buitengebied van Rijk van Nijmegen. Wat wij vooral nastreven is een buitengebied waar diverse functies in harmonie met elkaar toekomstperspectief hebben en een bijdrage leveren aan de regionale economie. ZLTO Rijk van Nijmegen heeft voor de invulling van onderliggende visie gekozen voor een aantal relevante duurzaamheidsthema s in haar werkgebied. Deze zijn: Ondernemerschap Openheid en transparantie Duurzame ontwikkeling Verbinding en samenwerking In het document wordt allereerst een beschrijving gegeven van het werkgebied van ZLTO Rijk van Nijmegen. Vervolgens wordt de veranderende rol van boeren en tuinders in het buitengebied geschetst. De genoemde duurzaamheidsthema s worden achtereenvolgens uitgewerkt in de paragraven die daarop volgen. 5
5 Jean Janssen en medewerker Gabrie Thijssen, Berg en Dal Cijfers en trends Aantal bedrijven Rijk van Nijmegen Aantal bedrijven plantaardige sectoren Aantal bedrijven grondgebonden veehouderij Aantal bedrijven met hokdieren akkerbouw tuinbouw, open tuinbouw, glas rundvee schapen geiten paarden, pony s varkens kippen pelsdieren In Gelderland levert de landbouw een belangrijk aandeel aan de economie. Kijkend naar de ontwikkeling van de economische omvang van de sector is er over de afgelopen 10 jaar zelfs een lichte groei te constateren (CBS Statline). Ook de volume ontwikkeling van de productie neemt nog steeds toe, in 2011 een stijging van 1.5% en voor 2012 wordt deze groei op 1,7% geraamd (ING). De groei van de economische betekenis van de landbouwsector gaat echter ook gepaard met een flinke afname van het aantal agrarische bedrijven. Op het grondgebied van Rijk van Nijmegen waren er in het jaar 2001 nog 810 bedrijven actief; in het jaar 2011 is het aantal bedrijven echter afgenomen tot nog 562 waarbij ook het aantal gehouden dieren flink is afgenomen, met name in de varkens- en kippenhouderij (CBS Statline). De grafieken links laten de trend in aantallen bedrijven zien voor plantaardige sectoren, grondgebonden veehouderij en bedrijven met hokdieren. Het gevolg van de afname van het aantal bedrijven, bij een stijging van de toegevoegde waarde, is schaalvergroting van de agrarische bedrijfsvoering. Ondernemers gebruiken schaalvergroting van de productie om efficiënter te kunnen werken, betere milieutechnieken te kunnen toepassen en om de productiviteit te vergroten. Bedrijven professionaliseren en het ondernemerschap van de boer wordt steeds belangrijker, waarbij het aspect van ondernemerschap en een goede integratie in de omgeving de hoofdrol speelt. 7 Goed omgaan met dieren en je omgeving, gecombineerd met efficientie, dat heeft de toekomst!
6 Freek Verhoeven, Groesbeek Ondernemerschap De komende jaren zal blijken dat een maatschappelijk geaccepteerde ontwikkeling van de agrarische sector niet alleen wordt bepaald door de mogelijkheden op het bouwblok en planologische ruimte, maar ook door de kwaliteit en kunde van de ondernemer. Daar waar de boer nu beschikt over veel vakkennis en meetelt in de wereldtop, zal hij zich in de toekomst steeds meer met het management van zijn onderneming moeten gaan bezighouden. Dit vereist andere vaardigheden en sommige ondernemers zullen deze moeten ontwikkelen. Het werken met personeel zal ondanks de automatisering in sommige sectoren toenemen. Goed werkgeverschap nemen we hier als uitgangspunt, waarbij we de lokale binding met de dorpsgemeenschap proberen te versterken door voor seizoensarbeid kansen te bieden aan mensen in de omgeving. Daarnaast nemen agrarisch ondernemers hun verantwoordelijkheid om ook mensen met een afstand tot de arbeidsmarkt passend werk te bieden. Door afzetmarkten beter te verkennen kunnen we vraaggericht gaan produceren Als ZLTO afdeling Rijk van Nijmegen zien we het vergroten van het ondernemerschap als belangrijk aandachtspunt voor de toekomst. De verduurzaming van de agrarische sector is in belangrijke mate afhankelijk van actuele kennis, innovatieve ideeën en het aangaan van nieuwe verbindingen, waarbij de creativiteit van een ondernemer in veel gevallen doorslaggevend is om ook daadwerkelijk tot uitvoering te komen. Voldoende ruimte om te kunnen ondernemen is essentieel om te zorgen dat ondernemers nieuwe kansen kunnen benutten. ZLTO Rijk van Nijmegen wil nieuwe impulsen geven aan ondernemerschap door te gaan werken met ondernemersgroepen. Een ondernemersgroep werkt aan een gezamenlijke kans of probleem. Het thema kan breed zijn, van ruimtelijke ordening tot innovatie. Leden dragen ideeën aan voor vernieuwing en ontwikkeling, ZLTO faciliteert hierbij. Leden zijn door deze werkvorm intensief betrokken bij de organisatie en zij worden ondersteund door specialisten. Ook ondersteunen zij elkaar bij ontwikkelingen en vraagstukken op het eigen bedrijf. De afdeling organiseert bijeenkomsten op gebied van vakinhoudelijke thema s en actualiteiten. De vereniging verzorgt ook activiteiten op sociaal gebied. Hierbij is aandacht voor de medemens een waarde die voor onze leden al decennia lang een centrale plaats inneemt. 9 Wijn heeft als streekproduct alles in zich: innovatie, beleving, sfeer, gastronomie, avontuur en duurzaamheid. Openheid en transparantie Boeren en burgers hebben veel met elkaar te maken. Toch kennen we elkaar lang niet altijd goed. Daarom wil ZLTO Rijk van Nijmegen contacten met burgers zoveel mogelijk stimuleren. Dat kunnen omwonenden zijn, maar ook schoolkinderen, jeugd die (maatschappelijke) stage wil lopen en groepen beleidsmakers, belangenorganisaties enz. die op excursie komen op agrarische bedrijven. Belangrijk is om daar, waar zich kansen voordoen, als afdeling bij te dragen aan de het positieve imago van de agrarische sector. Het liefst deze kansen oppakken samen met (groepen) leden, zodat zij ook automatisch ambassadeur van hun eigen sector worden.
7 John Grutters, Groesbeek Voorbeelden van maatschappelijke activiteiten binnen de afdeling Rijk van Nijmegen zijn: De jaarlijks terugkerende ZLTO stand op de Wijchense paardenmarkt Schilderijlijsten die her en der in het landschap geplaatst worden om het publiek te wijzen op het mooie landschap dat door de boeren onderhouden wordt. Het project Klasseboeren regio Nijmegen dat in eerste instantie een educatieve doelstelling heeft maar voor de hele sector natuurlijk ook een PR functie vervult. Sneeuwschuiven gemeente Wijchen De activiteit uitgevoerd tijdens de Nijmeegse 4 daagse. Vanwege het omvangrijke karakter van deze activiteit zal per jaar beoordeeld worden of en zo ja, in welke vorm er uitvoering aan deze actie gegeven wordt. Hierbij wordt samengewerkt met omliggende ZLTO afdelingen. Het gebied leent zich voor recreatie en toerisme. ZLTO wil met agrarische bedrijvigheid daar verbinding mee leggen. Dit biedt kansen voor een aantal ondernemers in het gebied op het vlak van maatschappelijke activiteiten en verbinding consument-producent. Zeker dagrecreatie biedt kansen voor ondernemers. ZLTO Rijk van Nijmegen blijft daarentegen alert op ontwikkelingen in de vorm van nieuwe recreatieve faciliteiten. Deze mogen geen negatieve effecten hebben op bedrijfsvoering en ontwikkeling van agrarische bedrijven in de omgeving. Er zullen nieuwe concepten ontwikkeld worden, waarbij onze duurzaam geproduceerde producten direct aan consumenten afgezet zullen worden. Ook daar zijn kansen om de relatie met consumenten te versterken en de voedselketen te verkorten. Dit levert duidelijk een meerwaarde op voor zowel de consument als de producent. Afdeling Rijk van Nijmegen gaat ledeninitiatieven ondersteunen die gericht zijn op markt en regionale afzet. ZLTO Rijk van Nijmegen is doordrongen van het belang van openheid en transparantie. Duurzaam ondernemen is boeren in en met je omgeving. De afdeling zal samen met haar leden alle kansen grijpen om dit in het eigen werkgebied te verbeteren. Zeker in een verstedelijkt gebied, waar onze afdeling mee te maken heeft, is dit extra van belang. Om hier uitvoering aan te geven gaat ZLTO afdeling Rijk van Nijmegen met haar leden het project Stadsgericht Ondernemen uitvoeren. Huidige trends bieden kansen voor ondernemers om nieuwe producten en diensten te ontwikkelen waar de stedeling om vraagt en wat ook weer kan leiden tot vergroting van het maatschappelijk draagvlak. Doel van het project is het ontwikkelen van nieuwe activiteiten met (agrarische) ondernemers in het Rijk van Nijmegen, gericht op de vragen en mogelijkheden die de stad biedt. 11 Duurzame ontwikkeling De pluimveehouderij moet kansen zien en kansen pakken! ZLTO Rijk van Nijmegen streeft naar duurzame agrarische bedrijven in het buitengebied. De ondernemers hebben in 2020 hun bedrijf en bedrijfsvoering ingericht met respect voor dier, omgeving, milieu en de boer zelf. De bedrijven zijn landschappelijk ingepast, met erfbeplanting maar ook nieuwe architectuur, in hun omgeving. Duurzame ontwikkelingen moeten ook economisch rendabel zijn. In deze tijden is dat lastig waar te maken in de land- en tuinbouw. Er wordt gezocht naar nieuwe verdienmodellen waarmee vernieuwing, naast meerwaarde voor de maatschappij, ook rendement oplevert voor de ondernemer. ZLTO ondersteunt haar leden in deze zoektocht, door bestaande en nieuwe kennis hierover te ontsluiten en hen te ondersteunen bij ontwikkeling van eigen ideeën in ondernemersgroepen.
8 Miranda Zwanenburg, Overasselt Ondernemers, de ouders en de kinderen blij, fijn spelen in het buitengebied op de boerderij. Diergezondheid De afdeling streeft naar een hoge gezondheidsstatus op veehouderijbedrijven in de regio. Dit betekent concreet het nemen van preventieve maatregelen door middel van een goede bedrijfshygiëne binnen en buiten het bedrijf, vaccinatie en een goed gezondheidsmanagement. Voor dit thema wordt aangesloten bij het landelijke beleid. Nu en in de toekomst wordt op de agrarische bedrijven gewerkt aan bedrijfsgezondheidsplannen, een managementinstrument voor de veehouder. In het bedrijfsgezondheidsplan staan aspecten die de diergezondheid kunnen vergroten. Via bedrijfsbehandelplannen wordt op bedrijfsniveau aangegeven hoe dieren moeten worden behandeld in geval van ziekte. Dit onder verantwoordelijkheid van de dierenarts met de veehouder. Voedselveiligheid Voedselveiligheid is inmiddels een standaard voorwaarde geworden voor producten uit de Nederlandse land- en tuinbouw. Doordat in de afgelopen jaren in alle geledingen van de voedselketen kwaliteitssystemen zijn ingevoerd zijn de gevolgen van problemen met de voedselveiligheid gering. Door tracking en tracing systemen zijn verontreinigingen of problemen direct te achterhalen. Energie Goed ondernemerschap is ook het signaleren van behoeften vanuit de markt en de samenleving. Eén van de behoeften die steeds meer aandacht zal gaan krijgen is de vraag naar groene energie. Als ondernemers in de groene ruimte in het Rijk van Nijmegen zien wij hier kansen liggen die we graag aanpakken. De productie van groene energie door de agrarische sector kan bijvoorbeeld bestaan uit het plaatsen van zonnepanelen, windmolens en vergisters. Op de daken van agrarische stallen en schuren zijn grote oppervlaktes beschikbaar om zonnecollectoren op te plaatsen. De ontwikkelingen van zonnecollectoren volgen elkaar in rap tempo op, waardoor de energie-efficiëntie steeds hoger wordt. Wij verwachten dan ook dat er in de toekomst geen subsidie meer nodig zal zijn om zonnepanelen als rendabele economische activiteit te implementeren op de daken van stallen. Tot dat moment is het belangrijk dat er naar slimme combinaties wordt gezocht, bijvoorbeeld door asbestgolfplaten op daken waar mogelijk is te vervangen door zonnepanelen. Ook kan bij de nieuwbouw van stallen alvast rekening gehouden worden met extra draagkracht van de spantconstructie. Daarnaast is het belangrijk dat de directe omgeving betrokken wordt bij de transitie naar energieboerderijen. Burgers uit de omgeving zouden middels een coöperatie bijvoorbeeld kunnen investeren in groene stroom, waardoor ze ook een verhaal te vertellen hebben. Het zorgt voor bewustzijn waar de stroom vandaan komt, omdat men weet dat het lokaal geproduceerd wordt. Door deze nieuwe verbindingen tussen boer en burger ontstaat een gedeelde verantwoordelijkheid. Op die manier zijn de resultaten van de verduurzaming van de samenleving direct tastbaar en zichtbaar in het landschap. Het opwekken van en zelfvoorzienend worden in energie zal voor steeds meer bedrijven een interessante en reële bron van neveninkomsten gaan worden. Naast het opwekken van groene energie door middel van zonnepanelen (of windmolens), zal in de toekomst steeds vaker biomassa worden aangewend voor dit doel. Door het vergisten van biomassa reststromen, ontstaat er een winwin situatie. Het vergisten van mest, afval uit voedselproductie en snoeiafval levert groene energie op en zorgt ervoor dat afval op een duurzame manier wordt hergebruikt en er aan de vraag naar duurzame energie wordt voldaan. De technologie die nodig is om vergisting op grote schaal efficiënt te laten verlopen is nog volop in ontwikkeling maar zal in de nabije toekomst de benodigde resultaten gaan behalen. Als sector zetten we hier dan ook volop op in. De komende jaren zal deze ontwikkeling in een stroomversnelling komen vanwege het nieuwe mestbeleid in
9 Martie Föllings, Malden Als vollegrondstuinder moet je je producten duurzaam en zichtbaar produceren voor je eigen streek. Mest en mestverwerking Een veehouder die meer mest produceert dan hij op zijn eigen grond kwijt kan, moet een percentage van zijn mestoverschot verplicht aanbieden voor verwerking bij een erkend mestverwerkingsbedrijf. Het nieuwe mestbeleid moet de mestproductie in een duurzame balans brengen met de afzetmogelijkheden. Dit is nodig om aan de Europese doelen voor milieu en natuur te voldoen en om te anticiperen op de toekomstige vraag naar organische meststoffen. Daarnaast komt er voor onze ondernemers meer ruimte voor ondernemerschap, omdat er kansen ontstaan om de mest te verwaarden. Door de mest te verwerken, kunnen dure mineralen als stikstof en fosfaat worden teruggewonnen. Dit hoogwaardig mineralenconcentraat kan dan weer gebruikt worden als vervanger van kunstmest. Op die manier kunnen kringlopen worden gesloten. Door middel van monovergisting en mestraffinage achter de stallen op het bedrijf kan biogas worden opgewekt en wordt de mest gescheiden in een dikke en dunne fractie. De dunne fractie kan lokaal worden afgezet als kunstmest en de dikke fractie zal elders worden verwerkt tot een hoogwaardig mineralenconcentraat. Belangrijk is wel dat deze activiteit rendabel moet zijn om ook daadwerkelijk tot uitvoering te komen. Om ethische redenen zijn we tegen het vergisten van kwalitatieve (voeder) gewassen die bedoeld zijn voor humane of dierlijke consumptie. Mogelijk kunnen plantaardige reststromen of bermgras wel gebruikt worden voor covergisting. Creativiteit en innovatie zijn de komende jaren belangrijke sleutelbegrippen om tot vernieuwende ideeën en nieuwe verbindingen te komen. ZLTO Rijk van Nijmegen ondersteunt komende jaren mestverwerkingsinitiatieven van (groepen) leden. Uit onderzoek is gebleken dat er in de regio Zuid Gelderland ruimte is voor een of twee gezamenlijke mestverwerkingslocaties. Daarnaast is er ruimte voor vergisting of raffinage op bedrijfsniveau, wanneer de techniek doorontwikkeld is. Biodiversiteit en water ZLTO Rijk van Nijmegen vindt behoud en ontwikkeling van biodiversiteit belangrijk. Land- en tuinbouw beheert een groot areaal landbouwgrond en is daarmee een belangrijke speler in ontwikkelingen op gebied van biodiversiteit. Biodiversiteit is van belang voor een gezonde land- en tuinbouw. Het zorgt voor natuurlijke vijanden tegen ziekten en plagen in gewassen. Ook voor bestuiving van gewassen kan dit een bijdrage leveren. Wij ondersteunen initiatieven die de biodiversiteit vergroten. Concrete projecten zijn de bloemrijke akkerranden, de groen blauwe diensten en het Nagrewa project langs de waterlopen. Land- en tuinbouw heeft aandacht voor waterkwaliteit in de omgeving. Denk bijvoorbeeld aan het thema erfafspoeling. Ondernemers zijn zich bewust van het effect van erfafspoeling op waterkwaliteit en stemmen daar het management op af. Denk daarbij aan het optimaal inrichten van kuilplaatsen voor voeropslag in de veehouderij. Er komen steeds meer technische oplossingen om dit verder te verbeteren. ZLTO Rijk van Nijmegen houdt haar leden op de hoogte van de nieuwste onderzoeken en stimuleert hen om aanpassingen door te voeren op het eigen bedrijf. Verbreding in bedrijfsactiviteiten Ingegeven door creatief ondernemerschap en/of bepaalde omgevingsfactoren zijn er steeds meer bedrijven die naast de primaire agrarische activiteiten ook andere activiteiten willen ontplooien op hun bedrijf. Deze bedrijven ontwikkelen zich tot multifunctionele landbouwbedrijven door in hun bedrijfsvoering invulling te geven aan een of meerdere nevenactiviteiten. Niet alleen goed voor het bedrijfsresultaat maar ook voor de binding tussen burger en platteland en de verbinding tussen agrarische ondernemers en de maatschappij. De multifunctionele landbouw speelt vanuit haar agrarische identiteit op 15
10 Ab Louws, Wijchen een unieke manier in op de groeiende vraag naar rust, ruimte en plattelandsbeleving. Huisverkoop is hier een sprekend voorbeeld van, maar er gebeurt veel meer. Sommige ondernemers specialiseren zich in niches en gaan bijvoorbeeld op zoek naar markten in de regio om daar hun producten met waarde toevoeging, als zijnde streekproducten, af te zetten. Zorgboerderijen bieden in een prettige en natuurlijke omgeving zorg aan mensen die deze zorg nodig hebben. Agrarische kinderdagopvang biedt kinderen een heerlijke dag buiten, waar er ook nog eens veel te leren valt over de natuur om ons heen en waar ons voedsel vandaan komt. Ook zijn er steeds meer verbindingen tussen recreatie en agrarische bedrijven, zoals Bed and Breakfast op de boerderij of kamperen bij de boer. Deze relatief nieuwe concepten kunnen voor sommige agrarische ondernemers een goede manier zijn om een nieuwe economische basis onder het bedrijf te leggen, maar dit is niet voor iedereen weggelegd. Verder is het belangrijk om te realiseren dat bij veel van dergelijke initiatieven er nog steeds agrarische productie nodig is om de bedrijfsvoering economisch volwaardig te houden. ZLTO Rijk van Nijmegen richt zich op belangenbehartiging voor alle ondernemers in het buitengebied. Doel is hierbij het waarborgen en doorontwikkelen van ontwikkelperspectief in de groene ruimte (ruimte om te ondernemen). De jaarlijks terugkerende B&W overleggen per gemeente zijn hiervoor een belangrijk middel voor het afdelingsbestuur. Daarnaast richt ZLTO Rijk van Nijmegen zich op het stimuleren van verdere professionalisering en innovatie in de sector multifunctionele landbouw door middel van projecten en periodieke bijeenkomsten. Naar de toekomst toe is het van belang dat de Multifunctionele Landbouw als een volwaardige sector gezien wordt die in omvang, niet alleen qua aantal bedrijven maar ook qua omzet, een steeds grotere rol gaat spelen. Ruimtelijke ontwikkeling Om duurzame locaties te ontwikkelen is ontwikkelingsruimte voor agrarische bedrijven belangrijk. Om dit te kunnen waarborgen staat ZLTO Rijk van Nijmegen voor: Flexibele bouwblokken om invulling te kunnen geven aan duurzame locaties Erfbeplanting die verplaatsbaar is bij bedrijfsuitbreiding of veranderingen aan het erf Naast ontwikkelingsruimte op de locaties zelf is het belangrijk dat het buitengebied dusdanig ingericht wordt, dat agrarische bedrijven niet belemmerd worden door andere functies of belangen in de omgeving. Dat neemt niet weg dat er ruimte moet zijn voor nieuwe economische activiteiten in het buitengebied. ZLTO Rijk van Nijmegen staat daarom voor: Behoud van agrarische bestemming op daarvoor geschikte locaties. Deze locaties staan ter beschikking voor bedrijfsverplaatsing om ondernemers toekomstperspectief te bieden Ruimte voor nieuwe functies in het buitengebied in de vorm van bedrijfsmatige activiteiten in vrijkomende agrarische gebouwen die nu en in de toekomst geen bedreiging vormen voor ontwikkelruimte van omliggende agrarische bedrijven 17 Denk in kwaliteit in plaats van alleen maar hoge opbrengsten te moeten halen Verbinding en samenwerking In verbinding met partijen in andere marktgebieden worden nieuwe businessconcepten gerealiseerd, in bijvoorbeeld de zorg of op het gebied van energie en regionale voedselvoorziening. Daarbij zijn noodzakelijkerwijs sterke relaties tussen agrarisch ondernemers en burgers, tussen platteland en stad. De dialoog met de burgers in
11 Herbert Verploegen, Winssen gebieden waar wij produceren of waar wij onze gronden hulpstoffen van betrekken is essentieel en vanzelfsprekend. Een ondernemer in de groene ruimte die risico s en verantwoordelijkheid neemt en daarvoor in ruil meer zekerheid over een eerlijke verdeling van marges en rendement wil hebben, werkt samen in coöperatieve verbanden, netwerken en ketens. Nieuwe vormen van samenwerking doorbreken het traditionele concurrentiemodel en zorgen ervoor dat ondernemers in de groene ruimte een sterke positie hebben op de marktgebieden waarin zij actief willen zijn. Het gaat om samenwerking in bredere zin, niet alleen van boeren en tuinders onderling maar ook met andere partners in nieuwe maatschappelijke verbanden of ondernemingen. ZLTO Rijk van Nijmegen denkt hierbij aan samenwerking met MKB en industrie. Alle (nieuwe) samenwerkingsvormen richten zich eerst op het realiseren van de meerwaarde(n) en komen, op basis van onderling gerespecteerde posities en afspraken, tot een eerlijke verdeling van baten en lasten. ZLTO Rijk van Nijmegen staat open voor samenwerking met overheden en andere (maatschappelijke) partners om samen nieuwe concepten en markten te ontwikkelen. Een duurzame toekomst is een doel voor de gehele maatschappij. Dat kan de agrarische sector niet alleen! Verbinding en samenwerking wordt door afdeling Rijk van Nijmegen verder opgepakt en concreet gemaakt in het project Stadsgericht Ondernemen. Ook ledeninitiatieven op dit thema worden ondersteund. Mijn duurzame visie voor de toekomstige veehouderij wordt ingegeven door het continu zoeken naar balans in de drie levenspijlers people, profit en planet. Conclusie ZLTO Rijk van Nijmegen streeft naar duurzame agrarische bedrijven in het buitengebied. De ondernemers hebben in 2020 hun bedrijf en bedrijfsvoering ingericht met respect voor dier, omgeving, milieu en de boer zelf. De bedrijven zijn landschappelijk ingepast, met erfbeplanting maar ook nieuwe architectuur, in hun omgeving. Zij zijn ook economisch duurzaam, werken efficiënt en hebben hierdoor ook een gezonde concurrentiepositie. ZLTO Rijk van Nijmegen gaat haar leden stimuleren en faciliteren nieuwe verbindingen aan te gaan met gebiedspartijen en burgers en in te spelen op maatschappelijke activiteiten. De agrarische sector is een belangrijke economische pijler in de regio en levert een grote bijdrage aan de leefbaarheid van het buitengebied. Om de verschillende doelstellingen in het kader van duurzaamheid te kunnen realiseren, is flexibiliteit in ontwikkelingsruimte een voorwaarde voor ondernemers om te kunnen ondernemen, innoveren en hun bedrijfsvoering aan te passen. Maar ook voldoende planologische ruimte om te kunnen ondernemen is essentieel om te zorgen dat ondernemers nieuwe kansen kunnen benutten. De gemeentes in het werkgebied van ZLTO Rijk van Nijmegen kunnen helpen om deze ontwikkelingsplanologie te bevorderen door open te staan voor vernieuwende ideeën, duidelijke afspraken te maken met ondernemers en procedures zo kort mogelijk te houden. Heldere, uniforme regelgeving en randvoorwaarden zullen leidend zijn om dit mogelijk te maken. Door samenwerking, synergie en verbinding wordt het buitengebied van Rijk van Nijmegen leefbaarder en duurzaam. Een gebied waar zowel agrarisch ondernemers als burger trots op zijn! 19
12 Stijn Derks, Beuningen 20 Verwachtingen moet je soms bijstellen, dromen nooit! Colofon Redactie Linda Janssen-Verriet, secretaris ZLTO Rijk van Nijmegen Tekst Bestuur en leden ZLTO Rijk van Nijmegen Foto s Henk Baron, Ooij Tekening achterzijde omslag Rob de Bruijn, Kekerdom Vormgeving en opmaak Studio Nuijten, Kekerdom Druk Rikken Print, Gendt 2012 ZLTO Rijk van Nijmegen
13 Dit landschap wordt u aangeboden door de leden van Rijk van Nijmegen
Trots Boeren in Bernheze. Visie op de ontwikkeling van de agrarische sector in de gemeente Bernheze in de periode
Trots Boeren in Bernheze Visie op de ontwikkeling van de agrarische sector in de gemeente Bernheze in de periode 2012-2020 Visie ZLTO afdeling Bernheze voor de periode 2012-2020 Inhoudsopgave I LEIDI G;
Nadere informatieBoeren hebben. oplossing! een. Meerjarenplan 2020 van ZLTO
Boeren hebben een oplossing! Meerjarenplan 2020 van ZLTO Boerenkracht & financiering KLIMAAT VOEDSELZEKERHEID & GEZONDHEID VITAAL PLATTELAND Innovatie, data & kennis ZLTO (Zuidelijke Land- en Tuinbouw
Nadere informatieMeerwaarde(n) Voorwaarde(n) De visie van ZLTO op de ontwikkeling van de groene sector tot 2020
Meerwaarde(n) Voorwaarde(n) De visie van ZLTO op de ontwikkeling van de groene sector tot 2020 Onze ambitie ZLTO wil toonaangevend zijn in het creëren én realiseren van het perspectief van ondernemers
Nadere informatieBoeren hebben. oplossing! een. Meerjarenplan 2020 van ZLTO
Boeren hebben een oplossing! Meerjarenplan 2020 van ZLTO Wij zijn een vereniging van 15.000 boeren en tuinders in Zeeland, Noord-Brabant en Zuid-Gelderland. Wij staan voor de continuïteit van de land-
Nadere informatieMULTIFUNCTIONELE LANDBOUW
MULTIFUNCTIONELE LANDBOUW VEELZIJDIG BOEREN MIDDEN IN DE SAMENLEVING VOORWOORD De Multifunctionele Landbouw is een groeiende sector. Steeds meer agrarische bedrijven combineren de productie van voedsel
Nadere informatieOp weg naar een zorgvuldige veehouderij in 2020 Ruimte voor initiatieven? Die moet je verdienen!
Op weg naar een zorgvuldige veehouderij in 2020 Ruimte voor initiatieven? Die moet je verdienen! De samenleving stelt steeds hogere eisen aan de productie van vlees. Smaak en prijs zijn niet meer maatgevend.
Nadere informatieLTO visie gemaakt door 24 melkveehouders Samen naar een nieuwe Wij
Toekomstvisie melkveehouderij 2025 LTO visie gemaakt door 24 melkveehouders Samen naar een nieuwe Wij Werken aan visie 24 leden zijn samen op visie reis gegaan. In iets meer dan 100 dagen hebben zij hun
Nadere informatieBe- en verwerken van mest: een zegen voor water en milieu?
Kennisdag emissies, vergroening en verduurzaming in de landbouw Be- en verwerken van mest: een zegen voor water en milieu? Mark Heijmans 2 december 2014 Het speelveld: schaken op meerdere borden Opzet
Nadere informatieBedrijfsadvies aan de keukentafel
Nederland: de koploper in agrifood, hoe houden we stand? Bedrijfsadvies aan de keukentafel Bedrijfsadvies aan de keukentafel Elies Lemkes-Straver (Algemeen Directeur ZLTO) Conferentie Agrivaknet, 3 februari
Nadere informatieVoorsprong met mineralen
Voorsprong met mineralen Samen staan de sectoren sterker Deze bijeenkomst werd mogelijk gemaakt door LTO Gelderland, Overijssel en de Rabobank. Circulaire Economie Nieuwe toverwoord of kansrijke uitdaging
Nadere informatieHoutskoolschets Asten april 2017
Houtskoolschets Asten2030 14 april 2017 Opzet Asten2030 Start A Verkenning B Verbreding C 3 Verankering Dag van de Toekomst Besluit vorming 1. Werk Conferentie intern 2. Werk Conferentie intern Internet
Nadere informatieDuurzaam en helder naar de toekomst
Duurzaam en helder naar de toekomst De visie en ambitie van Nefyto Visie Voor een productieve en duurzame landen tuinbouw is geïntegreerde gewasbescherming een belangrijke voorwaarde. Deze land- en tuinbouw
Nadere informatieMineral Valley Twente: Toonaangevend voor bodem en mestverwerking
Mineral Valley Twente: Toonaangevend voor bodem en mestverwerking Aanleiding In Twente is het mestoverschot aanzienlijk. De agrarische bedrijven moeten een bestemming voor het mestoverschot vinden buiten
Nadere informatiePOL-uitwerking Landelijk Gebied Noord-Limburg
POL-uitwerking Landelijk Gebied Noord-Limburg Bestuursafspraken CONCEPT versie 27 november 2015 1. Inleiding Het landelijk gebied van de regio Noord-Limburg is divers van karakter; bestaande uit beekdalen,
Nadere informatieMest, mestverwerking en wetgeving
Mest, mestverwerking en wetgeving Harm Smit Beleidsmedewerker Economische Zaken, DG AGRO Inhoud Feiten en cijfers. Huidig instrumentarium. Visie op mestverwerking en hoogwaardige meststoffen Toekomstig
Nadere informatieWerksessie VBG. 15 juni 2011. ZLTO gebouw Den Bosch. Dr. Henk C. van Latesteijn
Werksessie VBG 15 juni 2011 ZLTO gebouw Den Bosch Dr. Henk C. van Latesteijn De Brandende Vraag Welke rol kunnen gemeenten spelen bij het vormgeven van een nieuwe relatie tussen stad en platteland? 1 Inspiratie
Nadere informatieInnovatieagenda Melkveehouderij
Innovatieagenda Melkveehouderij stappen naar een nieuwe melkweg samen met ketenpartijen in de melkveehouderij INLEIDING NL 20 Waarom een innovatieagenda? Innovatie is een belangrijke voorwaarde voor de
Nadere informatieOpties voor productie van duurzame energie in de regio Helmond d.m.v. van mest en andere biomassa
Opties voor productie van duurzame energie in de regio Helmond d.m.v. van mest en andere biomassa Jennie van der Kolk, Alterra Helmond, 22-02-13 Nico Verdoes, Livestock Research Inhoud presentatie Wetenschapswinkel
Nadere informatieVoorproefje Cosun MVO-verslag 2011
Voorproefje Cosun MVO-verslag 2011 1 Dit is een voorproefje in druk van het digitale Cosun MVO-verslag over 2011. Wilt u meer gegevens raadplegen over wat wij zoal ondernemen met het oog op onze maatschappelijke
Nadere informatieAQUATISCHE LANDBOUW. haal meer uit land én water
AQUATISCHE LANDBOUW haal meer uit land én water AQUATISCHE LANDBOUW Waarom wel het land, maar niet de sloot benutten in de veenweiden? Dat is de vraag waar het om draait in het icoon Aquatische landbouw
Nadere informatieDuurzame wereldvoedselvoorziening. hoe ziet dit vraagstuk eruit en in welke richting liggen de oplossingen?
Duurzame wereldvoedselvoorziening hoe ziet dit vraagstuk eruit en in welke richting liggen de oplossingen? Even voorstellen: Ruben Bringsken Ondernemer in Food en ICT (focus op duurzame oplossingen) Eigenaar/participatie
Nadere informatieTwentse landbouw in nieuw krachtenveld. Gerko Hopster &JurgenNeimeijer
Twentse landbouw in nieuw krachtenveld Gerko Hopster &JurgenNeimeijer Programma Voorstellen Stellingen Presentatie trends en ontwikkelingen Discussie Conclusies en afronding Pratensis Adviesbureau voor
Nadere informatieGemeente Houten Afdeling Ruimtelijke Ontwikkeling Cluster Ontwikkeling, Sectie Ruimtelijke Ordening
** Vastgesteld oktober 2014 Cluster Ontwikkeling, Sectie Ruimtelijke Ordening Visie verplaatsing nietagrarische bedrijven binnen het buitengebied Status: vastgesteld door de gemeenteraad van Houten d.d.
Nadere informatieVisie op bodemvruchtbaarheid vanuit de landbouwsector. Themadag Nederlandse Bodemkundige Vereniging Vrijdag 8 november 2013 Mark Heijmans
Visie op bodemvruchtbaarheid vanuit de landbouwsector Themadag Nederlandse Bodemkundige Vereniging Vrijdag 8 november 2013 Mark Heijmans Introductie Mark Heijmans LTO Nederland Vereniging met 60.000 agrarisch
Nadere informatieSamen zorg(en) voor een vitaal buitengebied. Visie op de ontwikkeling van de agrarische sector in de gemeente Alphen-Chaam in de periode
Samen zorg(en) voor een vitaal buitengebied Visie op de ontwikkeling van de agrarische sector in de gemeente Alphen-Chaam in de periode 2012-2022 ZLTO afdeling Baronie Zuid-Oost Augustus 2012 Inhoudsopgave
Nadere informatieBenutten en beschermen van een uniek historisch landschap
1 De Nieuwe Hollandse Waterlinie Benutten en beschermen van een uniek historisch landschap De Nieuwe Hollandse Waterlinie loopt midden door Nederland: van Muiden tot aan de Biesbosch. Vroeger waren de
Nadere informatieEconomische Beleidsvisie Gemeente Berg en Dal. Uitgevoerd in opdracht van: Gemeente Berg en Dal
Economische Beleidsvisie Gemeente Berg en Dal Uitgevoerd in opdracht van: Gemeente Berg en Dal Berry Roelofs Millingen aan de Rijn, 5 oktober 2016 Inhoudsopgave 1 Economische foto 2 Missie en doelen 3
Nadere informatieBiobased economy in het Groene Hart
Biobased economy in het Groene Hart Energie & Bio/Groen Gas 27 juni 2013, Langeraar, Michiel van Galen Inhoud Landelijke doelen energie en beleid Stimuleringsbeleid Groen Gas Het proces Stand van zaken
Nadere informatieGezamenlijke aanzet uitvoeringsprogramma Mest Eindconcept, versie 30 april 2018
Gezamenlijke aanzet uitvoeringsprogramma Mest Eindconcept, versie 30 april 2018 Aanleiding De provincie Noord Brabant en de regio s Zuidoost en Noordoost Brabant vinden het belangrijk om de handen in één
Nadere informatieNaar een duurzame toekomst voor de Zuid-Hollandse landbouw
Naar een duurzame toekomst voor de Zuid-Hollandse landbouw Inleiding De landbouw speelt in Zuid-Holland een belangrijke rol op het gebied van economie en als leverancier van voedsel. Maar daarnaast bestaan
Nadere informatieEen tak, die niet meebuigt met de wind, zal breken
Een tak, die niet meebuigt met de wind, zal breken Inhoudsopgave 1. Locatie 1 2. Omgeving 1 3. Park 2 3.1 Sfeer 2 3.2 Ecologische verbindingszone 2 3.3 Vakantiewoningen 3 3.4 Plattegrond 3 3.5 Wandelbrug
Nadere informatien Nederland is de stad altijd dichtbij.
Toekomst Nieuwe takken op het landbouwbedrijf leveren gemiddeld 195.000 euro op en een bijdrage van 40% aan het gezinsinkomen. Daarmee is de multifunctionele landbouw het stadium van kleinschaligheid
Nadere informatieCluster Agro en Food Regio Zwolle
Cluster Agro en Food Regio Zwolle Dé proeftuin voor duurzame, innovatieve systemen en nieuwe verdienmodellen: een living lab voor Agro en Food Cluster Agro en Food Regio Zwolle Werk en innovatie Sterk
Nadere informatieWat is maatschappelijk verantwoord ondernemen?
Wat is maatschappelijk verantwoord ondernemen? Maatschappelijk verantwoord ondernemen (MVO) wordt ook wel maatschappelijk ondernemen, maatschappelijk betrokken ondernemen, duurzaam ondernemen of ethisch
Nadere informatieWerkbijeenkomst landelijk gebied 20 april 2016
Beleid vrijkomende bedrijfsbebouwing buitengebied Werkbijeenkomst landelijk gebied 20 april 2016 Agenda 1. Welkom 2. Inleiding (huidig beleid) 3. VAB s in Wierden - (Jochem Besten) 4. Leegstand perspectief
Nadere informatieLEADER. Kansen voor ondernemers in het LEADER programma
LEADER Kansen voor ondernemers in het LEADER programma LEADER Europese subsidie voor plattelandsontwikkeling In Zeeland uitgevoerd in 2 gebieden: Midden Noord Zeeland en Zeeuws Vlaanderen Bottom up ontstaan
Nadere informatieLandbouw-Structuurvisie Ermelo 2025
Gewijzigde veldcode Landbouw-Structuurvisie Ermelo 2025 Inleiding Voor U ligt de landbouwvisie van LTO Noord afd. Veluwerand. Het bestuur van de afd. Veluwerand wil met deze visie een basisdocument opstellen
Nadere informatiePerspectief voor de Achterhoek
Perspectief voor de Achterhoek 1 Perspectief voor de Achterhoek Aanleiding Op 23 september organiseerde De Maatschappij met Rabobank Noord- en Oost-Achterhoek een interactieve bijeenkomst met als doel
Nadere informatieGrondgebonden landbouw in Zuid-Holland; Structuur en economische betekenis
Grondgebonden landbouw in Zuid-Holland; Structuur en economische betekenis Masterclass Provinciale Statenleden ZH Marc Ruijs, 8 oktober 2014 Inleiding Grondgebonden landbouw Structuuraspecten Economische
Nadere informatieBrabants Agrarisch Jongeren Kontaht
Van: Henri van den Boomen rmailto:hvandenboomen@baik.nll Verzonden: donderdag 21 september 2017 22:21 Aan: STATENGRIFFIE Onderwerp: Bevestiging van ontvangst Brief BAJK Debat Flankerend beleid verduurzaming
Nadere informatieGa jij ook voor een baan die iedereen energie geeft?
Ga jij ook voor een baan die iedereen energie geeft? Netwerkbedrijf Endinet, de werkgever met energie Maar liefst 416.000 klanten in Zuidoost Brabant krijgen via kabels en leidingen van Endinet stroom
Nadere informatieDe toekomst van het fruitcluster in Rivierenland
De toekomst van het fruitcluster in Rivierenland Geef fruit de ruimte & innovatie Frank Engelbart 30 september 2015 Werkbezoek Provinciale Staten Provincie Gelderland Over Fruitpact Agenda 2020 Sinds 2007
Nadere informatieDe transitie van stad en platteland Een nieuwe koers
De transitie van stad en platteland Een nieuwe koers Provinciale Staten hebben een nieuwe koers voor het landelijk gebied en de relatie met de steden vastgesteld. Deze is te vinden op www.brabant.nl/ buitengebied.
Nadere informatieOpiniërende Raadsbijeenkomst
Opiniërende Raadsbijeenkomst Thema: Kaders en randvoorwaarden omvang grondgebonden agrarische bedrijven Onderwerpen Inleiding Terugblik informatieavond september 2009 Provinciale beleidswijziging Gemeentelijk
Nadere informatieBrabantse Zorgvuldigheidsscore Veehouderij (BZV)
Brabantse Zorgvuldigheidsscore Veehouderij (BZV) Jos van Lent Provincie Noord Brabant NVTL studiedag 10 maart 2015 Zorgvuldige Veehouderij 2020 2013 Afspraken Ruwenberg Innovatie Nieuwe verdienmodellen
Nadere informatieStaten-Generaal Antwerpse platteland. 3 oktober - Westerlo
Staten-Generaal Antwerpse platteland 3 oktober - Westerlo RURANT? Behoud en versterking van het platteland, gedragen door rurale ondernemers. Provinciale Landbouwkamer Onderwerp van de dag Nieuwe beleidsvoorstellen
Nadere informatieKringlooplandbouw in de Praktijk
Kringlooplandbouw in de Praktijk Boerenverstand en Food Hub presenteren: Nieuwe opleiding: Kringlooplandbouw in de Praktijk Als professional werkzaam in de landbouw (landelijk gebied, ruimtelijke ontwikkeling,
Nadere informatieManifest van Salentein. Ketenpartners, kennisinstellingen en overheden in FoodValley werken aan toekomstgericht ondernemerschap agrariërs
Manifest van Salentein Ketenpartners, kennisinstellingen en overheden in FoodValley werken aan toekomstgericht ondernemerschap agrariërs Manifest van Salentein Ketenpartners, kennisinstellingen en overheden
Nadere informatieOp weg naar een kringloopcertificaat
Op weg naar een kringloopcertificaat Extra impuls voor duurzame melkveehouderij in Midden-Delfland Er is een kringloopcertificaat in de maak voor duurzame melkveehouderij. Deze proeve van duurzaamheid
Nadere informatieB-128 Green Deal Biogas van Landgoed De Logt
B-128 Green Deal Biogas van Landgoed De Logt Partijen: 1. De Minister van Economische Zaken, Landbouw en Innovatie, de heer drs. M.J.M. Verhagen, en de Staatssecretaris van Infrastructuur en Milieu, de
Nadere informatieSamen naar een toekomstbestendige vrijetijdseconomie
Samen naar een toekomstbestendige vrijetijdseconomie Zuid-Limburg Position Paper van de 16 Zuid-Limburgse gemeenten, aangeboden door de voorzitters van het Bestuurlijk Overleg Ruimtelijke Economie en Nationaal
Nadere informatieVerdienen met ZLTO. De stad als kans!
Verdienen met ZLTO De stad als kans! Verdienen met ZLTO De stad als kans! Twitter: @MariskavKoulil #purehubs #stadslandbouw De stad als kans! Programma workshop Inleiding Korte kennismaking Introductie
Nadere informatieResultaten landbouwenquête. September 2013
Resultaten landbouwenquête September 2013 1 Landbouwenquête 2013 Inleiding In juni 2013 hebben de noordelijke Natuur en Milieufederaties en LTO Noord in samenwerking met het Dagblad van het Noorden en
Nadere informatiekansen voor de verblijfsrecreatie
kansen voor de verblijfsrecreatie kansen voor de verblijfsrecreatie In het programma Vitale Vakantieparken werken gemeenten, provincie, recreatieondernemers en vele andere partijen aan nieuwe perspectieven
Nadere informatieEindrapportage. Project Verbreding augustus 2008 juli 2012
Vereniging voor verbrede landbouw De Frisse Wind Eindrapportage Project Verbreding augustus 2008 juli 2012 POP/ILG projectnummer: 2008-41517-32609 Contact: Westfriesedijk 164 1767 CV Kolhorn info@defrissewind.nl
Nadere informatiePresentatie advies Ruimte voor duurzame landbouw Den Haag, 20 maart Henry Meijdam. voorzitter Raad voor de leefomgeving en infrastructuur
www.rli.nl Presentatie advies Ruimte voor duurzame landbouw Den Haag, 20 maart 2013 Henry Meijdam voorzitter Raad voor de leefomgeving en infrastructuur Presentatie advies Ruimte voor duurzame landbouw
Nadere informatieARENADEBAT 1. Dinsdag 13 september - t Bruisend Hart - Hoornaar WELKOM
ARENADEBAT 1 Dinsdag 13 september - t Bruisend Hart - Hoornaar WELKOM PROGRAMMA 19.30 uur: welkom, wethouder Teus van Houwelingen 19.40 uur: toelichting gespreksleider Bas Verbruggen 19.45 uur: eerste
Nadere informatieGrote opgaven voor een duurzame economie: welke oplossing heb jij?
Grote opgaven voor een duurzame economie: welke oplossing heb jij? Een challenge voor studenten (v)mbo, hbo en wo Challenge? Onze maatschappij staat voor een grote uitdaging rondom klimaat, energie, duurzaamheid
Nadere informatieBURGERINITIATIEF BIO-INDUSTRIE NAAR BIO-INDUSTRIETERREIN. Ries Kock Stichting MOOIJ Land, namens 1500 burgers en meerdere organisaties
BURGERINITIATIEF BIO-INDUSTRIE NAAR BIO-INDUSTRIETERREIN Ries Kock Stichting MOOIJ Land, namens 1500 burgers en meerdere organisaties De Log s in Gelderland, die hebben meegewerkt: Ruurlose Broek Halle
Nadere informatieInnovatie in de Hoeksche Waard. Projectleider Biobased Economy Hoeksche Waard Henk Groeneveld
Projectleider Biobased Economy Hoeksche Waard Henk Groeneveld Biobased Economy: De overgang van een economie die draait op fossiele grondstoffen naar een economie die draait op biomassa als grondstof In
Nadere informatieMéér uit mest halen Stand van zaken anno 2017
Méér uit mest halen Stand van zaken anno 2017 Jaap Uenk DOFCO BV, Twello VAB, 5 oktober 2017 Inhoud Introductie Opties op bedrijfsniveau Mestmarkt in Nederland Export van onbehandelde mest Stand van zaken
Nadere informatieStilstaan bij vooruitgang
Stilstaan bij vooruitgang Thuis in duurzaam organiseren Duurzaam rendement is geld verdienen... en meer... Onze visie op duurzaamheid Duurzaamheid is een modewoord geworden. Om mee te gaan met de trend
Nadere informatieDe business case: Mest verwaarden. Hans van den Boom Sectormanager Food & Agri Rabobank Nederland
De business case: Mest verwaarden Hans van den Boom Sectormanager Food & Agri Rabobank Nederland Hengelo 28 maart 2014 mln. kg fosfaat Export van fosfaat moet met 50% stijgen 200 175 150 125 100 75 50
Nadere informatieNaar een natuurinclusieve veehouderij in de Provincie Noord-Brabant Vorm geven aan de doorontwikkeling van een gangbare naar een natuurinclusieve
Naar een natuurinclusieve veehouderij in de Provincie Noord-Brabant Vorm geven aan de doorontwikkeling van een gangbare naar een natuurinclusieve bedrijfsvoering. Waarom natuurinclusieve landbouw? De landbouw
Nadere informatieLandbouw-Structuurvisie Putten 2025
Landbouw-Structuurvisie Putten 2025 15 maart 2013 1 11-03-2013 Landbouw-Structuurvisie Putten 2025 Inleiding Voor u ligt de landbouwvisie van LTO Noord afdeling Veluwerand. Het bestuur van de afdeling
Nadere informatieKringlooplandbouw - Ondernemend Ambachtelijk Boeren
Duurzame landbouw Gezond voedsel - Vitaal platteland Kringlooplandbouw - Ondernemend Ambachtelijk Boeren Frits van der Schans 21 november 2018 Achtergrond Frits van der Schans Boerenzoon met 6 broers en
Nadere informatieSubsidie voor innovatieve projecten. Informatie over het Innovatief Actieprogramma Groningen. provincie groningen
Subsidie voor innovatieve projecten Informatie over het Innovatief Actieprogramma Groningen provincie groningen Subsidie voor innovatieve projecten INFORMATIE OVER HET INNOVATIEF ACTIEPROGRAMMA GRONINGEN
Nadere informatieSamen, duurzaam doen!
Samen, duurzaam doen! Een online platform voor duurzaamheid in de Kromme Rijn en Utrechtse Heuvelrug Transitie: We leven niet in een tijdperk van verandering maar in een verandering van tijdperken Jan
Nadere informatiezit in onze genen Van 1 naar 50 landen en 2500 medewerkers
We gaan vooruit! Van 1 naar 50 landen en 2500 medewerkers Vooruitgang zit in onze genen Niemand wil stilstaan. We willen vooruit. Door te ondernemen. Door grenzen te verkennen en te verleggen. Door te
Nadere informatie'Maak werk van Vrije tijd in Brabant'
'Maak werk van Vrije tijd in Brabant' OPROEP VANUIT DE VRIJETIJDSSECTOR Opgesteld door: Vrijetijdshuis Brabant, TOP Brabant, Erfgoed Brabant, Leisure Boulevard, NHTV, MKB, BKKC, Stichting Samenwerkende
Nadere informatieTweede Kamer der Staten-Generaal
Tweede Kamer der Staten-Generaal 2 Vergaderjaar 2014 2015 30 252 Toekomstvisie agrarische sector Nr. 20 BRIEF VAN DE STAATSSECRETARIS VAN ECONOMISCHE ZAKEN Aan de Voorzitter van de Tweede Kamer der Staten-Generaal
Nadere informatieZuivelperspectief 2030: samen duurzaam en economisch gezond. Toekomstvisie van de Nederlandse Zuivel Organisatie
Zuivelperspectief 2030: samen duurzaam en economisch gezond Toekomstvisie van de Nederlandse Zuivel Organisatie Toekomstbeeld De Nederlandse zuivelsector floreert. Zij profiteert optimaal van de goede
Nadere informatieAMBITIE NUTRIËNTEN 2018
AMBITIE NUTRIËNTEN 2018 ACTIEPLAN Als uitwerking van de Ambitie Nutriënten 2018 zullen de leden van het Nutrient Platform, ondersteund door het secretariaat, de komende twee jaar de volgende activiteiten
Nadere informatieRuimtelijke Visie Duurzame Energie Heumen
Ruimtelijke Visie Duurzame Energie Heumen Samenvatting De gemeente Heumen wil in 2050 energie- en klimaatneutraal zijn. Om dit doel te bereiken is het noodzakelijk dat de gemeente en haar inwoners ook
Nadere informatieSamenvatting. economy.
Samenvatting 6 SAMENVATTING Samenvatting Door toenemende technologische kennis en innovatie is het steeds beter mogelijk om de verschillende bestanddelen van planten, bomen, gewassen en dierlijke reststromen
Nadere informatiede beste producten mede mogelijk gemaakt door agrifirm
de beste producten mede mogelijk gemaakt door agrifirm Onze veehouders zorgen voor prachtige en heerlijke producten. Van melk en kipfilet tot eieren en subliem varkensvlees van eigen bodem. Vele mensen
Nadere informatieLTO Noord contributieregeling 2015
Land- en Tuinbouw Organisatie Noord LTO Noord contributieregeling 2015 LTO Noord is de vereniging van agrarische ondernemers. We behartigen de belangen van onze leden en bieden services en diensten aan.
Nadere informatieAmbitiedocument ter voorbereiding van de Economische visie gemeente Berg en Dal
Ambitiedocument ter voorbereiding van de Economische visie gemeente Berg en Dal Uitgevoerd in opdracht van: Gemeente Berg en Dal Buck Consultants International Nijmegen, 25 maart 2016 1 Economisch DNA
Nadere informatieSTADSLANDBOUW VANUIT STEDENBOUWKUNDIG PERSPECTIEF debatavond 06.11.13
STADSLANDBOUW VANUIT STEDENBOUWKUNDIG PERSPECTIEF debatavond 06.11.13 BELANG VAN LANDBOUW IN VERSTEDELIJKTE RUIMTE BEDREIGINGEN KANSEN VORMEN STADSLANDBOUW AANBEVELINGEN VOORBEELD EETBAAR ROTTERDAM VOORBEELD
Nadere informatieRegionale voedselketens. Koen Nouws Keij 3 juni 2014
Regionale voedselketens Koen Nouws Keij 3 juni 2014 Koen Nouws Keij directeur Food Drink Experience en bestuurder stichting Diverzio Regionale voedselketens Kansen en uitdagingen? Wat is de theorie en
Nadere informatieVerkiezingsprogramma CDA Zoeterwoude Gemeenteraad
Verkiezingsprogramma CDA Zoeterwoude Gemeenteraad 2018-2022 Wij zijn Zoeterwoude Voor CDA Zoeterwoude staat de samenleving centraal. Alleen samen kunnen we ons sterk maken voor een goede toekomst voor
Nadere informatieDuurzame mestverwerking voor productie van schone energie en groene mineralen
Duurzame mestverwerking voor productie van schone energie en groene mineralen MTS vd Lageweg Hendrikus van de Lageweg 1 Inhoud MTS vd Lageweg Mestplaatsing veehouderij sectoren / sector belang Doelen Wat
Nadere informatieKRIMP INLEIDING. voor de welvaart. Bevolking -1,2% Banen -4% In 2012 hebben het Ministerie van Binnenlandse Zaken en de provincie Zuid-Holland
SMART WATER INLEIDING In 2012 hebben het Ministerie van Binnenlandse Zaken en de provincie Zuid-Holland - nieuw te ontwikkelen) projecten en activiteiten aan worden verbonden en worden KRIMP voor de welvaart
Nadere informatieDe stedendriehoek-naar een energieneutrale stedelijke regio
De stedendriehoek-naar een energieneutrale stedelijke regio Eindhoven 27-10-2015 Na jarenlang sudderen lijkt er nu een versnelling te komen in het nadenken over de energietransitie in ons land. Zowel op
Nadere informatieProjectpartijen. Initiatiefnemers LTO-Noord ForFarmers Hendrix Waterschap Rijn en IJssel
Carel de Vries Aanleiding Toekomstvisie LTO Noord-Gelderland Sectorvisie mestbeleid: Koersvast richting 2020 Deltaplan Agrarisch Waterbeheer Watervisie 2030, Water schap Rijn en IJsselAgenda Achterhoek
Nadere informatieGevolgen van megabedrijven in de intensieve veehouderij voor milieu en landschap
Gevolgen van megabedrijven in de intensieve veehouderij voor milieu en landschap Themabijeenkomst grootschaligheid in de veehouderij, 31 oktober 2008 Statencommissie voor het Fysieke Domein, provincie
Nadere informatieVoedsel. 13 juni 2019, Pieter Rijzebol.
Voedsel 13 juni 2019, Pieter Rijzebol https://www.gelderland.nl/duurzame-land-en-tuinbouw Onderwerpen Korte voorzieningsketens Onderzoek omvang Korte keten City deal Voedsel Nieuw coalitieakkoord Korte
Nadere informatieMestbeleid. Verplichte mestverwerking
Mestbeleid Verplichte mestverwerking Eind december 2013 zijn de details van de verplichte mestverwerking bekend geworden. Dit betekent onder andere dat de verwerkingspercentages en de definitie van verwerken
Nadere informatieSamenwerking rondom Bodem De praktijk in Noord-Brabant
Samenwerking rondom Bodem De praktijk in Noord-Brabant Harrie Vissers 21 september 2017 Congres SIKB Varkensdichtheid per gemeente (aantal varkens per ha landbouwgrond) aantal varkens Nederland: 12,5 mln
Nadere informatieDe Boerderij als superorganisme Boerderij Oost-Gein Presentatie: Henk den Hartog
De Boerderij als superorganisme Boerderij Oost-Gein Presentatie: Henk den Hartog Datum: 10 februari 2012 Europees Landbouwfonds voor Plattelandsontwikkeling: Europa investeert in zijn platteland Het Ministerie
Nadere informatieVervolg en gebiedsproces WBP 5
Vervolg en gebiedsproces WBP 5 1 Inleiding Het WBP5 strategisch deel ligt voor. Hiermee is het WBP 5 niet af, maar staat het aan het begin van het gebiedsproces en het interne proces om tot een uitvoeringsprogramma
Nadere informatiePRESENTATIEMAP Melkgeitenbuurderij De Stolpen
PRESENTATIEMAP Melkgeitenbuurderij De Stolpen juni 2012 Biologische melkgeitenbuurderij De Stolpen Zomerkade 299 2032 ZH Haarlem 023 5247270/06-51324000 pstolp@planet.nl - melkgeiten - zuivelproductie
Nadere informatieFUNCTIEPROFIEL. LTO Noord Manager Programma s & Ontwikkeling (nieuwe functie) Standplaats: Zwolle. 1. LTO Noord
FUNCTIEPROFIEL LTO Noord Manager Programma s & Ontwikkeling (nieuwe functie) Standplaats: Zwolle 1. LTO Noord LTO Noord is dé belangenbehartiger en partner voor boeren en tuinders in de negen provincies
Nadere informatieMeerjarenprogramma Ambitiedocument 2016-2020
Meerjarenprogramma Ambitiedocument 2016-2020 Agribusiness Economie & Logistiek Recreatie & Toerisme maandag 15 juni 2015, bijeenkomst voor raadsleden Naar een nieuw Programma Jaar 2011-2014 2015 2015 2015
Nadere informatieWorkshop mestvergisting. Jan Willem Bijnagte CCS Energie advies
Workshop mestvergisting Jan Willem Bijnagte CCS Energie advies Bijnagte@cocos.nl BioEnergy Farm 2 Project beschrijving Europees project Markt ontwikkeling mono-mestvergisting Verspreiden onafhankelijke
Nadere informatieniba natuurlijk nodig
niba natuurlijk nodig Mission Statement Als gerenommeerd producent van zand en grind levert Niba essentiële grondstoffen aan de bouwsector en is zij innovator op het gebied van ruimtelijke ontwikkeling.
Nadere informatieStadsatelier Stadslandbouw Trefdag Innovatie in de stad
Stadsatelier Stadslandbouw Trefdag Innovatie in de stad TRANSITIE LANDBOUW-VOEDING POTENTIEEL VAN STADSLANDBOUW Dirk Van Gijseghem 2 ANALYSE Voldoende, divers, gezond, veilig voedsel maar ook voedingsgerelateerde
Nadere informatie1. We willen doorgaan met behoud en versterking van de kwaliteiten van de IJsseldelta
Resultaten Advies en Initiatiefraad Nationaal Landschap IJsseldelta 29 november 2013 Nationaal Landschap IJsseldelta is in verandering. Transitie noemen we dat. We bereiden ons voor op een andere manier
Nadere informatieKookworkshops op de gemengde boerderij
Battle of Concepts Taskforce Multifunctionele Landbouw Augustus 2010 Kookworkshops op de gemengde boerderij Inleiding Het Taskforce Multifunctionele Landbouw is op zoek naar een vernieuwend concept voor
Nadere informatie